Londen huiverig voor avontuur
a la Suez in Libanon
Gomoelka's partij keurt
executie van Nagy af
Brussel eerste kandidaat als
„hoofdstad" van Europa
Verzoening door terugkeer
naar neutrale politiek
HET WEER
Rem op afbetaling
thans losser
President Coty zou
dit jaar aftreden
Koning Olav V
ingewijd
Haarlems Dagblad
Belgrado stelt in nota aan Boedapest
het verraadvan Kadar aan de kaak
Schuman dringt er bij de ministers op aan een
besluit te nemenal is het maar voorlopig
Nasser naar Tito
cp, HO {RIS (fcjoret/offêtt///
Plaatselijk buien
Percentages voor eerste
betaling verlaagd
Velsen tegen IJmondraad
Het woord is aan
Veronderstellingen over
de vijfde republiek
72e JAARGANG No 291
DINSDAG 24 JUNI 19 5 8
303e JAARGANG No 139
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon
Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct Giro
rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
OPRECHTE HAAKLEMSCHE COURANT
Ter herdenking van het 150 jarig be
staan van het Rijksmuseum te Amster
dam wordt zaterdag een tentoonstel
ling geopend, die is gewijd aan de
„Middeleeuwse kunst der noordelijke
Nederlanden". Men richt de expositie
thans in. Op de voorgrond het bijna
3 meter hoge drieluikaltaarstuk uit het
Bernard Castle Museum in Engeland,
voorstellende de „Maagd der maag
den", geschilderd door een onbekende
Delftse meester.
STRAATSBURG (ANP). Brussel is
zegevierend uit de stemmingen in het
Europese parlement over de zetel der
Europese instellingen te voorschijn geko
men, met Straatsburg op de tweede plaats
en Milaan als nummer drie. Nadat bij een
eerste stemming van de tien steden, die
zich kandidaat hadden gesteld, er vijf wa
ren afgevallen (Parijs, Chantilly, Turijn,
Monza en Stresa), was de uitslag van de
tweede stemmingsronde; Brussel 170 pun
ten, Straatsburg 161, Milaan 155, Nice 153
en Luxemburg 99. Dit betekent dus, dat
het parlement Brussel, Straatsburg en
Milaan aan de ministers van de Europese
gemeenschappen voorstelt als de meest
geschikte plaatsen voor vestiging van alle
Europese organen. Helaas dreigt een „boos
gerucht" de vreugde in het Brusselse
kamp te verstoren. De ministers zouden
op aandringen van Frankrijk, en ook Lu
xemburg, besluiten de huidige toestand
CAIRO (Reuter) De president van de
Verenigde Arabische Republiek, Nasser,
zal zaterdag vertrekken voor een bezoek
aan Joegoslavië op uitnodiging van presi
dent Tito, aldus is maandag te Cairo be
kendgemaakt.
(UPI) Ten tijde van het bezoek van de
Egyptische president aan Moskou werd in
diplomatieke kringen gespeculeerd op
mogelijke „bemiddeling" van Nasser tussen
de Sovjet-Unie en Joegoslavië. Doch
sindsdien zijn de betrekkingen tussen
beide landen aanzienlijk verslechterd.
Overigens achten diplomatieke waar
nemers in de Egyptische hoofdstad het van
het grootste belang, dat president Nasser
een bezoek aan Joegoslavië brengt nu dit
land door de communistische wereld vrij
wel is „geëxcommuniceerd".
