„Hetzelfde sociale pakje voor alle
Europese werknemers is niet passend"
Geldmarkt sterk
ingekrompen
m
Morgen weer wat zon
MPaiida
en de Y o^Yo^jager^
J
nare dagen
„Bedrijfstaksgewijze
loonregeling onbillijk'
De Weekstaat
Wereldnieuws
WOENSDAG 18 JUNI 1958
2
DRS. BOGAERS OVER EUROMARKT
HARTENDORP voor
KOELKASTEN
Euromarkt zal boekenprijs
in Nederland doen stijgen
Prof. F. de Vries in S.E.R.-
bijeenkomst herdacht
Franse staatslening
goed ontvangen
Uitgifte a 4% percent
Bank Ned. Gemeenten
HOOGTEZON
H. J. MAERTENS N.V.
De Coöp. Raiffeisenbank te
Heemstede in 1957
Air France mag weer over
Arabische landen vliegen
Schiphol wil landingsgeld
met 50 pet. verhogen
Kort economisch nieuws
uit binnen- en buitenland
Ver. Glasfabrieken
neff Imfmi
gasfornuis mot
precisie-regelaar HJraM
voor de juiste
oventemperatuur
Dat is Nieuws van Neff!
De Koelkast met
ruimte voordelen;
w^nt grote inhoud
Dat is Nieuws van Neff
Directie Tanah Radja ziet
nog mogelijkheden in
Indonesië
Zwijgzame minister Luns
uit Londen teruggekeerd
Oost-Duitsland solt met de.
negen gevangen Amerikanen
vervelendheid
helpen direct
ocli Ió het zo
Ontstaan
van de aarde
Op de verbondsvergadering: van de Ne
derlandse Katholieke Vakbeweging heeft
de directeur van het wetenschappelijk
adviesbureau van de K.A.B. over het on
derwerp „De Euromarkt en haar conse
quenties" gesproken. Drs. Bogaers sprak
zich uit tegen de prealabele sociale harmo
nisatie, omdat naar zijn mening, een der
gelijke politiek onvoldoende recht zou laten
wedervaren aan de betekenis van enige
fundamentele economische vraagstukken
waarvoor wij ons als Nederlanders gesteld
zien (betalingsbalans en bevolkingspro
bleem) maar tegen een volledige egalisatie
van de sociale systemen zqn zjjns inziens
nog veel krachtiger bezwaren in te bren
gen.
Naar zijn mening is geen enkel interna
tionaal belang gemoeid met het ontnemen
aan de nationale autonomie van de keuze
van aanwending van de beschikbaar komen
de middelen over de diverse sociale doel
einden. Waar het op aankomt is zijns in
ziens dat de werknemers een rechtvaardig
deel krijgen van de stijgende welvaart. De
concrete vorm, die dit aandeel zou moeten
aannemen een loonsverhoging of de in
voering van een weduwen en wezenver
zekering kan heus wel aan die werk
nemers en aan de organisaties van die
werknemers worden overgelaten en behoeft
niet door supranationale instanties te wor
den uitgemaakt. Het grote sociale doel is,
dat de welvaartspositie van de werknemers
als gevolg van de integratie gaat verbete
ren. En dat sociale doel kan volgens de
spreker niet zijn: alle Europese werkne
mers in hetzelfde Europese sociale pakje te
steken, dat ver boven hun hoofden uit zou
worden geconfectioneerd.
Advertentie
Gen. Cronjéstraat 43, Haarlem, Tel. 52760
Uit de weekstaat van de Nederlandsche
Bank per 16 juni blijkt, dat door de markt
f 67 miljoen schatkistpromessen van de
Nederlandse Bank zijn afgenomen. Deze
promessen, welke vervaldata hebben van
15 oktober, 15 november en 15 decem
ber, zijn door de Nederlandsche Bank van
de Deutsche Bank A.G. overgenomen. Van
deze post resteert thans nog f 33 miljoen.
In verband met de bekendmaking van de
tender op schatkistpromessen per 20 de
zer, heeft de Nederlandsche Bank de af
gifte van dit papier gestaakt. De afname
hiervan heeft de geldmarkt aanzienlijk
verkrapt.
