De claimhandel Koninklijke
a kerkuil
aiida en de wijze Meester
IVOROL Elke tand een Sneeuwwitje
Winterweer houdt aan
Wereldnieuws
och ió het
zo
DONDERDAG 23 JANUARI 1958
2
Marge verkleind voor de
claimhandel Koninklijke
Minister Hofstra verdedigt
het rente-gammabeleid
H.B.U. neemt deel in
nieuwe vennootschap
N.V. Luchthaven Schiphol
te Utrecht opgericht
Geen nieuwe verhoging van
Westduitse kolenprijzen
„De drie Hoefijzers": 11 pet.
Unitas 10 pet. interimdiv.
Onderzoek wijst uit:
Speciale vakantiespaarkas
is overbodig
Examens
balans-opruiming
25 jan.31 jan.
zeer lage prijzen
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Bioscopen in Rome
24 uur gesloten
Uitspraken Haarlemse
rechtbank
Ben van Eysselsteijn in
Den Haag gehuldigd
Opvoeder van Bundeswehr
acht zijn taak voltooid
RATTEN
(Van onze financiële medewerker)
MET HET GEBRUIKELIJKE TUMULT is dinsdag de claimhandel-Koninklijke
begonnen. Over het gehele aandelenkapitaal van de Koninklijke gerekend, zijn er
bij de huidige emissie meer dan 60 miljoen claims vrijgekomen en als men aanneemt
dat zich nog ongeveer een derde van het kapitaal in ons land bevindt, betekent dat
voor Amsterdam de verhandeling van ongeveer 20 miljoen stukjes. De Koninklijke
heeft haar aandelen van 1000 gulden indertijd gesplitst in aandelen van 20 gulden,
welke niet meer in percenten van de nominale waarde, maar in geld worden geno
teerd. Bij een kapitaal van rond 1200 miljoen gulden staan er dus ongeveer 60 mil
joen aandeeltjes van 20 gulden uit en elk van die aandeeltjes heeft een claim. De
nieuwe aandelen worden a 114 gulden per stuk van 20 gulden uitgegeven en om een
nieuw aandeel te kunnen krijgen zal men de claims van 8 oude aandelen moeten
i.ileveren.
Er worden echter slechts bewijzen voor
5 of 50 nieuwe aandelen van 20 gulden
afgegeven. De kleinste affaire is dus dat
op 5 nieuwe aandelen wordt ingeschreven
(samen 100 gulden) waarvoor men dan (5
maal 8) veertig claims nodig heeft. Voor
deze 100 gulden nieuwe aandelen zal men
dan moeten betalen 5 maal 114 gulden is
570 gulden met 40 claims, welke woensdag
werden verhandeld voor gemiddeld 4.O2V2
gulden per stuk, zodat een nieuw aandeel
dan kost 570 gulden 40 maal 4,02'/2 gul
den (161 gulden) is 731 gulden; in percen
ten van de nominale waarde dus 731 per
cent, terwijl de koers van de oude aan
delen daags vóór de emissie ongeveer 720
percent was (144 gulden per stuk van 20
gulden).
De claimhandel heeft tot dusver der
halve geen koersdaling, integendeel, een
lichte koersstijging tengevolge gehad. De
inschrijving staat echter tot 10 februari
aanstaande open en er kunnen in de tus
sentijd dus nog heel wat veranderingen
optreden. Veel zal er van afhangen hoe de
claimhandel in New York zich ontwikkelt
en in welke mate het buitenland in Am
sterdam voor de hier aangeboden claims
belangstelling aan de dag legt.
Ogenschijnlijk hebben de fluctuaties van
de claims niet veel om het lijf. Een ver
schil van bijvoorbeeld 25 cent (4 gulden
voor 4,25 gulden) schijnt gering, maar daar
men voor 100 gulden nieuw aandeel 40
calims nodig heeft, bteekent zulk een af
wijking van 25 cent een koerswijziging
voor het aandeel van tien percent. De
claims worden dan ook in fracties van een
cent genoteerd en elke cent meer of min
der staat geljjk met een koersverschil van
0,4 percent, elk dub" ltje met 4 percent.
