Stroom Nederlanders uit Indonesië
vond een gastvrij Singapore
Groen Co
r
LINOFELT
Eisenhowers bewind worstelt
met twee grote problemen
Parijs verwacht versnelling van
Russisch vredesoffensief
HENSEN
Vijftig jaar geleden
STOFJASSEN
COLBERTS
Van dag tot dag
Onder de hemel
van april
<praatatosl
WARME KLEREN PASSEN IN TROPENHITTE
Partijpolitiek speelt door de vraagstukken van
werkgelegenheid en een topconferentie heen
Centrale Verwarming
Pow-R-Matic Oliebranders
Elke soldaat krijgt in de
toekomst een kernwapen
Op de
West-Duitsland zou er het mikpunt van worden
Russische werken in Jemen
te Londen gerapporteerd
PAARLAARSTEEG 1
Postkoets naar Brussel
Uit Haarlems Dagblad
van 11 april 1908
VRIJDAG 11 APRIL 1958
De toelichting van minister Helders op
de begroting voor Nederlands Nieuw-
Guinea kan moeilijk de bezorgdheid weg
nemen, waarmee de gedachte aan de toe
komst van dit overzeese gebiedsdeel ge
paard gaat. Het is niet te verwachten dat
de regering in de huidige politieke verwik
kelingen van enig pessimisme blijkt geeft
ten aanzien van de enorme taak, die de
exploratie en ontwikkeling van Nieuw-
Guinea op de schouders van ons volk leg
gen, doch dat er in dat opzicht van opti
misme geen sprake kan zijn, blijkt duide
lijk tussen de regels der toelichting door.
Bijna 86 miljoen gulden zijn op de thans
aan de orde zijnde begroting nodig om
deze sluitend te maken. Ofschoon de mi
nister zegt dat deze bijdrage van aflopen
de aard is, valt er niet aan te twijfelen dat
de dag, waarop Nieuw-Guinea zijn eigen
economie en evolutie zal kunnen bekos
tigen, nog in het verre verschiet ligt.
Nauw daarmee samenhangend is uiteraard
het feit, dat het land nog aan het prille
begin van zijn uitleg is en dat de nood
zakelijke voorzieningen tot economische
ontwikkeling voorshands jaarlijks vele
Nederlandse miljoenen zullen blijven
eisen, voordat er eindelijk zal kunnen
worden gesproken van een economische
bate.
Dit economische aspect vertoont tot dus
ver slechts geringe, aarzelende vooruit
gang, De begroting voorziet in de aller
noodzakelijkste werken, doch grote plan
nen groot in de ontzaglijke Nieuwgui-
nese betekenis gaan boven de Neder
landse krachten. Wanneer de ontwikke
ling van dit land op grootscheepse wijze
zou moeten worden aangepakt, zouden de
135 miljoen der begroting tenminste ver
tienvoudigd moeten worden. Dan pas zou
kunnpn worden gesproken van een basis,
waarop uiteindelijk een zichzelf bedrui
pende Nieuwguinese economie mogelijk
zou zijn.
Nog zorgvoller is het aspect van de
politieke zelfstandigheid, waarover minis
ter Helders eveneens zeer voorzichtige uit
latingen heeft gedaan. Van politieke be
wustwording bij de Papoea heeft de mi
nister nog weinig gemerkt, doch dat is niet
te verwonderen wanneer men leest dat het
nog „een tiental jaren" zal duren voordat
Nederland het gehele eilanddeel en zijn
bevolking onder bestuur zal hebben. Daar
na pas kan serieus werk worden gemaakt
van de politieke opvoeding van die be
volking waarbij reusachtige bedragen
voor culturele doeleinden zullen moeten
worden iJ^stemd. Het onderwijsprobleem
afleen al: zal onvoorstelbare moeilijkheden
en kosten meebrengen, waarbij dan nog
moet worden afgewacht in welke mate de
Papoea-bevolking ontvankelijk zal blijken
voor de Nederlandse onderwijsmethoden
en de westerse opvoeding.
Van de resultaten daarvan kan nog niets
worden gezegd, aangezien dit onderdeel
nog slechts experimenteel 'en bij een ge
ring deel der bevolking kan worden toe
gepast.
