Noren en zien
r
EEN WOELIGE TIJD
BUMBEL ENDEWENSH00RN
Tafelpoten met krassen? Prachtbijts Ceta-Bever!
r
i
Agenda voor
Haarlem
Kort en bondig
VRIJDAG 21 FEBRUARI 1958
4
radio televisie
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Wéér Brokken
Verdubbeld sprookje
NAAIMACHINES
De radio geeft zaterdag
T elevisieprogramma
RENAULT DAUPHINE
GARAGE DEN HOUT
Boeiend Logboek
Motorisering in 1957
minder toegenomen dan
voorgaande jaren
Huurverhoging in Gouda
ongedaan gemaakt
Nederlands woud in Israel
Kolibrie-helikopter is
„luchtwaardig' bevonden
Pelgrimage naar Engeland
Bij Willy van Hemert
De auto waarover U denkt staat op de
AMSTERDAM
van 13-23 Februari
ONS VERVOLGVERHAAL
DOOR WERNER STEINBERG
Prof. ir. M. H. Caron
overleden
Corry Brokken zal Nederland vertegen
woordigen in het Eurosong-Festival, dat
op 12 maart met deelneming van twaalf
landen in Hilversum wordt gehouden. Dat
is de wil van het publiek, dat als jury
heeft gefungeerd bij de inheemse finale,
die op 11 februari plaats had. Zij verwierf
8148 stemmen door het zingen van het
liedje „Heel de wereld" met tekst en mu
ziek van Benny Vreden, begeleid door het
Metropole Orkest onder leiding van Dolf
van der Linden, dat met een inderdaad
royale meerderheid bekroond werd: „Weet
je?" van Truusje Koopmans en Guus Jan
sen genoot de voorkeur van 4036 kijkers
en luisteraars, op de derde en vierde plaats
kwamen „Stewardess" van Wim lbo en
Cor Lemaire (een beproefde combinatie) en
„Wiegeleid voor Marjolijn'' van Pieter
Goemans, die evenals de winnaar zowel
de woorden als de bijbehorende noten le
verde. In totaal zijn er ruim 21.000 stem
men uitgebracht (vorig jaar ruim 17.000).
Dit alles werd afwisselend minzaam en
ironisch lachend meegedeeld door Gijs
Stappershoef als plaatsvervanger van de
geblesseerde Piet te Nuyl jr.
In het Sportpanorama van de AVRO
fungeerde Siebe van der Zee, rustig en
correct, maar bijna steeds met een verve
lend schilderijtje op de achtergrond, als
gastheer, babbelend met Joan Haanappel
en Sjoukje Dijkstra over het kunstrijden,
met de voorzitter van de K.N.V.B. over
problemen van het betaalde voetbal (wij
noteerden de onthullende uitspraak. „Er
zijn zelfs besturen tegenwoordig, die hopen
dat hun club niet zal winen, omdat zij
bang zijn hun spelers de extra-premie niet
te kunnen betalen!") en met scheidsrechter
Leo Horn over spelregels en publieke
reacties. Verder had hij een onderhoud
met een leidinggevende figuur van de
schaatsbond over de onlangs verreden
wereldkampioenschappen. Toevallig kon
den wij constateren, dat dit laatste op een
doublure uitliep, want de conclusie was
precies dezelfde als die welke Aad van
Leeuwen een paar kwartier eerder voor
de microfoon van dezelfde omroep had
verkondigd. De sluitrede van het pleidooi
voor een overdekte kunstbaan mislukte,
doordat plotseling de eerste beelden van
de maandelijkse agenda tussenbeide kwa
men. In dit programma was ook een aar
dige reportage door Wim Ruth (op film)
over het zweefvliegen opgenomen. Zweef
vliegen is goedkoper dan men denkt: voor
het behalen van het eerste brevet bedra
gen de kosten slechts honderdtachtig gul
den. Dat weten we ook alweer.
„Het ware, het enige en eeuwige onder
werp van het ballet is de dans". Deze uit
spraak van de profeet der romantiek
Théophile Gautier waren de organisatoren
van de uitzending door de AVRO-televisie
uit de Schouwburg in Roosendaal, die gis
teravond plaats had, blijkbaar vergeten.
