Vrees voor conjunctuurteruggang kan
kapitaalmarkt verder verruimen
Minister Struycken moet oppassen
Effecten -en
Geldmarkt
Bedrijfsleven beperkt investeringen
Op en om het
Binnenhof
11
KAPITAALSCHAARSTE ONDANKS RUIM GELD
Dividenden in aandelen
en bedrijfsliquiditeit
Nog geen particuliere
t.v.-zender op Deventer
toren
Ministers van Defensie der
NAVO-Ianden komen bijeen
Twee beroemde fanfares
komen naar Kerkrade
Britse H-bomproef verwacht
bij het Christmas-eiland
H-bommenwerper op grote
hoogte verongelukt
Transportstaking dreigt in
Groot-Brittannië
Australië helpt
„Skaubryn"-opvarenden
Algerijns Bevrijdingsiront
zou Sovjet-wapens vragen
Interviewin „Die Welt
wekt verwondering
Noorse socialisten twisten
over Duitse kernbewapening
Verzoek van 45 Kamer
leden afgewezen
VRIJDAG 11 APRIL 1958
(Van onze financiële medewerker)
Terwijl in de beschouwingen over de oor.
zaken van de huidige economische depres
sie nog veelal over kapitaalsschaarste
wordt gesproken, is in verschillende landen,
niet het minst ook in de V. S. en in ons
land, een nog steeds aanhoudende daling te
constateren van de rentestand, welke eer
der op een overschot dan op een gebrek
aan kapitaal schijnt te wijzen. Zelfs in
Engeland, waar men de positie van het
pond sterling zo veel mogelijk en niet zon
der resultaat met een hoge rentestand heeft
willen beschermen en versterken, is men
kortgeleden tot een verlaging van het dis
conto overgegaan; in de V. S. is de rente
gedaald tot een peil, dat naar onze be
grippen buitengewoon laag moet worden
genoemd (disconto thans 214 percent).
West-Duitsiand is niet achtergebleven en
ook in ons land houdt de verruiming op de
kapitaalmarkt aan.
De symptomen daarvan zijn deze week
opnieuw zichtbaar geworden, voornamelijk
op de obligatiemarkfy waar het rendement
nog steeds voortdurend daalt. De 6 percents
lening van De Bijenkorf noteert reeds 9
percent boven pari, de 6 percents Woning
bouwlening ruim 7 percent, maar nog dui
delijker tekent de dalende rentestand zich
af in de koers van de onlangs uitgegeven
5'4 percents obligaties van de Bank voor
Nederlandsche Gemeenten, welke a 99 per
cent uitgegeven, thans reeds 102V2 percent
noteren. Het kan dan ook niet verwonde
ren dat er reeds sprake is Van een 5 per
cents lening door genoemde instelling uit
te geven, want de 4'/2 percents obligaties
van de Provinciale Elektriciteits maat
schappijen hebben de parikoers bijkans
bereikt.
De aankondiging van een 5V2 percents
lening door de Export Financiering Maat
schappij tot een bedrag van 25 miljoen
en a 99 percent behoeft dan ook zeker niet
als een krachttoer te worden beschouwd,
ook al moet het karakter van deze obli
gaties in aanmerking worden genomen en
kunnen ze met, die van de elektriciteits
maatschappijen niet op één lijn worden
gesteld. Maar de 5 percents obligaties van
de Export Financiering Maatschappij heb
ben het reeds tot ongeveer 96 percent ge
bracht en een rendement van ruim 5'/2 per
cent ligt thans meer dan 1 percent boven
dat van de Nederlandse staatsfondsen.
De aandelenmarkt
Hoewel, gelijk we de vorige week met
enkele cijfers hebben doen zien, op de aan
delenmarkt een lusteloze stemming blijft
heersen, is de dalende rentestand ook daar
niet ongemerkt voorbijgegaan. Dit komt
wel zeer' duidelijk uit in de daling van het
gemiddeld rendement van Nederlandse
aandelen, zoals het elke drie maanden
door de Rotterdamsche Bank wordt be
cijferd. Van gemiddeld 4.4 percent ultimo
september 1955 als laagste punt sedert
ultimo 1948 is het aandelenrendement ge
leidelijk tot 7.9 percent ultimo december
1957 opgelopen, einde maart jongstleden
was het echter weer tot 7.2 percent terug
gegaan. Deze daling heeft plaats gehad
ondanks het feit dat de sedert de laatste
tijd uitgekeerde dividenden dooreengeno-
men niet lager, eerder hoger waren dan het
vorig jaar en het is dus de koersstijging,
welke sinds het einde van 1957 is ingetre
den, waardoor het gemiddeld aandelen-
rendement is gedaald. De algemene beurs
index, gebaseerd op de noteringen van 51
aandelen is gedurende de laatste drie
maanden van 166.18 tot 181.33, ofwel met
9.1 percent gestegen.
