Franco houdt Falange
de hand boven het hoofd
Illegale KPD tiert welig
in West-Duitsland
Met een taxi naar het front
in de Libanese burgeroorlog
Meer actie van de regering
in Washington gewenst
DE BEURS
Voorlopig is het weer gedaan met de
hoge sprongen van de monarchisten
van fristeren
Er komt geen einde aan de processen
7
Deze week op de
Beverwijkse veilingen
L. Ch. H. Hartman
onderscheiden
Kort nieuws
Journalisten nemen een kijkje aan beide kanten
Twee wisselbekers op
irissenavond uitgereikt
Opvoedingsgesticht was
operatiebasis voor
jeugdige inbrekers
Koersfluctuaties op de Amsterdamse Beurs
9 tot en met 13 juni
van
Yale-universiteit mengt zich in de discussie
ZATERDAG 14 JUNI 1958
(Van onze correspondent in Madrid)
Tegenover de in Spanje welig tierende
geruchten, heeft Franco eindelijk weer
eens fors zijn mening gezegd. Hij deed dat
bij de opening van de nieuwe zittingspe
riode van de Cortes, het onlangs opnieuw
samengestelde parlement. In zijn verkla
ring klonk de echo door van alles, wat
Spanje op 't ogenblik beroert en in bewe
ging houdt. De verklaring zelf was boud
en onomwonden: de Falange, en alles
waar deze beweging voor staat, moet
voortbestaan, wat er in de toekomst ook
in de regeringsvorm zou kunnen verande
ren.
Op een verklaring als deze werd ge
wacht, al had men gehoopt dat de toon
minder onverzoenlijk zou zijn. Dat de gees
ten in Spanje al sinds een jaar, of langer,
in beweging zijn, kan Franco niet ontken
nen, want onder de druk van de verande
rende inzichten hielp hij mee in een nieu
we regering een te opzichtige invloed van
de onpopulaire Falange terug te dringen
en tevens om in een wet te doen vaststel
len, dat er weer een koning zou kunnen
zetelen op de Spaanse troon. Er zijn en
kele schokkende stakingen geweest in de
traditioneel-opstandige gebieden van Ca-
talonië en Noord-Spanje. Hier en daar
zijn studenten uit de ban gesprongen, ille
gaal zijn enkele van de politieke partijen
herrezen en vooral de monarchisten had
den een vrijheid van optreden, die een
jaar geleden ongehoord zou zijn geweest.
Openlijk werd gesproken over een spoe
dig aftreden van Franco en achter de
schermen werd al touw getrokken om
machtsposities voor het geval de Spaanse
troon, eerder dan verwacht, zou worden
hersteld. De afbrokkelende Falange oefen
de druk uit op Franco om hieraan paal en
perk te stellen, maar Franco zweeg. Tot
kortgeleden duidelijk werd dat de „har
de liin" weer was opgenomen.
Harde hand
Carlisten, leden van een monarchisti
sche groep, die tot voor kort ongestoord
naar Portugal konden gaan om overleg
te plegen met de daar verblijvende Don
Juan, de Spaanse kroonpretendent, wer
den weer stevig aangepakt. De vraag wie
nu eigenlijk de Spaanse troon zal bestij
gen: Don Juan of diens in Spanje opge
leide zoon Don Juan Carlos, is in Madrid
nog steeds onbeslist, hoewel Don Juan Car
los tijdens een bezoek met het Spaanse op
leidingsschip van de marine aan Amerika,
duidelijk te verstaan heeft gegeven, dat
zijn vader de enige rechthebbende is. De
ze kwestie hield de monarchisten meer
bezig dan de vraag wat Franco zou doen.