Het Nederlands Ballet onder leiding van
Sonia Gaskell vertoonde daar „De Vuur
vogel" van Michael Fokine op de mecha
nische gereproduceerde muziek van Igor
Strawinsky, waarbij Con Nicolai met een
„ondergeschoven" stem onzichtbaar com
mentaar gaf, zich daarbij beperkend tot
toelichtingen bij de gang van het verhaal,
dat men in ieder geval zonder moeiten
kon volgen. Hoewel hij wijselijk een zeer
beheerst en bescheiden gebruik van deze
kennelijk als een noodzakelijkheid gevoel
de mogelijkheid maakte, had men soms
toch de indruk dat hier een kinderuurtje
ADVERTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
HILVERSUM I 402 M. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 19.30 VPRO. 20.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.18 Gram. 9.00 Voor de vrouw. (9.35
9.40 Waterst.). VPRO: 10.00 Tijdelijk uitgescha
keld, causerie. 10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20
Lichte muz. 10.45 Buitenl. weekoverz. 11.00 Anne-
marieke, hoorsp. met muz. 11.30 Cello en piano.
12.00 Orgel en zang. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Gram. 13.00 Nieuws. 13.15 VARA-Varia. 13.20
Harmonie-ork> 13.45 Sportpraatje. 14.00 Voor de
jeugd. 14.35 Lichte muziek. 15.00 Boekenwijsheid.
15 20 Meisjeskoor. 15.35 Fries progr. 16.00 Radio-
philharm. ork. 16.45 De kiezer heeft het voor het
kiezen, lezing. 17.00 Lichte muz. 17.30 Act. 18.00
Nieuws en comm. 18.20 Lichte muz. 18.45 Rege-
ringsuitz.: Atlantisch allerlei. Een en ander over
de 15 landen, aangesloten bij het Atlantisch Pact.
19.00 Artistieke Staalkaart. VPRO: 19.30 Passe
partout, caus. 19.40 Godsdienst voorheen en thans,
caus. 19.55 Deze week, caus. VARA: 20.00 Nieuws.
20.05 Waar gaan wij heen.., schets. 20.13 Gevar.
progr. 21.45 Soc. comm. 22.00 Opsporing verzocht.
22.25 Labyrint in Lang-Fang, hoorsp. 23.00 Nieuws.
23.15 Gram. 23.30—24.00 Lichte muziek.
HILVERSUM II 298 M. 7.00 -24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.50 De zingende
kerk. 7.45 Morgengebed en lit. kal. 8.00 Nieuws en
weerber. 8.15 Gram. 8.50 Voor de huisvrouw. 10.00
Voor de kleuters. 10.15 Gram. 10.30 Ben je zestig?
11.00 Voor de zieken. 11.45 Gram. 12.00 Middag
klok - noodklok. 12.03 Gram. 12.30 Land- en tuin-
bouwmeded. 12.33 Gram. 12.55 Zonnewijzer. 13.00
Nieuws en Kath. nieuws. 13.20 Gram. 13.30. Dans-
muz. 14.00 Voor de jeugd. 14.20 Engelse les. 14.40
Boekbespr. 14.50 Gram. 14.55 Harmonie-ork. 15.15
Kron. v. letteren en kunsten. 15.40 Mannenkoor.
16.00 Voor de jeugd. 16.50 De schoonheid van het
Gregoriaans. 17.20 Sportpraatje. 17.30 De Spring
plank. 17.45 Lichte muz. 18.00 Journalistiek overz.
18.10 Gram. 18.15 Van het Binnenhof. 18.25 Strijk
orkest. 18.45 En nu mijn geval. 19.00 Nieuws. 19.10
Comm. 19.15 Kamerorkest. 20.10 Lichtbaken. 20.25
Act. 20.40 De gewone man. 20.45 Gram. 21.10 Plei
dooi voor een Non, hoorsp. 21.50 Lichte muz. 22.35
Wij luiden de zondag in. Hierna: Avondgebed en
lit. kal. 23.00 Nieuws. 23.15 Nieuws in Esperanto.
23.2524.00 Nouveauté's.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Gesproken
aperitief. 12.45 Gram. 13.00 Nieuws. 13.11 Radio-
Almanak. 14.30 Radiojourn. 15.00 Gram. 15.15 Ac-
cordeonspel. 15.30 Gram. 15.45 Accordeonspel. 16.00
Gram. 16.15 Orkestconcert. 16.45 Engelse les. 17.00
Nieuws. 17.10 Dagklapper en lit. kal. 17.20 Litur
gische zangen. 17.30 Gram. 18.00 Idem. 18.30 Voor
de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Gram. 20.00 Ca
baret. 21.00 Gram. 21.15 Amus.ork. 22.00 Nieuws.
22.15 Verz. programma. 23.00 Nieuws. 23.0524.00
Dansmuziek.
