EEN WOELIGE TIJD
Roman Toran is best betaalde
schaakredacteur in Spanje
BUMBEL EN DE WENSHOORN
r
IJ mond-agenda
Agenda voor
Haarlem
'1
WOENSDAG 15 JANUAR
4
Engelse strakheid
Mannenkoorwerken van
Franz Schubert
De radio geeft donderdag
T elevisieprogramma
Heringa Wathrich
BLIKSEMAFLEIDERS
Forum over werkloosheid
IJmond-handballers
Bal-masqué van „De Gieteling"
Wijze van laden van de
„Pamir" ter sprake
Ziekenhuis wordt verder
uitgebreid
„Rooswijk"-honkbal houdt
een ledenvergadering
Melkhandelaren bijeen
Schaakfantasieën van
Fransje Hart
ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR WERNER STEINBERG
I 1958
De NTS maakt er een goede gewoonte
van in de filmprogramma's op dinsdag
avonden op gezette tijden gebruik te ma
ken van wat de Ealing Studio's in Enge
land hebben voortgebracht. Gisteravond
was het de film „Hue and cry" (Houdt de
dief), die eraan herinnerde, dat de pro-
dukten van die overleden filmonderne
ming onveranderlijk hun betekenis be
waren, zowel litterair als in filmisch op
zicht. Als men in de Engelse filmarchieven
naar iets bijzonders, iets karakteristiek
Engels op zoek gaat, komt men vanzelf
terecht bij het één of andere verhaal van
die verdwenen maatschappij. Spectaculair
is het nooit, het ontleent zijn waarde al
tijd aan de kalmte en de intelligentie
waarmee het is verteld, welk onderwerp
het ook betreft.
Het onderwerp in „Hue and cry" is meer
of minder een stokpaardje van de Engel
sen: de criminaliteit en dan bij voorkeur
die onder de jeugd. Jeugdcriminaliteit is
in Engeland een probleem, dat relatief niet
groter is dan in vele andere landen van
een vergelijkbaar ontwikkelingspeil, maar
het is er wel opvallender en kent mis
schien ook grotere uitwassen doordat ze
een emotioneler reactie is op de maat
schappelijke orde, die in haar betrekkelijk
isolement een door tradities gevormde
strakheid heeft behouden met voor de
mensen tamelijk eenzijdige mogelijkheden
om de teugels eens te vieren. „Hue and
cry" is één van die films, die de spanning
in deze situatie, die uiteraard al langer
bestaat dan vandaag, beeld voor beeld no
teert, trefzeker, heel precies in haar psy
chologische nuancering enmet Engel
se strakheid.
Beeldschermer
In 1809 vormde de Berlijnse dirigent
violist en componist Karl Friedrich Zeltèr
de eerste „liedertafel". Ongeveer tege
lijkertijd verenigden zich te Zürich op
initiatief van de Zwitserse toonkunste
naar Johann Georg Nageli een aantal zan
gers tot een mannenkoor, dat dezelfde
idealen nastreefde. Spoedig werd dit
voorbeeld in tal van steden in verschei
dene landen van Europa nagevolgd en zo
kwam de liedertafelzang gedurende de ne
gentiende eeuw tot grote bloei.
Een der eerste componisten, die de ar
tistieke mogelijkheden van de liedertafel
beseften, is Franz Schubert geweest. Zijn
mannenkoorwerken konden waarlijk
voorbeeldig genoemd worden en wanneer
men voor de ontwikkeling van de lieder-
tafelstijl had voortgebouwd op de door
Schubert gevormde grondslag, zou de ont
aarding van deze in aanleg toch zo lof
waardige stijl tot een weeë of branie-ach-
tige muziekmakerij voorkomen .zijn. .Maar.,
met de sanering van de mannenkoorzang,
die ongeveer in 1920 begon,'kwam ook
weer de aandacht voor de wérken van
Schubert, eerst nog in bescheiden mate,
later intensiever. Toch kan men zelfs in
onze dagen niet zeggen, dat alle compo
sities, die de meester voor mannenkoor
geschreven heeft tot het vaste repertoire
van de koren zijn gaan behoren.
De AVRO heeft er goed aan gedaan met
een uitzending, die dinsdagavond te be
luisteren was, de aandacht van onze Ne
derlandse koordirigenten en koorzangers
op deze rijke schat van muziek te richten.
De omroepvereniging had hierbij de mede
werking verkregen van een van onze oud
ste koren: de Koninklijke Liedertafel Zang
en Vriendschap, in 1830, twee jaar na
Schuberts dood, te Haarlem opgericht.
Onder leiding van haar dirigent Jack P.
Loorij vertolkte de vereniging vijf koor
werken, die in de jaren van 1823 tot 1827
ontstonden. Drie van deze composities:
Nachthelle, Nachtgesang im Walde, Die
Nacht, bezongen als reflex van een ty
pisch romantische mentaliteit de rust en
de schoonheid van de nacht, waarin de
werkelijkheid vervaagt en een droomfan
tasie de mens bevrijdt en gelukkig doet
zijn. Voor Schubert betekende het com
poneren van deze muziek een vlucht uit
een zorgelijk bestaan naar een gebied van
HILVERSUM I 402 M. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.0024.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek. 7.20 Gram.
