Nieuwe opvatting inzake
de ontwapening
Sinaasappels groeien in de straten'
^^Praatótoel
3
HARTENDORP voor
KOELKASTEN
Proefschrift over pas
ontdekte ziekte
Duncan Sandys oppert breedopgezet plan, dat onder
gezagsorgaan van de UNO uitgevoerd moet worden
O/»
Er hoeft maar
iets verkeerd te vallen
en de zuurbrand laait op.
Generaal Festing in
Djakarta
Kroesjtsjev en Vorosjilov
in oktober naar Egypte
Brandstichting in Griekse
winkels te Nicosia
Turkije zou niet meedoen
aan NA V O-oef eningen
Djuanda niet enthousiast
over veranderingen
„Maar Sukarno beslist"
^Hoe is het ontstaan?^
Dit woord:
ADAMSAPPEL
WOENSDAG 11 JUNI 1958
Van dag tot dag
De minister van Economische Zaken,
prof. dr. J. Zijlstra, heeft in de Eerste Ka
mer een optimistisch klinkende verklaring
afgelegd over de economische vooruitzich
ten van ons land, waaruit bleek dat de
betalingsbalans een bemoedigend over
schot belooft. De minister heeft daarbij
haastig een waarschuwing gevoegd tegen
voorbarige conclusies, en gewezen op het
feit dat deze goede gang van zaken nog
slechts als een herstelproces mag worden
beschouwd, dat het mogelijk maakt de in
vorige jaren ontstane gaten te vullen,
doch nog geen aanleiding mag zijn tot snel
le uitbreiding der bestedingen.
Deze voorzichtige toon kenmerkt de ver
antwoordelijke bewindsman, die uiter
aard tegen een herhaling der overbeste-
ding moet waken en zorgvuldig moet toe
zien op een verstandige toepassing van de
verkregen financiële armslag. Doch zijn
verklaring klonk optimistisch genoeg om
de conclusie te rechtvaardigen, dat de pe
riode der stringente bestedingsbeperking
achter de rug is en dat ook de arbeids
markt niet meer lijdt onder de spannin
gen, die haar enkele jaren geleden ken
merkten.
Er is intussen een niet onbelangrijke
werkloosheid opgetreden, die nog steeds
niet de dalende tendens vertoont welke
voor een gezond wordend economisch be
stel noodzakelijk is. De werkloosheid hangt
natuurlijk voor een groot deel samen met
de produktiebeperking, die op haar beurt
een daling van de invoer van buitenland
se grondstoffen mogelijk maakte. Deze da
ling van de import veroorzaakte het gun
stige saldo van de betalingsbalans, doch
daaruit volgt dat het overschot van deze
betalingsbalans tevens een aanduiding is
van de gedaalde produktie en dus van de
verminderde activiteit der exportbedrij
ven. Door voorraadvorming en inkrim
ping van de binnenlandse produktie heeft
deze export tot dusver nog geen grote te
rugslag te zien gegeven, zodat de beta
lingsbalans aan die kant een gunstig beeld
bleef vertonen, doch de labiliteit van deze
situatie noopt thans onverwijld tot stimu
lerende maatregelen. Stimulerende maat
regelen die minister Zijlstra dan ook aan
gaf als onmiddellijke beleidstaken: ver
groting der investeringen, schepping van
woon- en werkgelegenheid en bevordering
van de export.
Men kan deze taken samenvatten in:
„grotere produktie bij handhaving of ver
laging van het prijspeil", aangezien de
mogelijkheid tot exporteren afhangt van
de concurrentiefactor. Hoe goedkoper pro-
dukt, hoe sterker afzet in het buitenland.
De industrie heeft kapitaal nodig voor de
aanschaffing van nieuwe machines; de
uitbreiding der werkgelegenheid vereist
een stabilisatie der lonen; de woongele
genheid bepaalt de mogelijkheid tot per
soneelsuitbreidingen; dit alles bij elkaar
mag echter niet tot overspanningen lei
den, opdat de prijs van het exportprodukt
zo laag mogelijk kan worden gehouden.