VOOR ZATERDAG
VARA: 17.00 Voor de kinderen. NTS: 20.00 Jour
naal en weeroverz. KRO: 20.15 lm weiszen Röszl,
operette. In de pauze: Quiz»
ADVERTENTIE
Ontwikkelingsbeeld
Maart 1956: aan de wereld voorgesteld.
15 jan. 1958: Dagproductie 950 stuks
15 febr. 1958: Dagproductie 1020 stuks
aan de gang was. Men zag nu illustraties
bij een merkwaardig sprookje, zonder dat
ook maar met één woord de kenmerkende
bijzonderheden van de bewegingen werden
toegelicht, hetgeen ter inleiding of tussen
de bedrijven (thans keek men naar een
grijs vlak) had kunnen geschieden. Overi
gens was de introductie met vertoning van
oude foto's bondig en aantrekkelijk, ook
voor de leek, die verder geenszins nader
tot de danskunst werd gebracht.
Als kijkspel - en dat is het voornamelijk
- verloor „De Vuurvogel" veel van de
nomaliter in een theater teweeggebrachte
uitwerking, vooral omdat men noodge
dwongen de kleuren van de prachtige aan
kleding door Natalja Gontsjarova moest
missen.Niettemin wist regisseur Leen
Timp met zijn bijzonder gevoelige regi
stratie soms uitmuntende resultaten te be
reiken, vooral in het eerste duet en bij de
folkloristische spelen van de betoverde
prinsessen. Geen ogenblik werd het ritme
van de voorstelling (bijvoorbeeld door het
gevaarlijke super-imposing) verstoord. In
tegendeel: de keren, dat door close-ups
aandacht op details werd gericht, ge
schiedde dit zeer vloeiend in overeenstem
ming met de artistieke organisatie van het
geheel. Velen hebben zich thans misschien
met eigen ogen een indruk kunnen vormen
van de wonderbaarlijke begaafdheid van
Marianne Hilarides, die (met Jaap Flier
als Prins Iwan) de titelrol vertolkte.
Beeldschermer
De „Logboeken" van de heren drs D. J.
van Dijk en J. J. van Herpen (uitgezonden
door de AVRO) hebben reeds een reputatie.
Velen zullen er met spanning naar uitzien,
maar het is goed opletten, daar ze nogal
eens op onverwachte ogenblikken opdui
ken. En wie mocht menen dat op het jaar
1940 meteen 1941 volgt, is het wel eens met
de kalender maar niet met de samenstel
lers van deze boeiende instructieve en me
moriserende serie. Men is namelijk tussen
de eerste twee oorlogsjaren nog een keertje
naar een vroeger jaar teruggesprongen.
Volgens ons verbrokkelt die onregelmatig
heid te veel de aandacht en de logische
gang van de geschiedenis.
Gisteravond was de beurt aan het eerste
half jaar van 1941, dat uitmuntte door een
levendige montage. Het halve uur, waarin
we de stemmen hoorden van Hitier, Mus-
sert en Blokzijl, van Roosevelt en Radio
Oranje, vloog om. Het had ons geen be
zwaar geleken het jaar uit te maken. We
moeten echter ons geduld en ons geheugen
op de proefstellen tot „een dag in mei". Het
ooggetuigeverslag bij de eerste herdenking
van de februaristaking in 1942 voor Radio
Oranje door een paar inmiddels uitge
weken betrokkenen vormde een hoogte
punt in deze waardige herdenkingsuitzen
ding.
Maar wiens haren zullen zelfs na zeven
tien jaren niet weer te berge gerezen zijn
bij het horen van Max Blokzijl, die er zelf
bij was en propaganda op basis van waar
heid zei te bedrijven. Om maar te zwijgen
over het bestuur van de „Nederlandse"
Bioscoopbond, dat op eigen initiatief de
Duitsers voor was en al vast alle bioscoop
deuren voor de joodse landgenoten liet
dichtvallen. Niet dat zij er veel aan mis
ten.... Gelukkig konden de samenstellers
ook in dit geval een klinkend vaderlands
protest tegen die maatregel laten horen.
En het was voor de luisteraar plezierig te
ervaren, dat zij er niet op uit zijn alles
met de naoorlogse mantel der liefde te be
dekken.
De achttien doden, eerste terdoodveroor-
deelden van het verzet, werden sober her
dacht met Jan Camperts gelijknamige bal
lade. Ethiopië werd als eerste bevrijd en
om Tobroek werd hard gevochten. Vriend
en vijand waren het slechts op één punt
ééns: In beide kampen bezong men „Lilly
Marleen".
