Onderzoek naar de werkwijze
van legerinkoopdiensten
Pleven heeft een kabinet
gereed voor de vuurproef
HET WEER
Eerste Kamer heeft unaniem
de Deltawet goedgekeurd
Ook de Londense ondergrondse
in de busstaking betrokken
Haarlems Dagblad
HAZENBERG's
„Bevorder het ontslag
van staatssecretaris
Kranenburg"
Belgische ambassadeur en leden
van de Senaat tegenwoordig
bij historisch moment
BESLUIT VAN TWEEDE KAMER:
Prof. Oud:
Morgen verschijnt hij in de Nationale Vergadering
before t/oiftfui//
Veranderlijk
Drie doden in het verkeer
Individualist
Het woord is aan
Overeenstemming tussen
V.S. en Euratoom
„Vlaggetjesdag 1958"
Incident
Niet voor de bakker"
Het personeel van de Underground" rijdt „model"
Viert Moederdag met een
HAZELNOOTTAART
1e klas banketbakkerij
Spionage in Zwitserland
Vier jaar geëist tegen
politie-inspecteur
Spoorwegconflict is nog niet
uitgebroken
72e JAARGANG No 253
Lange Nieuwstiaat 427, ÏJmuiden. Telefoon
Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
DONDERDAG 8 MEI 1958
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
30 3e JAARGANG No 101
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Ixtsse nrs. 12 ct Giro
rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Van de beide „helmenmoties" heeft de Tweede Kamer gistermiddag niet die
van de heer Ritmeester (V.V.D.) aangenomen,, maar de gewijzigde motie
van de heer Vermeer (P.v.d.A.), die was ingediend met de steun van alle
regeringspartijen (P.v.d.A., K.V.P., A.R. en C.H.U.). Een commissie uit de Kamer
van ten hoogste 12 leden, terzijde gestaan door deskundige buitenstaanders, zal
nu een onderzoek instellen naar de organisatie en de werkwijze van de inkoop
diensten van de landmacht, in vergelijking met hetgeen gebruikelijk is bij de
luchtmacht en de marine. Tevens zal de commissie nagaan op welke wijze ver
betering is te brengen in de controlemogelijkheid van de Kamer op een efficiënte
besteding van de vele miljoenen voor de defensie.
Minister Staf rechtsen staatssecreta
aandacht de behandeling van de zog
met gespannen
in de Kamer.
(Van onze correspondent in Parijs)
Alvorens morgenmiddag zijn regerings
programma aan de Nationale Vergadering
voor te lezen, heeft de onafhankelijke radi
cale formateur René Pleven gisteren
zijn kabinet, met de gebruikelijke moei
lijkheden, veroorzaakt door politieke en
persoonlijke tegenstellingen, taboes en
ambities, samengesteld. De premier
zal zelf het ministerie van Buitenlandse
Zaken beheren, waarbij de jonge radicaal
Maurice Faure, en voor de Europese aan
gelegenheden, de rooms-katholiek Teitgen
hem zullen bijstaan. Pleven zou zo spoe
dig mogelijk contact met president
Eisenhower willen opnemen om de ge
schilpunten tussen beide landen te be
spreken. Op Binnenlandse Zaken komt de
radicale senator Berthointe en Financiën
is toebedeeld aan de afgescheiden radicale
oud-premier Edgar Faure.
Twee portefeuille-wisselingen, die al
veel tandengeknars hebben veroorzaakt,
betreffen Nationale Verdediging en Alge
rije.
De laatste post is aan de conservatief
André Mutter toegevallen en op oorlog zal
opnieuw de ultra-rechtse radjcaal André
Morice zetelen. Vooral tegen Morice, die
beschuldigd wordt van ernstige economi
sche collaboratie met de Duitsers in de
bezettingstijd, bestonden in de linkse rijen
van radicalen en socialisten grote bezwa
ren. De conservatieven leken van zijn toe
treden tot de nieuwe regering echter een
voorwaarde voor hun steun te willen ma
ken en zij hebben tenslotte aan het langste
eind getrokken. Het is wel zeker, dat de
figuur van Morice, die tot de extremisten
van de nationalistische Algerije politiek be
hoort, een schaduw werpt over het nieu
we kabinet, waarvan men, na het vertrek
van Robert Lacoste, had durven hopen,
dat 't in Noord-Afrika eindelijk een libe
raler koers zou pogen te varen.
