Djakarta's troepen bezetten drie plaatsen op Bengkalis-eilanden Tegenregering is waakzaam op Sumatraanse kusten menu HET WEER ZOAVO-conferentie geopend Haarlems Dagblad WEDRENNEN IN RUSLAND NEEM BLIKGROENTEN Aanhoudend koud Caltex sluit olieterrein op Midden-Sumatra Indonesisch-Russisch gesprek Voor werkverruiming f 34 miljoen beschikbaar gesteld Regeringscoalitie wint de verkiezingen in Soedan Reportagereis door Egypte, Soedan en Ethiopië Prins Bernhard terug uit Tanganyika Helikopter van de Sabena bij Keulen verongelukt Nederlanders in Midden-Sumatra s&ee MOR ]]S Heforei/or/fluy/ Het woord is aan 72e JAARGANG No 206 Lange Nieuwstraat 427, IJ muiden. Telefoon Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519. Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie tarieven op aanvraag bij de Administratie. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos I.. Lodewijks DINSDAG 11 MAART 1958 IJmuider Courant EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 303e JAARGANG No 54 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V, Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt dagelijks, behalve op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 et p. kwartaal 7.65, franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct Giro rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Zuid Sumatra DJAKARTA (UP) De Indonesische regering heeft heden, dinsdag, bekendgemaakt dat in Centraal-Sumatra drie plaatsen op de opstandelingen veroverd zijn. In een legercommuniqué werden deze plaatsen geïdentificeerd als: Bengkalis, Sungai Pakning en Selat Pandjang op het eilandencomplex Bengkalis aan de mond van de Siak-rivier. PADANG (UP) Een woordvoerder van de Indonesische tegenregering noemde de landing op Bengkalis niet meer dan een symbolische operatie. De troepen van de tegenregering houden de kust scherp in het oog in afwachting van grotere operaties. DJAKARTA (UP) „De operatie op het Bengkalis- eilandencomplex heeft een soepel verloop," zei kolo nel Pirngadi, woordvoerder van het leger. Hij zeide dat hij echter niet over berichten be schikte of er al dan niet gevoch ten is. „Sommige bronnen in Singa pore hebben ge zegd dat het kleine aantal revolutio nairen dat in dit gebied zijn basis had, was wegge trokken, het oer woud in, om een guerilla-oorlog voor te bereiden," aldus kolonel Pirn gadi. In het legercom muniqué werd voorts gezegd, dat gebleken is dat overheidsinstanties zoals politierechtbanken, havenautoriteiten, en de ambtenaren en speciaal het volk trouw zijn gebleven aan de centrale regering. Volgens Pirngadi hebben 550 militairen en politiemannen, die volledig gewapend waren en die over radiozenders beschikten, te Bengkalis kennis gegeven van hun loyali teit aan de centrale regering. Te Selat Pandjang werd hetzelfde gedaan door 18 soldaten en 15 politiemannen. Bengkalis PADANG (UP) De minister van Bin nenlandse Zaken in de revolutionaire re gering, kolonel Dachlan Djambek, heeft de volgende bijzonderheden over de landing op Bengkalis meegedeeld: Op Bengkalis bevond zich slechts een enkel peloton mili tairen der revolutionaire regering, toen een afdeling van 300 man troepen der cen trale regering landde. Het peloton had opdracht geen tegenstand tegen de operatie te bieden. De bevolking van Bengkalis bestaat voor ongeveer zestig percent uit Chinezen. Bengkalis is dikwijls genoemd in de be richten betreffende de ruilhandel en smok kelhandel tussen Sumatra en Malakka. (Het was tevens op een na de grootste vissers haven ter wereld. - red.) De „neutrale" gewesten PADANG (UP) De revolutionaire re gering gelooft dat Djakarta de opstand direct met geweld