Aan de andere kant zijn er echter
marktverruimende factoren. Zo is de cir
culatie van de bankbiljetten ingekrompen
met f 67 miljoen waardoor de stand daal
de tot f 4009 miljoen. Ook valt een devie-
zenaanwas te constateren van f 21 mil
joen. Doordat in de afgelopen week de'
E.B.U. verrekening viel, is tevens de kwa
liteit van de deviezenvoorraad verbe
terd. De convertibele valuta steeg met
ongeveer f 85 miljoen tot f 993,8 miljoen.
De banken wier saldo op 9 juni tot f 310
miljoen gedaald was, dus tot ongeveer
f 40 miljoen beneden het verplichte ge
middelde, hebben moeite gehad om hun
saldo op hoger niveau te brengen. Wel
kregen zij f 11 miljoen van andere saldi,
maar daar tegenover moesten zij f 28
miljoen aan het rijk afstaan. Door het op
nemen van f 68 miljoen dure voorschot
ten, kwam hun saldo per 16 dezer op f 382
miljoen. De omvang van de voorschotten
bedraagt nu weer f 94 miljoen. Het saldo
van de schatkist steeg van f 398 miljoen
tot f 426 miljoen. Door een en ander was
in de afgelopen week de geldmarkt zeer
krap. Desondanks werd de daggeldrente
op 2K percent gehandhaafd. Het percen
tage goud en convertibele valuta, waar
mee de verplichtingen van de Nederland
sche Bank zijn gedekt steeg van 82.15
tot 83.45.
Jaarverslag Elsevier
Na interne voorzieningen wijzen de
batige saldi der exploitatierekeningen
over 1958, vermeerderd met de opbrengst
van deelnemingen en met diverse baten,
van de n.v. uitgeversmaatschappij Else
vier een bedrag aan van f 622.794 (v.j.
f575.167). Na afschrijvingen, voorzienin
gen en interest blijft ter verdeling
f266.000 (v.j. f226.000). Voorgesteld wordt
f 26.600 te boeken op statutaire reserve,
f60.000 op extra reserve en op f 1.323.000
aandelen uit te keren 11 percent dividend
(v.j. 10 percent). Het ligt in het voorne
men het aantal deelnemingen uit te brei
den. Deelnemingen staan thans te boek
voor f 893.540.
Het verslag veronderstelt, dat de ver
dere ontwikkeling binnen de EUR-markt
een verhoging van de gemiddelde prijzen
van het boek in Nederland zal Betekenen.
Het algemene beeld is, dat het Neder
landse boek, zowel wat de kosten- als de
opbrengstkant betreft, een meer of min
der sterke uitzonderingspositie inneemt,
die egalisatie noodzakelijk maakt. Op
korte termijn is niet te verwachten dat
zich internationale verschuivingen op het
gebied van het boek voordoen.
De deelnemingen in Elsevier's weten
schappelijke uitgeverij en de uitgevers
maatschappij Bonaventura (Elsevier's
Weekblad) hebben opnie'-w goede resul
taten afgeworpen. In de loop van 1957 is
besloten de aandelen van de Elsevier
Press Inc. te Houston (Ver. Staten) over te
dragen aan een Amerikaanse uitgeverij.
De directie meent dat de mutaties in
Amerika in het belang zijn geweest van
de afzet van wetenschappelijke boeken
op deze in belangrijkheid toenemende
markt.
Het geïntegreerde Europa is naar zijn
mening alleen dan een succes indien men
in de praktijk durft te erkennen, dat het
bestaat uit zijn nationaliteiten, en dat men
deze nationaliteiten in een zekere vrije
ontplooiing de kans moet geven een be
vruchtende invloed uit te oefenen op ons
aller Europa.
Wat misschien wèl zou moeten verande
ren is de huidige bedrijfstaksgewijze be
nadering van het complex lonen en andere
arbeidsvoorwaarden. De spreker kan zich
niet aan de indruk onttrekken dat, wil men
de werknemers op billijke wijze laten delen
in de resultaten van de integratie, men niet
zal kunnen blijven vasthouden aan het
huidige systeem om lonen en andere ar
beidsvoorwaarden op uniforme wijze te
regelen voor een gehele bedrijfstak.
