r
EEN WOELIGE TIJD
BUMBELENDEWENSHOORN
r
Agenda voor
Haarlem
N
J
NAAIMACHINES
i
Benauwende
kinderhoest!
JjUCKLEYC
De
negen
Muzen
Kort en bondig
DINSDAG 11 FEBRUARI 1958
4
Boren en zien
Etnische muziek
uit de Kongo
De radio geeft woensdag
T elevisieprogramma
Japanse kindertekeningen
in de hoofdstad
Filmprijzen
Ballethuwelijk
Bij D. G. Simons
Kerkelijk Nieuws
Canadese legerband
naar Nederland
ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR WERNER STEINBERG
KINDERHOESTSIROOP
Het maandelijks A.V.R.O.-televisie-jour-
naal „Meridiaan" heeft maandagavond ze
ker kunnen boeien. Wat deze rubriek aan
voor journaals gebruikelijke vlotheid mist,
wordt gecompenseerd door de intensiteit
waarmee de onderwerpen worden behan
deld. De heer Dick de Vilder trad weer op
als commentator en bracht eerst een be
zoek aan de DAF. Met de heer Van Doorne
stak hij het hoofd door het raampje van
Neerlands eerste automobiel en samen be
keken de heren opgewekt hart en inge
wanden. Mr. G. B. J. Hilterman vroeg ver
volgens aandacht voor de situatie in Indo
nesië: zijn betoog is voor televisie evenals
voor de radio steeds een zeer bruikbare
handleiding bij de voor velen verwarring
stichtende veelheid van dagelijkse nieuws
berichten. Wat beeldinstelling betreft niet
aldoor gelukkig, maar als geheel de moeite
waard was daarna het verslag over de hul
diging van de actrice Fie Carelsen in Den
Haag. En dan wordt op het ogenblik flink
gepeuterd aan de vervolmaking van de
DC-8, het eerste straalverkeersvliegtuig,
dat de K.L.M. in 1960 in dienst hoopt te
nemen. Mooi is anders, dachten wij toen
het model in allerlei standen werd voorge
houden, maar het lelijke jong eendje van
Andersen kon tenslotte ook vliegen.
Het slotnummer van „Meridiaan" von
den we niet zó leuk, ja, zelfs beslist onaan
genaam, toen prof. dr. G. van der Ven met
veel overtuiging opmerkte, dat de nieuwste
boor, waarmee het ge.reedschap van de
tandarts onlangs werd gemoderniseerd „be
slist nog wèl pijn" doet. Zijn toelichting
was overigens zeer helder, te helder: de
pas uit Amerika overgewaaide geruchten
over de vinding van een pijnloos werken
de boor zijn nu wel defintief de nek om
gedraaid. En wie is daar nou helemaal mee
gediend? Met de onmiddellijk daarna ver
toonde gepolijste show door Caterina Va-
lente werd overigens veel narigheid verge
ten. Via de raadselachtigheden van de
rubriek „Ziet u er iets in?" (zoals com
mentator Jan Boots al opmerkte, heeft
dit programma met intelligentie inderdaad
niets te maken) werden we zacht terug ge
leid naar een wereld, waarin de uiterlijk
heden alle andere belangen opzij duwen.
De herinneringen aan het hoge, gierende
geluid van de nieuwste tandartsboor ging
geheel verloren in het ruisen van de toi
letten, waarmee Franse mannequins dezer
dagen in Den Haag aan een „publique trés,
trés selecte" lieten zien wat in de komen
de., lente „en vogue" zal zijn. Voor het ge
val dit aan de interesse van mannelijke
kijkers nog voorbij mocht gaan, deed een
filmoverzicht uit Wenen tenslotte enerve
rend verslag van de wereldkampioen
schappen skiën.
Beeldschermer
De oorsprong der muziek ligt in het
duister der oudste tijden. Zekerheid om
trent de eerste pogingen, die de mens deed
om met klanken uitdrukking te geven aan
een innerlijk zieleleven, is er niet. Wel
bestaan er enkele theorieën over de eerste
fase in de wordingsgeschiedenis der mu
ziek. Een daarvan noemt als eerste muzi
kale uiting het nabootsen door de mens
van geluiden, die door dieren worden
voortgebracht. Deze theorie werd bestre
den, maar nieuwere onderzoekingen doen
veronderstellen, dat haar hypothesen een
grond van waarheid hebben. De etnoloog
Ferdinand de Hun sprak hierover bij zijn
inleiding tot de uitzending „Etnische mu
ziek uit de Kongo" (maandagavond in het
Vlaamse programma van de Belgische om
roep).
