Mode
H. H. Zwager promoveerde op
een proefschrift over kiesrecht
Pelmachine zal de prijs van garnalen
flink kunnen drukken
Vanmorgen in de vishal
en op zee
Clubkampioenschap IJmuide
Schaakclub nadert einde
^J^rieven aan
de redactie
DE BEURS
van gisteren
Amsterdamse Beurs
11
Een miljoen pond voor
reddingsorganisatie
Marijke van Raephorst
over Sigrid Undset
Finale om damtitel
Kennemerland begonnen
Nieuwe school in Duinwijk
aanbesteed
Verkiezingsreportage aan
de Lange Nieuwstraat
Kalme verkiezingsochtend
in Velsen
In Makkum draait de eerste voorlopig nog op handkracht
SCHAKEN IN DE IJMOND
Examens
WOENSDAG 26 MAART 1958
De heer H. H. Zwager, leraar Nederlands
en geschiedenis aan het Coornhertlyceum
te Haarlem, promoveerde dinsdagmiddag
aan de gemeentelijke universiteit te Am
sterdam tot doctor in de letteren en wijs
begeerte op het proefschrift „De motive
ring van het algemeen kiesrecht in Euro
pa". Zijn promotor was prof. dr. J. M. Ro
mein. Het proefschrift geeft een uitvoerig
overzicht van de totstandkoming van het
algemeen kiesrecht van de middeleeuwen
af tot aan onze tijd.
Na een korte inleiding over stemrecht,
kiesrecht, meerderheid en representatie
behandelt de heer Zwager de ontwikkeling
van deze begrippen van vóór de zeventien
de eeuw in Engeland en Frankrijk, via de
beweging van de Levellers onder John
Lilburne en Richard Overton, die ten tijde
van Cromwell in Engeland reeds pleitten
voor een algemeen kiesrecht, gegrond op
het principe van de christelijke gelijkheid,
voor de tijd van de Franse revolutie. De
achttiende én negentiende eeuw zijn zeer
belangrijk geweest voor de verbreiding van
de gedachte van het algemeen kiesrecht,
vooral in Frankrijk en Engeland. Veel aan
dacht wijdt de schrijver dan ook aan deze
twee landen, maar daarnaast wordt ook
aandacht geschonken aan de enigszins
parallel lopende ontwikkelingen in andere
Europese landen als Duitsland, Zwitser
land, de Scandinavische landen en Neder
land.
Enige belangrijke punten, die uit deze
uitvoerige behandeling naar voren sprin
gen zijn onder meer de gedachte, dat men
in Frankrijk het eerst begrepen heeft, dat
algemeen kiesrecht een politieke vorm is,
die niet met een vaste politieke inhoud ge
paard behoeft te gaan. Desondanks heeft
men er die vorm niet verlaten, omdat men
hem als politieke meningsuiting heett er
varen als een gezonde instelling. Duits
land daarentegen is er de illustratie van,
dat het algemeen kiesrecht, zo lang als
het tot de nationale tradities hoort, met
alle staats- en regeringsvormen kon wor
den verenigd en politiek geen enkele in
vloed behoeft te hebben.
De eerste socialisten behalve Lassalle
en zijn volgelingen en vooral Marx,
stonden vrij onverschillig t.o.v. het alge
meen kiesrecht. Wanneer echter de tegen
woordige socialistische partijen aldus
het proefschrift in West-Europa geprik
keld zijn, als zij aan hun marxistische ver
leden worden herinnerd, is één van de
rechtvaardigingen daarvan, dat zij in zo
sterke mate groot zijn geworden, dank zij
het onvervalste algemeen kiesrecht, dat
voor Marx zo iets secundairs was.
In het hoofdstuk functionele represen
tatie merkt dr. Zwager op, dat het alge
meen kiesrecht vaak door zijn meest
(Shows, snufjes en alles waf
/erder In het domein der vrouw
dagelijks aan de orde komt)
Naast het heerlijke zomerweer werden
we gisteren ook door Irma Spruit in een
feestelijke lentestemming gebracht. Ze
toonde haar nieuwe voorjaarscollectie in
haar ouderlijk huis te Velsen en in deze
intieme beslotenheid kwamen haar per
soonlijke stijl en visie op de mode nog
meer tot hun recht. Volgens de traditie
werden vóór de pauze de Nederlandse en
geïimporteerde modellen getoond, die bij
na zonder uitzondering geïnspireerd wa
ren op de zachtvloeiende flou-lijn, en zo
wel in japonnen als pakjes in mooie ma
terialen waren uitgevoerd. De mantels,
die opvielen door hun perfectie van coupe
en als om het lichaam gegoten schenen,
droegen de naam „Clari'tt" met zich
mee. Veel pakjes waren van een kamga-
ren natté of een kamgaren met een struc
tuurweefsel. De gebreide jassen in
zachte pasteltinten laten zich van de zo
mer nog niet verdringen en vragen naast
de mantels in de „llgne gargon" met een
tunnelceintuur, die de ruimte op heup
hoogte bij elkaar neemt, voor het komen
de seizoen speciale aandacht.