De koersstijging op de aandelenmarkt is
in het algemeen zeker niet veroorzaakt
door optimistische verwachtingen voor de
bedrijfsontwikkeling in het lopende jaar.
Er is hier en daar een uitzondering, maar
in de meeste gevallen wordt voor 1958 een
teruggang van de omzet, een verdere stij
ging van de kosten derhalve een daling
van de bedrijfswinsten verwacht; boven-
ADVERTENT1E
op de overhemdenmarkt is
het nieuwe Kerko „Espresso"
shirt. Eindelijk een shirt,
waarbij no-iron inderdaad be
tekentniet of nauwelijks
strijken! En een oronized
boord, die 16 uur per dag
keurig glad blijft zitten.
„Espresso" shirts kosten
slechts f 13.50.
De radiohandelaar K. te Deventer heeft
onlangs aan de P.T.T. gevraagd, voor eigen
rekening een televisiesteunzender te mo
gen plaatsen op de Deventer toren, om een
goede ontvangst van de Duitse t.v.-zenders
in wijde omgeving mogelijk te maken. Bo
vendien zouden de t.v.-antennes in dit ge
bied vereenvoudigd kunnen worden.
Zijn verzoek is doorgegeven aan de
minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen. Thans is de radiohandelaar
medegedeeld, dat als de minister uit een
oogpunt van algemeen beleid geen be
zwaar tegen zijn plan zou hebben, aan de
Nozema zou moeten worden gevraagd of
deze in dit geval afstand wil doen van
haar alleenrecht ten aanzien van de aan
leg en exploitatie van zenders, nadat een
onderzoek naar de technische mogelijk
heden in gunstige zin zou zijn uitgevallen.
Pas als de Nozema akkoord gaat, kan
het verlenen van een machtiging ter
sprake worden gebracht.
dien wordt algemeen over de funeste in
vloed van de opnieuw hogere vennoot
schapsbelasting geklaagd. En het is dus
enkel de dalende rentestand, welke de
hogere waardering van aandelen heeft ver
oorzaakt.
De kapitaalmarkt
Wat de verruiming op de kapitaalmarkt
betreft, hebben wij er reeds eerder op ge
wezen dat zij niet in de eerste plaats een
gevolg is van grotere besparingen, dan wel
van een verminderde vraag. Wel kan wor
den geconstateerd dat, als gevolg van de
verhoogde spaarrente en het dalend ren
dement' van obligaties, de spaarbanktegoe
den weer toenemen. Maar hoewel de nieu
we besparingen ongetwijfeld op de kapi-,
taalmarkt van invloed zijn, toch is de in
vrij snel tempo gedaalde rentestand niet
allereerst daarvan het gevolg. Want de
kapitaalhonger van de gemeenten is nog
lang niet gestild, ook al distribueert de
Bank voor Nederlandsche Gemeenten
de door haar verkregen miljoenen thans
geleidelijk over de verschillende gemeen
ten. Deze hebben nog altijd een vlottende
schuld van ongeveer 2 miljard en het
Centraal Planbureau raamt voor 1958 het
nettoberoep van de lagere overheid op niet
minder dan 1.4 miljard; de centrale over
heid heeft weliswaar beloofd dit jaar van
een beroep op de kapitaalmarkt te willen
afzien, maar zal door de vergroting van
haar uitgaven na verloop van tijd onge
twijfeld weer voor nieuwe kastekorten
komen te staan.
Bedrijfsleven
In zoverre draagt de verruiming op de
kapitaalmarkt dus een min of meer gefor
ceerd karakter. Daar komt bij en dit is
zeker niet de minst belangrijke factor
dat de investeringen bij de Nederlandse
ondernemingen in het lopende jaar worden
beperkt, zoals uit vele jaarverslagen valt
te lezen. Niet alleen de onzekere conjunc
tuur en de stijgende bedrijfskosten nopen
de directies op dat punt tot grote voor
zichtigheid, ook de verzwaarde belasting
druk en met name ook de opschorting van
de investeringsaftrek worden in de versla
gen als redenen daarvoor genoemd.
