Kansen in gevecht tussen Javaanse
tijger en Sumatraanse karbouw
Belastingopbrengst valt tegen
Natu-raLax
Silver Stoepke
Financiële moeilijkheden van het
rijk zijn sterk toegenomen
DJAKARTA VERSUS TEGENREGERING
mÉËÊÈËÉÈËÉÉÊÊSm
Onbemand zeiljacht bij
Texel aangetroffen
Dertig duikers bij berging
„Andrea Doria"
wSSil
Minister Hofstra in Eerste Kamer:
H. Gortzak blijft lid van
Amsterdamse raad
Maar niet voor de fractie
van de C.P.N
In februari kwamen ruim
7000 huizen klaar
Robbenjager in nood
Kerkelijk Nieuws
Uitbreiding Centrale
Hemweg
Von Brentano stelde Duits
bezit in Portugal veilig
Socialistische critiek op
zijn reis naar Madrid
Westduitse leraar wegens
antisemitisme vervolgd
„Israël moet van de kaart
geveegd worden'
DONDERDAG 10 APRIL 1958
ii
Bovenste foto: Het hoofkwartier van
kolonel Hussein te Padang, nadat een
op de rede van Padang liggend korvet
van de marine der centrale regering
ongehinderd een aantal granaten op de
stad had afgevuurd: er vielen geen do
den of gewonden, de schade viel mee.
Hiernaast: Nederlanders belegeren het
gebouw van de Nederlandse vertegen
woordiging in Djakarta: de meesten
zijn geheel zonder inkomsten en hopen
hier financiële hulp te krijgen.
De marincsleepboot „Hercules" heeft
gistermiddag op de Noordzee ter hoogte
van Texel het onbemande Britse jacht
„Stormfinsch" aangetroffen en op sleep
touw genomen naar Den Helder. Het jacht
zou vier dagen geleden voor de Engelse
oostkust door de opvarenden verlaten zijn.
Zij zouden b(j Huil aan land z(jn gegaan.
Het jacht werd gistermorgen opgemerkt
door de bemanning van de Belgische
„Capitaine Paret". Aan boord werden bij
een onderzoek twee kleine koffers gevon
den. Alle schepen in de nabijheid werden
verzocht naar eventuele overlevenden uit
te zien.
De kapitein van de „Capitaine Paret"
zette gistermiddag omstreeks half vier de
reis naar Duinkerken voort, nadat het on
bemande jacht „Stormfinsch" aan een lijn
langszij was gehaald. De lijn brak echter
en het jacht dreef af met een snelheid van
ongeveer een mijl per uur in zuidelijke
richting.
Uit het onderzoek aan boord van het
jacht maakte de kapitein van het Bel
gische schip op, dat zich vermoedelijk twee
militairen aan boord hebben bevonden. De
in de twee koffers gevonden kleren zijn
naar zijn mening zonder twijfel van En
gelse makelij. In de koffers bevond zich
een grijze pantalon, een militair hemd,
twee paar schoenen, waarin met een pen
was gekrast: 90e82 31040 2609 5555 dele
gate. Verder werd scheergerei aangetrof
fen en een blauwe handdoek. Het jacht is
een oud vaartuig, wit of crème geschilderd,
met nieuwe zeilen, die in het water hingen.
De lengte van'het jacht is ongeveer acht
meter.
ADVERTENTIE
VERLOREN TIJD
is kostbaarder dan een goed horloge.
Hiermee is u steeds stipt op tijd en...
de kosten haalt u er daardoor weer
uit. Komt eens kijken naar onze
GROTE COLLECTIE HORLOGES
de bekende merken: Pontiac, Prisma,
Indus. Union en Remova.
Er is vast een naar uw keuze....
en voor uw beurs bij
De kleine zaak met de grootste keuze
Gr. Houtstr. 49 - Tel. 20049 - Haarlem
Een woordvoerder van de AAA-ber-
gingsmaatschappij van Trenton, New Jer
sey, heeft verklaard, dat dertig duikers uit
alle delen van de wereld op 15 mei zullen
beginnen met pogingen om het wrak van
de „Andrea Doria" te bergen. De dertig
duikers die men denkt te huren zullen
3.000 dollar per maand betaald krijgen
voor hun werk, dat niet zonder gevaar
schijnt te zijn.