Na de pauze werden ons de modellen
getoond, die door Irma Spruit zelf ontwor
pen waren. Ze getuigden van originaliteit
'en een goed gevoel voor evenwicht. Ze
volgt in haar ontwerpen vaag de lijnen
van het lichaam en weet door een bandje,
strikje of draperie vaak verrassende ef
fecten te bereiken. De blousonjapon neemt
in haar collectie een belangrijke plaats in
en valt op door een overblousend lijfje;
zij wekt zo het vermoeden een deux pièces
te zijn. De zacht vloeiende lijn vond een
zeer geslaagde uitwerking in een namid
dagjaponnetje van een echt linnen stof
met een mat roze effect, dat als enige
onderbreking een breed ceintuurtje vóór
en achter vertoonde. De V-halsuitsnijding
was iets breder en enigszins afgerond en
geeft de moderne lange ketting alle ge
legenheid haar gracieus spel te spelen.
Mooie jacqard en andere geweven katoe
nen stoffen vormden het hoofdmateriaal
voor de zomerjaponnen; de imprimé's wa
ren speciaal gereserveerd voor de spor
tieve kleding. Met aandacht en vaak met
bewondering bekeken we deze collectie die
een geheel eigen stijl vertegenwoordigde
en die dat persoonlijke element in zich
verborgen hield, dat verraadde dat hier
een vrouw aan het werk was geweest.
Katy
Dinsdagmorgen hield het modemaga
zijn Vroom en Dreesmann in de lunch
room haar jaarlijkse voor j aars-mode-
show. Het was een show, die echt voor
de niet de modelijn op de voet volgen
de Hollandse vrouw bestemd was, want
de jurken in trapezebjn en de modellen
met korte rokken, die de nieuwste Fran
se mode typeren, werden maar heel zel
den getoond, hoewel de rokken toch iets
korter waren namelijk veertig centimeter
boven de grond. Iets nieuws waren de
blousende rugpanden, zowel in de jassen
als de jurken, die vaak met knopen ge
garneerd waren. De kleuren waren goed
bij het Hollandse weer gekozen: cognac,
fflijfgroen en hard blauw; en de laatste
kleur zag men veel deux-pièces waarvan
de afstaande kraag, door het leuke model
opviel. De jassen waren over het alge
meen gemaakt van kamgaren, een stof,
die zich er uitstekend toe leent, en de soe
pele valling vaak accentueert.
Het hoogtepunt van deze show waren de
vijf bruidstoiletten; twee ervan waren
Engelse modellen, die speciaal met het
oog op het Brits koninklijk bezoek getoond
waren.
overtuigde aanhangers wordt ondergraven
doordat steeds meer allerlei colleges van
deskundigen, publiekrechtelijke bedrijfs
organen en vakverenigingen een deel van
de taak van de volksvertegenwoordigers
overnemen en hun leden of samenstellers
extra invloed verschaffen.
Algemeen kiesrecht, zei de heer Zwager,
is thans in alle landen ter wereld inge
voerd, behalve in Saoedi-Arabië en Je'
men. De vraag is echter welke invloed
kunnen de gekozenen uitoefenen. Met
name in de Sovjet-Unie en de satelliet-
landen is dat bedroevend weinig, al heelt
A. Y. Wysjinski een uitvoerige maar weinig
overtuigende verdediging van het Sovjet
stelsel t.o.v. het in westelijke landen gang
bare gegeven.
De slotconclusie van de schrijver luidt
dan ook, dat al garandeert het algemeen
kiesrecht niets, al is gebleken, dat het niet
de enige voorwaarde voor een rechtvaar
dige regering mag heten, in de landen met
het fatsoenlijkste regime, dat regime nog
altijd weder berust op het algemeen kies
recht.
Een van de stellingen, die het zeer in
teressante proefschrift begeleiden is, dat
het geschiedenisonderwijs op scholen voor
VHMO niet is gebaat met een consequent
gevolgde concentrische methode; wel ech
ter met een nieuwe behandeling van „ca
pita selecta" uit bijvoorbeeld Griekse
bloeitijd, Renaissance en Verlichting, in de
hoogste klassen.
Vyf opponenten
Zeer vele belangstellenden, onder wie
vele leraren en leerlingen, woonden de
promotieplechtigheid in de aula van de
gemeentelijke universiteit bij.
De eerste opponent tegen wie de promo
vendus zijn theoretisch-historische studie
te verdedigen kreeg, was dr. B W. Scha
per, wetenschappelijk ambtenaar aan da
Rijksuniversiteit te Leiden. Deze merkte
op, dat er in het vuur, waarmee volgens de
heer Zwager de reformistische socialisten
het algemeen kiesrecht verdedigd hebben,
toch wel een onzuiver element school, wan
neer men verder in de studie leest, dat
mensen uit die kring het geven van kies
recht aan de armen ook hebben gemoti
veerd met overwegingen van rust en vei
ligheid. Hij vroeg voorts min of meer een
beginselverklaring van de promovendus
betreffende de vraag of het algemeen kies
recht op een bepaald ogenblik mag wijken
voor politieke doelmatigheid Deze ant
woordde, dat een reformist een hekel heeft
aan revolutie ^n dat dit inderdaad gedeel
telijk zijn houding ten opzichte van het
algemeen kiesrecht bepaalt. Voorts zei hij
van mening te zijn, dat de politieke doel
matigheid op een bepaald ogenblik met ten
koste mag gaan van het algemeen kies
recht.