VPRO: 7.50 Dagopening. AVRO: 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 9.00 Gymn. voor de vrouw. 9.10 De groen
teman. 9.15 Gram. 9.35 Waterst. 9.40 Morgenwij
ding. 10.00 Gram. 10.50 Voor de kleuters. 11.00
Kookkunst. 11.15 Metropole ork. 11.45 Of de dok
ter even komen wil, caus. 12.00 Dansmuziek. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Pianospel. 12.50 Uit
het bedrijfsleven, caus. 13.00 Nieuws 13.15 Meded.
of gram. 13.20 Lichte muz. 13.55 Beursber. 14.00
Gram. 14.30 Voor de vrouw. 15.00 Gram. 15.40
Voordracht. 16.00 Fluit en piano. 16.30 Gram. 17.00
Voor de jeugd. 17.45 Regeringsuitz.: Nederland en
de. wereld. Uitwisselingsprogramma over Liberia,
in samenwerking met Radio Nederland Wereld
omroep. Spreker: A. G. Aukes. 18.00 Nieuws. 18.15
Gram. 18.45 Sportproblemen. 18.55 Gesproken
brief uit Londen. 19.00 Voor de kleuters. 19.05
Gevar. progr. 20.00 Nieuws. 20.05 Wie opent de
kluis, caus. 20.10 Gram. 21.30 Caus.: De mens als
historisch fenomeen. 21.50 Lichte muz. 22.10 Act.
22.20 Tenor en piano. 22.50 Sportact. 23.00 Nieuws
23.15 Beursber. v. New York. 23.16 Act. of gram.
23.25—24.00 Discotaria.
HILVERSUM II 298 M. 7.00 KRO. 10.00 NCRV.
11.00 KRO. 14.00-24.00 NCRV.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.45 Morgengebed
en liturg, kal. 8.00 Nieuws en weerber. 8.15 Gram.
8.50 Voor de vrouw. 9.40 Schoolradio. NCRV10.00
Gram. 10.30 Morgendienst. KRO: 11.00 Voor de
zieken. 11.45 Franse chansons. 12.00 Middagklok
noodklok. 12.03 Gram. 12.25 Wij van het land.
12.35 Land- en tuinb.meded. 12.38 Ballroomorkest.
12.55 Zonnewijzer. 13.00 Nieuws en Kath. nieuws.
13.20 Zang en piano. 13.40 Lichte muziek. NCRV:
14.00 Metropole ork. 14.45 Voor de vrouw. 15.15
Lichte muz. 15.35 Gram. 16.00 Bijbellezing. 16.30
Cello en piano. 17.00 Voor de jeugd. 17.30 Gram.
17.40 Beursber. 17.45 Lichte muz. 18.15 Fries progr.
18.30 Gram. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 Op
de man af. 19.15 Gram. 19.20 Sociaal perspectief,
caus. 19.30 Lichte muz. 19.50 Politieke uitz. 20.00
Radiokrant. 20.20 Gevar. progr. 21.45 Gram. 22.00
Tijdschriftenkron. 22.10 Orgelconcert. 22.40 Gram.
22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws. 23.15 Sport
uitslagen. 23.2024.00 Gram.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Ork.conc. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00
Nieuws. 13.11 Orgelrecital. 14.00 Engelse les. 14.15
Gram. 14.30 Franse les. 14.45 Gram. 15.00 School
radio. 15.30 Gram. 15.45 Duitse les. 16.00 Koersen.
16.02 Gram. 17.00 Nieuws. 17.10 Gram. 17.15 Voor
de kinderen. 18.15 Gram. 18.30 Voor de soldaten.
19.00 Nieuws. 19.30 Rep. 19.40 Gram. 19.50 Vrije
poL tribune. 20.00 Gram. 20.10 Moderne tijden.
20.40 Verzoekprogr. 21.30 Gram. 22.00 Nieuws.
22.15 Int. Radio-Universiteit. 22.30 Volksmuziek.
22.5523.00 Nieuws.
VOOR DONDERDAG
NTS: 20.00 Journaal en weerber. NCRV: 20.15
Kunstkron. 20.40 Filmdocumentaire. 21.00 Film
bespreking. 21.20 Cabaret. 21.50 Dagsiuiting.
ROMaN TORéN, Apasta-
do 454, Gyon, Spanje. Dat is
het adres van een der
„schaakgroten", die aan het
Hoogovenschaaktoernooi
deelnemen. Voor eventuele
„fanmail" overigens. De
heer Toran is nu 26 jaar,
maar ondanks zijn jeugdige
leeftijd kent hij het klap
pen van de schaakzweep.
En hoe kan het ook anders.
Want als negenjarige jon
gen haalde hij al vernuftige
grapjes op het schaakbord
uit. „Of hij het spel op die
leeftijd eigenlijk wel be
greep", vragen wij belang
stellend. „Dat weet ik niet.