Een betoging van enkele duizenden mo
narchisten, door Franco's politie hard
handig uiteen gedreven, toonde overigens
aan dat er in Madrid nog steeds met een
harde hand wordt geregeerd. Wel heeft
Franco bekend laten maken, dat in het
monument voor de gevallenen uit de bur
geroorlog, de „Vallei der gevallenen" bij
Madrid, ook de stoffelijke resten kunnen
worden bijgezet van hen, die aan rege-
rinszijde vielen. De Falange is daar al
tijd tegen geweest en dit gebaar van ver
zoening is volgens waarnemers een over
winning voor de geesteshouding van de
gematigden. Maar de Falange boekte een
duidelijke overwinning, nu Franco einde
lijk gesproken heeft.
Na te hebben uiteengezet wat onder lei
ding van „El Movimiento Nacional", de
nationale beweging, in twintig jaar is be
reikt, stelde de Caudillo vast dat het stel
sel van politieke partijen uit den boze is,
dat zulks in andere landen van Europa
nog dagelijks blijkt en dat de enige red
ding van Spanje is gelegen in voortzetting
van het werk der Falange. „Er wordt ge
zegd dat deze successen afhangen van
mijn persoon, maar de ontwikkeling is
niet gebonden aan mijn leven. Juist daar
om is de opvolgingswet aangenomen", zo
zei hij.
Klaroenstoten
Het grootste deel van zijn verklaringen
bestond verder uit de geijkte Spaanse kla
roenstoten, maar meer hoefde dan ook
niet gezegd te worden. Als het aan Fran
co ligt, verandert er in Spanje niets, als
er ooit een koning op de troon mocht ko
men. Het zal vooral van die koning afhan
gen, of de ontwikkeling inderdaad zo zal
zijn, maar de steun in de rug, die Franco
de Falange in zijn redevoering heeft ge
geven, zou wel eens sterker kunnen blij
ken dan sommige waarnemers willen
doen voorkomen. Het is waar dat de Fa
lange bestaat dank zij de tegenwoordige
regeringsvorm. Als deze regering de fi
nanciële steun aan de Falange zou intrek-
Op de groentemarkt wordt de aanvoer
elke week groter. Ook het sortiment breidt
zich uit. De handel verliep rustig. Naar
enige soorten bestond een behoorlijke
vraag. De export bospeen ging tot 0,59
per bos; bloemkool liep in prijs op tot
f 0,63 per stuk. Er was veel vraag naar
spinazie, waarvoor tot 0,60 per kilo werd
betaald. Sla werd het meest aangevoerd
en bracht van 0,04 tot 0,12 per krop
op. Rabarber deed bij een groot aanbod
van 0,07 tot 0,23 per bos. Asperge was
schaars en duur; er werd voor de dikke
witte tot 2,50 per kilo betaald. Doosjes
aardbeien van de koude grond deden rond
de f 0,75 per stuk. Voor enkele sloffen
werd tussen de vijf en zes gulden per
stuk betaald.
Bloemenveiling
De aanvoer op de bloemenveiling wordt
voor 95 percent ingenomen door de bol-
irissen. Men zag in hoofdzaak de gele
kleur. Ook blauw en een weinig wit werd
aangevoerd. De prijzen waren matig. De
.meeste soorten brachten tussen de 0,20
%n 0,39 per bos op. Een soort van extra
kwaliteit haalde nog wel eens de 0,50
per bos. Voorts kwamen er ook vele Ixia's
aan de markt. Deze vonden een gunstig
onthaal op de markt. Violieren waren weer
iets beter te verkopen en kwamen tot
0,90 per bos. Anemonen en ranonkels
hebben hun tijd al weer gehad. De aan
voer van pot- en perkplanten is nog vrij
groot. Ook hier bestond een matige handel.
EERSTE SPERCIEBONEN
Aan de Beverwijkse veiling werden
vrijdag de eerste sperciebonen aangevoerd.