Het economisch mechanisme vraagt
daarom zeer zeker een voortgezette over
heidszorg en een beheersing der factoren,
die de gang van het mechanisme bepalen.
Van besteding der vrijkomende kapitalen
aan „luxe" tussen aanhalingstekens ge
zet omdat daarbij veelal niet werkelijk
van overdadigheid kan worden gespro
ken, doch slechts van „niet onmiddellijk
noodzakelijk voor de economische wel
vaart" zal voorshands nog weinig spra
ke kunnen zijn. Woningbouw is geen luxe,
doch wegen en kostbare kunstwerken bij
de aanleg daarvan zullen, helaas tegen
alle logica in, nog wel enige tijd als luxe
worden beschouwd. Dat de overheid in de
eerste plaats alles zal moeten doen om de
kosten van levensonderhoud te verlagen
en de werkgelegenheid zodanig te stimu
leren, dat zij gelijke tred houdt met de
eisen der produktie, ligt voor de hand en
vandaar wellicht de voorzichtige toon,
waarmee minister Zijlstra zijn overigens
verheugende mededelingen deed. Een
nieuwe verstoring van de evenwichtstoe
stand, die thans is ingetreden, zou immers
opnieuw tot ernstige complicaties over
het ganse gebied van de binnenlandse eco
nomie en daarmee samenhangende levens
omstandigheden leiden.
Advertentie
Gen. Cronjéstraat 43, Haarlem, Tel. 52760
Aan de rijksuniversiteit te Utrecht pro
moveerde de heer J. W. Imhof te Utrecht
tot doctor in de geneeskunde op een proef
schrift over een pas ontdekte ziekte. Dank
zij nieuwe onderzoekingsmethoden, welke
in de laatste jaren zijn ontwikkeld, is het
mogelijk geworden de eiwitten in het bloed
nader te bestuderen. Daarbij zijn afwijkin
gen in de bloedeiwitten ontdekt, welke
kenmerkend zijn voor verschillende ziek
ten, zodat de diagnose door een dergelijk
onderzoek gesteld kan worden. Tevens zijn
bij deze onderzoekingen in de laatste tijd
nieuwe ziekten ontdekt. Het betreft het
voorkomen van abnormaal grote eiwitdeel
tjes in het bloed.
Het proefschrift geeft onder meer een
gedetailleerd verslag van de ziektever
schijnselen bij lijders aan deze ziekte.
(Van onze correspondent te Londen)
De wijze waarop de westelijke regerin
gen tot nu toe het ontwapeningsvraagstuk
hebben aangepakt, is vrijwel vastgelopen.
De hoop om door gedeeltelijke oplossin
gen, voetje voor voetje, vorderingen te
maken en daardoor geleidelijk onderling
vertrouwen te bewerken, lijkt gering, al
erkent men dat de Russische instemming
om deel te nemen aan technische bespre
kingen over controle van kernwapenproe
ven misschien de eerste stap is op de
goede weg. Hoe dit ook zij, de Britse mi
nister van Defensie Duncan Sandys, heeft
in het Lagerhuis een poging gedaan om
de impasse te doorbreken en een wijder
horizon te openen.
Hij opperde het denkbeeld dat een zo
breed mogelijk opgezet ontwapeningsplan
in de plaats moet komen van al de frag
mentarische plannen die tot nu toe geen
succes hebben gehad, vooral door de Rus
sische onverzettelijkheid inzake algeme
ne inspectie. Sandys zei dat dit geenszins
een formeel voorstel was en om geen val
se illusies te wekken, voegde hij er nog
aan toe dat het denkbeeld helemaal niet
nieuw was.
Ook de secretaris-generaal van de UNO
heeft pogingen gedaan om de regeringen
voor een soort gelijk plan warm te ma
ken. Waarschijnlijk wordt deze verander
de opvatting over het ontwapeningsvraag
stuk ook in Washington besproken door
Macmillan en Eisenhower.