Advertentie
8ARTELJORISSTR HAARLEM TEL 13439
FERD. BOLSTR 48 A'DAM TEL 717162
FALCON REGENJASSEN
(Van onze correspondent te Londen)
De crisis in Libanon heeft in politieke kringen te Londen ongerustheid over
een tweede Suez gewekt, dat volgens de overheersende mening eveneens ge
doemd is op een mislukking uit te lopen. De verwachte vernedering zou dan
nog groter zijn. Het hoofdargument is, dat in Libanon voornamelijk sprake is
van een binnenlandse opstand door een oppositie, die weinig democratischer zou
zijn dan de regering. Hoewel de opstandelingen steun van buitenaf ontvangen,
lijken zij niet geneigd Libanon over te leveren aan Nasser's Verenigde Arabische
Republiek. Een westelijke interventie zou echter de rebellen volkomen in Nasser's
armen drijven. De oorzaak van de moeilijkheden is volgens deskundige waar
nemers, dat de regering van Sjamoen het Westen veel inniger heeft omhelsd dan
de bevolking kan aanzien. Een verzoening tussen de strijdende partijen zou
alleen mogelijk zijn door de terugkeer naar een neutrale politiek. Hulp van het
Westen zou tot een onverzoenlijke kloof in Libanon leiden..
Geallieerde inmenging zou bovendien
waarschjjnljjk een volledige bezetting no
dig maken. Afsluiting van de Syrische
grens zou aan de situatie weinig verande
ren, omdat het land al vol zit met wapens
Een ingrijpen van Groot-Brittannië en de
Verenigde Staten zou vrijwel zeker met
guerilla-optreden tegen Britten en Britse
bezittingen in alle Arabische landen wor
den beantwoord. Bovendien zou de via
Syrië komende olie ophouden naar de mon-
WARSCHAU (Reuter) Het centrale
comité van de Poolse communistische partij
heeft in een circulaire aan plaatselijke
partij-organisaties zijn afkeuring te kennen
gegeven over de terechtstellingen in Hon
garije, aldus verluidt te Warschau.
In de boodschap handhaaft men het
standpunt dat Nagy in de crisis van 1956
politiek faalde, maar toch geen contra
revolutionair is. Met name critiseert men
Nagy's besluit om Hongarije uit het pact
van Warschau te laten treden. Het besluit
om Nagy ter dood te brengen, was een vol
komen verrassing voor de Poolse leiders.
Deze officiële Poolse standpuntbepaling is
in tegenstelling met de veroordeling van
Nagy door de andere communistische lan
den.
Waarnemers zien in de vriendelijke woor
den die het Russische partijblad Kommu-
nist dezer dagen aan de strijd van de
Poolse leiders tegen het „revisionisme"
wijdde, een klop op de schouder voor Go-
moelka, waardoor deze een mogelijke
brandmerking als „revisionist" bij een
Poolse reactie op de Hongaarse terechtstel
lingen zal ontgaan. Men meent ook, dat
Gomoelka's positie in de Poolse partij thans
„sterker is dan ooit", omdat de invloed van
Verwachting tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met later
weer plaatselijke buien, hier en
daar met onweer. Matige, af en
toe krachtige wind tussen zuid
en west. Ongeveer dezelfde tem
peraturen als vandaag.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN PAGINA'S
de „stalinisten" sinds de herfst van 1956
nog niet zo gering is geweest als thans.
BELGRADO (Reuter) Joegoslavië heeft
te Boedapest geprotesteerd tegen verkla
ringen van het Hongaarse ministerie van
Justitie met het oog op de terechtstelling
van Nagy en zjjn medestanders. In de
protestnota wordt gezegd dat de Hongaarse
regering „zeer goed weet, dat Nagy c.s.
zich gedurende hun verblijf in de Joegosla
vische ambassade onmogelijk met Hon
gaarse opstandelingen in verbinding heb
ben kunnen stellen". De Joegoslavische
ambassade is gedurende de tijd, dat Nagy
c.s. zich daar bevonden, onafgebroken en
op de meest scherpe wjjze bewaakt door
Russische militairen en personeel van de
Hongaarse staatsveiligheidsdienst, aldus de
nota.
Joegoslavië stelt dat het doel van de
Hongaarse bekendmaking over het „proces"
dat aan de terechtstelling van Nagy c.s.
vooraf is gegaan, is „de campagne, die het
Sovjetblok tegen Joegoslavië voert, te ver
scherpen en te rechtvaardigen." „Om dit te
bereiken worden de meest duistere metho
den, die ook in het recente verleden door
de Sovjet-Unie werden toegepast, opnieuw
aangewend, hetgeen op bijzonder ernstige
wijze afbreuk heeft gedaan aan de Joego-
slavisch-Hongaarse betrekkingen," aldus de
protestnota.