Volgens de chef-duiker van de maat
schappij, de 27-jarige John Sherwood,
moeten de duikers werken op 'meer dan
200 voet beneden de zeespiegel. De meeste
Amerikaanse duikers nemen geen werk
aan, wanneer dit beneden deze 200 voet-
grens ligt, omdat dit te grote risico's zou
meebrengen.
Iedere duiker zal 190 pond uitrusting
mee naar beneden nemen. Hij zal telkens
maar 25 minuten beneden kunnen blijven.
Het terugvoeren van de duikers naar de
oppervlakte zal meer dan een uur vergen
om ongelukken te voorkomen. Het naar
beneden en weer naar boven brengen van
de duikers zal geschieden in een kooi, die
bestand is tegen aanvallen van haaien.
„Het gaat een strijd op leven en dood
worden. Maar iedereen, die wordt aange
nomen, zal geloven, dat het een karwei
kan worden opgeknapt. Anders kunnen we
iemand niet gebruiken. Moreel zal een
zeer belangrijke factor zijn. Ik ben er ze
ker van, dat we het wrak kunnen ber
gen", aldus Sherwood. De chef-duiker
denkt twee jaar nodig te hebben om het
wrak drijvende te krijgen. In deze tijd
zullen duizenden duiken moeten worden
verricht. De AAA-bergingsmaatschappij
heeft tot nu toe niet het recht het wrak te
bergen. Eigenares van het wrak is een
verzekeringsmaatschappij te Genève.
Woordvoerders van deze maatschappij
hebben verklaard, dat het aanbod om de
„Andrea Doria" te laten bergen door de
AAA-maatschappij nog niet is aanvaard,
„omdat dit aanbod niet voldoet aan de mi
nimale financiële voorwaarden, die zijn
gesteld". Bij de bergingsmaatschappij
wordt er echter op gerekend, dat men voor
15 mei tot een akkoord zal komen en dat
men op die dag kan beginnen met 't voor
bereiden van de berging van het Italiaan
se schip.
(Van onze Kamerverslaggever)
Minister Hofstra heeft gisteren in de Eerste Kamer de vrees uitgesproken, dat de
opbrengst van de belastingen in 1958 beneden de verwachting zal blijven. Met name
de invoerrechten hebben in januari en februari minder opgebracht dan in dezelfde
maanden van 1957. Over de inkomsten- en loonbelasting is nog weinig te zeggen.
De opbrengst van de vennootschapsbelasting over 1957 zal nog behoorlijk zijn, mis
schien zelfs iets boven de raming, maar de totale opbrengst van de belastingen zal
volgens de voorlopige indruk de raming niet halen. In de laatste maanden is een
ernstige verscherping van onze financiële moeilijkheden ingetreden, constateerde de
minister van Financiën, als gevolg van de bestrijding van de werkloosheid, de
gebeurtenissen in Indonesië en de dalende landbouwprijzen op de wereldmarkt,
waardoor het tekort in het Landbouw-Egalisatiefonds aanzienlijk zal toenemen.
De minister deed deze mededelingen bij
de behandeling van de begroting van het
Gemeentefonds, waarbij de heer De Loor
(P.v.d.A.) had geklaagd, dat het rijk de
gemeenten hun deel uit de belastingop
brengst zo krap toemeet.
„Akkoord", zei minister Hofstra, „maar
niet alleen de inkomsten van de gemeen
ten, ook die van het rijk zullen „meer dan
een beetje" aan de krappe kant zijn. Het
rijk staat voor aanmerkelijk ernstiger pro
blemen dan een half jaar geleden kon wor
den voorzien. Op de gemeenten rust daar
om de plicht met de beschikbare gelden
toe te komen.
