Economische strijd dwingt
tot „stille" ontwapening
Wijzigingen in Indonesische
regering spoedig verwacht
Uitbouw van maatschappelijk werk
is dringend noodzakelijk
Koninginneharing naar Paleis
Soestdijk en Het Loo
Macmillan gaat in Washington een
nieuwe dollardiplomatie bepleiten
DE BEURS
van gisteren
Amsterdamse Beurs
Vangst van schipper
Cor van der Toorn
Defensie voor
sultan van Djokja?
A. J. Zoetmulder ernstig
gewond bij verkeersongeval
Mr. Bentinck wellicht
opvolger van mr. Stikker
Provinciale opbouwdag Noordholland
Denemarken stelt
visserij conferentie voor
Critiek uit eigen kring op
minister Von Brentano
Zijn Lex Soraja heeft in
de Bondsdag geen kans
Amerikaanse Senaat weigert
machtiging aan Eisenhover
President mag geen hulp
aan satellieten geven
Duitse jeugd schenkt geld
voor Anne Frankhuis
Sovjet-diplomatie ontplooit
een grote activiteit
VRIJDAG 6 JUNI 1958
(Van onze correspondent in Londen)
Toen Macmillan's bezoek aan de Ver
enigde Staten in maart werd aangekon
digd, was het overheersende gevoel in
Londen wrevel over de Amerikaanse aar
zeling inzake een topgesprek met de Rus
sen. Men moest nog bekomen van de schrik
van de stationering "an raketten in Groot-
Brittannië en men verweet de westelijke
regeringen, dat zij niet genoeg hadden ge
daan om deze permanente nachtmerrie af
te wenden. Macmillan moest tegen de ver
ontruste openbare mening optornen. Het
leek of het doel van zijn nieuwe conferen
tie met Eisenhower de derde binnen een
jaar zou zijn het treuzelende Amerika
mee te slepen naar de top. Maar allengs
luwde in Engeland de geestdrift voor een
AMSTERDAM
Zeer binnenkort zal het Grand Hotel
Krasnapolsky een converteerbare obli
gatielening uitgeven groot 750.000, met
claimrecht voor de aandeelhouders. Het
percentage is nog niet bekend. Het kapi
taal is thans 750.000, zodat de uitgifte
zalf.geschieden in de verhouding van 1
op 1. De aandelen waren woensdag 275
bieden. De vaste stemming ter beurze
bleef vooral bij de opening merendeels
aanhouden. De goede ontvangst van gene-
raad De Gaulle in Algerije en de te volgen
politiek aldaar, waren voor de beurs ver
der aanleiding om vast te zijn voor aan
delen Kon. Olie. Hierdoor konden ook
AKU en Unilever wederom koerswinsten
boeken. De belangen die de Koninklijke
Shell Groep in de Sahara heeft zijn van
dien aard, dat de aandelen rond de 176
werden verhandeld, tegen de vorige dag
als slotprijs 174,80. Hierdoor bleef het
fonds een halve gulden onder pariteit
New York. De handel was behoorlijk. Het
uitblijven van verkooporders voor Ameri
kaanse rekening was oorzaak, dat aan
delen Unilever ongeveer drie punten ho
ger, op 338 1/2, inzetten. In het verdere
beursverloop moest hiervan 1 punt wor
den prijsgegeven. Met de Philipsaandelen
wilde het ook niet erg vlotten. De opening
was op 2861/2 onveranderd bij de slot-
koers van de vorige dag; later kwam een
notering tot stand van 285 1/2, op welk
niveau ongeveer werd gesloten. De aan
delen KLM werden onveranderd op
100,10 vernomen.
De scheepvaartsector ligt in een ver
laten hoek. De geringe verkoop over
heerste hier nog steeds de vraag, waar
door deze markt afbrokkelende koersen te
zien gaf, met verliezen van 1 tot 2 punten.
De stijging van de koers voor de aan
delen Ver. Deli werd een halt toegeroe
pen. De notering op ongeveer 88 bracht
een verlies van ongeveer 2 percent, ver
geleken bij de vorige dag. De handel bleef
kalm. Ook Amsterdam Rubber moest een
punt prijsgeven, terwijl HVA ongeveer
2 punten hoger opende op 104, waarna
in het verdere beursverloop 103 werd ge
daan.
De discontoverlaging in België van 4 1/4
tot 4 percent, was voor het Damrak aan
leiding om voor de staatsobligaties over
de gehele linie hogere koersen, van 1/8 tot
3/8 percent op de tape te brengen. Verder
werden nog vernomen aandelen Che
mische Fabriek „Naarden" op 145 a 150,
tegen een laatstgedane koers van 140 la
ten, op de gestegen 23 percent exploitatie
winst blijkens het gunstige jaarverslag.