Er werd 2,30 per kilo betaald.
ken, dan zou er zelfs geen geld meer zijn
om de huur van de vergaderlokalen te be
talen. De aanhang onder het volk is veel
kleiner gebleven dan gehoopt en verwacht
werd en dit ondanks de belangrijke rege
ringssteun. Anderzijds kan worden gewe
zen op verworvenheden, die voordien in
Spanje ongekend waren. Bij alle haat, die
Franco zich dikwijls terecht op de
hals heeft gehaald, blijft hij in Spaanse
ogen een sterke figuur en zijn woorden
hebben gezag. Dat gezag zal de Falange
nu op de eigen partij kunnen doen afstra
len en het zal er niet gemakkelijker op
worden deze partij, bij een eventuele wij
ziging in het bestuur en de regeringsvorm
zonder bloedvergieten te „wippen". Dat
heeft Franco met zijn verklaring in ieder
geval bereikt.
Tijdens de vrijdagmiddag gehouden
feestvejgadering in de Dierentuin te Den
Haag ter gelegenheid van het 70-jarig be
staan van Kon. Ned. Bond van Oud-On
derofficieren heeft de ere-voorzitter van
deze bond, majoor W. F. K. Bischoff van
Heemskerck, eerste stalmeester en adju
dant van de Koningin, medegedeeld, dat
de Koningin de redacteur van het bonds
orgaan, de heer L. Ch. H. Hartman, had
onderscheiden met de eremedaille in goud
verbonden aan de orde van Oranje Nas
sau.
Examen voor Hongaren. Een twintig
tal Hongaarse vluchtelingen zal op 1, 2 en
3 juli te Utrecht examen doen voor het
Nederlandse vakdiploma voor automon
teur. Naar de mening van de instructeurs
van de Stichting Vakopleiding Automon
teur zijn de meeste Hongaarse kandidaten
goede leerlingen, die zich het (technische)
taalgebruik uitstekend eigen hebben ge
maakt.
In Libanon kan men een taxi nemen
naar het slagveld, en aan het front zal
men met moeite iemand vinden, die de
„vijand" werkelijk haat. Niettemin is het
oorlog, met tanks, met doden en gewon
den. Tot laatstgenoemden mag ik mij nu
ook rekenen, al was het verre van drama
tisch een schram en, in plaats van spal
ken en zwachtels, een zakdoek. En toch,
zo'n schram herinnert eraan, dat de Liba
nese crisis niet alleen op papier bestaat.
De tanks bewezen ons hetzelfde. Zij had
den het voorzien op de strijdkrachten der
opstandelingen die zich verscholen had
den in het oude Arabische deel van Tripoli.
In Beiroet hadden wij erover gehoord en
met taxi's waren wij er in anderhalf uur.
De afzettingen der regeringstroepen wa
ren niet bijzonder streng.
De taxi rijdt onverhaagd tot midden in de
Arabische wijk, met straatjes zo nauw dat
het portier bijna niet meer open kan. Men
wringt zich er toch uit en voor men het
weet staat men in een heksenketel van
granaten en geweervuur. Regeringstanks en
opstandelingen bestoken elkaar naar har
telust.
Het begon 's morgens om tien uur. Een
schijnbaar niets in het schild voerende tank
plaatste opeens een voltreffer op een weg
versperring der opstandelingen een van
die barricades die van de ene minuut op
de andere verrijzen. Van alle kanten ha
gelde daarop, uit de leemkrotten eromheen,
geweervuur. De overige tanks mengden
zich in de discussie en voor men het wist
was het een veldslag. Ik stond het aan te
kijken van achter een nogal solide gebouw.
Een geweerkogel, van regeringszijde, sloeg
boven mijn hoofd in, een stuk steen sprong
los en trof me aan het hoofd. Zoiets geeft
een gevoel van belangrijkheid.
De opstandelingen zochten het overigens
in de „public relations". Ze nodigden de
westelijke correspondenten uit in hun
hoofdkwartier en zorgden voor gidsen om
ons door de doolhof van sloppen en stegen
De vrijdagavond in de zaal 't Centrum
te Beverwijk gehouden irissenavond is een
groot succes geworden, daar er een hon
derdtal inzendingen waren. Meer dan
honderd kwekers bewonderden de bloe
men en volgden de leerzame discussies.