Van hoe groot belang deze investerings
aftrek voor sommige bedrijven is, blijkt
wel zeer duidelijk uit de cijfers van de
K.L.M. over 1957. Zonder die investerings
aftrek van 11,4 miljoen, zou de winst
over dat jaar slechts 11,5 miljoen hebben
bedragen en onvoldoende zijn gev/eest voor
de betaling van 7 percent dividend over
het vergrote kapitaal. De K.L.M. verkeert
nog in de gunstige positie dat de inves
teringsaftrek ook voor 1958 in een aantal
gevallen van kracht blijft, namelijk voor
investeringen in vliegtuigen voor inter
nationaal verkeer en ook de scheepvaart
maatschappijen zullen er nog van kunnen
profiteren.
Maar overigens is de investeringsaftrek
opgeschort, hetgeen wil zeggen dat de
ondernemingen in het lopende jaar een
groter deel van de winst aan de fiscus
zullen moeten afdragen. Hierdoor wordt
uiteraard hun liquiditeitspositie ongunstig
beïnvloed en men ziet dan ook het ver
schijnsel dat, teneinde deze liquiditeits
positie op peil te houden, vele ondernemin
gen het dividend over 1957 geheel of ge
deeltelijk in aandelen betalen, waarbij in
sommige gevallen van de agio-reserve
wordt gebruik gemaakt. Dit heeft voor de
aandeelhouders het voordeel dat over het
in aandelen ontvangen dividend geen in
komstenbelasting is verschuldigd, maar de
vennootschap zal voortaan over een groter
kapitaal dividend moeten betalen.
De vraag hoe lang de verruiming op de
kapitaalmarkt zal aanhouden is daarom
niet gemakkelijk. Zeker is wel dat als zij
verder toeneemt, zulks met een verdere
teruggang van de conjunctuur dan wel met
de vrees daarvoor, verband houdt.
WASHINGTON (UP) De Ameri
kaanse minister van Defensie, McElroy,
en de voorzitter van de commissie van
stafchefs, generaal Twining, vertrekken
vandaag naar Parijs om de bijeen
komst van de raad van ministers van De
fensie der NAVO landen bij te wonen, die
dinsdag in Parijs begint.
LONDEN, (Reuter) Duncan Sandys,
de Britse minister van Defensie, zal zon
dag naar Parijs vliegen. Men verwacht,
dat Duncan Sandys voor het begin van de
conferentie met zijn Franse collega Cha-
ban-Delmas, zal spreken. De mogelijk
heid bestaat, dat de ministers der zeven
ledenlanden van de Westeuopese unie
Frankrijk, West-Duitsland, Italië, Groot-
Brittannië, België, Nederland en Luxem
burg vóór de conferentie informeel zul
len beraadslagen over standaardisering
van de wapenproduktie en het militaire
wetenschappelijke onderzoek. Deze kwes
tie is door de ministers van Defensie van
Frankrijk, West-Duitsland en Italië in
Rome besproken.
(AFP) Over hetgeen de drie mi
nisters in Rome hebben besproken, is
geen communiqué uitgegeven. De minis
ters zouden bevestigd hebben dat de stan
daardisatie en de gemeenschappelijke
produktie van wapens in de Westeuropese
Unie bestudeerd moet worden. Minister
Chaban-Delmas, verklaarde voor zijn
vertrek uit Rome dat er slechts over
klassieke bewapening is gesproken.
Vijfentwintig verschillende landen uit
vier van de vijf werelddelen zullen in
augustus vertegenwoordigd zijn op het
derde wereldmuziekconcours in Kerkrade.
Blijkens liet voorlopig programma, dat i
binnenkort verschijnt, zijn de ruim twee- j
honderd .amateurmuziekkorpsen, harmo- j
niën, fanfares, symfonie-orkesten, rnando- i
line- en accordeonorkesten, die aan de
concourswedstrijden deelnemen afkomstig
uit de Verenigde Staten, België, Belgische
Congo, Canada, Denemarken, Duitsland, 1
Engeland, Frankrijk, Algerië, Frans Guya-
na, Senegal, Ierland, Israel, Italië, Joego
slavië, Luxemburg, Nederland, Suriname,
Noorwegen, Oostenrijk, Portugal, San Ma
rino, Soedan, Spanje en Zwitserland. Als
omlijsting van het concours verwacht
Kerkrade dit jaar bovendien enkele be
faamde beroepskorpsen, zoals dat van de
Garde Republikein uit Parijs en de Royai
Horse Guards uit Engeland.
