Noodwachtplicht op komst
voor Bescherming Bevolking
lip
HET WEER
Omschakeling op kernenergie in
Nederland voorzichtig begonnen
'MORRIS
Julia Rajk zou zijn
terechtgesteld
Politiek touwtrekken te Stresa
om Nederlandse kaasprijzen
Haarlems Dagblad
Dienstplichtigen tussen 26 en 40 jaar
kunnen worden opgeroepen
Bertrand Russell
uit Vredesraad
Textielhandel FRAANJE
Een dode bij botsing
van zweefvliegtuigen
Nagy's dood wekte weerzin
tegen dit „vredesstreven"
WELK WEER
KRIJGEN WE
ZONDAG?
Aanhoudend warm
iiiiiii
Proefreactors te PettenDelft en Arnhem
Kamerlid vraagt:
Waarom is het tarief van de
telefoondienst verhoogd?
Jongen verdronken in vijver
van Kennemerduinen
Transfer van Garuda aan
KLM geweigerd
Het woord is aan...
Vrouw van politieman pakt
ontvluchte geesteszieke
In zee verdronken
72e JAARGANG No 305
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon
Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
DONDERDAG 10 JULI 1958
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
303e JAARGANG No 153
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct. p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct. Giro
rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
De regering heeft besloten voor een deel van de organisatie Bescherming Bevolking
de noodwachtplicht in te voeren. Militaire dienstplichtigen van 26 jaar en ouder
kunnen voor het eerst in het begin van het volgend jaar worden opgeroepen
en ingelijfd bij een onderdeel van de lokale B.B.-organisatie. Door deze inlijving
zullen zij buitengewoon dienstplichtig worden en derhalve geen militaire oorlogs
bestemming meer toegewezen krijgen. Dit heeft de minister van Binnenlandse Zaken,
mr. Struycken, medegedeeld. De minister acht het beginsel van de vrijwilligheid,
dat tot dusverre voor de B.B. wordt toegepast, „een hoog goed". Hij hoopt dan ook,
dat de vrijwillige B.B.'ers de organisatie niet zullen verlaten. Maar na vijf jaar
propaganda is de B.B.-organisatie nog steeds niet op de vereiste graad van paraat
heid, aldus de minister, voornamelijk door gebrek aan personeel voor verschillende
onderdelen. Om die paraatheid te kunnen bereiken moet thans wel de noodwacht
plicht worden ingevoerd.
Er zijn thans in ons land rond 160.000
vrijwilligers in de B.B. Dat zijn er volgens
het organisatieschema ongeveer 61.000 te
weinig. Bovendien verschijnen niet alle
B.B.'ers regelmatig op de oefenavonden.
Met name geldt dit voor de zogenaamde
operationele diensten in de B.B.-organisa
tie, zoals de brandweer, de opruim-en red
dingsdienst, de geneeskundige dienst, de
verbindings- de verkennings- en de com
mandodiensten. De blokploegen konden
wel nagenoeg voltallig worden geformeerd
op basis van vrijwilligheid, in hoofdzaak
omdat deze in de eigen buurt optreden en
omdat de opleidingstermijn er voor korter
kan zijn dan voor de meer gespecialiseer
de diensten.
Voor de personeelsvoorziening van de
operationale diensten grijpt de regering
dus nu naar de mogelijkheid, welke haar
is gegeven krachtens de Wet op de Nood-
wachten. In die gemeente, waar zulks no
dig is en dat zullen voornamelijk de gro
tere zijn zullen de dienstplichtigen van
26 jaar en ouder worden opgeroepen voor
de noodwachtplicht, welke duurt tot de
veertigste verjaardag en voor militairen,
die in Indonesië dienst hebben gedaan, tot
hun vijfendertigste jaar.
De regering koos deze categorie uit, om
dat deze een militaire vorming achter de
rug heeft en derhalve gewend is aan disci
pline en optreden in groepsverband.
Het zal aan de burgemeesters worden
overgelaten noodwachtplichtigen op te
roepen voor dienst bij de noodwacht. Met
de inschrijving zal reeds dit najaar wor
den begonnen. Het is pas mogelijk tot op-
LONDEN (UPI) Bertrand Russell,
de bekende Engelse filosoof, heeft mee
gedeeld, dat hij alle banden met de We-
reldvredesraad verbroken heeft.
Hij heeft dit besluit genomen, nadat
Nagy en Maleter en anderen terechtge
steld zijn. Om diezelfde reden zal Russell
de „Volkstopconferentie" in Stockholm
niet bijwonen, daar ook die manifestatie
„communistisch getint" is. De conferen
tie begint op 16 juli.