Na de opmerkingen der tweede en derde
opponent, respectievelijk prof. dr. D. Cohen
en prof. dr. N. A. Donkersloot, die voor
namelijk op detailcritiek neerkwamen,
kwam de vierde opponent, prof. dr. J.
Presser, met een bedenking tegen een stel
ling van de heer Zwager betreffende het
geschiedenisonderwijs bij het middelbaar
en voorbereidend hoger onderwijs. De stel
ling luidde, dat dit onderwijs niet gebaat
is bij een consequent gevoerde concen
trische methode, maar dat het behandelen
van „capita selecta" zoals Romantiek, de
Verlichting, de Renaissance aanbeveling
verdient. Prof. Presser vroeg zich af hoe
de promovendus dit zou wensen te ver
wezenlijken bij twee uren geschiedenis in
de week. In zijn beantwoording zei de heer
Zwager onder meer, dat zijn vroegere ge
schiedenisleraar altijd al zijn voorkeur had
uitgesproken voor „geschiedenis met gaten"
en dat hij die voorkeur met hem deelde. De
opponent, die betoogd had, dat er „veel te
veel" behandeld moet worden, zeide dit
uitstekend te kunnen begrijpen.
Na het „hora est" maakte met speciale
toestemming ^an de senaat prof. dr. J. F
Niermeyer nog bezwaar tegen een passage
in het proefschrift, volgens welke het be
wustzijn. een natie te vertegenwoordigen,
zeer manifest was bij de Commons in de
vijftiende en zestiende eeuw. De opponent
betoogde, dat waar de promovendus het
begin ziet van een evolutie in dit opzicht,
juist al een neergang begon.
Toen na het beraad de waarnemend
rector magnificus, prof. dr. W. Gs. Hel-
linga, het promotiebesluit had bekendge
maakt, voerde de promotor van dr. Zwa
ger, prof. dr. J. M. Romein, het woord. Hij
zie onder meer niet zonder melancholische
gevoelens de berusting te hebben opge
merkt. waarmee de promovendus aan het
eind van zijn proefschrift constateert, dat
bet algemeen kiesrecht in wezen niets ga
randeert.
Met die conclusie kon hij het op zichzelf
wel eens zijn, maar hij herinnerde aan
het vertrouwen, waarmee in de negentien
de eeuw het algemeen kiesrecht was be
groet en de „potsierlijke tegenstelling"
met wat ervan geworden is. Het ontbre
ken van de minste bitterheid of onbehaag
lijkheid bij deze constatering deed hem
vreemd aan. Hij nam echter aan dat dit een
generatieverschil was. „De jongeren wil
len zonder illusies leven", zo zei hij, „maar
zij hebben dan toch één illusie overgehou
den, namelijk, dat het mogelijk zou zijn
zonder illusies te leven....".
Na afloop van de nlechtigheid hebben
zeer velen de jonge doctor gelukgewenst.
Het heeft Engeland een miljoen pond
sterling gekost om in 1957 zijn reddings
organisatie langs de kust in stand te hou
den. Volgens het jaarverslag zijn vorig
jaar in niet minder dan 716 gevallen red
dingsboten uitgevaren om in totaal 609
mensenlevens te redden.
Dit is slechts de tweede maal in vredes
tijd dat er meer dan 700 missies werden
volbracht in een enkel jaar.
Er werden twee onderscheidingen voor
dapperheid uitgereikt, namélijk aan stuur
man Mark Bates van de „Kilmore" en
stuurman George Stonall van de „New
Brighton"; de eerste kreeg de zilveren
medaille voor de redding van de beman
ning van de Franse trawler „Augusta Ma-
riste" op 20 december, de tweede kreeg
de medaille in brons voor de redding van
de opvarenden van het kustvaartuig „J.
