MARCHWOOD
HET LEVEN IN PEYTON PLACE
Kort en bondig
Proefwerken van jonge choreografen
Agenda voor
Haarlem
NAAIMACHINES
bij het Nederlands Ballet
DONDERDAG 10 APRIL 1958
5
Een rommelzolder
De radio geeft vrijdag
T elevisieprogr anima
Film van Mark Robson spelend in
een Amerikaans provinciestadje
Criticus George Jean Nathan
in New York overleden
DE NEGEN MUZEN
Nieuwe kinderstrip
ONS VERVOLGVERHAAL
Operadebuut van de bariton
Hans Wilbrink
LOMPEN, PAPIER- en
METAALAFVALLEN
Het begrip rommelzolder was volop van
toepassing op de „Zesde etage" waarheen
het televisieprogramma van de VARA ons
woensdagavond verplaatste. Klaarblijkelijk
zag men er wel wat in, want in de bewer
king voor de televisie is het gelijknamige
toneelspel van Alfred Géhri gesplitst in
twee delen, waarvan het volgende pas op
7 mei wordt uitgezonden. Zoals het ons nu
werd gepresenteerd, had het het aanschijn
van een soort uitgebreid, herzien en in de
Franse stijl verbeterd Pension Hommeles,
wat overigens niet als een compliment is
bedoeld.
Als ooit de bijgeluiden ons gehinderd
hebben, dan was het wel bij deze verto
ning. Ze maakten de toch al rommelige in
druk van de scènes eens zo groot. Mis
schien vond regisseur Kees van Iersel dit
stuk bij uitstek geschikt voor de televisie.
Naar onze mening is het een onding. De
versnippering in de scènes mag dan al aan
leiding geven tot veel gegoochel met de
ruimte, men mist de concentratie. En wat
ook een rol speelt: de overgangen droegen
zo duidelijk het stempel van gefotogra
feerde ansichtkaarten, dat het beeld be
paald kinderlijk aandeed. Nee, een geluk
kige greep vonden wij het niet. Er werd zo
aan het stuk getrokken, dat de essentie
verloren ging. Uiterlijke actie was er ge
noeg. De innerlijke ebde weg in de illustra
tieve ondernemingen van de regisseur.
Om de spelers niet te kort te doen zij
vermeld, dat er vooral door Hans Tie-
meyer, Sonja Brill, Maxim Hamel en An
drea Domburg vlot werd geacteerd. Een
beetje „overacting" constateerden we bij
Dini de Neef, die in Jan Retèl een gaande
weg in zijn creatie groeiende medespeler
vond. Wat de acteurs echter deden: perso
nen en sfeer scheppen, ging verloren in de
beelduitweidingen van Kees van lersel, die
kennelijk de filmvorm nastreefde en die
ij delheid bekocht met het verlies van de
noodzakelijke spanning. Omdat het stuk
die zelf al niet in overdaad bezit, had hij
er beter aan gedaan te couperen. Nu maak
te hij ons niet nieuwsgierig naar het ver
volg.
Beeldschermer
HILVERSUM I 402 M. 7.00—24.00 NCRV.
NCRV: Nieuws en SOS-ber. 7.10 Gewijde muz.
7.50 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15
Gram. 8.30 Lichte muz. 9.00 Voor de zieken. 9.30
Waar voor uw geld. 9.35 Waterst. 9.40 Omr.orkest
en solist. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gram. 11.30 De
jeugd op eigen wieken, hoorspel. 12.00 Cello en
piano. 12.30 Land- en tuinb.meded. 12.33 Vocaal
ens. 12.50 Vakantierubriek. 13.00 Nieuws. 13.15 Me-
t.ropole-ork. 13.45 Gram. 13.55 Lichte muz. 14.25
Kamerork. en sol. 15.15 Voordr. 15.35 Oude muz.
16.00 Tuinbouwpraatje. 16.15 Gram. 16.30 Piano
recital. 17.00 Voordracht. 17.20 Meisjeskoor. 17.40
Beursber. 17.45 Gram. 18.00 Accordeonmuz. 18.20
Stemmen van overzee. 18.35 Voor de jeugd. 19.00
Nieuws en weerbericht. 19.10 Op de man af. 19.15
Regeringsuitz.: Rubriek Verklaring en toelich
ting. 19.25 Heet van de matrijs. 20.00 Radiokrant.
20.20 De jeugd op eigen wieken, hoorsp. 20.50 Die
Entführung aus dem Serail, opera (gram.). 22.45
Avondoverdenking. 23.00 Nieuws, 23.15 Langs we
gen van .kunst en schoonheid. 23.4024.00 Gram.