Het werkt psychologisch verkeerd, zei de
heer Van Riel (V.V.D.), dat bijzondere uit
keringen aan noodlijdende gemeenten ach
teraf worden toegekend. Er moet tevoren
overleg zijn. Over het algemeen vond de
heer Van Riel evenals de heer Reyers
(C.H.U.), dat de gemeenten met de uit
keringen van het rijk er niet bijzonder
slecht af zijn gekomen. Maar dat is hoofd
zakelijk te danken aan de welvaart, waar
door de rijksbelastingen ruim vloeiden.
Voor de toekomst kan men dus niet gerust
zijn.
Het wetsontwerp met een nieuwe (defi
nitieve) regeling van de financiële ver
houding tussen rijk en gemeenten hoopt
(Van onze reisredacteur)
SINGAPORE Nu het net van Djakarta's troepen zich om Sumatra's revolu
tionaire hoofdstad Bukittinggi begint te sluiten, blijft voor de rebellen in het
gunstigste geval de mogelijkheid over zich te handhaven op een betrekkelijk
sterk maar geïsoleerd steunpunt in Noord-Celebes, namelijk de Minahasa, en
een guerilla te voeren in het gebied van de Bukitbarisan in West-Sumatra, het
gebergte dat zich uitstrekt van Noord- tot Zuid-Sumatra. Hoewel het te vroeg is
te zeggen dat de rebellie daarmee verloren is, dient vastgesteld dat de tegen
regering heeft gefaald in haar opzet van een overname van de macht op korte
termijn.
De oude legende waaraan het Westsu-
matraanse gebied van de Minangkabau
zijn naam ontleent en die verhaalt over
het symbolisch gevecht waarin de Suma
traanse karbouw de overwinning behaal
de op de Javaanse tijger, gaat dit keer niet
op. De karbouw, symbool van kracht,
energie, en eerlijkheid, schijnt het in het
huidig Indonesië niet te kunnen winnen
van de tijger, waarvan men de eigen
schappen niet hoeft op te sommen.
Waarom hebben de jonge kolonels Sim-
bolon, Hussein, Sumual en Kawilarang
die oprecht orde op zaken willen stellen,
gesteund door Indonesië's eerlijkste poli
tici als Sjafruddin, Sumitro en Harahap,
het wankele, corrupte regime van Dja
karta niet aan zijn einde kunnen brengen?
Een jaar terug scheen hun positie onaan
tastbaar; vandaag, nu zij al hun krachten
in de waagschaal hebben gegooid, staat
hun zaak er bedenkelijker voor.
Er zijn honderd-en-een evidente facto
ren op te sommen, waarom Indonesië's
hoop in wanhoop dreigt te verkeren. De
rebellen hebben onvoldoende wapens, bij
na geen communicatiemiddelen, geen
luchtwapen, geen vloot. Djakarta's mili
taire kracht is evenmin indrukwekkend
maar het kon uit vele gebieden manschap
pen en uitrusting bijeenbrengen. Het kan
zo nodig teren op communistische hulp,
die aan een legaal regime wordt gegeven,
terwijl de rebellen het voorshands met
enige clandestiene steun van Formosa
moeten stellen.
Diepere oorzaak van falen
Het gebrek aan wapens duidt op de die
pere oorzaak van het falen der rebellie.
Hussein, Simbolon, en Sumual hebben een
jaar de tijd gehad om voor hun rubber en
kopra wapens te kopen. Zij hebben het niet
gedaan, omdat zij deze toestand niet voor
zien hadden. Toen ik een jaar terug uren
lang met hen praatte, was hun tactiek
overduidelijk. Zij bezetten sterke politie
ke en economische posities en wilden ver
der rustig afwachten todat de krakende
centrale regering uit zichzelf ineen zou
storten of tot wanhopige initiatieven ge
dwongen zou worden.