(Reuter) Het kabinet, dat Pleven zich
voorstelt, zou bestaan uit vijf conserva
tieven, vijf volksrepublikeinen, drie radi
calen, drie radicaalgezinden, twee afge
scheiden radicalen en een rechtse radi
caal.
ADVERTENTIE
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL: 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL: 717162
SUèDE DAMES - HERENJASJES
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met
kans op enkele buien, mogelijk
met onweer, maar ook opklarin
gen. Matige tot zwakke wind
tussen zuidwest en zuid. Aan
houden zacht.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S.
PARIJS (UP) Het bestuur van de
radicale partij van de demissionaire pre
mier Felix Gaillard heeft eenstemmig be
sloten zich buiten het kabinet-PIeven te
houden. Hierdoor zijn de kansen van Ple
ven om een nieuwe regering te vormen,
vrijwel getorpedeerd.
Te Ha llum is het vierjarig dochtertje
van de heer R. Rienks, toen zij met haar
autoped plotseling de weg overstak, onder
een passerende melkauto geraakt. Het
meisje werd dodelijk overreden.
Te S 1 o o t d o r p is de vijfjarige Henny
Bosma hij het oversteken van de Brink al
daar tegen een personenauto gelopen. Zij
werd geschept en kwam onder de auto. Een
in de nabijheid wonende arts verleende
eerste hulp en liet het kind, dat ogen
schijnlijk slechts een arm en een sleutel
been gebroken had, naar het Centraal Zie
kenhuis in Alkmaar vervoeren. In de loop
van de avond is het kind echter overleden.
Op de Bezuidenhoutseweg in Den
Haag is de 48-jarige wielrijdster me
vrouw E. G. C. WolrabeKoster, toen zij
werd ingehaald door een vrachtauto, door
nog onbekende oorzaak geraakt door de
rechterachterkant van de laadbak. Zij viel
naar rechts, dus niet onder de auto, maar
werd niettemin ernstig gewond. In het
ziekenhuis aan de Zuidwal is zij overleden.
Voor het aankoopbeleid is in sterke mate
staatssecretaris mr. F. J. Kranenburg ver
antwoordelijk en daarom had twee weken
geleden de Kamer haar ontstemming uit
gesproken over de afwezigheid van de
staatssecretaris bij het debat over de hel
menaffaire.
Gisteren bood mr. Kranenburg de Kamer
daarvoor zijn verontschuldigingen aan. Hij
stond voor een conflict van ambtsplichten,
zei hij, want hij moest naar Amerika, een
bezoek daf lang tevoren was vastgelegd,
en hij moest eigenlijk in de Tweede Kamer
zijn. Omdat hij als staatssecretaris naast de
minister slechts een aanvullende taak heeft,
meende hij op reis te kunnen gaan naar de
Verenigde Staten. Doch het was hem ge
bleken, dat hij het belang van de Kamer
had onderschat. Daarvoor vroeg hij excuus.
Prof. Oud (V.V.D.) betoogde later op de
middag, dat minister Staf zich toch maar
eens moest afvragen of een van zijn eerste
reorganisatiemaatregelen niet zou moeten
zijn de bevordering van het ontslag van de
staatssecretaris, die sterker en directer dan
de minister, verantwoordelijk is voor het
aankoopbeleid van het leger. Over dat
ontslag kan men zich beter beraden binnen
de boezem van het kabinet, zei prof. Oud,
dan dat het een gevolg wordt van een
motie in de Kamer.
Minister Staf zei geen woord ter ver
dediging van de staatssecretaris.