Daar het dividendbewijs no. 114, als
claim aangewezen, op 10 februari aan
staande waardeloos wordt, zal iedere hou
der van aandelen Koninklijke voor die
datum moeten bselissen of hij zijn claims
zal verkopen, dan wel zijn aandelenbezit
wil vergroten. Heeft iemand 1000 gulden
aandelen Koninklijke (50 a 20 gulden) dan
kan hij bijvoorbeeld 10 claims verkopen en
met de resterende 40 claims op 100 gul
den (5 a 20 gulden) nieuw aandeel inschrij
ven. Hij betaalt dan 570 gulden minus de
De Vereeniging voor den Effectenhandel
heeft nader bepaald dat met ingang van
vandaag 22 januari noteringen van claims
van aandelen n.v. Koninklijke Nederland-
sche Petroleum Maatschappij respectieve
lijk certificaten kunnen geschieden met een
marge van een cent.
Aanvankelijk was voorgeschreven, dat
de notering van claims „Koninklijke" zou
geschieden met een marge van 5 cent. Op
de eerste dag der claimverhandeling bleek
echter, dat vele transacties ofwel niét tot
stand konden komen, ofwel met verlies
werden afgesloten, omdat een marge van
5 cent per notering te groot bleek te zijn.
Voor posten zoals dinsdag werden ge
vraagd of aangeboden, te weten ter groot
te van tienduizend claims elk, konden par
tijen niet tot elkaar komen, als gevolg van
dit margevoorschrift.
Deze marge liet vaak de limite, waarop
de transactie moest worden uitgevoerd, niet
toe. Teneinde cliënten niet teleur te stellen
werden de transacties toch uitgevoerd, en
werd soms verlies geïncasseerd. Tijdens de
claimhandel van dinsdag vormde deze
kwestie een druk onderwerp van gesprek
ter beurze. Het beursbestuur heeft daarin
nu wijziging gebracht.
De minister van Financiën ontkent in
zijn Memorie van Antwoord aan de Eerste
Kamer op het voorlopig verslag omtrent
de algemene financiële beschouwingen over
begroting 1958. dat met behulp van de
rentegammapolitiek een investeringsbe
perking van de lagere publiekrechtelijke
lichamen zou worden afgedwongen, die
verder gaat dan op basis van het S.E.R.-
advies is overeengekomen.
De woningwetbouw wordt ruimer van
middelen voorzien dan in het S.E.R.-advies
was verondersteld. Er zijn geen gegevens
die er op wijzen dat de totale kapitaals
uitgaven van de lagere publiekrechtelijke
lichamen verder zijn gedaald dan overeen
komt met het advies.
Teneinde voortgaande inflatoire finan
ciering tegen te gaan moet overigens on
der de huidige omstandigheden de urgentie
van de voorgenomen investeringen onom
stotelijk vaststaan en de financiering daar
van voorshands centraal worden geregeld.
In afwijking van de bestaande rentevoor
schriften kunnen alle vaste leningen welke
door de Bank voor Nederlandse Gemeen
ten worden aangeboden, worden aanvaard
respectievelijk goedgekeurd, zij het dat zij
voorshands nog door tussenkomst van de
bij de aangelegenheid betrokken departe
mentshoofden dienen te worden aange
vraagd.
Door de Hollandsche Bank-Unie n.v te
msterdam en de n.v. Erasmus te Rotter-
bm wordt opgericht de onroerende goe
deren maatschappij „Amcool" n.v. te Am-
terdam. Doel is de exploitatie van onroe-
mde goederen enz.
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt
r 1.500.000, verdeeld in 1500 aandelen van
1.000, die alle zijn geplaatst. De Holland-
che Bank-Unie neemt in het kapitaal deel
•oor 333 aandelen, die a pari in contanten
•orden volgestort en de n.v. Erasmus voor
U67 aandelen, die worden volgestort door
inbreng van alle activa van deze onder
neming, waaronder begrepen enige onroe
rende zaken.
opbrengst van 10 claims ad ongeveer 40
gulden is 530 gulden voor de nieuwe aan
deel, ofwel 530 percent, terwijl de beurs
waarde van het oude aandeel welke na de
afscheiding van de claims theoretisch had
moeten dalen, integendeel nog is gestegen.