B. Kee" op 5 november.
Dinsdagmiddag hield mevrouw Marijke
van Raephorst in de tuinzaal van het Con
certgebouw voor de afdeling Haarlem en
omstreken van de Nederlandse Vereniging
van Huisvrouwen een lezing over de Noor
se schrijfster Sigrid Undset, waarbij ze
eerst een inleiding hield over de Scandina
vische litteratuur, die tot 1930 veel met de
Nederlandse overeenkwam. Na 1930, toen
in de Nederlandse litteratuur een nieuwe
beweging ontstond (Marsman, Slauerhoff)
is er een verwijdering gekomen. De con
servatieve Nederlanders, die zich verzetten
tegen de nieuwe stroming in onze letter
kunde, begonnen zich te beroepen op de
vaak slechte vertalingen van de vele Scan
dinavische romans, die met een haast over
dreven geestdrift gelezen werden. Annie
Schmidt schreef zelfs een spotvers voor het
cabaret van Wim Sonneveld over de Ne
derlanders, die niets anders meer lazen dan
Scandinavische litteratuur. Toch is de be
langstelling voor de Noorse boeken een
internationaal verschijnsel met vaak een
goede reden van bestaan. De in 1882 in
Denemarken geboren Sigrid Undset ver
wierf vooral bekendheid. Haar vader was
een Noorse archeoloog, haar moeder was
van Schotse afkomst, met veel tempera
ment. Haar leven leren we, aldus spreek
ster, het best kennen aan de hand van haar
boeken, omdat die karakteristiek voor haar
zijn en vaak een deel van haar eigen leven
weerspiegelen. Haar boekje „Elf jaar" is
geheel autobiografisch en vertelt alles over
haar jeugd. Na dit kleine werkje is haar
oeuvre eigenlijk in perioden te verdelen. In
het boek „Lente" bijvoorbeeld gaan ten
slotte alle mensen ten onder door alcohol
en slikten morfine, aan welke middelen
de schrijfster ook verslaafd is geweest. In
dit boek is zij nog een fel atheïste, maar in
het daarop volgende „Jenny" erkent ze
voor zichzelf, dat er een hogere macht moet
zijn. „Witte Orchideeën" en „Het Bran
dende Braambos" schreef ze na haar
overgang tot het rooms-katholieke geloof.
„Kristin Lavransdochter" is het bekendste
van haar boeken en wordt ook nu nog veel
gelezen. In 1929 verwierf ze met deze in de
middeleeuwen spelende trilogie de Nobel
prijs.
Mevrouw Van Raephorst heeft het laatst
genoemde boek na de pauze uitvoerig be
sproken. Het was jammer, dat de belang
stelling voor deze lezing niet groot was.
De eerste ronde van de finale om de
persoonlijke damtitel van Kennemerland,
hoofdklasse, heeft enige levendige partijen
opgeleverd. Er werd fel op winst gespeeld,
waarbij zo nu en dan meer dan normale
risico's niet uitbleven. In de partij J.
DrayerH. Beliën accepteerde eerstge
noemde aan beide vleugels een opsluiting,
welke hem in het verdere verloop van het
spel zoveel moeilijkheden opleverden, dat
verlies niet kon uitblijven. Tenslotte moest
Drayer de partij door tij doverschrij ding
gewonnen geven.
H. J. v. Berk, uitkomende tegen Th.
Tielrooy, verrekende zich bij het nemen
van een damzet. Tielrooy nam de dam
met schijfwinst af en wist na kundige af
wikkeling de volle winst binnen te halen.
A. de Jong speelde tegen zijn jeugdige
clubgenoot H. v. d. Vossen een gevarieerde
positiepartij, waaruit hij in het middenspel
enig voordeel haalde. Na handig manoeu
vreren behaalde De Jong een verdiende
overwinning. H. T. Schuringa moest het
opnemen tegen J. H. Meure, die de plaats
van J. Warmerdam heeft ingenomen. Het
werd voor beiden een moeilijke partij met
gedurfd spel, welke in een verdiende pun
tenverdeling eindigde.
De partijen gespeeld voor de finale eer
ste klasse resulteerde in: J. BeliënC. Be
liën 02; J. ter HaakP. Venema 02 en
A. MastelingF. Langeveld 11.
De uitslag van de aanbesteding van een
7-klassige lagere school, te bouwen aan de
Eenhoornstraat te IJmuiden (plan Duin-
wijk), voor rekening van de Vereniging
voor lager- en meer uitgebreid lager school
onderwijs op geref. grondslag te IJmuiden
was: Aannemersbedrijf J. G. Visser te
Leeuwarden f 181.775.N.V. D. Versloot
te Nieuwer Brug 189.500.D. H. A. Kooij
te Haarlem 192.400.P. Zwart te IJmui
den f 171.700.A. Meinema te IJmuiden
184.860.R. de Boer te IJmuiden
172.800.—, fa. C. H. ten Broeke te
IJmuiden-Oost 174.500.
De bouwkosten werden geraamd (febr.
1957) op: f 171.648.De gunning werd
aangehouden.
Vanavond zal ons blad als gewoonlijk de
uitslagen der verkiezingen voor de Provin
ciale Staten van Noordholland op de pu-
blikatieborden aan de Lange Nieuwstraat
bekendmaken. Bovendien wordt de stand
van zaken op de voet gevolgd en bekend
gemaakt via een geluidsversterkerinstal
latie onder de luifel voor ons gebouw.
W(j verzoeken ieder dringend, ons redac
tietelefoonnummer 5389 van 7 uur af niet
te gebruiken voor informaties, daar de ver-
kiezingsdienst van ons blad dit nummer de
hele avond dingend nodig heeft.
De 38 Velsense stembureaus hebben het
vanmorgen nog niet overstelpend druk ge
had pas tegen de middag en vooral tus
sen de middag begon de loop er in te ko
men.
De politieke partijen, die de verkiezings
strijd voor de provinciale staten zonder
veel felheid hebben gevoerd, lieten de kie
zers vanmorgen bijna overal met rust en
de „laatste beïnvloeding" voor de stem
bureaus bleef dan ook meestentijds achter
wege.