wil onderdrukken, doch anderen zien in de landing een poging van de centrale regering, zich eerst van de formele hulp van Atjeh, Tapanuli en Zuid- Sumatra te verzekeren. Zoals bekend, heeft de revolutionaire regering een beroep op de bestuurders van deze gebieden gedaan, zich aan de zijde van de opstandige beweging te scharen. Amerikaanse oorlogsschepen SINGAPORE (Reuter) Een eskader van Amerikaanse oorlogsbodems verzamelt zich bij Singapore, gereed om, zo nodig, de ADVERTENTIE van cJe cJaËL Pasteischotel van blikgroenten VKjk (sperziebonen, doperwtjes, worteltjes uit blik) en stukjes vlees, overgoten met pannekoekbeslag (in de oven) V; iri 4 minuten A klaar op tafel Verwachting tot morgenavond: Plaatselijk enkele sneeuwbuien en hier en daar mist, maar ook opklaringen. Matige tot zwakke wind uit uiteenlopende richtin gen. Vannacht overwegend ma tige vorst; morgenmiddag tem peraturen over het algemeen iets boven het vriespunt. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S. Amerikaanse burgers in het bedreigde ge bied van Sumatra te beschermen. Een woordvoerder van het Amerikaanse consulaat in Singapore zeide dinsdag, dat de oorlogsschepen die bestaan uit de kruiser „Bremerton" en de torpedoboot- jagers „Éversole" en „Shelton" spoedig op manoeuvre zullen gaan. De woordvoer der koii niet zeggen waar deze oefeningen zullen worden gehouden. Evacués SINGAPORE (UP) Het bureau van de Britse commissaris-generaal deelde heden mede dat geen opdracht is gegeven aan Britse staatsburgers of burgers uit het Britse Gemenebest om Sumatra te verlaten, doch men merkte op dat sommigen van de familieleden van Britse employés van de Caltex door deze maatschappij geëvacueerd worden. De eerste Britse en Amerikaanse staatsburgers zijn inmiddels te Singapore aangekomen. Verzoek om inlichtingen LONDEN (UP) De ambassadeurs van de Verenigde Staten en Engeland in Dja karta, Howard P. Jones en Dermot F. MacDermot, hebben heden een bezoek ge bracht aan de minister van Buitenlandse Zaken Subandrio, om inlichtingen te ver krijgen over de jongste ontwikkelingen in Indonesië, zo meldt Antara. WASHINGTON (UP) De Amerikaanse regering heeft maatregelen getroffen voor de evacuatie der ongeveer 450 Amerikanen die zich in Midden-Sumatra bevinden, al dus heeft een woordvoerder van het minis terie van Buitenlandse Zaken in Washing ton medegedeeld. Overigens zeide hij niet te geloven dat hun leven of eigendommen worden be dreigd. „Uit de ons ter beschikking staande gegevens blijkt dat de regering noch de opstandelingen het noch in hun voordeel noch in dat van Indonesië achten installa ties van de Caltex-petroleummaatschappij te vernielen of het personeel overlast aan te doen," zo zeide hij. De koopvaardij LONDEN (AFP) De Londense zee verzekeringsmaatschappijen hebben mede gedeeld dat het bestaande tarief van een kwart percent van de waarde van schepen en hun ladingen, die voeren op bestem mingshavens in Indonesië of Nederlands Nieuw-Guinea en dat dekking inhield tegen het risico van oorlog, stakingen en oproer, is vervallen. Voortaan zal voor elk schip afzonderlijk een verzekeringscontract moeten worden afgesloten. Zwaar verlies voor Djakarta SINGAPORE (Reuter) Een woord voerder van de Caltex heeft maandag avond verklaard, dat de sluiting van de olieterreinen bij Pakanbaru, zelfs tijdelijk, zware verliezen voor zijn maatschappij betekent. Hij voegde hieraan toe, dat de sluiting echter in financieel opzicht nog ernstiger zal zijn voor de Indonesische regering. De maatschappij was bezig met een ont wikkelingsproject in Sumatra, waarmee een bedrag is gemoeid van 187,5 miljoen gulden; dit project had tegen eind 1959 