Dordtsche goedkoper
Iemand, die zich bij de Koninklijke wil
interesseren, kan dat ook doen via de
Dordtsche Petroleummaatschappij, die ook
nieuwe aandelen uitgeeft en na haar emis
sie tegenover elk eigen aandeel van 1000
gulden ongeveer 1025 gulden aandeel Ko
ninklijke zal bezitten. De claims Dordtsche
werden woensdag het laatst verhandeld
voor 985 gulden per stuk en daar men
voor een nieuw aandeel drie claims moet
hebben en de nieuwe aandelen a 273 per
cent worden beschikbaar gesteld, betaalt
men 3 X 985 gulden 2730 gulden
5685 gulden, ofwel 568V2 percent, dat is
ongeveer 1800 gulden minder dan de
beurswaarde van 1025 gulden aandelen
Koninklijke, welke achter elk aandeel
Dordtsche liggen, terwijl het dividend van
de Koninklijke en de Dordtsche straks ge-
lijTc zal zijn.
In Utrecht is ten overstaan van notaris
P. M. F. Verhoeff opgericht de n.v. Lucht
haven Schiphol. Bij het ondertekenen der
oprichtingsakte, een korte plechtigheid,
die in hotel Pays Bas plaats had, werden
de oprichters, de Staat der Nederlanden
en de gemeenten Amsterdam en Rotter
dam, vertegenwoordigd door de minister
van Verkeer en Waterstaat, mr. J. Algera,
de burgemeester van Amsterdam, mr. G.
van Hall en de burgemeester van Rotter
dam, mr. G. E. van Walsum. Het doel van
de n.v. Luchthaven Schiphol is de- aanleg,
het onderhoud, de ontwikkeling en de ex
ploitatie van het luchtvaartterrein Schip
hol als centrale luchthaven van Neder
land.
In het maatschappelijk kapitaal der
vennootschap, ten bedrage van 200 mil
joen gulden, werd bij de oprichting deelge
nomen voor 73V2 miljoen gulden, te weten:
door de Staat voor 47'/2 miljoen, door de
gemeente Amsterdam 'Voor 25 miljoen en
door de gemeente Rotterdam voor 1 mil
joen gulden.
Luim tien jaren geleden werd het prin
cipiële besluit genomen om de burgelijke
luchtvaarttereinen van Nederland in de
bedrijfsvorm van naamloze vennootschap
pen te exploiteren. In 1956 w.erden ten
overstaan van notaris P. M. F. Verhoeff
reeds opgericht de vennootschappen n.v.
Luchthaven Eelde, n.v. Luchthaven Zuid-
Limburg en n.v. Luchtvaartterrein Texel.
De oprichting thans, der n.v. luchthaven
Schiphol vormt 't sluitstuk van de uitvoe
ring van dit besluit.
De Westduitse steenkolenindustrie zal op
1 april niet tot verhoging van haar kolen-
prijzen overgaan. Dit is het resultaat van
besprekingen, die dinsdag te Bonn zijn ge
voerd tussen vertegenwoordigers van de
Hoge Autoriteit, het Westduitse ministerie
van Economische Zaken en de drie ver
koopmaatschappijen van het Roergebied.
De besprekingen hielden verband met
het feit, dat de kosten van de mijnbouw
van 1 april af zullen stijgen als gevolg van
het vervallen van de staatsbijdrage van
6VS%> tot het werkgeversaandeel in de
Knappschaftsversicherung". De mijnbouw
heeft zich bereid verklaard deze extra last
te dragen.
De raad van commissarissen van de n.v.
Bierbrouwerij De Drie Hoefijzers te Breda
heeft in zijn vergadering besloten aan de
algemene vergadering van aandeelhouders
voor te stellen het dividend over het boek
jaar 1956/57 onveranderd op elf percent te
bepalen.
De raad van commissarissen van het
administratiekantoor „Unitas" n.v. te Rot
terdam heeft besloten op 7 februari 1958
een tweede interimdividend van 10 percent
over het boekjaar 1957 betaalbaar te stel
len.
De mogelijkheid tot financiering der
vakantie kan onder de huidige omstandig
heden door de bestaande vakantietoesla
gen, gevoegd bij het vrijkomend deel van
het inkomen, voor het merendeel der loon-
trekkenden aanwezig worden geacht, zo
luidt de conclusie van een rapport dat de
beraadsgroep inzake vakantiefinanciering
op verzoek van het Nederlands Centrum
voor Vakantie en Vakantierecreatie heeft
uitgebracht. Een voorbehoud wordt ge
maakt voor de grote gezinnen beneden een
bepaald inkomenpeil.