Naar een voorzichtige schatting uitwees
had in de ochtend ongeveer een derde van
het Velsense kiezerskorps aan zijn stem
plicht voldaan.
(Speciale berichtgeving)
Tot nog toe moesten garnalen met de
hand worden gepeld. Ir Volendam en Har
derwijk zijn bijvoorbeeld vele thuiswerk
sters, die hiermede een aardige bijver
dienste behalen: een getrainde pelster kan
ongeveer 1 kilo per uur schoonmaken. De
directeur van de gemeentelijke visafslag
te Makkum (Fr.) heeft nu echter een gar-
nalenpelmachine uitgevonden. Voorlopig
werkt deze machine nog met handkracht
maar desondanks kan reeds een produk-
tie worden behaald van 2 kilo per uur,
Wordt de machine gemechaniseerd, dan
kan de produktie worden opgevoerd tot
20 kilo per uur.
Klein èn groot
Wat echter een ware revolutie zal ver
oorzaken, is de omstandigheid dat de ma
chine zowel grote als kleine garnalen te
gelijk voortreffelijk pelt. Pellen van de
zg. puf-garnalen is met de hand niet mo
gelijk. Deze garnalen werden tot nog toe
uitsluitend voor dierlijk voedsel verwerkt.
Ze brengen aan de afslagen standaard
prijzen op van 6 a 7 cent per kilogram,
terwijl de prijzen van consumptiegarna'
Van de „Postboy" af
De Scheveningse schipper J. Bal, die
thans schipper is op de IJmuidense mo
tortrawler „Postboy" IJM 35 van de N.V.
Visserijmaatschappij „De Vem" zal het be
vel krijgen op de Scheveningse trawler
SCH 52 „Jacob Pronk" van de rederij De
Jong. De SCH 52 maakt thans een reis met
schipper J. Klinkenberg op de brug.
Vleet om de Noord
Op het ogenblik zijn zes Scheveningse
vleetloggers naar het noorden vertrokken
voor de haringvisserij. Het zijn de SCH 116,
SCH 250 SCH 4, SCH 2, SCH 3 en de SCH
342. Dezer dagen zullen nog de SCH 97 en
de SCH 37 in noordelijke wateren op de
drijfnetvisserij gaan.
Maandag op zee
Maandag werd door de trawlers tussen
60 en 58 noorderbreedte gevist. Het was
goed weer om de Noord, maar de vang
sten waren minder dan in het weekeinde
Er werden dagvangsten gemeld van 200
tot 150 manden hoops, meest schelvis, wij
ting en makreel. De Job Gouda meldde een
vangst van twge pakjes van twee trekken,
de Curagao een vangst van drie pakjes van
twee trekken en „De Drie Gebroeders" een
groot pak van een trek.
De loggers bij boei P. 3 deden maandag
vijf trekjes en vingen van 240 tot 200 kg
tong en 6 tot 5 manden schol. Op deze dag
gingen ondermeer de Allanwater, Elie
Medan en Vios naar zee, terwijl de Haar
lem, Polderman en Emma aan de thuis-
stoom bezig waren.
Dinsdag op zee
Om de Noord was het dinsdag slecht
weer. Er werd een stevige bries met wind
kracht zeven 'gemeld. De v^igsten waren
slecht: 150 tot 100 manden schelvis, gul en
rhakreel per dag. De Machiel meldde een
trekje van twee pakjes; de Drie Gebroe
ders een zelfde trek. De visserij op de kust
en bij de Pittboei en de P.-boeien was
slecht.
Op de kust vingen de loggers slechts 40
tot 30 kg tong en 4 tot 5 mandjes schol
per etmaal. Bij de Pittboei bestonden de
etmaalvangsten uit 150 tot 125 kg tong en
5 tot 6 manden schol. De loggers bij de
Witte Bank vingen beter: 350 tot 250 kg
tong, 6 tot 5 manden schol en 10 tot 15
stuks kabeljauwtjes.
Dinsdag ging onder andere de „Sakina
Martine" naar zee.
Slechts twee
De aanvoer te IJmuiden bestond van
daag uit slechts 3600 kisten vis en 160 stuks
stijve kabeljauwen. De „Haarlem" was er
weer met een flinke vangst: 2100 verse ha
ring, 200 koolvis, 60 wijting, 40 diversen
en 60 stuks stijve kabeljauwen; de „Pol
derman" loste 450 kisten schelvis, 325 ra
dio, 80 wijting gestript, 190 dichte wijting,
40 gul en kabeljauw, 40 koolvis, 40 ma
kreel, 30 haring, 20 diversen en 10C stuks
stijve kabeljauwen.
Hoge prijzen
De handel had vandaag op een grotere
aanvoer gerekend. Bij deze aanvoer door
twee boten werden dan ook hoge prijzen
genoteerd. De kabeljauw maakte ongeveer
Amsterdam. Gemeente Universiteit. Bevorderd
tot doctor in de letteren en wijsbegeerte op proef
schrift getiteld: „De motivering van het alge
meen kiesrecht in Europa" de heer H. H. Zwa
ger, geboren te Hillegom. Kandidaatsexamen
rechten: P. O. Numans en I. A. van Roijen, bei
den te Rotterdam; R. W. M. Gerrits, Naarden.