Enige tijd geleden is het gelukt de op
namen op wasrollen van de zang en van
instrumentaal spel van de primitieve vol
ken van de Kongo, welke opnamen ge
maakt waren in de jaren van 1910 tot
1912, over te brengen op de geluidsband.
Het resultaat van deze overzetting heeft
men bij de'uitzending kunnen beluisteren.
Weliswaar kon niet gesproken worden van
HILVERSUM I 402 M. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00 - 24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 Voor de vrouw.
(9.35—9.40 Waterst.). VPRO: 10.00 Schoolradio.
VARA: 10.20 Gram. 11.00 Gevar. progr. 12.00 Or
gel en zang. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
Voor het platteland. 12.38 Viool, cello en piano.
13.00 Nieuws. 13.15 Tentoonstellingsagenda. 13.20
Lichte muziek. 13.50 Medische kron. 14.00 Piano-
voordr. 14.30 Voor de jeugd. 16.30 Gram. 17.25 Or
gel, harp, viool en zang. 17.50 Regeringsuitzend.
Emigratierubr. Het emigratiepraatje van H. A.
van Luyk. 18.00 Nieuws en comm. 18.20 Lichte
muziek. 18.40 Act. 18.50 Aangifte huisraadschade,
caus. 19.00 Voor de kinderen. 19.10 Stilte om de
doorbraak, caus. 19.25 VARA-Varia. VPRO: 19.30
Voor de jeugd. VARA: 20.00 Nieuws. 20.05 Tussen
de regels door. 20.15 I Lombardi alle prima Cro-
ciata, opera. 22.25 Tussen mens en nevelvlek,
caus. 22.40 Lichte muz. 23.00 Nieuws. 23.15 Gram.
23.50— 24.00 Soc. nieuws in Esperanto.
HILVERSUM II 298 M. 7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws en SOS-ber. 7.10 Gewijde
muz. 7.50 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws en
weerber. 8.15 Gram. 9.00 Voor de zieken. 9.30 Voor
de huisvrouw. 9.35 Lichte muz. 10.00 Gram. 10.30
Morgendienst. 11.00 Gram. 11.05 Er waren twee
vorstenkinderen.historisch hoorsp. 12.05 Mezzo
alt en piano. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33
Lichte muz. 12.53 Gram. of act. 13.00 Nieuws. 13.15
Met PIT op pad. 13.20 Lichte muz. 13.40 Platee,
ballet. 15.30 Oude muz. 16.00 Voor de jeugd. 17.20
Counter-tenor en clavecimbel. 17.40 Beursber.
17.45 Gram. 18.00 Leger des Heilskwartier. 18.15
Spectrum van het Christelijk organisatie- en ver
enigingsleven. 18.30 Koorzang. 18.50 Gram. 18.55
Een goed woord voor een goede daad. 19.00 Nieuws
en weerber. 19.10 Op de man af. caus. 19.15 Or
gelconcert. 19.30 Buitenl. overz. 19.50 Gram. 20.00
Radiokrant. 20.20 Interkerkelijke Jeugdevangeli-
satiezangdienst. 21.20 Kon. Mil. Kapel. 21.50 Su
rinaams avontuur, caus. 22.15 Lichte muziek. 22.40
Gram. 22.45 Avondoverdenking. 23.00 Nieuws.
23.15 Zaalsportuitsl. 23.30—24.00 Platennieuws.
BRUSSEL 324 M.
11.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. (Om
12 55 Koersen). 13.00 Nieuws. 13.11 Gram. 14.00
Schoolradio. 16.00 Koersen. 16.02 Gram. 16.15 Ork.-
concert. 17.00 Nieuws. 17.10 Viool en piano. 17.45
Gram. 17.50 Boekbespr. 18.00 Lekenmoraal en
-filosofie. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws.
19.40 Koorzang. 20.00 Hoorspel. 21.15 Gram. 21.35
Idem. 21.50 Idem. 22.00 Nieuws. 22.15 Caus. 22.25
Kamermuziek. 22.55—23.00 Nieuws.
VOOR WOENSDAG
NCRV: 17.0017.45 Voor de kinderen. VARA:
20.00 Zoeklicht op Nederland. 20.3022.00 Cesare,
TV-spel.
ADVERTENTIE
Koopplan... serieus onderzoeken
en proberen.... RENAULT kopen.
Gedragslijn, welke nooit teleurstelt
R. 4: 1 op 17. Dauphine: 1 op 16
Frégate: 1 op 11.
Langdurige fabrieksgarantie incl. arb loon.
