Bestuur Javasche
terugbetaling
Bosch overweegt
of liquidatie
Jaarstukken Kediri en Malang
verworpen
EEG-landen zijn gereed om akkoord
over de Vrijhandelszone te sluiten
Het weer wordt minder vast
Wereldnieuws
gaan opruimen V
voor spotprijzen
Minister Mansholt te Stresa
NAAIMACHINES
Toch ió het zo
VRIJ DAG 11 JULI 1958
2
JAARSTUKKEN AANGEHOUDEN
S.M. Zeeland bestelt zeer
modern passagiersschip
Alg. Exploratie Mij. stelt
terugbetaling op aandelen
voor van 50 percent
DE KLOMPENCENTRALE
Gedetineerden verliezen
proces tegen de staat
Güntzel en Schumacher
Geen inkoop van eigen
aandelen Sedep
In- en uitvoer Nederlandse
valuta verruimd
Panda en de Yo*Yo*jager
„Willem Barendsz" niet
in de tankvaart
Gouden kali
Uitvoerig is in de algemene vergade
ring van de n.v. Javasche Bosch-Exploi
tatie Maatschappij v/h P. Buwalda en Co.
gediscussieerd over het voorstel van be
stuur en directie, om de waarde van de
aandelen in de dochterondernemingen van
de vennootschap (n.v. Vereenigde Java
sche Houthandel Maatschappijen) van
2,5 miljoen af te schrijven tot 1. Een
aandeelhouder zei dat als de Java-Bosch
over 1 tot 2 jaar in een goede onderhan
delingspositie wil komen, het bestuur niet
tot deze afschrijving moet overgaan. In
de laatste oorlog is ook dikwijls op wille
keur teruggekomen. Hij verklaarde zich
voor liquidatie, maar wilde geen afschrij
ving tot 1.
Een andere aandeelhouders was van
mening, dat de vennootschap niet geheel
geliquideerd moest worden, maar dat een
soort „brievenbus" moest worden aange
houden, met als steun enige duizenden gul
dens, om als bewaarpot van de aandelen
te dienen. Ook hij geloofde, dat er in de
toekomst nog wel wat van het Nederlandse
bezit in Indonesië terecht zal komen.
Daarom was hij er bang voor, de vennoot
schap op korte termijn de wereld uit te
helpen. Aandeelhouder stelde voor, gezien
de grootte van de effectenportefeuille (rond
415.000), een terugbetaling van 20-21 per
cent aan aandeelhouders te doen.
Het bestuur voerde als motief van de
afschrijving aan, dat het nagenoeg zeker
weet, dat de Javasche Hout niet meer in
Indonesië zal terugkomen. Vroeger was de
waarde van de aandelen Javasche Hout
dubieus, hoewel het bestuur wist dat deze
te hoog was. Door af te schrijven tot
f 500.000 wordt de indruk gewekt dat nog
iets in de vennootschap gezien wordt. Dit
is volgens het bestuur niet zo. Wil de Ja
vasche Hout eventueel weer op gang ko
men, dan moeten er miljoenen verschaft
Advertentie
Op de jaarlijkse vergadering van de
Stoomvaartmaatschappij „Zeeland" Ko
ninklijke Nederlandse Postvaart n.v.
werd over de lopende onderhandelingen
met de British Railways medegedeeld dat
in principe met de British Transport Com
mission-Eastern Region overeenstem
ming is bereikt over de financiële basis
waarop een nieuwe overeenkomst zal
moeten berusten. Deze voorziet in een nog
nauwere samenwerking tussen de Engel
se partners en de S. M. Zeeland op basis
van „complementary services" van de
nacht- en dagdienst. Voorts werd medege
deeld dat alle voorbereidingen zijn ge
troffen voor de bouw van het nieuwe mo
torpassagiersschip, die medio augustus
zal beginnen.
(Van onze correspondent in Londen)
Binnen enkele maanden wordt bij de
Scheepswerf en Machinefabriek „De Mer-
wede" te Hardinxveld de kiel gelegd voor
een nieuw passagiersschip van de stoom
vaartmaatschappij „Zeeland", dat begin
1960 in de dienst Hoek van Holland-Har
wich zal komen.