Wethouder W. Alberda heeft de wissel-
beker uitgereikt die het gemeentebestuur
voor de grote groepen beschikbaar had
gesteld. De beker werd gewonnen door de
Gebr. Opgelder. In de kleine groepen ging
de wisselbeker naar de heer A. Priester jr.
Deze beker was door de bloemenveiling
't Centrum beschikbaar gesteld en werd
door de voorzitter van deze veiling, de
heer B. J. Hilbers uitgereikt.
De heer S. Koppes van het Rijkstuin-
bouwconsulentschap Hoorn heeft een
praatje over de irissencultuur gehouden,
waarna een forum een groot aantal vragen
van de kwekers beantwoorden. De uit
slagen van de prijsvraag waren:
Grote groepen: 1. Gebr. Opgelder; 2.
Gebr. Winter; 3. Frans Hommes.
Kleine groepen: 1. A. Priester jr.; 2.
Gebr. Gletting; 3. C. Broeze; 4. Gebr. Van
Duivenvoorde.
De voorzitter, de heer G. Tabak, heeft
na afloop dank gebracht aan allen, die
hun medewerking aan deze avond hebben
verleend.
Soldaten van de opstandige beweging
in Beiroet staan met het geweer in de
aanslag op het dak van een moskee,
waar een godsdienstoefening wordt
gehouden in een stadsdeel dat in
handen der rebellen is. In de Libanese
hoofdstad vallen nog steeds schoten en
er gaat geen dag voorbij zonder een
aantal bomaanslagen.
te leiden. In het hoofdkwartier stonden we
opeens schouder aan schouder met
scherpschutters, die de regeringstroepen
onder vuur namen een niet geheel ge
ruststellende ervaring. Onze gidsen legden
ons beleefd uit, waar op geschoten werd.
Nu en dan was er een gevechtspauze.
Dan zag men overal de Arabische inwo
ners vliegensvlug de donkere huizen ver
laten, of opzoeken. Ze haalden water, voed
sel. Dan, opeens, huilde weer een granaat
en de omgeving lag weer verlaten.
Het was de ironie van deze oorlog, dat
de strijd begon kort nadat de opstandelin
genleider Rasjid Karami naar Beiroet was
vertrokken om te onderhandelen met de
opperbevelhebber der regeringstroepen,
generaal majoor Foead Sjehab. Tot dat
doel was er een wapenstilstand geslo
ten
Naar in Beiroet verluidt, is men het in re
geringskringen verre van eens over de te
volgen tactiek. De opperbevelhebber Sje
hab zou voorstander zijn van een „ere-
compromis" met de rebellen, aan wie dan
de vorming van een „politiek front" zou
worden toegestaan. De regering daaren
tegen zou meer voelen voor het afkondi
gen van de staat van beleg in het hele
land.
Poederthee. Na de poederkoffie staat
ons de poederthee te wachten. In Duits
land maakt men er al druk reclame voor.
Men neemt minder dan een halve theelepel
per kopje en behoeft er dan alleen maar
heet water op te gieten en suiker en melk
toe te voegen.
„Genieten jullie in het opvoedingsge
sticht zo veel vrijheid, dat jullie het als
operatiebasis kunnen gebruiken voor het
plegen van inbraken in de omgeving?"
„Ja, edelachtbare, we worden inderdaad
nogal vrijgelaten."
Deze merkwaardige vraag en dit opzien
barende antwoord vormden de interessan
te noot in een op zichzelf niet zo heel be
langrijke strafzaak, die door het gerechts
hof in Den Haag werd behandeld.
Er stond een 65-jarige marktkoopman
terecht, die door de politierechter wegens
opzettelijke heling van 26 gestolen gouden
tientjes was veroordeeld tot een gevange
nisstraf van drie maanden. De gouden
tientjes waren in oktober van het vorige
jaar uit een woning te Amersfoort gesto
len door een tweetal jongelieden, die in
die tijd een heropvoeding ontvingen in het
gesticht „Groot Batelaar" te Lunteren.