HILVERSUM n 298 M. 7.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.20 VARA. 12.00 AVRO. 16.00 VARA.
19.30 VPRO. 21.00 VARA. 22.40 VPRO.
O-? nn9d on vara
VARA: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.18 De Ontbijtclub. 9.00 Voor de vrouw.
9.40 Gram. VPRO: Avonturen met kinderen, caus.
10.05 Morgenwijding. VARA: 10.20 Voor de zieken.
11.05 Voor de kleuters. 11.20 Plantaardig en mine
raal. AVRO: 12.00 Lichte muziek. 12.20 Regerings
uitz.: Landbouwrubriek. De kolibri, onze eerste
landbouwhelicopter. 12.30 Land- en tuinb.meded.
12.33 Sport en prognose. 12.50 Pianospel. 13.00
Nieuws. 13.15 Meded. en gram. 13.25 Lichte muz.
13.55 Beursber. 14.00 Blaas-ens. 14.25 Voordr. 14.45
Blaas-ens. 15.00 Gram. 15.10 Gevar. progr. VARA:
16.00 Orgel en zang. 16.30 Muziekrevue. 17.10 Voor
de jeuj*d. 17.40 Lichte muz. 17.55 Act. 18.00 Nieuws.
18.15 De puntjes op de i, caus. 19.00 Voor de kin
deren. 19.10 Musette-ork. VPRO: 19.30 Het platte
land nu, gesprek. 19.45 Een nationale zaak, cau
serie. 19.50 VPRO-nieuws. 20.00 Nieuws. 20.05
Caus. over de Wereldtentoonstelling. 20.30 Rege
ringsuitz.: De Verenigde Naties in de afgelopen
weken. Spr.: mr. C. W. A. Schürman. 20.40 Het
atoom, caus. VARA: 21.00 Leert uw landgenoten
kennen. 21.30 Onze vriend - de vijand, klankb.
21.55 Jazzmuz. 22.25 Buitenl. overz. VPRO: 22.40
Zorg om de mens. VARA: 23.00 Nieuws. 23.15—
24.00 Paas-oratorium, Bach.
BRUSSEL 324 M.
12.00 Omr.ork. 12.30 Weerber. 12.34 Gram. 13.00
Nieuws. 13.11 Kamermuz 1400 Gram. 14.20 en 14.40
Idem. 15.00 Kamermuz. 16.00 Koersen. 16.02 Gram.
16.30 Idem. 17.00 Nieuws. 17.10 Gram. 17.45 Duitse
les. 18.00 Gram. 18.10 Voordr. 18.20 Gram. 18.30
Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40 Gram. 20.00
Hypatia, opera. (In de pauze: Kunstkaleidoscoop).
22.00 Nieuws. 22.15 Jazzmuz. 22.45 Gram. 22.55
23.00 Nieuws.
VOOR VRIJDAG
NTS: 20.00 Voor land- en tuinbouw. 20.20 The
Innocent Years, filmdocumentaire, 21.10—22.00
Kent u Europa?, internat, quiz.
ADVERTENTIE
De bekende Amerikaanse auteur en
toneelcriticus George Jean Nathan is dins
dag op zesenzeventigjarige leeftijd in New
York overleden. Hij heeft meer dan dertig
boeken (voornamelijk kronieken van dra
matische kunst) geschreven en verwierf
vooral bekendheid met zijn critieken voor
de American Mercury, Life, Newsweek,
Esquire en Theatre Arts, alsmede door zijn
jarenlange samenwerking met H. L.
Mencken.
In 1955, toen hij drieënzeventig jaar was,
trouwde hij voor de eerste keer. George
Jean Nathan begon zijn loopbaan als
toneelrecensent in 1905 bij de New York
Herald.
Het beste stuk. De kring van New-
yorkse toneelcritici heeft „Look back ln
anger" (omzien in wrok) van de Engelse
schrijver John Osborne tot het beste buiten
landse stuk van het seizoen uitgeroepen.
Ook „The entertainer" van Osborne en
het stuk „Leocadia" van Anouilh verwier
ven vele stemmen. Als beste Amerikaanse
stuk werd Ketti Frings toneelbewerking
van Thomas Wolfe's roman „Look home
ward angel" uitverkoren.