Deze dagboot, die de „Mecklenburg"
zal vervangen, wordt een der modernste
schepen in de korte vaart. Vergeleken bij
de thans in de vaart zijde Zeeland-boten
zal de totale oppervlakte van de salons
van het nieuwe schip meer dan verdub
beld worden.
Activiteiten worden beperkt
Namens het bestuur der n.v. Algemee-
ne Exploratie Maatschappij wordt mede
gedeeld dat de A.E.M. haar activiteiten
afgezien van de afwikkeling van Marok
ko die mogelijk teneinde loopt geduren
de de laatste tijd beperkt tot die van royal
ty-maatschappij, waarbij het werk van
het bestuur zich hoofdzakelijk beperkt tot
het financiële en administratieve vlak. Het
laat zich aanzien, dat daarin binnen af
zienbare tijd geen verandering zal komen.
Daarom moest men tot een wijziging van
de samenstelling van directie en raad van
commissarissen komen. Mede in verband
met de beperkte bedrijfsvoering heeft de
heer C. H. Kostering zijn functie van di
recteur per 1 juli 1958 neergelegd, terwijl
ir. P. van Delden zijn functie als commis
saris op dezelfde datum heeft beëindigd.
Aan de jaarvergadering zal het voor
stel worden gedaan de directievoering
toe te vertrouwen aan een bestuurscollege
bestaande uit de heren W. Vrolijk, mr. H.
N. A. Jacometti en G. E. van der Werff,
die hun functie als commissaris met in
gang van hun optreden als zodanig, zullen
neerleggen; in verband hiermede zal een
statutenwijziging, die in voorbereiding is,
worden voorgesteld. De heer W. Vrolijk is
tot tijdelijke waarneming van de directie
bereid gevonden en aangewezen.
De omvang van de taak die de bestuurs-
functionarissen toevalt zomede de nieuwe
bestuursvorming die voor ogen staat, zal
het mogelijk maken bezuinigingsmaatre
gelen te treffen waardoor een belangrijke
vermindering van het algemene kostencij-
fer kan worden verwacht.
Terugbetaling
Aan de jaarvergadering zal worden
voorgesteld een terugbetaling van 20,--
te verrichten op de aandelen welke thans 'n
nominale waarde vertegenwoordigen van
f 40,--. Het maatschappelijk geplaatst aan
delenkapitaal zal na deze terugbetaling
750.000,-- bedragen.
worden. Bij een liquidatie van de Javasche
Hout zal er weinig voor aandeelhouders
uitkomen, daar de twee grote krediteuren
de obligatiehouders en het pensioenfonds
zijn.
Daarom vinden bestuur en directie het
eerlijk om het aandelenbezit tot /I af te
schrijven. Ook achten zij een spoedige li
quidatie van de Javasche Hout wenselijk,
omdat vertraging kosten met zich mede
brengt, zoals het aanhouden van een liqui
datie directie. Het bestuur en directie voe
len evenwel toch iets voor de argumenten
van de opponerende aandeelhouders, maar
blijven er bij dat iedere andere afschrij
ving dan die tot 1 niet naar waarheid
was. De mogelijkheid bestaat fiscaal de
deelnemingen geheel af te schrijven en
commercieel een bedrag te laten staan.
Het bestuur verklaarde een en ander nog
te zullen overwegen en de jaarstukken tot
een binnenkort te houden vergadering aan
te houden. Dan zal het bedrag van de af
schrijving nader bepaald worden. Mede zal
overwogen worden een voorstel te doen tot
liquidatie van de vennootschap en/of te
rugbetaling aan aandeelhouders.