Vraag eens vrijblijvend nadere inlichtingen
GARAGE DEN HOUT
een ongerepte reproduktie van de oor
spronkelijke klank, maar dit nam niet
weg, dat de luisteraars een voortreffelijke
indruk gegeven werd van een allerprimi-
tiefste muziekbeoefening. Men zou wen
sen, dat deze band ter beschikking zou
kunnen worden gesteld van conservatoria
en andere muziekonderwijsinstellingen om
de leerlingen een indruk te geven van de
dageraad der muzikale activiteit van de
mens.
Op de band zijn eerst de nabootsingen
van de keelgeluiden van allerlei Afrikaan
se dieren, als antilopen, wilde zwijnen,
olifanten, buffels, luipaard en ibis, door
een groep jagers van de Sangostam vast
gelegd. Hierbij kon men al enig streven
naar ritmische orde opmerken. Een pvg-
meeënstam liet zich ook horen met aan
lokkende nabootsingen van de chimpansee,
mantelaap en bosantiloop. Bijzonder inte
ressant was het musiceren van tien pyg
meeën, die ieder een ééntoonsfluit be
speelden en in een volmaakte orde van
toonsafwisseling een simpele melodie blie
zen volgens het beginsel: terwijl de een
zwijgt, speelt de andere. Hier werd de
„durchbrochene Arbeit" (door Beethoven
in zijn symfonieën toegepast) op de spits
gedreven! Een reeks responsoriale dans
liederen, dat wil zeggen in afwisseling
gezongen door een voorzanger en een koor,
kwam hierna. Het waren liederen met een
zeer kleine melodische omvang, soms al
leen van een terts of een kwart. Zij wer
den gevolgd door liederen van een enigs
zins grotere omvang met vele herhalingen
van korte motieven.
De klank, ook die der stemmen, is voor
de natuurvolken een magisch element, wat
in de Afrikaanse toontalen, dat zijn talen,
waarbij de woordbetekenis verandert in
samenhang met de toonshoogte, nog dui
delijk te bespeuren valt. De toespraak van
een stamhoofd was hiervan een treffend
voorbeeld.
Deze belangwekkende uitzending werd
besloten met het spel van twee inheemsen
op hoorns van olifantslagtand.
Golfbreker
De waarnemend voorzitter van het
UNESCO Centrum Nederland, prof. mr.
P. J. Verdam, heeft zaterdag in het Ne
derlands Centrum voor Onderwijs en Op
voeding aan de Prinsengracht 151 in Am
sterdam een tentoonstelling geopend van
een collectie Japanse kindertekeningen,
die is bijeengebracht door de stichting
„Tekenen is een Wereldtaal", in samen
werking met het UNESCO-centrum. De
tentoonstelling zal tot 8 maart geopend zijn.
Vooral schoolkinderen worden opgewekt
de tekeningen te gaan bezichtigen. De kin
deren krijgen dan tekeningen mee naar
huis, op voorwaarde dat zij met de maak
ster of maker in Japan gaan corresponde
ren.
De prijs van de UNO voor de beste
film die een of meer beginselen van het
handvest van de UNO illustreert, is toege
kend aan „The happy road," een Ameri
kaans-Franse produktie.
De beste documentaire was de Britse
film „The bridge on the river Kwai".
De prijs voor de beste buitenlandse ac
trice gaat naar Simone Signoret voor haar
rol in de „Heksen van Salem," die voor
de beste buitenlandse acteur naar Henry
Fonda voor zijn rol in „De twaalf Gezwo
renen". De beste Britse actrice was volgens
de academie Heather Sears in „The story
of Esther Costello" en de beste acteur
Alec Guiness in „The bridge on the river
Kwai."
In Rome zijn zaterdag Italiaanse film
onderscheidingen toegekend in de vorm
van de „zilveren linten".
De film van Federico Fellini, „De nach
ten van Cabria", kreeg vier onderschei
dingen. Fellini won een zilveren lint als de
beste regisseur van het jaar, zijn vrouw
Guilietta Masina, kreeg een zilveren lint
als de beste hoofdrolspeelster. Dino de
Laurentiis ontving er een als de beste pro
ducer en Franca Marzi als de beste bijrol
vertolkster van het jaar.
De film „Witte nachten" van Luchino
Visconti kreeg drie onderscheidingen: Mar
cello Mastroianni werd gehuldigd als de
beste acteur, Nino Rota voor de beste mu
ziek en Mario Chiari en Mario Garbuglia
voor de beste decors.
De prijs voor het beste verhaal ging naar
Alberto Lattuada's film „Guendalia".
De film „Twelve angry men" won de
prijs als de beste buitenlandse film.
Expositie. Ter gelegenheid van de
zestigste verjaardag van de schilder An-
toon Kruyser zal van 15 februari tot eind
maart een expositie van diens werken
worden gehouden in de Galerie André Weil
in Parijs. An toon Kruyser, van geboorte
een Brabander, heeft het grootste deel van
zijn leven in Frankrijk gewoond. Hij ver
blijft thans in Chartres.
