ONTZAGWEKKENDE OPROEP
VAN GENERAAL DE GAULLE
Historische beslissing van
premier De Gaulle
HET WEER
Nederlandse Soda
Industrie geopend
Broederschap voor alle
inwoners van Algerije
Haarlems Dagblad
Kamerlid Burger citeerde
minister Witte onvolledig
^MORRIS'
TEXTIELHANDEL FRAANJE
Minister-president Drees:
WELK WEER
KRIJGEN WE
ZONDAG?
Zonnige perioden
Het woord is aan.
Soustelle naar elders
„Schriftelijk eindexamen
werk analytische meet
kunde was te zwaar"
A llure
Belgisch disconto verlaagd
72e JAARGANG No 275
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon
Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
DONDERDAG 5 JUNI 1958
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
303e JAARGANG No 123
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 et p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 et Giro
rekening 273107 ten name v. HaarL Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Staande op het balkon van het gouver- Franse premier generaal De Gaulle in
nementsgebouw spreekt de nieuwe de stad Algiers een menigte van naar
schatting 300.000 mensen toe.
„Het kabinetsbeleid is gericht op het in aanbouw nemen van 80.000 woningen in
totaal, te weten 40.000 woningwetwoningen en 40.000 particuliere woningen. Het
kabinet is niet van mening, dat uit de ter beschikking staande gegevens reeds thans
de conclusie moet worden getrokken, dat zonder het treffen van nadere maatregelen
een totaal van 80.000 in uitvoering te nemen woningen niet zal worden bereikt".
„Indien het nodig zou worden zullen maatregelen genomen worden om de achter
stand van de premiebouw zoveel mogelijk te compenseren". „Wat de andere dan de
woningwetbouw betreft: deze is in het eerste kwartaal ten gevolge van de hoge rente
achtergebleven bij het maandgemiddelde dat nodig is om in 1958 het in aanbouw
nemen van 40.000 dergelijke woningen te bereiken. Maar in het tweede kwartaal
van dit jaar is er een kentering te bespeuren in de belangstelling voor de premie-
bouw", aldus de minister-president dr. W. Drees in antwoord op schriftelijke vragen
van het Tweede Kamerlid de heer Burger. Deze vragen betroffen uitlatingen in de
Staten-Generaal over de woningbouw.
De materiële inhoud van hetgeen minis
ter Witte op 23 april in de Eerste Kamer
de heer Broeksz tegemoet voerde komt
overeen met het kabinetsbeleid, dat laat
stelijk op 5 maart 1958 bij de behandeling
van de interpellatie van de heer Biewenga
in tegenwoordigheid van vele leden van
het kabinet door de minister van Volks
huisvesting en Bouwnijverheid werd uit
eengezet. In antwoord op de heer Bommer
zei de minister toen, zo citeert thans de
minister-president: „Meer woningen, voor
al meer woningwetwoningen, is niet mo
gelijk binnen de huidige financiële ver
houdingen. De minister van Financiën en
ik zijn het wat dit aangaat eens. Zodra de
minister van Financiën en ik naar buiten
met elkaar spreken, zijn wij het steeds met
elkaar eens. Wanneer wij intern spreken,
verschillen wij wel eens van mening. Maar
de minister van Financiën heeft met de
uiterste zorgvuldigheid getracht een zo
danige begroting samen te stellen, dat de
kapitaalmarkt niet extra zou worden be
last, zodat deze kapitaalmarkt beschikbaar
blijft voor de lagere publiekrechtelijke
lichamen, die met een enorme vlottende
schuld zitten, terwijl de kapitaalmarkt ook
beschikbaar blijft voor particuliere wo
ningbouw".
Minister Witte wordt in de vraag, aldus
dr. Drees, onvolledig geciteerd. Op het ge
citeerde (de heer Burger had in zjjn vraag
geciteerd: mijn collega van Finan
ciën zeker ontslag zou nemen") volgde
namelijk: „ik geef mijn collega daarin het
allergrootste gelijk, niet alleen ik, maar
het hele kabinet".