Het Nederlands Centrum had het initia
tief tot onderzoek van dit vraagstuk geno
men, aangezien in verscheidene kringen de
mening bestond, dat de vakantiebesteding
van zeer velen gediend zou zijn door een
mogelijkheid tot doelgericht sparen, waar
bij dan meestal het voorbeeld werd ge
noemd van de spaarkassen, die in het bui
tenland met dit speciale doel bestaan.
De beraadsgroep is van oordeel, dat het
op vakantie gericht sparen alle aanbeveling
verdient. De oprichting van een speciale
vakantiespaarkas wordt echter niet nodig
geacht. In het rapport wordt voorts mede
gedeeld, dat aangenomen kan worden, dat
het doorbrengen van vakantie thuis (door
ongeveer 50 percent der vakantiegangers)
in het algemeen niet geschiedt omdat men
over minder middelen der financiering van
een vakantie buiten de woonplaats zou
kunnen beschikken dan andere vakantie
gangers.
Vakantie op krediet of op afbetaling
dient volgens het rapport voor de grote
massa der vakantiegangers op morele en
sociaal-pedagogische gronden verwerpelijk
te worden geacht.
Aan het onderzoek hebben vertegen
woordigers deelgenomen van het Directo
raat-generaal voor de Middenstand, van
het ministerie van Economische Zaken, het
ministerie van Sociale Zaken en Volksge
zondheid, het bedrijfschap Horeca, de
Koninklijke Nederlandse Vereniging van
Transport-ondernemingen, de Federatie
van Nederlandse Organisaties voor het
Personenvervoer, de Nederlandse Spoor
wegen, de A.N.W.B., de Algemene Neder
landse Vereniging voor Vreemdelingenver
keer, de Nederlandse Huishoudraad, de
Gezinsraad, het Gezinsbegrotings-instituut,
de Nederlandse Reisvereniging, de Neder
landse Vereniging van Reisbureaus, de
stichting Nederlandse Reiskamer, de katho
lieke bond „Voor het Gezin", het Centraal
Sociaal Werkgeversverbond, het Verbond
van Prot. Chr. Werkgevers in Nederland,
het Christelijk Nationaal Vakverbond, de
Nederlandse Katholieke Arbeidersbeweging
en het Nederlands Verbond van Vakver
enigingen.
Amsterdam. Vrije Universiteit. Kandidaatsexa
men geneeskunde: Chr. Lyssen, Beverwijk; M.
Plantinga, Vlaardingen; B. van Veen, Apeldoorn;
G. M. Veldhuyzen van Zanten, Enkhuizen; G. J.
Verschoor, Almelo; mej. C. Warmenhoven, Bad
hoevedorp.
ADVERTENTIE
moderne interieurverzorging
nieuwe gracht zs hoarlem
telefoon k 2sooh7o«j
Amsterdamsche Bank
Het nieuwe filiaalgebouw van de Amsterdam
sche Bank aan de Grote Markt te Groningen is
officieel geopend en daarbij door de bouwmees
ter ir. J. J. M. Vegter overgedragen aan het lid
der hoofddirectie in Amsterdam mr. Tielemans.
die het op zijn beurt overdroeg aan de oudste
directeur in Groningen dr. J. Rozendaal.
Bauxietconcessie-aanvraag
<7
Naar „De West" verneemt, heeft de in Cararas
gevestigde Amerikaanse onderneming Petromina
Co. een bauxietexploratievergunning aange
vraagd. Het betreft hier een terrein van 49.000
ha. aan de Corantijnrivier ten zuiden van de ne
derzetting Kabalebo.
Siam wenst dollars
De nieuwe minister-president van Siam heeft
medegedeeld, dat zijn regering zal trachten een
lening van 50 miljoen dollar te verkrijgen van de
Verenigde Staten. Hij deelde mede, dat de vorige
in september 1957 tot aftreden gedwongen rege
ring te grote uitgaven had gedaan en grote geld
bedragen naar het buitenland had overgebracht
Internationale koffieconferentie
Te Rio de Janeiro wordt deze week een we-
reldkoffieconferentie gehouden, die ten doel heeft
te komen tot de oprichting van een internationale
koffie-organisatie. Met name zal de aandacht
worden gevestigd op het belang van pogingen tot
verhoging van het koffieverbruik, waarbij onder
meer wordt opgemerkt, dat op het ogenblik slechts
een zesde van de wereldbevolking koffie gebruikt.