Aandelen Gerritsen en V. Kempen onder
gingen op 107 1/2 hoegenaamd geen ver
andering op het dividendvoorstel van 6
percent (v.j. 10 percent in aandelen uit de
agioreserve). Prolongatie 4 percent. (ANP)
NEW YORK
Koersstijgingen bij de spoorwegfondsen
en onregelmatigheid bij de industriële
waarden zijn de meest vermeldenswaar
dige feiten van de matig actieve beurs
van gisteren. De vraag naar spoorwegen
stimuleerde de hele groep. De fondsen
van de gemiddelde-groep stegen fractio-
neel; andere tegen meer, zoals Texas Paci
fic meer dan 3 dollar en Missouri Pacific
and Katy preferent meer dan één dollar.
De olies waren onregelmatig lager met
Shell meer dan een dollar beneden vorige
slotkoers. De openbare nutsbedrijven wa
ren prijshoudend. De autowaarden lagen
vrij vast in de markt; de staalaandelen
waren verdeeld en de farmaceutische over
het algemeen hoger.
Het industriegemiddelde kwam van
468,58 op 468,55; dat voor spoorwegen van
115,93 op 117,45 en dat voor openbare
nutsbedrijven van 78,41 op 78,67. De om
zet bedroeg 2.690.000 aandelen tegen
2.600.000 de vorige dag. Van de 1191 ver
handelde fondsen sloten er 500 hoger en
409 lager. (UP)
Slotkoers
Voorbeurs
gisteren
koersen
3-3%°/o Nederl. '47
91%
3 °/o Nedl. 1962/64
94
A.K.U
171
171%
Calvé Delft
291/4
Van Gelder Zonen
165
K. N. Hoogovens
289%
Nederl. Ford
172
N. Kabelfabriek.
235
gew.PhilipsGloeil.
285
284
Pref.PhilipsGloeil.
153%
Unilever
336%
335
Wilton Fyenoord
179%
Dordtsche Petrol.
733%
Kon. Petroleum..
176
174,20
Billiton
177
A'dam Rubber
63%
K.L.M
100,50
Holl. Amer. Lijn
140%
K.N.S.M
130%
N. Scheepv. Unie
109
Nievelt Goudr.
120%
Phs. v. Ommeren
215
H.V.A
103
Verg. Deli Mijen
89%
^msterd. Bank
220
O at. Handelsbank
82
'led. Handel Mij
159%
atterd. Bank
180
"entsche Bank
159%
viaconda Copper
47%
"■•^thlehem Steel..
43%
11 S Steel
65%
General Motors..
39%
"heil Union......
73%
/idewater
24%
topgesprek, nu men over de schok van de
raketten heen was.
Bovendien lijkt het militaire aspect van
de kwestie Oost-West minder belangrijk.
Groot-Brittannië krimpt zijn oorloogsappa-
raat in, omdat het te duur en overbodig
wordt. Het kan niet wachten om de in
krimping te kunnen gebruiken als onder
handelingsobject op een topconferentie. Er
is aan beide kgnten een soort stille „ontwa
pening" aan de gang, omdat de strijd thans
kennelijk is overgegaan naar het econo
mische front.
Veldmaarschalk Montgomery, die een
paar weekeinden bij Winston Churchill had
doorgebracht, ging naar Amerika om daar
de noodkreet aan te heffen dat het Westen
wilde het zich staande houden zich
thans vooral economisch moet verweren.
Dat is ook het hoofdmotief van Macmil-
lans besprekingen. Zolang de Verenigde
Staten niet nauwer economisch met de
rest van het Westen, met name het ster-
linggebied samenwerken, blijft het een
eindeloze sukkelpartij. Macmillan zal ech
ter niet voor dovemansoren spreken, want
belangrijke groepen in de Verenigde Sta
ten zijn ontwaakt en bepleiten thans een
reorganisatie van de westelijke financiële
structuur om in staat te zijn de roebel te
weerstaan. Het Westen heeft bijna twee
derde van de wereldbevolking, die in de
onderontwikkelde gebieden woont, ver
waarloosd. De Russische economische
hulp gaat reeds drie jaar die van het Wes
ten in zeven achtergebleven landen, waar
onder Syrië, Egypte en Indonesië, te bo
ven en speelt een leidende rol in de ont
wikkeling van India. Hoewel de V.S. in elf
jaar 57.000 miljoen dollar aan buitenland
se hulp en leningen uitgaven, bezitten ze
geen doeltreffend stelsel van economische
bijstand voor de niet-communistische we
reld. Minder dan een vijfde van het ge
noemde bedrag kwam de onderontwikkel
de landen ten goede en het grootste deel
ging naar gebieden waar Amerika defen
sieve verplichtingen heeft.
