VEERTIG JAAR GELEDEN WERD DE N.S.F. OPGERICHT
WERK VAN JAN GROENESTEIN
Benauwende
binderhoest!
]]UCKLEY(j
Prinses Beatrix bezichtigde het Wageningenprojekt
ANDEREN PLUKTEN RIJKE VRUCHTEN VAN
ONPROFIJTELIJK PIONIERSWERK
F
Amsterdams impressionisme met
een vleugje Franse smaak
9
In 1918 werd met slechts tachtig man begonnen,
nu zijn er zesduizend werknemers
„Keukenhof" in Lisse open
op 2S maart
Nieuwe mijnenvegers
voor ondiep water
Kerkelijk Nieuws
Voorspel op de Malabar
Opbrengst collecte voor
Bio aanzienlijk gestegen
Tekeningen - bij Felison -
van Arie Schouten
Uit nood geboren
KINDERHOESTSIROOP
De heer Philips belt op
Een gesprek met de man
die erbij was: W. Vogt
Groei
Ontslagaanvrage voor
leden van Operaballet
Gevolg van financiële
onzekerheden
GARAGE DEN HOUT
DONDERDAG 27 FEBRUARI 1958
Donderdag 27 februari herdenkt de n.v. Philips' Telecommunicatie-industrie
de oprichting, veertig jaar geleden, van de onderneming waaruit zij is voort
gekomen, de Nederlandsche Seintoestellenfabriek in Hilversum. Door de beste
dingsbeperking, welke in het zesduizend man personeel omvattende bedrijf goed
merkbaar is, wordt het jubileum sober gevierd. De werknemers bieden een beeld
aan, waarvan de overdracht aan de directie in de drie fabrieken in Hilversum,
Huizen en Den Haag tegelijkertijd kan worden bijgewoond, omdat men voor
die gelegenheid voor net eerst gebruik zal maken van een eigen vinding: televisie
k;
er gesloten circuit, dat wil zeggen dat de uitzendingen niet door andere kijkers
an worden gevolgd. Van haar kant doet de directie ook iets: zij schenkt aan alle
werknemers een fraai gedrukt, rijk geïllustreerd gedenkboek, dat onder de titel
„Spanne en spanningen" een boeiende geschiedschrijving behelst van een der
belangwekkendste aspecten van de ontwikkeling gedurende veertig jaar dei-
elektronische wetenschap en industrie in ons land. Dat werk werd toevertrouwd
aan de heer Willem Vogt, een van de weinige nog levende pioniers van de N.S.F.
Meer bezoekers verwacht
De nationale bloemententoonstelling in
Lisae zal dit jaar waarschijnlijk op 28
maart worden geopend. Als de weers
omstandigheden in de komende weken
tamelijk gunstig zijn, zullen in het 25 hec
tare grote bloemenpark dan reeds perken
met bloeiende bollen te zien zijn. De bol
len zijn bijzonder snel gegroeid. Nu nog
„slapen" zij onder een deken van sneeuw.
Maar bij gunstig weer zullen zij spoedig
met hun bloemen staan te pronken.
De openingsdatum kan thans echter nog
niet definitief worden vastgesteld. De ope
ning zal ditmaal „zeer rustig" zijn, aldus
de voorzitter van het Stichtingsbestuur, de
heer T. van Waveren. Hij zal de bloemen
tentoonstelling namelijk zelf openstellen.
De tuinarchitect, de heer Van der Lee,
heeft op de moderne stijl, waarin hij vorig
jaar reeds een gedeelte van het bloemen
park heeft aangelegd, voortgeborduurd.
In het zogenaamde „smalle bos" heeft
hij de bloemenperken in een moderne
vlakverdeling aangelegd, waarbij hij voor
de paden gebruik heeft gemaakt van ge
kleurde tegels om lijnen en vlakken te
accentueren. De Keukenhof die volgend
jaar tien jaar bestaat, zal daarom geleide
lijk een nieuw, moderner aanzicht krijgen.