Golfbreker
Volgens berekeningen van de K.N.A.C.
bedroeg het totaal aantal motorrijtuigen in
Nederland (zonder de bromfietsen) aan het
begin van dit jaar 756.500. Dat is 15 pet.
meer dan een jaar tevoren. Van 1954 tot
1957 nam het Nederlandse motorrijtuigen-
park jaarlijks met ruim 16 pet. in omvang
toe. Er is dus, aldus de K.N.A.C., vertraging
in het tempo, waarmee Nederland zijn ach
terstand in motorisering op alle andere
Westeuropese landen (uitgezonder Spanje,
dat per duizend inwoners nog minder mo
torrijtuigen heeft) inloopt. De K.N.A.C.
stelt dit nog verder achterop raken op
rekening van de conjuctuurdaling en de
belastingverhogingen.
Met de berekeningen van de K.N.A.C.
komt men tot de volgende samenstelling
van het Nederlandse motorrijtuigenpark
per 1 januari 1958: 410.000 personenauto's,
134.000 vracht- en bestelauto's, 8.300 auto
bussen, 5.100 trekkers met opleggers, 5.800
speciale voertuigen (brandweerauto's e.d.),
181.300 motorrijwielen en scooters, 12.000
motordriewielers.
Het aantal bromfietsen per 1 januari is
door de K.N.A.C. geschat op 800.000.
Vooral de verminderde verkopen van
personen- en vrachtauto's hebben er in
1957 toe geleid, dat het Nederlandse motor
rijtuigenpark zich trager uitbreidde dan in
de voorafgaande periode.
Het aantal personenauto's nam van begin
1956 tot begin 1957 toe met 20,1 pet. en van
begin 1957 tot begin 1958 met 18,3 pet. Voor
de vrachtwagens zijn de vergelijkende per
centages 14,4 en 14.
Het totaal aantal motorrijwielen en scoo
ters steeg evenwel gedurende 1956 met 10
pet. en gedurende 1957 met 11 pet. door de
steeds toenemende belangstelling voor de
scooter. In de loop van 1957 werden bijna
twee keer zoveel scooters ingevoerd als
motorrijwielen.
De kantonrechter te Gouda heeft beslist
dat de huurders van 124 flats in Gouda-
noord niet gebonden zijn aan een huurcon
tract, waarin een tussentijdse huurverho
ging werd opgenomen.
De stichting Middenstandshuisvesting de
clareerde indertijd een huurverhoging van
20 percent, welke op 1 december 1956 in
ging. Van de 124 huurders verklaarden er
zich 91 niet bereid deze verhoging te beta
len. Op 2 januari kwam deze zaak voor de
kantonrechter, die inzage vroeg van de ex
ploitatierekeningen, die volgens de raads
man van de stichting niet kloppend te ma
ken waren zonder de huurverhoging. De
kantonrechter was echter een andere me
ning toegedaan, zodat de bewoners van de
ze flats de huurverhoging niet behoeven te
betalen.
Het comité van voorbereiding der vie
ring van het tienjarig bestaan van de staat
Israel heeft het initiatief genomen tot het
stichten van een Nederlands woud in Is
rael in het Adoellamgebied, in de nabij
heid van Jeruzalem. De organisatie van de
aanbieding van dit geschenk zal geschie
den door het Joods Nationaal Fonds.
Maar Bumbel had vergeefs gehoopt, dat de muiters zijn geld niet gevonden zouden
hebben... Toen hij de kajuit onderzocht, zag hij, dat de zware geldkist weg was.
„De boeven hebben al m'n goud gestolen", zei hij treurig tegen de kapitein.
Want Bumbel wist niet, wat er eigenlijk gebeurd was en dacht, dat de muiters het
schip hadden achtergelaten.
Toen kreeg hij opeens 'n ideeZijn Wenshoorn. Zou die misschien nog in de ge
heime bergplaats zijn, waar hij 'm verborgen had? Snel begon hij een plank los te
wringen91-92
ADVERTENTIE
De Rijksluchtvaartdienst zal maandag
3 maart op de luchthaven Rotterdam het
bewijs van luchtwaardigheid van de eer
ste Nederlandse stuwstraalhelikopter
„Kolibrie" officieel overhandigen aan de
directie van de Nederlandse Helikopter
Industrie, waar de „Kolibrie" is ontwor
pen, ontwikkeld en gebouwd. Er zijn drie
prototypen van deze helikopter gebouwd.
Evenals het vorig jaar zal van 22 tot 26
maart wederom onder auspiciën van het
Oorlogsgravencomité te Amsterdam en
de Oorlogsgravenstichting te 's-Gravenhage
een reis naar Engeland worden georga
niseerd voor nabestaanden van aan de oor
log ten offer gevallen en in Engeland be
graven Nederlanders.