klaar moeten zijn. Rode Kruis SINGAPORE (AFP) Radio-Djakarta heeft in een uitzending, die bestemd was voor Padang, het Rode Kruis van Padang gevraagd de noodzakelijke maatregelen te treffen tot onmiddellijke evacuatie uit West-Sumatra van de vreemdelingen en de Indonesiërs die trouw bleven aan de cen trale regering. In deze boodschap, die uit ging van het Rode Kruis te Djakarta, werd verzocht de eventuele évacués onder be scherming van het Rode Kruis te verzame len en te laten brengen naar een plaats bij Palembang in de neutrale zone van Zuid Sumatra. „De Nederlanders" DJAKARTA (ANP) Het ministerie van Voorlichting verklaarde in een rege ringsuitzending voor de binnenlandse om roep, dat de „opstand in Midden-Sumatra niet alleen het nationale potentieel ver zwakt, doch ook verband houdt met de pogingen der Nederlanders om hun belan gen in Indonesië terug te krijgen". De Amerikaanse Caltex Oliemaatschap pij zal haar olieterrein Pakanbaru, in Midden-Sumatra, sluiten; dit is maandag bekend gemaakt. Er bevinden zich zes honderd Amerikaanse gezinnen op het terrein. De Indonesische regering heeft de verzekering gegeven, dat de employé's der Caltex niet zullen worden gemolesteerd en dat men van hun bezittingen af zal blijven. Behalve Amerikaanse, Engelse en Australische gezinnen, die naar Singapo re zullen worden gebracht, zal de maat schappij ook enkele leden van het Indone sische personeel, die niet in Midden-Su matra thuis horen, evacueren. De woordvoerder van de Caltex zei, dat alleen de gezinnen van de boorterreinen Pakning en Dumai zullen worden ge ëvacueerd. De overige gezinnen op de boorterreinen Duri en Minas zullen naar Rumbai worden overgebracht. Enkele gezinnen hebben geweigerd hun woon plaats te verlaten, en daar kan niets aan worden gedaan, aldus de woordvoerder. Hij hoopte, dat het terrein slechts voor zo kort mogelijke tijd gesloten zal blijven. Het onderhoudswerk en de aanleg van een pijpleiding worden voortgezet, maar de olieproduktie wordt gestaakt. DJAKARTA (UP) Het persbureau PIA meldt, dat de minister van Buiten landse Zaken Subandrio en de minister van Scheepvaart Nazir heden een bespreking hebben gehad met de Russische ambassa deur Dmitri Zjoekov, over de aankoop van tien Russische schepen. Het Russische aan bod om de tien schepen, met een tonnage van totaal 35.000, te verkopen, is door de Indonesische regering aangenomen. Volgens Antara werd Zjoekov op de be spreking geassisteerd door acht leden van zijn staf. De twee Indonesische ministers werden geassisteerd door Kusumo Utoojo, chef van de afdeling economische betrek kingen van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Een tweede bespreking wordt op de Rus sische ambassade gehouden. De minister van Sociale Zaken en Volks gezondheid heeft voor een bedrag van rond 34 miljoen gulden aan werken goedge keurd, die als onderdelen van het pro gramma van extra-overheidsuitgaven tot uitvoering kunnen komen. Voor de uitvoering van werken in de sector water- en wegenbouw en in de sector gebouwen is een verdeelschema op gemaakt voor de provincies Groningen, Friesland en Drente, voor de gewesten Almelo en Kampen in de provincie Over- ijsel, voor het gewest Heerde en het rivie rengebied in de provincie Gelderland en voor de gewesten Bergen op Zoom, Roo sendaal en Breda in de provincie Noord- Brabant. Deze verdeling is gebaseerd op de ver houding van het aantal in 1958 te ver wachten conjunctuur- en structuurwerk lozen bij een niveau van 100.000 werk lozen. Er is van uitgegaan, dat de objecten die voor uitvoering in aanmerking zullen ko men, zoveel mogelijk structuurverbeterend zijn. De werken van lagere publiekrechte