Staar 75 jaar. De koninklijke zang
vereniging „Mastreechter Staar" viert dit
jaar haar vijfenzeventigjarig bestaan en
zal dit jubileum herdenken niet alleen met
concerten, maar tevens met een reeks mu
zikale feesten, welke over het hele jaar
worden verdeeld. Het hoogtepunt van de
jubileumviering valt op 7 en 8 juni. Het
jubileumjaar wordt afgesloten met een
galaconcert in december, waarop koorwer
ken resultaat van een door het gemeen
tebestuur van Maastricht uitgeschreven
prijsvraag zullen worden uitgevoerd.
Glas. Naar uit het thans bekendge-
worden jury-rapport is gebleken, is op de
internationale tentoonstelling van in
dustriële vormgeving en decoratieve kunst,
de Triënnale te Milaan (1957), aan de
kunstenaar F. Meydam een zilveren me
daille toegekend voor een sherrystel en
voor enige „unica", uitgevoerd door de n.v.
Koninklijke Nederlandse Glasfabriek
„Leerdam".
Helpmann. Robert Helpmann, die
enige jaren in Engeland als acteur is op
getreden in toneelspelen van Shakespeare
tot en met Noel Coward, zal op 3 maart
weer deelnemen aan een voorstelling van
het ballet „The Rake's progress" van Stra-
winsky. Van die datum af zal hij het to
neel vaarwel zeggen en zich opnieuw aan
het Royal Ballet wijden, na „The rake's
progress" in nog vier andere werken in
het lopend seizoen.
Willy de la Bye en Jaap Flier, twee be
kende solisten van het Nederlands Ballet,
zullen op 3 april in het huwelijk treden. De
trouwplechtigheid zal plaats hebben op
het Leids stadhuis.
Het veertigjarige hoofd van de televisie
sectie van de N.C.R.V. is in optreden en
betoogtrant verreweg de rustigste van zijn
collega's. De heer D. G. Simons spreekt
met bijna zachte stem zonder dat dit de
duidelijkheid van en de rechte lijn in wat
hij te zeggen heeft in de weg staat. Het
wordt de bezoeker al spoedig duidelijk, dat
hij zijn sectie met vaste hand leidt, waarbij
gesteund door de heren Ab van Roon, ver
antwoordelijk voor de produktie, enerzijds
en P. W. Koen, die het artistieke gezicht
van N.C.R.V.-televisie bepaalt, anderzijds.
Na een paar inleidende opmerkingen
over de huidige situatie van de televisie in
Nederland, waarbij de bemoedigende
weerklank welke de programma's bij het
publiek genieten, ook volgens de heer Si
mons in onvoldoende mate door de rege
ring wordt beantwoord in het bieden van
meer mogelijkheden, verdiepen we ons in
een paar actuele principiële problemen,
zoals: Wat gaat de N.C.R.V. doen wanneer
straks de studiofaciliteiten èn de perso
neelsbezetting zover zullen zijn uitgebreid,
dat ook op zondag kan worden uitgezon
den? De heer Simons herinnert eraan, dat
door de N.C.R.V. reeds geruime tijd gele
den is aangedrongen op een herverdeling
van de radiozendtijd op zondag. De tijd,
dat men op die dag genoegen nam met en
kele uren voor een kerkdienst is voorbij,
hetgeen mede een gevolg is van de ont
wikkeling der registratietechniek. Hieruit
volgt, dat de N.C.R.V. aanspraak maakt op
gelijke rechten voor het televisie-zondag
avondprogramma. De kerkdiensten kunnen
geheel buiten beschouwing blijven, nu ook
de N.C.R.V. de verzorging daarvan onder
verantwoordelijkheid der kerkelijke orga
nisaties laat geschieden en zelf alleen
technische medewerking verleent. Natuur
lijk zullen we op zondagavond niet bij
voorkeur lichte ontspanning brengen, maar
we zullen trachten de talrijke kijkers te
bevredigen, die op Zondagavond een pro
gramma wensen, dat, zonder „zwaar" te
worden, hun een aangename tijdpassering
biedt. Wij denken aan een televisiespel,
aan een documentaire behandeling van ons
na aan het hart liggende problemen, aan
de binnenkort door ons uit te brengen
filmserie Disneyland, aan een muziek-
uitzending, zoals wij wel met de hoge
christelijke feesten geven. Natuurlijk zul
len wij in overeenstemming met onze ge
dachten daarover de zondagsarbeid voor
deze programma's zoveel mogelijk beper
ken en een verantwoord gebruik maken
van telerecording en straks ook van de
magnetische band. Dat televisiespel op
zondagavond behoeft ook niet per se een
bijbelspel te zijn, als is het wel aanneme
lijk dat we daarmee beginnen".