Sandys herinnerde er aan dat de UNO
werd verhinderd haar vredesmissie te ver
vullen, doordat de Sovjet-Unie 83 maal haar
veto heeft toegepast. Ondanks deze teleur
stelling wil de Britse regering onderzoe
ken of het nieuwe plan kan worden ver
wezenlijkt. Om te beginnen zouden alle
landen hun strijdkrachten zodanig moe
ten inkrimpen dat ze geen bedreiging
meer vormen voor andere landen. Dit zou
moeten geschieden onder toezicht van een
UNO-gezagsorgaan voor wereldveiligheid,
dat er ook tegen moet waken dat de een
maal ontwapende naties zich niet opnieuw
gaan bewapenen en tot agressie over
gaan. Het UNO orgaan heeft twee instru
menten nodig: een internationale inspec-
tieploeg en een internationale politie
macht, die beide volledig moeten functio
neren alvorens de eigenlijke ontwape
ning begint.
De Britse regering heeft dit plan aan de
orde gesteld als eventuele oplossing, maar
blijft nog hopen dat de Russen het door de
UNO goedgekeurde westelijke ontwape
ningsplan, alsnog aanvaarden.
Aneurin Bevan, die namens de oppositie
het defensiedebat opende, verklaarde dat
voor het eerst in de historie het ontwape
ningsprobleem kan worden losgemaakt van
de politiek, omdat de waterstofbom te
verschrikkelijk als oorlogswapen of diplo
matiek instrument is.
Volgens de minister van Buitenlandse
Zaken Selwyn Lloyd is de hoop op een
topgesprek groter dan te voren. Hij ge
looft dat de Sovjet-Unie overeenkomsten
zal naleven indien deze zorgvuldig zijn op
gesteld. Een andere reden voor voorzich
tig optimisme vormen de besprekingen
met minister Gromyko in Moskou. Hoe
wel ze traag verlopen, gelooft Selwyn
Lloyd dat ze een belofte inhouden.
(Reuter) Bevan critiseerde de politiek
van de regering met betrekking tot de
kernproeven. Hij hekelde het plan om het
Westduitse leger met kernwapens uit te
rusten en prees de Sovjet-Unie wegens haar
besluit de kernproeven te staken. „Ik ge
loof niet dat een land het recht heeft on
geboren kinderen tot verminking, pijn en
dood te veroordelen door het experimen
teren met wapens voor zijn eigen verde
diging. Ik vestig de aandacht van het land
op het feit, dat de natie die voor voortzet
ting van deze proeven is, als symbool het
lijdende lichaam van Christus heeft en dat
de natie die het atheïsme voorstaat, de
proeven heeft gestaakt", aldus Bevan.
Een socialistische motie van afkeuring
werd met 308 tegen 249 stemmen verwor
pen.
'en deel van de honderdduizenden
'ïurken die op een plein in Istanboel
waren samengestroomd om te demon
streren tegen de Griekse aanvallen op
de Turkse gemeenschap op Cyprus en
tegen het Britse beleid op het eiland.
De demonstranten, aangevoerd door
studenten, droegen vlaggen, spandoe
ken en leuzen mee. Een van de leuzen
hiidt: „Engelsen waarheen gaat gij"
Hngiltere Qou Vadis).
Advertentie
Brandend maagzuur, oprispend soms tot
hoog in de keel. kunt u met Rennies blussen,
in tijd van een „mum". Een ware uitkomst,
zo'n paar Rennies bij de hand. Een-voor-een
hygiënisch verpakt en in te nemen, zonder
dat er een haan naar kraait. Gewoon maar
laten smelten op de tong. En nog smakelijk
bovendien.
(ANP) Generaal Sir Francis Fes
ting, de aftredende opperbevelhebber der
Britse landstrijdkrachten in het Verre
Oosten en de toekomstige chef van de En
gelse generale staf, is woensdag voor een
bezoek van drie dagen in Djakarta aange
komen. De generaal, wiens bezoek ge
schiedt op uitnodiging van de Indonesische
stafchef, generaal-majoor Nasution, ont
week de vraag of hij tijdens zijn verblijf
in de Indonesische hoofdstad besprekin
gen zal voeren over de mogelijke levering
van militaire uitrusting door Engeland aan
Indonesië.