De grote verantwoordelijkheid, die Ne
derland ten opzichte van Nieuw-Guinea
op zich heeft genomen, brengt een taak
mee die op vele opzichten onvervulbaar
zal blijken te zijn. De enorme belasting,
die dit overzeese bezit vormt voor onze
financiën een belasting die eerder gro
ter dan kleiner zal dienen te worden naar
mate de jaren verstrijken doet de vraag
rijzen of onze regering op het ogenblik
niet bezig is van een politieke dwangpo
sitie uit een sprong in het duister te doen,
die zowel voor het moederland als voor
het overzeese gebied op den duur nood
lottig zal kunnen zijn.
Afgezien van alle verwikkelingen op po
litiek terrein en zonder enige suggestie
ten aanzien van het politieke beleid in de
verhouding met Indonesië moet toch met
grote bezorgdheid de vraag worden ge
steld, of wij met Nieuw-Guinea op de
goede weg zijn, en of de toekomst van dit
eiland niet op andere wijze en met ver-
derreikende hulpmiddelen te putten
uit een groter arsenaal dan het Neder
landse moet worden beveiligd en ver
zekerd.
ADVERTENTIE
BMttii UW—
v. d. Ned. Linoleumfabr.
te Krommenie
HOUTNERF 200 br6.90
MOIRé 200 br7.90
VILTZEIL 200 br3.16
INLAID
GRANITé 200 br11.90
MARMOLEUM 200 br. 13.50
KRUISSTRAAT 11
HAARLEM TELEFOON 11491
Kinderverlamming. Volgens de in de
taatscourant gepubliceerde opgave van
het aantal aangegeven gevallen van be
smettelijke ziekten over de week van 23
tot en met 29 maart werd in die periode
aangegeven één geval van kinderverlam
mingsverschijnselen en wel in Haarlem.
(Van onze reisredacteur)
SINGAPORE Het strand toont het gangbare plaatje van een tropische
toeristenaffiche: lome, lauwe, blauwe golven, indolente palmen, wit blinkend
zand. Maar voor de luttele baders is het beeld' geen exotische attractie, zij zijn
reizigers die de andere kant uitgaan, naar de kou en de regen van Nederland,
die zelfs de meest optimistische folder voor hen niet aantrekkelijk kan maken.
Zij zijn de gedwongen toeristen met het donkerblauwe paspoort dat in Indonesië
taboe is geworden, Nederlandse geëvacueerden uit Djakarta, Medan of Balik-
Êapan, die zich in het doorgangskamp Changi in Singapore de tijd korten met
et laatste bad in een tropische zee, dat hun voorlopig beschoren zal zijn.
Zij haasten zich terug naar het kamp,
wanneer de stem van de kampassistente
door de luidspreker zegt: „Wil de familie
Jansens zich bij de „goedang" melden
voor het passen van warme kleren?" De
familie Jansens meldt zich en verwisselt
de dunne jurkjes of overhemdjes voor so
lide Nederlandse pantalons, vesten met
lange mouwen en tweedjasjes. De kinde
ren hijsen zich in trainingspakken. En
iedereen staat onwennig te transpireren
bij 't ongemakkelijke voorproefje van het
vreemde voorland. Men ondergaat het ge
laten, zoals de mannen gelaten in de kan
tine wat lome woorden laten vallen over
de oude tijd in Indonesië en de onzeker
heid in Holland, zoals de vrouwen gelaten
en moe het rumoer van kinderen aanho
ren.
Het is de gelatenheid van menselijk
drijfhout, losgeslagen van het eens zo ster
ke schip, aangespoeld in een vreemde
baai, berustend afwachtend waarheen
de stroom hen voeren zal.
Changi is gesloten
Het is rustig geworden in Changi, het
enige doorgangskamp voor de Nederland
se évacués in Singapore, dat nog open was
en dat 11 april gesloten werd. De grote
stroom is voorbij, 25.000 van de ,pak
weg, 50.000 Nederlanders in Indonesië zijn
geëvacueerd. De schrik van de eerste kwa
de ogenblikken is weg, de vrouwen en kin
deren van de Nederlandse employés zijn
naar huis. De meerderheid van hen die
thans evacueren gaat direct van Djakarta
per schip naar Nederland. Er is wat min
der haast bij de vertrekkenden; velen pro
beren hun boeltje wat beter te verkopen,
orde op zaken te stellen; wie nu nog binnen
komen zijn voornamelijk mensen uit de
buitenplaatsen, die gebruik maken van de
ongeregelde scheepsverbindingen tussen
Singapore en Indonesië. De vloed
golf is ingeschrömpeld tot een beekje, de
ene dag komen er tien of twintig, de ande
re geen enkele, het kampbestand van
Changi schommelde de laatste tijd tussen
twintig en honderd.