De voordelen van de Euromarkt zijn
met name produktiviteitsvoordelen. Deze
produktiviteitsvoordelen worden in eerste
instantie evenwel niet gerealiseerd door de
bedrijfstakken maar door individuele on
dernemingen in die bedrijfstakken. Van de
andere kant zijn het over het algemeen
geen bedrijfstakken, die sub-marginaal
gaan worden, maar enige ondernemingen
uit een aantal bedrijfstakken. De inleider
meent, dat een van de gevolgen van Euro
markt zal zijn, dat de rentabiliteitsver-
schillen binnen de bedrijfstakken zullen
gaan toenemen.
Een en hetzelfde „set" arbeidsvoorwaar
den, afgestemd op de zwakkere bedrijven
zou —aldus de spreker onder deze om
standigheden tot gevolg hebben, dat de
voordelen van de Euromarkt niet voldoen
de aan de werknemer ten goede zouden
komen. Het zou daarom overweging ver
dienen nader de mogelijkheid te onder
zoeken om in het bedrijfstaksgewijze over
leg de aanvullende sectorsgewijze of onder
nemingsgewijze benadering van het ver
delingsvraagstuk in te bouwen.
In een vandaag gehouden bijzondere
vergadering van de Sociaal-Economische
Raad naar aanleiding van het overlijden
van zijn voorzitter prof. dr. mr. F. de
Vries heeft de vice-voorzitter, de heer T.
J. Twijnstra, een rede gehouden over de
ze eerste voorzitter van de S.E.R. Hij zei
onder meer dat prof. De Vries geduren
de acht jaren van zijn voorzitterschap rich
ting gaf aan het beleid van de S.E.R. en
„aan hem is de betekenisvolle plaats, die
de raad zich heeft verworven in ons maat
schappelijk bestel, voor een belangrijk
deel te danken".
Na de rede van de heer Twijnstra werd
een ogenblik stilte betracht. Vervolgens
sprak namens de regering de minister van
Binnenlandse Zaken, Bezitsvorming en
Publiekrechtelij ke Bedri j f sorganisatie,
mr. A. A. M. Struijcken. Deze zei onder
meer: „Dat, zoals in de Memorie van Toe
lichting op hoofdstuk V der Rijksbegro
ting voor het lopende dienstjaar onweer
sproken werd gesteld, de Sociaal-Econo
mische Raad in de zeven thans acht
jaren van zijn bestaan vast geworteld
is in het Nederlandse maatschappelijke
bestel, is niet in de laatste plaats hieraan
te danken, dat uw belangrijke arbeid in
deze beginperiode van het bestaan van uw
college werd verricht onder de vaste lei
ding van een zo gezaghebbend man als
prof. De Vries".
Naar te Parijs vernomen wordt is de
intekening op de nieuwe 3 V2 percent
staatslening dinsdag zeer goed begonnen.
Op grote schaal werden op de goudmarkt
en op de effectenbeurs goud en effecten
verkocht voor het verkrijgen van midde
len, die kunnen worden gebruikt voor het
kopen van obligaties van de nieuwe lening.
De inschrijving op de lening zal zonder
aankondiging worden gesloten. De obliga
ties worden a p^ri uitgegeven en in cou
pures, waarvan de grootte varieert van
10.000 tot 1 miljoen frank. Zij zijn belas
tingvrij en indien de goudprijs op de vrije
markt te Parijs stijgt, zal de regering bij
de aflossing een hoger bedrag betalen.
De n.v. Bank voor Nederlandse Ge
meenten deelt mede, dat zij op korte ter
mijn de inschrijving zal open stellen op
een 4% percent dertigjarige obligatie
lening 1958, groot 100 miljoen gulden, tot
de koers van 98% percent.
Advertentie
VERKOOP en VERHUUR
Nassaustraat 5 - Haarlem - Tel. 15220
Maandagavond werd in het verversings
huis Groenendaal te Heemstede de jaar
lijkse algemene vergadering van de Coöp.
Raiffeisenbank „Heemstede" gehouden on
der voorzitterschap van de heer J. H. M.
Peeperkorn. In deze vergadering werden
de aftredende heren J. J. Uitendaal en H.
J. Akkermans respectievelijk als lid van
bestuur en Raad van Toezicht herkozen.
Bij de opening wijdde de voorzitter spe
ciale aandacht aan het 60-jarige jubileum
van de Coöp. Centrale Raiffeisenbank te
Utrecht, bij welke instelling de bank met
724 andere banken is aangesloten. Bij een
totaal aan toevertrouwde middelen bij deze
organisatie van ruim 2 miljard gulden
blijken de reserves der aangesloten ban
ken, exclusief de winst ad 7.000.000.
over 1957 te bedragen 100 miljoen gulden.