Hoewel er voor de liefhebbers van de
romantische tuin uiteraard nog volop van
hun gading is. Dit jaar zullen grotendeels
„leesbare" beelden van Franse en Italiaan
se beeldhouwers, ondermeer Rodin, Des-
piau, Marini en Manzu, tussen de bloem
perken worden geplaatst.
De collectie van uitheemse eenden,
ganzen en zwanen is belangrijk uit
gebreid. Dit jaar is de aanplant in
de warme en koude kassen ook belangrijk
groter dan in de voorgaande jaren. In de
warme kassen staan 677, en in de koude
350 partijtjes tulpen. Het aantal variëteiten
is bijzonder groot, namelijk bijna 600. In
de koude kas staan bovendien nog 114
variëteiten narcissen.
Verwacht wordt dat het bezoek dit jaar
belangrijk groter zal zijn dan vorig jaar
(toen ruim 580.000 bezoekers). Het Stich
tingsbestuur neemt aan, dat vele bezoe
kers van de wereldtentoonstelling in Brus
sel ook de bloemententoonstelling in Lisse
zullen aandoen.
Volgende week zal tussen de burge
meesters van de bollenstreek een bespre
king worden gehouden ten einde een op
lossing van het verkeersvraagstuk in de
bollenstreek te zoeken. Een moeilijkheid
bij het oplossen van het verkeersprobleem
is dat al het verkeer van zuidelijke rich
ting in Lisse de oostelijke randweg moet
volgen.
De parkeerruimte bij de Keukenhof is
belangrijk uitgebreid.' Thans is ook een
parkeerveld aangelegd bij de oostelijke in
gang.
Op de scheepswerf „De Noord" in Al-
blasserdam hebben de minister van Ma
rine, ir. C. Staf, en de Amerikaanse am
bassadeur, de heer Philip Young, de kiel
gelegd voor de eerste van zestien ondiep-
watermijnenvegers. De directeur van de
werd gaf hun daarbij technische adviezen.
Het betreft hier een nieuw type mijnen
veger, dat dienst zal doen in de binnen
wateren. Het schip wordt van anti-magne
tisch materiaal, hout, aluminium en plas
tic gebouwd. De scheepjes krijgen een
lengte van 30 meter en een breedte van
ruim zes en een halve meter. Amerika en
Nederland zullen elk de helft van de sche
pen bouwen. Minister Staf onthulde dat in
de nabije toekomst de schepen wellicht
geheel van plastic zullen worden gebouwd.
Het bouwen van de serie mijnenvegers,
dat behalve op de werf „De Noord" ook
op een Amsterdamse en een Arnhemse
scheepswerf zal geschieden, zal ongeveer
vier jaar in beslag nemen. Minister Staf
hoopte dat er ook buitenlandse orders voor
deze ondiepwatermijnenvegers zullen vol
gen.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Ameide en Tienhoven
(toez.) J. Jongerden, kand. te Huizen (NH).
Geref. Kerken
Tweetal te Helpman (Gron.) W. M. de
Bakker te Maasdijk en L. Blijdorp te
Aalten.
Beroepen te Barchem N. J. Goris, kand.
te Apeldoorn.
In de jaren, volgende op de eerste
wereldoorlog, maakte de wereld ken
nis met het verschijnsel „omroep".
Op 21 juli 1923 kwam de N.S.F. in de
lucht met een experimentele omroep-
zender, die in 't fabriekslaboratorium
ivas opgesteld.