In de nota wordt verder gesteld dat de
Hongaarse regering de overeenkomst met
Joegoslavië over het aan Nagy c.s. ver
leende vrijgeleide „op onherstelbare wijze
heeft geschonden, ondanks de verzekerin
gen van de autoriteiten te Boedapest, dat
Nagy c.s. niet verantwoordelijk zouden
worden gesteld voor hun politieke daden in
het verleden".
„De Joegoslavische regering verklaart
openlijk te twijfelen aan de juistheid en
oprechtheid van de gehele, jegens Nagy c.s
uitgebrachte tenlastelegging. Dezelfde
twijfel bestaat, en op goede gronden, jegens
de omstandigheden, waaronder het proces
werd gehouden en jegens het proces zelf.
„Het is duidelijk," vervolgt de nota, „dat
het feit, dat Nagy c.s. na een geheim proces
werden vefoordeeld, het de autoriteiten te
Boedapest mogelijk heeft gemaakt beschul
digingen van allerlei aard in elkander te
■dingen van de buisleidingen te vloeien
Een gewapende tussenkomst van Britten
en Amerikanen zou het voor Irak en Jor
danië onmogelijk maken aan Sjamoen's
zijde te blijven. Hierop lijkt op het ogen
blik de Britse hoop gevestigd te zijn.
De komst naar Londen van generaal
Noeri El Said, Iraks premier, de „wijze
man van het Nabije Oosten" is daarom van
het hoogste belang bij het zoeken van een
uitweg uit de crisis. Gezien de houding in
dit conflict van Irak en Jordanië, wordt
een tweede Suez onmogelijk geacht.
Beweerd wordt dat het bezoek aan Lon
den van Noeri El Said een zuiver parti
culier karakter draagt. Het zou niet het
gevolg zijn van een plotselinge verergering
van de toestand in Libanon. Zijn komst
was al veertien dagen geregeld. Noeri komt
elk jaar naar Londen om zich medisch te
laten onderzoeken. Hij zou volgens de
„Times" van plan zijn in Londen te blijven
tot na de bijeenkomst van de raad van het
Bagdad-pact, die op 8 juli in Londen be
gint en waarop hij de delegatie van Irak
zal leiden. Volgens andere bronnen zou zijn
bezoek slechts tien dagen duren.
Noeri verklaarde bij aankomst, dat de
toestand in Libanon zeer ernstig is. Hij
ontkende echter dat hij politieke consul
taties zou houden. Men neemt echter aan,
dat hij zij het onofficieel politieke
gesprekken zal voeren. De Britse regering
acht de inlichtingen over de toestand in
het Nabije Oosten en de rol van Irak, die
Noeri uit de eerste hand kan geven, zeer
belangrijk. De kansen van actief ingrijpen
door de Arabische Unie (Irak en Jorda
nië) om Libanon te helpen worden in Lon
den op het ogenblik gering geacht. De unie
heeft geen gemeenschappelijke grenzen mei
Libanon.
In de Suez-actie vormden de Arabische
landen met anderen een gesloten front
tegen Britten en Fransen. In de tegenwoor
dige toestand moet echter rekening wor
den gehouden met een Arabische hulpactie
ten behoeve van Sjamoen, gericht tegen
Syrië. Irak heeft duidelijk te verstaar
gegeven, dat het geen verder opdringen
van Syrië duldt. Het heeft Beiroet voorge
steld een wederzijds bijstandsverdrag tt
sluiten tegen een gecombineerde aanval
van Nasser en het communisme.
In Londen hecht men grote betekenis
aan de onrust in Noord-Syrië, waar onlangs
een aantal Eyptische officieren is gedood
of gewond. Veelbetekenend is ook het her
haalde uitstel van Nasser's, sinds begin
juni voorgenomen, bezoek aan Syrië.