Bij de Centrale Bank bestaan de reserves
in 17.000.000.naast een aandelenkapi
taal van 17.000.000.Dit aandelenkapi
taal is voor het grootste deel bezit van de
aangesloten banken.
In het jaarverslag wordt meegedeeld dat
door de zeer sterk stijgende rente vele
spaarders in 1957 belegging voor een ge
deelte van hun tegoed op de effectenmarkt
zochten, waarop onder andere de 6%> lening
Bank v. Ned. Gemeenten werd uitgegeven.
Bij de bank te Heemstede werd door spaar
ders voor circa 250.000.ingeschreven
hetgeen ruim 8% der toevertrouwde spaar
gelden betekende. Ondanks de vele facto
ren die het sparen in 1957 ongunstig beïn
vloedden steeg het totaal spaartegoed toch
nog met 140.000.In de rekening cou
rant was per 31 december 1957 140.000.—
minder gedeponeerd bij een gestegen aan
tal rekeningen. Dit moet worden toege
schreven aan minder goede bedrijfsuitkom-
sten van rekeninghouders als gevolg van
teruglopende conjunctuur in 1957 en ver
snelde belastinginning. De vraag naar geld
was in 1957 sterk gestegen met het gevolg
dat door meerdere uitzettingen (in geld
leningen 170.000—, in kredieten 40.000,
in effecten en overige beleggingen 90.000)
de liquide middelen met 300.000 daalden.
Overigens bleef de liquiditeit' nog zeer
ruim.
De winst over het jaar 1957 bedroeg
21.814, waarvan 2730 is bijgeschreven in
de vorm van rente op de gewone reserve;
5466.is gereserveerd voor belastingen
en f 950.— op de reserve Onderling Waar
borgfonds B/C is bijgeschreven. Voor de
resterende winst ad 12.668.80 werd de
door het bestuur voorgestelde winstver
deling aanvaard, waardoor 6.270.bij de
gewone reserve zal worden geboekt, waar
na deze 100.000.bedragen zal en
6.398.80 op verbouwingsrekening zal wor
den geboekt in verband met de onderhan
den zijnde verbouwing van het bankge
bouw. De reserves der bank zullen daarna
f 115.000.bedragen.
PARIJS (Reuter) De Franse Natio
nale Luchtvaartmaatschappij „Air Fran
ce". b,eeft. bekendgemaakt, dat de Arabi
sche Liga het verbod voor Franse vlieg
tuigen öm boven Arabische landen te vlie
gen, heeft opgeheven. Dit verbod was in
januari van het vorige jaar ingesteld.
De n.v. Luchthaven Schiphol is van
plan een drastische tariefsverhoging in te
voeren, waarover volgens de directie op
het ogenblik nog besprekingen aan de gang
zijn: 50 percent verhoging van de landings
gelden voor vliegtuigen en 25 percent ver
hoging van de vergoeding voor het gebruik
van de baanverlichting. De directie heeft
verklaard, dat ook na de invoering van
deze verhoging Schiphol nog de laagste
tarieven van de belangrijke^ luchthavens
in West-Europa zal hebben.
Uiteraard zal speciaal de K.L.M. door de
verhoging worden getroffen, aangezien
deze maatschappij ongeveer 70 percent van
al het luchtverkeer op Schiphol verzorgt.
Japan en de kernenergie
Japan heeft overeenkomsten inzake kernenergie
gesloten met de V.S. en Engeland. De Japans-
Amerikaanse overeenkomst legt de basis voor
toekomstige Amerikaanse hulp bij de ontwikke
ling in Japan. De Ver. Staten zullen in de loop
van tien jaar (de looptijd van het verdrag) 2700
kg. uranium-235 leveren, dat in Japan in reactors
voor onderzoek of het opwekken van energie zal
worden gebruikt. De Brits-Japanse overeenkomst
stelt Japan in staat in Engeland reactors en het
benodigde splijtbare materiaal te kopen. In ge
zaghebbende kringen in Londen verluidt, dat Ja
pan in Engeland een reactor van het type Calder
Hall zal kopen.