Macmillan zal met de president waar
schijnlijk spreken over Adlai Stevenson's
plan om een commissie uit de vrije wereld
op te richten om de westelijke economie
te stimuleren. Deze plannen zouden nader
op een westelijke economische wereldcon
ferentie hun beslag moeten krijgen. Ge
dacht wordt aan een transatlantisch vrij-
handelsgebied, of een gebied van lage ta
rieven en aan gezamenlijke investeringen.
Macmillan zal ook aandringen op meer
eenheid in de beleggingen in de onderont
wikkelde landen. Engeland kan niet meer
veertig percent van de wereldhandel fi
nancieren, terwijl het slechts vier percent
van de reserves der vrije wereld bezit. De
Britten verlangen nieuwe kredietfacilitei
ten, niet alleen om de Russische invloed
in de onderontwikkelde landen te door
kruisen, maar ook om ervoor te zorgen,
dat de periodieke economische inzinkingen
in de democratische landen niet op een
catastrofe uitlopen.
Macmillan zal ongetwijfeld ook de nieu
we situatie -in Frankrijk met de president
bespreken. Dit is van meer dan theoretisch
belang. Immers de vrijhandelszone kan
slechts in praktijk gebracht worden, in
dien de Franse financiën gezond -.ijn. De
Verenigde Staten zullen waarschijnlijk
pas bereid zijn Frankrijk te helpen, in
dien dit niet leidt tot het Arabische ver
wijt van een indirecte financiering van de
oorlog in Algerije. Vandaar dat Ameri
ka, zo gelooft men in Londen, pas over de
brug zal komen, wanneer De Gaulle er in
slaagt de toestand in Algerije te stabilise
ren. Verwacht wordt dat Macmillan en De
Gaulle elkaar na de terugkeer van de
Britse premier uit Amerika zullen ont
moeten.
De heer A. J. Zoetmulder uit Eindhoven
letterkundige en oud-hoofdredacteur van
Eindhovens Dagblad, is donderdag het
slachtoffer geworden van een verkeerson
geval. De heer Zoetmulder, die op zijn
fiets reed, verleende geen voorrang aan
een personenauto. De 76-jarige werd met
een ernstige schedelbasisfractuur alsme
de met een heupfractuur in het Binnenzie-
kenhuis opgenomen.
Ongeluk bij Breda
Langs de weg Breda-Roosendaal heeft
een automobolist het lijk aangetroffen van
de dienstplichtige korporaal J. S., gele
gerd te Bergen op Zoom. Enkele meters
verderop lag een geheel vernielde scooter.
HET ..GEZICHT' VAN ALGERIE
denaamAJqeriè is
sinds de 16e eeuw in
lebruiken het land is
lnds1830onderFrans
bestuur en thans een
Frans departement
het land telt ca 9.6 mij.
inwoners waarvan 1,1
milj Europeanendie voor
60% inde steden leven
het Franse leger in
Alqeriè telt ca
4-OQ QQO man -
Öj
landbouw is de
belangrijkste bron van
bestaamoorAlqerie
de mohammedaanse
boeren bezitten ca
3xzoveel land als de
Europeanen inAlqene
de Europese boeren
in Algene halen 3xmeet
opbrengst uit hun ak
kers dandemoh boeten
jaarlijks lopen 4000.
EOOOschepen de ha-
vensv. Algene binnen
5/6v.d.invoerkomt uit
Frankrijk en <a 2/3 v.d
uitvoer gaat raar Frankt
De ambassade te Londen
(Van onze Haagse redactie)
Mr. A. W. C. baron Bentinck van Schoon
heten zal waarschijnlijk worden benoemd
tot ambassadeur te Londen als opvolger
van mr. D. 11. Stikker. Baron Bentinck is
sedert 1956 plaatsvervangend secretaris
generaal van de NAVO te Parijs. Van 1945
tot 1950 was hij „tweede man" op onze
ambassade te Londen.
Ambassadeur Stikker werd, na zes jaren
de post in Londen te hebben geleid, onlangs
benoemd tot hoofd van de Nederlandse
vertegenwoordiging bij de Noord Atlanti
sche Raad en de organisatie voor Europe
se Economische Samenwerking te Parijs.
Als zodanig volgt hij mr. E. N. van Klef-
fens op, die hoofdvertegenwoordiger van
de Hoge Autoriteiten der Kolen- en Staal
gemeenschap te Londen is geworden. De
ministerraad heeft nog geen beslissing
over de benoeming van de nieuwe ambas
sadeur bij het Britse hof genomen, maar
baron Bentinck wordt in diplomatieke
kringen als de voornaamste kandidaat be
schouwd.