(Van een onzer redacteuren)
De heer Vogt is, zijn zeventig jaar ten
spijt, nog steeds actief in de Nederlandse
omroep. Men kan hem dagelijks aantref
fen in het houten directiekeetje, dat in de
schaduw van het kantoorgebouw van het
Centraal Bureau voor de omroep aan de
's Gravelandseweg in Hilversum, pal
tegenover de studio van de omroep welke
hij heeft gesticht en groot gemaakt, het
kantoor herbergt van de n.v. Nozema, de
Nederlandse omroepzendermaatschappij
die het zenderpark van de binnenlandse
omroep, de Wereldomroep en de televisie
exploiteert. De heer Vogt is van die in
stelling, waarin regering en omroepver
enigingen elkaar in de verhouding 6 tot 4
ontmoeten, de administrateur. De vele
honderden kilowatts, welke hij voor zijn
cliëntèle de ether instuurt, zijn omgekeerd
evenredig aan de omvang en stoffering
van zijn werkruimte, maar des te beter in
staat de oud-directeur van de AVRO te
inspireren tot herinneringen aan het be
gin van zijn carrière, dat samenvalt met
de aanloop tot de grote vlucht welke de
draadloze omroep zou gaan nemen.
De eerste wereldoorlog vormde daartoe
de onweerstaanbare stimulans. Hadden de
oorlogvoerende partijen er alle belang bij
Jan Groenestein, die tot 15 maart in de
Amsterdamse kunsthandel M. L. de Boer
exposeert, ordent vaak zijn vormen en
kleuren op het vlak volgens een methode,
die hij vermoedelijk wel aan de Franse
schilder Jacques Villon dankt. Aldus bou
wend en met een betrekkelijk beperkt aan
tal welgekozen en nogal eens terugkomen
de kleuren schilderend komt hij steeds tot
werk, waar maar weinig op aan te merken
zal zijn. Meer nog: eigenlijk altijd tot goede
schilderijen, welker stijl door een publiek
gemakkelijk aanvaard kan worden. Men
zou kunnen zeggen dat Groenestein het ons
vertrouwde Amsterdamse impressionisme
enigszins gemoderniseerd heeft. Uit oppor
tuniteit? Zó zie ik Groenestein niet. Men
kiest zich tenslotte een weg om gevoelens
naar buiten kenbaar te maken en het
hangt mede van de intimiteit van voelen
af in hoeverre het resultaat ons boeit. Mij
doet dat zeker Groenesteins schilderij van
een paard en een geit, een werk dat dan
wel sterk die methode verraadt. Bij zo'n
paardekop begrijpt men dat liefhebbers van
„hoofd" kunnen spreken. Misschien echter
dat het schilderkunstig gezien minder pre
tenderende „Stalknecht met pony" me
meer aantrok. En zeker is voor mij het hier
bij gereproduceerde schilderij „Slachtpaar-
den" een van de meest geïnspireerde wer
ken van Groenesteins tentoonstelling. Van
bekommernissen omtrent vorm is bij dit
schilderij geen sprake. Het werd een ge
woon realistisch-impressionistisch schilde
rij, dat me al ontroerde voor ik de titel in
de catalogus zag. Er is overigens geen
sprake van sentimentaliteit in dit stuk. Af
stand nemen van het onderwerp door be
zinning op vorm en kleur was niet nodig
om dit schilderij te verheffen boven een
anekdotisch plan. Eenzelfde natuurlijkheid
spreekt uit een schilderijtje van zebra's en
van een hogeschoolrijder.
Niet altijd kan een schilder even ge
ïnspireerd zijn. Dan is het goed dat hij zich
problemen stelt. Groenestein deed dat naar
mijn gevoel in het bijna alleen in zwarten
en witten geschilderde „Veehallen", een
werk dat door vakmanschap respect af
dwingt.