Advertentie
Emaille BROODTROMMELS ƒ9.95
BLOEMPOTTEN, v.a25 ct
FILTERKOFFIEPOTJES vanaf ƒ2.50
THEEPOTTEN, vanaf 1.50
Duizenden koopjes
Dr. Levjdsstr. 10 - Haarlem - Tel. 57730
De president van de rechtbank te
's-Gravenhage heeft de eis van de twee
terbeschikkinggestelden, die in een kort
geding tegen de Staat hun vrijlating had
den gevorderd, afgewezen. De terbeschik
kinggestelden bevinden zich reeds enige
maanden in het Huis van Bewaring in af
wachting van hun overbrenging naar een
rijksasiel. Dit duurt lang omdat er te wei
nig plaatsruimte is. De president overwoog
in zijn vonnis onder meer dat niet was
gebleken dat de Staat nalatig zou zijn ge
weest of in gebreke was gebleven.
Advertentie
De op 2 Juli aangehouden algemene ver
gadering van aandeelhouders in de n.v.
Kediri-Stoomtram en de n.v. Malang-
Stoomtrammaatschappij is gisteren voort
gezet. Zoals bekend, werd een opponeren
de groep aandeelhouders de gelegenheid
geboden om een door het bestuur verstrek
te specificatie van de kantooronkosten in
Nederland nader te bestuderen. Ter ver
gadering bleek dat de oppositiegroep van
mening blijft, dat er drastisch bezuinigd
moet worden en dat hiertoe ruimschoots
mogelijkheden aanwezig zijn.
Opposanten vinden het normaal dat in
dit stadium commissarissen en directie
hun diensten om niet ter beschikking stel
len en wel van 1 juli af. Een presentiegeld
van f 25,— per vergadering wordt wel op
zijn plaats geacht. Ook kan de directie ge
maakte onkosten declareren. De groep
meent voorts, dat het kantoorgebouw, ge
zien de minieme werkzaamheden, behoort
te worden afgestoten. Het aanhouden van
personeel wordt mede onverantwoord ge
acht. Een overbruggingsvergoeding vormt
naar de mening van opposanten op zich
zelf al een bezuiniging. Zouden deze bezui
nigingen per 1 juli, voor zover mogelijk,
worden bewerkstelligd, dan zou aan de
wensen van de groep zijn voldaan. Daar
naast stellen de opponerende aandeelhou
ders voor 15 percent terug te betalen op
het kapitaal van de Kediri en 5 percent
op het kapitaal van de Malang. Tegen de
jaarstukken over 1957 gold als bezwaar,
dat de bezuinigingen toen niet steeds zijn
doorgevoerd ondanks aandringen van op
posanten in het verleden.
Het bestuur deelde mede, dat het deze
voorstellen in de toekomst ernstig zou be
kijken, maar dat het geen concrete toe
zegging kon doen, dat deze geheel zouden
worden uitgevoerd. Opnieuw betoogde het
bestuur het had dit ook reeds op 2 juli ge
daan dat het op het ogenblik niet veel
voelt voor terugbetaling. Vooral niet met
het oog op de zustermaatschappijen. Ook
zouden kleine terugbetalingen tot versnip
pering leiden. Als het bestuur de indruk
had gehad dat er van de Indonesische spo-
Volgens besluit van de directie en de
raad van commissarissen zal aan de alge
mene jaarvergadering van de n.v. handel
maatschappij Güntzel en Schumacher
een dividend van 7 percent (vorig jaar 10
percent) worden voorgesteld over het
boekjaar 1957.
ren niets terecht zou komen, dan had het
wel met een liquidatievoorstel gekomen.
Nogmaals beklemtoonden commissa
rissen en directie, dat de jaarstukken over
1957 los van alles stonden en dat zij geen
concrete toezeggingen wensten te doen. De
jaarstukken van de Malang Stoomtram
werden hierna verworpen met 370 van de
574 stemmen tegen. Bij de stemming over
de stukken van de Kediri staakten de stem
men: 187 om 187. Statutair bleken de jaar
stukken toen niet te zijn goedgekeurd. De
oppositiegroep deelde mede het bijeenroe
pen van een buitengewone algemene ver
gadering in overweging te zullen nemen.
DE WERKGROEPEN van de landbouwconferentie in Stresa hebben zich donderdag
bezig gehouden met het opstellen van hun rapporten. De inhoud hiervan, welke een
vertrouwelijk karakter draagt, zal vrijdag in een besloten plenaire vergadering wor
den behandeld. In de middaguren wort hierna een openbare bijeenkomst gehouden,
waartoe de pers is uitgenodigd en waarop de heer Mansholt het woord zal voeren.