(Van onze correspondent in Londen)
Het verluidt dat in de komende weken
een nieuwe Britse waterstofbom bij het
Christmas-eiland in de Stille Oceaan tot
ontploffing zal worden gebracht. Waar
schijnlijk vormt deze bom de laatste fase
van de ontwikkeling van een koplading
voor een geleid projectiel van een type,
dat een afstand van drieduizend kilometer
zou kunnen afleggen. De pas voltooide
serie Russische explosies zou eveneens ten
doel gehad hebben gegevens te verkrijgen
inzake de vervaardiging van raket-kern
ladingen. De regering trekt zich niets aan
van protesten tegen de H-bomproeven,
omdat deze niet eerder zullen worden
stopgezet voordat men over alle gegevens
beschikt, die alleen deze experimenten
kunnen opleveren.
De liberale partij heeft premier Mac-
millan verzocht een nieuw onderzoek te
laten instellen naar de radio-activiteit in
de atmosfeer boven Groot-Brittannië en
niet te wachten op het onderzoek, dat in
de herfst zal worden gehouden. De Britse
medische raad van onderzoek had de laat
ste keer in juni 1956 over de radio-activi
teit gerapporteerd. Toen waren vier grote
bommen (met een capaciteit gelijk aan
een miljoen ton springstof elk) tot ont
ploffing gebracht. Thans bedraagt dit aan
tal meer dan vijftig. Een Canberra-straal-
bommenwerper, die op de geheime lijst
staat, en speciaal was uitgerust voor de
nieuwe H-bomproef, is gisteren op een
hoogte van 17.600 meter uit elkaar ge
sprongen. De twee piloten redden zich
door middel van parachutes. Zij werden
licht gewond. Een parachute-sprong van
een dergelijke hoogte betekent tevens een
nieuw wereldrecord. Het vorige record be
droeg 13.600 meter. De zuurstofmaskers
van de beide militairen werden door de
hevige luchtdruk afgerukt. Het is niet on
mogelijk, dat dit ongeluk de H-bomproef
zal vertragen.
Het gaat nog steeds niet best met de
binnenscheepvaart. Een gevolg hiervan
geeft 0 j' e staand beeld te zien. Langs
de zuidelijke oever van het Noordzee
kanaal, bij de Kleine Sluis in IJmui-
den, ligt een grote rij schepen van bin
nenschippers werkeloos. Er is slapte in
het transportbedrijf. Maar de binnen
schippers hopen toch spoedig weer
vracht te varen, want het seizoen voor
kunstmesttransport breekt aan. De
spoeling dreigt echter dun te worden;
van elders komen er namelijk elke dag
nieuwe schepen een strategisch gun
stige ligplaats kiezen, in de lange rij,
die a's maar langer wordt....
(Van onze correspondent in Londen)
Groot-Brittannië heeft het sombere
vooruitzicht op een gelijktijdige bus- en
spoorwegstaking, doordat het tribunaal van
de spoorwegen (een arbitrage-orgaan,
waarin directie, vankbonden en regering
vertegenwoordigd zijn) de looneis van de
spoorbonden, die 450.000 man vertegen
woordigen, heeft verworpen. De eis werd
redelijk geacht, doch het tribunaal is van
oordeel, dat het bedrijf, dat alleen door
leningen het hoofd boven water kan hou
den, de gevraagde loonsverhoging niet kan
dragen. Deze zou alleen verantwoord zijn
bij een ingrijpende, en hoogst schadelijke,
inkrimping van de diensten. Het enige
lichtpunt is, dat de bonden, die wel ver
bitterd zijn, nog niet met staking hebben
gedreigd. Zij willen trachten de bespre
kingen te heropenen. Het is echter on
waarschijnlijk dat er een uitweg kan wor
den gevonden.
Het loon-tribunaal is verdeeld over de
kwestie. Hetzelfde is het geval met de
regering en het bestuursorgaan voor het
genationaliseerde transport. Enerzijds
heerst de mening, dat het loonvraagstuk
niet losgemaakt mag worden van de fi
nanciële crisis, waarin de Britse spoorwe
gen verkeren. Daartegenover vraagt men
zich echter af of het billijk is, het perso
neel te laten opdraaien voor de verliezen
die hoofdzakelijk een gevolg zijn van de
modernisering van het materieel. De Britse
spoorwegen worden niet door de regering
gesubsidieerd.
Indien het tot een conflict komt, zal de
regering waarschijnlijk tot een ander fi
nancieringsstelsel moeten overgaan. Bo
vendien zou een staking het einde beteke
nen van de officiële loon- en prijs-politiek,
die staat en valt met de van de bonden
verlangde zelfbeheersing.