Wat de uitvoering van het woningwet
programma betreft voegt de minister
president hieraan nog het volgende toe:
Advertentie
WORDT BIERWEER-
VOORSPELLER
EN WIN VAKANTIEREIS
VAN f 1000-
zie pagina 3
Verwachting tot morgenavond:
Droog weer met zonnige perio
den, maar over het noord-oosten
van het land tijdelijk overdrij
vende wolkenvelden. Weinig
verandering in temperatuur.
Vannacht weinig wind. Morgen
overdag zwakke tot matige wind
uit oostelijke richtingen.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN PAGINA'S.
„In verband met de uitermate kritieke
positie van de overheidsfinanciën is in
1957 afgesproken, dat vanaf 1 januari 1958
per maand niet meer dan een evenredig
deel van de 40.000 woningen, dat wil zeg
gen 3333 woningen zouden worden ge
financierd. Toen in de loop van de eerste
maanden van dit jaar bleek, dat de parti
culiere bouw bij zijn doelstelling achter
bleef en de situgtie op de geld- en kapi
taalmarkt zich iets minder ongunstig liet
aanzien, is nader besloten dat vanaf maart
wat meer woningwetwoningen zouden
worden gefinancierd, dan overeenkomt
met het evenredig gedeelte van de 40.000
woningwetwoningen. Dit is bij de behan
deling van de interpellatie van de heer
Biewenga op 5 maart aan de Kamer mede
gedeeld. Hierdoor is voorshands de goed-,
keuring van een redelijk aantal woningen
per maand mogelijk gemaakt".
Om twaalf uur vanmiddag haalde
Koningin Juliana te Delfzijl een han
del over, waardoor de fabriekssirenes
gingen loeien en de afsluitbomen over
de toegangswegen tot het fabrieks
terrein en die over de spoorbaan open
gingen. De n.v. Nederlandse Soda
Industrie was officieel geopend. Op
de spoorbaan kwamen een diesel
locomotief en tien versierde wagons
in beweging, die met zakken soda van
het fabrieksterrein voor het station
Delfzijl beladen waren.
Na een autorit uit Groningen via
Scheemda en Midwolda, bereikte de ko
ninklijke stoet om kwart over elf het kan
toor van „De Soda" te Delfzijl. Om tien
minuten voor elf arriveerde op het em
placement van de fabriek ook de extra-
trein uit Den Haag met vele genodigden
De Koningin werd ontvangen door bur
gemeester J. A. F. Roele, waarna de di
rectie van de nieuwe fabriek aan haar
werd voorgesteld. De Johan Willem Friso-
kapel speelde het Wilhelmus.
In de bedrijfskantine werd het wel
komstwoord uitgesproken door de presi
dent-commissaris van de N.S.I., de heer
H. H. Wemmers; ook spraken ir. H. M. van
Mourik Broekman, president-directeur van
de Kon. Ned. Zout Industrie en de Neder
landse Soda-Industrie, en de minister van
Economische Zaken, prof. dr. J. Zijlstra.
Daarna had de openingsplechtigheid
plaats waarna, tijdens een rondwandeling
over het terrein, onder meer een bezoek
werd gebracht aan het centrale gebouw,
de destillatietoren (op de top waarvan
men een panorama heeft van de gehele
omgeving, onder andere op de nabij ge
legen Dollard en Emden) en het pak- en
verzendgebouw, waar de soda in zakken
wordt verpakt en dan verzonden.
De minister van Economische Zaken,
prof. dr. J. Zijlstra, heeft tijdens de ope
ningsplechtigheid van de Nederlandse
Sodafabriek te Delfzijl meegedeeld, dat
het H. M. de Koningin heeft behaagd het
predikaat „Koninklijke" aan dit bedrijf te
verlenen. In het vervolg heet het bedrijf
dus: „K.N.S.", in plaats van „N.S.I.".