De Vredesraad had met veel ophef be
kendgemaakt, dat Russell een van de
hooggewaardeerde gasten tijdens de
volkstopconferentie zou zijn. Russell gaf
te kennen, dat hij enkele dagen geleden
van zijn besluit kennis gegeven heeft. Met
de Vredesraad is hij in contact gekomen
zoals hij het noemde „in de dagen toen de
dooi in Rusland scheen te zijn ingevallen".
„Ik ben weinig gesticht over de executie
van Nagy. En ik ben nog minder te spre
ken over de blijkbaar in aantocht zijnde
executie van mevrouw Rajk".
Naar Russell meedeelde, heeft hij in zijn
brief aan de Vredesraad verklaard, dat
hij bereid was zijn besluit in nadere over
weging te nemen, indien de raad bereid is,
een resolutie aan te nemen waarin een re
gering, die een man kan executeren na
hem vrijgeleide te hebben gegeven, wordt
veroordeeld. „Dat zal waarschijnlijk wel
niet gebeuren", voegde Russéll eraan toe.
Advertentie
WORDT BIERWEER-
VOORSPELLER
EN WIN VAKANTIEREIS
VAN 1 1000-
zie pagina 5
Verwachting tot morgenavond:
Warm, vrij zonnig en op de
meeste plaatsen droog. Weinig
wind, later in hoofdzaak uit
richtingen tussen oost en zuid.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN PAGINA'S.
roeping over te gaan, nadat de Kroon op
voordracht van de minister-president
heeft besloten, dat de artikelen 80 tot 86
van de Wet op de Noodwachten zullen wor
den toegepast, welk besluit, dat waar
schijnlijk nog dit jaar zal worden afge
kondigd, dan nog bij de wet dient te wor
den bekrachtigd.
Enkele uren per week
De dienst van de noodwachtplichtigen
zal in vredestijd uitsluitend bestaan uit
het volgen van de opleiding en deelneming
aan oefeningen. Opleiding en oefeningen
zullen in het algemeen niet meer dan enke
le uren per week vergen in de vrije tijd
van de noodwachtplichtige. Per oplei-
dings- of oefenmiddag of- avond zal de
ook voor vrijwilligers geldende vergoe
ding van 1 worden toegekend. Ook voor
eventuele inkomstenderving zal een ver
goeding kunnen worden gegeven. De oplei
dingsduur wordt geschat op circa 150 uur,
verdeeld over zestig oefenmiddagen of-
avonden.
Deze invoering van de noodwachtplicht
heft de vrijwilligheid in de B.B -organisa
tie niet op. Ook in de overheidsdiensten
met noodwachtplichtigen blijft plaats
voor vrijwilligers, mits zij de oefeningen
en cursussen trouw bijwonen.
De blok- en wijkploegen zullen uitslui
tend met vrijwilligers werken.
Minister Struycken is niet bevreesd voor
de mogelijkheid, dat eventuele toekomsti
ge noodwachtplichtigen in de komende
maanden „in de vrijwilligheid zullen
vluchten" door zich snel aan te melden bij
de B.B.-diensten. „Het zal zo'n vaart niet
lopen", meent hij, „Als zij als vrijwilli
gers regelmatig opkomen heb ik er trou
wens niets op tegen".
■'iiiiiili
In een verslag van de Euratoom-com-
missie aan het Europese parlement, dat
woensdagavond is gepubliceerd, wordt ge
zegd dat er in de ledenlanden van de Eura-
toom zeven atoomcentrales ontworpen of
in aanbouw zijn. De achtste, die gevestigd
is in Marcoule (Frankrijk) is voltooid,
maar heeft nog steeds een experimenteel
karakter. In het rapport wordt voorts op
gemerkt dat er zeven reactors voor on
derzoek zijn gebouwd. Er zijn er nog acht
tien ontworpen of in aanbouw. Het rap
port richt zich tegen de „verkeerde con
clusie dat er maar weinig tot stand is ge
komen en dat alles nog gedaan moet
Koningin Juliana en Prins Bernhard
hebben gisteren in paleis Huis Ten
Bosch in Den Haag de koning van
Nepal en zijn gemalin ontvangen. Na
de lunch werd een wandeling gemaakt
in de fraaie tuin.
Het Tweede Kamerlid mej. mr. Ten
Broecke Hoekstra (V.V.D.) heeft aan de
minister van Verkeer en Waterstaat ge
vraagd of de jongste verhoging van de
tarieven van de telefoondienst een gevdlg
is van een tekort op de verzorging van de
telefoondienst. Als dat niet het geval is zo
vraagt zij, kan de minister dan mededelen
op welke gronden juist de telefoonvergoe
dingen verhoogd zijn?