De bedoeling van de motie-Ritmeester
was, een onderzoek te doen instellen door
gezaghebbende deskundige buitenstaanders,
die rapport zouden moeten uitbrengen aan
minister Staf, waarna deze het rapport ter
kennis zou moeten brengen van de Kamer,
vergezeld van beschouwingen over de
maatregelen, waartoe de uitkomsten van
het onderzoek hem aanleiding zouden heb
ben gegeven. De Kamer zou dan gelegen
heid hebben het beleid te controleren.
„Op deze manier", zo betoogde prof. Oud,
„worden de staatsrechtelijke verhoudingen
goed onderscheiden, volgens welke de re
gering regeert en de Kamer controleert.
Maar als een commissie uit de Kamer een
onderzoek gaat instellen naar de gang van
zaken bij de inkoopdiensten van het leger,
dan gaat de Kamer op de stoel van de
minister zitten. De verschillende taken van
regering en Kamer moeten echter geschei
den blijven."
In de motie-Vermeer, die was onder
tekend door leden van alle partijen, die in
het kabinet zijn vertegenwoordigd, zag
prof. Oud daarom een volstrekte uiting van
wantrouwen in het bqleid van de minister.
Tegen de motie-Ritmeester had de heer
Visch (K.V P.) als bezwaar aangevoerd, dat
de benoeming van deskundige buitenstaan
ders wordt overgelaten aan de minister.
Ook dat, zei prof. Oud, is een uiting van
wantrouwen. Men vertrouwt de minister
niet, men wil het zelf doen. Het zou daar
om volkomen te begrijpen zijn als minister
Staf tegenover de motie-Vermeer het „on
aanvaardbaar" zou laten klinken.
Als reactie op het gelach, dat hierna op
klonk, zei prof. Oud: „Men kan de V.V.D.
wel in een 'belachelijk daglicht stellen, in
de zekerheid, dat de motie-Vermeer met
overgrote meerderheid zal worden aan
genomen, maar dat neemt niet weg, dat de
regeringsmeerderheid een motie op tafel
heeft gelegd, die getuigt van wantrouwen
in de minister. Men wil niet eens afwach
ten, overeenkomstig de motie-Ritmeester,
welke maatregelen de minister eventueel
■lil
till
De gebaarde, dreigend kijkende, Bill
Wheal, woont in Shoreham by Sea, een
plezierig Brits kuststadje. Hij staat be
kend als een indwidualist. Toen buren
klaagden over de hoogte van de muur
om zijn garage ze konden de zee
niet meer zien gaf de graafschaps-
raad Bill opdracht de muur te halve
ren. Daar voelde Bill niets voor en hij
verklaarde de oorlog aan de graaf-
schapsraad. Vit een dump kocht hij
vijf oude pantserwagens en drie Sher-
man-tanks, die hij in zijn tuin par
keerde. „Recht voor Wheal" verkon
digen letters van anderhalve meter
hoog op een groot bord, waarbij Bill
de wacht houdt. De graafschapsraad
heeft Bill Wheal de pacht van de gara
ge opgezegd. Wheal legt voor onkosten
wegens „staat van oorlog waarin men
mij gebracht heeft", duizend gulden
per week opzij. De Sherman-tanks kos
ten hem ruim 950 gulden per stuk. Te
gen de graafschapsraad van West Sus
sex heeft hij een eis tot schadevergoe
ding ingesteld ten bedrage van vijf
miljoen gulden. „Mijn vrouw en ik
zijn in een toestand van voortdurende
vrees gebracht. Daarom kan ik scha
devergoeding eisen", zegt Bill Wheal.
C a r 1 y 1 e
Wanneer grootheid niet onopzettelijk is,
is zij klein en naar.
In goedingelichte kringen in Washington
verluidt, dat de V. S. en de Euratoom een
voorlopige overeenkomst hebben bereikt
over een program voor toepassing van
atoomenergie in de zes Euratoomlanden.
