(^Panda ie het Wilde Westen
Coöp. Centr. Raiffeisén bank had
sterk stijgende onkosten
Winst Nederlandse Participatie Mij.
niet onaanzienlijk gedaald
Het blijft zacht en zonnig
Voorjaarsvreugde!
J. J. VAN KOOTEN
Wereldnieuws
2
JAARVERSLAG 195 7
Houthandel William Pont
verhoogt dividend
Weekstaat Ned. Bank
Kwartaaluitkering aan de
gemeenten
Ontwikkeling bij Carp's
niet bemoedigend
Bevredigende gang van
zaken bij Sikkens
Kwartaalresultaat Standard
Oil N. J. lager dan in 1957
N.H.M. in Singapore
vandaag honderd jaar
Predikaat „Koninklijke"
voor Ten Cate-K.S.W.
Ogem-lening overtekend
Recordresultaten bij de
Eerste Rotterdamsche"
n
S
it
la
Goed voorbeeld doet...
Dividendvoorstellen
Toch ió het zo
r~
LEVEN OP
MARS
DONDERDAG 1 MEI 1958
Blijkens het verslag over 1957 van de
Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank te
Utrecht werd aan interest en provisie ge
boekt 6.45&194 (v.j. f 6.122.294). Na af
trek van onkosten, afschrijvingen, koers
verlies effecten en beat tingen bedraagt
het winstsaldo 1.066.256 (v.j. 1.180.494).
Vermeerderd met het onverdeeld saldo
1956 is beschikbaar f 1.384.013 waaruit
wordt voorgesteld te reserveren f 1.050.000
en over te brengen naar nieuwe rekening
334.013.
De tegoeden der boerenleenbanken bij de
centrale bank namen in totaal toe met
ruim 56 miljoen. Tot deze toeneming
heeft, naast bijschrijving van rente ten
bedrage van ongeveer 18 miljoen, in be
langrijke mate bijgedragen een stijging
van de aan de lokale boerenleenbanken toe
vertrouwde middelen met ruim 70 miljoen
tegenover een. toeneming van de krediet
verlening en beleggingen in eigen kring
dier instellingen met ruim 50 miljoen en
een daling van de overige uitzettingen der
lokale banken met ruim f 8 miljoen. Voorts
moet bij het voorgaande rekening gehou
den worden met de omstandigheid, dat met
de volstorting van het verdubbelde aande
lenkapitaal, welke valuta 31 december 1957
plaats vond, een bedrag groot ruim 11
miljoen gemoeid was.
De kredietverlening in rekening-courant
inclusief de voorschotten aan deelnemin
gen, steeg met ongeveer 17 miljoen. Hier
tegenover stond een daling van de be
leggingen in effecten en onderhandse le
ningen met ongeveer 18 miljoen. Tegen-
ADVERTENT1E
SOLEX een begrip van veiligheid
v.a. ƒ349.50
Houtplein 20 Tel. 12000.
Grote Houtstraat 140 - Tel. 12549
De verlies- en winstrekening over 1957
van de n.v. Houthandel v/h William Pont
te Zaandam toont een beter resultaat, dan
in voorgaande jaren, hoewel de beste
dingsbeperking het boekjaar beïnvloedde.
De exploitatierekening heeft 303.065 be
dragen en week slechts in geringe mate
af van 1956. Uitkering op deelnemingen in
andere ondernemingen beliep 1.363.200
(v.j. 863.800). Rentevergoeding door
deelnemingen bedroeg 869.161 485.152)
en de opbrengst effecten 68.158 65.447).
Na aftrek van afschrijving vaste goederen
en bedrijfsmateriaal ad 82.584 dotatie
reserve diverse belangen 750.000 (onv.),
diverse voorzieningen (inclusief belastin
gen) ad 842.000 in voorgaande jaren is
de voorziening voor belastingen begrepen
in de exploitatierekening. Deze was van
geringe betekenis. Het winstsaldo bedroeg
1.079.000 977.000). Voorgesteld wordt
het dividend te verhogen van 11 tot 12
percent op een onveranderd geplaatst
aandelenkapitaal van 5.005.000.
Het verminderde verbruik van hout en de
sterk gestegen rentevoet veroorzaakten
een ernstige stagnatie in de omzetten,
waardoor een uitzonderlijk grote handels
voorraad ontstond van gezaagd naald
hout. Dit feit heeft niet nagelaten prijs-
drukkend te werken. Daarenboven is door
de teruglopende conjunctuur in de omrin
gende landen het houtverbruik ook daar
afnemend. Al deze factoren tezamen wet
tigen, .dat de verwachtingen voor 1958
minder hoog gespannen zijn.