(Zie ook pag. 21
(Van onze reisredacteur)
ALGIERS, 4 juni In de haast hysterische razernij van het Forum van Algiers,
waar schorre woordvoerders avond aan avond de menigte plegen op te hitsen,
waar het „Algerije Frans" tegen de muren davert en waar men vreesde de
geboorte van het Franse fascisme te zien, heeft een lange generaal vanavond
Frankrijks beste gezicht getoond. In een magistrale rede heeft generaal De
Gaulle, des ochtends in Algiers aangekomen en zichtbaar ontroerd door de geest
drift die hem omspoelde, een ontzagwekkend appèl tot de Fransen van Algerije
gericht om de integratie, die zij zeggen voor te staan, waar te maken en hun
tevens hun feilen voorgehouden. De generaal betrad het forum, nadat een
menigte van tweehonderdduizend koppen een uur lang „Algerije blijft Frans"
had gebruld. Zijn komst werd aangekondigd door twee helikopters, die laag
over de menigte roffelden, een begrijpelijke veiligheidsmaatregel. De generaal,
in uniform, betrad het Forum, en salueerde voor het vaandel, terwijl de Mar
seillaise als een orkaan over het plein raasde, waar parachutisten en koloniale
infanterie met moeite de afzetting handhaafden. Generaal Salan en Soustelle,
wild door de menigte begroet, kondigden De Gaulle, met korte toespraken, aan.
Maar zelfs hun aantrekkingskracht verbleekte toen De Gaulle, ouder en grijzer
dan men hem kende, op het balcon verscheen en met een koel en wijds gebaar
tot stilte maande.
Shakespeare:
Vissen doert als mensen. De grote eten
de kleine op.
Ik heb u begrepen, zei De Gaulle,
ik heb begrepen wat u hier op gang hebt
gebracht. Ik zie de wegen, die u voor ogen
hebt. Wegens van vernieuwing en broeder
schap. Vernieuwing bjj het begin, van onze
instellingen. Daarom ben ik hier. Ik zeg:
Broederschap, omdat u hier het magnifieke
schouwspel biedt, van mensen die tesamen
zijn gekomen uit alle gemeenschappen. Ik
spreek in naam van Frankrijk als ik op dit
historische Forum verklaar dat Frankrijk
alle inwoners van Algerije tot één catego
rie rekent, mensen met dezelfde rechten en
plichten. U moet nu de wegen openen, die
voor zovelen in het land gesloten waren,
de middelen scheppen om te leven voor
zovelen die deze niet hebben. U moet een
vaderland scheppen voor hen, die reden
hadden te twijfelen dat zij er één hadden.
De Gaulle sprak zijn vertrouwen uit in
het Franse leger voor vandaag en voor de
toekomst en ging voort: Fransen, gij
allen, wij gaan binnen drie maanden tonen,
dat ook de tien miljoen Fransen in Algerije
meesters van hun lot zullen zijn. Hun
stemmen zullen in één kiescollege even
zwaar tellen als die van de anderen. Met
de waardigheid, die slechts een groot sol
daat kan opbrengen, sprak De Gaulle ver
volgens over het Algerijnse rebellenleger.
Hij zei: Wij hopen ook hen te bereiken,
die het nodig geoordeeld hebben de strijd
tegen ons aan te binden. Een moedige
strijd, want ik erken het gaarne: het ont
breekt in Algerije niet aan moed. Ook hun
bied ik, De Gaulle, verzoening aan. Pas
vanavond voel ik hoe groot, hoe mooi, hoe
edelmoedig Frankrijk is, zei hij en strekte
beide armen naar de menigte uit.
Ondanks de harde en duidelijke dingen,
die De Gaulle in deze rede aan het adres
van de Fransen in Algerije richtte en on
danks het feit dat grote groepen in de
menigte om Soustelle en de parachutisten-
generaal Massu bleven schreeuwen, staat
Advertentie
Zuiver wollen KINDERBADPAKJES ƒ1.95
LEUKE SOKJES ƒ0.85
Pracht HEREN PYAMA'S ƒ9.75
PETTICOATS 3.95
Duurtebestrijding.