Overigens bestrijdt de heer Simons het
nog wel eens voorkomende misverstand,
dat de N.C.R.V.-programma's in alle on
derdelen een levensbeschouwelijk element
zouden dienen te behelzen. „Natuurlijk
hanteren wij wel eens andere normen dan
een neutrale omroep, maar wanneer wij
een bonte avond of een cabaret uitzenden
bieden we verstrooiing en pretenderen we
niet te preken". Omdat de N.C.R.V.-tele
visie met een schone lei begon, kon zij ook
„progressief" zijn in die zin, dat zij geen
enkele aanvaardbare kunstvorm bij voor
baat uitsloot. Het „eigen" publiek, dat na
tuurlijk ook de programma's van anderen
zag, kon echter waarnemen, dat er wel
degelijk verschil blijft tussen een TV-spel
van de N.C.R.V. en bij voorbeeld van de
Vara. „Overigens: ook het N.C.R.V.-pu-
bliek is in overgrote meerderheid op een
betrekkelijk gemakkelijk amusement ge
steld, zoals de correspondentie - bij televisie
heel wat levendiger dan bij radio be
wijst. Artistieke uitschieters bewaart de
heer Simons dan ook maar liever voor het
donderdagavondprogramma, in het kader
waarvan ze ook door de kijkers het best
worden aanvaard.
Over de Eurovisie merkt de heer Simons
op, dat deze ontegenzeglijk van grote
waarde is, hetgeen niet wegneemt, dat de
programmamogelijkheden aanvankelijk
wat zijn overschat. De vraag doet zich wel
eens voor of een eigen Nederlands pro
gramma moet wijken voor een Eurovisie
uitzending: zeker niet op de manier van
een wet van Meden en Perzen, aldus deze
woordvoerder. Vaak is men met een be
langrijke verbinnenlandste produktie al ver
gevorderd (wat ook wil zeggen, dat er be
langrijke bedragen in zijn geïnvesteerd)
wanneer zich plotseling een Eurovisie
programma aandient. Vooral wanneer het
dan in betekenis geringer moet worden ge
acht dan de voorgenomen eigen uitzending,
is het toch redelijk dat de laatste voorgaat.
Bovendien biedt telerecording ook hier
een oplossing.
De heer Simons komt uit Rotterdam en
beoefende tot hij bij de N.C.R.V. (aanvan
kelijk radiowerk) kwam de journalistiek.
Een niet gering deel van zijn leven was hij
'actief dienend reserve-officier (bij de
genie) en de NAVO heeft hem onlangs
tot hoofd van de sectie Radio en Televisie
benoemd. De stevige opbouw van de N.C.
R.V.-televisie-afdeling zal aan die eervolle
benoeming wel niet vreemd zijn geweest.
J. H. Bartman
Even later was het zo ver. De zeerovers maakten hun galei met haken en touwen
aan het schip vast, en toen klommen ze schreeuwend en met hun wapens zwaaiend
aan boord.
Nu zaten de muiters in angstWat konden ze doen tegen die woeste Moren? Ze
hadden nieteens voldoende wapens aan boord.
Fokko zag, dat het mis ging. Hij sloop naar de kajuit om te proberen, het geld te
redden... 73-74
Ned. Herv. Kerk
Aangenomen naar Almen-Harfsen (wijk-
gemeente Harfsen) A. van Leeuwen te De
Kaag.
Beroepen te Kockengen C. van Bart,
kand. te Maarssen te Reeuwijk C. van
Schoonhoven, kand. te Barneveld.
Aangenomen naar Goënga (toez.) J.
Schippers, vicaris te Lisse.
Benoemd tot leraar godsdienstonderwijs
aan de 2de Chr. H.B.S. te Groningen M. N.
Geertsema te Stedum tot hulpprediker
te Bilthoven W. Chr. Hovius, kand. te
Utrecht.
Aangenomen naar Hoogkerk G. J. Prins
te Nijland.
Beroepen te Ter Aa (U.) C. van Bart,
kand. te Maarssen.
Geref. Kerken
Beroepen te Appelscha G. de Zeeuw te
Schoonoord.
Aangenomen naar Luttelgeest-Kuinre
H. Riezebos te Hijlaard, die bedankte voor
Leek en voor Oenkerk (Fr.).
Beroepbaar. Ds. H. Schut, gereformeerd
predikant voor de missionaire dienst te
Blora, Indonesië, thans met verlof in Ne
derland, zal wegens de toestand in Indone
sië, niet naar het zendingsveld terugkeren.