De V. S. zouden reactors en de nodige
kernbrandstof leveren en ongeveer 450
miljoen dollar lenen om de Euratoom in
staat te stellen vóór 1961 atoomcentrales te
bouwen met een gezamenlijke capaciteit
van een miljoen kilowatt. (Reuter)
Wanneer op 17 mei de Scheveningse vis
sersvloot uitvaart ter gelegenheid van
„Vlaggetjesdag 1958", zal het hospitaal
kerkschip „De Hoop" voorop varen. De
mogelijkheid bestaat, dat de minister-pre
sident dr. W. Drees, de ministers Algera en
Vondeling, oud-minister Mansholt en wet
houder Van Aartsen van Den Haag de tocht
aan boord van „De Hoop" met als eindpunt
ÏJmuiden zullen meemaken.
Koningin Juliana en prinses 3eatrix
ivaren gisteren in Huis ten Bosch in
Den Haag de vorstelijke gastvrouwen
bij de ontvangst van deelnemers aan
een Unicefcongres, dat in de residentie
is gehouden. De presidente van het
congres, viscountess S. Kilmuir, staat
tussen de Koningin en prinses Beatrix,
die een moderne ballonrok draagt.
zou willen treffen op grond van een rap
port van buitenstaanders om verbeteringen
tot stand te brengen."
Het hoofdbezwaar van prof. Oud was
echter, dat het instellen van een onderzoek
door een Kamercommissie het binnendrin
gen betekent van de Kamer in een dienst,
waanfoor de regering verantwoordelijk is,
terwijl de taak van het parlement een con
trolerende is.
„Maar wij willen weten, aldus dr.
Bruins Slot (A.R.) hoe het in die re-
geringsdienst toegaat en dat eens contro
leren.. Met zijn redenering ondermijnt prof.
Oud het controlerecht van het parlement!"
„Inderdaad", zei de heer Vermeer
(P.v.d.A.), „prof. Oud heeft voet gegeven
aan de anti-parlementaire demagogie van
sommige dagbladen."
Dat noemde prof. Oud een „hoogst on
behoorlijke uitlating", omdat juist hij zijn
leven lang is opgekomen voor de rechten
van het parlement. De controlerende taak
van het parlement zou volkomen tot haar
recht komen indien de weg van de motie-
Ritmeester zou worden gevolgd.
De motie-Ritmeester werd echter met
17 tegen 103 stemmen verworpen. Zij kreeg
alleen de steun van de V.V.D., de heer Van
Dis (SG.P.) en de vier communisten van
de „rebellenclub", want de heren De Groot
en Bakker van de officiële Communistische
Partij Nederland stemden tegen de motie,
evenals de leden van de P.v.d.A., K.V.P.,
A.R. en C.H.U.
Prof. Oud verklaarde, nu voor de
motie-Vermeer te moeten stemmen, omdat
bij verwerping er helemaal niets zou ge
beuren. Na deze verklaring werd de motie-
Vermeer zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Ook de communist Gortzak had een mo
tie willen indienen, -aarin wantrouwen
werd uitgesproken tegen het beleid van
minister Staf. Maar de fractie van de heer
Gortzak telt slechts vier leden en voor een
motie zijn vijf handtekeningen vereist. Van
de andere communistische fractie was de
heer Bakker (groep-Paul de Groot) aan
wezig. Maar zijn handtekening had de heer
Gortzak niet gevraagd.
Voorzitter Kortenhorst constateerde on
der daverend gelach, dat de motie niet
„voor de bakker" was en daarom geen
onderwerp van discussie kon uitmaken..
De vergadering van de Eerste Kamer van
gistermiddag werd door de Belgische am
bassadeur in Nederland, de heer Van der
Straeten-Waillet. en door de leden van de
Belgische senaatscommissie voor Openbare
Werken, die een tweedaags bezoek aan ons
land brengt ter bezichtiging van de Delta
werken, bijgewoond.
Deze Belgische belangstelling gold de be
handeling van het ontwerp Deltawet. De
minister van Verkeer en Waterstaat, mr.
Algera, die antwoordde op de daags te
voren door de senatoren gemaakte opmer
kingen, zei onder meer, dat bij de aanleg
van de Deltawerken zoveel mogelijk met
Belgische belangen rekening zal worden
gehouden, ook met die welke niet door
verdragsbepalingen worden beschermd.