Het tweetal had gedurende de tijd, dat het
in het gesticht verbleef, verscheidene in
braken gepleegd in Amersfoort en Zeist.
Een van de twee was zelfs naar Den Haag
gereisd om de buit aan een marktkoopman
te verkopen. Hij werd dobr het hof als ge
tuige gehoord, waarbij de president zich
zeer verwonderde over de ongebreidelde
vrijheid van de verpleegden in „Groot Ba
telaar".
De procureur-generaal vroeg bevesti
ging van het vonnis van de politierechter
tegen de koopman, die in 1938 voor het
laatst was veroordeeld en die in beroep
was gegaan in de hoop een voorwaarde
lijke straf te krijgen, omdat hij anders
zijn marktstandplaats zal verliezen. Het
hof zal op 27 juni arrest wijzen.
AMSTERDAM
De laatste beursdag van deze week
mocht zich in een zeer vaste tendentie ver
heugen. Aandelen Kon. Olie deelden in
de vrijwel algehele koersstijging ter beur
ze, mede doordat deze aandelen flink wat
hoger uit New York waren afgekomen. Ge
handeld werd rond de f 175,20 tegen een
vorige slotprijs van 172,60. Het aanbod
van Zwitserse zijde in deze aandelen werd
grif uit de markt genomen. De handel was
iets groter dan de vorige dagen. Voor
aandelen Philips kwam geleidelijk aan wat
vraag los waardoor de openingskoers van
286'/2 tot 288 kon aantrekken tegen 285 de
vorige dag. Unilever ondervond locale
vraag en lag op 362'/i zeer vast in de
markt. De koerswinst bedroeg hier onge
veer 6 punten. De beroepshandel ging in
deze aandelen, in verband met het week
einde. niet tot winstnemingen over, waar
door het aanbod zeer klein bleef. Dienten
gevolge konden de aandelen van het mar
garinefonds slechts tegen hogere prijzen
verkregen worden. Ditzelfde dient gezegd
te worden voor aandelen AKU. Hier is het
aanbod zo langzamerhand opgedroogd,
terwijl daartegenover steeds meer vraag
van publieke zijde en voor Duitse rekening
loskomt. De kunstzijdeaandelen stegen
van 13214 tot 185 en sloten vrijwel op het
hoogste punt van de dag. De vorige slot-
koers was I8OV2. K.L.M. werd onveran
derd geadviseerd.
Van de cultures was H.V.A. sterk favo
riet. Het jaarverslag van deze maat
schappij wordt spoedig verwacht en zal,
aldus de beurs, zeer gunstige cijfers te
zien geven in verband met de grote be
drijvigheid van dit concern in Ethiopië.
De handel was zeer levendig maar op 111
lag flink wat aanbod. De aandelen verbe
terden zich ongeveer 5 punten. Amsterdam
Rubber was ruim 1 punt hoger, Ver. Deli
en Senembah prijshoudend.
Aandelen Metaalbuizenfabriek Excelsior
werden op 75 (84%) vernomen als gevolg
van de faillissementaanvrage. Nederland-
sche Ford werd op 182 geadviseerd tegen
gisteren 190 gedaan en laten. Prolongatie
4 percent (ANP).
NEW YORK
Een accumulatie van gunstig nieuws
bracht het koersniveau sterk omhoog bij
de meeste actieve handel sinds 6 mei. Het
nieuws bevatte onder meer de hogere pro-
duktie-index (na acht maanden daling),
de verbeterde arbeidsmarkt, record-staal-
produktie voor 1958 en hoger goederen
vervoer en tenslotte het recordcijfer van
meer dan een miljoen woningen in aan
bouw.