(Voor de beurs zie pag. 6)
De bioscopen in Rome, die gebukt gaan
onder financiële moeilijkheden en toene
mende concurrentie van de televisie, zijn
woensdag voor vierentwintig uur gesloten
als protest tegen wat hun eigenaren een
„te zware belastingdruk" op het bedrijf
noemen
De moeilfjke positie is onder andere een
resultaat van het grote succes van de tele
visie-uitzendingen, die door een staats
organisatie worden uitgezoden. Cijfers uit
zestien grote steden tonen aan, dat de in
komsten van de bioscopen tot 4.210.379.000
lire daalden van 1 augustus tot 20 decem
ber, hetgeen een daling betekent van vijf
percent vergeleken met dezelfde periode
van 1956.
ADVERTENTIE
De storing, die gisteren in ons land
zware sneeuwval en een stormachtige
wind veroorzaakte, was vanmorgen voor
de westkust van Denemarken aangekomen
en sterk in betekenis afgenomen. Zij is
geheel opgenomen in een lagedrukgebied,
dat de gehele Noordzee bedekt. Na het
wegtrekken van de storing volgden op
klaringen, tijdens welke de temperatuur
in de afgelopen nacht boven het sneeuw
dek plaatselijk tot omstreeks vijf graden
onder nul daalde. De sneeuwhoogte be
droeg in het midden van het land van
morgen hier en daar meer dan 20 cm. In
de komende nacht zal er minder wind zijn,
zodat dan op vele plaatsen meer dan vijf
graden vorst zal voorkomen. Nieuwe rand-
storingen van de depressie op de Noord
een winters karakter.
WEERRAPPORTEN
Temperaturenbuiten
en binnenlandheden
morgen 7 uur. Neerslag:
laatste 24 uur.
c-c
fk
u
v e
c 5
Vrjjdag 24 januari
Zon op 8.33 uur, onder 17.12 uur.
Maan op 9.56 uur, onder 22.33 uur.
Maanstanden
28 jan. 03.16 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrijdag 24 januari
Hoog water 6.27 en 18.37 uur.
Laag water 2.08 en 14.22 uur.
Helsinki
zwaar bew.
windst. -5
3
Stockholm
sneeuw
zo -4
0,2
Oslo
sneeuw
no -4
4
Kopenhagen
sneeuwbui
z -1
2
Aberdeen
geheel bew.
wnw -2
0,5
Londen
onbewolkt
windst. -6
0
Amsterdam
sneeuw
zzw -2
11
Brussel
geheel bew.
wzw -4
0,2
Luxemburg
onbewolkt
wzw -9
1
Parijs
licht bew.
zzw -5
0
Bordeaux
onbewolkt
windst. -4
19
Grenoble
geheel bew.
windst. 0
2
Nice
half bew.
nnw 2
10
Berlijn
licht bew.
zzw -2
0
Frankfort
licht bew.
windst. -8
0,1
München
onbewolkt
wzw -13
0
Zürich
sneeuw
windst. -5
0,2
Genève
sneeuw
wzw -1
1
Locarno
sneeuw
windst. -3
0
Wenen
licht bew.
zzo -6
0
Innsbruck
onbewolkt
windst.-17
0
Rome
half bew.
ono -1
0
Mallorca
regenbui
windst. 2
8
Den Helder
half bew.
wzw 1
7
Ypenburg
licht bew.
zzw -2
9
Vlissingen
onbewolkt
zw -2
30
Eelde
zwaar bew.
zzw -1
5
De Bilt
onbewolkt
zzw -3
18
Twente
onbewolkt
zzto -3
14
Eindhoven
onbewolkt
zzw -4
0,1
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt
z -4
0,2
44. Toen de bouwheer had gezien, dat het
juwelenkistje leeg was, besloot hij, dat
verder praten tijd verknoeien was. Het
was duidelijk, dat hij hier met een paar
zonderlingen had te doen, want voor op
lichterij was hun trud met het lege kistje
te simpel. Hij. maakte zich nu ook verder
niet boos, maar sprak zakelijk: „Ja, kijk
eens heren, als u alleen maar kunt betalen
met een leeg kistje Joris liet hem niet
uitspreken. „Het IS geen leeg kistje!", riep
hij dringend. „Dat zal mijn eerbiedwaar
dige metgezel u laten zien!" En schielijk
schoof hij het magische kistje terug in de
handen van de wijze meester. Die aarzelde
niet met het te openen enmet open
mond staarde de bouwheer naar de glin
sterende verzameling vóór hem. „W-wat
raarstamelde hij. „Ik zou gezworen
hebben, dat het kistje leeg was, toen u het
mij straks liet zienJoris achtte het
niet verstandig om hier een uitleg te geven
„Ja, ja", zei hij gejaagd afscheid nemend-
„Zorg maar, dat uw werklieden onmiddel
lijk aan de slag gaan! Hier is vast één dia
mant als vooruitbetaling". De bouwmees
ter bleek niet de enige te zijn, die zich
afvroeg waarom het kistje leeg was ge
weest, toen Joris het opende; over het
gelaat van de wijze lag een benauwde trek.