NEW YORK (Reuter) Volgens de
„New York Times" heeft president Nas
ser van de Verenigde Arabische Republiek
zicht, in antwoord op een dringend verzoek
van Hammarskjoeld, bereid verklaard
zijn invloed bij de Libanese opstande
lingen aan te wenden om mee te helpen bij
een regeling van het conflict. De president
zou echter als voorwaarde hebben gesteld,
dat „men er van uitgaat dat de V.A.R. in
het geschi in Libanon geen partij is".
NIEUW DELHI (Reuter) De ambassa
deur van de Verenigde Arabische Repu
bliek in India heeft gezegd, dat zijn re
gering niet zal toestaan, dat UNO-waarne-
mers in Libanon zich aan de Syrische
kant van de grens ophouden. De V.A.R
zou ook bezwaar maken tegen het legeren
van een UNO-strijdmacht in Libanon
zetten. Hetzelfde is gebeurd bij de berech
ting van de voormalige Hongaarse minister
van Buitenlandse Zaken Laszlo Rajk, die
in 1949 wegens hoogverraad werd terecht
gesteld. Doch later, toen er reeds veel on
schuldig bloed was gevloeid, werd de nage
dachtenis van Rajk in ere hersteld," aldus
de nota.
(De Hongaarse regering liet het lijk van
Rajk in 1956 opgraven en, tijdens een
staatsbegrafenis, opnieuw ter aarde be
stellen, waarbij in officiële toespraken
werd gezegd dat Rajk, als „held van het
communisme", ten prooi was gevallen aan
uitbrengers van valse aanklachten.)
De nota vervolgt: De Hongaarse regering
heeft, in een nota van december 1956, na
drukkelijk verklaard dat het feit, dat Nagy
c.s. niet naar hun woningen in Boedapest
waren teruggekeerd, „slechts van secun
daire betekenis is en een uitsluitend tech
nisch vraagstuk vormt". In dezelfde nota
President Nasser van de Verenigde
Republiek en secretaris-generaal van
de UNO Dag Hammarskjoeld gefoto
grafeerd tijdens hun ontmoeting in
Cairo. Zij bespraken de toestand in het
Nabije Oosten, die, als men op de ge
laatsuitdrukking kan afgaan, de heer
Nasser minder reden tot ongerustheid
geeft dan de heer Hammarskjoeld.
gaf de Hongaarse regering de verzekering
dat zij „bereid is de persoonlijke veiligheid
van de betrokkenen te verzekeren" en zij
legde er de nadruk op dat het „niet in de
bedoeling ligt hen te straffen voor in het
verleden bedreven politieke handelingen".
„Het is dus volkomen duidelijk dat de
Hongaarse regering voor haar volk en voor
de openbare mening in de gehele wereld,
de volledige verantwoordelijkheid draagt
voor hetgeen hieruit kan voortvloeien", al
dus de Joegoslavische protestnota.
nog ruim drie jaar, namelijk tot aan het
einde van de overgangsperiode, te hand
haven.
Dat zou betekenen, dat het parlement
voorlopig in Straatsburg blijft vergaderen,
dat de Gemeenschap voor Kolen en Staal
in Luxemburg blijft en de Economsche
Gemeenschap en de Euratoom in Brussel.
Dit geeft de Belgen de troost, dat men na
de overgangsperiode, mede gezien het ad
vies van het parlement, toch moeilijk de
EEG en Euratoomorganen uit Brussel zal
kunnen weghalen. De Franse voorzitter
van het Europese parlement, Robert Schu
man, verklaarde na de uitslag, dat de
Europese organisaties nu spoedig hun
definitieve plaats moeten krijgen, zodat zij
goed kunnen functioneren. Hallstein, de
voorzitter van de commissie der EEG, zal
niet als een nomade heen en weer kunnen
trekken tussen Brussel en Luxemburg zo
zei hij. De ministers mogen het goede
functioneren van de Europese instellingen
niet schaden en de onzekerheid over de
zetel laten bestaan. Als de ministers geen
unanimiteit voor een stad kunnen op
brengen, moeten zij desnoods een voor
lopige regeling treffen, maar zij moeten
een besluit nemen. Aldus Schuman. Bij
de stemmingen hebben de Nederlandse af
gevaardigden overwegend op Brussel ge
stemd, twee of drie spraken zich voor
Parijs uit. De Belgen waren voor Brussel,
de Luxemburgers voor Luxemburg en de
Italianen voor Milaan. De Duitsers waren
verdeeld tussen Straatsburg en Brussel.