„De drie werkgroepen van de landbouwconferentie in Stresa zijn niet langer dan drie
dagen bijeen geweest en men kan dus niet verwachten, dat zich na deze korte discussie
reeds het programma en de richtlijnen voor een toekomstige Europese landbouw
politiek aftekenen", zo heeft de Nederlandse minister van Landbouw, dr. ir. Vondeling,
verklaard. Er is een zeer nauw contact ontstaan tussen de ambtenaren en de leden
van de delegaties, alsmede tussen de ministers van Landbouw der zes landen. Men
heeft eikaars denkwijze leren kennen en appreciëren en hieruit is een gemeenschap
pelijk standpunt voortgekomen. Door de aanwezigheid van de leden van de commissie
der E.E.G. in Stresa heeft men bovendien ook problemen kunnen behandelen, die niet
onmiddellijk verband hielden met de landbouwconferentie, zoals de Duits-Nederlandse
kaaskwestie.
Voor de algemene jaarvergadering van
de n.v. Cultuurmaatschappij „Sedep" be
stond grote belangstelling. Een aandeel
houder stelde voor, dat de directie haar
aandelen inkoopt, wanneer deze onder de
intrinsieke waarde komen te liggen. Een
andere aandeelhouder gaf de directie uit
drukkelijk in overweging dat, aangezien
de vennootschap min of meer in liquida
tie verkeert, de maatschappij haar aande
len, op gezette tijden, zal inkopen.
Hierop werd van bestuurszijde geant
woord, dat de directie toevallig eens een
postje aandelen heeft ingekocht en hoewel
dit statutair is toegestaan, zij er in de toe
komst niets voor voelt haar eigen aande
len in te kopen. Een statutenwijziging, on
der andere inhoudende een afstempeling
van de aandelen der n.v. van 1000,-- tot
750,— met een uitkering, zoals bekend,
van f 250,— in contanten, in verband met
de ruime liquide middelen van de n.v.,
werd met algemene stemmen aangeno
men. Ook de jaarstukken werden goedge
keurd.
Blijkens de Staatscourant van 10 juli
1958 heeft de Nederlandsche Bank wijzi
ging gebracht in de bepalingen terzake
van de in- en uitvoer van binnenlandse be
taalmiddelen in het reisverkeer. De hoofd
zaken van deze wijziging, die een verrui
ming betekent, zijn dat niet-ingezetenen
in het vervolg binnenlandse valuta kunnen
invoeren tot een onbeperkt bedrag en dat
uitvoer is toegestaan tot ten hoogste
f 1000,— of, indien blijkens gedane aangif
te bij de invoer meer was ingevoerd, tot
ten hoogste het ingevoerde bedrag; ver
volgens dat ingezetenen bij terugkeer uit
het buitenland binnenlandse betaalmidde
len kunnen invoeren tot ten hoogste het
uitgevoerde bedrag, vermeerderd met de in
het buitenland door omwisseling van reis
deviezen verkregen binnenlandse valuta.
Het zwakke front, dat gisteren Neder
land passeerde, werd gevolgd door over zee
aangevoerde lucht. De maximumtempera
turen bleven daardoor op de meeste plaat
sen 1 tot 3 graden lager dan woensdag.
Ook de afgelopen nacht was enkele graden
kouder dan de voorgaande. Het front is nu
vrijwel tot stilstand gekomen, maar ver
toont de neiging om spoedig weer naar het
noorden te gaan bewegen. Dit hangt samen
met de aanwezigheid van een kleine sto
ring, die vanochtend nabij de zuidwest
punt van Engeland was gelegen. Deze sto
ring trekt naar de Noordzee. Tevens nadert
van het westen uit een in de hogere lucht
lagen aanwezige storing. In verband hier
mede wordt het weer geleidelijk minder
vast en worden morgen plaatselijk enkele
buien verwacht.
Ten noorden van de Azoren is een ta
melijk diepe depressie aangekomen. Deze
beweegt naar het noordoosten en zal mor
genmiddag of morgenavond Ierland kun
nen bereiken.