lijke lichamen heben voorrang boven die van het rijk. Tevens gaat de voorkeur uit naar objecten, die de rijksbegroting het minst extra bezwaren. Bij de structuur- verbeterende werken genieten de normale werken voorkeur boven de aanvullende werken. KHARTOEM (Reuter) De Soedanse Oemma-partij, die voor de jongste verkie zingen aan de macht was, had de leiding toen maandagavond de resultaten van het merendeel der 173 kiesdistricten bekend waren. Toen het tellen der stemmen werd verdaagd tot heden, was de stand als volgt: de Oemma-partij 60, de Unionisten 37 en de Democratische partij 18 zetels. Zuide lijke liberalen, onafhankelijken en kandi daten, die niet duidelijk met een der partijen zijn verbonden, hadden toen te zamen dertig zetels verworven. De Oemmapartij staat de volledige onaf hankelijkheid van Soedan voor. De natio nale Unionistische partij wil een defensief bondgenootschap met de Verenigde Ara bische Republiek van Egypte en Syrië sluiten. De Democratische volkspartij is met de Oemma-partij verbonden. De einduitslag wordt vandaag verwacht. De verkiezingscommissie zal alleen de namen en niet de partij van de gekozene bekend maken, omdat men het niet uit gesloten acht dat enigen van hen nog van partij veranderen, voordat het nieuwe par lement op 19 maart bijeenkomt. Onze reisredacteur W. L. Brugsma is zo juist teruggekeerd van een grote reportagereis door Egypte, Soedan en Ethiopië. In Cairo woonde hij het ple bisciet bij dat de merkwaardige unie tussen Egypte en Syrië bezegelde, een samensmelting van twee (nog) niet aan elkaar grenzende Arabische landen, die het begin lijkt van een nieuwe poging van Gamal Abdel Nasser zich aan het hoofd van alle Arabieren te stellen. Van de Arabieren alleen? Het jongste grens geschil met Soedan, waar zo juist de eerste vrije verkiezingen gehouden zijn, wijst op Egypte's zuidwaartse expansie drang, ingegeven door de begeerte naar een economisch noodzakelijke Nijl-unie zeker, maar misschien ook door de zucht een leidende rol te spelen in het ontwaken van donker-Afrika. Soedan is geografisch een brug tussen het Arabische noorden en het zwarte zuiden van het Afrikaanse con tinent. Datzelfde geldt in velerlei op zicht voor Ethiopië, waar het Westen in zijne keizerlijke majesteit, Haile Se lassie I, koning der koningen, uitver korene van God, zegevierende leeuw van Juda, misschien zijn trouwste bondgenoot heeft. In deze landen vormen mystieke een heidsdrang, hevige ambities, politieke, religieuze, en economische con flicten de steeds wisselende, kleurige patronen van een verwarrende kalei- doscoop. In zijn grote reportage, waar van wij vandaag het eerste artikel pu bliceren, probeert onze reisredacteur deze kaleidoscoop een ogenblik stil te houden, de gekleurde deeltjes één voor één tegen het licht te houden, zodat zij, wanneer zij straks weer door elkaar geschud zijn, gemakkelijker herken baar zullen blijken. Onze reisredacteur neemt u mee naar de woestijnen van Egypte en Soedan, naar de welig groene vallei en de mysterieuze bronnen van de leven-gevende Nijl, naar de majes tueuze bergen van Ethiopië, 's werelds jongste dictator, Gamal Abdel Nasser, en naar de telg van 's werelds oudste vorstengeslacht, Haile Selassie I. Prins Bernhard is maandag in gezel schap van prof. dr. J. F. Nuboer en zijn adjudant luitenant-kolonel C. C. Geertse- ma, teruggekeerd van zijn verblijf in Tan ganyika, waar hij sedert het einde van zijn officiële bezoek aan Liberia vertoefd heeft. Koersen op Duindigt. of Merevelt kent men in Rusland niet, maar bijzonder populair zijn de wedrennen met troika's, driespannen voor arresleden uiteraard in wintertijd. MANILLA (UP) In Manilla is van daag, dinsdag de vierde jaarlijkse confe rentie van de Z.O.