„O, broeder Goedbloed", verzuchtte hij.
„Ik vrees dat ik gekweld word door een
Onvriendelijke Gedachte En Joris
hoefde niet aan Oosterse Magie te doen,
om te raden wat die gedachte was.
De Haarlemse rechtbank heeft vanmor
gen een 44-jarige Haarlemse employé van
de PTT wegens verduistering veroordeeld
tot zes maanden gevangenisstraf met af
trek van voorarrest. De officier van Jus
titie had twee weken geleden acht maan
den gevangenisstraf met aftrek geëist.
Verdachte had geregeld dienst gedaan aan
een der loketten van het postkantoor. In
enkele gevallen had hij lagere sociale uit
keringen uitbetaald, dan die waarop men
recht had.
Een 42-jarige Delftse melkontvanger, te
gen wie tien maanden gevangenisstraf
met aftrek was geëist, werd overeenkom
stig de eis veroordeeld. Hij had in het na
jaar van 1957 in verscheidene Haarlem
se boekwinkels boeken weggenomen, die
hij in Delft te gelde had gemaakt.
Het vonnis van een twintigjarige Hille-
gomse landarbeider, die vorig jaar uit ge
parkeerde auto's en bussen een groot aan
tal diefstallen had gepleegd, luidde acht
maanden gevangenisstraf met aftrek van
voorarrest. De eis was: een jaar jeugdge
vangenis, subs, acht maanden gevangenis
straf met aftrek. Wegens medeplichtig
heid aan enkele van deze diefstallen werd
een negentienjarige schuurknecht uit Hil-
legom veroordeeld tot zes maanden, waar
van twee voorwaardelijk. De officier had
dezelfde straf gerequireerd. Een 25-jari-
ge Hillegomse kantoorbediende had vals
heid in geschrifte gepleegd. Hij had name
lijk een valse handtekening gezet op enke
le reischeques, die de landarbeider uit
een auto had gestolen. Hem legde de rech
ter een boete van 200, subsidiair zes da
gen hechtenis op. De officier had een
maand gevangenisstraf geëist.
Woensdag is de roman- en toneelschrij
ver, journalist en criticus Ben van Eyssel
steijn ter gelegenheid van zijn zestigste
verjaardag in Pulchri Studio in Den Haag
gehuldigd. Hierbij werd hem een gedenk
boek van vrienden in binnen- en buiten
land aangeboden door de voorzitter van
het huldigingscomité, prof. Anton van
Duinkerken. De Haagse wethouder van
Kunstzaken, de heer J. van Zwijndrecht,
overhandigde de jubilaris een fotoboek
over Den Haag en zei onder andere, dat
Van Eysselsteijn onmiskenbaar een stem
pel heeft gedrukt op het Haagse letter
kundige leven. De jubilaris werd voorts
onder meer toegesproken door dr. H. J.
Prakke, voorzitter van de Culturele Raad
van Drente en de burgemeester van Gie
ten, het Drentse plaatsje waar Ben van
Eysselsteijn werd geboren en waarvan hij
kort geleden het ereburgerschap kreeg.
BONN (Reuter) Kolonel graaf Wolf
Baudissin, die tot taak had er voor te
zorgen dat het Westduitse leger democra
tisch van karakter is, heeft het ministerie
van Defensie overplaatsing gevraagd naar
een functie in het leger, daar naar zijn
mening de „moderne" stijl thans voldoen
de ingang heeft gevonden. Kolonel graaf
Wolf Baudissin, was in de tweede wereld
oorlog stafofficier van maarschalk Rom
mel. Hij werd beschouwd als een der eer
ste „niet-besmette" officieren, die zich
voor het nieuwe leger meldden.
Volgens een woordvoerder van het minis
terie van Defensie zal er in overleg met
de kolonel een opvolger worden gezocht,
die diens politiek zal voortzetten.