Ik speelde maar wat", ant
woordt de Spanjaard, die
op vijftienjarige leeftijd
voor het eerst in een toer
nooi uitkwam. Dat hij toch
niet helemaal „zo maar wat
speelde" blijkt uit het feit,
dat hij in 1954 werd onder
scheiden met de vererende
titel van internationaal
schaakmeester.
TORaN verdient overi
gens een flink aantal sneed-
jes van zijn dagelijkse
brood met zijn buitengewo
ne gaven op schaakgebied.
Hij geeft in zijn vader
land namelijk schriftelijke
schaaklessen en heeft om
en nabij de zeshonderd
leerlingen, die in de meest
uiteengelegen delen van de
wereld wonen. Zo heeft hij
leerlingen in IJsland, maar
ook in Zuid-Amerika. Bo
vendien is hij schaakmede
werker van vooraanstaan
de Spaanse dagbladen, zoals
„La Vanguardia" uit Barce
lona en „Arriba" uit Ma
drid. En reken erop, dat hij
wekelijks heel wat kolom
metjes met schaaknieuws
vult. Hij is zelfs de best be
taalde schaakredacteur in
Spanje. De Spaanse schaak
federatie heeft hem hier
voor een prijs toegekend.
Ook tijdens zijn verblijf in
Beverwijk blijft hij de
schaakjournalistiek trouw
en stuurt geregeld versla
gen van dit toernooi per
luchtpost naar Spaanse bla
den.
DAN VRAGEN wij hem
of het hem bevalt op het
Hoogovenschaaktoernooi.
Hij vindt dit toernooi een
van de best georganiseerde
op de gehele wereld. Niets
dan lof over dit toernooi
uit de mond van de Spaanse
schaakmeester.
OOK DE gastvrijheid van
de Beverwij kse burgerij en
de Velsen-Noordelingen"
wordt door hem hogelijk
gewaardeerd. En hij besluit
het gesprek met de Neder
landers voor hun gastvrij
heid te bedanken. Deze
dankbaarheid werd door
hem in het Spaans vertolkt
door: „Estoy encantado con
la cordial hospitalidad del
pueblo holandés".
DAN spreken wij de 27-
jarige Duitser E. Ditt, die
voordien reeds drie keer
aan het Hoogovenschaak
toernooi deelnam. „Maar ik
ga nooit alleen. Dat wil
mijn vrouw niet hebben.
Daarom neem ik haar altijd
mee" vertelt hij. Zijn echt
genote neemt overigens ook
aan dit toernooi deel. De
heer Ditt viert zijn schaak
woede bot in de Duitse club
OSTIHSV en leerde het
spel der spelen tijdens de
tweede wereldoorlog. In de
schuilkelders tijdens hevige
bombardementen.
VOOR DE DERDE keer
logeert hij bij dezelfde fa
milie in Velsen-Noord. Tij
dens dit toernooi heeft hij
vier wedstrijden gespeeld,
drie gewonnen en een ver
loren. „Ik verlies altijd van
die Amsterdammer Donk.
Ik geloof dat het me nooit
zal lukken van hem te win
nen", merkt de heer Ditt
lachend op.
EN OOK HIJ raakt niet
uitgepraat over de gastvrij
heid van de Beverwijkers
en de prettige sfeer, die tij
dens het Hoogovenschaak
toernooi heerst. Trouwens
er is niet een schaker, die
op die sfeer iets heeft aan
te merken. Die pluim mo
gen de organisatoren best
op hun „schaakhoed" ste
ken. Dat is hen van harte
gegund. Zij verdienen het
dan ook, die organisatoren.
PREMIèRE VAN „HET BAL" BIJ
BALLET DER LAGE LANDEN
Maandag 20 januari zal het Ballet der
Lage Landen onder artistieke leiding van
Mascha ter Weeme in de Rotterdamse
Schouwburg de Nederlandse première ge
ven van een ballet van Janet Sinclair, „Het
Bal", op muziek van Maurice Ravel.
ADVERTENTIE
Haarlem
harmonische en melodische schoonheid.
In het vierstemmige mannenkoor vond hij
met geniaal inzicht de zo rijk genuanceer
de klankentimbres om die schoonheid te
realiseren 'in een treffende expressieve
sfeer, die voor een koorwerk als „Der
Gondelfahrer" nog een eigen lokaal accent
verkreeg. Het vijfde werkje, dat het koor
ten gehore bracht, leek een bewerking
van een lied.
„Zang en Vriendschap" heeft met de
vertolking van Schuberts muziek een
schone traditie voortgezet,. Zij heeft de
luisteraars weer de waarde doen beseffen
van een werkelijk goede liedertafelstijl en
van het mannenkoor als uitvoeringsme
dium met voordrachten, die uitmuntten
door fraaie evenwichtige klank. Daartoe
heeft ook het hoornkwartet, gevormd door
Adriaan van Woudenberg, Marinus J. Cla-
rijs, Sijmen van Brederode en Gerben Sik-
kema, dat het koor in „Nachtgesang" be
geleidde, belangrijk bijgedragen. De tenor
Paul Hameleers trad als solist op bij de
uitvoering van „Nachthelle" en voorts
zorgde een niet genoemde pianist voor uit-*
nemende begeleidingen.