Groenestein mag een specialist in paar
den genoemd worden, maar hij vertoont
niet de vervelende kanten van een specia
lisatie. Hij ziet zijn zozeer van de straat
verdreven dieren altijd in een natuurlijke
De in de Kerst- en Nieuwjaarsweek in
de Nederlandse bioscooptheaters gehou
den collecte van de stichting Bio-Vacan-
tieoord heeft 236.355.52 opgebracht. Dit
is een stijging van elf percent ten opzichte
van vorig jaar, toen de opbrengst
213.093.93 was. Hoewel nog niet alle
daarvoor benodigde middelen bijeen zijn
gebracht, wordt de bouw van het nieuwe
oord voor poliopatiënten in Arnhem voort
gezet.
omgeving Er is niets aan zijn werk be
dacht. De schoonheid van het paard, of een
ander dier, bezong hij ook in beeldjes,
waaronder dat van een pony wel subliem
te noemen is. Met het dier weet hij ook de
mens op te nemen in het geheel van zijn
schilderijen. Wanneer de mens als persoon
lijkheid in zijn werk moet domineren, komt
er iets weifelends in de uitvoering. Een
kwestie van respect is dit.
Van de stillevens is no. 1 wel bijzonder
gaaf: een voortzetting van de traditie van
het Amsterdamse impressionisme met toe
voeging van een vleugje Franse smaak.
Tot 10 maart exposeert „Felison" teke
ningen van Arie Schouten, wiens kennis
sen wel direct bij het binnenkomen zijn
zelfportret zullen waarnemen. Ik herkende
tenminste op slag die wat eigenzinnige
kop. Eigenzinnigheid is een kwalitet van
Schouten en als ik opmerk dat enkele zij
ner tekeningen mij even beroemde namen
in de herinnering doen komen, dan moet
hij dat beschouwen als een compliment. Bij
het binnenkomen, meteen rechts aan de
wand, ontmoet men een tekening van een
jong meisje, gedaan in grote vormen, die
een eenvoud en duidelijkheid bezitten als
we in werk van Gauguin tegenkomen. Ook
de wijze waarop kop en figuur in het vlak
zijn gepast plaatst ons zo direct bij het
model alsof Gauguin ons bij de hand had.
Waarbij dan niet aan vérgaande onbe
schroomdheid gedacht mag worden. Suzan
ne Valdon was de andere naam, die me
te binnen schoot door de stevig een „Zit
tend naakt" omsnoerende lijnen. Schouten
heeft me met schilderijen al eens eerder
aan Utrillo's moeder herinnerd door een
zelfde voorkeur voor open heldere keur, die
warm is zonder ooit broeierig te worden.
Hij gaat vaak recht op zijn doel af als deze
Franse artieste deed, wier tekenen zo door
Degas bewonderd werd. Hoe stevig zit zijn
'zelfportret in elkaar! Onverbiddelijk zijn
de vormen van de neus getrokken. Niets
valt er uit het organische geheel van sche
del en gelaat. Met scherper lijnen nog te
kende Schouten zijn „Meditatie" vrou-
wekop, waaraan hij wat kleur toevoegde en
waarin de lijnen de plastische vormen als
het ware beschrijven.
Wanneer hij ten aanzien van enkele
zijner modellen een zekere expressiviteit
in zijn tekeningen bereikt heeft, is hij
wel geneigd soms af te zien van een vér
gaand bestuderen van de vormen. De
mens, die hij dan vond, blijft voldoende
boeiend voor ons. Dat het door dilettanten
veelal in den beginne beproefde profiel
van een kop eigenlijk heel moeilijk is,
blijkt nu ook wel uit dat niet zo geslaagde
van „Jaap" door Arie Schouten, een te
kening, die hem om andere kwaliteiten
misschien lief was. Met het profiel van een
„Jonge vrouw" revancheerde hij zich
™chter.