Ds. Schut is thans beroepbaar in de geref.
kerken.
Aangenomen naar Zwolle (vac. 4de
pred.pl.) E. J. Wassink te Bussum.
Baptisten Gemeenten
Beroepen te Groningen-noord H. van der
Werff te Emmen.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Kampen en te Slikkerveer
H. Rijksen te Vlaardingen te Veenendaal
K. de Gier te 's-Gravenhage.
Beroepen te Vlissingen: H. van Gilst te
Dirksland, die bedankte voor Wageningen
Doopsgezinde Broederschap
Drietal te Barsingerhorn, Zijpe-noord en
-zuid Jac. Krijtenburg te Joure, J. H. Ra-
wie te Winschoten en J. J. J. van Sluys te
Den Burg op Texel.
Chr. Geref. Kerken
Beroepen te Ermelo H. C. van der Ent
te Werkendam.
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
Wanneer van 25 tot en met 28 juni di
verse orkesten uit de NAVO-landen deel
zullen nemen aan de NAVO-taptoe in
Arnhem, zal hierbii Canada vertegenwoor
digd zijn door de bekende „Princess Patri
cia's Light Infantery-Band" onder leiding
van luitenant H. Jeffries. De band bestaat
uit drieënvijftig man, onder wie vele Ne
derlanders. Op 25 maart zal het orkest
spelen bij de ontvangst van het Engelse
koningspaar in Amsterdam en waarschijn
lijk zal worden gespeeld bij de ontvangst
van het koninklijk paar in Den Haag. De
band bestaat uit een groot harmonie-or
kest, een combo-orkest, een dixieland- en
een groot dansorkest en twee kleine dans-
orkesten is afkomstig uit Calghary in
de Canadese staat Alberta.
71. Betty Heine kwam even later de kamer binnen en
deed een stap terug. Salomon hamerde met zijn vuis
ten op tafel en riep met een gezicht, rood van woede,
uit: „Luister, Betty! Luister!" En de brief opnemend
citeerde hij: „Ik heb het genoegen gehad uw beroem
de en charmante neef te leren kennen en hem een kre
diet van 400 Pond sterling uit te betalenEn met
een van woede vertrokken gezicht voegde hij eraan
toe: „Stel je voor, Betty, ik had hem gezegd, dat hij
voor representatie over wat geld zou mogen beschik
ken, maar nu heeft hij Rothschild zover gekregen om
hem het maximum bedrag meteen maar uit te beta
len!"
Met een driftig gebaar gooide hij de brief op de tafel.
„Die ellendeling, hij zal me nog eens ruïneren!"
Hij verliet de kamer en de deur viel met een slag
achter hem dicht.
B,etty Heine had geen woord tussenbeide kunnen
brengen.
Heinrich Heine schreef tenslotte toch brieven uit
Londen, en wel voor dr. Lindner, redacteur van de
„Neue Politische Annalen" in Munchen. Het schrijven
viel hem zwaar, de mist maakte hem triest en luste
loos. Het geld, dat Rothschild hem ter hand had ge
steld, deed hem echter weer vrijer ademen. Hij sprong
er zo zuinig mogelijk mee om en reserveerde een be
drag voor noodgevallen.
In Duitsland zag 't er niet al te best voor hem uit.
Hij had brieven ontvangen van Varnhagen en van zijn
uitgever Campe. Deze laatste schreef: „Uw boek
baart zéér veel opzien, het is een ware sensatie!"
Heinrich Heine had inderdaad een grote naam ge
kregen en overal scheen zijn stem door te dringen: te
keer gaan tegen de onderdrukking van heilige rech
ten en tegen het systeem van spionage en censuur.
Het was voordehandliggend, dat men deze luide stem
tot zwijgen wilde brengen. En zo vernam hij, dat zijn
nieuwe boek verboden werd in Pruisen, in Oostenrijk,
in Hannover, in Mecklenburg
Intussen had Heine verscheidene malen zittingen
van het Engelse parlement bijgewoond en vol be
wondering geluisterd naar de redevoeringen van mi
nister Canning.
De Engelse mensen bleef hij echter stijf en onge
naakbaar vinden, het klimaat was guur en vochtig en
er was geen sprankje warmte in zijn hart.
Eerder dan hij aanvankelijk van plan was geweest,
verliet hij het land. In augustus aanvaardde hij de te
rugreis. Op dezelfde dag, dat Heine zich inscheepte,
overleed Canning plotseling aan een hartverlamming
tengevolge van te grote inspanningVreemde coïn
cidentie!