Nederland is zich ten volle bewust van de
belangen, die voor België op het spel staan
en van de omstandigheid dat deze niet al
leen in een geest van goede nabuurschap
maar ook tussen Beneluxpartners moeten
worden behandeld. Dit is er een waarborg
voor dat de" Belgische belangen niet ver
waarloosd zullen worden. Daarom geeft
Nederland volkomen openheid van zaken.
België krijgt alle inlichtingen die voor de
beoordeling van de plannen nodig zijn.
„Wij hebben onze voorbereidende en hy
draulische berekeningen overgelegd en een
Belgische ingenieur heeft de modelproeven
in Delft kunnen bijwonen. Deze ingenieur
onderhoudt thans geregeld contact met
Delft. Wij zijn gaarne bereid overleg te
plegen over alle gevallen, waarin België
meent dat zijn belangen worden geschaad",
aldus minister Algera, die er zijn voldoe
ning over uitsprak dat de Belgische se
naatscommissie een bezoek zou brengen
aan Delft en aan de in uitvoering zijnde
Deltawerken. Hierbij zal alle gelegenheid
bestaan zich op de hoogte te stellen van de
verschillende vraagstukken. De bewinds
man was ook verheugd dat de senaatscom
missie in deze vergadering van de Eerste
Kamer aanwezig was en dus het standpunt
van de Nederlandse regering kon aanhoren.
De minister zag dit bezoek als een van de
symptomen van de steeds grotere saam
horigheid tussen beide landen. „Wij hebben
geen geheimen voor België", aldus de mi
nister.
„Eén ding staat echter vast, namelijk dat
de Deltawerken zullen worden voortgezet
in het tempo dat de situatie met betrek-
(Van onze correspondent in Londen)
De Londense busstaking dreigt een ern
stiger karakter te krijgen. De nationale
unie van spoorwegarbeiders heeft, uit so
lidariteit met de busstakers, het perso
neel van ondergrondse treinen opdracht
gegeven „volgens het reglement" te wer
ken. Dit betekent, dat de dienst, die al
leen normaal kan functioneren, wanneer
de formele voorschriften soepel worden
toegepast, vertraagd zal worden gereden.
Dat het publiek zich gemakkelijk aan de
busstaking kon aanpassen kwam vooral,
omdat de ondergrondse bleef doorrijden.
De staking is daardoor veel minder een
dwangmiddel dan de busmannen hadden
gehoopt. Door de actie van het personeel
van de ondergrondse, dat klaagt overbe
last te zijn, krijgt de staking pas goed be
slag op het Londense verkeer. Gisteren
waren er al vertragingen van meer dan
een uur.
In de toestand is verder geen verande
ring gekomen. De partijen bevinden zich
nog altijd op het dode punt. Vandaag
wordt in het Lagerhuis een politieke veld
slag verwacht. De regering heeft besloten
geen amendement in te dienen op Labour's
motie van afkeuring. De conservatieve
fractie heeft de wijze, waarop minister
Macleod 't conflict behandeld heeft, goed
gekeurd en het feit veroordeeld, dat de so
cialisten uit de moeilijkheden politieke
munt trachten te slaan.
Een speciale commissie uit het Britse
verbond van vakverenigingen, die op voor
stel van stakingsleider Frank Cousins bij
een kwam, is van oordeel dat het tijdstip
nog niet is aangebroken om actief aan de
oplossing van het conflict mee te werken.
Het vakverbond acht de staking een ge
volg van de starheid van de regering en
de aantasting van de onpartijdigheid der
loon-tribunalen.
Ook onder de havenarbeiders broeit het.
Vertegenwoordigers van honderdduizend
man havenpersoneel uit het gehele land
zullen binnenkort beraadslagen over de
verwerping van hun looneis. In twee Lon
dense havens is de weigering om over
werk te doen, die twee maanden geduurd
had, opgeheven omdat deze maatregel
weinig succes bleek te hebben. Ook in de
scheepsbouw en de metaalindustrie zijn
looneisen ingediend.