De vakverenigingen hebben maanden
lang aangedrongen op lonen die aangepast
zijn aan de kosten van levensonderhoud
maar de regering wil hier niet van weten
Vijftigduizend man personeel van het
Londense buspersoneel is van plan 5 mei
te staken. Deze staking kan samenvallen
met een spoorwegstaking in het gehele
land.
De Australische minister van Immigra
tie, Downer, heeft meegedeeld dat de
Australische regering terstond een bedrag
van twintigduizend Australische ponden
170.000) beschikbaar heeft gesteld voor
hulp bij het voorzien in dringende be
hoeften van de landverhuizers, die met het
vergane Noorse schip „Skaubryn" op weg
naar Australië waren.
ADVERTENTIE
De kruik gaat zo lang te water tot zij
barst. Zonder overigens mr. Struycken, de
minister van Binnenlandse Zaken, publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie en bezits
vorming met een kruik te willen verge
lijken, acht ik dit gezegde toch eventueel
op hem van toepassing. In de dagelijkse
omgang is hij bepaald een aangenaam
mens, maar o wee, als hij voor de volks
vertegenwoordiging staat. Dan pleegt hij
op zijn minst de indruk van zekere regen-
ten-hooghartigheid te maken. Dit vooral
door een tekort aan betoon van besef, dat
de Kamer het volste recht bezit, ja de taak
heeft haar controlerende functie te ver
vullen en dat anderzijds een minister ver
plicht is naar beste vermogen aan de leden
van de Staten-Generaal verantwoording
voor het gevoerde of te voeren beleid af te
leggen. Meer dan eens reeds viel er dan
ook bij gedachtenwisseling tussen minister
Struycken en een van de Kamers een iet
wat geprikkelde stemming waar te nemen.
In de afgelopen week is dit in wel zeer
ernstige mate in de Eerste Kamer het ge
val geweest. Laat ik meteen voorop stellen,
dat mijns inziens zakelijk het gelijk' aan de
zijde van de minister was, toen hij, naar
aanleiding van uiteenzettingen van de anti
revolutionaire senator prof. Hellema in
verband met het vraagstuk van sanering
van het met ontzaglijke tekorten te kam
pen hebbende fonds voor ambtenarenpen-
sioenen, niet bereid was nadere mededelin
gen te doen over het thans bij de Raad van
State aanhangige sanerings-ontwerp. In
derdaad heeft een minister het volste recht
in een dergelijk stadium niet reeds inlich
tingen te verstrekken omtrent de inhoud en
opzet van een wetsontwerp. Dat ware
tegenover de Raad van State al bijzonder
onhoffelijk. Bovendien bestaat dan nog al
tijd de mogelijkheid, dat tengevolge van
het interne beraad van de Kroon (Staats
hoofd en Ministers) het ontwerp, zoals het
tenslotte bij het parlement ter 'tafel zal
komen, er anders zal uitzien dan het geval
was, toen het zoeven genoemde hoge col
lege van staat er nog advies aan de Kroon
over moest uitbrengen. Maar ook al kon
minister Struycken terecht prof. Hellema's
verlangen om er nu vast meer van te horen
te krijgen, van de hand wijzen en ook al
moge van zijn kant die afgevaardigde zich
evenmin van zijn makkelijkste of min
zaamste kant hebben laten zien (horen),
dit alles kon bepaald niet de uitermate
onheuse ministeriële opmerkingen recht
vaardigen, die in de gemeenlijk zo serene
sfeer van een debat in de Eerste Kamer te
beluisteren vielen. Trouwens, de bewinds
man was zover gegaan, dat hij geheel ten
onrechte prof. Hellema van vals citeren had
beticht. Dit was toch zeker geen stijl meer.
Gelijk het daarna ook niet bijster elegant
genoemd kon worden, dat mr. Struycken,
in stee van ruiterlijk de door hem begane
fout te erkennen, dit slechts schoorvoetend
deed. Als men bedenkt, hoe meer dan eens
op het Binnenhof reeds goede gronden
voorhanden zijn geweest om te klagen over
een al te matige verdediging door minister
Struycken van daar bestreden voorstellen,
bestaat er bepaald reden voor hem wat
voorzichtiger te werk te gaan met de wijze,
waarop hij zich tegenover de Kamers ge
draagt. Op een gegeven ogenblik toch zou
hij, bij voortzetting van zijn hier geschetste
wijze van optreden, lelijk tegen de parle
mentaire lamp kunnen lopen. Gaarne zij
aangenomen, dat hij het allemaal niet zo
kwaad bedoelt. Maar tenslotte komt het op
de indruk aan, die de afgevaardigden van
hem krijgen en die kan bepaald heel wat
beter zijn. Hij zal er dan ook ongetwijfeld
goed aan doen in den vervolge, wanneer
hij zich ter Kamer opmaakt, in de vrien
delijkste en hoffelijkste stemming de zaal
te betreden en daarna ook in zijn uiteen
zettingen van die stemming blijk te geven.