HET LEVEN in een kleine Amerikaan
se provinciestad is al eens meer onder
werp geweest van een film. die een res
pectabele lengte paarde aan een weinig
belangwekkende inhoud. Ik zou dat van de
film „Peyton Place", welke van vrijdag
af in bet Rembrandt-theater te Haarlem
gaat lopen, niet willen zeggen. Het is een
film, die ons naar de provincie voert
een ander Amerika dan wij gewoonlijk
voor ogen krijgen maar de twee en een
half uur, dat „Peyton Place" duurt zijn
best door te komen. Dat is in dit geval
meer een kwestie van inhoud dan van
vorm, al ziet men de een niet zonder de
ander. In deze film is duidelijk getracht de
sfeer van zo'n klein provinciestadje met
eerlijke middelen te benaderen. Goed, er
komt een zeer dramatische wending in
het verhaal, die ons het gevoel geeft dat
men naar sterke effecten zocht om een te
genwicht te krijgen tegenover de op het
innerlijk gerichte gebeurtenissen. Er wordt
al heel gauw naar gestreefd om proble
men te scheppen, waarin het woord sex
met veel nadruk valt. Er vallen nog meer
grote woorden, die niet altijd de lading dek
ken, waarmee men ons bezig tracht te hou
den. Maar al is dat waar, ik zou „Peyton
Place" toch niet willen rangschikken on
der de films, die men onmiddellijk weer
vergeet wanneer men ze heeft gezien. Ze
is van een geheel andere orde dan „De
brug over de rivier de Kwai", die ik ver
leden week besprak. Ze heeft veel meer
om het lijf dan de kwasi levensechte „A
farewell to arms", waarover ik mijn er
gernis onverbloemd heb uitgesproken.
Men zou haar het beste kunnen vergelij
ken met „Picnic", maar dan aanzienlijk
beter. Omdat haar inhoud boeit, zelfs al
is die dan niet overal grandioos verteld,
intrigeert „Peyton Place" de filmliefheb
ber. Hij herkent een waarheid achter de
dingen. Hij erkent die ook. Men moet
soms lang zoeken naar zo'n film. Daarom
denk ik, wordt men erdoor vertederd en
neemt het falen voor lief, ja, zelfs de ster
ke effecten, die toch niet om een opper
vlakkige reden alleen zo bewust zijn toe
gepast.
Om de lezer althans enigermate op de
hoogte te stellen van wat er in de film ge
beurt volge, dat men een plaatsje leert
kennen van de naam Peyton, zoals het
wordt gezien door de ogen van het meisje
Allison McKenzie. Zij en haar moeder le
ven in redelijke welstand, overigens zon
der veel contact met elkaar. Het meisje
verlangt ernaar, de moeder ook, maar het
onbegrip wordt niet weggenomen. Later
zal duidelijk worden waarom. De moeder
was niet gehuwd, toen haar dochter werd
geboren. Zij kan de verering van het ge
voelige en trotse kind voor de overleden
vader niet verwerken. Wanneer zij haar
dochter de waarheid vertelt, doet ze dat
wel op het ongelukkigste moment. Het is
dan ook tegelijk duidelijk waarom de moe
der zich verzet tegen de avances van het
nieuw benoemde hoofd der school, een
idealistisch man, die stuit op een afweer,
welke hij niet kan verklaren. Om deze fi
guren zijn gegroepeerd de nobele dokter
Swain en het gezin van de dronkaard Lu
cas. Het is een ongelukkig gezin. Vooral
het meisje Selena krijgt het volle pond te
betalen, wanneer zij door haar stiefvader
wordt overweldigd. Zij vermoordt hem bij
zijn tweede poging. De rechtszitting, waar
in die moord wordt behandeld, vormt het
slot van de film. Een belangrijke rol spe
len voorts nog de teenagers van Peyton
Place. Men vreest aanvankelijk dat men
wordt geconfronteerd met het zoveelste
probleem van jeugdlosbandigheid, maar
dat valt wel mee. In feite valt het wel
mee, omdat men hen niet los kan denken
van de vredige omgeving van Peyton
Place, de schoonheid der bossen, de val
lei, waarin het plaatsje is gelegen, de on
zichtbare binding met de natuur, moeder
en voedster van zuiverheid in verhoudin
gen, van innerlijke rust en evenwicht. Die
binding is overal voelbaar in de film en
ik geloof dat daarin dan ook een van haar
grote verdiensten is gelegen. Ze karakteri
seert immers daarmee tegelijk wat de pro
vincieplaats van de grote stad onder-
ADVEHTENTIE
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181, Tel. 14444
scheidt. Men kan er nog terecht bij de na
tuur. Er kan nog rust heersen en stilte.