Orderpositie Schokbeton
In de vergadering van aandeelhouders van de
n.v. Schokbeton te Zeist deelde de directie mee,
dat de orderpositie in het lopende jaar bevredi
gend is te achten.
In de commissarissenvergadering van de
Vereenigde Glasfabrieken n.v. is besloten
aan de aandeelhoudersvergadering voor
te stellen over het boekjaar 1957 een divi
dend van tien percent (v.j. ook tien per
cent) uit te keren.
Advertentie
Alle inlichtingen: Amvabro Postbus 1615 A'dam
Alle inllchtinoen: Amvabro Postbus 1615 A'dam
Ten zuidwesten van Ierland bevindt
zich een in betekenis afnemend gebied
van hoge druk. De koele lucht, die er om
heen stroomt, heeft ook Nederland be
reikt, waardoor de temperatuur nu be
langrijk lager is dan gisteren. Plaatselijk
kwamen zelfs enkele zware buien voor.
nu onder invloed van een rug van hoge
WEERRAPPORTEN
Temperaturen: buiten
land maxima van g^-te-
wikkeling. waardoor de fronten na mor
genavond gemakkelijker tot West-Europa Brussel
zullen kunnen doordringen.
Donderdag 11 juni
Zon op 4.19 uur, onder 21.03 uur.
Maan op 6.50 uur, onder 22.13 uur
Maanstanden
24 juni 10.44 uur eerste kwartier.
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 19 juni
Hoog water 4.52 en 17.19 uur.
Laag water 0.36 en 12.53 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
ren. Binnenlandheden
■d'3
d
el
8 -
7 uur. Neerslag: laatste
O
24 uur.
a
a S
Den Helder
geheel bew.
n
12
0,1
Ypenburg
geheel bew.
n
13
0,3
Vlissingen
geheel bew.
n
13
0,1
Eelde
geheel bew. nnw
12
0,4
Twente
lichte regen nnw
13
4
De Bilt
lichte regen nnw
12
1
Eindhoven
lichte regen nnw
12
2
Vlv. Z.-Limb, lichte regen nw
13
10
Helsinki
onbewolkt
zo
19
0
Stockholm
geheel bew.
zzo
21
0
Oslo
regenbui
wnw
22
9
Kopenhagen
regen
z
21
2
Aberdeen
zwaar bew.
nnw
16
0
Londen
onbewolkt
windst.
16
0,2
Amsterdam
geheel bew.
nnw
24
0,1
Brussel
regen
nnw
25
5
Luxemburg
onweer
n
27
3
Parijs
motregen
nno
25
28
Bordeaux
regen
windst.
19
3
Grenoble
half bew.
windst.
27
0,3
Nice
licht bew.
n
24
0
Berlijn
regen
nnw
27
0,1
Frankfort
zwaar bew.
windst.
29
0
München
licht bew.
wzw
26
0
Zürich
half bew.
zzo
28
0
Genève
half bew.
windst.
26
0
Locarno
licht bew.
ono
25
0
Wenen
licht bew.
ozo
25
0
Innsbruck
licht bew.
w
26
1
Rome
onbewolkt
windst.
27
0
Ajaccio
onbewolkt
no
24
0
Madrid
geheel bew.
n
27
1
Mallorca
zwaar bew.
no
26
Algiers
zwaar bew.
O
23
0
15. „Wie zijt gij!" riep de vreeswekkende
gestalte, dreigend naderbij komend, „wie
heeft u toestemming gegeven om uw niets
waardige magen te vullen aan mijn dis?!
Bij de zeven tenen van Houmehoetop, het
zal u slecht vergaan!" „Hu? Wat?!" riep
kolonel Pulver, zich fronsend omkerend,
„wie, voor de duivel ben jij?!" „Ik ben de
duivel", antwoordde de gemaskerde een
voudig. „Althans vervolgde hij, „mijn
arm, onwetend volk denkt, dat ik de dui
vel ben en ik heb geen enkele reden, om
ze van dat denkbeeld af te brengen". Hij
liet zijn griezelige ogen over de rijkvoor
ziene tafel dwalen en hernam: „de duivel
heeft het hier goed, zoals ge reeds zelf
hebt kunnen vaststellen. Daarom zal ik
geen concurrentie dulden". „O nee?" grom
de de kolonel, die zich het eerst van de
schok had hersteld, „bewijs jij dan maar
eens, dat je meer duivel bent dan ik!" „Dat
zal ik", antwoordde de gemaskerde met
een duivelse grijnslach. Hij knipte met
de vingers enhet volgende ogenblik
kwamen twee zwaargebouwde Ooster
lingen met scherpe zwaarden op de kolonel
en zijn metgezellen af
Door het ontbreken van het statutair
vereiste quorum heeft het bestuur van de
n.v. Cultuur Maatschappij „Tanah Radja"
in de algemene vergadering zijn voorstel
tot statutenwijziging, behelzende een
terugbetaling van 10 percent in contanten
op het geplaatste kapitaal, niet in stem
ming kunnen brengen. Hiertoe zal bin
nenkort een buitengewone algemene ver
gadering worden uitgeschreven.