Keizer Wilhelmstraat 16 - IJmuiden
Inspecteurs tot gecommitteerden
De inspecteur der gymnasia en de in
specteurs van het gymnasiaal en het mid
delbaar onderwijs hebben op 2 juni aan
de gecommitteerden voor de wiskunde bij
de eindexamens der gymnasia en de gym
nasiale afdelingen der lycea een brief ge
richt waarin zij onder meer meedelen dat
de vraagstukken voor de analytische
meetkunde naar thans is gebleken, dit
jaar te moeilijk zijn geweest, zodat het
cijfer voor dit onderdeel voor vele leer
lingen geen juiste aanwijzing bevat inza
ke hun kennis van de stof.
Het cijfer, dat op de officiële lijst van
cijfers wordt vermeld onder de rubriek
VI c (vlakke trigonometrie en analyti
sche meetkunde) wordt samengesteld uit
de cijfers, die gegeven zijn voor het schrif
telijke en voor het mondelinge gedeelte
van het examen. Over de wijze waarop
dit cijfer wordt vastgesteld, geeft het re
glement geen voorschriften, in tegenstel
ling tot de wijze waarop het eindcijfer in
elke afdeling wordt vastgesteld. De mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen heeft de inspecteurs verzocht,
de gecommitteerden met nadruk hierop te
wijzen.
„Wij achten het dus juist dat bij de vast
stelling van het cijfer voor onderdeel c
van afdeling VI een onvoldoende voor het
schriftelijk werk niet wordt beschouwd
als een in een cijfer uitgedrukt oordeel
over de kennis van de kandidaat. Dat oor
deel zal in vele gevallen dit jaar voorna
melijk of uitsluitend moeten worden be
paald door het mondeling onderzoek," al
dus de inspecteurs.
vast dat De Gaulle's rede een diepe indruk
maakte. De bedoeling van zjjn woorden
was duidelijk hij wil het anderhalf mil
joen Franse kolonialisten in Algerije aan
hun belofte van integratie, van gelijke
rechten voor de achteneenhalf miljoen mo
hammedanen houden, hij wil van het opge
bruiste élan gebruik maken om de beslis
sende stoot naar een nieuw Algerije te
doen. Hij wil afrekenen zij rede wees
daar duidelijk op met de twee categoriën
burgers, die tot nu toe in Algerije beston
den, ook mohammedanen laten deelnemen
aan het referendum over de grondwets
wijzigingen in Frankrijk. Hij wil tenslotte,
door zelfs de hand uit te strekken naar de
rebmlen, een grote verzoening inleiden. Het
is de vraag of hem dit alles zal gelukken,
maar aan zjjn grandiose gebaar van op
rechtheid behoeft men niet te twijfelen.
Aan de geestdriftige ontvangst op het
Forum, waar de zwierende vlaggen, de
wuivende en flauwvallende menigte alles
overtrof, wat er tot nu toe vertoond was,
ging een even indrukwekkende aankomst
op het vliegveld Maison Blanche vooraf.
Voor het futuristische stationsgebouw,
trotse voorpost van Algiers' wolkenkrab
bers, stonden de Franse regimenten aan
getreden, parachutisten, commando's, zoua-
ven, koloniale infanterie. Uit de zonnige
hemel kwam om half twaalf precies De
Gaulle's vliegtuig, een slanke Caravelle,
begeleid door acht gierende Mystère-straal-
jagers, neerstrijken. De Caravelle maakte
een ongemakkelijke landing,voorteken van
de ontzaglijke politieke problemen, die De
Gaulle in Algerije krijgt op te lossen. Maar
aan de entree van de generaal zelf was
niets ongemakkelijks, hij heeft de koele,
onmiskenbare allure van een groot man.