Bob Buys
hun successen en standpunten van de da
ken te schreeuwen, het bestuur van het
toenmalige Nederlandsch-Indië voelde
evenzeer de noodzaak om onafhankelijk te
zijn van vreemde verbindingen voor het
dagelijks contact met het moederland. Zat
de jonge Willem Vogt, die al van 1911 af
als P.T.T.-ambtenaar in de tropen ver
toefde, dus 's nachts met de koptelefoon
om de oren om uit de stroom van elkander
tegensprekende berichten uit de verschil
lende kampen het waarschijnlijkste ge
middelde te puren, overdag was hij bezig
met de bouw van de krachtzender op de
Malabar, waarvoor het hoofd van de ra
diodienst, de geniale dr. De Groot, een pas
uitgevonden booglamp al spoedig vee
voederketel genoemd in Amerika had
weten te bemachtigen. Op de Malabar had
men uiteraard geen energie bij de hand:
geen nood, het tramverkeer in Batavia
moest dan maar wat minder frequent ge
beuren, er werd een dynamo uit de cen
trale van de hoofdstad van Indië naar de
Malabar gebracht. Voor de aandrijving
van die dynamo verkreeg men een vlieg
tuigmotor. Dat werktuig had ook zijn
eigenaardige bezwaren, omdat de automa
tische afkoeling door de lucht natuurlijk
ontbrak. Er werd dus gewerkt volgens het
beginsel: een kwartier zenden en een half
uur afkoelen.Erger was, dat al die
moeite aanvankelijk voor niets scheen te
zijn geweest: men ontving Malabar in Sin
gapore en op Honoloeloe, maar tot het
moederland, waar het tenslotte om begonr
nen was, drong geen enkel morseteken
door. Toen de heer Vogt in 1919 met verlof
naar Nederland zou vertrekken, vroeg dr.
De Groot hem „op de Meent in Blaricum
te gaan zitten" om daar te proberen iets
op te vangen. Dat werd het begin van het
contact met de Nederlandse Seintoestellen
fabriek, waarvan de directeur, de in 1956
overleden ir. A. Dubois, op verzoek van
de heer Vogt over de hele lengte van de
Meent, van Eemnes tot Huizen, een an
tenne liet spannen. Dat hielp: na het in
vallen van de duisternis werd Malabar
glashelder ontvangen en de heer Vogt gaf
honderden telegrammen van Batavia aan
Den Haag door tot P.T.T. haar eigen ont
vangststation bij Sambeek, voorloper van
NOordwijk-RAdio, inrichtte.
Die Nederlandsche Seintoestellenfabriek
(N.S.F.) nu was evenals het radiostation
op Malabar uit nood geboren. Het radio-
telegrafisch sbheepvaartverkeer werd voor
de oorlog geëxploiteerd door een in-Brussel
gevestigde dochter van de Marconimaat-
schappij. In die onderneming waren Bel
gische, Franse, Duitse en ook Nederlandse
belangen verenigd tot de oorlog die samen
werking onmogelijk maakte. De Neder
landse reders kwamen daardoor zonder
„achterland" te zitten, want er was geen
bedrijf meer dat de zend- en ontvangin-
stallaties in stand hield en liet bedienen.
Daarom stichtten de scheepvaartonder
nemingen met de B.P.M. tezamen Radio-
Holland, in 1917. Een jaar later richtte
men de N.S.F. op, waarvoor inmiddels ook
toenadering met de Marconimaatschappij
was verkregen, die zich samen met een
aantal reders financieel interesseerde in
de nieuwe onderneming, waarvan de al
lereerste opzet was de installaties voor de
scheepvaart te leveren. Het werd de eer
ste jaren men begon in een klein weve
rijtje aan de Groest in Hilversum vallen
en opstaan, want de geregelde klanten
kring was al spoedig voorzien. Men ver
vaardigde ook meetapparaten voor de ge
tijbeweging in de Zuiderzee als onderdeel
van de voorbereiding tot de drooglegging.
Aan die order werd natuurlijk niets ver
diend door haar „éénkerig" karakter.
De omstandigheid, dat diezelfde appa
raten ook gebruikt konden worden om de
„zwaai" van fabrieksschoorstenen te be
rekenen, veranderde daaraan niets, want
er was geen enkele fabrikant die zich voor
die „zwaai" (tengevolge van de wind
kracht) interesseerde
ADVERTENTIE
Wat doet D eraan U zoekt
iets dat onmiddellijk helpt.