Deze tactiek is met het uitroepen van
de tegenregering verlaten. Zij is ingeluid
niet zozeer door de kolonels zelf als wel
.door de uit Java gekomen politici zoals
Sjafruddin en Sumitro, die, overigens met
de beste bedoelingen, wilden handelen
voordat het land door de communistische
infiltratie en door de anti-Nederlandse
campagne en hier was een van Djakar
ta's wanhopige initiatieven tot volko
men chaos zou zijn gebracht. De politici
overtuigden de kolonels, maar helaas
slechts een gedeelte van hen: de belang
rijkste, Barlian in zijn Zuidsumatraanse
sleutelpositie, deed niet mee. Het forceren
van het tempo bracht de verdeeldheid van
Sukarno's tegenstanders aan het licht,
verdeeldheid niet over het doel maar over
de te volgen weg. Hatta hield zich afzij
dig, een deel van de socialistische partij,
waaronder blijkbaar Sjahrir zelf, deed
niet mee. Sjahrirs vrienden haalden zelfs
Barlian over, neutraal te blijven. Zij acht
ten het moment verkeerd gekozen en had
den misschien gelijk. Indonesië is een land
waar alles zich voltrekt volgens de wetten
van de zwaartekracht, overhaasting roept
tegenkrachten op. Op het moment dat Su
karno door de uitwijzing van de Nederlan
ders de slagaders van zijn land doorsneed,
had men moeten afwachten totdat Djakar
ta verder leeggebloed zou zijn, instede van
Sukarno het noodverband in handen te ge
ven: de kreet dat „Persatuan", Indo
nesië's heilige eenheid, in gevaar was.
De Sumatraanse karbouw heeft noch-
De heer H. Gortzak vormt in het ver
volg een eenlingfractie in de Amsterdam
se gemeenteraad. Dit constateerde burge
meester Van Hall gisteren aan het begin
van de raadsvergadering na een verkla
ring van de communistische fractievoor-,
zitter, de heer L. Seegers. In deze verkla
ring werd de raad te kennen gegeven dat
het bestuur van de Communistische Par
tij Nederland na „enige gebeurtenissen
van de laatste weken in de partij" had be
sloten de heer Gortzak te royeren als lid
van de partij en dat hij dus geen deel meer
uitmaakte van de communistische raads
fractie. „Nu blijkt, dat de heer Gortzak
zijn zetel in de raad zal blijven bezetten,
verklaar ik uitdrukkelijk dat wij hem zul
len beschouwen als iemand die geen deel
meer van onze fractie uitmaakt" zei de
heer Seegers.
De fractievoorzitter van de Partij van
de Arbeid, de heer J. den Uyl, zei hierna,
dat „dit alles daarom van zo groot belang
is omdat de Amsterdamse burgerij en met
name de kiezers in deze stad thans goed
kunnen weten, dat hetgeen zich hier af
speelt een afspiegeling is van het Russi
sche dictatoriale mensverachtende sys
teem."
De burgemeester zei op een vraag van
de heer A. A. van Sandick (prot. chr.) uit
de verklaring van de heer Seegers begre
pen te hebben dat de heer Gortzak thans
niet meer tot de communistische fractie
behoort. „Is de verklaring niet van toepas
sing op het raadslid de heer W. Janz,
wiens naam in verband met de gebeurte
nissen in de C.P.N. ook is genoemd?" wil
de de burgemeester weten. De heer See-
ger zei uitsluitend over de heer Gortzak
te hebben gesproken.
minister Hofstra binnen enkele maanden
in te dienen. De begroting van het Ge
meentefonds werd goedgekeurd.
Pensioenfonds
Het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds,
waaruit de pensioenen voor de ambtenaren
moeten worden betaald, heeft een tekort
van meer dan 4100 miljoen gulden. De
Eerste Kamer had daarop ernstige critiek,
ook op de wanorde in de administratie
van het fonds. Men drong erop aan, nu
eens eindelijk maatregelen te nemen om
het fonds gezond te maken, afgezien van
de vraag of men voor de financiering de
fondsvorming wil handhaven of (ten dele)
tot een omslagstelsel wil overgaan. Elke
dag uitstel betekent thans een renteverlies
van 230.000 gulden, zo werd opgemerkt.