(Reuter) In Surabaja vertoeft op het
ogenblik een uit vier leden bestaande in
dustriële missie van communistisch Chi
na. Volgens de „Harian Dagang" biedt de
missie machinerieën voor de lichte en
zware industrie aan. Voor haar komst
naar Surabaja bezocht de missie reeds
Djakarta, Bandung en Midden-Java.
Tanks met machinegeweren en ge
helmde militairen met de bajonet op
het geweer stonden gereed op een der
pleinen van Istanboel om een grote
menigte te verspreiden die dreigend
oprukte naar de Britse en Griekse
ambassadegebouwen, uit protest tegen
de gebeurtenissen op Cyprus, waar
enkele leden van de Turkse gemeen
schap bij botsingen het leven hebben
Verloren. Eer het zover kwam, werden
de demonstranten echter door de mili
tairen verspreid.
CAIRO (Reuter) De president van de
Sovjet-Unie maarschalk Vorosjilov, en
premier Kroesjtsjev zullen in oktober een
bezoek brengen aan Cairo, zo meldt het
Egyptische weekblad Akher Saa. President
Nasser heeft tijdens zijn recente bezoek
aan Moskou de Russische leiders uitgeno
digd.
NICOSIA (Reuter) Vanochtend is in
Nicosia, toen het uitgaansverbond werd
opgeheven, brand gesticht in verscheide
ne Griekse winkels. Bij gevechten tussen
Griekse en Turkse Cyprioten op Oost-Cy-
prus zijn in de afgelopen nacht twee
mensen gewond. De vechtpartijen begon
nen nadat twee bommen waren geworpen
naar een Turks huis. Tijdens de gevech
ten werden twee Griekse Cyprioten neer
geschoten. Britse militairen die tussenbei
de kwamen hebben meer dan honderd ar
restaties verricht. Gouverneur Sir Hugh
Foot heeft gewaarschuwd tegen het luiden
van kerkklokken, zondat dat hiervoor een
gegronde reden is.
Voor Nicosia en omgeving is in een ge
heime vergadering een comité van vijf uit
de Grieks-Cypriotische bevolking opge
richt, dat de zelfverdediging tegen „mo
gelijke verdere aanvallen van het Turkse
bevolkingsdeel" moet organiseren. Voor
zitter van het comité is Nicosia's nationa
listische burgemeester, dr. Dervis. De
oprichting is het gevolg van een oproep
door de ethnarchische raad, die de Britse
troepen niet in staat acht de verlangde
veiligheid te geven.
Turkse Cyprioten hebben dinsdag winkels
van Grieken in de Turkse sector geplun
derd nadat het uitgaansverbod tijdelijk
was opgeheven om de Turken de gelegen
heid te geven inkopen te doen. De plunde
ring begon, toen bleek dat er nog geen voed
sel op de markt was aangekomen. Toen dit
kwam werd de orde hersteld.
ATHENE (AFP) Naar verluidt zullen
aan de komende NAVO-oefeningen in het
gebied van Kreta alleen Griekse en Ita
liaanse vlootstrijdkrachten, alsmede Ame
rikaanse vliegtuigen deelnemen. Turkije
zal niet meedoen. De Griekse pers weet
te melden dat Turkse troepen worden sa
mengetrokken aan de kust van Aantolië,
het gebied in Klein-Azië dat tegenover Cy
prus ligt. Het blad „Apoyematini" zegt
dat de Griekse autoriteiten alle nodige
voorzorgsmaatregelen hebben getroffen en
dat zij uitstekend op de hoogte zijn van de
posities en de sterkte van de Trukse troe
pen in genoemd gebied.
Naar verluidt heeft de secretaris-gene
raal, de Belg Spaak, zijn bemiddeling aan
geboden tussen Griekenland en Turkije.