De spoorwegen verbeterden verder in
anticinatie op de regeringssteun. Texas
and Pacific sloot bijna 4 dollar hoger;
Northern Pacific en Western Maryland
stegen een dollar of meer, en Santa Fe
en Southern Railway bijna een dollar. Bij
de vaste chemiefondsen was de stijging
van meer dan 2 dollar in Du Pont van be
lang voor het industriegemiddelde, dat van
471,42 tot 474,77 opliep. Het spoorwegge
middelde kwam van 117,03 op 119,21 en dat
voor openbare nutsbedrijven van 78,76 op
78,70. De omzet nam toe van 2.760.000 aan
delen tot 3.100.000. Van de 1208 verhan
delde fondsen sloten er 686 hoger en
slechts 282 lager. (UP).
Laagste Hoogste
koers koers
Alg. Kunstzijde Unie 17714 185
Van Berkel's Patent 183 187
Van Gelder Zonen 170 181
Kon. Ned. Hoogovens296 304
Ned. Kabelfabrie' 238 265
Philips 283y2 288
Unilever 345*4 363*4
Wilton-Fijenoord 178 189
Kon. Petroleum 172,175,90
Holland-Amerika Lijn 140*4 148
Kon Ned Stoomboot Mij 13214 141%
Ned. Scheepvaart Unie 109*4 120%
Van Ommeren 217 227
Amsteidarr Rubber64 71
H. V A103 110*4
Ver Deli Maatschappijen 8814 92
3*4% Staffellening 1947 91 91 *4
1% Invest, cert. Nederland 9554 96
3% Nederland 1962- 64 947/ie 9415/»
W» Nat Woningbouwlening '57 109 10914
Omzetten (nominaal):
Vorige week (def.) Aandelen 10.257.671,
Deze week (voorl.) Aandelen 11.620.149,
Vrijdag 13 juni 1958
Laatste Knt-tsvers. hit
tijdvak t.o.v. 6 juni
184
187
181
304
265
28814
362->4
189
175,75
146%
14114
12014
227
70%
109%.
9054
91
9513/s!
941/4
109%
'9%
5
12
13
29*4
4
21%
10
1
554
Obligaties
Obligaties
4*
WA
13
6%
554
0
1/2
13.320.759,—
14.071.565,—
(Van onze correspondent in West-Duitsland
Het aantal processen tegen en arresta
ties van illegaal werkende Westduitse
communisten is de laatste weken bijzonder
groot. Dat wijst enerzijds op grote activi
teit van de Westduitse justitie, anderzijds
op de activiteit van de communisten.
Hun hardnekkigheid lijkt geen grenzen te
kennen. Wanneer zij uit de gevangenis
zijn ontslagen, worden zij soms een paar
dagen later al weer gegrepen met commu
nistisch materiaal. Sedert 1954 zocht de
Westduitse politie naar de dertig-jarige
Egon Walter Glorin, een voormalige kok,
die een groot man moet zijn in de illegale
KPD. Dezer dagen kon hij worden gearre
steerd te Mainz. In Neurenberg begon de
strafkamer onlangs een proces tegen 23
communisten, die er van verdacht worden
de verboden KPD in Beieren te hebben
willen heroprichten. Van hen is ongeveer
de helft aanhangers van Moskou, de overi
gen zijn meelopers die er in zijn getrapt
en waarschijnlijk nauwelijks wisten dat
zij hielpen de KPD weer op te richten.
Te Karlsruhe werd de voormalige juri
dische adviseur van de KPD, Mertens, tot
3Vi jaar gevangenisstraf veroordeeld, om
dat hij met de 48-jarige communiste me
vrouw Stertzenbach gepoogd had com
munistische verenigingen op te richten.
Het vroegere communistische parlements
lid Walter Fisch is vrijdag door het fede
rale gerechtshof in Karlsruhe tot drie jaar
gevangenisstraf veroordeeld wegens sa
menwerking tegen de veiligheid van de
staat en pogingen om zijn verboden partij
weer op te richten. Zijn bezittingen zijn
verbeurd verklaard tot een bedrag van 5600
mark. Fisch, die sedert 1953 gezocht werd,
is in het begin van dit jaar in Dusseldorp
gearresteerd.