Uit de weekstaat van de Nederlandsche
Bank per 28 april blijkt, dat het saldo van
de staat mede door de kwartaaluitkering
aan de gemeenten sterk is teruggelopen.
De stand bedraagt thans 229,7 miljoen
tegen 524,3 miljoen de vorige week. Door
deze uitkering is het mogelijk geworden,
dat de opgenomen voorschotten tot een
bedrag van f 72 miljoen werden terugbe
taald. Het bedrag van de resterende voor
schotten is thans 25 miljoen, hetgeen on
geveer het normale niveau is.
Verder is een belangrijk bedrag van de
uitkering direct in de markt gekomen.
Hierdoor is het mogelijk geweest, dat het
saldo van de banken, ondanks de opname
van 182 miljoen aan bankbiljetten, ge
stegen is tot 443,9 miljoen, dus ongeveer
45 miljoen hoger dan de vorige week.
Door de opname van de bankbiljetten is
de totale circulatie gestegen tot 4141,6
miljoen. Deze stand werd bereikt op het
moment, dat de ultimo-opvragingen op
zijn hoogst waren. De goud- en deviezen
voorraad vertoont een aanwas van 20,4
miljoen welke voor een belangrijk gedeel
te uit harde valuta blijkt te bestaan.
Toen op 25 april door de uitkering aan
de gemeenten veel geld in de markt kwam
ontstond een dusdanige ruimte, dat de
daggeldrerite door de banken werd ver
laagd van 3 tot 2% percent. Ook op dit
percentage kon het geld gemakkelijk aan
getrokken worden.
Doordat de Duitse regering aan naaiga-
cnfabrikanten marken tegen gereduceer-
le prijs beschikbaar stelt bij katoenaan-
open in Egypte, bevinden de Nederland-
s fabrikanten zich in een ongunstige con-
urrentiepositie, aldus werd aandeelhou-
ars in de te Amsterdam gehouden alge-
aene vergadering van Carp's Garenfa-
brieken n.v. te Helmond medegedeeld.
Wat de gang van zaken in 1958 betreft
is de directie van mening dat deze geen
bemoedigende indruk maakt. Met de mo
gelijkheid dat de resultaten dit jaar min
der gunstig zullen zijn dan in 1957 moet
ekening worden gehouden.
over de aflossing der per 31 december 1956
opgenomen middelen stond een toeneming
van de toevertrouwde middelen ad ruim
f 47 miljoen. Het onkostencijfer steeg be
langrijk van 2.575.998 tot 3.088.448. Het'
giroverkeer vertoonde in dit verslagjaar
wederom een toeneming; van 2.695.6
posten tot een bedrag van 5.059.230.085
in 1956 tot 2.978.856 posten tot een bedrag
van 5.669.294.154 in 1957.
De ingelegde spaargelden ondergingen
gedurende het verslagjaar een vermeer
dering met 67,3 miljoen. Na bijschrij
ving van rente, welke ongeveer 44 mil
joen zal belopen, zal het tegoed van de
gezamenlijke inleggers met ruim 110 mil
joen stijgen tot 1720 miljoen.
Evenals in het voorafgaande jaar bleven
de besparingen in de provincies Gronin
gen, Friesland en Zeeland belangrijk be
neden, die van de provincies Overijsel
Gelderland en Zuid-Holland belangrijk bo
ven het gemiddelde. De relatief grootste
stijging onderging het totaal der spaarte>
goeden in Noord-Brabant.
Per saldo stegen de creditsaldo'a in re-
kening-courant met f 3,7 miljoen. De kre
dietverlening en beleggingen in eigen
kring omvatten naast de kredietverlening
in rekening-courant aan lagere publiek
rechtelijke organen uitsluitend de krediet
en voorschotverlening aan de leden der
aangesloten banken. In 1956 steeg deze
post met 130,2 miljoen, in 1957 met 51,4
miljoen. Als oorzaken voor de vertraging
der stijging worden genoemd de beper
king der dispensatieregeling en de stij
ging van de debetrente.