„The British Legion" stelt de Nederland
se familieleden van hen, wier graven in
Londen, Northumberland, Maidenhead
en Brookwood liggen, hiertoe in staat. Een
groep van ongeveer vijftig nabestaanden
zal aan deze pelgrimage deelnemen.
„Goede smaak, intelligentie en hart, ja
vooral veel hart". Aan deze eisen, welke
de van de vermoeienissen en onvermijde
lijke bekvechterijen, waarmee de verfil
ming van „Jenny" gepaard ging, nauwe
lijks bekomen en alweer aan de draaiboe
ken voor twee volgende films schrijvende
TV-regisseur Willy van Hemert aan tele
visie-acteurs stelt, voldoet hij zelf in de
eerste plaats. Maar men vermoedt in deze
zesenveertig jarige een der „oudste"
topfiguren in de Nederlandse televisiestu
dio's niet alleen een overtuigde roman
ticus, maar vooral een hardwerkende vak
man, die niets cadeau heeft gekregen dan
een grote dosis blijmoedigheid. Die moet
al gebleken zijn in zijn legendarische pa
rodie op de Ilias, die eeri triomftocht
maakte langs de gymnasia en die aanlei
ding werd tot het verzoék vati ë'éri róoms-
katholieke vrouwenorganisatie om een
soort Faust-in-het-vrouwelijke, hetgeen
een zwaarwichtig „Démasqué der
eeuwen" werd met zijn klasgenoot Willem
Tollenaar als Mefistofiguur, terwijl hij
zelf bescheiden „het Goede" voor z'n re
kening nam. Op de tweesprong tussen het
„zwart" van de geestelijkheid en het
„rood" van het vermaak opteerde hij voor
het laatste en zo kon men hem op negen
tienjarige leeftijd Fritz Hirsch horen voor
zingen, die hem engageerde. Van Hemert
schreef voor de populaire» operettespecia
list een aantal „coupletten" met wijsge-
rig-actuele inslag voor het laatste bedrijf.
Daarna kon men hem ontmoeten als di
rectie-secretaris van 't zieltogende Plaza-
theater (in de vroegere Hollandsche
Schouwburg) aan de Plantage Middenlaan
in Amsterdam, waar hij de zakelijke zij
de van het amusementsbedrijf aan den lij
ve ervoer: bijna dagelijks moest hij in
vallen voor acteurs, die theaters hadden
opgezocht, die hun prestaties wél hono
reerden. Het inspireerde hem tot zijn
eerste korte verhaal: „De minstreel in
de autobus" (door Van Vriesland gunstig
bij de Nieuwe Rotterdamsche Courant ont
vangen) en door tal van bijdragen in dat
genre, later ook in De Groene, gevolgd.
Omstreeks 1940 kon men hem andermaal
op de planken zien, nu in de Haagse Scala,
waar hij in de „kleine" Bouwmeesterre
vue even absurde als zoete teksten zong
in de trant van „De lente heerst in 't
rond". Aan het eind van de oorlog speel
de hij in net Leidsepleintheater met een
ensemble waarvan Ko van den Bosch,
Frangoise Flore, Lizzy Valesco, zijn
vrouw Mela Soesman, Tiny Visser en Pe
ter Kellenbach de belangrijkste krachten
waren. Het moet ook in die tijd geweest
zijn, dat hij de tekst voor de revue „Pre
mière" schreef, waarin wijlen Floris
Meslier aan een onbekende Limburgse
jongen de kans gaf te spelen voor wat hij
waard was: Toon Hermans. In 1948 trad
Willy van Hemert in dienst van de VARA,
voor welke omroep hij vijf jaar lang het
cabaretprogramma PS maakte en nog ve
le musicals, zoals de verderlichte „Zo
meravondsprookjes". Van Hemert heeft
wel twaalfhonderd liedjes geschreven,
waaronder vele van kwaliteit, die men
na één of twee keer nooit meer hoorde
maar de twee die hij zelf het minst ge
slaagd acht zijn populair geworden: „Net
als toen" (dat verleden jaar de winnaar
van het Eurovisie Songfestival werd) en
een échte deun! „Ben je in Rotterdam ge
boren, op het Hofplein of in Katen-
drecht".
Hij zingt het zelf zijn gasten voor met
al de vereiste beklemtoning der rijm
woorden. Van Hemert onderbreekt zijn
betoog trouwens vaak met plotselinge de
monstraties, imitaties en illustraties van
hetgeen hij heeft willen vertellen. Eri men
kan zich wel voorstellen dat het radio
werk hem op den duur niet bevredigde
omdat hij „beeldender" wilde schrijven.