Nu Changi gesloten is, zal er elders een
klein opvangkampje worden geopend voor
de binnendruppelende gasten, die dan drie
keer per week met de K.L.M., mogelijk
met een enkel chartervliegtuig, naar Ne
derland zullen worden vervoerd.
Singapore nam overlast op zich
Men heeft nogal harde noten gekraakt
over de ontvangst in Singapore. Men heeft
over ongastvrijheid gesproken, de kam
pen modderbaden genoemd, het Neder
landse consulaire personeel laksheid ver
weten. Dit is onzin. Ondanks Singapore's
delicate politieke positie, heeft de eiland
kolonie militaire kampen ontruimd en
troepen met een driemaands verlof naar
huis gestuurd om de geëvacueerden te
ontvangen. Op de Indonesiërs werkt het
woord geëvacueerden overigens als een
rode lap op een stier, Djakarta spreekt
van repatrianten. Waren de tenten- en ba
rakkenkampen modderbaden? Nu ja, als
het in Singapore regent, dan komt het ook
bij bakken uit de hemel. Maar in Singapo
re's peperdure overvolle hotels was geen
plaats om de mensenstroom onder te
brengen. Gezien de „noodtoestand, heeft
niemand onnodig ongemak geleden. De
regering van Singapore heeft voorname
lijk zelf de overlast gehad: zij heeft met
prijzenswaardige tact gezwegen over de
stelselmatige verdwijning van servies
goed, lakens, dekens, zelfs complete veld
bedden, uit de kampementen....
Wat het Nederlandse consulaire perso
neel in Singapore betreft, 't heeft met on
vermoeide ijver, zij het mogelijk met de
lichte ambtelijke plechtstatigheid, die een
consulaat in normale tijden dient te sieren
de noodtoestand opgevangen, dag en nacht,
ook zondag en op feestdagen en nachten
doorgewerkt.
Het heeft al zijn consulaire tact nodig
gehad om een aantal menselijke proble
men op te lossen. Want al heeft men in de
opwinding van de eerste dagen in Neder
land de terugkomst van onze landgenoten
uit Indonesië begrijpelijkerwijze geroman
tiseerd, het valt niet te ontkennen dat er
naast de tragisch ontwortelde Indische Ne
derlanders en de Nederlandse emplovés
met hun gezinnen, ook dragers van het Ne
derlandse paspoort zijn meegekomen, die
tot de rottende droesem van een afgestor
ven koloniale maatschappij behoren, die
diefstal, afpersing, prostitutie, koppelarij
en onvoorstelbare vervuiling tot dagelijk
se verschijnselen in de kampen maakten.
Er zijn arrestaties nodig geweest. En de
uiterst ongebruikelijke sanitaire gewoon
ten van sommigen, waarvan ook de K.L.M.
kan meepraten heeft onderricht in het ge
bruik van een w.c. voor een aantal aanko
menden tot eerste kamproutine gemaakt.
Kwade mogelijkheid
Zo men zich in Singapore thans aan
past bij de verminderde stroom en de da
gelijkse maaltijden, die de regering van
Singapore vlot op bestelling leverde, tot
een wat handelbaarder aantal porties zijn
teruggelopen, dan houdt men toch reke
ning met één kwade mogelijkheid: name
lijk dat de politieke toestand in Indonesië
zo zou verergeren dat er opnieuw een
Amerikaanse films voor Russen
Eqn Russische missie heeft in de V. S.
tien films aangekocht voor vertoning in de
Sovjet-Unie. Het zijn meest musicals en
komedies, waarvan de titels nog niet be
kend zijn gemaakt.
In het kader van de culturele uitwisse
ling tussen de V. S. en de Sovjet-Unie zijn
veertig Amerikaanse studenten geselec
teerd voor een bezoek aan Rusland van
vijf tot zes weken. Twintig Russische stu
denten zullen naar de V. S. komen.
„sauve qui peut", een wilde vlucht, zou
ontstaan. Deze kan echter zeer wel worden
opgevangen. Ten eerste geschiedt de hui
dige evacuatie reeds in combinatie met
die van Britten en Amerikanen, hetgeen
de zaken politiek gemakkelijker maakt, en
ten tweede is dé staf van consul-generaal
Middelburg door de opgedane routine
thans volledig op kwade eventualiteiten
ingeschoten.