-Aziatische Verdrags organisatie (ZOAVO) geopend. De minis ters van Buitenlandse Zaken van Australië, Frankrijk, Nieuw-Zeeland, Pakistan, de Philippjjnen, Thailand, het Verenigde Ko ninkrijk en de Verenigde Staten nemen er aan deel. De conferentie zal drie dagen duren. In zijn openingsrede zeide de Engelse minister van Buitenlandse Zaken Selwyn Lloyd dat Engeland volledig aan de werk zaamheden van de organisatie zal deel nemen. „De enige beveiliging van de vrije naties is collectieve kracht", zo zeide hij voorts. „Het zou dwaas zijn het collectivi teitsbeginsel te verlaten of zelfs maar te verslappen." De Amerikaanse minister van Buiten landse Zaken Dulles heeft vandaag ge waarschuwd dat er misschien een nieuw agressief communistisch plan voor het ZOAVO-gebied bestaat. „Het communisme zou er de voorkeur aan geven, ons zonder strijd over te nemen. En als we tot verzet bereid zijn, maakt dit ons, volgens het communisme, een oorlogshitser." Dat deze beschuldiging momenteel extra luid wordt uitgesproken met betrekking tot het gebied van de ZOAVO, moet voor ons een reden zjjn om rekening te houden met de mogelijkheid dat er misschien een nieuw agressief communistisch plan voor dit gebied bestaat en dat de communisten vrezen dat de ZOAVO dit plan misschien zou verijdelen", aldus minister Dulles. Hij wees er op dat deze zitting ongewone aandacht trekt in communistische kringen. De Sovjet-pers en -radio hebben er in de afgelopen paar weken zeven maal zoveel commentaar op gegeven als ze deden in de zelfde periode voor de zitting van vorig jaar. BRUSSEL (Reuter) Een hefschroef- vliegtuig van de Belgische luchtvaartmaat schappij Sabena is vandaag op de lijn Brussel-Maastricht-Keulen, in dikke mist nabij Hurth in de buurt van Keulen neer gestort. De bestuurder en de zeven passa giers zijn niet gewond. Het toestel is be schadigd, aldus de Sabena. DJAKARTA (ANP) De woordvoerder der Nederlandse diplomatieke vertegen woordiging in Djakarta heeft dinsdag medegedeeld, dat in samenwerking met het Indonesische Rode Kruis en de Indonesi sche autoriteiten pogingen worden gedaan om de Nederlandse onderdanen uit Midden- Sumatra te evacueren. De woordvoerder zeide, dat er nog omstreeks 100 Nederlan ders in dit gebied zijn. Oorspronkelijk be vonden zich meer dan 200 Nederlandse onderdanen in Midden-Sumatra, doch en kele Nederlandse gezinnen zijn de laatste weken over land uit Padang naar Noord- Sumatra vertrokken. ADVERTENTIE BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162 SUèDE DAMES - HERENJASJES Voltaire: Het betere is de vijand van het goede. IS p Het heen-en-weer-geschrijf en -gepraat tussen de regeringen van de Westelijke en de communistische landen over de wegen om tot een „topconferentie" te kómen duurt nu al zo lang en is zo vol van diplo matieke valstrikken, dat menigeen er langzamerhand in 't geheel niet meer uit wijs kan. Zij, die zichzelf daardoor mis schien schromelijk onwetend voorkomen, kunnen zich troosten met de gedachte dat zelfs de regeringsleiders van Oost en West niet schijnen te weten, wat er op zulk een conferentie eigenlijk zou moeten worden besproken; sterker nog, dat zij het zelfs niet eens zijn over de vraag, wat een „top conferentie" eigenlijk i s, althans zou dienen te zijn. Tijdens de oorlog zijn er topconferenties gehouden, die deze naam werkelijk ver dienden: conferenties waarop Roosevelt, Churchill en Stalin overleg pleegden over de algemene strategie en de doelstellingen van de oorlog. Deze drie „top"-leiders hadden door de oorlogsomstandigheden ook de bevoegdheden en de feitelijke