WEERRAPPORTEN
buiten-
Maanstanden
16 juli
23 juli
30 juli
19.33 uur
15.19 uur
17.47 uur
nieuwe maan.
eerste kwartier,
volle maan.
Hoog en laag water in IJmuiden
Zaterdag 12 juli
Hoog water 12.27 en uur.
Laag water 7.37 en 20.16 uur.
Het hoog en laag water te Zandvoort is
10 tot 15 minuten vroeger dan te IJmuiden.
land maxima
van giïte-
w
ren. Binnenland: heden
•o3
E§
7 uur. Neerslag: laatste
c Xi
C o
4»
24 uur.
2t
cS
Den Helder
licht bew.
no
16
0
Ypenburg
onbewolkt
windst.
15
0
Vlissingen
onbewolkt
O
17
0
Eelde
onbewolkt
windst.
15
0
Twente
onbewolkt
ono
15
0
De Bilt
onbewolkt
O
15
0
Eindhoven
onbewolkt
O
16
0
Vlv. Z.-Limb. onbewolkt
ono
16
0
Helsinki
onbewolkt
wnw
22
15
Stockholm
onbewolkt
no
21
0
Oslo
licht bew.
nw
23
0
Kopenhagen
licht bew.
w
23
0
Aberdeen
licht bew.
windst.
16
0,6
Londen
zwaar bew.
windst.
24
0
Amsterdam
licht bew.
o
22
0
Brussel
onbewolkt
windst.
25
0
Luxemburg
onbewolkt
nno
25
0
Parijs
mist
nw
24
0
Bordeaux
half bew.
nno
26
0
Grenoble
onbewolkt
windst.
25
2,3
Nice
onbewolkt
nnw
28
0
Berlijn
onbewolkt
nno
26
0
Frankfort
onbewolkt
ono
27
0
München
onbewolkt
zo
24
0
Zürich
onbewolkt
nnw
26
0
Genève
onbewolkt
windst.
25
0
Locarno
onbewolkt
windst.
25
21
Wenen
onbewolkt
windst.
27
0
Innsbruck
onbewolkt
verand.
29
0
Rome
half bew.
ono
24
88
Ajaccio
onbewolkt
no
25
7
Algiers
zwaar bew.
ono
28
0
35. Ming de Rechtvaardige fluisterde iets
in het oor van een Oosterling, waarop deze
dadelijk de boeien van de gevangenen be
gon los te maken. „Ha", zei Panda, „wor
den we vrijgelaten?" „Ja, achtenswaardig
barbaartje", antwoordde de Oosterling, „ge
zijt vrij. Ming de Rechtvaardige, Gouden
Draak van Mu wil niemand onrechtvaardig
straffen, zelfs geen barbaren". „Zo", brom
de kolonel Pulver, „het is maar goed, dat
die Ming zo graag „de Rechtvaardige" ge
noemd wil worden". „De verheven Gou
den Draak wil tot elke prijs rechtvaardig
blijven", beaamde de Oosterling. „Als hij
zijn titel verloor, zou hij zijn gezicht ver
liezen". „Aan zo'n gezicht is niet veel ver
loren", bromde de kolonel. De Oosterling
deed, of hij deze onvriendelijke opmer
king niet hoorde. „Ming de Rechtvaardige
zal het zeer op prijs stellen, indien ge hem
naar het paleis wilt volgen", hernam hij,
„ge zijt zijn gasten". Na deze woorden
spoedde hij zich achter de Gouden Draak
aan, die reeds in zijn draagstoel was ver
trokken. „Ik heb hen uitgenodigd, ver
hevenheid", sprak hij, zodra hij de draag
stoel bereikt had. „Heel goed, Mandarijn
Mi Hau", knorde Ming. „Kan ik de rest
ook aan u overlaten?" „Vertrouw op mij,
verhevenheid", antwoordde Mandarijn Mi
Hau, „ik zal er voor zorgen, dat ge hun
binnenkort in alle rechtvaardigheid de
meest verrukkelijke straffen kunt toe
delen".