Woensdagmiddag om vier uur is een
achtjarig jongetje, Albert G. uit Bergen op
Zoom, die tjjdelijk in het r.-k. kindertehuis
in Haarlem verbleef, bjj het spelen in een
vyver in de Kennemerduinen verdronken.
De politie vermoedt, dat er in deze speel
vijver tegenover de Haarlemse waterlei
ding een bron is ontstaan en men is er dan
ook toe overgegaan de plaats waar het
ongeluk gebeurde af te palen.
Over enige tijd zal men de vijver leeg
pompen om te onderzoeken welke de juiste
toedracht van het ongeval is geweest. Men
deelt tenslotte mee, dat er op het ogenblik
verder geen enkel gevaar meer voor de
badende kinderen bestaat.
worden om te komen tot resultaten op gro
te schaal op kerngebied". Hoewel men zich
moet hoeden voor overdreven optimisme,
kan de commissie haar vertrouwen in de
Europese kernindustrie handhaven, aldus
het rapport.
Van de zeven energiereactors die in aan
bouw zijn, komen er vier in Frankrijk,
twee in Italië, en een in België. Van de in
aanbouw zijnde of voorgenomen proef
reactors komen er drie in Nederland, ne
gen in Frankrijk, zeven in West-Duitsland,
vier in Italië en twee in België.
In het rapport wordt gezegd dat de tota
le capaciteit van de acht energiereactors
die zijn gebouwd, nog gebouwd worden
en gebouwd zullen worden in de zes aan
gesloten landen, ongeveer 660 megawatt
bedraagt. In 1965 zal het maximum-ver
mogen tot opwekking van energie in de
gemeenschap 3.500 tot 4.000 megawatt be
dragen. Wat betreft de kósten van de op
wekking van energie wordt in het rapport
opgemerkt, dat onder bepaalde omstan
digheden nucleaire energie reeds kan con
curreren met door conventionele midde
len verwekte elektriciteit.
Uranium
Wat de voorraden brandstoffen betreft,
staat in het rapport, dat de thans in de
zes Euratoom-landen beschikbare op
brengst van uranium per jaar minder dan
700 metrieke ton bedraagt, vergeleken bij
een opbrengst in de V.S. van 8.000 ton per
jaar. Men verwacht dat de opbrengst aan
zienlijk zal stijgen, daar de gemeenschap
de beschikking heeft over grote reserves.
Omschakeling in Nederland
„Deze eerste conclusies", aldus het ver
slag, „tonen naar onze mening aan dat
de kernenergie een nieuw klimaat schept
dat de gehele industrie van de Gemeen
schap ten goede zal komen. Ofschoon men
zich moet hoeden voor overdreven opti
misme meent de commissie, voorzover dit
verslag het trekken van conclusies toelaat,
haar vertrouwen in de Europese nucleaire
industrie te kunnen bevestigen. De oogst
is nog lang niet rijp maar het koren
is tenminste gekiemd. Nederland, al
dus het verslag, is voor splijtbaar mate
riaal afhankelijk van het buitenland. Maar
op het gebied van de verrijkingsresearch
is men er actief. In dat verband maakt
het verslag melding van de ultra-centrifu-
gemethode. Na een hoofdstuk over on
derdelen van reactors volgt een beschrij
ving van researchreactors voor Neder
land staan op de lijst de installaties in
Petten, Delft en Arnhem en van ener
giereactoren.
In een hoofdstuk over Kernenergie en In
dustrie vindt men vermeld dat Nederland
apparatuur levert voor het regelen en con
troleren van reactor-processen. Boven
dien bouwt en exporteert een Nederlands
bedrijf cyclotrons. Enkele ondernemingen
zijn erop ingericht om later de gebruike
lijke onderdelen van kernenergiecentrales
te maken. De voorbereiding tot de om
schakeling is dus begonnen.
Advertentie
BADPAKKEN BADPAKKEN
SCHITTERENDE DESSINS
MET EN ZONDER ROKJES
8.95 - f 12.95 - 14.95
Keizer Wilhelmstraat 16 - IJmuiden
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439.
FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 717162
SUèDE JASJES IN KLEUREN
Gostduitse troepen paraderen voor de
Russische premier en partijsecretaris
Nikita Kroesjtjev, bij diens aankomst
in Oost-Berlijn, waar hij het vijfdaagse
congres van de socialistische eenheids
partij bijwoont. Kroesjtsjev slaat het
défilé op een eretribune
DJAKARTA (ANP) Het linkse dag
blad „Sin Po" in Djakarta heeft donderdag
gemeld, dat aan de Indonesische lucht
vaartmaatschappij Garuda Indonesian Air
ways een vergunning is geweigerd om een
bedrag van 5 miljoen gulden Nederlands
courant over te maken aan de K.L.M. De
Garuda had een vergunning tot transfer
van dit bedrag aangevraagd, ter betaling
van K.L.M.-experts, die tot aan februari
van dit jaar bij de G.I.A. werkzaam waren
geweest.