Met lof voor het doctoraalexamen geschiedenis:
H. J. Scherft, Den Haag.
Het aantal kanshebbers voor het club
kampioenschap van de IJmuider Schaak
club Kijk-Uit is gereduceerd tot drie. Het
zijn de huidige kampioen J. Blok, ir. W.
Mees en C. J. Gordijn. Een theoretisch
kansje, bij enkele misstappen der leiders,
hebben nog F. Walda en H. Visser. Onder
aan is het een zaak geworden tussen G. L.
de Haas en J. L. Wijdoogen. Ook A. Kiste-
maker moet nog op zijn tellen passen. Ir.
W. Mees boekte twee goede overwinnin
gen. Eerst rekende hij af met de teleur
stellende Tj. de Jong en vervolgens nam
hij revanche op P. Lanser. De eerste ont
moeting tussen deze spelers eindigde on
langs namelijk verrassend in een over
winning van P. Lanser. J. Blok omzeilde
een lastige klip uitstekend. Een vlotte
overwinning op R Visser ontnam deze
speler de laatste illusie op een kampioen
schap. C. J. Gordijn toonde zich ook in de
tweede ontmoeting met G. L. de Haas de
sterkste en behield derhalve de kans in
eigen hand. De drie leiders moeten elkaar
nog voor de tweede maal ontmoeten. R.
Visser slaagde er in zijn afgebroken partij
tegen J. L. Wijkoogen tot winst te bren
gen. A. Rijke versloeg voor de tweede
maal F. Walda, wat voor Walda een lelijke
streep door de rekening betekende. De
ontmoeting Tj. de JongA. Kistemaker
werd in een weinig hoopvolle stelling voor
A. Kistemaker afgebroken. Aan de leiding
is de stand nu als volgt: 1. J. Bolk 11%; 2.
ir. W. Mees 11; 3. C. J. Gordijn 10; 4. R.
Visser 9%; 5. F. Walda 8%.
In groep twee keerde de spanning aan
de kop geheel terug door de nederlaag
van leider P. Heidenreich tegen zijn groot
ste concurrent H. v. Nieuwenhuizen. Deze
nam, voorlopig, de leiding over, maar staat
relatief iets ongunstiger. H. Aarts speelde
voor de tiende maal remise. Ditmaal tegen
J. Plugboer. J. A. Stals on A. Zeijlmans
hadden aan één avond niet voldoende om
tot een beslissing te komen. De partij werd
afgebroken. Stand aan de kop: 1. H. v.
Nieuwenhuizen 934; 2. P. Heidenreich 9;
3. W. Doornenbal 8%.
J. Warnez werd in groep 3 door de op
dringende E. van Egten verslagen. Leider
G. Boerrigter kwam tegen C. Gravemaker
nog niet verder dan een afgebroken partij.
J. v. d. Doel deed mooi werk door A. J. v.
Niekerken met lege handen huiswaarts te
zenden. Eenzelfde lot was C. Abspoel be
schoren in zijn partijen met E. van Egten
en J. v. d. Hoek. S. Kistemaker kwam met
P. A. Peek remise overeen en brak zijn
partij tegen J. Wal af. Vermoedelijk zal de
de wedstrijdleiding door de grote achter
stand van K. Meijer genoodzaakt zijn deze
speler een halve competitie te laten spe
len. De stand bovenaan luidt nu: 1. G.
Boerrigter 1334; 2. J. Warnez 10; 3. P. A.
Peek 834; 4. E. van Egten 8.
In groep vier struikelde leider J. Vis
bijna tegen G. Koomen. In een gulle bui
gaf deze echter remise in een stand welke
toch nog wel goede winstkansen bood. A.
A. Verkooyen profiteerde van de gelegen
heid iets van zijn achterstand in te lopen
waar J. B. Cleeren en C. Donker het
slachtoffer van werden. R. Blok blijft
kanshebber na de overwinning op J. J.
Greven. Verrassend was de fraaie remise
die hekkensluiter H. F. Schachtschabel
tegen W. Kalis behaalde. De leiders in deze
groep zijn: 1. J. Vis 1534; 2. A. A. Ver
kooyen 1434; 3. W. Kalis 1234; 4. R. Slot
1234.
het dubbele van de prijs van gisteren
Regels grote kabeljauw gingen weg voor
134154, kleine voor 81, kisten grote ka
beljauw voor 158—178 en kleine voor 132
De grote schelvis bracht op 4857 en
grootmiddel 4956. Kabeljauw en grove
schelvis waren voor het buitenland be
stemd.
De wijting noteerde 2633, kleinmiddel
schelvis 4755, pennen 5548 en braad
schelvis 3340.
Verder het binnenland in
De zwarte koolvis maakte 45-63, koolvis
I 24-27, II 17-21. De leng haalde 67-76, tor
gullen 33-38, middel gullen 50 en grote
57. De haring van de „Haarlem" bracht op
14.5017 en de makreel 16.5022. Kleine
makreel maakte 11. Er was 200 kg tong.