De in 1956 verboden KPD heeft het in de
illegaliteit gemakkelijker dan de eveneens
verboden rechtsradicale groepen, die niet
over geld beschikken, dat de KPD uit
Oost-Duitsland krijgt. Oost-Duitsland is de
haard van de activiteit.
Mantelorganisaties
Dit illegale spel wordt daarbij slechts
zelden gedreven door de KPD zelf. De
partij bedient zich voornamelijk van man
telorganisaties, met schoon klinkende na
men. Mertens had een leidende functie in
het „Comité van democratische juristen".
Mevrouw Stertzenbach was secretaresse
van de „Centrale raad tot bescherming van
democratische rechten en tot verdediging
van Duitse patriotten". Er was ook een
„Centraal comité van vrolijke vakantie
voor allen" Al deze paardjes van Troje
moeten mensen binden: de jeugd in de
eerste plaats, de arbeiders, de tegenstanders
van de dienstplicht, linkse juristen, linkse
sociaal-democraten.
De „Frankfurter Allgemeine" meldde
onlangs dat dit spel van Dortmund uit
bedreven wordt, maar het is bekend dat de
communistische functionarissen en hun tra
wanten in de Hamburgse haven ook met
stil zitten. Te Dortmund is de communis
tische activiteit zo groot, dat de officier
van justitie, die daar belast is met KPD-
overtredingen, het werk niet af kan. Het
industriële gebied rond Rijn en Ruhr is
blijkbaar bij uitstek geschikt voor onder
grondse werkzaamheden. Drie strafkamers
zijn hier dagelijks aan het werk om orde
in de aanklachtenchaos te brengen. Voor
lopig zit men „vol" tot volgend jaar en
de kleine zaakjes worden dan nog niet eens
behandeld.
Geld genoeg
De KPD werkt volgens bepaalde syste
men. Zij vormt nergens grote commissies.
Zij voert haar ondergrondse campagnes
in het klein. Wat propaganda voor een we-
reldjeugdfestival, wat gewroet in plaatse
lijke verenigingen, en in het bijzonder po
gingen om kinderen van arbeiders te van
gen voor een vakantie in Oost-Duitsland.
Geen ledenlijsten of contributieheffing.
Oost-Duitsland heeft immers geld ge
noeg
Het gaat er in de eerste plaats om er
gens vaste voet te krijgen, het liefst in
bedrijfsraden, opdat van daaruit officieel
contact met Oost-Duitsland kan worden
opgenomen en opdat communisten invloed
kunnen uitoefenen op de dagelijkse lei
ding van bedrijven.
Ergens in Oost-Duitsland is het spel, dat
men al zo'n veertig, vijftig jaar kent,
opgezet. Men vormt groepen van drie tot
vijf man. Slechts één man in zo'n groep
heeft contact met een tweede groep. Een
stelsel van instructeurs en chefinstructeurs
bewerkt provincies of nog kleinere lande
lijke eenheden. Daarnaast werkt een pu-
bliciteitsorgaan met koeriers, die vaak
kleine ahto's waarmee zij miljoenen exem
plaren geschriften verspreiden. Van Oost-
Berlijn uit wordt het werk met geld en
met valse papieren op gang gehouden.
De prijs voor het verbod van de KPD
is niet aan de lage kant. Een werkzaam
politie-apparaat, een actieve justitie, een
legertje aanbrengers staan tegenover een
onuitputtelijk arsenaal van trucs, mensen
en materiaal, dat gevoed wordt door een
geld- en materiaalstroom uit Oost-Duits
land, dat met een kolossaal apparaat spe
ciale functionarissen het vuurtje brandende
houdt. Deze bron van zorg is een kleine,
maar af en toe pijnlijke doorn in het West
duitse vlees.
Vrijdag heeft de Koningin in paleis I de Koninklijke Nederlandsche Bond
Soestdijk een deputatie ontvangen van van Oud-onderofficieren, die thans
zijn zeventigjarig bestaan viert.