Volgens „Sin Po" heeft de regering, die
eigenares is van de G.I.A., de betalingen
opgeschort totdat Westelijk Nieuw-Guinea
aan Indonesië zal zijn overgedragen.
Drie maanden na het inzetten van de
anti-Nederlandse campagne moest het
K.L.M.-personeel, dat bij de G.I.A. was
gedetacheerd, op last van de Indonesische
regering naar Nederland terugkeren.
Sir Philip Gibbs:
Het is beter te geven dan te lenen, en
het kost ongeveer hetzelfde.
BELGRADO (AFP). - In de Joegoslavi
sche hoofdstad gaat het gerucht dat mevr.
Julia Rajk, de weduwe van de in 1949 als
„Joegoslavische agent" opgehangen Lazlo
Rajk, in Boedapest is terechtgesteld, samen
met enkele andere Hongaren die bij de
opstand betrokken waren.
Onder deze anderen zouen zich Sandor
Haraszti, een journalist, Gabor Taniczos,
secretaris-generaal van de bekende „Pe
toef i-kring" en andere journalisten bevin
den.
Mevrouw Rajk werd in 1949, gelijk met
haar man, die later is terechtgesteld, ge
vangen genomen. In 1954 werd zij gereha-
biilteerd. Zij werkte toen op de gemeente
bibliotheek in Boedapest. In 1956 eiste zij
posthuum rechtsherstel voor haar echtge
noot. Zij slaagde en op 6 oktober 1956 kreeg
Rajk alsnog een staatsbegrafenis. Mevrouw
Rajk nam geen deel aan de opstand, die
spoedig daarna uitbrak. Toen de Russen
op 4 november ingrepen, vluchtte zij naar
de Joegoslavische ambassade.
Sandor Haraszti werd in 1951, samen
met de huidige premier, Kadar, gearres
teerd wegens „titoisme". In 1954 werd hij
vrijgelaten en gerehabiliteerd. Ook hij
vluchtte na het ingrijpen van de Russen
met Nagy naar de Joegoslavische ambas
sade.
Studentenzuivering
(UPI). - Uit Boedapest wordt vernomen
dat professoren, wetenschappelijke beamb
ten en studenten van de Boedapester uni
versiteit de afgelopen dagen door funktio-
narissen van politie en communistische
partij ondervraagd zijn. De verhoren zijn
onderdeel van een grote zuiveringscam
pagne, die beoogt de Hongaarse universi
teiten te ontdoen van elementen, die rege
ring of partij vijandig gezind zijn.
In „Belpolitikai Elet", een maandblad
voor intern gebruik van partij en regering,
is kortgeleden een artikel gepubliceerd,
waarin gesteld wordt dat de regering er
niet in is geslaagd de vijandige houding
van de studenten ten aanzien van het com
munistisch regime, te veranderen. Ver
klaard werd, dat slechts 15 percent van de
Hongaarse studenten lid is van de commu
nistische jeugdorganisatie. Wat de univer
siteit van Boedapest betreft: 344 docenten
en assistenten zijn sinds de opstand ge
vlucht, 81 anderen zijn om redenen van
contra-revolutionaire aktiviteiten ontsla
gen. De communisten vormen onder het
personeel een minderheid. In de medische
faculteit is slechts 6 percent van het per
soneel lid van de communistische partij,
en er zijn faculteiten waar geen enkele
communist in werkt.
De besprekingen tussen de Nederlandse
en Duitse delegaties over de kaasprjjs
blijken thans vlotter te verlopen, dan aan
vankelijk het geval was. Aan deze onder
hindelingen, die plaatsvinden onder lei
ding van een neutraal voorzitter nemen
onder anderen deel de Duitse minister van
Landbouw Liibke. de Nederlandse minister
van Landbouw, dr. ir. Vondeling, en de
directeur-generaal voor de voedselvoorzie
ning, ir. J. A. P. Franke.
Van de zijde van de Duitse landbouw
werd reeds lang op deliberalisatie van de
kaas aangedrongen, teneinde zich te ont
doen van de Nederlandse concurrentie. De
Duitse minister van Economische Zaken
had zich hiertegen evenwel steeds verzet,
Boven het zweefvliegcentrum Teriet bij
Arnhem zijn op 1200 meter hoogte twee
zweefvliegtuigen met elkaar in botsing
gekomen. Een der toestellen stortte neer,
waarbij de bestuurder om 't leven kwam.