De cijfers over het eerste kwartaal van
1958 hebben bij Sikkens nog enige stijging
vertoond vergeleken bij de zeer goede van
de overeenkomstige periode van 1957. On
voorziene omstandigheden voorbehouden
verwacht de directie, dat de resultaten
over 1958 niet ongunstig zullen afsteken
bij die van het vorige jaar, aldus werd
aandeelhouders medegedeeld in de te Sas-
senheim gehouden algemene vergadering
van Sikkens Lakfabrieken n.v.
Op vragen van aandeelhouders of het
bestuur in 1958 nog een beroep op de ka
pitaalmarkt zal doen, wilde de voorzitter
geen positief antwoord geven. De bouw van
een nieuw laboratorium zal ongeveer 7 tot
8 ton vergen, misschien met de totale in
richting mee meer dan 1 miljoen. Het be
stuur was van mening, dat er eventueel
wel mogelijkheden zullen zijn om geld aan
te trekken als dit nodig is.
De Standard Oil Company New Jersey
heeft in het eerste kwartaal 1958 een to
taal aan inkomsten uit verkoop en inves
teringen van naacschatting 1.890 miljoen
dollar geboekt tegen 2.043 fiiilj'oen dollar
in de eerste drie maanden van 1957. De
daling wordt toegeschreveri aam de ge
middeld lagere prijzen, die in de afge
lopen maanden voor petroleumprodukten
werden betaald. Kwantitatief lag de vf
koop van produkten iets hoger dan het vo
rige jaar, toen de maatschappij in het eer
ste kwartaal een recordverkoop boekte.
De geconsolideerde winst in de periode
tót 31 maart 1958 wordt geschat op 167
miljoen dollar, hetgeen overeenkomt m^t
82 dollarcents op ieder der 203.597.000 uit
staande aandelen. In het eerste kwartaal
van 1957 bedroeg de geconsolideerde winst
237 miljoen dollar of dollar 1.20 per aan
deel; toen evenwel over een kleiner aan
tal uitstaande aandelen.
De kapitaaluitgaven en de uitgaven voor
exploratiewerkzaamheden van de gecon
solideerde Esso-maatschappij bedroegen in
het eerste kwartaal van 1958 naar schat
ting 252 miljoen dollar, eenzelfde bedrag
als vorig jaar. Aan belastingen, invoer
rechten, enzovoorts werd een bedrag van
496 miljoen dollar uitgegeven tegen 576
miljoen dollar het vorige jaar.
De wereldprpduktie van het concern be
droeg in het eerste kwartaal 1958 naar
schatting 320.000 ton aardolie per dag te
gen 344.000 ton in 1957, hetgeen toen een
record was in de geschiedenis van de on
derneming. De raffinaderijen van het con
cern produceerden de eerste drie maanden
van dit jaar dagelijks 343.000 ton petro
leumprodukten .tegen 356.000 ton per dag
in de overeenkomstige periode van 1957.
ADVERTENTIE
Niet alleen het huis schoon,
maar ook de handen gaaf en
nog mooier dan ze al waren,
dankzij.Hamea-Gelei.Tube9sc
Vandaag is het honderd jaar geleden
dat de Nederlandsche Handel-Maatschap-
pij haar deuren opende in Singapore. De
herdenking heeft plaats in aanwezigheid
van de president der maatschappij, de
heer A. A. van Sandick.
De N.H.M. heeft te Singapore als bank
veel meer betekenis gekregen dan zij
daar indertijd had als handelslichaam.
Vooral na de tweede wereldoorlog heeft
zij een werkzaam aandeel gehad in het
weer op gang brengen van de internatio
nale handel van Singapore, vooral van de
talrijke Nederlandse handelshuizen, wel
ke zich aldaar zijn gaan vestigen.
Aan de n.v. Textielfabriek Ten Cate-
K.S.W. is het recht verleend het predikaat
„Koninklijke" te voeren.
Op 21 september 1957 werd besloten tot
een fusie tussen de n.v. H. ten Cate Hz.
en Co. te Almelo en de Koninklijke Stoom
weverij te Nijverdal. De nieuwe naam van
de vennootschap luidt thans, „Koninklijke
Textielfabrieken Nijverdal Ten Cate n.v."
Op de emissie van zes miljoen gulden
vijf en half percent vijftienjarige obliga
ties n.v. Overzeese Gas- en Electriciteit
Maatschappij te Rotterdam is voor een
dermate groot bedrag ingeschreven, zo
wordt ons medegedeeld, dat bij de toewij
zing een zeer aanzienlijke reductie zal
moeten plaatsvinden.