Minister Struycken deelde mede, dat het
wetsontwerp met saneringsmaatregelen de
ministerraad reeds heeft gepasseerd en nu
bij de Raad van State is om advies, zodat
de indiening bij de Staten-Generaal spoe
dig kan worden verwacht. Aan de hand
van het wetsontwerp zal te zijner tijd een
principieel debat kunnen worden gevoerd.
De stemming over de vaststelling van de
begroting van het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds werd aangehouden tot de
volgende week, omdat prof. Hellema (A.R.)
er zijn stem niet aan wilde geven en hoof
delijke stemming verlangde. „Het is al
meer gebeurd, dat op deze wijze een ge-
dachtenwisseling wordt ontgaan en dat
verwezen wordt naar nog in te dienen
wetsontwerpen, die dan vaak jaren op zich
laten wachten," zei prof. Hellema, die met
nadruk verklaarde, dat de vraag, of een
bepaald punt zal worden besproken, ter
beoordeling van het parlement staat. De
regering behoort een discussie niet uit de
weg te gaan. Dan kan zij rekening houden
met de inzichten van het parlement wan
neer zij een wetsontwerp samenstelt.
In februari zijn 7.071 woningen gereed
gekomen, zoals blijkt uit gegevens van
het Centraal Bureau voor de Statistiek.
Dit aantal is bijna duizend woningen ho
ger dan er in februari 1957 gereed kwa
men. Het vooroorlogse record voor deze
maand werd genoteerd in 1932 met 4.025
woningen. Voor de na-oorlogse periode
stond tot nu toe februari 1957 met 6.106
woningen aan de top.
Tezamen met het aantal dat in januari
gereed vam, werden er in de eerste twee
maanden van 1958 reeds 13.486 woningen
opgeleverd, hetgeen rond 1.190 meer is
dan in dezelfde periode van 1957.
Totaal zijn eind februari 1958 sinds de
bevrijding 610.044 nieuwe woningen ge
reed gekomen.
OSLO (UP) De Noorse regering heeft
een dringend beroep gedaan op de Ver
enigde Staten, Engeland en Rusland, om
met ijsbrekers hulp te bieden aan twee
Noorse schepen voor de robbenjacht, welke
gevaar lopen gekraakt te worden door het
pakijs in de Poolzee. De twee vaartuigen,
de „Drot" en de „Maiblomsten" hebben
samen 31 personen aan boord. Zij liggen
op ongeveer 10 zeemijl van de oostkust van
Groenland.
tans de aanval verkozen, voordat zijn
kracht groot genoeg was en de gevolgen
zijn niet uitgebleven. Indonesië's eeuwig
gebrek aan werkelijke eenheid en coördi
natie manifesteerde zich: de revolte be
gon in een te beperkt gebied met te wei
nig wapens, te weinig voorbereiding, te
weinig bekwame mensen Er waren per
soonlijke vijandschappen, de noordsuma-
traanse commandant Djamin Gintings
trok zijn toegezegde steun in, omdat hij
zich herinnerde dat Simbolon een appeltje
met hem te schillen had, een aantal twee
derangs Javaanse politici die aan boord
waren geklommen, hinderden en ver
zwakten de rebelleninspanning, zelfs in
de rebellenvertegenwoordiging in Singa
pore heerst rivaliteit. Men zocht de steun
van de Darul Islam in West-Java, Midden-
Celebes en Atjeh, gedeeltelijk tevergeefs,
de D.I. is zo illegaal, dat zij ook tegen
over een mogelijke nieuwe regering de
handen vrij wil hebben. Naast de princi
piële verdeeldheid van Indonesië's anti-
sukarnisten over het te volgen beleid, was
er gebrek aan eenheid, durf en vastbeslo
tenheid in het kamp van de tegenregering
zelf.
Tegenover dit rebellenblok kon zelfs
Sukarno voldoende kfacht bijeenbrengen.