Hoezeer dat 't geval is, bewijst de voor
malige Nederlandse consul uit Makassar,
Jack de Leeuw, die na jarenlange tropen-
dienst nog wat in Singapore is achtergeble
ven om de functie van kampconsul te ver
vullen. Bij het bemoedigend woord en de
joviale uitleg die iedere évacué van hem
krijgt, doorloopt zijn stemgeluid alle va
riaties tussen hoog-Nederlands en het rol-
lendste Indische accent, zo nodig het
vloeiendste Maleis, al naar gelang welke
klant hij op zijn gemak moet stellen.
Langs zijn tafel paradeert het hele gam
ma van de Nederlandse samenleving in
Indonesië: de Nederlandse employé in
smetteloos wit hemd en witte lange
broek, het gezicht wat getaand door de
tropen, met wat zorgelijke rimpels om de
ogen vanwege de onzekerheid om 'n nieu
we baan in Nederland, het Indische
opaatje, een beetje beverig en hulpbehoe
vend glimlachend, de jonge Indische Ne
derlander in kleurig open hemd, die men
de rillige winter in een Hollandse pension
kamer zo graag besparen zou, de kleine
kinderen met grote donkere ogen in smal
le gezichtjes, die weghollen om te spelen
en dan hun spel weer onderbreken om bij
hun ouders een beetje zekerheid te komen
halen in de vreemde wereld om hen heen,
die zo snel verandert. En men moet bij het
zien van deze tragische rij al erg sterk in
de schoénen staan om een opwelling van
trieste woede te kunnen onderdrukken.
Zo zag de hemel er donderdag nog uit:
vol dreiging van aprilse buien met
sneeuw en hagel. Maar onverstoorbaar
trekt de boer met zijn mestverspreider
over het land, dat hij gereed maakt
voor de cyclus van ploegen, zaaien en
oogsten.
(Van onze correspondent in Washington)
Nog meer dan anders rust er in 1958 een
grote verantwoordelijkheid op de leiders
van de Verenigde Staten. De twee grote
vragen waarop de Amerikaanse regering
binnen afzienbare tijd antwoord moet
geven, zijn: Welke maatregelen moet men
treffen om de depressie te keren? Moet
men een top-conferentie met de Russen
houden en op welke voorwaarden kan men
dat eventueel doen? Het antwoord op die
twee vragen kan van grote invloed zijn,
niet alleen op het lot van de Verenigde
Staten, maar ook van de gehele wereld.
Men kan ervan verzekerd zijn dat de re
gering zich ernstig met deze beide vragen
bezig zou houden, ook al .iu 1958 geen ver
kiezingsjaar zijn. Wij willen beslist ver
mijden de binnenlandse politiek voor te
stellen als dè factor, die de komende be
slissingen beheersen zou. Wie echter rea
list is, zal moeten toegeven dat de partij
politiek haar invloed dit jaar extra zal
doen gelden. De grote beslissingen mogen
door die partij-politiek dan niet worden
voorgeschreven, zij kunnen er zeker door
worden beïnvloed.
Wanneer 1958 geen verkiezingsjaar was,
zou men waarschijnlijk met meer geduld
hebben afgewacht of het voorjaar verbe
tering zou brengen in de economische si
tuatie. Nu is dé sneeuw in vele delen van
de Verenigde Staten nog niet eens wegge-
dooid en beide partijen dringen in con
currentie reeds krachtig aan op vèi--
gaande anti-depressiemaatregelen.
Democraten dringen aan
De democraten hebben het politiek
bezien betrekkelijk gemakkelijk. Zij
dragen, ook al zijn ze in de meerderheid
in het Congres, niet de hoofdverantwoor
delijkheid, wanneer in het najaar zou blij
ken dat de economie zich niet zou hebben
hersteld of er nog slechter aan toe zou zijn
dan thans. De democraten kunnen daar
om wat onbezorgder op belastingverlaging,
krediet- en werkverruiming aandringen
dan de Republikeinse regering, die voor
een dilemma staat. De regering moet ver
mijden „te weinig te laat" te doen, maar
zij moet er tevens voor oppassen om op
gejaagd door de oppositie „te veel te
vroeg" te doen.