De communisten in de
Tweede Kamer
Na het bovenstaande over „sfeer" in en
tijdens het parlementair debat, kom ik
vanzelf tot de broedertwisten in de com
munistische gelederen. Dit dan in verband
met het feit, dat de Tweede Kamer, naar
nu wel met zekerheid te voorspellen valt,
bij de hervatting van haar openbare werk
zaamheden op 15 dezer, in het bezit zal
zijn van twee fracties, elk van communis
tische huize. Immers, het klaverblad van
vier, dat de meerderheid uitmaakt van wat
tot dusverre de zeven leden tellende frac
tie van de Communistische Partij Neder
land was, en dat door het partijbestuur als
niet zuiver in de leer is veroordeeld, is niet
bereid overeenkomstig het verlangen van
dat bestuur het Kamerlidmaatschap neer te
leggen. Er zal dus niets anders opzitten,
dan dat de Kamer met het bestaaan van
twee voortaan gescheiden communistische
„clubs" zal hebben rekening te houden.
Naast de verschillende, in mijn bijdrage
van de vorige week aangeroerde problemen
(verdeling van de spreektijd ingeval van
fractiegewijze rantsoenering, toekenning
van plaatsen in commissies, de plaatsing
in de vergaderzaal, enz.) rijst er natuurlijk
dok het probleem van de denkbare geneigd
heid van de twee groepen om elkaar over
en weer in 's lands vergaderzaal „de waar
heid" te zeggen. Althans, datgene, wat elk
op hun beurt daarvoor aanzien! Mij dunkt,
dat er in het algemeen veel voor te zeggen
valt, dat een dergelijke onderlinge ruzie
van nature niet zozeer behoort te worden
uitgevochten in de Kamer als wel elders.
Daarom zal dan ook de Kamervoorzitter de
niet zo gemakkelijke taak hebben, alle zei
len bij te zetten om te voorkomen, dat de
parlementaire gedachtenwisseling gebruikt,
eventueel zelfs misbruikt, zal worden, voor
de interne communistische twisten. Toch is
het denkbaar, dat het door hem nog niet
als zulk een ramp zou worden beschouwd,
bij de aanvang van het „nieuwe bestel" van
twee communistische groepen, de beide
partijen onder het „mits" natuurlijk, dat
zij de toelaatbare parlementaire vormen
daarbij in acht zullen nemen de gelegen
heid te laten, eens eVen af te reageren.
Dat kan namelijk, menselijk en psycholo
gisch bezien, zijn nut hebben. Daarna zal
er immers allicht, juist doordat hierdoor de
gemoederen wat minder opgekropt zullen
zijn, niet meer bij wijze van spreken een
dagelijkse behoefte bestaan om elkaar als
wel of niet trouwe communistische volge
lingen van Moskou in geestelijke zin in
's lands vergaderzaal te bestoken. In elk
geval zou de rest van de Kamer er bepaald
wijs aan doen, zich niet te mengen in zulk
een eventuele woordenstrijd. Tenslotte die
nen de overige afgevaardigden te beseffen,
dat er waarlijk wel nuttiger arbeid in de
Kamer te verrichten valt dan op een of
andere wijze nog de rol van stokebranden
bij zulk een politieke burenruzie te ver
vullen. Van
Nuttige parlementaire arbeid
gesproken, kan ik gelukkig met de vermel
ding van een in dat opzicht verblijdend
resultaat deze beschouwingen besluiten.