Heine reisde over Leiden, Amsterdam en Emden
naar Norderney. Er was heimwee in zijn hart naar de
ze plaats, waar hij zich eens zo gelukkig en gezond
had gevoeld. Doch Norderney was veranderd. Zijn ho
nende opmerkingen aan het adres van de adel waren
ook tot deze elite-badplaatsen doorgedrongen en over
al ontmoette hij een koele, afwijzende houding. Er
werd druk over hem yeroddeld. Hij voelde zich een
zaam. Bovendien was het koud. En ook hier vertrok
hij eerder dan zijn plan was geweest. Hij begaf zich
naar Hamburg.
Vol goede moed meldde hij zich bij zijn oom in Ot-
tensen, om hem de groeten van zijn vriend Rothschild
over te brengen. Toen hij bij Salomon Heine binnen
trad, werd deze terstond weer aan de Londense krediet
brief herinnerd en ontstak opnieuw in woede.
Op dreigende toon zei hij: „Ik had je gezegd, dat je
in Londen geld kon opnemen voor representatie. Je
hebt echter meteen maar het maximum-bedrag opge
nomen en er rustig mooi weer van gespeeld!"
Heine keek hem glimlachend aan. „Hoe zou ik u
waardig kunnen representeren zonder geld?"
Salomon's woede was niet meei te stuiten. Hij raas
de voort: „Hoe lang heb jk 't nu al moeten aanzien, dat
je op mijn zak leeft, omdat je té lui bent om behoor
lijk te werken. Waar zijn die 400 Pond Sterling ge
bleven? Wat heb je aan representatie uitgegeven en
wat deed je met de rest? Verspeeld, aan de vrouwen,
of watHoe dan ook, wég zijn ze natuurlijk en Sa
lomon Heine kan betalen! Wil je me helemaal ruïne
ren?" En op honende toon vervolgde hij„Morgen
avond geef ik een groot diner met heerlijke spijzen en
voortreffelijke dranken. Er zullen vele mensen ko
men Maar jij zult de naam Heine niet be
hoeven te representeren!
Heine keek zijn oom onbewogen aan, vaag voelde
hij de stekende pijn bij zijn slapen opkomen
Zijn oom ging door: „Allerlei bekende mensen heb
ik uitgenodigd. Maar Harry Heine, mijn beroemde
neef, zal er niet bij zijn! Harry Heine is niet mijn
gast en zal nooit meer mij gast zijn. Ik wil hem in
mijn huis niet meer zien."
Hij wendde zich af, liep naar het raam en staarde
naar buiten. Toen hij zich weer omdraaide, was zijn
neef verdwenen
Kort hierop nam Heinrich Heine het besluit om naar
München te gaan. Hij had een uitnodiging gekregen
van Baron Cottal de bekende uitgever van Goethe en
Schiller, om daar als redacteur voor de „Allgemeine
Politische Annalen" te komen werken en deze uitno
diging aanvaard.
Zijn uitgever Campe uitte allerlei bezwaren, maar
Heine stelde hem gerust. „Ik heb me niet gebonden
en u blijft mijn uitgever, meneer Campe," zei hij op
hartelijke toon tegen zijn oude vriend. Mocht de Mün-
chense sfeer niet goed op me werken, dan vertrek ik
zo spoedig mogelijk weer, maar in Hamburg is de at
mosfeer stellig heel weinig gunstig momenteel. We
zullen zienHoe dan ook zal ik daa. ongestoorder
kunnen werken".
Tenslotte maakte hij met Campe nog een afspraak
over het uitgeven van een verzamelband van zijn ge
dichten, welke onder de titel „Buch der Lieder" het
licht zou zien.
HOOFDSTUK XIX.
Onderweg naar München hield Heine zich enkele da
gen in Frankfort aan de Main op, waar hij een bezoek
bracht aan de beroemde schrijver Börne, wiens roep
als politiek schrijver onder de liberaalgezinden bijzon
der groot was. Ook verbeef hij enkele dagen in Heidel-
berg, waar zijn broer Maxmiliaan studeerde. Hij had
niet veel contact met zijn jongere broer, doch Maxi-
miliaan was radeloos, wist niet wat hij met zijn toe
komst moest beginnen en had hem om raad gevraagd.
„Ik zal zien hoe 't in München is", zei Heinrich Hei
ne, „ik begrijp dat de sfeer van Heidelberg je niet be
komt. De koning van Beieren is echter een liberaal
denkend mens en misschien kun je beter in Munchen
studeren."
(Wordt vervolgd)
Bus ramde tram. Zondagavond heeft
een Haagse autobus een tram met aan
hangwagen vlak voor het politiebureau
Van der Vennestraat uit de rails geramd.