Men kan nog op adem komen en naar
zichzelf luisteren. Men kan nog tot klaar
heid komen met zichzelf. Men kan het eer
der en gemakkelijker, omdat er veel min
der van die gelegenheden zijn, waarin
men in de grote stad terecht kan, noem
ze maar op: heel het stelsel van vermaaks-
en verstrooiingscentra voor de geest, die
wel wordt afgeleid, maar geen rust vindt.
De mensen in zo'n plaatsje hebben natuur
lijk ook hun problemen, er wordt meer ge
roddeld dan overal elders, er zijn laster en
achterklap en er zijn tragische gespleten
heden en wanverhoudingen, maar er waait
nog iets van het primaire, de tegenstellin
gen zijn duidelijker, de kloof tussen wil en
daad is niet onoverbrugbaar. De jonge
mensen in Peyton Place vinden toch hun
weg. De ouderen kunnen nog luisteren
naar een eerlijk woord. De haast heeft nog
niet de liefde voor elkander, de liefde voor
de stilte verslonden.
REGISSEUR MARK ROBSON is er in
ieder geval in geslaagd iets van al deze
dingen in beeld te brengen. Het komt van
zelf naar voren, omdat het zich voelbaar
maakt in mensen en situaties. Men ziet
een aantal onbekende, vooral jonge men
sen, die hun rol uitstekend spelen. Men
ziet ook Lana Turner in een moederrol.
Het is een tragische coïncidentie met de
actualiteit. Zij speelt de rol goed en aan
nemelijk. In geheel „Peyton Place" is dat
het geval: het gefingeerde leven in deze
film heeft met het werkelijke leven veel
gemeen. Men stelt het met waardering vast.
F. W. Franse
LanaTurner als de moeder en Diane
Varsi als haar dochter Allison in een
scène uit de film „Peyton Place", die
het wel en wee van de inwoners van
een klein Amerikaans provinciestadje
in beeld brengt. Regisseur is Mark
Robson. De film draait van morgen af
in het Haariemse Rembrandt-Theater.
Celtherapie. Deze maand is opgericht
de Nederlandse Vereniging voor Celthera
pie. Zij zal haar eerste symposium houden
op 10 mei in het groothandelsgebouw te
Rotterdam. Prof. Rietschei uit Herford en
prof. Dijckerhoff uit Keulen zullen het
woord voeren.
Universiteit Amsterdam. De gemeen
teraad van Amsterdam heeft eervol ont
slag verleend aan prof. dr. Th. P. Galestin
als buitengewoon hoogleraar in de kunst
geschiedenis van Oost-Azië, in het bij
zonder die van Indonesië, de Indonesische
prehistorie en de Hindoe-Javaanse ge
schiedenis aan de Gemeente Universiteit.
Prof. Galestin is benoemd tot gewoon
hoogleraar te Leiden. Tot buitengewoon
hoogleraar in de anesthesiologie aan de
Gemeente Universiteit benoemde de raad
mevrouw D. M. E. VermeulenCranch,
wetenschappelijk hoofdambtenaar bij de
chirurgische kliniek in het Wilhelmina
Gasthuis te Amsterdam.
Rechterlijke macht. Aan mr. W. G.
F. Borgerhoff Mulder is op zijn verzoek
met ingang van 1 juni eervol ontslag ver
leend uit zijn ambt van vice-president van
het gerechtshof te 's-Gravenhage. Aan mr.
H. L. Wilkens is op zijn verzoek met in
gang van 1 augustus eervol ontslag ver
leend als rechter in de rechtbank te Zut-
phen en als rechter-plaatsvervanger te
Zwolle en Almelo.
Het Nederlands Ballet heeft in het
stampvolle Gebouw voor Kunsten en We
tenschappen in Den Haag (tussen twee
haakjes: tussen 1 september 1957 en 1
maart 1958 werden zeventig voorstellingen
gegeven, met een gemiddeld aantal beta
lende bezoekers van maar liefst zevenhon
derdnegentig!) dinsdagavond een pro
gramma van werken van eigen bodem la
ten zien. Het vormt een zinrijk onderdeel
van het beleid van de artistieke directrice
Sonia Gaskell om dansers met creatieve
ambities uit haar groep zoveel mogelijk
kansen te bieden op choreografisch ter
rein praktische ervaring op te doen. Men
kan nauwelijks verwachten, dat dergelij
ke proefnemingen snel belangrijke succes
sen zullen opleveren. De ontwikkeling als
scheppend kunstenaar van Rudi van Dant-
zig, die voor het komende Holland Festi
val een ballet op het Concert voor orkest
van Béla Bartók voorbereidt, mag reeds
een even verrassende als voorname winst
worden genoemd. Van een eigen stijl, met
typisch nationale kenmerken, is daarbij
nog geen sprake. De groei daarheen zal
een langdurig proces zijn. Wel is het uiter
aard zo, dat in de thans ten tonele gebrach
te balletcomposities de eigen ka»kters
van de makers te zien zijn. In eerste in
stantie houdt daardoor veel van die pre
mature produktie een gevaar in, namelijk
dat van nadelige vergelijking met de voort
brengselen van elders tot uiting komend
gerijpt vakmanschap, waardoor het pu
bliek eenzelfde soort uit teleurstellingen
geboren wantrouwen gaat koesteren als
jegens Nederlandse dramatische auteurs.