Van Griekse zijde verwachtte men geen
verzoek om rechtstreekse inmenging van
de NAVO in het geschil.
(UPI) Een Turkse Cyprioot heeft van
morgen vroeg in de Turkse wijk van
Nicosia 'n Griekse Cyprioot doodgeschoten.
Als u zich op reis met ver
fijnde luxe wilt omringen
en p kunt zich dat veroorloven
dan moet u in Sevilla aan
gekomen regelrecht naar hotel
Madrid gaan. Het is een oud
Andalusisch paleis, waarvan
de oorspronkelijke eigenaar
niet tevreden is geweest met
één patio. Er zijn er verschei
dene, alle met palmbomen in
reusachtige potten, alle be
zwangerd met de geur van
rozen. In de salons hangen
kostbare schilderijen en men
hoeft er als gast niet bang te
zijn argwanend te worden be
loerd door supoosten, zoals in
een museum. Hier kan men
rustig zitten met een koel
drankje, dat een geruisloos
aansluipende kelner op een
tafeltje naast een onbetaal
bare antieke vaas heeft neer
gezet. Of men strekt, vermoeid
van een wandeling, de luie
benen uit onder een schaduw
rijke palm en verbeeldt zich
hier thuis te horen.
Wie het echter aan middelen
ontbreekt om zich in het gas
tenboek van hotel Madrid te
laten inschrijven, en dat zullen
de meesten van ons wel zijn,
moet maar genoegen nemen
met de romantische legende,
die aan dit gebouw is verbon
den. Men vertelt, dat een
Spaanse schone, in gezelschap
van haar beminde, op een
mooie zomerdag langs het pa
leis kuierde en de wens te
kennen gaf zich met een bloem
uit een der tuinen te tooien.
De galante Spanjaard vroeg de
eigenaar onmiddellijk toestem
ming er een te plukken, maar
kwam even later met een
hoog-rode kleur van veront
waardiging en zonder bloem
terug: 't mocht niet. Toen heeft
ïij op royale wijze revanche
tenomen door het huis met
latios, bloemen en al tegen
len exhorbitante prijs te
copen.
Wanneer we, in een roman
tische stemming door dit ver -
Men zegt in Spanje: Wie Sevilla niet heeft gezien, heeft nog
nooit iets wonderbaarlijks gezien. Weliswaar wordt deze
spreekwijze ook pasklaar gemaakt op Granada en Lissabon en
daar zit iets waars in, maar Sevilla bezit toch de fascinerendste
aspecten.
haal, nu de stad gaan bekijken
moet ik u weer waarschuwen.
Niet elk meisje, dat u tegen
komt, is een Carmen met een
rode anjer in het haar, zelfs
niet de meisjes, die op de twee
honderd jaar oude tabaks- en
sigarettenfabriek werken. Maar
het kan toch geen kwaad deze
fabriek een ogenblik aan de
buitenkant te bekijken. Men
krijgt dan enig idee van het
décor, dat Prosper Mérimée
zich gedacht heeft bij het
schrijven van het verhaal,
waaruit het libretto van de
beroemde opera is ontstaan.
Het is grotelijks overdreven
te beweren, dat zich in alle
delen van Sevilla het oude
Moorse karakter onweerstaan
baar aan u opdringt. Dat kan
natuurlijk niet in een stad, die
een respectabele omvang heeft
en meer dan vierhonderddui
zend inwoners telt. De Arabi
sche overblijfselen vindt men
in het centrum, dus vrij dicht
bij elkaar. Aan de Guadalqui
vir, van oudsher de levensader
van Sevilla, staat nog stoer en
sterk de Torre del Oro, de
Gouden Toren, waaraan overi
gens bijzonder weinig edel me
taal is verwerkt. Deze Moorse
versterking herbergt thans de
havenadministratie. Sevilla
mag dan wel zevenentachtig
kilometer van de zee liggen,
het is een van de belangrijk
ste havens van Spanje. In de
zestiende eeuw had de stad
zelfs het monopolie voor de
handel op Indië en nog staan
her en der om de kathedraal
verspreid de kapitale huizen
van de rijke kooplieden, waar
aan thans in veel gevallen een
andere bestemming is gegeven.