Het ongeluk gebeurde tijdens het jaar
lijkse kamp van de Amsterdamse Club
voor Zweefvliegtuigen..
Een Slingsby „Skylark II" prestatie
zweefvliegtuig, bestuurd door de penning
meester van de club, de heer M. de Leeuw,
kwam op circa 1200 meter hoogte in aan
raking met een Slingsby „Prefect" over
gangstrainer, bestuurd door de heer Tj.
Hoekstra, eveneens lid van de A.C.V.Z.
Het toestel van de heer De Leeuw verloor
daarbij één der vleugeluiteinden en ge
raakte in een vrille. Hoewel de bestuurder
het stuurhutdak nog wist af te werpen,
heeft hij zich niet meer tijdig met zijn
valscherm kunnen redden. Zijn „Skylark"
stortte neer in een heideveld achter het
tussen Arnhem en Teriet gelegen kam
peerterrein „Boshuizen" en werd geheel
vernield. De heer De Leeuw kwam hierbij
om het leven. De heer Hoekstra wist op
Teriet te landen, hoewel zijn toestel bij
de botsing licht beschadigd was.
De heer Max de Leeuw was 50 jaar en
directeur van een Amsterdamse leder-
warenfabriek. Hij was een ervaren zweef
vlieger en in het bezit van een vliegbrevet
voor motorvliegtuigen, van 't zweefbrevet
C en van het zweefvliegbewijs.
Ook de heer Tj. Hoekstra (29) is een ge
oefend zweefvlieger en in het bezit van
het zweefvliegbrevet C. Hij is vliegtuig-
bouwkundige en werkzaam bij het Natio
naal Luchtvaart Laboratorium te Am
sterdam.
Een dergelijk ernstig zweefvliegongeval
is in ons land tot dusverre niet voorge
komen.
omdat hij vreesde dat dit een precedent
zou scheppen en gevolgen zou hebben op
het gebied van de industrie.
In deze houding werd hij tot nu toe ge
steund door bondskanselier Adenauer om
zuiver politieke redenen. Nu de meeste
verkiezingen in Nordrhein-Westfalen zijn
gewonnen doet zich in Beieren, waar de
volgende verkiezingen worden gehouden,
juist de omgekeerde politieke situatie voor.
Hier wonen namelijk niet vooral kaasver-
bruikers maar juist kaasboeren en het is
dus niet bevreemdend, dat minister Lübke
van Adenauer de vrije hand heeft gekregen
en thans zo sterk bij Nederland aandringt
op een verhoging van de kaasprijs bij in
voer in Duitsland, op een concurrentiever-
zwakking dus.
Van Nederlandse zijde staat men intus
sen op het standpunt, dat dit een zaak is
waarbij ook Denemarken betrokken moet
worden, omdat de Deense kaasprijs 40
pfennig per kilogram lager ligt dan de
Nederlandse. De Duitsers brengen hier
tegen in het midden, dat dit formeel wel zo
is, maar feitelijk niet opgaat daar de Duit
sers de voorkeur aan de Nederlandse kaas
geven.
Intussen gelooft men niet, dat een be
slissing over deze kaaskwestie in Stresa
zal worden genomen; zelfs indien men tot
een resultaat komt zullen de delegaties de
zaak eerst thuis moeten bespreken, daar
deze problemen de algemene politiek
raken.
Een 72-jarige geesteszieke, die enkele
dagen geleden ontsnapte uit de inrichting
„Ermelo" te Veldwijk, is ingerekend door
de vrouw van de postcommandant W. Ger-
lag van de rijkspolitie te Ermelo. Mevrouw
Gerlag kreeg een tip, dat de man zich ver
moedelijk ophield in het Elspeterbos. Daar
haar echtgenoot niet thuis was, huurde
mevrouw Gerlag onmiddellijk een auto en
reed naar het bos. Zij zag inderdaad de
gezochte lopen en nodigde hem uit mee te
rijden. De man stapte in en mevrouw Ger
lag bracht hem terug naar de inrichting.
Hij had zich enkele weken geleden in
zijn huis opgesloten en daarna getracht de
woning in brand te steken.
Bij het baden in zee nabij het strand
Vluchtenburg te 's-Gravenzande is woens
dagmiddag het 7-jarig meisje Catharina
van Kester om het leven gekomen. Het
kind, dat met haar ouders naar zee was
gegaan, werd plotseling vermist. Later
spoelde het lijkje aan.