Een te vroeg doorgevoerde belasting
verlaging zou bijvoorbeeld tot een gevaar
lijke inflatie kunnen leiden. De Republi
keinse regering blijft daarom een midden
weg volgen, maar de politieke drang om
de Democraten de wind uit de zeilen te
nemen, wordt met de dag groter. Presi
dent Eisenhower heeft zich echter op
grond van de werkloosheidscijfers over
maart uitgesproken tegen verlaging der
belastingen.
De tweede grote vraag betreft de top
conferentie. Men kan niet zeggen dat de
regering door de Democratische oppositie
in de richting van zulk een conferentie ge
dreven wordt. Anders dan in Groot-Brit-
tannië is hier de publieke opinie vrij lauw
ten aanzien van zo'n verheven bijeen-
ADVERTENTIE
BLOEMENDAAL
TELEFOON 54855
komst. Toch speelt ook hier de binnen
landse politiek een bescheiden rol. Het is
bekend dat het de Republikeinen op het
ogenblik niet goed gaat en de regerings
partij vreest nog meer in de minderheid
te komen dan zij nu reeds is. In novem
ber wordt het gehele Huis van Afgevaar
digden vernieuwd en een derde van de se
naat. Nu biedt een geslaagde of zelfs een
geslaagd lijkende topconferentie een kans
om het prestige van de Republikeinen te
doen stijgen. Eisenhowers populariteit is
zelden zo groot geweest als toen hij, eind
juli 1955, op een zonnige zondagmorgen te
Washington terugkeerde na de conferentie
te Genève
Nogmaals, de binnenlandse politiek is
niet de beheersende factor in de proble
men waar de regering zich voor ziet ge
steld, maar voor een zekere invloed van
de partij-strijd mag men niet blind zijn.
LOS ANGELES (Reuter) De individu
ele Amerikaanse soldaat zal in de toekomst
wellicht zijn uitgerust met een schouder
wapen voor kernprojectielen, zo heeft lui
tenant-generaal Trudeau, hoofd van de
speurafdeling van het Amerikaanse leger,
in een réde te Los Angëlës verklaard. Vol
gens de generaal zal de toekomstige mili
tair mogelijk met éen in zijn helm inge
bouwde radiozender en -ontvanger, en
misschien zelfs met televisie en een appa
raat voor infra-rode stralen zijn uitgerust
en wellicht zal hij zich met een „vliegend
platform" of een luchtjeep verplaatsen
Uitrustingsstukken, die enkele jaren gele
den alleen in „science fiction" voorkwa
men, worden nu op papier of in materiaal
vervaardigd, aldus de generaal.
Hij verklaarde voorts dat het Ameri
kaanse leger „aardig op weg is" het vraag
stuk van het vinden van een wapen tegen
de intercontinentale ballistische raket, die
zich met een snelheid van veertigduizend
kilometer verplaatst, op te lossen. Met be
hulp van de raket van het type Nike-Zeus
kunnen de grote Amerikaanse steden bij
tijds beschermd worden
(Van onze correspondent in Parijs)
Hoewel men in diplomatieke kringen te
Parijs over het algemeen van oordeel is,
dat het psychologisch onverstandig en
zelfs gevaarlijk kan zijn de jongste Rus
sische voorstellen inzake stopzetting der
kernwapenproeven met de dooddoener
„propaganda" af te doen, gelooft men
toch evenmin, dat Moskou,- onder de ver
hoogde impulsen van premier-partijsecre
taris Kroesjtsjev een wezenlijk nieuw ele
ment in de discussie Oost-West zou hebben
ingevoerd. Kroesjtsjev vervolgt als opvol
ger van maarschalk Boelganin, zo meent
men te Parijs, de weg, die hij al geruime
tijd als partijleider had uitgestippeld,
doch waarschijnlijk zal het tempo nu nog
hoger worden opgevoerd.
De Russische beslissing eenzijdig de
kernwapenproeven stop te zetten, is zon
der twijfel een gebaar, dat sterk tot de pu
blieke wereldmening kan spreken. In feite
blijft het probleem echter ongewijzigd,
omdat Rusland nog altijd weigert een
deugdelijke wederzijdse controle, ook op
de produktie van kernwapens, te aanvaar
den. Dat president Eisenhower heeft doen
weten, dat hij een fundamentele wijziging
in zijn „vredes-politiek" overweegt, be
wijst, zo gelooft men in Parijs, dat ook
Washington begint in te zien dat het Wes
ten op het „psychologische front" een ac
tiever beleid zal moeten volgen.