De voornaamste monumen
ten en grootste trekpleisters
voor vreemdelingen zijn nage
noeg buren: de kathedraal, in
1402 op de grondvesten van de
vroegere moskee gebouwd ten
het Moorse paleis Alcazar. De
Gothische kathedraal, in die
stijl de grootste van de wereld,
wordt bekroond door de voor
malige minaret van de moskee,
de drieënnegentig meter hoge
Giralda (weerhaan). De Arabi
sche architect Dechabir heefl
er in de achtste eeuw al zijn
hoog ontwikkelde zin voor
schoonheid en gratie in vast
gelegd. Slechts de minaretten
van Hassan in Rabat en die
van Koetoebia in Marrakesh,
beide in Marokko, komen in
aanmerking ermee te worden
vergeleken.
Er zijn verschillende moge
lijkheden om het indrukwek
kende plein te benaderen. Ik
heb dankbaar de raad opge
volgd van de Engelse schrijver
Gordon Cooper en de Calle de
la Borcigueneria gevolgd, een
smalle straat met een onmis
kenbaar Moors uiterlijk, waar
in zelfs midden op de dag een
mysterieus schemerdonker
heerst. De plotselinge overgang
in het helle zonlicht van het
plein verbijstert en de adem
stokt even bij het beschouwen
van de slanke Giralda. Jam
mer dat bet bovenste gedeelte
van de toren in 1568 door
brand is verwoest. Men heeft
het toen nodig gevonden dit
stuk te vervangen door een
.belfroot" in renaissancestijl.
Hoewel de oplossing architec
tonisch merkwaardig is en
knap tot stand is gebracht,
voelt men dit toch als een ver
lies. Men ziet er de klokken in
hangen, iets ongewoons voor
onze Nederlandse ogen, maar
nog ongewoner is het schouw
spel, wanneer zij worden ge
luid. De kleinere exemplaren
buitelen geheel om hun as. Ik
heb er een processie zien pas
seren, een lange stoet, zoals
gewoonlijk besloten door een
compagnie soldaten in oorlogs
tenue. De rondgang duurde
anderhalf uur en al die tijd
beierden de klokken. Het was
of het machtige geluid mij
tegen de grond sloeg
De kathedraal is te groot, te
mooi en te overladen met
kunstschatten om in dit korte
bestek te beschrijven. Befaam
de schilders als Murillo, El
Greco, Goya, Pacheco en Zur-
baran leverden er hun bijdra
gen aan, even beroemde beeld
houwers versierden het inte
rieur en de talrijke toegangs
poorten. De oude binnenhof
van de moskee is in het geheel
van ae kathedraal opgenomen.
Men bereikt deze door de
wonderlijk mooie Puerta del
Perdon (Poort der Vergiffenis)
en kan er, midden in de woe
lige stad, in een bijna vol
maakte stilte onder de sinaas
appelbomen uitrusten. Tenzij
men er de voorkeur aangeeft
door een andere deur de Bi-
bliotheca de Colon (Columbus)
binnen te stappen, waar onder
andere handschriften van de
ontdekkingsreiziger worden
bewaard.
We steken de straat over,
passeren enkele weelderige
palmen en staan meteen in de
voorhof van Alcazar. Het is
niet zeker, dat het paleis, zoals
het er thans staat, in de tijd
van de Moorse overheersing is
gebouwd. Maar wat komt het
er op aan of de stijl niet Moors
maar Mudejar is? Met andere
woorden: waarom zouden we
het minder mooi vinden, om
dat de Moren, die eraan heb
ben gewerkt, onder bevel ston
den van de Christelijke ver
overaars van Sevilla? Nemen
wij dit aan, dan is het ontstaan
van Alcazar te stellen in de
tweede helft van de dertiende
eeuw, zodat het gebouw oud
genoeg is om eerbiedwaardig
te zijn.