De televisie zou hem daartoe de gelegen
heid geven. „Doch de kracht van de tele
visie is niet, dat je met acht decors kunt
werken, kan „superimposen" en films kan
inlassen of desnoods met de camera de
straat op kan gaan als je dat per se zou
willen. De kracht 'schuilt als het ware- in
het sleutelgat, waardoor men kan kijken
naar wat. zich in het hart van een ander
afspeelt en waarvan alle reacties overko
men". Hij verbindt daaraan nog een paar
praktische opmerkingen: „De camera
moet het verhaal vertellen en de mise-en-
scène moet zo worden opgebouwd, dat de
acteur haar als psychologisch verantwoord
ervaart".
We babbelen nog even na over „Jenny".
Van Hemert is dankbaar deze kans te heb
ben gekregen al was het maar om te kun
nen bewijzen, dat je in Holland bij regen
best mooie plaatjes kan maken. Wat het
moeilijkste was? „Als vader-regisseur je
dochter-actrice bij een temperatuur van
elf graden vierentwintig keer in het water
te laten duiken voor een scène van twee
minuten. Maar de Nederlandse versie is
al naar tien landen verkocht: dat is ten
minste een troost".
J. H. Bartman
ADVERTENTIE
;:s' -''-v',».'/ y'I ...- v y 5'
k mmÊ
DAM
HOOFDSTUK IV
80. De herinnering aan Salomon Heine achtervolgde
hem ook in Parijs en wel in levende vorm: Carl
Heine, de bleke zoon van Salomon, vertoefde in Parijs als
vertegenwoordiger van het Hamburgse bankiershuis
van zijn vader, om de relaties met topmensen van de
Franse geldwereld de Rothschilds, de Foulds, en de
Furtados te versterken.
Carl Heine was allesbehalve gesteld op zijn neef, die
hem vrolijk boemelend over de boulevards van Mont-
martre mee sleepte. Maar Carl Heine beschikte over
een zekere soepelheid. Het was tot hem doorgedron
gen, welk een briljante rol zijn neef in Parijs speelde.
Zelfs ten huize van de Rothschilds sprak men vol be
wondering over hem en ook met een lichtelijk beangst
gevoel: Heinrich Heine zou toch niet ook de pen tegen
hén gaan voeren
De oude baron James Rothschild klopte Carl op de
schouder en merkte spottend op: „Ik geloof niet, dat
ik veel te vrezen heb van die lieve neef van je, Carl!
Ik heb gehoord, dat hij bezig is aan zijn memoires, en
ik hoop dat het Hamburgse huis Heine er niet al te
slecht af zal komen!"
Er klonk een zeker leedvermaak in deze woorden.
Bij een eerstvolgende gelegenheid vroeg Carl aan
zijn neef: „Is het waar, dat je bezig bent met het schrij
ven van memoires?" Heinrich Heine knikte. „Hoewel
ik pas midden 30 ben, heb ik het gevoel zoveel beleefd
te hebben als andere mensen in driehonderd jaren. Mijn
levensgeschiedenis zal tevens een kroniek van deze
tijd worden".
Carl Heine haatte de hoogmoedige toon, waarop zijn
neef soms sprak. Hij dwong zich echter tot een glim
lach en merkte op: „Mijn vader heeft je altijd heel
goed behandeld, dat zul je je stellig herinneren!"
Er kwam een vreemde glans in Heine's ogen. „Ik
herinner me alles heel goed, wees daarvan overtuigd!"
Carl keek hem vol twijfel aan. Opeens sloeg hij een
arm om de schouders van zijn neef en zei spontaan: „Ik
zal altijd aan je zijde staan, Heinrich, wat er ook ge
beurt.
Heine lachte. „Dat vind ik heel prettig, Carl" ant
woordde hij. Carl Heine, die Heine's artikelen in de
„Augsburger Allgemeine Zeitung" volgde, maakte
zich zorgen over de opstandige taal van zijn neef. Maar
intussen werd deze steeds populairder bij de jonge,
vooruitstrevende Fransen en bij velen van zijn landge
noten, die tot dusverre hun hulde echter nog voor zich
moesten houden. Het noodlot greep in die dagen plot
seling in door 'n ernstige cholera-epidemie. Op 29
maart vielen in Parijs de eerste slachtoffers. In Lon
den, waar deze vreselijke ziekte ook had geheerst, was
de epidemie geluwd en thans scheen Parijs aan de
beurt te zijn. Een panische angst beving de mensen.
Iedereen, die geld had, vluchtte de stad uit.
Heinrich Heine bleef.