De indirect aan 't licht tredende persoon
lijkheden zullen immers over het alge
meen (en dat blijkt ook wel) in de eerste
plaats zoekers zijn zonder voldoende we
tenschap of voorgevoel van wat zij vinden
willen. In zekere zin is dit een vicieuze
cirkel en daarom zou het wellicht aanbeve
ling verdienen de „experimenten" tot een
soort „balletwerkplaats" te beperken. Op
die manier laadt men bovendien minder
„verplichtingen" op de jonge spelers met
vormen, waarover zij nog onvoldoende
macht hebben.
Want wat gebeurt er nu, naar men op
nieuw heeft kunnen constateren? De aan
komende choreografen pogen hun mis
schien als te pretentieus besefte inspan
ning te rechtvaardigen door het zoeken
van „inspiratie" buiten het menselijk ma
teriaal, buiten de beweging om. Daardoor
wordt de afstand tot het eventueel bereik
bare nodeloos en voor het resultaat schade
lijk vergroot. Enerzijds namelijk heeft
men een overschatting van vooropgestel
de bedoelingen, anderzijds leidt de nood
zaak om daaraan te beantwoorden tot een
meer of minder geforceerde toepassing
van conventionele middelen. Ondertussen
dringen ten dele onbewust invloeden van
buitenlandse meesters (maar dat is niet zo
erg) zich onvermijdelijk op. Op de een of
andere manier heeft dit alles ook iets te
maken met de nogal romantische verheer
lijking van de individuele oorspronkelijk
heid: men wil met alle geweld iets te zeg
gen hebben. Vandaar een vaak jeugdige,
maar nogal oninteressante subjectiviteit
als een noodzakelijk stadium van kunst
zinnige groei, dat slechts bij uitzondering
(zoals ..Nachteiland") de openbaarheid
verdraagt. Aan. een begin van objectiviteit
is voorlopig alleen de reeds genoemde Ru
di van Dantzig toegekomen met zijn visue
le uitwerking van de Symfonie nr .29 van
Mozart, die bij deze reprise het aandeel
van Marianna Hilarides uitgezonderd
betreurenswaardig slordig op de planken
kwam.
„Muziek tegen twee dansers" is het
door Jan Boerman en Conrad van de Wee
tering gerealiseerde resultaat van een an
derhalf jaar geleden door de Johan Wage-
naarstichting verleende opdracht aan een
componist en een choreograaf, die inten
sief hebben samengewerkt aan de uitvoe
ring van 't in de titel vastgelegde program
ma, dat bij voorbaat op een mislukking
moest uitlopen. Denkbaar ware een uiting
van verzet door de danskunstenaar tegen
de overheersing van de muziek, waartoe
met name Serge Lifar een jaar of dertig
geleden theoretisch een aanmoediging
heeft gelanceerd. Daarvan is echter geen
sprake, uiteraard niet: de muziek moest
hier een functie hebben in een samenspel
van krachten. Men kreeg aldus te zien de
reacties van twee aanvankelijk vredig ver
enigde, het geluk vast willende houden
mensen op muzikaal vertolkte invloeden
van buitenaf (bij voorbeeld: een oorlog,
iemand die binnenkomt, een rustverstoor
der). Iets dergelijks lijkt enigszins uitvoer
baar op bij voorbeeld „concrete" muziek,
welke met de dan toepasselijke dans in
principe het pantomimische karakter ge
meen zou kunnen hebben. Nu heerste er
een niet alleen onderlinge maar ook inner
lijke verdeeldheid van middelen, die het
overigens heel best samen konden vinden
zodra het ging om de dan ook weldra let
terlijk en figuurlijk de toon aangevende
conventionele lyriek met voorbedachten
rade. Conrad van de Weetering illustreer
de doeltreffend de onoplosbaarheid van
het zelfgekozen probleem, de zestienjari
ge Leonie Kramer bekoorde het oog met
de juveniele schoonheid van haar op per
fectie gerichte bewegingen. Het doorbre
ken van de hiërarchie bij het aanwijzen
van solisten voor deze „experimenten" is
een gelukkige bijkomstigheid.