Een andere vacature waarin de regering
moet voorzien, betreft de ambassade in
Venezuela, een belangrijke post in ver
band met de Nederlandse belangen in het
het Caraïbische gebied. Enkele maanden
geleden werd onze ambassadeur te Cara
cas, mr. J. C. van Beusekom, overge
plaatst naar Buenos Aires (Argentinië).
Naar verluidt komt onze ambassadeur te
Rome, dr. H. N. Boon, in aanmerking voor
de post in Caracas.
De economische, sociale en ruimtelijk vraagstukken, die in de provincie Noord
holland spelen, werden vandaag in het licht gesteld op de tweede provinciale
opbouwdag, die in het Haarlemse Concertgebouw werd gehouden en een groot
aantal belangstellenden trok. De Stichting Noordholland voor Maatschappelijk
Werk, onder wier auspiciën de opbouwdag werd gehouden, vierde hiermee haar
eerste lustrum. „De maatschappelijke situatie in Noordholland" was het thema
van deze dag. Een belangwekkend thema, gezien de veranderingen, die deze
provincie in snel tempo een ander gezicht geven. Mede dank zij het provinciale
opbouworgaan en zijn onderzoekingen wordt een helder inzicht in deze diep
ingrijpende sociale veranderingen verkregen. Dank zij de onderzoekingen van
de stichting kunnen de vraagstukken tijdig worden onderkend en aan de sociale
veranderingen mogelijk richting worden gegeven.
De Commissaris der Koningin in Noord
holland dr. M. J. Prinsen opende de op
bouwdag met de constatering, dat de
Stichting Noordholland voor Maatschappe
lijk Werk op voortreffelijke wijze haar
taak verricht. Hij juichte het toe, dat op
deze dag enkele provinciale vraagstukken
aan de orde worden gesteld en door des
kundigen worden toegelicht. Hij wenste
de stichting geluk met de viering van het
eerste lustrum en sprak de hoop uit, dat
de stichting nog veel goeds tot stand zal
brengen.
De voorzitter van de stichting de Hil-
versumse burgemeester J. J. G. Boot sprak
in zijn welkomstwoord over de betekenis
van het maatschappelijk werk, dat bij een
vergroting van de welvaart zeker niet in
betekenis vermindert. „Want de sociale
nood is niet steeds een gevolg van mate
riële welvaart. Bij vergroting van de wel
vaart worden problemen geschapen, die
een andere aanpak van het maatschappe
lijk werk noodzakelijk maken. Dank zij
de subsidiëring is een goede uitbouw van
het maatschappelijk werk mogelijk. Dit is
dringend noodzakelijk, want in het niet-
stedelijke deel van de provincie is het
werk nog tot onvoldoende ontwikkeling
gekomen. Nog belangrijke taken wachten:
bijvoorbeeld de nazorg, de stichting van
dorpshuizen enz. Een onderzoek dient te
worden ingesteld naar de positie van de
geestelijk gestoorden en de chronisch-
zieke bejaarden". De heer Boot deelde
mede, dat het sociologisch onderzoek in de
IJmond bijna is beëindigd. Het onderzoek
in Haarlem is in volle gang.
Industriële ontwikkeling
Professor dr. Th. L. M. Thurlings, hoog
leraar aan de Landbouwschool in Wage-
ningen en lid van de Eerste Kamer, voer
de als eerste spreker het woord en wel
over de economische aspecten van de
maatschappeliike situatie in deze provin
cie. Hij wijdde onder meer aandacht aan
de wijze, waarop de verschillende bedrijfs
takken zich in deze provincie tot elkaar
verhouden, alsmede aan de bevolkings
groei. De Noordhollandse bevolking groeit
niet zo snel aan, doch over de provincie
wel in ongelijke mate. In de IJmond bij-
Met de koninginneharing in oranje ge
schilderde vaatjes verpakt vertrok van
morgen halfelf een gezelschap met auto's
van het Haagse stadhuis naar Soestdijk en
het Loo. Het gezelschap bestond uit: bur
gemeester Kolfschoten, mej. Jacoba de
Jong, rederes van de Scheveningse rederij,
A. de Jong, de hoofdcontroleur van de
Dienst der Nederlandse Haringcontrole, de
heer W. J. v. d. Windt uit Vlaardingen en
de directeur van de Haringexporthandel-
mij N.V. C. H. Nijs te Scheveningen. Van
Scheveningen uit vertrokken de schipper
van de„SCH. 23", Cor v. d. Toorn met zijn
vrouw en de Scheveningse controleurs van
de Dienst der Nederlandse Haringcontrole
J. van Duijvenbode en N. Taal.
Vanmorgen kwart voor twaalf werd het
gezelschap door Koningin Juliana op het
Paleis Soestdijk ontvangen, waarbij Hare
Majesteit van de rederes mej. A. de Jong
en van schipper C. v. d. Toorn een oranje
vaatje koninginneharing in ontvangst nam.