In 1957 heeft de stijging van de premie
ontvangst van de „Eerste Rotterdam
sche" maatschappij van verzekering n.v.
weer die van alle voorafgaande jaren
overtroffen: 27.421.662,77 tegenover
23.239.845,52 in 1956.
De technische reserves (schadereserve
en premiereserve) belopen in totaal
22.392.154,37. Aan waarborgen heeft de
maatschappij voorts het volgestorte ka
pitaal ad f 2.000.400,- en een extra reser
ve van 4.322.288,99 (na toevoeging van
1.016.417,38 uit de winst over het verslag
jaar). Voor het jaar 1958 wordt niet op
een zo grote vooruitgang als in 1956 en
1957 gerekend.
De winst bedroeg in het verslagjaar
1.621.465,38 (v.j. 1.392.583,89). Het di
vidend, uitgekeerd over het geplaatste ka
pitaal bedraagt 12 percent (v.j. 10 per
cent).
De directie deelt in haar verslag verder
mede, dat tegenover een daling van de
verschillende kosten met ruim 1 percent en
stijging van het schadepercentage heeft
gestaan, eveneens met ruim 1 percent en
dat de technische winst, evenals vorig
jaar, ongeveer 2,6 percent van de risico
premie voor eigen rekening heeft bedra
gen. De vooruitgang in premie heeft be
trekking op alle branches.
ADVERTENTIE
i/fi/mn
ONTBIJT- EN TAFELLAKENS
De Nederlandse Participatie Maatschap
pij n.v. te Amsterdam heeft, blijkens het
verslag, over 1957 een winst behaald van
1.669.220 (v.j. f 2.366.047). Naar de „re
serve voor waardeverminderingen" wordt
een bedrag van 299.354 overgebracht en
in het statutaire reservefonds wordt
f 275.000 gestort. Voorgesteld wordt een
onveranderd dividend van 4l/t percent
over een onveranderd kapitaal van 25
miljoen. De „reserve voor waardevermin
deringen" beloopt nu 980.000.
Het aantal aanvragen tot deelneming in
het risicodragende kapitaal van onder
nemingen of tot uitbreiding van een be
staand belang was niet groter dan in vo
rige jaren. Aanvragen tot een totaal be
drag van 1.694.000 werden ingewilligd.
Verkopen van aandelen uit de portefeuille
der maatschappij bleven tot een beschei
den bedrag beperkt. Het betroffen ter
beurze genoteerde fondsen. Het saldo van
de koersverschillen, dat bij deze transac
ties geboekt werd, is in de brutowinst ver
werkt.
De balanswaarde der beleggingen is op
veilige wijze berekend en de bestaande re
serves worden ruimschoots voldoende ge
acht om normale verlieskansen op te
vangen.
De gang van zaken bij het overgrote deel
van de ondernemingen, waarin de maat
schappij een belang heeft, is bevredigend
geweest. Hoewel in een aantal bedrijven
voor 1958 lagere winsten verwacht wor
den, behoeft het in totaal aan dividenden
te ontvangen bedrag niet kleiner te zijn
dan in 1957. Doordat in vele gevallen een
grote marge tussen netto winst en dividend
aanwezig was, zullen vele dividenden op
hetzelfde peil gehandhaafd kunnen wor
den. Eind 1957 was het totale aantal be
leggingen eenenzeventig met een boek
waarde van 24.074.193 (v.j. negenenzestig
met 22.764.378). .Sedert 1948 is in totaal
38 miljoen belegd.
Het gemiddelde rendement van de be
leggingen in ondernemingen bedroeg in
1957 7 percent (6,7 percent). Per ultimo de
cember 1957 waren de liquide middelen,
beschikbaar voor verdere belegging in
aandelen, nog van tamelijk ruime omvang.
Het weer in Europa, met uitzondering
van Scandinavië, wordt thans bepaald
door een omvangrijk hogedrukgebied,
waarvan het centrum in onze omgeving is
gelegen. De lucht in het hogedrukgebied is
tamelijk vochtig, waardoor er in de nacht
plaatselijk mist ontstaat. Overdag is het
weer overwegend zonnig, waarbij gisteren
maximum temperaturen werden bereikt
van 25 graden in Zuid-Frankrijk, 23 gra
den in Zuid-Engeland en 16 tot 20 graden
in Duitsland en onze streken. In de kust
gebieden zijn de temperaturen bij zeewind
overdag wat lager. Het weer in Scandi
navië staat onder invloed van een depres
sie voor de kust van Noorwegen. Om deze
depressie stroomt koude polaire lucht
naar Zweden en Finland. Lagedrukgebie
den worden verder aangetroffen ten zui
den van IJsland en bij de Azoren. Geen
van deze systemen vertoont op het ogen
blik grote activiteit. In verband daarmede
komen over een uitstrekt gebied maar ge-,
ringe luchtdrukveranderingen voor. He^'
weer in ons land zal ook morgen over
wegend zonnig en in het binnenland vrij
warm zijn.