Mijn gedachten gaan hier uit naar de keu
rig op tijd bij de Tweede en bij de Eerste
Kamer binnengekomen brief van de minis
ter van Buitenlandse Zaken, waarbij deze,
„ter stilzwijgende goedkeuring", zoals de
term luidt, de voorgenomen toetreding
heeft, overgelegd van het Koninkrijk in
Europa tot de bepaling van de Europese
conventie betreffende de rechten van de
mens, waardoor Nederland het individuele
klachtrecht erkent. In korte trekken komt
die bepaling hierop neer, dat elke staat, die
tot haar toetreedt, de bevoegdheid aan
vaardt van een daartoe dank zij die con
ventie door de Raad van Europa te Straats
burg in het leven geroepen commissie, om
kennis te nemen van individuele klachten
(d.w.z. klachten van onderdanen of van
groepen van onderdanen van de staten in
kwestie) over eventuele schending van de
in de conventie vastgelegde rechten van de
mens. Lang heeft het Plein er van afgezien,
van de gelegenheid gebruik te maken om
Nederland de bevoegdheden van die com
missie te doen erkennen. Allengs is er in
toenemende mate van de zijde van de
volksvertegenwoordiging op aangedrongen,
dat ook ons land tot die stap zou overgaan.
Tenslotte bleek de regering bereid aan dit
verlangen te voldoen. Intussen bleef het de
vraag, of bedoelde aanvaarding voor het
gehele Koninkrijk, dus mede voor de
Rijksdelen in de West, haar beslag zou
kunnen krijgen, dan wel of die niet van de
partij zouden wensen te zijn. Bij de ver
dediging van zijn begroting in februari j.l.
in de Tweede Kamer had minister Luns
toegezegd, er zorg voor te zullen dragen,
dat vóór 1 april met betrekking tot deze
aangelegenheid spijkers met koppen zouden
worden geslagen. Welnu, hij is zijn belofte
nagekomen, want op 31 maart heeft hij
medegedeeld, dat Suriname en de Neder
landse Antillen zich afzijdig wensten te
houden, terwijl Nederland (het Koninkrijk
in Europa) de desbetreffende regeling wel
aanvaardt. Omtrent de vraag of dit kon
gebeuren door eenvoudig hiervan per brief
mededeling aan de Raad van Europa te
doen, dan wel of er eerst nog parlemen
taire goedkeuring moest plaats vinden, zijn
de deskundigen het niet helemaal eens.
Daarom is nu voor alle zekerheid de weg
bewandeld van de stilzwijgende parlemen
taire goedkeuring. Dit komt hierop neer,
dat uiterlijk dertig dagen, nadat bovenbe
doelde brief van minister Luns bij de
Kamers is binnengekomen, de toetreding
rechtskracht zal hebben, tenzij het door de
Grondwet hiervoor vereiste aantal afge
vaardigden de wens te kennen zou geven,
een en ander pas met behulp van een goed-
keuringsontwerp tot stand te laten komen.
In het licht van de omstandigheid, dat juist
het parlement zelf op de stap in kwestie
heeft aangedrongen, is het nauwelijks
denkbaar, dat er thans alsnog de wens zou
blijken te bestaan een wetsontwerp ter
goedkeuring van de aanvaarding van de
bevoegdheden der Straatsburgse commissie
ingediend te krijgen. Neen, alles wijst er
op, dat met de stilzwijgende goedkeuring
zal'worden volstaan. Ik heb van deze aan
gelegenheid gewag gemaakt, omdat het
verheugend is, dat ook Nederland het in
dividuele klachtrecht erkent. Maar tevens,
aangezien men hier te maken heeft met
een gelukkig staaltje van goede opbouwen
de invloed van het parlement op het stuk
van het buitenlands beleid.
Dr. E. van Raalte
is het voor
aanstaande moeders
te vertoeven in onze
nieuwe, geheel afge
zonderde
Keuze-Kleding-Corner
Het is er intiem..ja,
daar heerst 'n eigen,
vertrouwelijke sfeer.
Kiese, taktvolle, des
kundige verkoopsters
tonen, volgens de
nieuwste principes,
de methode, gedeel
telijk de coupe voort
durend aanpassend
te vormen, terwijl
tóch het modieuze
en flatteuze behou
den blijftI
ANEGANG 46 - HAARLEM - TEL. 14651
Voor Baby en Kleuter óók Gr. Houtstr. 116
BONN, (Reuter) De speciale cor
respondent van het Hamburgse blad „Die
Welt", Giselher Wirsing, meldt uit Genè-
ve, dat het Algerijnse bevrijdingsfront
FNL met de Russen onderhandelt over
wapens voor de opstandelingen in Algerije.