macht om grote, tot ver buiten hun eigen landen reikende beslissingen te nemen. Nu is de situatie heel anders; zelfs de klein ste landjes van de Westelijke groep laten zich door Amerika niet maar eenvoudig de wet voorschrijven, de macht van Enge land is relatief veel kleiner geworden, en ook voor Moskou liggen de kaarten in de door het Kremlin zelf geschapen commu nistische wereld niet meer zó gemakkelijk als nog maar enige jaren geleden. Wat is thans dus de top? Wordt die ge vormd door Eisenhower en Boelganin (met Kroesjtsjev in het souffleurshok)? De Rus sen hebben dit voorgesteld. Maar zij heb ben óók voorgesteld, de conferentie uit te breiden tot zegge en schrijve 29 re geringsleiders (15 van NAVO-landen, 8 van communistische en 6 van neutrale staten). Het Westen vindt de conferentie volgens eerstgenoemd plan te klein, vol gens laatstgenoemd plan te groot. Bij wijze van compromis heeft Eisenhowers voormalige minister voor ontwapenings kwesties, Stassen, voorgesteld dat Ameri ka, Engeland en Frankrijk enerzijds en de Sovjet-Unie, Polen en Tsjechoslowakije anderzijds zich om de conferentietafel zouden scharen. Maar Britse en Franse woordvoerders beweren met recht, dat hun landen een rol van meer betekenis in de wereldpolitiek spelen dan Polen en Tsjechoslowakije, en vinden dit dus geen vleiend voorstel, hoewel in Londen en Parijs toch ook wel weer wordt ingezien dat zij, juist omdat de verhoudingen aan de westelijke kant zo anders liggen dan aan de oostelijke, op een conferentie van dergelijke samenstelling een belangrijke stem in het kapittel zouden kunnen hebben. Uit de stroom van diplomatieke epistels, mondelinge verklaringen, radio-uitzen dingen en perscommentaren uit Moskou krijgt men de indruk, dat de Russen onder alle omstandigheden willen praten en dat zij bereid zijn, élk gezelschap tot een zo genaamde topconferentie toe te laten. Wil het Westen een voorbereidende conferentie van ministers van Buitenlandse Zaken? Ook al goed, als die conferentie dan maar uit zo veel mogelijk ministers bestaat en zo weinig mogelijk voorbereidt! Het kan niemand verwonderen, dat Dulles dit laatste voorstel als „bedrog" en „komedie" heeft gebrandmerkt. Want volgens Dulles moet juist de ministersconferentie het be langrijkste werk doen het uit de weg ruimen van de essentiëlegeschilpunten tussen Oost en West om het de re geringsleiders mogelijk te maken, de on derlinge toenadering concrete vorm te geven. Moskou begrijpt niet, of wenst niet te erkennen, dat regeringsleiders van democratische landen in vredestijd noch het recht, noch de macht hebben om ge heel volgens hun eigen inzicht, onafhanke lijk van hun kabinetten en parlementen, beslissingen te nemen. Ongetwijfeld begrijpt Moskou wél, dat de westerse alliantie niet uit Amerika en een reeks satellieten bestaat, want het hele spel van de topconferentie lijkt wel te worden gespeeld met het éne doel, die alliantie uiteen te laten vallen. Als de Verenigde Staten ertoe kunnen worden gebracht, een akkoord met de Sovjet- Unie te sluiten ten koste van andere NAVO-landen (al was het maar alleen ten koste van West-Duitsland, dat argwanend kijkt naar het kleinste teken van ontrouw aan de leus der Duitse hereniging), zou Moskou dat spel gewonnen hebben. Niettemin schijnt het vrijwel onbegon nen werk, te pogen een basis voor over eenstemming tussen Washington en Mos kou te leggen, waarbij aan alle wensen van de NAVO-landen, en in het bijzonder aan die van West-Duitsland, wordt vol daan. De handhaving van een communis tisch Oost-Duitsland is voor de Russen een (Vervolg op pagina 3)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1958 | | pagina 1