Het concert werd duidelijk en bevatte
lijk toegelicht door Felix de Nobel.
Golfbreker
In het VARA-televisieprogramma van
hedenavond moet door bijzondere omstan
digheden de uitzending „U en uw regering"
vervallen. In plaats hiervan zal nu een
aantal deskundigen tussen half negen en
negen uur een forum houden over de toe
nemende werkloosheid.
Aan het gesprek nemen deel de heren
A. H. Kloos, secretaris van het Nederlands
Verbond van Vakverenigingen, prof. dr. S.
Posthuma, directeur van de Nederlandsche
Bank, prof. dr. J. Tinbergen en prof. dr.
H. J. Witteveen. Gespreksleider is drs. J.
M. den Uyl, directeur van de Dr. Wiardi
Beckmanstichting.
Het initiatief van de handbalvereniging
„IJmond" om tijdens Pasen en Pinksteren
van dit jaar een sportuitwisseling met
een buitenlandse club te houden kreeg
dinsdagavond in het sportpaviijoen „Wa
tervliet" voor de leden een stevige stimu
lans door de interessante verhalen van de
heer H. W. G. Munzert, die als organisator
van buitenlandse reizen zeer veel er
varingen opdeed. In zijn openingswoord
zei de voorzitter, de heer W. Siebers, dat
„IJmond" voor de eerste maal een buiten
landse sportuitwisseling onderneemt met
Bad Homburg (Duitsland), welke club met
Velsen aan het Velsense toernooi deel
neemt. De Velsenaren bezoeken met Pink
steren de Duitse plaats. Teneinde beter
voorbereid te zijn was de heer Munzert
uitgenodigd van zijn ervaringen op orga
nisatiegebied en van de reizen te ver
halen. De spreker had zijn onderwerp
„clubreizen" genoemd. Deze worden on
dernomen om tot prestaties te komen om
de onderlinge clubsfeer te verbeteren en
om de gelegenheid te geven iets meer van
de wereld te zien en ervaringen met vol
komen vreemde mensen op te doen. De
reizen zijn heus niet alleen weggelegd voor
hoog geklasseerde sportverenigingen; zij
kunnen door elke club worden onder
nomen. Met een goed georganiseerde uit-
wisselingsreis behoeft maar weinig geld
gemoeid te zijn.
Dit heeft een aparte aantrekkelijkheid.
De heer Munzert vertelde van de er
varingen van zijn eigen club UD sedert
1948, die een reis maakte van Vaals, via
België, Duitsland en Zwitserland naar
Joegoslavië. Hij moest echter tot zijn spijt
eerlijkheidshalve meedelen, dat de sport
in Joegoslavië een onmiskenbare politieke
achtergrond heeft, die, vooral waar het
op financiële vraagstukken aankomt, op
grote moeilijkheden stuit. Maar de heer
Munzert was bij zijn bezoeken aan Mari-
bor, Noviseth en Vovodina tot de trieste
ervaring gekomen, dat armoede hoogtij
viert, doch de staat en zijn vertegenwoor
digers trachtten de propaganda tegenover
vreemdelingen met veel schijn op te voe
ren. Bovendien is het voor Nederlanders
eigenaardig te ervaren, dat in het buiten
land met wedstrijden tegen de vreemde
bezoekers de sport meer als een prestige
kwestie wordt gezien.
De vereniging „De Gieteling" zal op 8
februari in het Kennemertheater aan de
Zeestraat in Beverwijk haar traditionele
bal-masqué houden. Er zijn prijzen be
schikbaar gesteld voor de fraaiste, de origi
neelste en de meest komische kostuums.
Tijdens de behandeling van de vragen,
die zich hebben voorgedaan in verband
met de ondergang van de „Pamir" is
vandaag die van de lading ter sprake ge
komen. Twee getuigen verklaarden dat
zij de ondergang van de viermaster wij
ten aan de wijze van laden.
Prof. Kurt Wendel, die in Hamburg aan
de universiteit scheepsbouw doceert, ver
klaarde te geloven dat de lading is gaan
verschuiven en dat, toen het schip als ge
volg daarvan om ging liggen, het water
via patrijspoorten en luikhoofden is bin
nengestroomd. Kapitein Wilhelm Platzoe-
der, de tweede getuige, achtte deze ver
onderstelling gerechtvaardigd. Hij schat
te aan de hand van de ladingpapieren dat
de „Pamir" met ongeveer 200 kubieke
meter vrije ruimte uit Buenos Aires was
vertrokken. Het schip was door soldaten
geladen, omdat de havenarbeiders staak
ten. Het los gestorte graan nam steeds
minder ruimte in doordat het steeds ver
der „in schokte". Toen de storm kwam
is er wellicht in de ruimen van de „Pa
mir" 500 kubieke meter vrije ruimte ge
weest. Daardoor kon de lading gemakke
lijk gaan verschuiven en had het water
vrij spel.
Aan de hand van de ladingpapieren, die
uit Buenos Aires per luchtpost naar Ham
burg waren gezonden, meende kapitein
Platzoeder te kunnen afleiden dat de „Pa
mir" voor een slingering van zijn uiter
ste punt aan stuurboord naar dit punt aan
bakboord, 17,2 tot 17,3 seconden nodig had.