De Fransen waren aanvankelijk verdeeld
over Straatsburg en Parijs, later tussen
Straatsburg en Nice.
De journalisten die de vergadering van
het parlement bijwonen hebben een eigen
stemming georganiseerd, waarbij Brussel
met 65 punten als eerste uit de bus kwam,
tweede werd Parijs met 60 en derde Nice
met 51 punten.
Het reglement
Het parlement heeft tussen de stem
mingen door, een verslag over zijn regle
ment besproken en dat reglement goed
gekeurd. Het parlement zal zeker twee
maal per jaar bijeenkomen. Er zullen jaar
lijks twee gewone zittingen worden ge
houden, een, die op de tweede dinsdag in
mei begint en een beginnend op de derde
dinsdag in oktober. Deze zittingen zullen
in delen uiteenvallen.
De kosten
Het parlement gaat de drie gemeen
schappen dit jaar ongeveer tien miljoen,
gulden kosten, volgend jaar ongeveer veer
tien, waarvan ruim anderhalf miljoen voor
reiskosten en vergoedingen van de 142 af
gevaardigden. Het aantal ambtenaren van
het secretariaat van het parlement stelt
het verslag op 317 voor volgend jaar, voor
dit jaar op 284.
Op de avondvergadering werd een rap
port besproken, waarin gewezen wordt op
de dringende noodzaak tot technisch on
derzoek voor de kolen- en staalindustrie
.De produktiviteit van de kolenindustrie
moet verhoogd worden en de produktie-
kosten door vergaande mechanisatie ver
laagd worden. Er wordt een documentatie-
bureau voorgesteld, dat alle wetenschap
pelijke publikaties uitgeeft, die elders ver
schijnen.
Nadat een verslag over de coördinatie
van de drie Europese gemeenschappen was
ingeleid, werd de vergadering tot heden
verdaagd.
De verplichte minimum eerste betaling
bij aankopen op afbetaling is met ingang
van morgen voor een groot aantal goede
ren verlaagd. De nieuwe aanbetalingsper
centages zijn vastgelegd in de wijziging
van de Afbetalingsbeschikking 1956, die
eveneens morgen van kracht wordt.
De huidige ontspanning in het economi
sche leven is de aanleiding tot de wijzi
ging van de totdusver bestaande voor
schriften. De percentages voor de ver
plichte eerste betaling worden als volgt
verlaagd:
Voor personenauto's van 35 tot 25, voor
motorrijwielen en scooters van 35 tot 25
voor bromfietsen van 30 tot 15 en voor ra
dio's en televisie-ontvangtoestellen, gram
mofoons, platenspelers, accordeons, koel
kasten, haarden, kachels, elektrische- en
gasfornuizen, warmwaterapparaten, was
machines, centrifuges en rijwielen van 20
tot 15 percent.
Voor de overige artikelen, zoals stofzui
gers, naaimachines, meubelen, kleding en
woningtextiel, in het algemeen artikelen
die in eerste instantie voor huishoudelijk
gebruik kunnen worden bestemd, blijft het
aanbetalingspercentage 15 percent. De
maximum termijn, waarbinnen de goede
ren moeten worden afbetaald, is voor al
le goederen ongewijzigd gebleven. De ter
mijn is afhankelijk van de aard van de
goederen en is bijvoorbeeld voor perso
nenauto's 24 maanden, voor kleding en
huishoudtextiel 12 maanden en voor alle
overige goederen 18 maanden.