WEERRAPPORTEN
Vrijdag 2 mei
Zon op 5.10 uur, onder 20.05 uur.
Maan op 19.00 uur, onder 4.33 uur.
Maanstanden
3 mei 13.23 uur volle maan.
10 mei 15.37 uur laatste kwartier.
18 mei 20.00 uur nieuwe maan.
26 mei 5.38 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Vrjjdag 2 mei
Hoog water 2.26 en 14.51 uur.
Laag water 10.21 en 22.51 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
Temperaturenbulten
M
w
en binnenlandheden
(0
morgen 7 uur.
Neerslag:
ES
2 e
laatste 24 uur
1
Den Helder
licht bew.
nno
8
0
Ypenburg
onbewolkt
windst.
10
0
Vlissingen
onbewolkt
no
10
0
Eelde
zwaar bew
windst.
8
0
Twente
geheel bew. windst.
8
0
De Bilt
dichte mist
wnw
8
0
Eindhoven
onbewolkt
windst.
9
0
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt
windst.
9
Helsinki
zwaar bew.
wzw
5
6
Stockholm
or bewolkt
wnw
16
0
Oslo
zwaar bew
windst.
15
0
Kopenhagen
licht bew.
wnw
16
0
Aberdeen
regen
windst.
18
0,1
Londen
onbewolkt
no
23
0
Amsterdam
onbewolkt
0
18
0
Brussel
onbewolkt
0
20
0
Luxemburg
onbewolkt
no
18
0
Parijs
onbewolkt
no
20
0
Bordeaux
onbewolkt
0
24
0
Grenoble
onbewolkt
windst.
22
0
Nice
onbewolkt
n
18
0
Berlijn
licht bew.
nw
17
0
Frankfort
onbewolkt
ono
17
0
München
onbewolkt
windst.
12
0
Ziirich
onbewolkt
nno
16
0
Genève
onbewolkt
nnw
17
0
Locarno
onbewolkt
windst.
21
0
Wenen
zwaar bew
n
15
0
Innsbruck
onbewolkt
w
17
0
Rome
onbewolkt
no
21
0
Ajaccio
onbewolkt
no
20
0
Madrid
licht bew.
windst.
28
0
Mallorca
onbewolkt
nnw
25
0
Algiers
onbewolkt
0
21
0
ADVERTENTIE
Zeker, haar grootmoeder en ook
haar moeder gebruikten reeds
MAÏZENA DURYEA en zij volg
de dat goede voorbeeld. Vandaar
haar lekkere groenten, smakelijke
soepen en smeuïge sausen. En als
haar vriendinnen vragen hoe het
komt dat zij zo lekker kan koken,
dan zegt zij,,Goed voorbeeld dóet
goed volgen" en gebruik zoals
ik - MAÏZENA PVRYEA voor
het binden van groenten, soepen
en sausen. Dan zijn mislukkingen
by voorbaat uitgesloten.
In de vergadering van commissarissen
en directie der Kunstzijde Spinnerij Nyma
n.v. te Nijmegen is besloten het saldo van
de verlies- en winstrekening per ultimo
1957 in zijn geheel toe te voegen aan een
nieuw gevorn: ie reserve voor diverse risi
co's, zodat geen voorstel tot dividenduit
kering over 1957 kan worden gedaan.
(Vorig jaar werd 5 percent dividend be
taald). Dit besluit is genomen zowel uit
liquiditeitsoverwegingen als uit hoofde
van de huidige onzekere marktsituatie, on
danks de betere gang van zaken ten op
zichte van het vorige verslagjaar.
Het bestuur van de A-S.W. Apparaten-
fabriek (Automatic Screw Works) te Nij
megen zal aan de binnenkort te houden
algemene aandeelhoudersvergadering voor
stellen over het boekjaar 1957 een dividend
uit te keren van 10 percent in contanten
(v.j. 12.8 percent waarvan 2.8 percent in
contanten en 10 percent in aandelen).