In antwoord op vragen van aandeel
houders deelde de directie mede dat haar
toch wel enig nieuws bereikt over de on
dernemingen ter oostkust van Sumatra.
Een aandeelhouder had de ontwikkeling
in Deli een verloren zaak genoemd. De
directie vond deze betiteling te ver gaan.
Haar verwachting is dat bq een terugkeer
van een „vredes"-toestand waarbij par
tijen weer met elkaar praten de kans
op een compromis in het bijzonder voor
Tanah Radja, gezien het belang van 50
percent dat buitenlanders in deze maat
schappij hebben, groter is dan voor een
geheel Nederlandse vennootschap.
Aandeelhouders drongen aan op een
grotere restitutie en waarschuwden voor
al tegen het entameren van nieuwe zaken
in Nederland. Indertijd hadden zij ook ern
stig gewaarschuwd tegen de deelneming
in een proefaanplant in Ethiopië, welke
activiteit op een ernstig verlies voor Ta
nah Radja was uitgelopen. Zij achtten het
onjuist dat deze deelneming nog voor
5206 op de balans stond. De directie voer
de hiertegen aan, dat het bestuur de terug
betaling op slechts 10 percent bepaald had
met het oog op het L 'zondere karakter
van de maatschappij en de mogelijkheden,
die er misschien in de lekomst nog in
Indonesië zijn, en ook omdat men de ac
tiviteiten „op een andere leest", waarover
het bestuur zich overigens niet nader uit
liet, wilde schoeien. Het bedrag ad 5206,
waarvoor de deelneming in Ethiopië te
boek staat, is inmiddels terugontvangen,
zodat hier geen verlies geleden is. Met
de baten uit interest en beleggingen ver
wacht de directie de onkosten voor 1958
volledig te kunnen dekken. Deze worden
ruw getaxeerd op 35.000 tegen bijna
63.000 in 1957.
(Voor de beurs zie pagina 7)
De minister van Buitenlandse Zaken,
mr. J. Luns, is per BEA-lijntoestel uit
Londen op Schiphol teruggekeerd. De mi
nister, die in Londen besprekingen heeft
gevoerd met zijn Britse ambtsgenoot Sel-
wyn Lloyd, met de Britse minister van
Vervoer, Harold Watkinson en met de
Britse permanente onderstaatssecretaris
van Buitenlandse Zaken, sir Frederick
Boyer Millar, was bij zijn aankomst weinig
mededeelzaam.
Bij zijn aankomst in Londen had hij
reeds bevestigd over de Europese Gemeen
schappelijke Markt en het Europese Vrij-
handelsgebied te zullen spreken, zulks in
het licht der Franse ontwikkelingen. Op
Schiphol voegde de minister hieraan toe
over allerlei onderwerpen te hebben ge
sproken, maar hij achtte het ongewenst op
details in te gaan. Het enige commentaar
dat hij zei te kunnen verstrekken hield in,
dat hij over de onderhandelingen in Lon
den „betrekkelijk tevreden" was.
Vandaag zouden de leider van de Ame
rikaanse militaire missie te Potsdam, ko
lonel Macquail, en vertegenwoordigers
van het Oostduitse ministerie van Buiten
landse Zaken te Oost-Berlijn voor de der
de keer bijeen komen om te onderhande
len over de vrijlating van negen Ameri
kaanse militairen, die met een hefschroef-
vliegtuig op 7 juni boven Oostduits grond
gebied gedwongen werden te landen. Het
is duidelijk dat de Oostduitse regering
tracht uit deze onderhandelingen een fei
telijke erkenning door de Verenigde Sta
ten van haar bewind te verkrijgen. De
Oostduitse onderhandelaars eisen voor de
vrijlating van de Amerikanan een officië
le brief van het departement van Buiten
landse Zaken te Washington aan het Oost
duitse ministerie van Buitenlandse Zaken
waarin kolonel Macquail als gevolmach
tigde van Washington wordt aangewezen.