Kroesjtsjev beheerst de kunst van het di
plomatieke schaakspel en hij weet zeer
1 ndig voordeel te trekken uit de moeilijk
heden van zijn tegenstanders. Hij heeft nu
weer een winstpunt behaald.
Tegenzet
Men verwacht in Parijs dat het Westen
zal trachten met een tegenzet het Kremlin
te dwingen zijn eigen zwakheden te onthul
len. Met dat doel zou het verband tussen
de Westerse eisen inzake stopzetting der
kernproeven en der produktie van zekere
militaire grondstoffen, iets verzacht kunnen
worden. Daarna zou Moskou kunnen wor
den verzocht ten aanzien van de kern
vraag der controle over de brug te komen.
Dit spel van loven en bieden zou aan
de respectieve ambassat" mrs worden
toevertrouwd, die te zelf der tijd de
grote topconferentie zouden voorbereiden.
Het Westen heeft voor dit beraad als
plaats Moskou, en als tijd 't einde van de
ze maand voorgesteld. Men wacht thans
op het Russische antwoord.
Diplomatieke waarnemers in de Franse
hoofdstad zou het niet verwonderen, wan
neer Kroesjtsjev zijn verdere offensief in
het bijzonder op West-Duitsland zal rich
ten. Men grondt die verwachting op
Kroesjtsjev's jongste brief aan bondskan
selier Adenauer, op de commentaren, die
daarop in de communistische pers zijn
verschenen, en tenslotte op de berichten,
die zijn doorgesijpeld over de conferentie
van de ministers van Buitenlandse Zaken
van Polen. Oost-Duitsland en Tsjecho-Slo-
wakije te Praag. De uitrusting van het
Westduitse leger met kernwapens is een
vooruitzicht, dat niet alleen de Centraal-
Europese landen, doch ook de Sovjet-Unie
kennelijk in hoge mate verontrust. Men
acht het in Parijs niet uitgesloten dat men
vooral in deze vrees de verklaring moet
zoeken van de versnelling van het vredes
offensief dat, onder Kroesjtsjev's leiding,
in Moskou is ingezet.
LONDEN (Reuter) In Londen zijn
aanwijzingen ontvangen dat de Russen
havenwerken uitvoeren aan de kust van
Jemen, dat grenst aan de Rode Zee. Voorts
verluidt, dat zij ook geschutsopstellingen
aan de kust van Jemen bouwen. Volgens
de Londense „Evening News" zal de Sov
jet-Unie een marinebasis bouwen te Ho-
deiba, de nieuwe hoofdstad van de Ver
enigde Arabische Republiek, die Egypte,
Syrië en Jemen omvat.
Het aantal Russische technici dat in
Jemen werkt wordt geschat op honderd.
CAIRO (Reuter) De Jemenitische le
gatie in Cairo heeft medegedeeld, dat
Britse troepen op 5 april Alkamasj in het
Jemenitische gebied Hareeb, hebben be
schoten en „een groot aantal inwoners"
hebben gedood. „Artillerie van Jemen be
schoot Britse vliegtuigen die over het ge
bied vlogen en bracht de vijand zware
verliezen toe", aldus de mededeling.
Fiets en maker
Op een oude fiets leeft men veel meer
mee met de geheimenissen der velodyna-
mica dan op een nieuwe. Bij mijn geregel
de bezoeken aan de fietsenmaker zie ik
vaak mensen met fonkelende rijwielen ar
riveren, die zeer geprikkeld zijn over het
mankement, waarvan zij aangifte doen.
En terecht. Van een nieuwe fiets verwacht
men zoiets niet. Met een „afijn, u bekijkt
het maar eens" laten zij hun fiets achter.
Maar ilt blijf er altijd bij. Ik geef moeren,
Britse sleutels, hamers en schroeven
draaiers aan terwijl ik het ingrijpen van
de fietsenmaker nauwlettend volg.
Mijn fietsenmaker belijdt, als ik het wèl
heb een protestantse godsdienst, maar zijn
liefde voor zijn vak heeft hem een flinke
scheut animisme meegegeven. Hij gelooft,
dat allerlei kleine deeltjes, die op het oog
levenloos voor hem op zijn werkbank lig
gen, die hij kan maken en breken met zijn
bankschroef, bezielde voorwerpjes zijn, met
een eigen willetje. Nu is dat geloof in be
zielde materie ons geen van allen vreemd,
vooral wanneer het over onze rijwielen
gaat. Laten we alleen maar denken aan
vakantietochten in het verleden, waarop
wij met grote gezelschappen fietsten. Als
er dan iemand zei: „mijn banden houden
het prima vanmorgen", was er onmiddel
lijk een ander, die riep: „zeg dat maar niet
te hard". Pas dan fietste ieder gerust ver
der want de balans van de verwachtingen
was met dit pessimisme in evenwicht ge
bracht en de eer werd geheel aan de
banden zelve gelaten.