Naar aanleiding van het door de „Ko
ninklijke" in het vooruitzicht gestelde slot-
dividend van f 3,50 per aandeel van 20
(17V2 percent over het boekjaar 1957), ligt
het in de bedoeling van de raad van be
heer der Dordtsche Petroleum-industrie
Maatschappij om, na ontvangst van dit
slotdividend, over te gaan tot betaalbaar
stelling van een eerste interimdividend
over 1958 van 17V2 percent op haar prefe
rente en gewone aandelen en onderaan
delen.
Directie en commissarissen van de n.v.
Koninklijke Deiftsch-aardewerkfabriek
„De Porceleyne Fles" te Delft zullen aan
deelhouders voorstellen, het dividend over
het jaar 1957 te bepalen op 8 percent (v. j,
eveneens 8 percent).
Commissarissen en directie der Ver
enigde Machinefabrieken n.v. (Stork-
Werkspoor) zullen voorstellen aan aan
deelhouders over 1957 een dividend van 10
percent (onv.) uit te keren. Evenals vorig
jaar kan dit dividend desgewenst ont
vangen worden in aandelen en in dit geval
ten laste va de agioreserve.
Het jaarverslag 1957 van de N.V. Ento-
mayer te Amsterdam meldt een voordelig
saldo exploitatierekening van 72.889.
(v. j. 36.721.Bijzondere reserve was
nihil (v. j. 38.000.Na afschrijving
van onkosten en belastingen enzovoorts
resteert een saldo winst van 1.695.(v.
j. 2.222."dat men voorstelt op nieuwe
rekening over te brengen en het dividend
wederom te passeren. Het thans lopende
boekjaar is tot nu toe bevredigend.
Wm. H. Muller en Co. n.v. stelt voor
over het boekjaar 1957 op de gewone aan
delen een dividend van 22.5 percent te de
clareren, waarvan 12.5 percent in con
tanten en 10 percent in aandelen, ten volle
delende in de winst over 1958 en volgend'
jaren, en op de 5 percent preferente winst-
delende aandelen een dividend van 6 per
cent uit te keren. Het dividend op de ge
wone aandelen bedroeg over 1956 25 per
cent, waarvan 12.5 percent in aandelen.
Aan de algemene aandeelhoudersverga
dering van Dikkers en Co. n.v. zal een di
vidend worden voorgesteld van 14 percent
(onveranderd).
De netto winst 1957 van de Groninger
Financierings Bank n.v. heeft na ruime
afschrijving voor de lopende risico's
51.760.bedragen. Er zal een onveran
derd dividend van 7 percent worden uit
gekeerd.
4DyF.RTF.NTlE
VOOR LASTIGE MANNÉN
Een boord, die absoluut 16
uur per dag keurig glad blijft
zitten! Dat is de oronized
boord van Kerko's sneeuw
witte „Espresso'^ shirt, ge
maakt van no-iron poplin,
maar wérkelijk no-iron!
Slechts f 13.50.
Monument. Na tien jaar is aan het licht
gekomen, dat veertig vooraanstaande
Japanse juristen, in december 1948,
as van acht terechtgestelde Japanse
oorlogsmisdadigers, onder wie de gene
raals Hideki en Tojo, hebben laten
stelen uit een crematorium van het
Amerikaanse leger in Japan. Zij wil
len de as thans in een nieuw monu
ment een laatste rustplaats bereiden.
Scheiding. De zeventigjarige Koning Idriss
van Libië is gescheiden van zijn twee
de vrouw, Aliya, een Egyptische met
wie hij in 1955 in het huwelijk trad, in
de hoop een opvolger voor de Libische
troon te krijgen. Er is echter geen zoon
uit het huwelijk voortgekomen en Ali
ya keerde zeventien maanden na het
huwelijk „om gezondheisredenen"
naar Egypte terug.
Sneeuwmangrot. Professor Norman Dyh-
renfurth van de universiteit van Cali-
fornië zou, naar in Katmandhoe ver
luidt, in Oost-Nepal een grotwoning
hebben gevonden van de „afschuwelij
ke sneeuwman", ook wel Yeti genaamd.
In de grot zouden haren van de sneeuw
man zijn gevonden en voetafdrukken,
die lijken op die welke aan de sneeuw
man worden toegeschreven.