De ongemakkelijkheid, een zeker gevoel
van schuldigheid, lag eerder bij het „Comité
van openbaar welzijn", dat hem ontving.
Er was een warme handdruk voor gene
raal Salan, die officeel tenslotte de baas in
Algerije is, vriendelijke woorden voor de
oude medewerker Jacques Soustelle, die
overigens nog steeds niet tot minister is
benoemd. Maar de parachutisten-generahl
Massu, die de neus en de jolige vechtlust
van Cyrano de Bergerac heeft, was reeds
tot de lange rij van gewone handjesdruk
kers teruggeschoven. Hij kreeg een koel
handdrukje.
Bij de zegevierende intocht van De Gaulle
in Algiers zagen de straten zwart van de
mensen, hoewel er op de twintig mensen
ten hoogste één mohammedaan te zien was.
Een ander teken dat het met de verbroe
dering nog niet zo best wil lukken, was dat
er vanochtend in de casbah geen enkele
Franse vlag, daarentegen wel vele vijande
lijke blikken te ontdekken waren.
Bij de plechtige kranslegging bij het mo-
Woensdag is een sportvliegtuigje in de
Loosdrechtse Plassen gestort. De beide
inzittenden kwamen er met lichte ver
wondingen af. Het toestel werd geheel
vernield. Foto: het opvissen der resten.
nument voor de doden, bleef de menigte
om haar lievelingen Soustelle en Massu
schreeuwen.
Tijdens de ontmoeting op het zomerpaleis
tussen De Gaulle en het „Comité voor open
baar welzijn" heeft de generaal een einde
gemaakt aan alle twijfel omtrent de be
noeming van een nieuwe minister voor
Algerije, door te verklaren: Ik ben mijn
eigen minister voor Algerije. Hjj voegde
daar echter nog aan toe, dat Jacques Sou
stelle binnenkort een hoge functie elders
zal krijgen
Op deze bijeenkomst heeft generaal Mas
su namens het „Comité" een uiteenzetting
over het ontstaan en de doeleinden van de
beweging van openbaar welzijn gegeven.
Hij vroeg daarbij de generaal de Comité's
voor openbaar welzijn te erkennen als het
apparaat dat De Gaulle's vernieuwing van
Frankrijk kan steunen.
De generaal antwoordde hierop dat hij
hoopt dat de vernieuwing in Frankrijk
even ordelijk zal verlopen als in Algerije.
Naar ik uit zeer goede bron verneem,
zijn de voornaamste samenzweerders van
Algiers hiermede nog lang niet tevreden.
Zij hebben gisteravond duidelijk laten
doorschemeren dat zij hun actie willen
voortzetten, ook in Frankrijk zelf. Men kan
veilig aannemen dat De Gaulle aan hen
nog de handen vol zal hebben. Dat hij de
politiek van de integratie van harte aan
grijpt om de Fransen hier tot concessies te
bewegen, is begrijpelijk. Welke vorm hij
uiteindelijk aan die integratie wil geven,
ligt echter nog in het duister.
Generaal De Gaulle, in uniform, zonder
decoraties, maar getooid met het Lo-
tharingse kruis, het symbool van de
vrije Fransen tijdens de tweede we
reldoorlog, werd bij zijn aankomst op
het vliegveld van Algiers, Maison
Blance, begroet door de Franse opper
bevelhebbers en de leiding van het
„Comité voor algemeen welzijn". Een
van de laatsten die hem de hand druk
ten was de generaal der parachutisten,
Jacques Massu, hetgeen op bovenstaan
de telefoto in beeld is gebracht.
Advertentie
BARIELJORISSTR HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL 717162
STURKA SHORTS - PANTALONS
In België is het bankdisconto woensdag
verlaagd van 4J4 tot 4 percent. Een woord
voerder van de Nationale Bank deelde
hierover mee, dat de verlaging al enkele
dagen verwacht werd en geen verrassing
was.