Grote tong deed 3.30, grootmiddel 3.70
kleinmiddel 3.70, tong I 3.60 en II 3.20.
Voor de donderdag
Aan de donderdagmarkt lost de Emma
800 kisten haring, 250 koolvis, 70 gul en
kabeljauw, 90 schelvis, 230 wijting, 60 ma
kreel en 10 diversen. Voorts zouden de
Amsterdam en de Machiel (van 15) komen
Oudste boten zijn vervolgens Herman,
Beatrice, KW 80 en 82 en VL 121 (van 17
maart).
Besommingen
De „Haarlem" besomde vanmorgen
40.000.en de „Poldérman" f 39.000.-
**K*»0000r»00ttX)0000000rO00aXX»000(
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op Woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op Donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
„De Hoop" met Pasen in Nederland
terug
Mr. M. G. van Hall, directeur van het
verenigd cargadoors kantoor en voorzit'
ter van de Vereniging Hospitaalkerkschip
„De Hoop" is vandaag met een S.A.S.-
vliegtuig uit Kopenhagen op Schiphol te
rug gekomen, na enkele dagen in Bergen
(Noorwegen) te hebben vertoefd. Mr. van
Hall woonde als agent voor Nederland
van „Det Bergenske Dampskibsselskab"
(een van de oudste scheepvaartmaat
schappijen van West-Noorwegen, die on
dermeer geregelde verbindingen met Am
sterdam en Rotterdam onderhoudt) de
opening bij van het nieuwe gebouw van
deze rederij in Bergen, waarbij een ge
schenk van een grote hoeveelheid Hol
landse tulpen uiteraard niet ontbrak. Mr,
Van Hall heeft in Berge^ van de gelegen
heid gebruik gemaakt telefonisch contact
te zoeken met kapitein Willem Rog van
het hospitaalkerkschip „De Hoop", dat
zich op het ogenblik in de buurt van de
Roest-eilandengroep bevindt, een groep,
welke ten noorden van de poolcirkel ligt
en tot de Lofoten behoort. Kapitein Rog
vertelde, dat men gedurende een maand
400 maal assistentie in de poolzee heeft
verleend voor zieken en gewonden; talrij
ke malen is bovendien een beroep op de
technici van het hospitaalkerkschip ge
daan voor reparatie van scheepsmotoren
en radio's. Het is voor de tweede maal,
dat „De Hoop" zich in het noorden van
Noorwegen bevindt. Kapitein Rog ver
klaarde voorts, dat de hulp, die tot nu toe
werd verleend, door de Noorse vissers
ten zeerste werd gewaardeerd. Omstreeks
Pasen, als de visserij in Noorwegen is af
gelopen, zal het schip in Nederland terug
zijn. Het spreekt vanzelf, dat „De Hoop"
aanwezig is op vlaggetjesdag en dat het
schip dan weer op de Noordzee assisten
tie zal verlenen.
Verkort weergegeven)
Tienvoudige boete. Naar aanleiding van
b.g. artikel in uw editie van 24 dezer on
der „Van dag tot dag", kan ik niet na
laten u nog een aardig staaltje van het
opleggen van boeten door „tante Post"
te vermelden.
Toevallig gebeurde dit mij gisteren met
een brief betreffende op een advertentie
(sollicitatie) die mij door een postloper in
de middaguren terug werd gebracht, als
gewogen en te „zwaar" bevonden. Bedoel
de brief bleek bij nameting ca. 1 gram bo
ven het toegestane gewicht van 20 gram
te zijn. Aan de postloper moest ik contant
26 cent strafport betalen. Voorts moest ik
voor opnieuw bezorgen een zegel van 25
cent bijplakken. Deze brief (bezorging
Haarlem) kwam mij dus op totaal 63 cent.
Bovendien werd mijn sollicitatie minstens
met een dag vertraagd, wat in deze tijd
erg belangrijk kan zijn.
Het is natuurlijk een overkapte methode
om aan geld te komen, een methode die
een bonafide particuliere instelling zou
verafschuwen.
G. C. KLEYN
len variëren van 50 cent tot soms 6 of
meer per kilo. Wanneer nu puf-garnalen
voor menselijke consumptie kunnen wor
den verwerkt, zal de aanvoer van con
sumptie-garnalen voor de handel aanzien
lijk kunnen worden vergroot, hetgeen on
getwijfeld van grote invloed zal zijn op
de prijs van garnalen. Ook de visserij
methoden kunnen nog eenvoudiger wor
den.
Amerika
Garnalenpelmachines bestaan nog ner
gens in Europa. Wel in Amerika, waar de
garnalen echter veel groter van stuk zijn.
Bovendien haalt de Amerikaanse machi
na lang niet de capaciteit van de thans
in Makkum uitgevonden machine. De uit
vinder, de heer Reins, heeft patent op zijn
vinding gevraagd en is van plan de ma
chine via een machinefabriek in de han
del te brengen.