Tegenover Sumatra's „Groene troepen"
bracht hij getrainde parachutisten en de
crack-Silliwangi-divisie in 't vuur. Tegen
over de guerilla-wapens stelde hij Mus
tang-jagers en B-25 bommenwerpers. Te
genover het gebrek aan tot de Indonesi
sche verbeelding sprekende leiders in Bu
kittinggi stelde hij zijn haast metafy
sische aantrekkelijkheid, de wettelijkheid
van zijn presidentiële positie, zijn symbo
lische status als Indonesië's bevrijder. En
al zitten er Javanen in de tegenregering
(Sjafrudin, Sumitro e. a. Sukarno wekte
met succes de vrees dat dit een afschei
dingsbeweging was, die Indonesië's een
heid zou versplinteren.
Wat nu?
Zo was het doel der revolte in feite
reeds onbereikbaar op het moment dat zij
begon. De grote vraag is: wat nu? De re
bellen zullen, wanneer zij voldoende be
slistheid opbrengen, een guerilla zeer lang
kunnen volhouden en Indonesië's onopge
loste problemen verder bezwaren. Djakar
ta's economische positie koerst onherstel
baar op een ramp af, tenzij Sukarno zich
verder en verder bij het Oostelijk blok in
het krijt steekt. Maar wanneer het onver
mijdelijk moment komt, waarop de cen
trale regering ineenstort en een vacuum
ontstaat, dan is het potentiële tegenappa-
raat van vorig jaar, de autonomistische
kolonels met hun regionale raden, mis
schien ergens in de „oetan", de jungle, be
zig met een geïsoleerde guerilla. Men
moet vrezen dat Aidits communistische
partij, de enige goed georganiseerde be
weging in Indonesië, de kans zal probe
ren te grijpen, dat de Sobsi, de commu
nistische vakbond, in de onafwendbare
economische misère een vruchtbare akker
zal vinden. Ironisch genoeg, heeft het an
ticommunistische Bukittinggi dan de deur
voor het communisme in Indonesië verder
opengezet inplaats van dichtgeslagen.
Er is een andere kans, maar het lijkt
een geringe. Misschien zal Sukarno na het
terugdringen der rebellie met een groots
gebaar een nationale verzoening en een
generaal pardon voor de rebellen afkondi
gen, Hatta en constructiever politici terug
brengen. Maai hier geldt: „eerst zien, dan
geloven."
Er liggen ook kwadere kansen, waarvan
internationalisatie van het conflict er één
is. In dat geval mag het westen één ding
niet vergeten: het is misschien spijtig dat
deze rebellie vroegtijdig begonnen is. Maar
nu zij een feit is, mag men haar niet vol
ledig teloor laten gaan. Op het geringste
teken dat Moskou in troebel water dreigt
te vissen, zal het westen met beslistheid
en moed moeten interveniëren. Want het
gaat nu om Z.O.-Azië.
In een zitting van de Raad van Dienst
hoofden van Nederlands Nieuw-Guinea
heeft gouverneur Van Baal officieel
zijn ambt neergelegd na de ondervoor
zitter van de Raad van Diensthoofden,
de heer J. C. Baarspul, als waarne
mend gouverneur te hebben beëdigd.
Geref. Kerken
Beroepen te Delft (vac. E. de Vries)
H. D. Bruggeman te Rotterdam-Sehie-
broek; te Hoek (Z.) H. J. Bavinck, kandi
daat te Amsterdam-O.; te Harlingen B. J.
Aalbers te Bant; te Maassluis (vac. H. Vol
lenhoven) T. J. Hagen te Deventer.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen door de Generale Synode als
predikant voor buitengewone werkzaam
heden (legerpredikant) J. J. Botma, kandi
daat te Anjum en A. Kamman, kandidaat
te Noordwijk aan Zee. Aangenomen het
beroep der Generale Synode als predikant
voor buitengewone werkzaamheden (ar
beid in dienst van de Cimade, ten behoeve
van de evangelisatiepost Coudekerque,
Frankrijk) G. Allers, kandidaat te Amers
foort.