Er bestaat geen beter middel
dan
de beroemde CANADESE
kinderhoestsiroop met
vitamine C
Bij apothekers en drogisten
De nieuwste aanwinst van Philips'
Telecommunicatie Industrie: het mo
derne bedrijfsgebouw aan de Fruitweg
en de Televisiestraat in Den Haag, dat
eind 1957 in gebruik werd genomen.
Toen de heer Vogt wegens huiselijke
omstandigheden besloten had niet naar
Indië terug te keren, lag er bij de N.S.F.
juist een nieuw project voor hem klaar:
hij kon de boer op gaan om bij de banken
ontvangtoestellen te verkopen, waarmee
zij de door de zender van de Amsterdamse
beurs uitgezonden effectenkoersen konden
volgen. Omdat de valutabewegingen nogal
sterk waren in die dagen ging dat vlot.
Daarna stichtte Vaz Dias zijn berichten-
zender ten dienste van de dagbladpers,
maar nadat de heer Vogt nog een zestig
tal kranten van een radiotoestel had voor
zien, moest alweer naar een ander afzet
gebied worden uitgekeken. Doch dan
moest men ook zorgen, dat er voor de be
zitters van die ontvangsttoestellen wat te
horen viel. Die commerciële overweging
werd de drijfveer tot de oprichting van
de Hilversumsche Draadloze Omroep, de
voorganger van de AVRO en de stam
vader van de Nederlandse omroep in het
algemeen. Het was alweer de heer Vogt,
die deze nieuwe N.S.F.-loot, waarvoor
men in 1923 een Marconiveldstation van
vijfhonderd Watt en twee mastjes van
achttien meter bouwde, onder zijn hoede
nam.
In die tijd was Philips' gloeilampenin
dustrie zich al voor de nog steeds niet
bijzonder renderende Seintoestellenfabriek
gaan interesseren. Zo werd de heer Vogt
eens opgebeld door de heer Philips, die
klaagde over de slechte ontvangst van
Hilversum in Eindhoven. „M'n zendmasten
zijn te laag", antivoordde de heer Vogt.
Een paar dagen later kwam dr. ir. N. A.
Halbertsma namens de heer Philips naar
Hilversum. „Jullie krijgen van ons twee
torens van zestig meter hoogte", zei hij.
Toen die masten hun voltooiing naderden
kwam er weer telefoon uit Eindhoven.
„Nu moet je het Concertgebouw geven",
zei de heer Philips, „ik krijg van mijn
directeur nog geen vijfentwintig gulden
los", antwoordde de heer Vogt. „Ik stuur
je mr. Beyen, een zwierige jongeman", be
sloot de heer Philips. Mr. Beyen kwam en
toog samen met de heer Vogt naar Am
sterdam. Terwijl de laatste met dr. P.
Cronheim van het Amsterdamse Concert
gebouworkest ging onderhandelen, wacht
te de toekomstige minister van Buiten
landse Zaken in een naburig café op de
uitslag. Dr. Cronheim had overigens nog
nooit van radio gehoord. „Uitzenden?"
vroeg hij verbaasd, „ik dacht dat dat al
leen met diners gebeurde". Maar de heer
Vogt mocht het Concertgebouw na enig
onderhandelen hebben. Voor honderd gul
den, een bedrag dat mr. Beyen met een
gerust hart aan de heer Philips kon mee
delen. Op 8 januari 1925 ging het eerste
concert uit de Van Baerlestraat over de
nieuwe zendmasten de ether in.
In die dagen werd de H.D.O. een zelf
standig organisme met de heer Vogt als
directeur. De banden met de N.S.F. wer
den daardoor geleidelijk losser. En de
N.S.F. zelf werd een dochter van Philips,
omdat de gloeilampenfabriek de aandelen
van de reders, die commercieel weinig
plezier van hun initiatief hadden beleefd,
overnam. De band met Philips kwam
vooral tot stand omdat het Eindhovense
bedrijf, dat de braadlucht van het op
komend radio-amateurisme had geroken,
gelijkrichters liet fabriceren bij de N.S.F.