Het daarbij behorende certificaat van de
Dienst der Nederlandse Haringcontrole
werd haar door de heer Van der Windt
aangeboden, 's Middags half drie werden
de twee andere oranjevaatjes met konin
ginneharing Prinses Wilhelmina op Paleis
het Loo aangeboden.
Het was voor het eerst in de geschie
denis van de Nederlandse Visserij dat een
Scheveningse logger de koninginneharing
aanvoerde en dat een Scheveningse schip
per de haring naar de Koningin en de
Prinses bracht.
Vanmorgen waren vier loggers aan de
Scheveningse markt: de „SCH. 23", „SCH.
116", „SCH. 47" en „SSH. VL. 79". Klok
slag zes uur begonnen hoöfdcontroleur W.
J. v. d. Windt en de Scheveningse contro
leurs Jan van Duijvenbode en Nico Taal
met het keuren van de door deze loggers
aangevoerde haring. De „VI.-79" bleef
daarbij buiten spel omdat dit jaar Scheve
ningen was aangewezen de koninginne
haring aan te voeren.
Voor koninginneharing worden de hoog
ste eisen gesteld aan rijpheid smaak en
kwaliteit. Bij de kwaliteit wordt gelet op
de eigenschappen mals gezouten, dun vel,
goed gekaakt, rond en vet.
Na veel proeven en keuren werd de ha
ring in kantjes met de jager „SCH. 23"
aangevoerd, uitstekend bevonden als ko
ninginneharing. Deze jager was vanmor
gen kwart over vier binnengelopen met
415 kantjes aanvoer van tien schepen.
Daaronder waren 25 kantjes die de „SCH.
23" zelf had gevangen. Tot deze 25 kantjes
behoorden de vier kantjes haring, die als
koninginneharing werden goedgekeurd en
waaruit de haring werd geselecteerd waar
mee de vier oranjevaatjes werden gevuld.
Vaatjes die 40 tot 50 haringen kunnen be
vatten en zestientjes worden genoemd.
Schipper Cor v. d. Toorn had dus de ko
ninginneharing zowel gevangen als aan
gevoerd. Voorzover wij weten een unicum.
Schipper Cor v. d. Toorn (47) is reeds 35
jaar visser, vaart de laatste tien jaar voor
rederij A. de Jong.
voorbeeld ziet men een sterke bevolkings
concentratie, sinds 1930 is de bevolking
hier met meer dan vijftig percent toege
nomen. Er ontstaan enkele stedelijke ag
glomeraties, die aan het economische pro
ces een andere vorm geven. Het econo
misch proces is tevens een sociaal proces:
de ruimtelijke indeling en de verhoudingen
tussen de mensen onderling ondergaan
mede door het economische proces een
grondige wijziging. De statistische cijfers
laten uitkomen dat de industrie in deze
provincie een belangrijke plaats inneemt
en van veel groter betekenis is dan in de
meeste andere provincies. De industrie
concentreert zich jn de „horizontale as
Amsterdam-IJmond. De agrarische ge
bieden bezitten weinig mogelijkheden om
de groeiende bevolking op te vangen.
Daarom ziet men onder meer het pendelen:
de gang van de plattelander naar de in
dustriecentra, waar voor hem voldoende
werkgelegenheid ligt.
Professor Thurlings belichtte onder meer
de betekenis van de Amsterdamse haven,
alsmede van de metaal- en chemische in
dustrie. Hij wees op de ontwikkeling van
het achterland Duitsland, die uiteraard
mede bepalend is voor de positie van de
Nederlandse havens. Bij een uitbreiding
van de industrie in het achterland, zal de
betekenis van het gebied rond het Noord
zeekanaal groeien. De ontwikkeling in dit
gebied zal misschien niet zo stormachtig
als in het gebied rond de Nieuwe Water
weg voortgaan, doch wel in een tempo om
planologen grijze haren te bezorgen.
Verbetering wegen
Met het oog op deze industriële ontwik
keling en de verstedelijking van grote ge
bieden is een verbetering van het wegen
stelsel noodzakelijk. Speciaal pleitte de in
leider voor verbetering van autowegen in
noord-zuid-richting, zodat de grote indus
triecentra van ons land betere verbin
dingen krijgen. Mede met het oog op de
Europese eenwording is die vernieuwing
van het wegenstelsel gewenst. Voor het
noordelijk deel van deze provincie is het
gewenst dat Friesland en Groningen tot
ontwikkeling komen. Bij goede verbin
dingen zal een gedeelte van de beroeps
bevolking hier werk kunnen vinden.