De zes landen van de Europese Gemeen
schap zijn gereed om een akkoord over de
Vrijhandelszone te sluiten. Zij zijn het eens
en in dat opzicht zijn er geen moeilijk
heden, heeft dr. S. L. Mansholt, voorzitter
van de landbouwconferentie in Stresa in
een gesprek met de pers verklaard. Maar,
voegde hij hieraan toe, wij willen niet dat
de Vrijhandelszone de werking van de
Gemeenschappelijke Markt schaadt.
Dr. Mansholt zei dat het niet mogelijk is
een akkoord over de zone te sluiten zonder
de landbouwprodukten daarin te betrek
ken. Hij is er persoonlijk van overtuigd dat
een uitstel van de onderhandelingen over
de aansluiting van andere landen bij de
gemeenschappelijke markt gemakkelijker
voor de zes zou zijn geweest, omdat zij
daardoor tijd zouden hebben eerst de zaak
onder elkaar te organiseren, maar een der
gelijk uitstel is politiek moeilijk gebleken.
Dr. Mansholt zei dat de basis van de poli
tiek der gemeenschap de handhaving zal
zijn van het gezinsbedrijf in de landbouw.
Om de toestand te verbeteren, zal worden
geholpen om op grotere schaal te mechani
seren.
De kaasprjjzen
Wat het gesprek over de kaasprijzen tus
sen Nederland en Duitsland betreft, wordt
van Nederlandse zijde opgemerkt, dat de
Duitsers schijnen te menen, dat Nederland
zijn prijzen heeft verlaagd om hen dwars
te zitten en men heeft moeite in te zien,
dat wij onze prijzen hebben aangepast aan
de teruggelopen wereldprijzen. Het systeem
van toeslagen voor de boeren is overigens
onder de aandacht van de lid-staten van
de E.E.G. gebracht als een methode waar
aan naast nadelen, ook vele voordelen zijn
verbonden. Van Duitse zijde is in het mid
den gebracht, dat aan deze methode bud-
getaire bezwaren zijn verbonden en dat er
bovendien een wetswijziging voor nood
zakelijk is. Van Nederlandse zijde werd
hierop geantwoord, dat ook in Nederland
de budgetaire moeilijkheden groot zijn.
Reeds tijdens de eerste dagen van de con
ferentie in Stresa heeft een delegatie van
Duitse boeren een bezoek gebracht aan
minister Vondeling om een uiteenzetting te
geven over de moeilijkheden, waarin zij
verkeren. De Nederlandse minister van
Landbouw heeft van deze gelegenheid ge
bruik gemaakt om de Nederlandse visie
duidelijk te maken. Van Duitse zijde werd
bij deze gelegenheid in het licht gesteld, dat
het handhaven van de Nederlandse kaas-
prijzen de verkiezingen in Beiéren, dat vele
kaasboeren telt, in de war zou sturen.
Het walvismoederschip „Willem Ba
rendsz" van de Nederlandse Maatschappij
voor de Walvisvaart zal dit jaar, in tegen
stelling tot vorige jaren, niet de tank
vaart gaan beoefenen, zulks wegens de
lage tankvrachten. Het schip, dat op het
ogenblik in de Amsterdamse Coenhaven
ligt, zal daar blijven totdat het, in de
tweede helft van oktober, wederom zal
uitvaren om aan de walvisvaart in de
wateren van de Zuidelijke IJszee deel te
nemen. In het begin van december wordt
de „Willem Barendsz" in Kaapstad ver
wacht. Hoewel men nog vijf maanden van
het nieuwe walvisseizoen verwijderd is,
worden reeds thans de bij het moeder
schip behorende jagers in een droogdok
bij Kaapstad opgeknapt en in gereedheid
gebracht. De kosten bedragen ongeveer
5.000 pond sterling per jager.
Advertentie
Alle merken, dus ruime keuze
ENGEL, Gr. Houtstr. 181 - Tel. 14444
Voor de sloop. De Engelse Royal Navy
zal 5 kruisers, 7 torpedobootjagers, 33
fregatten, 9 mijnenvegers en 31 pa
trouille- en kanonneerboten van de
sterkte afvoeren, en voor sloop of ver
koop bestemmen.