Over „Parabool" van Peter Appel, die
zich van „Music for the theatre" van
Aaron Copland (met 'n gewijzigde volgor
de der delen) bediende, zal ik niet veel
zeggen. Wat is opgezet als een „abstract"
ballet met een vage draad om wat sym
boliek aan op te hangen, verliep als een
twintig minuten durende vaagheid vol ver
warring, waarin een incidenteel frappe
rend vormgevend vermogen telkens op
nieuw werd afgeleid door de behoefte om
mystiek-filosofische begrippen af te wikke
len. Gesuggereerd werd een voortzetting
van het scheppingsproces, te beginnen bij
het vruchtbare nulpunt waar David Li-
chine is blijven steken, waardoor een over
bodige studie in embryonale creativiteit
ontstond. Door dit alles en bij gebrek aan
duidelijke structuur in ruimtelijke zin had
het balletprobeersel meer weg van een pa
rabel dan van een parabool. Van de uit
voerenden voldeden Amanda Langezaal,
Sonja van Beers, Aart Verstegen, Toer
Sonja ran Beers met Peter Paul
Zwartjes en Ronald Snijders in „Para
bool" van Peter Appel, een „experi
menteel" werk bij het Nederlands
Ballet.
Onze jeugdige lezertjes hebben
enige dagen hun geïllustreerde kin
dervertelling moeten missen. Het ge
duld, dat zij hebben geoefend, wordt
morgen niet langer op de proef ge
steld. Dan namelijk vangen wij aan
met een nieuwe strip voor de klein
tjes onder de titel: „De kroon van
koning Pompodilio IV".
24. Met bitterheid vroeg zij zich af, wat de wetenschaps
mensen bij mogelijkheid ooit zouden kunnen ontdek
ken, dat deze gaven van de natuur zou kunnen eve
naren. Alsof vrede en schoonheid, waar de mensheid
toch onbewust boven alles naar verlangde, van min
der waarde waren, dan de ontdekking van nieuwe
verdovingsmiddelen
Haar ogen vulden zich met tranen. Zij sloot ze om
(Je vervagende omtrek van de eik niet te zien en leun
de met haar hoofd achterover tegen het hek.
Zij zat daar nog, toen haar vader naar haar kwam
zoeken.
„Dus daar zit je. Hallo, wat is er aan de hand, meis-
ke?"
„Oh, alles, Paps. Alles in de hele wijde wereld!"
„Nou, nou! Dat is heel wat. Hij boog zich over het
hekje en stak zijn hand uit. „Kom mee naar binnen en
vertel mij er eens alles van. Dat gras is vochtig".
Celia stond op en kwam het hekje door, waarna zij
het zorgvuldig achter zich sloot.
„Het zal u wel interesseren, vader, om te horen, dat
ik vandaag op het laboratorium mijn ontslag heb ge
kregen".
„Grote hemel!". Haar vader bleef staan en keerde
zich in stomme verbazing tot haar.
„Ja. Officieel werd mij verzocht morgen mijn ont
slagaanvraag in te zenden, maar dat was alleen
maar een doekje voor het bloeden, in verband met de
naam Howard!"
Haar stem klonk luchtig en hard en toen hij haar
gelaatsuitdrukking zag, nam hij haar bij de arm en
haar meevoerend de tuin door, zei hij bedaard, toen
zij het huis binnengingen:
„Begin bij het begi en wind je niet op!"
Celia vertelde hem precies, wat er gebeurd was.
Haar vader zat in zijn bureaustoel achterover geleund,
met gevouwen handen en ogen, die de zoldering bestu
deerden, terwijl Celia sorak. Hij maakte geen enkele
opmerking, voor zij uitgesproken was. Toen floot hij
even.
„Nu, dat is me ook een mooie boel. Ik wilde voor ik
weet niet wat, dat je eerst met mij gesproken had,
voor je naar Bruce ging".
„Dat was het laatste, wat ik doen kon. Ik kon niet
riskeren, dat uw naam er bij betrokken zou worden.
De gehele zaak moest geheim gehouden worden en in
ieder geval dacht ik niet. dat u er in zou toestemmen,
gezien uw vroegere connectie met het laboratorium,
en ik was vast besloten om iets te te doen. Ik blijf bij
wat ik gedaan heb en ik zou het weer doen. Ik zou alles
willen doen om te beletten, dat Long Meadow geruï
neerd wordt. Ik zou nooit gedacht hebben dat, Bruce
zo was. Hij houdt evenveel van Marchwood als ik en
wat betekenen dan een paar honderd pond meer op de-
bank tegenover de uitbreiding van zijn eigen boerde
rij? Ik kan het Tom niet vergeven. Hij heeft het geld
niet dringend nodig. Hoe kon hij het doen, Paps?"