Over de planologische aspecten sprak
drs. G. J. van den Berg, secretaris van de
Commissie voor sociaal-wetenschappelijke
vraagstukken in Noordholland. Vanmiddag
werden de sociologische aspecten van de
maatschappelijke situatie besproken.
De opbouwdag werd onder meer bijge
woond door vertegenwoordigers van en
kele ministeries, leden van Gedeputeerde
en Provinciale Staten, de burgemeester
van Haarlem mr. O. P. F. M. Cremers en
vele vertegenwoordigers van overheids
instanties en maatschappelijke instellingen.
De Deense premier en minister van
Buitenlandse Zaken H. C. Hansen heeft
een regionale visserijconferentie onder
auspiciën van de NAVO voorgesteld. Deze
conferentie moet ten doel hebben de kwes
tie der territoriale grenzen in de Atlanti
sche Oceaan te bespreken en deelnemers
moeten zijn: Nederland, Noorwegen, IJs
land, Denemarken, Engeland, Portugal en
West-Duitsland.
Hansen acht een dergelijke conferentie
noodzakelijk omdat er, volgens hem, een
visserij-oorlog kan ontstaan, waar de
NAVO-bondgenootschap ernstige schade
van zou kunnen ondervinden. In verschil
lende van genoemde landen is Hansens
Haags commentaar
Nederland zal een eventuele uitnodiging
om deel te nemen aan een conferentie over
de territoriale grenzen in de Atlantische
Oceaan aanvaarden, zo vernemen wij in
politieke kringen in Den Haag. Nederland
voelt echter meer voor een regeling tussen
de betrokken landen onderling.
Er moet worden voorkomen dat IJsland,
bij wijze van spreken, in het beklaagden
bankje wordt gezet. Men acht voldoende
ruimte aanwezig om tot een oplossing te
komen, die zowel aan de juridische als aan
de praktische aspecten van het probleem
recht doet wedervaren.
(Van onze correspondent in Bonn)
Het staat wel vast, dat de „Lex Soraja"
het wetsontwerp dat de Westduitse pers
zekere beperkingen wil opleggen in de be
richtgeving over buitenlandse staatshoof
den, weinig kans heeft door het Westduit
se parlement te worden aanvaard. De
voorzitter van de bondsdagfractie van de
christen-democraten, Krone, heeft zich
tegenover bondskanselier Adenauer open
lijk tegen het ontwerp uitgesproken. De
Lex Soraja is op aandringen van de mi
nister van Buitenlandse Zaken Von Bren
tano opgesteld. Er is geen sprake van,
dat het ontwerp op korte termijn door het
parlement te Bonn zal kunnen worden be
handeld, en men neemt dan ook aan dat
de regering zal proberen het geruisloos
in te trekken. Dit alles heeft de critiek op
Von Brentano versterkt. Hem wordt ver
weten, dat hij, onder de druk van de Sjah
van Perzië, die met verbreking der diplo
matieke betrekkingen dreigde, te vlug en
zonder goed overleg met het ontwerp op
de proppen kwam. Ook wordt gezegd, dat
Von Brentano een artikel over de sjah en
ex-keizerin Soraja in het Hamburgse
weekblad „Der Stern" waartegen de Sjah
had geprotesteerd niet gelezen had, toen
hij er critiek op gaf en de Perzen gelijk
gaf in hun veroordeling ervan.
Geen goede hand
Von Brentano verwijt men in het alge
meen, dat hij geen goede hand heeft op
psychologisch-politiek gebied. Het gaat
niet alleen om de Lex Soraja, maar ook
om de Brits-Duitse overeenkomst betref
fende de betaling van de kosten voor de
legering van Britse troepen. Niet alleen
de socialistische oppositie, maar ook in
de C.D.U. is men daarover critisch ge
stemd. Te meer daar verscheidene minis
ters, onder andere Strauss nog voor kort
met nadruk hadden verklaard, dat Bonn
geen cent aan de Britten zou betalen. Ook
hier uit zich ontevredenheid met Von
Brentano's beleid.
Men mag van Nederlandse zijde hopen
dat deze critiek uit de eigen partij de
Westduitse minister er niet toe zal bren
gen in het binnenkort te Den Haag begin
nende Nederlands-Duitse gesprek het
been strak te houden, waardoor de kans,
dat het ditmaal wel tot een overeenstem
ming zal komen, gering zal worden.