Een van de overlevenden heeft echter ver
klaard dat de „Pamir" voor een volle
slingering 20 seconden nodig had, hetgeen
een aanwijzing zou kunnen zijn voor de
theorie over het verschuiven van de la
ding.
Overigens is uit een meteorologisch on
derzoek gebleken dat de brief uit de fles
niet afkomstig kan zijn van de „Pamir".
De zeestroming zou deze brief op de kust
van Afrika hebben doen aanspoelen, maar
niet op de Engelse kust.
Jaarvergadering Rode Kruis
Het bestuur van de afdeling Beverwijk
van het Rode Kruis heeft gisteravond met
haar leden vergaderd in het Colonnege
bouw aan de Beecksanghlaan. De voorzit
ter, de heer G. W. P. Stoutenbeek opende
met een welkomstwoord en stelde daarna
de begroting voor 1958 aan de orde. Na een
geringe discussie werd deze aanvaard. Uit
de verlies- en winstrekening bleek, dat
deze ook in 1957 sloot met een voordelig
saldo van ruim 1900 gulden. Bij de inge
komen stukken was een schrijven van het
ministerie van Sociale Zaken en Volks
gezondheid, waarin het bestuur toestem
ming wordt verleend het aantal bedden
uit te breiden van 170 tot 240. De bouw
commissie, bestaande uit de heren Regoort,
Winter en Vos, zal in overleg met een
architect plannen ontwerpen om deze uit
breiding mogelijk te maken. Er wordt
tevens aan gedacht om de Polikliniek, die
thans aan de Beecksanghlaan is gevestigd,
ook op het terrein van het Roode-Kruis-
'ziekenhuis onder te brengen. De economi
sche directeur de heer Regoort, gaf ver
volgens enkele cijfers, waaruit de groei
van het Roode-Kruisziekenhuis bleek. In
1947 waren er per jaar 30.000 verpleeg-
dagen. Nu is dit aantal reeds 55.500. De
duur der verpleging is door de moderne
geneeswijzen zeer sterk teruggelopen. In
1947 werd een patiënt ruim 21 dagen ver
pleegd. Dit is teruggebracht tot ruim 13
dagen. Het aantal patiënten is sterk toe
genomen; in 1949 1391, nu ver over de
vierduizend. De heer Regoort deelde ver
der mee, dat 13 specialisten aan het Zie
kenhuis zijn verbonden en dat er 143 ver
pleegkrachten werken. Gemiddeld worden
152 patiënten per dag verpleegd, terwijl dit
er in 1949 slechts 80 waren. Al deze cijfers
tonen duidelijk aan, dat het ziekenhuis
dringend om uitbreiding vraagt. Tot slot
kon hij nog meedelen, dat het Roode-Kruis
ziekenhuis voor de gemeente Beverwijk
een goedkoop ziekenhuis is. De gemeente
geeft slechts 25.000 subsidie, welk bedrag
met de huidige geldswaarde zeker viermaal
zoveel zou moeten bedragen.
Na deze uiteenzetting volgde de her
benoeming van dr. W. J. Royaards en de
heer J. P. Sierhuis tot leden van het
bestuur.
Toen Bumbel zijn wens gezegd had, knikte het Wensmannetje: hij zwaaide met zijn
kleine armpjes door de lucht en mompelde enige vreemde woorden, Bumbel keek
met grote ogen toe.
Opeens klonk er een gefluit door de lucht, een plofen daar stond opeens een
zware kist met ijzeren sloten op Bumbel's bed.
„Alsjeblieft", zei het Wensmannetje. „Daar heb je je geld; is het zo naar je zin?" 28-29
De honkbalvereniging „Rooswijk" zal
wegens interne moeilijkheden en mutaties
vrijdagavond in het Kennemerstaten-
buurthuis een algemene ledenvergadering
houden.
Tevens wordt een bespreking gehouden
over de indeling van de diverse Rooswijk
teams in het komende seizoen. Hoewel geen
definitieve agenda kon worden samenge
steld is zeker, dat de bestuursleden, de
heren J. Reints, W. Reymer en H. Schaafs-
ma het slaghout er bij neer zullen leggen.
Als kandidaten zijn genoemd de dames J.
Konings, M. de Vries-Klesser, D. Marckel-
bach en de heren J. Gaartman, G. Zand
bergen, G. Dekker en F. van 't Hof. Ook is
voor het clubblad een nieuwe redactie ge
vormd met de heren G. Unger, D. Honig en
K. Klesser. <-
De Bond van Beverwijkse Melkhande
laren heeft gisteravond een propaganda-
feestavond gehouden in de grote zaal van
de Groentebeurs. De voorzitter, de heer W.
Vessies, sprak een welkomstwoord en zei
ook nog iets over de melkprijs. Gezien het
stadium van de onderhandelingen met de
minister, wilde de voorzitter hierop verder
niet ingaan. Hierna was het woord aan de
afdeling propaganda van een fabriek van
margarineprodukten. Enkele ontspannings
films en een zeer geslaagde film over het
vervaardigen van margarine werden ver
toond. Na de pauze werd als hoofdfilm
„Danny Boy" gedraaid.