Bijzonder attractief zijn de
tuinen met hun marmeren fon
teinen en overvloed van Moors
tegelwerk. Rijzige dadelpalmen
en vriendelijke sinaasappel
bomen geven er een Oosters
aspect aan. In het paleis be
wondert men de mozaïeken,
die wellicht slechts voor die
in het Granadaanse Alhambra
worden overtroffen.
Na Alcazar lopen we even
door en bereiken een gedeelte
van Sevilla, de Barrio de Santa
Cruz, waarin men zich in een
museum van Andalusische
bouwkunst waant. Het is er
stil in de straten. De muren
der huizen zijn zo helder wit,
dat men er de bewoners bijna
van zou verdenken ze ten ge
rieve van de vreemdelingen
voortdurend bij te kalken. Op
een pleintje, weer beplant met
sinaasappelbomen, staat een
muilezel zonder baas in de zon
te suffen. Een breedgerande
stroohoed beschermt zijn kop
tegen de felste hitte. Hij is hier
volkomen op zijn plaats, want
de schots en scheef door elkaar
liggende hobbelkeien in de
kleinere steegjes laten geen
ander verkeer toe. Hier kan hij
dromen van rust.
Sevilla is helemaal een
droom. Maar het is ook wel
eens een nachtmerrie geweest
„We hebben niet lang last ge
had van de burgeroorlog," ver
telt een oud-gediende in hel
hotel mij. „Een dag of drie
verwarring met wat straatge
vechten en Franco was df
baas. Daarna hoorden w<
nachten achtereen wagen;
langsratelen. Ze waren afge
aden met aanhangers van d'
wettige regering, die buiten d
dad werden gefusilleerd."
F. Kemming
Smaken verschillen
Het doorbréken van een traditie moet
een der moeilijkste opgaven zijn, die te
bedenken valt. Een wijd in den lande ver
takt kruideniersbedrijf heeft het onlangs
gepresteerd en de gevolgen worden reeds
zichtbaar.
Toen wij deze week bij vrienden binnen
wipten tegen koffietijd, werd ons elk een
viertal kleine kopjes voorgezet. Kopjes uit
het betere genre kinderservies, zo te zien.
Ons werd verzocht, deze met kleine, keu
rende teugen leeg te drinken en vervolgens
op te geven, welke smaak wij prefereerden.
Mijn vrouw koos onmiddellijk na afloop
der drink-test smaak 2, de kopjes waren
genummerd ik voelde het meest voor
smaak 4. Hoewel ook iets in smaak 3 mij
boeide, en het pittige in smaak één m.i.
bij koffie node gemist kan worden.
Wij moesten mee naar de nieuwe kast:
koffiekast. Een soort kleine provisie
kast, geheel gevuld met koffieboel en
(nog) niet in de handel. Iedere koffieplank
bevatte een koffiepotje, -busje, -molentje,
-filtertje, -zeefje, -blaadje, koffiekopjes en
dat soort dingen meer. Wij moesten zien,
hoe voor mij een soort koffiecock-tail
werd bereid, waarbij de planken 1, 3 en 4
volledig werden ingeschakeld.
Mijn vrouw kreeg koffie van plank 2.
In een smaakvol „koffiehoek" werden bij
letter M onze koffie-smaken genoteerd.
Het voorsorteren kon dus een volgend
maal achterwege blijven.
„En als mijn smaak zich nu wijzigt?"
wilde ik weten.
„Beste jongen, alles staat nog in de
kinderschoenen", aldus de gastvrouw. Het
koffieboekje komt spoedig uit, waarin
iedere smaak wordt omschreven en aan
gegeven met letter- en cijfercombinatie.
Zoiets als bij autonummers. Je bestelt dan
een kop koffie E 21-34 bij de ober, en in
heel Nederland krijg je dan jouw koffie-
smaak".
„Is het niet veel bewerkelijker?" vroeg
mijn vrouw.