(Van onze correspondent in Washington)
Sedert 1952 is het prestige van de Ver
enigde Staten in de wereld aanzienlijk ge
daald. In de binnenlandse politiek wordt
dit feit door de tegenstanders van de re
gering door de Democraten dus flink
uitgebuit en het laat zich aanzien, dat de
Democraten succes zullen hebben met een
campagne, die gedijt op de gevoelens van
onbehagen, die alom heersen. In novem
ber zullen de Democraten, indien niet al
le tekenen bedriegen, een grote overwin
ning behalen bü de verkiezingen voor het
Congres.
Wie echter in zijn oordeel boven de par
tijstrijd wil uitrijzen, moet erkennen, dat
de daling van Amerika's prestige niet al
leen te wijten is aan de Republikeinse re
gering te Washington doch veel meer
aan krachten, die zich na de tweede we
reldoorlog buiten Amerika hebben doen
gelden de fenomenale technische ont
wikkeling in de Sovjet-Unie, de omwente
ling in China en het onafhankelijk worden
van gebieden, die tot dusverre koloniën
waren. Voor iedere regering te Washing
ton zou het bijzonder moeilijk zijn ge
weest de toppositie te handhaven, die
Amerika bij het einde van de oorlog had
bereikt.
Tussen 1945 en 1952 toen de Demo
craten te Washington aan het bewind wa
ren hebben zij duidelijk kunnen voelen
hoe het getij begon te keren. De ontwik
keling in China tijdens het Democrati
sche bewind, was een zware slag voor de
vrije wereld en voor Amerika in het bij
zonder.
Alles goed en wel, zeggen de Democra
ten, maar wij deden tenminste iets om het
tij tegen te gaan. En zij wijzen er op, dat
de Trumanleer (1947), het plan-Marshall
(1948), de luchtsprong naar Berlijn (1949)
en het ingrijpen in Korea (1950) slag op
slag krachtige maatregelen waren, waar
mede het Westen zich te weer stelde te
gen de opdringende macht van het com
munisme.
Dulles, de tegenwoordige minister van
Buitenlandse Zaken, is een knap advocaat
ook wanneer hij pleit ten gunste van
zichzelf maar het zou hem toch niet ge
lukken van het Republikeinse bewind een
reeks acties te noemen die te vergelijken
zijn met de van praktische fantasie getui
gende daden, waartoe Amerika onder Tru
man in staat bleek.
Het geeft de Amerikanen een gevoel van
onrust en geprikkeldheid, wanneer zij be
merken hoe machteloos hun land is in het
Nabije Oosten, hoe onpopulair het is in
Zuid-Amerika en hoe ook de noorderbu
ren, de Canadezen, zich geërgerd tonen
over de Verenigde Staten.
De critiek in Amerika richt zich niet zo
zeer tegen de daden van de huidige re
gering als wel tegen het gebrek aan ini
tiatief.
Herhaaldelijk opperen deskundige, ener
gieke Amerikanen goed doordachte plan
nen. En het zijn heus niet de Democraten
alleen, die het monopolie hebben van ver
beeldingskracht en activiteit.
Maar al tonen vele enkelingen in dit land
zich waakzaam, de regering te Washington
zet deze suggesties niet om in daden.
Het was opmerkelijk, dat Griswold, de
president van de universiteit van Yale, dit
jaar de volgende bijbeltekst gekozen had
voor zijn oratie: „En weest daders des
woords en niet alleen hoorders: dan zoudt
gij uzelf misleiden". (Jacobus 1:22). Dit
was zijn boodschap aan de studenten, die
de universiteit gingen verlaten. De univer
siteit van Yale is beslist geen bolwerk van
de Democratische partij. Toch was het dui
delijk, dat Griswold er ontstemd over is
dat de leiding van Amerika de zaken te
zeer op hun beloop laat. „Dit aldus zijn
aanhef is een teleurstellend jaar ge
weest in de geschiedenis van ons land".