De motorwagen kwam dwars over de weg
te staan met het'balkon tegen de pui ener
banketbakkerij. Van de inzittenden van de
tram werden enigen gewond. De andere
passagiers kwamen met de schrik vrij.
Gift van prinses Wilhelmina. Het be
stuur van het Schoolfonds voor Schippers-/
kinderen vanwege de Nederlands Her
vormde Kerk te Amsterdam heeft van de
particulier secretaresse van prinses Wil
helmina, mej. J. C. M. M. Geldens, de vol
gende brief ontvangen: „H. K. H. Prinses
Wilhelmina heeft mij verzocht uit grote
waardering en dankbaarheid voor alles
wat uw afgetreden directeur, de heer Ger-
ben de Jong, voor liet onderwijs aan het
schipperskind in de afgelopen jaren ge
daan heeft, bij zijn heengaan aan het fonds
door hem gesticht, een gift te schenken.
De overmaking zal geschieden door de
thesaurie van Hare Koninklijke Hoogheid".
Doorzetter. De burgemeester van De
venter heeft de ere-medaille in zilver van
de orde van Oranje Nassau uitgereikt aan
de heer H. Schuurman, die reeds 60 jaar
werkzaam is bij de Overijselse Steenfa
brieken. Hij kan op zijn 74ste jaar nog
maar niet met werken ophouden. De direc
teur der steenfabrieken bood namens het
bedrijf een televisietoestel aan.
Ballonbrevet. Voor het theoretische
gedeelte van het staatsexamen voor het
ballonbrevet zijn geslaagd notaris J. M.
Demenint te 's-Gravenhage en de heer K.
P. M. Jansen te Leiden. Het vier uur du
rende examen werd afgenomen door de
heren J. Coblijn van de Rijksluchtvaart
dienst, drs. C. J. van der Ham van het
K.N.M.I. en de ballonvaarders Jan Boes
man en C. de Vos Klootwijk.
Schenking. Het te Amsterdam geves
tigde „Internationaal Instituut voor So
ciale Geschiedenis" heeft een schenking
van 20.000 dollar (bijna tachtigduizend
gulden) ontvangen van de Amerikaanse
stichting „Rockefeller Foundation".
Vrij op 5 mei. B. en W. van Amster
dam hebben besloten, evenals vorig jaar,
aan het gemeentepersoneeel ter gelegen
heid van de herdenking van de bevrijding
op 5 mei vrijaf te geven, voor zover de
dienst dit toelaat.
ADVERTENTIE
Wat doet U eraan? U zoekt
iets dat onmiddellijk helpt.
Er bestaat geen beter middel
dan
de beroemde CANADESE
kinderhoestsiroop met
vitamine C
Bij apothekers en drogisten
DINSDAG 11 FEBRUARI
Stadsschouwburg: Het Rotterdams toneel
met „De min in het Lazarushuis", 20 uur.
Concertgebouw: Vijfde Orgelconcert door
Piet Kee, 20 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Notre Dame de Paris",
14 j., 19 en 21.15 uur. Frans Halstheater:
„Begeerte en zonde", 18 j., 20 uur. Lido
Theater: „Nina", 14 j., 19 en 21.15 uur.
Luxor Theater: „The king and four queens"
a.l., 19 en 21.15 uur. Rembrandt Theater:
,De Spaanse Vlieg", 18 j., 19 en 21.15 uur.
Roxy Theater: „De terugkeer van Lemmy
Caution", 14 j., 19 en 21.15 uur. Studio
Theater: „Les Diaboliques", 18 j., 19 en
21.15 uur.
DIVERSEN
De Leeuwerik: De Haarlemse Toneelver
eniging „Vriendenkring" met „Een inspec
teur voor U", 20 uur.
WOENSDAG 12 FEBRUARI
Concertgebouw: Kindermatinee, Anneke
Elro en haar sprookjestoneel, met „Doorn
roosje", 14.30 uur. Minerva Theater: Kin
dermatinee, John van Brussel's Bonte
Kindertrein, 14.30 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Notre Dame de Paris",
14 j., 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Frans Hals
theater: „Begeerte en zonde", 18 j., 14.30,
19 en 21.15 uur. Lido Theater: „Nina", 14 j„
14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Luxor Theater:
,The king and four queens", a.l., 14, 19 en
21.15 uur. Rembrandt Theater: „De Spaanse
vlieg", 18 j., 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Roxy
Theater: „Vera Cruz", 14 j., 14.30 uur; „De
terugkeer van Lemmy Caution", 14 j„ 19
en 21.15 uur. Studio Theater: „Les Diabo
liques", 18 j„ 14.15, 19 en 21.15 uur.