CpOOCO<XOCOOOOOOCXDCOCOOOOOOOOC)OOOOÖOOOOOOOOOOOOOOOCX3000C
De organisatoren van het Hoogoven
schaaktoernooi zijn weg van Fransje
Hart. Niet zozeer omdat zij zo
buitengewoon lieftallig is, maar meer
omdat zij zulke geestige en artistieke
wand-décors voor het Hoogovenschaak
toernooi heeft gewrocht. Voorts ook
omdat zij zich zo vaak om en nabij de
schaakborden beweegt. Niet vanwege
de grote belangstelling, die zij voor deze
nobele sport aan de dag legt, maar wel
omdat zij er mede toe bijdraagt om de
inwendige metis, waarin ook de ras
schaker zich mag verheugen, te laven
en te spijzigen. Tengevolge van deze
voortreffelijke eigenschappen, die ge
paard gaan aan een beminnelijke hulp
vaardigheid, wordt zij zowel door de
schakers als de organisatoren van het
toernooi figuurlijk op handen gedragen.
Trouwens er is nog maar weinig voor
nodig of dit zal ook letterlijk het geval
zijn.
Mejuffrouw Hart heeft wel eens meer
voor dergelijke versieringen zorg ge
dragen. De heer Veldheer, voorzitter
van de Hoogoven Toernooi Commissie,
kon er dan ook van verzekerd zijn, dat
Fransje er ook dit keer wel iets aardigs
van zou maken. Het ene wand-décor
stelt een in diep gepeins verzonken
schaakmatador voor, die geheel door de
schaakgeesten in bezit wordt genomen.
De andere wandversiering beeldt twee
schaakfiguren uit, die elkaar broeder
lijk omhelzen. Zo heeft Fransje, ondanks
het feit, dat zij zich niet veel met scha
ken bezig houdt, er toe bijgedragen om
de prettige sfeer, waarin dit toernooi
zich afspeelt, te onderstrepen.
cb000CO000CXXXD0CXX5000(X)00O00<X)CXXO000000O00CXX)0000000C)0C
48. In Berlijn wordt gelééfd, Göttingen daarentegen is
dood. Het is er koud en men krijgt er geen frisse
lucht en in de ijzige kou van de noordpool kan geen
mens in leven blijven."
Zijn moeder glimlachte even. „Ik moét 't wel," zei
ze even vol bitterheid, denkend aan de kilte van Olde-
sloe, maar onmiddellijk voegde ze eraan toe: „Dus
Berlijn? Het ergste obstakel is altijd weer Salomon
Heine!"
Harry Heine sliep die nacht slecht. Hij droomde ver
ward en werd telkens met een schok wakker. Hij sliep
in het hotel ter plaatse, aangezien er bij zijn ouders
geen plaats voor hem was.
Met moeite stond hij de volgende morgen op. Zijn
ogen deden pijn en het bonsde bij zijn slapen. Lang
zaam begaf hij zich naar de kamers van zijn ouders.
Zijn vader was thans wakker en zat, gesteund door
kussens, rechtop in bed. Hij was voorbereid op zijn
komst. De vroeger zo keurig verzorgde man, met de
frisse gelaatskleur, was thans een oude man gewor
den, die wartaal sprak.
Harry liep snel op hem toe en boog zich over hem
heen om de tranen, die in zijn ogen sprongen, te ver
bergen.
Hij hoorde zijn vader met trillende stem mompe
len: „Zo'n brave zoon, die mij verrassen wil met
zijn bezoek! Ja, Harry, je vader is ziek, maar hij
wordt weer gezond! Ik voel 't, de baden doen me goed.
Salomon zal me hier een huis kopen, de mensen in
Oldesloe zijn aardig en het gemeentebestuur onder
steunt mijn verzoek aan de koning, om hier te mo
gen blijven. Ik moet alleen een huis kopen, om aan
te tonen, dat ik niet armlastig ben. Salomon zal me
een huis kopen, Harry, en ik zal het mooiste uitzoe
ken.. Een huis met een winkel erbij, waar ik weer
mijn stoffen kan verkopen. Ik geloof, Harry, dat ik
hier goede zaken zou kunnen doen
Opnieuw die illusiesHarry keek even snel naar
zijn moeder, die een blik vol liefde op de zieke wierp.
Deze brabbelde verder: „Ik droomde vannacht, dat
ik een villa in Düsseldorf bouwde. Precies zo iets als
in Ottensen, met een gn t park erbij
Harry huiverde en hoorde zijn moeder op kalme
rende toon zeggen: „Nu moet je weer gaan slapen,
Samson, als je straks weer gezond bent, zullen we
zo'n villa laten bouWen. Maar óm gezond te worden,
moet je veel slapen."
Brommend keerde Samson Heine zich om naar de
muur en deed wat hem gezegd werd.
Behoedzaam verlieten Harry en zijn moeder het
vertrek.