Hongersnood. De verwoesting door brand
van een opslagplaats der Canadese re
gering te Garry Lake in het onherberg
zame noorden van Canada, heeft te
vens gevaarlijke gevolgen voor Eski
mo's die daar in de buurt vertoeven.
Volgens de eerste berichten zijn acht
Eskimo's de hongerdood gestorven.
Een negende is doodgevroren.
Oneens. Dr. Schiff van de universiteit van
Stanford is het niet eens met Einsteins
theorie over de zwaartekracht. Volgens
dr. Schiff is de zwaartekracht moge
lijk een gevolg van voortdurende wis
selwerking tussen neutronen. Einstein
verklaarde indertijd, dat de zwaarte
kracht grotendeels een gevolg is van
de geometrische afmetingen van de
ruimte, waarin kleine bewegende licha
men door grotere worden aangetrok
ken.
Ironie. Tot bevreemding van vele buiten
landse afgevaardigden en tot ergernis
van verscheidene Belgische vertegen
woordigers heeft de Belgische minister
van Buitenlandse Handel, Fayat, zijn
rede tot de Raadgevende Vergadering
van de Raad van Europa te Straats
burg in het Engels uitgesproken. Frans
en Engels zijn de officiële talen, maar
er is voorgesteld aan Duits, Neder
lands en Italiaans een zelfde positie toe
te kennen. De Belgische voorzitter van
de vergadering, renator Dehousse,
maakte over dit uitvloeisel van de taal
strijd in België een ironische opmer
king.
Verzekering. Het gevaar ten gevolge van
radio-actieve neerslag is niet groot ge
noeg om hiermee rekening te houden
bij de vaststelling van de premies voor
levensverzekeringen, zo wordt gezegd
in een rapport van de medische dienst
van een grote Amerikaanse verzeke
ringsmaatschappij. Volgens het rap
port heeft de mens zolang hij op aar
de is, blootgestaan aan een „natuur
lijke" radio-actieve straling, die onge-,
veer veertig maal zo sterk is als de
straling, welke ten gevolge van de kern
proeven is ontstaan.
Eerste stap. Drie „contrarevolutionairen"
zijn volgens het Pekingse dagblad te
rechtgesteld. Zij zouden met meer dan
twintig Handlangers een samenzwering
beraamd hebben om Peking in handen
te krijgen, „als eerste stap in de her
overing van het Chinese vasteland door
de nationalisten."
Noodtoestand. De Britse gouverneur van
Malta, Sir Robert Lay cock heeft de
noodtoestand afgekondigd op het ei
land dat hij sinds het aftreden van pre
mier Dom Mintoff bestuurt. Er zijn de
laatste dagen gewelddaden gepleegd
tijdens een algemene staking als pro
test tegen het Britse beleid.
Ontslagen. De Poolse minister voor cul
tuur Kberielock is ontslagen. Naar ver
luidt heeft de minister zich verzet te
gen de „zuivering" van de redactie
van het populaire „revisionistische"
blad „Nowa Kultura". Zondag verbood
partijsecretaris Gomoelka de „depri
merende" film „De achtste dag van de
week", waarin een jong paar nergens
een plaats vindt om te leven of elkan
der ongestoord te ontmoeten.
Vergiftiging. Bij de toepassing van insec-
tendodende middelen zijn in de afgelo
pen maanden in Syrië 93 personen door
vergiftiging omgekomen. De bevol
king is gewaarschuwd tegen het ge
bruik van middelen ter verdelging van
ongedierte, in huizen, daar zij uitslui
tend bestemd zijn voor gebruik in de
landbouw. In een kamp voor militaire
vrijwilligers in Zuid-India zijn 64 men
sen gestorven aan voedselvergiftiging.
52. „Komaan", sprak J ris, „zeg maar,
wat ge op het hartje hebt. Wilt ge uw
spaarduitjes op mijn bank in bewaring
geven, of kwaamt ge slechts om een bab
beltje met me te maken?" „Ik kom je ar
resteren!" riep Panda ferm, „je bent on
eerlijk! Je hebt die bank gekocht met het
goud, dat je er zelf uit gestolen hebt!"
Precies", vulde Old Oehoe aan, terwijl hij
zijn mouwen oprolde, „en je bent niet al
leen een dief, maar ook een bedrieger! Je
hebt ons een goudmijn verkocht, waar
geen korrel goud inzat! Maar nu zullen
we je eens laten merken, hoe we hier in
Wild West het recht handhaven!" Joris
trok langzaam de wenkbrauwen op.