AMSTERDAM
De aanwezigheid van het Engelse ko
ningspaar in Amsterdam was er de oor
zaak van dat er in het beursgebouw op het
Damrak bijna niets te beleven was. Zo op
het oog had men kunnen verwachten, dat
de koersen van de staatsobligaties aan de
vaste kant zouden zijn in verband met de
aangekondigde verlaging van het officiële
disconto door de Nederlandsche Bank van
434 tot 4 percent. Hierdoor ontstaat weer
een ruimere geldmarkt met goedkoper
geld, hetgeen stimulerend kan inwerken
op het bedrijfsleven. Van hogere koersen
was echter geen sprake omdat de discon
toverlaging reeds door de sterk oplopende
koersen was verdisconteerd. De opening
op 90% voor de staffellening was belang
rijk lager ten opzichte van het vorig slot
91% percent. Ook het kortlopende papier
lag 54 tot 34 percent beneden de vorige
slotprijs. In het verdere beursverloop kon
de koers van de staffellening, door de ver
plichte 200.000 vraag aantrekken tot 91 li.
Het kortlopende papier bleef 54 tot 34 per
cent bij maandag ten achter. De overige
obligatiemarkt stelde zich fractioneel
hoger; 534 percent Bank Nederlandse Ge
meenten 101% (10134), terwijl de rente-
spaarbrieven werden vernomen op 103%-
34 (10354).
Op de aandelenmarkt had de disconto
verlaging hoegenaamd geen invloed, hoe
wel de stemming zeker goed was te noe
men; maar de omzetten bleven wederom
gering. Aandelen Kon. Olie konden, inge
volge Wallstreet, ruim 2,verbeteren,
maar bleven 1,onder pariteit New
York. De arbitrage hield zich volkomen
afzijdig en geeft er de voorkeur aan, de
politieke ontwikkelingen in Saoedi-Arabië
(waar het buitenland grote oliebelangen
heeft) af te wachten. In de Philipshoek
was het kalm en de koers 26434 handhaaf
de zich. De Unilevers trokken wel belang
stelling maar geen handelaren. De moei
lijkheden, die het concern in Noorwegen
heeft met de verkoop van haar belangen
aldaar waren niet van invloed op de koers
van de aandelen, die twee punten hoger
noteerden dan de vorige dag. AKU lag
goed in de markt en boekte een winst van
bijna 2 punten. KLM was 50 cent hoger.
In de scheepvaarthoek werden de eerste
stukken tegen iets lagere prijzen dan
maandag afgedaan, maar in het verdere
beursverloop liep de koers op tot om en
'nabij het vorig slot. De belangstelling was
veel geringer dan maandag. Cultures wa
ren wat aangeboden en waren voor de
hoofdfondsen een punt lager. Aandelen
Hollandsche Boot werden onveranderd op
115 vernomen op het dividendvoorstel van
9 percent (10 percent). Prolongatie 4 pet.
(ANP).
NEW YORK
Het koersverlooD had door winstnemin
gen in de onlangs nog vaste sectoren een
licht dalende tendens. Tegen sluitingstijd
ontstond er een weer wat vastere stem
ming, maar over het algemeen werd toch
beneden de laatste eindkoersen gesloten.
De openbare nutsbedrijven echter kwamen
van 73,44 op 73,75; maar het industrieel ge
middelde kwam van 453,75 oj 450,96 en dat
voor spoorwegen van 106,56 op 105,58.
De chemiewaarden ondervonden tegen
beurseinde wat steun en ook enkele spoor
wegfondsen stegen toen, ondanks een hele
reeks ongunstige berichten over de fe-
bruari-resultaten. Vele speciale fondsen
boekten winsten van een dollar of meer.
De staal-, farmaceutische, auto-, enkele
rubber- en de scheepsbouwfondsen sloten
lager. United Aircraft moest meer dan een
dollar prijsgeven. Panhandle Eastern Pipe
Line steeg een dollar bij de openbare nuts
bedrijven. De olie behalve de interna
tionale v/aren zeer vast.
Van de 1.168 verhandelde fondsen ste
gen er 360 en daalden er 556. De omzet
bedroeg 2.210.000 aandelen tegen 2.580.000
de vorige dag. (UP).
Slotkoers
Voorbeurs
gisteren
koersen
3-334% Nederl. '47
9134
3% Nedl. 1962/64
933/ie
A. K. U
15634
156
Calvé Delft
29934
Van Gelder Zonen
178
K. N. Hoogovens
288
Nederl. Ford
169
N. Kabelfabriek
224
gew.Philips Gloeil
26434
264
Pref.PhilipsGloeil
15134
Unilever
33634
336
Wilton Feyenoord
20534
Dordtsche Petrol
654
Kon. Petroleum
157.50
157,40
Billiton
175
A'dam Rubber
4834
K. L. M
109
Holl. Am er. Lijn
134
K. N. S. M
12734
N. Scheepv. Unie
12134
v Nievelt Goudr
149
Phs. v. Ommeren
20234
H. V. A
85
Verg. Deli Mij en.
6334
Amsterd. Bank
199
Nat. Handelsbank
7234
Ned. Handel Mij
14934
Rotterd. Bank
169%
Twentsche Bank
151
Anaconda Copper
4854
Bethlehem Steel
3934
5954
U.S. Steel
Generaal Motors.
35
"heil Union
68
2334