Premier. De nationale vergadering van
Cambodja heeft vandaag met algeme
ne stemmen de investituur van prins
Norodom Sihanouk goedgekeurd en
hem als premier geïnstalleerd.
Bliksem. Het Colosseum te Rome is don
derdag tijdens een heftig onweer door
de bliksem getroffen. Een enorm blok
steen werd losgeslagen en viel omlaag.
De brandweer verwijderde verschillen
de bouwvallige stukken metselwerk en
de politie zette het terrein af.
De met dit onweer gepaard gaande
regenbuien brachten het regencijfer
over een etmaal in Rome op het bui
tensporig hoge peil van 88 mm.
Humaner. Heinrich Himmler, de gevrees
de leider van de S.S., was eens zo ge
schokt toen hij de executie door een
vuurpeloton van joden en communisten
in Minsk meemaakte, dat hij met wal
ging uitriep: „Nee, zo moet het niet.
We moeten humanere manieren voor
het doden op grote schaal vinden". Dit
vertelde als getuige een vroegere S.S.-
generaal in een proces tegen tien vroe
gere Gestapo-officieren te Ulm. Dit
was het begin van de vergassing der
joden.
Pijpleiding. Naar uit gewoonlijk betrouw
bare kringen wordt vernomen is een
net van pijpleidingen, dat de Israëli
sche haven Eilath aan de Rode Zee ver
bindt met de raffinaderijen van Haifa,
gereed en nog voor het einde van deze
maand zal olie via deze leiding worden
aangevoerd. Het laatste deel der leiding
loopt over een afstand van 90 mijl van
Ashdod naar Haïfa. In Ashdod loopt
een zijtak naar Beërsheba en van daar
uit loopt een leiding naar Eilath.
Brand. Door een grote brand in een hout
opslagplaats bij de haven van Alexan-
drië zijn twintigduizend mensen dak
loos geworden. De brand heeft zich uit
gestrekt over een afstand van vier ki
lometer. Kolen- en petroleumopslag-
plaatsen werden een prooi van de vlam
men. Schepen in de bedreigde havens
werden zo vlug mogelijk naar andere
ligplaatsen gesleept. De schade wordt
geraamd op ruim 40.000.000 gulden.
Opvallend. Met ingang van 1 september
heeft koningin Elizabeth II van Enge
land mej. Anne Hawkins tot tweede
perssecretaresse benoemd. Het opval
lende van deze benoeming is dat mej.
Hawkins te Londen bekend is als een
goede bekende van lord Altrincham, de
man, die zulke felle critiek heeft geuit
tegen de situaties aan het Engelse hof.
Conventie. De permanente afgevaardig
de van Nederland in de Raad van
Europa, mej. M. Z. N. Witteveen, heeft
bij de secretaris-generaal het Neder
landse ratificatie-protocol van de Euro
pese Conventie tot vreedzame rege
ling van geschillen gedeponeerd. Deze
conventie .werd-in £Pril .1957 te Straats-,
burg ondertekend.
.Enkele reis. Veertien Poolse passagiers
van het Poolse toeristenschip „Mas-
zowze" zijn in Denemarken achterge
bleven toen het schip vanmorgen vroeg
uit Kopenhagen vertrok na een bezoek
van vijf dagen. Volgens goedingelichte
zegslieden hebben 12 van hen zichzelf
reeds gemeld om politiek asyl te vragen.
Heimwee. Een voormalige Russische sol
daat, Boitsjenko, en zijn vrouw willen
na tien jaar in Groot-Brittannië te heb
ben gewoond naar de Sovjet-Unie terug
keren. De Russische regering betaalt hun
overtocht. Boitsjenko werd in de oor
log door de Duitsers krijgsgevangenen
gemaakt en ging na de oorlog naar
het Westen, waar hij in Groot-Brittan-
nië mijnwerker werd.