Recital. De Amerikaanse pianist Ro
ger Kamien zal op maandag 27 januari in
Diligentia in Den Haag optreden met wer
ken van onder anderen Beethoven, Chopin,
Schubert, Ravel en Berger.
Nasleep. Vier volgelingen van Mihailo-
vitsj, -de leider van de Joegoslavische
Tsetnik-organisatie gedurende de twee
de wereldoorlog, zullen op 31 januari
in Belgrado terechtstaan. Drie van
hen worden beschuldigd van staats-
vijandige activiteit, de vierde van het
smokkelen van illegale lectuur.
Gezondheid. De voormalige Turkse minis
ter van Defensie Ergin, is om gezond
heidsredenen afgetreden, zo blijkt uit een
briefwisseling tussen Ergin en premier
Menderes. In eerdere berichten was ge
zegd, dat Ergins aftreden verband hield
met de arrestatie van negen legeroffi
cieren, die beschuldigd worden van sa
menzwering tegen de regering.
Historisch. Syrische dagbladen maken
melding van een gemeenschappelijke
verklaring „van historische beteke
nis", die de Syrische president Sjoekri
El Koewatli en president Nasser vol
gende week op een massa-bijeenkomst
in Cairo zullen afleggen. De verklaring
zou betrekking hebben op de voorge
stelde federale unie tussen beide lan
den.
Dodelijk. Het volgende seizoen zullen de
jagers van de Russische walvisvaarder
„Slava" proeven nemen met de elek-
trocutie van walvissen, aldus heeft
radio-Moskou medegedeeld. De har
poen zal via een kabel worden verbon
den met een generator die een zeer
krachtige stroom opwekt. Het is de be
doeling dat de walvis sterft zodra hij
door de harpoen wordt getroffen.
Gestaakt. Het commerciële televisie-sta
tion „Tele-Saar", die sinds zestien ja
nuari in de lucht is, moet op last van
de Westduitse P.T.T. zijn uitzendingen
staken. Dit besluit is met toestem
ming van de Saarlandse regering ge
nomen, omdat het station geen uit-
zendmachtiging heeft aangevraagd en
de programma's van de zender-Saar-
brücken stoort.
Ontvreemd. De politie van Dortmund
speur naar een „radio-actief potlood",
dat uit een vrachtauto van een weten
schappelijk laboratorium is ontvreemd.
Het instrument is opgeborgen in een
loden kist van 25 kilogram. De bevol
king van het Ruhrgebied is gewaar
schuwd.
Onrustbarend. De Zuidafrikaanse minis
ter van Justitie, Swart, heeft een wets
ontwerp ingediend waarbij de moge
lijkheid wordt geschapen van toepas
sing van de doodstraf in gevallen met
„bezwarende omstandigheden", zoals
het bezitten van een gevaarlijk wa
pen, het toebrengen van ernstig licha
melijk letsel of bedreiging met geweld
pleging. De bedoeling van dit wetsont
werp is paal en perk te stellen aan ge
wapende roofovervallen, die, naar gou
verneur-generaal Jansen dezer dagen
in de „troonrede" verklaarde, een on
rustbarend verschijnsel zijn gewor
den.
Vier maanden. De Egyptische regering
heeft besloten de zes bemanningsleden
van het Israëlische vissersvaartuig
„Doron", dat op 26 september voor de
kust van Sinai was aangehouden en
opgebracht, vrij te laten. De secreta
ris-generaal van de UNO, Hammars-
kjoeld, die van dit besluit op de hoogte
is gebracht heeft de Israëlische autori
teiten gewaarschuwd In Jeruzalem be
treurt men het dat het schip nog niet
is vrijgegeven. Het is een zeer modern
vaartuig, door West-Duitsland als her
stellingsbetaling geleverd.
Eenstemmig. De Veiligheidsraad van de
UNO heeft eenstemmig de Brits-Ame
rikaanse ontwerpresolutie goedge
keurd, waarin Jordanië en Israel wor
den aangespoord, hun geschil over de
bebossing in de gedemilitariseerde zo
ne in Jeruzalem door middel van de
gemengde wapenstilstandscommissie
van de UNO op te lossén.