Er werd een „Commission sanitaire" ingesteld, con-
sultatiebureaux werden opgericht en allerlei maatre
gelen werden getroffen om de hygiëne te bevorderen.
De cholera breidde zich als een olievlek uit. Allerlei ge
ruchten deden de ronde. Hier en daar waren relletjes.
Maar hoe langer het duurde, hoe meer Parijs op een
uitgestorven stad begon te gelijken. De boulevards
waren verlaten, de theaters waren leeg. Alle welgestel
de mensen hadden de stad verlaten. De armen zagen
de rijken vluchten.
Heinrich Heine bleef, niet alléén omdat hij zijn krant
in Augsburg over de Pt rij se epidemie moest berichten.
Hij liet zich niet om de tuin leiden. De regering publi
ceerde mededelingen over het aantal doden, maar nie
mand geloofde deze cijfers. Heinrich Heine bleef op
een nacht aan zijn raam zitten en zag de lijken wegsle
pen. Er waren geen lijkwagens genoeg in Parijs, men
maakte gebruik van allerlei dingen. In een rijtuig liet
hij zich naar de begraafplaats Père Lachaise brengen
en daar aanschouwde hij met eigen ogen, hoe honder
den wagens met lijken op elkaar gedrongen stonden te
wachten tot zij hun droeve last konden afleveren. Een
lugubere aanblik
Heinrich Heine bleef in Parijs en stond zijn neef Carl
Heine bij, die ook door de ziekte werd getroffen. „Laat
me niet alleen, Harry!" fluisterde Carl in doodsangst,
„Als ik doodga, wil ik niet in een zak genaaid wor
den. Rothschild zal er wel voor zorgen, dat ik een be
hoorlijke kist krijg.
Heine trachtte hem te kalmeren. „Wees niet bang,
Carl, je bent jong en sterk. Aan de cholera sterf je snél,
en bij jou duurt het al té lang, je bent stellig al door
het ergste heen!"
Carl ijlde. Vol medelijden keek Heine naar zijn neef,
die in zijn koorts over vrouwen droomde. Arme jon
gen, hij beschikte over véél geld, maar hij miste de ro
buustheid van zijn vader, die het geld had genomen,
waar hij het vond, en ook de vrouwen. Carl was verle
gen tegenover het schone geslacht en bezat niets van
de allure van zijn vader.
Carl Heine bleef tenslotte gespaard en een week la
ter strompelde hij bleek en ingevallen door zijn appar
tement. In de straten van Parijs werd het weer druk
ker, de cholera begon af tt nemen.
Carl Heine was zijn neef zéér erkentelijk „Ik dank
mijn leven aan jou! Mijn vader heeft het aan jou te
danken, dat zijn zoon in Parijs in leven bleef! Dat
zullen we nooit vergeten
Intussen was het nog steeds onrustig in de stad en
waren er verschillende incidenten, als nasleep van de
epidemie, welke een grote verbittering teweeg had ge
bracht onder de armen, die niet hadden kunnen weg
trekken. Heine had in die dagen veel nieuws aan de
Augsburger krant door te geven. In Duitsland had
men grote belangstelling voor zijn artikelen, die hel
der en scherp gesteld waren. De oplaag van de „Augs
burger Allgemeine Zeitung" steeg opvallend.
Intussen zaten echter ook Heine's tegenstanders niet
stil en deden alles om hem het werken onmogelijk
te maken. Tenslotte iwam 't zover, dat Heine van dr.
Kolb, de hoofdredacteur van de Augsburger krant, een
in vriendelijke woorden gestelde brief ontving met de
mededeling, dat men helaas gedwongen was voorlopig
van zijn medewerking af te zien
Maar Heine liet zich niet ontmoedigen. Zijn artike
len in Franse tijdschriften werden alom geprezen en
zijn naam was in Franse literaire kringen een begrip
geworden.
Wat moest hij echter met Duitsland beginnen, wan
neer zijn roep geen weerklank vond? Hoe moest hij
tot beter begrip tussen Frankrijk en Duitsland opwek
ken, wanneer Duitsland bleef zwijgen als een dode..?
(Wordt vervolgd)
Ambassadeur. Binnenkort is de be
noeming te verwachten van mr. J. C. van
Beusekom, ambassadeur te Caracas (Ve
nezuela), tot Nederlands ambassadeur te
Buenos Aires (Argentinië).