Paraatsysteem. Generaal Curtis Lemay,
onderstafchef van de Amerikaanse
luchtmacht, heeft donderdag tegenover
verslaggevers verklaard dat het „pa
raatsysteem" voor het zenden van bom
menwerpers met waterstofbommen
naar de Russische grenzen in antwoord
op een mogelijke Russische aanval nog
nimmer in werking is getreden „en ik
denk niet dat dit ooit op grond van een
vals alarm het geval zal zijn", zo zei hij.
Breuk. Het is tot een „open breuk" geko
men tussen rebellenleider Fidel Castro
en zijn jongere broer Raoel als gevolg
van het ontvoeren door deze laatste van
47 Amerikanen en drie Canadezen, al
dus is in Havana vernomen. Inmiddels
is de eerste van dertig Amerikaanse
dienstplichtigen vrijgelaten, die de
laatste twee weken als gijzelaars wer
den vastgehouden.
VAN verschillende wijsheden die we op
deze plaats hebben verkondigd kunnen we
een treffende bevestiging vinden in Exodus
32. Daarin wordt verteld van de afvallige
Israëlieten die het gouden kalf aanbaden,
terwijl Mozes op de berg Sinaï vertoefde.
De oude Kanaanieten beschouwden, zoals
vele volken in die dagen, de stier als een
heilig dier, het zinnebeeld van Baal. Deze
stiersymboliek dankte haar oorsprong aan
het feit dat in vroeger tijden
het lentepunt in het teken van
de stier van de dierenriem
was gekomen. Dat is één punt.
Vervolgens vragen we de aan
dacht voor de gouden uitmon
stering van deze Bacil in stie
rengedaante. Zoals bekend,
duidde het Semietische woord
baal oorspronkelijk geen eigennaam aan,
maar was het een woord voor „bezitter,
eigenaar" of „heer". Toen de Israëlieten
zich in Kanadn hadden gevestigd, be
schouwden velen Jahwe als de eigenaar,
dus als de Baal van het land, waaruit vaak
een verering voortvloeide volgens de riten
der plaatselijke Batils. De meest algemene
eigenschap van dergelijke Baals was, dat
zij beschouwd werden als de schenkers
van alle gaven der vruchtbaarheid van
land, vee en mensen, zodat zijn vereerders
hem van de opbrengst der vruchtbaarheid
van land en vee (en in oude tijden ook van
mensen) de eerstelingen brachten. Maar
een Baal kon ook met de zonnegod ver
eenzelvigd worden, wat overigens een klei
ne stap is, omdat alle leven voor een be
langrijk deel van de zon afhankelijk is.
De Grieken stelden Baal, zoals zij die in
Syrië leerden kennen, gelijk met Helios,
vandaar dat zij de stad Baalbek in het dal
tussen de Libanon en de Antilibaiïon met
Heliopolis aanduidden (overigens niet te
verwarren met de Egyptische stad Helio
polis). Maar goed, erkennen we de ver
wantschap van Baal met de zonnegod, dus
ook met Sjamasj, de Babylonische en As-
syrische god van de zon, dan wordt het
goud, waarvan de lotgenoten van Mozes
het kalf vervaardigden, tevens in een dui-
delijker omlijsting geplaatst.
Want Sjamsj was de heerser
over dit metaal, dat zijn
kracht aan die godheid ont
leende en onder zijn bescher
ming stond. De offers, aan
Sjamsj gebracht, moesten dan
ook liefst van goud zijn.
Aldus kreeg Sjamasj terug
wat eigenlijk van hem was. We willen hier
mee niet zeggen, dat de afvallige Israëlie
ten in feite Sjamasj aanbaden, want dat
was zeker niet het geval. Onder het beeld
van een stier werd in de woestijn Jahwe
als vruchtbaarheidsgod vereerd, en later
in Kanadn te Dan en te Bethel. De oor
sprong van deze geschiedenis met het gou
den kalf moeten we in destijds reeds dui
zenden jaren oude gebruiken zoeken.
Juist in dit verband met het offeren van
goud, zilver en andere schatten aan de go
den, willen we eens trachten aan te tonen
welk een formidabele omkeer in het den
ken moest plaats vinden, eer kon worden
aangenomen, dat vooral het „penningske
van de weduwe" waardevol was.
Daarover een volgende keer.
H. Petition
(Nadruk verboden).