„M'n lieve kind, dit is een materialistische eeuw en
het idee om waarschijnlijk een vrij groot bedrag te
verdienen, door alleen maar zijn handtekening te zet
ten, was blijkbaar iets, dat te goed leek om te laten
passeren. Het kan zijn, dat hij nog eens over 't project
heeft nagedacht en zijn nieuwe verplichtingen nogal
alarmerend bevonden heeft. Deverel moet een paar
onaangename momenten hebben gehad over die extra
uitgave."
„Maar toen Deverel het u vertelde, was u er toen
niet vreselijk over in de war? U schijnt het zo kalm op
te nemen en toch zal ons huis ongeveer onbewoon
baar worden".
„Lieve kind," zei haar vader, zijn pijp te voorschijn
halend, „het leven heeft mij nu langzamerhand ge
leerd 't onvermijdelijke te aanvaarden. Deze mogelijk
heid is er altijd geweest. Wanneer men een huis be
trekt, dat aan open land grenst, accepteert men al
tijd de mogelijkheid van uitbreiding of bebouwing".
„Wilt u daarmede zeggen, dat u dit maar zonder
meer aanvaardt?"
„Neen. Ik heb Deverel gezegd, dat ik er natuurlijk
tegen protesteren zal, wanneer het project voor ac-
coordbevinding in de gemeenteraad komt. Daar kon
hij inkomen. Ik geloof niet, dat we ook maar de gering
ste kans maken, maar we zullen doen, wat we kunnen.
Deverel gaf mij te verstaan, dat wanneer zij met hun
plan slagen, zoals zij, naar ik vrees, doen zullen, hij zal
doen, wat hij kan om ons hier af te schermen en hij zal
overleg met mij plegen over het ontwerpen van het
hele plan van bebouwing, en de architect last geven mij
zoveel mogelijk tegemoet te komen. Onder deze om
standigheden", besloot haar vader kalm, „vond ik, dat
hij nogal billijk was."
„Oh, vader, ik begrijp u niet. Al die jaren, die u
in die tuin gewerkt hebt en al die liefde en zorg,
die eraan gegeven hebt, zullen eenvoudig weggegooid
zijn. Wij zullen van uit dit raam op gebouwtjes en
opslagplaatsen kijken en het schijnt u niet te kun
nen schelen!"
„Het kan me wel schelen en zelfs een heleboel ook
Maar ik geloof, dat we eerst maar eens moeten af
wachten, of de gemeenteraad toestemming zal geven
en zo ja, hoe de plannen dan zullen worden. Het is
dwaas, om met je hoofd tegen een muur te lopen.
Het is een slag, dat geef ik toe. Maar laten we onze
zin voor verhoudingen niet verliezen. Tenslotte zijn
er gedurende de oorlog huizen genoeg vernield en de
mensen moesten toen ook nieuwe bouwen".
„Maar dit is een stukje van Marchwood, dat opge
slokt wordt. Het gaat om meer dan alleen maar ons
huis".
„Ah, de oude weerzin, hè, kindje? Het land, waar
de vijand binnentrekt. ha^ar, zie je, Celia, mijn le
vensonderhoud kwam van de vijand. Dit huis werd in
feite door de vijand in stand gehouden; jouw onafhan
kelijkheid is door de vijand mogelijk gemaakt. Ik ben
een van hen, lieve kind".
Hier had hij de zwakke plek ontdekt.
„Nou, ik niet", vlamde zij op.
„Waarom ben je dan voor hen gaan werken? Ik
heb zo'n idee, dat dat het feit is, waar Deverel het
meest over gevallen is".
„Hij zei, dat ik deloyaal en oneerlijk was. Bent
u het dan met hem eens?"
„Ik weet, dat je geen van beiden bent, maar Deverel
heeft oppervlakkig gezien, enige aanwijzing van het
tegendeel".
„Betekent dit, dat hij in zijn recht was?"
„Dat is een vraag, die je voor jezelf moet beant
woorden. Ik geloof, dat het beter zou zijn, wanneer
je Deverel je ontslag had aangeboden, zodra Bruce
die koop gesloten had. Dat zou je tenminste bevrijd
hebben van de beschuldiging, dat je daar onder valse
voorwendsels was.