„Dat wel", was het antwoord, „maar het
is enerverend en bovendien een sociale
plicht. Te lang hebben wij ons in de luren
laten leggen door het middeleeuwse
spreekwoord, dat er over de smaak niet
te twisten valt. Eindelijk zijn we toe aan
de smaken-differentiatie, die een nieuwe
impuls zal geven aan bijna elk voedings
artikel. Wat men bij schemerlampen, over
hemden, auto's, onderwijs, doktoren al
lang toepast zal zich nu volledig gaan vol
trekken in de voedingsbranche.
Is het niet belachelijk, dat ik van kinds
been af bij het woord, „allerhande" opge
scheept wordt met dezelfde soort
bokkepootjes, amondelkoekjes en dat
soort cliché-dingen?
Straks zullen we binnengaan in de bok-
kepoot-speciaal-zaak. In de appeltaart-
speciaal zaak. Zoals wij nu reeds binnen
gaan bij de oor-, neus-, keel-, oog-, tand-,
hart-, long-, lever-, nier-, maag-, darm-,
voet-, bloed-, huid-, spier-, zenuw-, enz.-
specialist".
Mijn vriend bet het voorhoofd en ver
volgt:
„De tijd is rijp voor de keuken-ensuite.
Eindelijk zal de liefde volledig door de
maag gaan en is de sleur van het huis
vrouwenbestaan doorbroken. In de hotels
zal de spijskaart vervangen worden door
een bibliotheekje, het logisch gevolg van
het a.s. koffieboekje als eersteling. Voor
elk gerecht een boekwerk vol varianten.
Wie schrijft een nieuwe bakmars voor de
jeugdbewegingen, die nu kwijnen bij ge
brek aan beweging? De passieve genots-
vormen zullen doorbroken worden. Let
op!"
„Je koffie is koud geworden", zei zijn
vrouw.
En wij waren stil geworden.
Op weg naar huis zei mijn vrouw: Zou
den ze dat nou allemaal overzien hebben,
toen ze in die winkels de koffie op smaak
gingen verkopen?
Ik antwoordde: „De pap wordt nooit zo
heet gegeten, als ze wordt opgediend".
„Wélke pap?" vroeg ze.
Havermout Sn. 17-14", antwoordde ik
zacht.
J. v. d. Molen
DJAKARTA (UPI) Premier Djuan
da heeft verklaard dat hem niets bekend
is over een aanstaande wijziging in het
kabinet. Hij ontkent dat een eventuele ka
binetswijziging door de ministerraad is
besproken, maar voegde hieraan toe, dat
president Sukarno tenslotte beslist over
wijzigingen in de regering.
Eerder heeft de premier naar aan
leiding van een bericht waarin gesteld
werd dat president Sukarno de Ameri
kaanse regering te verstaan heeft gege
ven dat hij genoeg heeft van het commu
nisme verklaard dat de regering van
Indonesië geen afstand heeft gedaan van
een onafhankelijke buitenlandse politiek
en dat hij het bijzonder zou waarderen als
de Amerikaanse autoriteiten zulks volle
dig gingen begrijpen. De betrekkingen tus
sen Indonesië en de Verenigde Staten kün-
nen er beter door worden, zo meent Dju
anda.
In verscheidene talen noemt men het
vooruitstekende bovenste gedeelte van
het strottenhoofd de Adamsappel. Na
tuurlijk denkt men aan de verboden
vrucht die Adam in het Paradijs heeft
gegeten; een stuk daarvan zou hem,
zegt de overlevering der Rabbijnen, in
zijn keel zijn blijven steken. Sindsdien
zijn zijn mannelijke nakomelingen ge
doemd dit teken der schande te dragen.
Het woord Adamsappel wordt ook ge
bezigd als naam van twee boomvruch
ten: een in Zuid-Europa groeiende li
moen en een soort banaan. Beide heb
ben in de schil kleine deuken die enigs
zins gelijken op indrukken van tanden.
Het volksgeloof hield deze vruchten
^voor de Paradijsappel.