Na lange tijd zag hij thans zijn zuster Lotte weer,
die een heel knap meisje was geworden. Vol teder
heid omhelsde hij haar. Zijn beide jongere broers za
gen vol trots tegen hém, de student, op. Ze bewon
derden hun broer, die zelfs al gedichten had gepubli
ceerd. Enthousiast legden ze Harry eigen literaire
prestaties ter beoordeling voor. Deze sprak goedmoe
dige woorden van lof.
Enige tijd later zei zijn moeder tegen '-em: „Ik ga
aan Salomon Heine schrijven. Je zult in Berlijn ver
der studeren."
Hij keek haar verwonderd aan. Ze vervolgde: „Sam
son weet er nog niets van, maar zijn broer heeft ge
weigerd hem hier een huis te kopen. De gezondheid
van zijn broer is hem niet die 3000 Mark in contan
ten waard, welke hij op één dag verdient. We zullen
hier dus weg moeten! Maar wat jou betreft: jij blijft
voorlopig even hier en dan ga je naar Hamburg en
meld je bij Salomon Heine. Mijn brief zal intussen
zijn uitwerking niet gemist hebben. En jij zult naar
Berlijn kunnen gaan!"
Nog steeds niet begrijpend, keek hij haar vragend
aan. Geduldig legde ze hem uit: „Ik zal hem geen
verwijten maken, maar voor het geld, dat hij niet voor
zijn broer beschikbaar wilde stellen, zul jij in Ber
lijn kunnen studeren. Dat zal ik hem wel duidelijk ma
ken." Er was een droevige glimlach op haar mond.
Harry zweeg.
Het waren trieste dagen, welke hij in Oldesloe door
bracht. Het kostte Harry veel moeite om vrolijk te
schijnen en om zorgeloos met zijn zuster en jongere
broers te babbelen.
Als hij alleen was, piekerde hij over het nutteloze
van deze dagen. In het boek van zijn leven was dit op
onthoud in Oldesloe niet meer can een gedachten-
streepje. Hoe zou het boek eindigen? Als een tragedie
of als een komedieHij wist het niet. Slechts het
bleke, vermoeide en intens verdrietige gezicht van
zijn moeder inspireerde hem echter tot wilskracht:
Tenslotte had hij talenten en er hing heel veel af van
zijn eigen wil en doorzettingsvermogen..Berlijn:
als dat eens werkelijkheid ou worden! Het ging niet
alleen om zijn rechtenstudie, het ging om grótere din
gen. Hij moést het succes bereiken, dat Schlegel hem
voorspel had.... Hij moést boven de grauwe naamloze
massa uitstijgen!
Het was thans geen ijdelheid, welke hem bezielde,
maar de wil om zijn moeder te helpen en zich uiteinde
lijk op Salomon Heine te wreken....
De dagen verstreken in grote eentonigheid. Hij bleef
langer in Oldesloe hangen dan hij had verwacht. Ten
slotte zei zijn moeder -chter tot hem: „Over drie da
gen moet je naar Hamburg gaan. Zie je er erg tegen
op, Harry?"
Hij sloeg zijn ogen neer. Hij zag niet op tegen 't on
derhoud met Salomon Heine, als wel tegen het weer
zien van n koel, hooghartig gezichtje, dat thans aan
een ander toebehoorde....
Uit Hamburg was geen antwoord gekomen, maar
zijn moeder was heel zeker van haar zaak. „Je zult
zien, jij gaat in Berlijn studeren", zei ze op vastbera
den toon.
Enkele dagen later nam hij afscheid en vertrok naar
Hamburg. In de toestand van zijn vader was geen en
kele verbetering meer mogelijk. En voor zijn moeder
was er geen troost te vinden. Ze moést dit dragen en
ze droeg 't. Zelfs nu nog scheen haar liefde alle obsta
kels te overwinnen, precies zoals destijds toen de héle
wereld tégen haar was....
Naast het verdriet over de situatie thuis, was er in
Harry's hart echter ook een nieuwe hoop: Berlijn!
Berlijn betekende het volle leven, het centrum van
geestelijke bedrijvigheid. Daar kon een kunstenaar
het juiste klimaat vinden om op te bloeien.. Wie in
Berlijn roem wist te verwerven, was beroemd in heel
Duitsland. Daar, in Berlijn, zou hij kunnen tonen, of
hij werkelijk roeping had. Als hij daar de begeerde
lauwerkrans niet om de schouders gehangen kreeg,
dan zou hij 't opgeven
(Wordt vervolgd)
BEVERWIJK
WOENSDAG 15 JANUARI
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur: „St.
Joan.
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur: „Tussen
14 en 17".
Gafé „Scheywijck", 20 uur: Prijsuitrei
king Biljarttoernooi.
Kennemer Theater, 13 tot 18 uur: Hoog
ovenschaaktoernooi.
Gebouw K.S.A., 20 uur: Jaarvergadering
K.A.V.
„De Groentenbeurs", 20 uur: Lezing
Vrouwengilde.
Openbare Leeszaal, Prinsessenlaan 17,
geopend van 15 tot 17 uur; lees- en stu-
diehoeken geopend van 15 tot 17.30 uur;
jeugdleeszaal, Zeestraat 26, geopend van
15 tot 16 uur.