„Recht handhaven?" herhaalde hij, „maar
heren, ik weet reeds lang, hoe dat hier in
het Wilde Westen geschiedt. Let maar op".
Hij floot zachtjes enmeteen knalden
er schoten en floten de kogels Panda en
zijn metgezellen om de oren. Old Oehoe
en zijn maat maakten dat zij wegkwamen,
maar Panda was zo verbluft, dat hij dap
per bleef staan. Bevend staarde hij naar
twee boosaardige cowboys, die in de deur
opening waren verschenen en hun rokende
revolvers op hem richtten. „Niet op de
sheriff schieten, jongens", zei Joris haas
tig, „hij moet recht en orde handhaven, net
als wij".
OP DE planeet Mars is door aardse on
derzoekers weliswaar een uiterst ijle at
mosfeer vastgesteld, die bij het Marsopper
vlak een druk uitoefent van ongeveer 1/10
van de aardse atmosfeer, maar uit welke
gassen die dampkring nu precies is opge
bouwd, valt niet met zekerheid te zeggen.
Zuurstof zal gelijk we een vorige maal
hebben opgemerkt op Mars v>el zo goed
als geheel ontbreken, omdat de zuurstof
die daar aanwezig is geweest doer mwer-
king van ultraviolette stralen i>t ozon is
omgezet, een gas dat agressief
op het Marsoppervlak heeft
ingewerkt en dus grotendeels
gebonden is. De aanwezigheid
van zuurstof in de Mars-at
mosfeer is nooit aangetoond
kunnen worden, vjat op zich
zelf echter niet zo veel zegt,
omdat ónze eigen atmosfeer
bij deze waarnemingen een te grote be
lemmering vormt voor een definitieve uit
spraak. Precies hetzelfde kan van de
waterdamp worden gezegd. Wel wordt de
aanwezigheid van enig water op Mars door-
verscheidene onderzoekers mogelijk ge
acht, maar veel kan dit volgens de mees
ten toch niet zijn. Koolzuur is wél in de
Marsatmosfeer aangetoond, dank zij de
uiterst gevoelige methode die prof. G. P.
Kuiper in 1947 toepaste en waardoor aan
nemelijk is geworden, dat dit gas op Mars
voorkomt in een concentratie, die ongeveer
tweemaal zo hoog is ols op aarde. Stikstof
is zeer zeker in de dampkring van Mars
aanwezig en vele onderzoekers achten het
zelfs waarschijnlijk dat dit gas -mor bijna
99 percent de atmosfeer vult. De Mars
atmosfeer is dus verre van ideaal voor het
in stand houden van levensvormen, zoals
we die op aarde kennen. Voegen we daar
bij nog de temperatuursverschillen, die
voor een willekeurige plaats op de planeet
ongeveer 100° bedragen, terwijl de dage
lijkse temperatuursuitersten zelfs in de
tropische en gematigde zones op 40 a 50°
worden berekend, dan moeten we vast
stellen, dat op de rode planeet een wel bij
zonder bar klimaat heerst. Juist om te
onderzoeken, of onder dergelijke omstan
digheden nog leven mogelijk is, zijn Rus
sische onderzoekers in de onherbergzame
gebieden van het Aziatische
hoogland, in Noord-Siberië en
in de Poolstreken er op uit
getrokken en hebben hun be
vindingen in 1955 gepubliceerd
in een Engels sterrekundig
tijdschrift. De condities in het
Pamirgebergte zijn wat at-
mosferische omstandigheden
weliswaar niet te vergelijken met die
op Mars, maar de temperaturen van
de zomermaxima en winterminima liggen
ruim 100° uit elkaar en dagelijkse
temperatuursschommelingen van 60° zijn
er evenmin onbekend. Desondanks had
zich in die gebieden enig planteleven kun
nen handhaven, evenals in Oost-Siberië,
waar het klimaat zeker niet minder streng
is dan op Mars. De bloeiknoppen van een
grassoort bleek in de Poolstreken door
bijna 50 graden vorst niet te zijn aange
tast. Houden we nu nog rekening met de
aanpassing, waartoe de levensvormen in
staat blijken, dat moeten we nog steeds hel
antwoord schuldig blijven, of van enig le
ven op Mars sprake kan zijn.
Daarover een volgende keer.
H. Pétillon
(Nadruk verboden).