WASHINGTON (Reuter-AFP) De
Amerikaanse Senaat heeft met 43 tegen
42 stemmen een voorstel verworpen om
president Eisenhower te machtigen gel
den voor hulp aan het buitenland te ge
bruiken voor het helpen van communisti
sche landen, die zich van Moskou willen
losmaken. Het voorstel was ingediend
door de cemocraat Kennedy als een amen
dement op het wetsontwerp voor de hulp
aan het buitenland. Krachtens het voor
stel zou de president economische hulp
mogen toekennen aan alle communisti
sche landen met uitzondering van de Sov
jet-Unie, China en Noord-Korea.
De Senaat heeft bovendien met 53 tegen
31 stemmen een voorstel van de demo
craat Proxmire verworpen tot beperking
van de machtiging voor economische hulp
aan het buitenland met een bedrag van
104 miljoen dollar.
(AFP) President Eisenhower wil van
het Congres machtiging hebben een deel
van de Amerikaanse hulp aan het buiten
land te besteden voor landen achter het
ijzeren gordijn. Deze machtiging zou ech
ter vallen buiten het kader van de wet
op de wederzijdse veiligheid, die de Se
naat op het ogenblik behandelt.
(Reuter) In een regeringsrapport
wordt medegedeeld, dat de Verenigde
Staten sedert de tweede wereldoorlog
62.144 miljoen dollar aan schenkingen en
leningen aan buitenlandse regeringen en
internationale organisaties hebben ge
daan.
(UPI) Het Huis van Afgevaardigden
heeft met 224 tegen 158 stemmen het de
fensiebudget van 38.409.561.000 dollar goed
gekeurd. Met dit bedrag blijft het leger
op zijn oude sterkte van 900.000 man. De
president wilde de mankracht besnoeien
tot 870.000 maar het Huis wees deze in
krimping af met het argument, dat Ame
rika hierdoor minder in staat zou zijn
„kleine oorlogen" te verhinderen. Het
stond de regering hiervoor een (niet ge
vraagd) extrakrediet van 212.614.000 toe.
Nu moet de Senaat zich nog uitspreken.
Prof. Zernike. Proof, dr. F. Zernike
zal wegens zijn aanstaande aftreden als
hoogleeraar in de faculteit der wis- en
natuurkunde aan de universiteit te Gro
ningen, op maandag 16 juni in de aula van
het universiteitsgebouw een afscheids
college geven.
DJAKARTA (UPI) Volgens welinge
lichte kringen in Djakarta zullen er binnen
twee of drie weken wijzigingen in de Indo
nesische regering Worden aangebracht. Re
geringsleiders voeren op het ogenblik met
president Sukarno besprekingen over deze
wijzigingen, waardoor gematigde politici
een nieuwe kans zullen krijgen. De sultan
van Djokja, Hamengko Buwono, zou de
portefeuille van Handel of Defensie aan
geboden zijn. De sultan is destijds door de
Indonisische opstandelingen voorgesteld
als de geschikte kandidaat voor het vor
men van een nieuwe Indonesische regering
samen met dr. Hatta. De portefeuille van
Defensie wordt momenteel beheerd door
premier Djuanda, die na een wijziging in
de regering waarschijnlijk alleen zijn pre
mierschap zal behouden.
Sukarno niet voor Mohamme
daanse staat
President Sukarno heeft donderdagavond
in een rede in het paleis Negara op de
dertiende verjaardag van de Pantsjasila
(de vijf grondbeginselen van het Indone
sische staatsbestel) verklaard dat de strijd
tegen het imperialisme gebaseerd moet zijn
op eenheid. „Laat ons niet meer chicaneren
over een Pantjasila staat of een moham
medaanse staat, want de Pantjasila heeft
haar bruikbaarheid bewezen", aldus de
president.
Bomaanslag op procureur-generaal
De Indonesische procureur-generaal mr.
Suprapto, die op het ogenblik een reis
door Midden-Sumatra maakt, is ontkomen
aan de dood, toen naar het convooi, waarin
hij reisde, op de weg tussen Bukittinggi en
Padang Pandjang door opstandelingen
bommen werden geworpen. Het ANP ver
nam, dat Suprapto zelfs niet gewond is.
Grote palmoliefabriek op
Sumatra verwoest
Nabij Simelungun, in Noord-Sumatra, is
de grootste palmolie-onderneming van ge
heel Z.O.-Azië door troepen van de Suma-
traanse opstandelingen volkomen verwoest,
zo meldt Antara uit Djakarta. De schade
wordt geschat op 20 miljoen rupia of ruim
6,5 miljoen Nederlandse guldens, gerekend
tegen de officiële koers. De fabriek is on
herstelbaar vernield.
De rebellen hebben ook een aanval ge
daan op de onderneming Bah Butong, nabij
Siantar, ten zuiden van Medan; deze aan
val werd echter door de ondernemings-
wacht afgeslagen.