Het staat wel vast, dat Macquail zonder
die volmacht naar Oost-Berlijn zal gaan
(UPI) Amerikaanse functionarissen
in Berlijn hebben verklaard dat het nog
niet vaststaat of vandaag opnieuw een be
spreking zal worden gehouden. Men wacht
nog op orders van Washington.
Terug. Dertig Dominicaanse cadetten die
aan Amerikaanse krijgsscholen stude
ren hebben van de Dominicaanse staats
secretaris van het leger, generaal Gar
cia Trujillo, opdracht gekregen onmid
dellijk naar hun land terug te keren.
De zoon van president Trujillo heeft
het einddiploma van de krijgsschool
van Fort Leavenworth in Kansas niét
gekregen.
Verdienstelijk. De Franse regering heeft
Sir Winston Churchill het bevrijdings-
kruis toegekend, zo heeft het bureau
van premier De Gaulle te Parijs be
kendgemaakt. Het Croix de la Libéra-
tion is een hoge onderscheiding die
verleend wordt aan hen, die zich voor
de bevrijding van Frankrijk in hoge
mate verdienstelijk hebben gemaakt.
Sir Winston is de derde buitenlander,
die de onderscheiding te beurt valt.
Voor hem kregen Eisenhower en koning
Mohammed V van Marokko het kruis.
Churchill heeft al het Franse oorlogs-
kruis met palmen en de Médaille Mili
taire, de hoogste Franse onderscheiding.
Uitgevallen. De tweede zender van de
Amerikaanse kunstmaan Explorer III is
met zenden opgehouden. De laatste sig
nalen werd dinsdagmorgen opgevangen.
De andere zender zwijgt sinds 5 juni.
De Explorer I laat nu nog signalen uit
de ruimte horen.
Particulier. Oud-premier Paul Reynaud,
voorzitter van de commissie van Finan
ciën uit de Franse Nationale Vergade
ring, is in Moskou aangekomen voor
een „particulier bezoek" als gast van
ambassadeur Dejean. Naar verluidt
heeft hij premier De Gaulle beloofd
Russische functionarissen te polsen over
de Frans-Russische economische be
trekkingen.
Montage. Het Westduitse ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft tegenover de
Griekse ambassadeur in Bonn uitdruk
king gegeven aan zijn spijt over een
foto in het Westduitse tijdschrift Revue,
die blijkens een Grieks protest kwet
send voor het Griekse koningshuis
wordt geacht. De foto die de oudste
Griekse koningsdochter Sophie in ge
zelschap toont van een jonge Athener,
zou een montagefoto zijn.
Verlost. Twee Oostenrijkse grenswach
ten hebben twaalf Joegoslavische vluch
telingen van een smal plateau in het
Karawanken-gebergte, aan de Oosten-
rijks-Joegoslavische grens verlost. De
twaalf vluchtelingen hadden 24 uur,
zonder drinkwater, op het plateau door
gebracht. Zij hebben de Oostenrijkse
autoriteiten politiek asiel verzocht.-
Spionage. Het Bulgaarse persbureau
meldt, dat een Bulgaars gerechtshof
vijf Bulgaren veroordeeld heeft tot ge
vangenisstraffen variërend van een tot
vijftien jaar wegens spionage voor de
Verenigde Staten en Turkije.
Belachelijk. In officiële kringen te Asun
cion zijn berichten over een revolutie
in Paraguay „belachelijk" genoemd. De
berichten kwamen nadat de radio van
Asuncion haar uitzendingen voor enkele
uren had moeten onderbreken, als ge
volg van het uitvallen van de elek
trische centrale in de stad.
Onbehoorlijk. De kanselarij van het Oost-
berlijnse stadsbestuur heeft de brief
van de Westberlijnse burgemeester
Willy Brandt, teruggezonden met de
mededeling, dat die brief „onbehoor
lijk" is. Het voorstel was geadresseerd
aan „het bestuur van Oostberlijn, ter
attentie van Herr Fritz Ebert", om ^an
te geven dat het westelijke stadsbe
stuur het oostelijke niet als gelijke
erkent.