Zeemansgraf. Het wrak van het Britse
slagschip „Royal Oak" (29.x50 ton),
dat in oktober 1939 bij Scapa Flow door
een Duitse onderzeeboot werd getor
pedeerd, zal niet worden gelicht. Uit
piëteit tegenover de nabestaanden der
833 zeelieden die met het schip ten on
der gingen. Bloedverwanten hadden
geprotesteerd tegen de „verstoring der
laatste rust" van de omgekomenen.
Veroordeeld. De vrederechter van Lum-
berton, in de Amerikaanse staat Noord-
Carolina, heeft het Ku Klux Klan-lid
Martin wegens verboden wapenbezit en
het verkeren in een lichte staat van
dronkenschap tot zestig dollar boete en
een voorwaardelijke gevangenisstraf
van zestig dagen veroordeeld.
Ieder levensgebied van de aarde is een len andere dieren aan zijn vraatzucht ten
groot samenspel van leven, waarin welis
waar de een van de ander leeft, maar allen
tegelijk op elkaar zijn aangewezen. Deze
levensgebieden vormen ieder voor zich
een biologische eenheid, waarin de samen-
en tegenwerkende krachten niet gewijzigd
kunnen worden dan op straffe van ver
andering van het geheel. Voorbeelden
hiérvan hebben we in het verleden al bij
herhaling genoemd, zoals de
konijnen- en cactusplaag die
in Australië ontstaan is, door
dat Europeanen deze dieren
en planten hebben ingevoerd
in een gebied, waar hun na
tuurlijke vijanden ontbraken.
Hetzelfde geschiedde met de
Waterhyacint in de Congo, met
de zwamspinner van Europa naar Amerika
werd overgebracht, met een uit Mexico
stammende struik die op Hawaii alle an
dere planten dreigde te verstikken, enz. In
sommige gevallen kan de schade weer
ennigszins worden hersteld, bijv. door ook
de natuurlijke vijanden van de voortwoe
kerende dieren in te voeren, maar hoewel
dit streven in verscheidene gevallen succes
heeft gehad, blijkt deze methode toch lang
niet altijd de oplossing van het nieuw ge
schapen vraagstuk te betekenen.
Als voorbeeld noemen we het beroemde
geval van de rattenplaag in Jamaica, waar
men in 1872 besloot een befaamd ratten-
verdelger in te voeren, t.w. de mangoest
een roofdier ter lengte van ongeveer een
halve meter dat voornamelijk in Afrika en
Azië wordt aangetroffen. Aanvankelijk
leek de mangoest een ware aanwinst voor
Jamaica, want hij at zijn buik dik en rond
aan de ratten, zodat de rattenplaag spoedig
ten einde was, tot volle tevredenheid van
degenen die daaronder ge'eden hadden.
Maar toen de ratten niet meer voor de
grage bek van de mangoest kwamen, vie-
prooi, want ook gewone huisdieren, zoals
geiten, varkens, lammeren, katten en hon
den waren van zijn gading. Dat vonden de
importeurs van het roofdier minder leuk
en toen ook een flinke slachting onder
deze huisdieren was aangericht en slangen,
hagedissen, vogel- en schildpadeieren in
grote getalen door de mangoest werden
verslonden ging de inheemse
fauna van het eiland er wer
kelijk onder leiden. De emi
grant begon zorgen te baren,
want door het uitvallen van
een paar belangrijke insec
teneters ontstonden even-
wichtsverstoringen in de in-
sectenwereld, die zich in aller
lei insectenplagen uitten. (De stormvogel
van Jamaica werd in deze periode geheel
uitgeroeid, maar dat heeft met het huidige
onderwerp minder te maken). Nu kunnen
insectenplagen met bestrijdingsmiddelen
wel weer worden gekeerd, maar de zor
gen bleven. Toen een belangrijk deel van
de inheemse dierenschat van het eiland
was ten onder gegaan, namen ook de man
goesten, die een zo weelderig leven gewend
waren, in aantal af en die enkelingen
moesten zich bij gebrek aan beter weer
tevreden stellen metratten, waarvan
enkele overlevende exemplaren zich weer
sterk vermeerderd hadden, maar welke
dieren inmiddels hun toevlucht in de bo
men hadden gezocht teneinde aan hun
vijand te ontkomen. De ratten op Jamaica
waren, dank zij het ingrijpen van de mens
tot boomklimmers en boombewoners ge
worden!
In dit verband verdient de bescherming
van de natuur toch ook wel even onze
aandacht.
Daarover een volgende keer.
Nadruk verboden.
H. Pétillon