Bedankt voor Katwijk aan Zee (wijkge-
meente Noord-Oost) J. W. de Bruijn te
Harderwijk; voor Ouderkerk aan de IJssel
A. Klein Kranenburg te Hilversum.
Chr. Geref. Kerken
Bedankt voor Bunschoten W. van 't
Spijker te Drogeham.
Een krediet van 110 miljoen gulden heeft
de Amsterdamse gemeenteraad gevoteerd
ten behoeve van de uitbreiding van de
electriciteitscentrale aan de Hemweg met
een vijfde en zesde aggregaat, elk met een
vermogen van ongeveer 80 megawatt.
Met de bouwwerkzaamheden hiervoor
zal in 1959 moeten worden begonnen; de
bestellingen dienen dit jaar te geschieden.
De beide aggregaten kunnen in 1962 in
bedrijf komen.
B. en W. zien deze bouw als onderdeel
van de maatregelen, die in het belang van
de economie van Amsterdam en die van
het gehele land getroffen moeten worden
om een stijgend verbruik van de energie
onder alle omstandigheden op te vangen.
De uitbreiding van het produktievermogen
van het gemeente-energiebedrijf kan niet
wachten op de resultaten van het onder
zoek naar de stichting van een splijtstofcen
trale in ons land.
(Van onze correspondent in West-Duitsland)
Niet zonder moeite heeft de Westduitse
minister van Buitenlandse Zaken Von
Brentano de afgelopen tien dagen op het
Iberische schiereiland enige successen
kunnen boeken. Zowel met Portugal als
met Spanje sloot hij financieel-econo-
mische verdragen nopens de teruggave
van tijdens de oorlog in beslag genomen
Duitse bezittingen. De Spanjaarden toon
den zich bijzonder taai en weinig geneigd
tot compromissen.
Te Lissabon boekte Von Brentano het
grootste succes. Het Nieuwe Duits-Portu-
gese verdrag bepaalt, dat het Portugees
geallieerde verdrag van 1947 buiten wer
king gesteld zal worden. Dit verdrag hield
de liquidatie in van het in Portugal in be
slag genomen Duitse bezit met een totale
waarde van 428.000.000 escudos (ongeveer
zestig miljoen gulden). Het gaat hier on
der meer om particulier vermogen, aan
delen in plantages in Portugees Afrika,
scholen en de voormalige Duitse ambas
sade te Lissabon.
De Portugezen waren bijzonder vrij
gevig, in tegenstelling tot de Spanjaarden,
die van de onderhandelingen waarlijk „een
zaak" trachten te maken. Volgens het
Westduits-Spaanse verdrag doet West-
Duitsland afstand van voormalig Duits be
zit ter waarde van DM 250.000.000 225
miljoen gulden). Slechts dertien van de
tachtig Duitse firma's, die tijdens en na de
oorlog in beslag zijn genomen, worden
teruggegeven. Het gaat hier om verzeke
ringsmaatschappijen. De Spanjaarden
schonken daarbij twee scholen, een zieken
huis en een stuk grond, die ook voor de
oorlog aan Duitse instellingen behoorden.
Voor beide verdragen moeten Spanje en
Portugal toestemming hebben van Groot-
Brittannië, Frankrijk en de Verenigde
Staten, wegens de in 1948 tussen de ge
allieerde controleraad en beide landen ge
sloten verdragen over het Duitse bezit.
Overhaast?
Deze Iberische reis van Von Brentano
heeft nogal wat critiek uitgelokt. Men
heeft de minister verweten, dat hij zijn
reis overhaast heeft geregeld, omdat hij
de ondertekening der verdragen aan zijn
vakantie wilde koppelen, waardoor men
zich te Lissabon en Madrid ietwat be
zwaard gevoelde. Voorts verwijt men Von
Brentano dat vooral het overleg met de
Spanjaarden niet voldoende voorbereid
was. Het Westduits-Spaanse verdrag was
tot het laatst toe onderhevig aan correc
ties, ook al omdat Spaanse ministers on
enigheid hadden over de verdeling van de
Westduitse technische hulp.