Een delegatie van drie man van het FNL
zou onlangs in Praag en Moskou geweest
zijn. De Russen zouden zich bereid ver
klaard hebben op zekere voorwaarden wa
pens aan het FNL te leveren. De Russen
zouden wensen dat de leider van het Alge
rijns actiecomité in Tirana (Albanië), Ali
Boe Hali, opgenomen wordt in het FNL be
stuur voordat een besluit genomen kan
worden over de levering van zware wa
pens aan de opstandelingen.
De Algerijnse leider Ferhat Abbas heeft
volgens Wirsing gezegd, dat het weinig
twijfel lijdt of het FNL zal de Russische
voorwaarden aanvaarden, daar de behoef
te aan wapens dringend is: Het bevrij
dingsleger zou Russische MIG-straalja-
gers willen hebben en een „luchtbrug" tus
sen Albanië en Zuid-Algerije tot stand
willen brengen.
MONTREUX, (Reuter) Een woord
voerder van het FNL heeft ontkend, dat
Abbas kortgeleden, „alvorens uit Noord-
Afrika te vertrekken", een onderhoud
heeft gehad met een vertegenwoordiger
van „Die Welt". Hij verklaarde dat Abbas
in Tunis is en dat hij voorlopig niet naar
zijn woning in Montreux zal terugkeren.
Hij voegde hieraan toe dat hem „niets be
kend" is omtrent de andere mededelingen
van de correspondent van „Die Welt" in
zijn verslag van het onderhoud, dat hij met
Abbas zou hebben gehad. Hij sprak zijn
„grote verwondering" over het gepubli
ceerde uit.
OSLO (Reuter) De Noorse (socialisti
sche) regering heeft een resolutie van 45
sociaal-democratische volksvertegenwoor
digers, waarin de eis werd gesteld dat
Noorwegen, door gebruikmaking van het
vetorecht, eventuele uitrusting der West-
duitse strijdkrachten in NAVO-verband
met kernwapens zou verhinderen, verwor
pen. In een kabinetsverklaring wordt ge
zegd dat de resolutie „geen gegevens bevat,
welke het geven van speciale lastgevingen
aan de minister van landsverdediging zou
rechtvaardigen".
PARIJS (UP) In NAVO-kringen ge
looft men niet dat een land veto kan uit
spreken over de kernbewapening van
West-Duitsland. Geen lid van de organisa
tie kan zich mengen in de binnenlandse
aangelegenheden van een ander land, zo
wordt gezegd. De NAVO heeft de herbe
wapening van West-Duitsland formeel
goedgekeurd en deze is verder een zuiver
Westduitse kwestie, waarop geen NAVO-
lid invloed kan uitoefenen.
In bepaalde Franse kringen is men van
oordeel dat door het besluit van de Bonds
dag de akkoorden ten aanzien van de
Duitse herbewapening, die in 1954 in Parijs
werden gesloten, zijn geschonden. Krach
tens deze akkoorden mogen in West-Duits
land geen kernwapens worden vervaardigd.
Er werd niet gezegd uat de Bundeswehr
niet met kernwapens mag worden uitge
rust.
OSLO (Reuter) De Noorse eerste mi
nister, Einar Gerhardsen, heeft een ver
klaring uitgegeven, waarin hij zegt het te
betreuren dat de 45 parlementsleden „deze
belangrijke en moeilijke kwestie" op deze
manier hebben aangepakt.
Het zenden van kernwapens naar West-
Duitsland, aldus de resolutie, zou leiden
tot de kernbewaping van Oost-Duitsland,
en andere Oosteuropese landen. Op de
Noorse regering wordt een beroep gedaan
„deze ramp te voorkomen door een prin
cipieel standpunt in te nemen" op de
NAVO-vergaderingen.
PRAAG (Reuter) De ministers van Bui
tenlandse Zaken van Tsjechoslowakije,
Polen en Oost-Duitsland spreken thans in
Praag over de stappen van de Duitse
bondsregering tot verkrijging van tactische
kernwapens.
WASHINGTON (UP) De Poolse rege
ring heeft haar „zeer grote bezorgdheid
over het bewapenen van de Westduitse
strijdkrachten met kernwapens" ter kennis
van de Amerikaanse regering gebracht.
FRANKFORT (UP) De gemeenteraad
van Frankfort heeft een socialistische, dooi
de vrije democraten gesteunde motie, die
beoogt een volksstemming te houden over
het a] dan niet met kernwapens uitrusten
van de Bundeswehr, aangenomen. De chris
ten-democraten stemden tegen. In Göttin-
gen, bij Stuttgart, hebben 1300 arbeiders
van een machinefabriek gedemonstreerd
tegen het uitrusten met kernwapens van
de Bundeswehr.