(Wordt vervolgd)
van Schaijk, Ronald Snijders en Peter
Paul Zwartjes het meest opvallend aan
de niet geringe eisen. Ik hoop intussen, dat
men over één opmerking niet lichtvaardig
heeft heengelezen: Peter Appel zal zich
naar mijn mening tot choreograaf kunnen
opwerken, zodra hij uit de hem bereiken
de invloeden een doelbewuste keuze weet
te maken. Hij zou er misschien verstan
dig aan doen dat doel te zoeken in een
eenvoudige spelsituatie, waarbij hij meer
kans loopt om succes te scoren dan door
het najagen van bedoelingen in den blinde.
Het weerzien van „Het Proces" van
Jaap Flier deed verlangen naar een nieu
we proeve van choreografie van deze uit
stekende danser, die inmiddels wel tot het
inzicht zal zijn gekomen dat hij had kun
nen slagen, indien hij de hem uit lectuur
van Kafka toegevallen gegevens iets ver
der zou hebben geabstraheerd. Hij doét in
ieder geval en dat leidde reeds tot een
boeiende bezigheid. Het merendeels jeug
dige publiek in de zaal toonde voor het
eenvoudige en eerlijke duet „La belle et
la béte" van Aart Verstegen veel waarde
ring.
David Koning
Naar vernomen wordt heeft de Neder
landse Opera de titelrol in Sem Dresdens
opera „Francois Villon" opgedragen aan de
bariton Hans Wilbrink, die als oratorium
zanger de aandacht op zich heeft gevestigd.
Andere rollen in dit werk, dat ter gelegen
heid van het komende Holland Festival
zijn wereldpremière zal beleven, worden
vertolkt door Mimi Aarden, Frances de
Bossy, Cora Canne Meyer, Maria van Don
gen. Greet Koeman, Jos Burcksen, Paolo
Gorin, Guus Hoekman, Siemen Jongsma en
Chris Scheffer.
ADVERTENTIE
Fa. W. F. Claua
Alléén
Bakenessergracht 45 - SI
Tel. 11436
Haarlem
DONDERDAG 10 APRIL
Stadsschouwburg: De Italiaanse opera
„La Traviata" van G. Verdi, 20 uur. Frans
Halsmuseum: Avondopenstelling met ver
licht interieur en oude muziek, 20.3022.30
uur. Vleeshal: Poppentheater van Jan Ne-
lissen, 20.30 en 21.30 uur.
TENTOONSTELLINGEN
Vishal: Benelux Fotosalon 1317.30 en
19.3022 uur. Galerie Espace: Tentoonstel
ling van Franse schilderijen en gouaches,
11—17 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Jenny", a.l., 19 en 21.15
uur. Frans Halstheater: „Herr General
Direktor", 18 j., 19 en 21.15 uur. Lido Thea
ter: „Bonjour Tristesse", 18 j., 19 en 21.15
uur. Luxor Theater: „Let's be happy", a.l.,
19 en 21.15 uur. Rembrandt Theater:
,,'s Nachts in de groene kakatoe", a.l., 19 en
21.15 uur. Roxy Theater: „De wraak van de
rode adelaar", 14 j., 19 en 21.15 uur. Studio
Theater: „De lord, de lady en de butler",
a.l., 19 en 21.15 uur.
VRIJDAG II APRIL
Stadsschouwburg: De Haagse Comedie
met „De Cirkel", 20 uur. Frans Halsmu
seum: Avondopenstelling met verlicht in
terieur en oude muziek, 20.3022.30 uur.
Vleeshal: Poppentheater van Jan Nelissen,
20.30 en 21.30 uur.
TENTOONSTELLINGEN
Vishal: Benelux Fotosalon, 1317.30 en
19.3022 uur. Galerie Espace: Tentoonstel
ling van Franse gouaches en schilderijen
11—17 uur.
FILMS
Cinema Palace: „De grote bluf", 14 j.,
14, 16.15, 19 en 21.15 u. Frans Halstheater:
„Davy Crockett en de piraten", 14 j., 14.30,
19 en 21.15 uur. Lido Theater: „The Tommy
Steele Story", a.l., 14, 16.15, 19 en 21.15 uur.
Luxor Theater: „Slachtoffers van het trot
toir", 18 j., 14, 19 en 21.15 uur. Minerva
Theater: „The Kid", a.l., 14.30 en 20.15 uur.
Rembrandt Theater: „Peyton Place", 18 j.,
14 en 19.30 uur. Roxy Theater: „Dwars door
de bloedvallei", 14 j., 14.30, 19 en 21.15 uur.
Studio Theater: „De lord, de lady en de
butler", a.l., 14.15, 19 en 21.15 uur.