In West-Duitsland is van socialistische
zijde critiek geleverd op het feit, dat Von
Brentano zo veel aandacht besteedt aan
het fascistische regime van generaal Fran
co. Men verwijt hem dat hij de indruk
wekt dat West-Duitsland sympatiseert met
Franco's dictatuur en dat hij moeilijk kan
spreken, van een verdediging van de chris
telijke cultuur, waar in beide landen het
protestantisme aan vervolging bloot staat.
Van regeringszijde te Bonn is medege
deeld, dat West-Duitsland niet een voor
stel zal indienen om Spanje als lid tot de
NAVO toe te laten, hoewel Bonn daar
geen bezwaar tegen heeft.
ADVERTENTIE
Hardnekkige verstopping?
herstelt de natuurlijke functie
Geen gewoon laxeermiddel. Zorgt dat de ingewanden
weer op natuurlijke wijze gaan (unctioneren. Ook bij
zonder geschikt voor hen die buitenshuis werken.
Flacon a 60 tabletten (versterkte werking) II. 1.35
(Van onze correspondent in West-Duitsland)
Een jaar geleden zei de 51-jarige gym
nasium-leraar in de Westduitse stad Offen-
burg, Zind, tegen de half-Joodse zakenman
Lieser, dat naar zijn mening in de concen
tratiekampen van het derde rijk veel te
weinig Joden vergast waren. Zind staat
thans te Ossenburg voor deze zware be
lediging terecht. Het geval wordt in West-
Duitsland hoog opgenomen.. Er bestaat ook
van Franse, Britse en Amerikaanse zijde
grote belangstelling. Het gaat om een leraar
van een gymnasium, waarheen Lieser van
plan was zijn kinderen te sturen. De school-
autoriteiten lieten Zind nog van april tot
Kerstmis les geven. Zij beweren dat hij als
leraar wiskunde en biologie geen politiek
kwaad kon stichten. In januari werd hij
gearresteerd, vrijgelaten en ontslagen.
Deze leraar was vroeger lid van de Stahl-
helm en de nazipartij. Tot Lieser heeft hij,
volgens getuigen, gezegd dat het beter ge
weest was als ook deze zelf in rook was
opgegaan en voorts dat de beginselen van
het nationaal-socialisme juist waren.
In de rechtszaal zei Zind opnieuw dat het
nationaal-socialisme reden had de Joden
als mogelijke hoogverraders in concentra
tiekampen op te sluiten. Hij verklaarde dat
Israel „ausradiert" moest worden, zoals hij
ook tegen Lieser gezegd had. De staat
Israel is „een pestbuil", zei Zind brullend
tegen de rechters, terwijl hij met zijn vuist
in de lucht zwaaide. De rechter verzocht
hem minder luid te spreken.
Moorden
Tegen deze ex-nazi is ook een aanklacht
ingediend wegens moord. Hij zou gezegd
hebben dat hij tijdens de oorlog met zijn
mannen „tweehonderd Joden de hersens
had ingeslagen". Voor het gerecht verklaar
de deze moderne Duitse „pedagoog" dat hij
geen Joden, maar Russen had bedoeld en
dat hij alleen het Arabische standpunt
weergaf, toen hij zei dat Israel van de
kaart geveegd moest worden. Hij weigerde
Lieser verontschuldigingen aan te bieden,
omdat hij niet „voor die Jood wil kruipen".
(UP) Julius Wagner, de 73-jarige leider
van een joodse gemeenschap, die de be
schuldigingen tegen Zind aanhangig maak
te, zei voor het hof, dat hij dit gedaan had,
omdat zijn familie door de nazi's in het
concentratiekamp Oraniënburg was uitge
moord. „Ik heb geen werk van de zaak
gemaakt, omdat ik een Jood ben," zei hij,
„maai ik heb dit gedaan als Duitser, die
erdoor geschokt is, dat elementen als Zind
opnieuw in het openbaar naar voren
treden."