Het gemeentebestuur van Velsen heeft
zich in een nota aan de Velsense raad
uitgesproken tegen de IJmondraad. Op
pagina 5 treft de lezer de motivering van
het standpunt van het Velsense college
van B. en W. aan.
Samuel Johnson:
Patriottisme is de laatste toevlucht van
een schurk.
(Van onze correspondent in Parijs)
De discretie, waarin zich de voorberei
dingen voltrekken van de opstelling der
grondwet voor de vijfde republiek, heeft
de sluizen voor politieke veronderstellin
gen over de staatkundige toekomst van
Frankrijk wijd geopend. Temidden van de
baaierd van voorstellingen is een ding
niettemin zeker, en wel dat onder de vijf
de republiek het staatshoofd zijn bevoegd
heden aanzienlijk zal zien stijgen. Nauwe
lijks minder twijfelachtig lijkt het daarom
dat de tegenwoordige president der repu
bliek, René Coty, de dagen, die hij nog in
het Elyssée vertoeven zal, wel mag af
tellen.
Monsieur Coty heeft de rol van „tradi
tionele president", wiens taken voorname
lijk op het representatieve vlak zijn ge
legen, uitstekend gespgeld. Voor de functie
van „regerend staatshoofd", waarin ver
moedelijk onder de vijfde republiek zal
worden voorzien, bezit de heer Coty, zo
neemt men in Parijs algemeen aan, echter
noch de ambities, noch het zij met alle
respect gezegd de vereiste kwaliteiten.
Men herinnert zich dat president Coty
tijdens de jongste dramatische crisis zijn
hoge ambt in de weegschaal heeft gewor
pen om de Nationale Vergadering te dwin
gen generaal'De Gaulle haar vertrouwen
te schenken. Voor deze druk is het Franse
parlement gezwicht, ofschoon het staats
hoofd zeker tevoren zal hebben geweten,
dat hij ook bij deze keuze niet lang meer
op zijn post zou kunnen blijven.
Zodra eind september, of begin oktober,
het Franse volk door middel van het refe
rendum zijn fiat aan De Gaulle's nieuwe
grondwet zal hebben gegeven, zullen er
verkiezingen worden uitgeschreven voor
de nieuwe organen van de republiek en
tevens voor de opvolger van president
Coty. Aangezien monsieur Coty nog tot
1960 als president zou fungeren, zal hij dus
twee jaar inboeten op zijn officiële septe-
naat. Tijdens de laatste twee maanden van
dit jaar zouden eveneens de leden kunnen
worden gekozen voor een nieuwe Nationale
Vergadering en voor de „Grote Senaat",
waarin de twee huidige Raden der Repu
bliek en der Franse Unie, alsmede de
economische raad, zouden worden opgelost.
DRONTHEIM (NTB) In de Middel
eeuwse Nidaroskathedraal te Drontheim,
het Noorse nationale heiligdom, is Olav V
gisteren ingezegend als koning van Noor
wegen, op de dag of 52 jaar na de kroning
van zijn vader, Haakon VII en koningin
Maud in dezelfde kerk. De inwijding werd
verricht door Bisschop Arne Fjellbu, die
terwijl de koning voor hem knielde zijn
hand op diens hoofd legde en een gebed
uitsprak voor koning Olav en land en volk
van Noorwegen. De plechtigheid werd door
2300 personen bijgewoond. Daarbij waren
kroonprins Harald, de prinsessen Ragnhild
en Astrid en de echtgenoot van prinses
Ragnhild, de reder Lorentzen, de minister
president en leden van de regering. Offi
cieren van de vier onderdelen van de
Noorse strijdkrachten: landmacht, marine,
luchtmacht en binnenlandse strijdkrach
ten, bewaakten in de kerk de kroonjuwe
len. In het voornaamste koor van de kerk
waren opgesteld de rijksstandaard en de
koninklijke standaard, die de koning in de
oorlog heeft meegenomen naar Engeland
en die op zijn schip gehesen was, toen hij
in 1945 terugkeerde.