Het is dus niet verwonderlijk, dat ook
mijn fietsenmaker dit- heeft. Het verleven
digt zijn vak op ongehoorde wijze. Iedere
reparatie wordt op die manier een zaak
van list en tegenlist. En hij vindt het pret
tig, mij daarin te laten delen. Onlangs be
zeerde hij zijn hand omdat de schroeven
draaier uitschoot bij een vergeefse poging
een vastgeroeste schroef los te krijgen. Ik
verwachtte, dat hij nu zou gaan tieren
over dat oude ding, dat regelmatig aan zijn
haken hangt. Maar hij keek veelbeteke
nend van mij naar de schroef en terug en
zei: „die denkt laat ik nou eens lekker
overdwars op de draad gaan zitten. Maar
daar moeten ze bij ouwe Kees niet mee
aankomen.Met deze woorden nam hij
een hamer en overwon.
Bij een andere gelegenheid, waarop hij
de remnaaf, die nog heel goed is, moest
verstellen, bleek het achterwiel na de
montering aan te lopen. Terwijl hij het
wiel langzaam ronddraaide ging hij vrij
wel met zijn neus tegen het achterlicht
zitten en zijn gezicht kreeg een loerende
uitdrukking. Toen richtte hij zich op en
zei: „Er zit een slag in het wiel. Als ik hem
hier aandruk dan zal je zien dat hij daar
ineens floep zegt. En dan zijn we nóg niets
verder. Maar daar heeft-ie mij niet mee.
Dat hebben <er al meer bij me gepro
beerd...." Opnieuw draaide hij aan het
wiel. Hij lachte triomfantelijk. En overwon
opnieuw.
Al wekenlang rijd ik nu met een klein
slagje in mij wiel. Maar slechts héél af en
toe, bij een onberaden bocht, slipt het even
aan. En zowel de fietsenmaker als ik ver
beelden ons, dat we de materie de baas
zijn geworden
Henk Biersteker
ADVERTENTIE
„SANFOR"
vanaf 13.65
„SANFOR"
Khaki en blauw
vanaf ƒ11.40
Op zondag 13 april om drie uur 's mid
dags zal op het Maastrichtse Vrijthof de
historische postkoets arriveren, die onlangs
uit Hamburg vertrok om op 17 april de
opening bij te wonen. De rit werd georga
niseerd door de Hamburgse postkoetsver
eniging. Het antieke vervoermiddel zal via
Aken, Maastricht en Hasselt de oude post-
koetsweg uit vorige eeuwen volgen. Bij het
grenskantoor „De Plank" bij Slenaken zal
de koets, waarin vier Hamburgse kunste
naars, literatoren en beeldende artiesten
de reis maken, de Belgisch-Nederlandse
grens overschrijden.
HAARLEM. In den Bloemendaal-
schen Gemeenteraad vroeg bij de rond
vraag mr. Tideman, hoe het komt dat
men eerst den Duinlustweg aan de eene
zijde heeft opgebroken om waterlei
dingsbuizen te leggen, doch naderhand
deze buizen weer heeft opgegraven om
ze aan den anderen kant van den weg
in te graven.
De voorzitter antwoordde, dat toen
men 100 meter buis had gelegd, een
kabel werd ontdekt met een spanning
van 5000 Volt, die naar IJmuiden leidt.
Daar het zeer ongewenscht is, de wa
terleiding naast deze kabel te leggen,
is men naar den anderen kant van den
weg gegaan. Mr. Tideman repliceerde,
dat het toch wel zeer gewenscht zoude
zijn, alle ondergrondsche leidingen in
teekening te brengen, opdat men niet
meer voor dergelijke verrassingen zal
komen te staan. „Dat kost veel arbeid
en veel geld", zei de voorzitter, „en als
dat werk klaar is, zitten de buizen al
lang in den grond". Maar de Raad nam
een voorstel van mr. Tideman aan, om
B. en W. te verzoeken, deze zaak toch
eens te overwegen.