Philips had uiteraard de buizen daarvoor
ontworpen, maar had een instrumenten
fabriek in casu de N.S.F. met de fa-
brikage van het „theestoofje" belast. In
Hilversum dacht men al: „Nu ligt het
gouden schip voor de kade!" zodat de ont
dekking, dat het hier om een Philips- en
niet om een N.S.F.-produkt ging, nogal
ontnuchterend moet zijn geweest.
Het Eindhovense concern had echter
geen kat in de zak gekocht. Uit de N.S.F.
(die aanvankelijk voor het moederbedrijf
miljoenen radiotoestellen heeft vervaar
digd) groeide de n.v. Philips' Telecommu
nicatie-industrie, die alles levert wat
maar met elektronische verbindingen te
maken heeft: omroepzenders, studio
installaties, vliegtuigradio, scheeps- en
kustradio, straalzenders, mobiele en
draagbare radiostations, antennes, radar
installaties en alles op het gebied van ljjn-
telefonie en automatische telefonie.
De uit 1921 daterende stamfabriek aan
de Jan van der Heijdenstraat in Hilver
sum, waar met tachtig man in de hei werd
begonnen en waar soms bij gebrek aan
beter emplooi fietsen werden gefabriceerd,
is nu geheel voor het produktieprogramma
van de telefonie gereserveerd. Zenders
voor beeld- en geluidsomroep en voor alle
soorten van lucht- en scheepvaartverbin
dingen worden in Huizen geproduceerd,
terwijl de fabriek in Den Haag als toe
leveringsbedrijf van onderdelen fungeert.
Ook het hoofdkantoor is in Den Haag ge
vestigd. Hoewel op dit gebied een scherpe
buitenlandse concurrentie wordt onder
vonden, voornamelijk van Amerikaanse,
Franse en Duitse zijde, weet men zich ook
op de buitenlandse markt goed te hand
haven, hetgeen o.m. uit een Argentijn
se miljoenenorder bleek. Van alle Neder
landse omroepzenders (zes op de midden
golf, tien met FM, vier op de kortegolf en
vier televisiezenders) is er slechts één door
een buitenlandse firma geleverd, de rest
komt van Philips' Telecommunicatie-
industrie n.v.
De heer Vogt, die zijn betoog met tal
van wetenswaardigheden doorspekt, wijst
nog eens naar een, foto in het gedenkboek.
„Dat is het keetje waarin Van Boetzelaar
zijn kortegolfzender ontwierp, die tot op
Java gehoord zou worden. Dat was in
1925. En dan te denken, dat de regering
in 1918 nog aan Telefunken de opdracht
had gegeven voor acht miljoen het zender
centrum Kootwijk te bouwen met tal van
zenders, die nog op de kilometergolven
werkten, die zo kort daarna al verouderd
zouden blijken te zijn. Alweer een pres
tatie van de N.S.F. waaraan het bedrijf
geen cent heeft verdiend".
Voor ds vierendertig leden van het bal
let van de Nederlandse Opera in Amster
dam heeft het bestuur bij het Geweste
lijk Arbeidsbureau een ontslagaanvraag
ingediend. De Amsterdamse wethouder
voor de Kunstzaken, mr. A de Roos, heeft
woensdagavond tijdens de begrotingsde
batten in de Amsterdamse gemeenteraad
op vragen van raadsleden hierover en
kele mededelingen gedaan.