ADVERTENTIE
(zuiver roomboter) van
CENTRUM GALERIJ - TEL. 6479
Ook aardige chocolade surprises.
king tot de veiligheid van Nederland ver
eist." Mr. Algera besloot met de bede dat
de werken onder Gods zegen zullen mogen
slagen tot heil van ons volk.
De minister voor Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening, dr. Vondeling, ver
klaarde hierna met betrekking tot de oes
tercultuur dat alles afhangt van de proe
ven die thans in het biologische laborato
rium in Wemeldinge genomen worden. Er
zijn tekenen die erop wijzen dat het kunst
matig telen van oesters niet onmogelijk is,
doch er is echter nog geen zekerheid.
Mr. DeVosvanSteenwijk (V.V.D.)
deelde hierna mede, dat hij en andere leden
die het woord hadden gevoerd, niet wens
ten te repliceren ter accentuering van dit
historische moment Hij dankte de minis
ter namens de andere leden van de Kamer
en wenste de regering geluk met het be
reikte resultaat. „Moge dit wetsontwerp
tot zegen strekken van ons vaderland op
dat rampen als in het verleden worden
voorkomen", zo besloot hij.
Het wetsontwerp werd hierna zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
BERN (Reuter) De openbare aan
klager in Bern heeft verklaard dat de
Zwitserse autoriteiten in 1956, naar aan
leiding van de Suezcrisis en de toestand
in Algerije, de telefoongesprekken van de
Egyptische ambassade in Bern hebben la
ten afluisteren. Dit was niet gedaan ten
gunste van Frankrijk, maar om Zwitser-
lands neutraliteit te beschermen tegen
spionage, clandestiene wapenhandel en
komplotten tegen landen waarmee Zwit-
land vriendschappelijke betrekkingen on
derhoudt. De openbare aanklager, dr.
Fürst, sprak in het proces tegen Max Ul-
rich, de 52-jarige inspecteur van de Zwit
serse federale politie, die beschuldigd
wordt .'an spionage en het schenden van
de officiële geheimhouding. Ulrich heeft
toegegeven, dat hij de Franse geheime
dienst inlichtingen heeft verstrekt over
Noordafrikanen in Zwitserland ten tijde
van de Suezcrisis, maar hij zegt dat hij
gehandeld heeft in het belang van de Zwit
serse veiligheidsdienst.
De openbare aanklager heeft vier jaar
gevangenisstraf tegen Ulrich geëist, als
mede verlies van burgerrechten geduren
de twee jaar na zijn vrijlating en beta
ling van de proceskosten. Hij zou tenslot
te gedurende tien jaar niet in aanmerking
mogen komen voor een functie bij de fe
derale politie.
Vanmiddag wordt de beslissing ver
wacht over een spoorwegstaking in Groot-
Brittannië. De onderhandelingen zijn vrij
wel vastgelopen.
Sir Bryan Robertson, het hoofd van het
Britse genationaliseerde transportwezen
heeft in de voortgezette besprekingen met
de bonden opnieuw een onmiddellijke ver
hoging geweigerd. Regering en spoorwe
gen erkennen wel, dat de lonen en sala
rissen te laag zijn. Sir Bryan herhaalde
de toezegging, dat de lonen in de herfst
enigszins verhoogd zullen worden.
Vandaag zal op een gemeenschappelij
ke bijeenkomst van de bonden worden be
slist over verdere pogingen om het con
flict bij te leggen of een staking. De se
cretaris van de 450.000 leden tellende unie
van spoorwegpersoneel, die een dag tevo
ren nog optimistisch was, verklaarde gis
teravond, dat de toestand hoogst ernstig
is. Maar de bonden willen eerst nog
een persoonlijk beroep op premier Mac-
millan doen, met wie zij reeds eerder heb
ben geconfereerd. Hierop is de enige hoop
gevestigd. De sfeer bij de onderhandelin
gen is beter dan die bij de busmannen is
geweest, omdat het spoorwegpersoneel
met zijn looneisen op de algemene sym
pathie kan rekenen.