Landbouwonderwijs. De drie centrale
landbouworganisaties hebben aan mi
nister-president dr. W. Drees een telegram
gezonden waarin zij hun bezorgdheid uiten
over de geruchten, dat het landbouw
onderwijs zal worden „ingelijfd" bij het
ministerie van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen. De organisaties betogen,
dat de huidige toestand, waarbij dit onder
wijs ressorteert onder het departement van
Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening
gehandhaafd moet worden, omdat het
landbouw-vakonderricht anders grote
schade zal lijden.
Geen samenwerking. De vier afzon
derlijke kiesverenigingen van het Gerefor-
meer Verbond te Enschedé hebben het
verzoek van de A.R.-partij tot samen
werking bij de verkiezingen, in welke sa
menwerking men ook de C.H.U. wilde be
trekken, afgewezen.
Erfenis. De Apeldoornse politie heeft
een 29-jarige tuinder aangehouden, die
ongeveer 13.000 heeft verduisterd uit de
nalatenschap van zijn grootvader ten na
dele van de andere erfgenamen. Toen de
notaris na het overlijden van de groot
vader de nalatenschap ging vaststellen
bleken de drie geldkistjes slechts enkele
tientallen guldens te bevatten. De erfge
namen deden aangifte bij de politie en de
tuinder bekende al spoedig 13.000 te
hebben weggenomen.
Zeewering. De gemeenteraad van
Harlingen heeft besloten dat de kaden in
Harlingen en de zeedijken bij deze stad op
een hoogte van ongeveer zes meter boven
N.A.P. zullen worden gebracht, waardoor
deze zwakke plek in de Friese zeewering
afdoende verbeterd zal zijn.
Ruimtevaartcongres. Eind augustus
a.s. zal in Amsterdam het negende congres
van de Internationale Astronautische Fe
deratie (IAF) worden gehouden. Bij de
IAF is ook de Nederlandse vereniging
voor ruimtevaart aangesloten.
Te Rijswijk is overleden prof. ir. M. H.
Caron, die grote bekendheid heeft verwor
ven door zijn ontwikkeling van het naar
hem genoemde Caron-proces, een metal
lurgisch proces voor het winnen van nik
kel. Gedurende de tweede wereldoorlog is
dit proces algemeen toegepast. Prof. Ca
ron werd in 1883 ir Pekalongan geboren.
Hij studeerde in Delft en werd in 1910
mijningenieur bij de mijnbouwmaatschap-
pij Simau op Sumatra. In 1928 werd hij
hoogleraar aan de Technische Hogeschool
te Delft.
VRIJDAG 20 FEBRUARI
Stadsschouwburg: Toneelgroep Theater
met: Omzien in wrok, 20 uur.
FILMS
Cinema Palace: Mevrouw komt niet
thuis vanavond, 18 jr., 19 en 21.15 uur.
Frans Halstheater: Nathalie, 14 jr., 19 en
21.15 uur. Lido Theater: Bakvissen puber
teit, 14 jr., 19 en 21.15 uur. Luxor Theater:
The Bachelor's Party, 18 jr., 19 en 21.15
uur. Minerva Theater: Guys and Dolls,
18 jr., 20.15 uur. Rembrandt Theater: Sissi,
keizerin en moeder, a.l., 19 en 21.15 uur.
Roxy Theater: Beloning 4.000, dood of
levend, 14 jr., 19 en 21.15 uur. Studio
Theater: Zondige vrouwen, 18 jr., 19 en
21.15 uur.
ZATERDAG 22 FEBRUARI
Stadsschouwburg: De Haagse Comedie
met: Toontje heeft een paard getekend,
20 uur. Concertgebouw: Mannenkoor
E.M.N.S. met concert en cabaret, 20 uur.
Galerie Espace: Expositie van gouaches en
tekeningen van Lucebert, 11-17 uur.
FILMS
Cinema Palace: Mevrouw komt niet
thuis vanavond, 18 jr., 14, 16.15, 19 en 21.15
uur. Frans Halstheater: Nathalie, 14 jr.,
14.30, 19 en 21.15 uur. Lido Theater: Het
meisje van de rivier, 18 jr., 23.30 uur. Bak
vissen puberteit, 14 jr., 14, 16.15, 19 en
21.15 uur. Luxor Theater: The Bachelor's
Party, 18 jr., 14, 19 en 21.15 uur. Minerva
Theater: Knock on wood, a.l., 14.30 uur.
Guys and Dolls, 18 jr., 19 en 21.15 uur.
Rembrandt Theater: Sissi, de keizerin en
moeder, a.l., 14, 16.15, 19 en 21.15 uur.
Roxy Theater: Beloning 4.000, dood of
levend, 14 jr., 14.30, 19 en 21.15 uur. Studio
Theater: Zondige vrouwen, 18 jr., 14.15, 19
en 21.15 uur.