Op een andere, nabij gelegen, onder
neming werd een arbeider van de kracht
installatie gewond, toen opstandelingen
drie handgranaten naar een dynamo wier
pen.
Een woordvoerder van de Indonesische
luchtmacht heeft donderdag medegedeeeld,
dat de Indonesische luchtmacht tot heden
11 vliegtuigen van de opstandelingen heeft
vernield, aldus meldt het Indonesische
persbureau Antara.
De meeste vliegtuigen van de rebellen
werden vernietigd op de grond door aan
vallen van bommenwerpers en gevechts
vliegtuigen van de Indonesische lucht
macht op luchtbases in Noord-Celebes. De
tegenregering heeft bij deze acties verlo
ren: drie B25-bommenwerpers, 5 Mustangs,
een Lickheed transportvliegtuig, een C-47
Dakota en een vliegboot.
De luchtmacht van de centrale regering
heeft ook „enige" verliezen geleden. Zo
werden enige Catalina's van de luchtmacht
beschadigd tijdens de luchtaanvallen door
de rebellen op Balikpapan en Ambon.
De luchtmacht van de centrale regering
gaat voort met aanvallen uit te voeren op
strijdkrachten van de opstandelingen op
West-Sumatra en Noord-Celebes. De acti
viteit in de luchtmacht der rebellen is
sedert 18 mei opgehouden.
De Londense „Times" schrijft over de
onrust in Indonesië, dat de opstandelingen
geen reëel gevaar meer voor de regering
zijn, maar dat het onmiddellijke gevaar
voor verdere verscheuring meer econo
misch dan politiek is.
De rupiah is verzwakt, de handel van
Indonesië heeft geleden en de buitenland
se valuta zijn bijna uitgeput, aldus het on
afhankelijke Britse blad.
Volgens de „Times" zijn de maatregelen
tegen de handelsbetrekkingen met de Ne
derlanders bevredigend voor de nationale
gevoelens, maar ze laten weinig tijd de
achterstand in te halen.
De secretaresse van de Anne Frank
stichting, mevrouw G. Wijsmuller-Meyer
uit Amsterdam, zal volgende week in
Frankfort een chèque ontvangen van
20.000 mark, dat het stadsbestuur van
Frankfort ter beschikking stelt voor de
restauratie van „Het Achterhuis" aan de
Prinsengracht te Amsterdam, waar Anne
Frank tijdens haar onderduikperiode haar
beroemd geworden dagboek schreef. Bo
vendien zal mevrouw Wijsmuller tijdens
een plechtige herdenking van Anne's ge
boortedag in de Pauluskerk te Frankfort
de opbrengst ontvangen van een inzame
ling die ten behoeve van de restauratie is
gehouden onder de Duitse jeugd van die
stad.
LONDEN (UPI) In diplomatieke
kringen vraagt men zich af, wat de beteke
nis kan zijn van de activiteit die de Rus
sen de laatste dagen op diplomatiek ter
rein ten toon spreiden. Maandag en dins
dag werden tenminste tien „zetten" geteld
op verschillende gebieden, hetgeen als on
gewone overdaad wordt beschouwd, zelfs
indien men Kroestsjev's bekende werk
kracht in aanmerking neemt.
Diplomatieke zegslieden geven de vol
gende opsomming van de voornaamste ac
tiviteiten:
De Russische instemming met het Ame
rikaanse voorstel tot het houden van een
internationale studieconferentie over de
exploitatie van het zuidpoolgebied voor
vreedzame doeleinden.
Het aanbod om Amerikaanse goederen
te kopen ter stimulering van de handel
tussen Oost en West.
De oproep tot Turkije om de diploma
tieke betrekkingen te verbeteren door mid
del van overleg op hoog niveau.
Het formele verzoek aan de Internatio
nale Arbeidersorganisatie, die morgen te
Genève een conferentie opent, om aan te
dringen op het spoedige houden van een
topconferentie.
De scherpe aanval van Kroesjtsjev op
Tito, die het begin lijkt van een volledige
isolering van Joegoslavië.
De brief van Kroesjtsjev aan een Lon
dense predikant, waarin Groot-Brittannië
en de Verenigde Staten beschuldigd wor
den van pogingen om stopzetting van de
kernproeven te verhinderen.
De waarschuwing aan Canada, dat het de
internationale spanning vergroot door sa
men met de Verenigde Staten een Noord
amerikaans luchtafweersysteem in te
stellen.
Sommige diplomaten zien deze uitbar
sting van activiteit als een nieuw groot
scheeps offensief om een topconferentie af
te dwingen. Anderen menen erin een ele
ment van verwarring te onderscheiden en
van vrijbuiterij op de verschillende de
partementen, die elk voor zich een terrein
onder schot hebben genomen.