Het bestuur van de opera verkeerde in
het onzekere over de financiële middelen,
die het voor het seizoen 1958-1959 ter be
schikking zullen staan. Het bestuur stond
voor een drietal taken, die noodzakelijk
moesten worden uitgevoerd en die een
belangrijke stijging van de lasten zullen
meebrengen. Zo moeten enkele solisten van
het tableau worden afgevoerd, de pen
sioenregeling dient te worden verbeterd
en er moeten kosten worden gemaakt in
verband met de berging van decors. Ver
wacht mocht worden, dat in verband met
de slechtere financiële toestand van de
gemeente er geen geld meer zou worden
gevoteerd dan vorig jaar ter beschikking
was. In verband hiermee meende het be
stuur, gezien deze onzekerheid omtrent de
financiële vooruitzichten, geen nieuwe
verplichtingen op zich te kunnen nemen.
De geëngageerden van het ballet werd
toen verzocht de termijn voor het afslui
ten van nieuwe contracten te mogen ver
lengen van 1 maart tot 1 mei. De leden
van het ballet hebben dit geweigerd. Zij
wensen de termijn van 1 maart te hand
haven.
Mr. De Roos zei, dat er toen geen andere
weg overbleef voor het bestuur om enige
bewegingsvrijheid te verkrijgen dan ont
slag aan te vragen bij het Gewestelijk Ar
beidsbureau. Deze aanvraag zou pro for
ma zijn om op alle eventualiteiten voor
bereid te zijn.
ADVERTENTIE
IN 14 DAGEN
VAN LAPLAND NAAR KAAPSTAD
Bijzondere prestatie van 3 RENAULT-auto's.
1 Renault Frégate Trans Fluide, 1 Renault
Frégate Domaine en 14x4 terreinwagen
volbrachten deze rit met een gemiddelde van
60 km per uur van 21 januari tot 5 febr. 1.1.
U kunt op RENAULT bouwen.
Woensdag heeft Prinses Beatrix een be
zoek gebracht aan de polders en wooncen-
tra van net Wageningenproject, dat be
kend is om de geslaagde pogingen tot
mechanische rijstbouw in de moerassige
gronden. Sedert 1949, toen hier het eerste
kampje werd opgeslagen en de strijd te
gen het oerwoud werd aangebonden, is er
een enorme hoeveelheid werk verzet, vaak
onder zeer primitieve omstandigheden.
Thans zijn duizenden hectaren in cultuur
gebracht en vinden tientallen jonge Ne
derlandse boerengezinnen er een huis,
werk en een toekomst. Tonnen rijst van
de allerbeste kwaliteit verlaten jaarlijks
Wageningen, dat waarschijnlijk in de toe
komst van groot belang zal zijn voor de
verbreding van Suriname's economische
basis. De Prinses bracht een bezoek aan
de kliniek en het hospitaalt je van dit dorp
je en ook aan de kleuterschool. Hierna
stapte zij onverwacht een arbeiderswo
ning binnen en sprak zij met de vrouw
des huizes. Toen werd per jeep gereden
naar de eigenlijke Wageningenpolder, een
vrijwel echt Nederlands polderlandschap,
al moest men er even aan wennen in de
kanalen huismoeders in speedboten te zien
racen naar de winkels om hun inkopen
te doen. De Prinses stapte ook in een van
de speedbootjes en voer door de talrijke
kanalen langs de rijspolders en onder op
haalbruggetjes naar het pompgemaal, dat
werd bezichtigd.
Met muziek voorop defileerde de gehe
le bevolking van Wageningen, gekleed in
de verschillende nationale klederdrach
ten, daarna voor de Prinses. Vervolgens
was er een ontvangst van ongeveer 200
personen in het hotel, waarbij de Prinses
gelegenheid had te spreken met de inwo
ners van Wageningen. Om ongeveer een
uur in de middag scheepte men zich weer
in voor de reis naar Coronie over de rivie
ren de Arrawara en de Wayombo, een
tocht die een der mooiste is die men in
dit land kan maken. Vanmorgen vroeg
stopte men even bij het dorpje Cornelis
Kondre waar de Indiaanse kinderen on
der leiding van hun onderwijzer een zang-
hulde brachten aan de Prinses.