(Van onze correspondent in Parijs)
Eerder dan verwacht werd heeft gene
raal De Gaulle het hoge woord gespro
ken, vvaardoor de toekomst van Algerije
moet worden bepaald. In zijn rede op het
„Forum" in Algiers heeft hij zich, zonder
het woord integratie in de mond te nemen,
in feite achter de integratiepolitiek ge
steld. Het was bekend dat de generaal
voor een federatieve oplossing voelde,
maar de krachten, waarvoor hij in Alge
rije werd gesteld, hebben hem blijkbaar
geen andere keus gelaten dan het nieuwe
wachtwoord over te nemen. De omstan
digheid, dat Jacques Soustelle altijd de
grote voorvechter van de integratie is ge
weest, maakt hem de ware overwinnaar,
al werd die victorie dan tot dusver ook nog
niet met een hoge officiële functie of
waardigheid beloond.
De gevolgen van De Gaulle's uitspraak
zullen bijzonder verreikend en ingrijpend
zijn. Allereerst, dat over drie maanden
ook de ongeveer negen miljoen Algerijnen
het recht krijgen mede te beslissen over
de nieuwe grondwet voor Frankrijk's vijf
de republiek. Het is uit de rede van de ge
neraal niet helemaal duidelijk geworden,
of de Algerijnen hun afgevaardigden, die
op grond van hun aantal op 120 kunnen
worden geschat, naar de Nationale Ver
gadering in Parijs of naar een ander nieuw
orgaan mogen sturen.
Overigens is het nog tamelijk voorbarig
zich nu al te verdiepen in de politieke
weerslag, die de integratie van Algerije
voor Frankrijk zal opleveren, zo lang het
hele toekomstige staatkundige stelsel van
de republiek nog door dichte nevelen word
omgeven. Wel kan als zeker worden voor
speld, dat de Franse economie op een uit
zonderlijk hoge proef zal moeten worden
gesteld. Gelijkstelling van Algerijnen en
Fransen betekent, dat de minimumlonen
in Algerije vervier-, vervijf- of nog meer
verveelvoudigd moeten worden. En ook dat
de Algerijnen met hun veeltallige kinder
scharen volgens de sociale verzekering het
recht krijgen op kindertoelage, die Frank
rijk moet opbrengen.
Te Iaat?
De Gaulle heeft op het Forum een histo
rische beslissing genomen, waarvan de
draagwijdte zo groot is, dat men er in Parijs
tot dusver altijd voor was teruggedeinsd.
Tien, of zelfs een vijf jaar geleden had de
oorlog langs deze weg zeker voorkomen
kunnen worden. Vandaag moet men zich
echter afvragen, of de oorlog, het nationa
lisme der Algerijnen al niet zo sterk heeft
doen ontwaken en zich zo ver heeft doen
ontwikkelen, dat zij, ondanks alle sociale
en economische voordelen, die de inte
gratie hun kan brengen, er toch voor zullen
passen de Franse nationaliteit aan té ne
men. Het woord is nu weer aan de rebel
len van het Algerijnse bevrijdingsfront,
dat door de gebeurtenissen, die op 13 mei
ontketend werden, enigszins in het ver
geetboek lijkt te zijn geraakt.
Geen basis!
CAIRO (UPI) Een woordvoerder van
het Algerijnse Nationale Bevrijdingsfront
(Front de Libération Nationale) te Cairo
heeft de voorstellen van De Gaulle ten
aanzien van Algerije van de hand gewezen.
TUNIS (Reuter) In kringen van het
F.L.N. in Tunis werd verklaard dat de toe
spraak van De Gaulle „geen enkele basis
voor verzoening biedt", omdat „op geen
enkele wijze het beginsel van een onafhan
kelijk Algerije wordt erkend, waarvoor de
Algerijnen vechten." „Hij wil van ons al
len Fransen maken, in plaats van volle
dig te erkennen dat wij niet slechts Alge
rijnen zijn, doch ook vrije Algerijnen wil
len wezen", aldus gezaghebbende woord
voerders van het F.L.N.