Watersnood. Zuid-Chili wordt sinds drie
dagen door overstromingen geteisterd,
die tot nu toe aan zestien mensen het
leven hebben gekost. Drieduizend per
sonen werden dakloos. Het leger helpt
met vrachtauto's en hefschroefvliég-
tuigen met het in veiligheid brengen
van dorpelingen.
Vrjje voeten. Maandagavond zijn ver
scheidene oppositieleden, die ter ge
legenheid van de Portugese presidents
verkiezingen waren gearresteerd, weer
op vrije voeten gesteld.
Advertentie
EEN volledige beschouwing over het
ontstaan van de aarde en vai. de verschil
lende elementen die we in de aardkorst
aantreffen ,is nog steeds n'-t geschreven
en niemand zal dus van ons kunnen ver
wachten dat wij bij machte zijn deze for
midabele taak ten uitvoer te brengen. Op
dit terrein is eigenlijk og zó weinig be
kend, dat we ons alleen kunnen vergenoe
gen met een globale voorstelling van wat
in sommige gevallen gebeurd
zou kunnen zijn. Dat is toch
voorzichtig genoeg uitgedrukt
en niemand kan zich dus be
kocht voelen wanneer hij,
naar zijn mening, geen waar
voor zijn geld krijgt. We kun
nen ons voorstellen, dat bij
een bepaalde toestand van
hitte en druk het magma, dat zich onder
de aardkorst bevindt, gaat stollen. In het
algemeen treedt dan kristallisatie op,
maar beslist noodzakelijk is dat niet, want
de afkoeling kan zö snel gaan, dat er een
glasachtige stof ontstaat die geen enkele
kristalstructuur vertoont. Maar goed, la
ten we ons niet met die uitzonderingen be
zig houden, en liever naar de regel kijken.
Er ontstaat dus een stollingsgesteente, dat
echter verre van homogeen blijkt te zijn,
want allerlei elementen zijn er in aan
wezig. Die elementen die pas bij lagere
temperaturen kristalliseen, zullen in het
stollende gesteente als vloeistof aanwezig
blijven, vormen bij wijzevan spreken
meertjes in het gesteente. Uitgaande van
de veronderstelling, dat die overblijvende
stoffen ijzer en lood zijn, dan zal in die
vloeistof het lood met zijn hoger soorte
lijke gewicht in het meertje naar beneden
zakken en het vloeibare ijzer zal daar bo-
venop komen te drijven. De afkoeling van
het gesteente gaat echter door, waardoor
de ruimte, waarin deze vloeistof gevangen
zit, kleiner wordt en onder grotere druk
komt te staan. Het gevolg hiervan is weer,
dat het ijzer .en lood met ontzettende
kracht geperst worden in speten en gaat
jes, breuken en holten van ontsnapte gas-
achtige stoffen, zodat in latere tijdstippen
deze metalen als aders, en wellicht ook als
klompjes erts, in het ge
steente worden aangetroffen.
Dit is uiteraard slechts een
zeer vereenvoudigde voor
stelling van het optreden van
aders in alle mogelijke ge
steenten. De samenstelling
van het stollingsgesteente, dat
vele variaties vertoont en
uitermate ingewikkeld is, spreekt een
belangrijk woordje mee, evenals de in
werking van de verschillende elementen
op elkaar. Deden we het hierboven bij
voorbeeld voorkomen, dat ijzer als zuivere
metaalader in het gesteente wordt geperst,
in werkelijkheid wordt nooit zuiver ijzer
gevonden, omdat het altijd aan andere
stoffen is gebonden. Ditzelfde kan van tal
loos vele andere elementen worden ge
zegd. Eigenlijk is het dan ook wonderbaar
lijk, dat er ooit zuivere metalen in de vrije
natuur voorkomen. Dit is dan ook alleen
het geval met metalen die weinig affini
teit tot andere stoffen vertonen, zoals bij
voorbeeld goud. Het bovenstaande ver
klaart echter wel enigszin- waarom be
paalde elementen altijd in eikaars gezel
schap worden gevonden.
Daarover een volgende keer.
(Nadruk verbodqn).
H Pétillon