„Het Groene Huis", jeugdleeszaal en uit
lening, geopend van 15.15 tot 16.45 uur.
R.-K. Leeszaal, uitleenbibliotheek ge
opend van 10 tot 13 uur; lees- en studie
zaal geopend van 10 tot 13 en 15 tot 18
uur; jeugdleeszaal geopend van 14 tot 17
uur.
Wjjk aan Zee. filiaal r.-k. Leeszaal, St.
Odulfstraat 12, geopend van 10 tot 11 en
17 tot 18 uur.
DONDERDAG 16 JANUARI
Luxor Theater, 19 en 21 uur: Filmavond
Commissie Cultureel Beverwijk.
Terpsichore, 14.30 uur: Vergadering Ne
derlandse Vereniging van Huisvrouwen.
K.S.A.-gebouw, Nederlandse School Bios
coop.
R.-K. Leeszaal, uitleenbibliotheek ge
opend van 10 tot 13 uur; lees- en studie
zaal geopend van 10 tot 13 en 15 tot 18
uur.
Wjjk aan Zee, filiaal r.-k. Leeszaal, St.
Odulfstraat 12, geopend van 10 tot 11 en
17 tot 18 uur.
VELSEN
WOENSDAG 15 JANUARI
Thalia: „De strijd in de Birma-jungle",
20 uur.
Rex: Geen opgave ontvangen.
Pieter Vermeulenmuseum: Geopend van
9.30 tot 12 en van 14 tot 16.30.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek: Ge
opend van 19 tot 21 uur.
DONDERDAG 16 JANUARI
Thalia: „De machinist", 20 uur (speciale
voorstelling).
Rex: Geen opgave ontvangen.
Pieter Vermeulenmuseum: Als woensdag.
Openbare Leeszaal en Bibliotheek: Ge
opend van 10 tot 12.30 uur, filiaal open
van 10 tot 12 uur.
Alcoholics Anonymous: In de zaal aan de
Abelenstraat spreekuur van 20 uur af.
Raadhuis: Spreekuur van wethouder R.
Verbeek, Openbare Werken, Volkshuis
vesting, Behartiging van zaken betref
fende het grondbedrijf, 9.30 tot 12 uur.
WOENSDAG 15 JANUARI
Stadsschouwburg: Rotterdams Toneel „De
Bolle", 20 uur.
FILMS
Cinema Palace: „De familie Trapp", a.l.,
19 en 21.15 uur. Frans Halstheater: „De
verleidster", 18 jaar, 19 en 21.15 uur. Lido
Theater: „The prince and the showgirl",
a.l., 19 en 21.15 uur. Luxor Theater: „De
twaalf gezworenen", 14 jaar, 19 en 21.15
uur. Minerva Theater: „De decamerone",
18 jaar, 20.15 uur. Rembrandt Theater:
„Wat gebeurde er met Julie", 18 jaar, 19
en 21.15 uur. Roxy Theater: „Ontvoerd uit
de harem", 14 jaar, 19 en 21.15 uur. Studio
Theater: „Wenn der weisze Flieder blüht",
a.l. 19 en 21.15 uur.
DIVERSEN
Concertgebouw: Tuinzaal, Rudolf Stei-
nerschool, opvoering „Drie koningenspel",
20 uur. Brinkmann: Humanistisch Ver
bond, spreker dr. S. A. K. Lubienski, 20
uur. Brinkman: Houtplein. Genootschap
Nederland-Engeland, spreker E. Gillett,
20 uur.
DONDERDAG 16 JANUARI
Stadsschouwburg: Rotterdams Toneel
met „De Bolle", 20 uur. Concertgebouw:
Doopsgezind Zangkoor, uitvoering 20 uur.
Minerva Theater: Bijzonder kerkewerk
Hervormde jeugd te Heemstede, vertoning
der film „Penny whistle blues", 14 jaar,
20.15 uur. Frans Halsmuseum: Haarlems
Comité voor kamermuziek, kamermuziek
avond, 20 uur.
FILMS
Cinema Palace: „De familie Trapp", a.l.,
14, 16.15, 19 en 21.15 u. Frans Halstheater:
„De strijd tegen de vliegende schotels",
14 jr, 14.30, 19 en 21.15 uur. Lido Theater:
„The prince and the showgirl", a.l., 14,
16.15, 19 en 21.15 uur. Luxor Theater: „De
twaalf gezworenen", 14 jaar, 14, 19 en
21.15 uur. Rembrandt Theater: „Wat ge
beurde er met Julie", 18 jaar, 14, 16.15, 19
en 21.15 uur. Roxy Theater: „Ontvoerd uit
de harem", 14 jaar, 14.30 uur. Volksuni
versiteit, vertoning der film: „Umberto D",
20 uur. Studio Theater: „Wenn der weisze
Flieder blüht", a.l., 14 15, 19 en 21.15 uur.
DIVERSEN
Brinkmann: Pauze-theater, grammofoon-
pi atenconcert, 12 uur; Filmavond over
Zwitserland, 20 uur. Jeugdkapel Sionskerk
Cultureel comité „Over de brug", spreker
ir. F. B. Carbasius Weber, 8 uur.
