Joelende massa bestormde Westerse ambassades UNO-Assemblée biedt straks de kans voor compromisvoorstellen Irak zegt nog altijd lid van Bagdad-pakt te zijn Britten willen ook Libië beveiligen 'MORRIS' HET WEER Haarlems Dagblad Zoals Japans plan voor terugtocht zonder gezichtsverliesvan Amerika Britse reactie: Belangwekkend EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN Demonstraties in Moskou en Oost-Berlijn Troepen moesten bedreigde gebouwen ontzetten Gevaar voor koning Idris? Geheimen van Engelse inlichtingendienst onthuld Twee studenten uit Oxford tot 3 maanden veroordeeld Nederlanders in Irak maken het goed Warm VEILIGHEIDSRAAD VERWIERP SOVJET-RESOLUTIE Dreigende toon Populair regime Het woord is aan... PAA gaat Boeing 707 gebruiken 73e JAARGANG No 8 Lange Nieuwstraat 427, IJmuIden. Telefoon Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519. Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie tarieven op aanvraag bij de Administratie. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks ZATERDAG 19 JULI 1958 IJmuider Courant OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 303e JAARGANG No 1 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt dagelijks, behalve op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct. p. kwartaal 7.65, franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct. Giro rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Benauwde ogenblikken heeft het per soneel van de Amerikaanse ambassade in Moskou beleefd toen een opgewon den menigte van tienduizenden beto gers vrijdag een aanval deed op het gebouw van de diplomatieke vertegen woordiging in de Tsjaikofskystraat. De omvang van de demonstratie blijkt wel uit deze, telegrafisch overgebrach te foto- BERLIJN (DPA en Reuter) Ongeveer 2.500 joelende Oostduitsers zjjn vrijdag middag tijdens een vermoedelijk georgani seerde betoging een gebouw van de Britse militaire missie in Oost-Berlijn binnenge drongen. Zij vernielden de inventaris, sloegen ruiten stuk en gooiden een auto die voor de deur stond, omver. Voorts werd de Britse vlag, die voor het gebouw was gehesen, afgerukt. Bij de Amerikaanse missie vonden de betogers de deuren gesloten. Zij haalden hier de Amerikaanse vlag neer, schilder den er dè leuze „Amerikanen, ga naar huis" op en hesen de vlag weer. De bevelhebber van het Amerikaanse leger in Europa, generaal Hodes, heeft bij de bevelhebber der Russische troepen tegen deze incidenten geprotesteerd. Bombardement met inktpotten MOSKOU (UP) Een grote menigte Russische betogers drong vrijdag, onder het schreeuwen van de leuze „weg uit de Libanon", door het politiecordon, dat de (Van onze correspondent in Londen) In Londen wordt ontkend dat Britse commando's zullen worden overgebracht in Lybië, maar de kruiser „Bermuda" is naar de omgeving van Tobroek gezonden. Een vliegdekschip is- van Rosyth in Schot land naar Portsmouth gedirigeerd om in geval van nood sneller beschikbaar te zijn. Volgens sommige berichten heeft de Brit se regering Idris, de koning van Lybië, gewaarschuwd dat hij gevaar loopt door 'n door Nasser geïnspireerd complot omver geworpen te worden. Er zijn in totaal drie oorlogsschepen naar Tobroek gezonden. Dit zou een voor zorgsmaatregel zijn in verband met de Britse verdragsverplichtingen tegenover Lybië, waar een Brits infanteriebataljon en enkele tankafdelingen zijn gestatio neerd. Lybië is een vroegere Italiaanse kolonie, welke in 1951 onafhankelijk werd. LONDEN (UPI) Twee studenten van de universiteit van Oxford zijn vrijdag veroordeeld tot drie maanden gevangenis straf voor het onthullen van de werkwijze van agenten van de Britse inlichtingen dienst in een studentenblad. In het be wuste artikel hadden de studenten be schreven hoe Britse militairen opzettelijk het luchtruim of grondgebied van een communistisch land schonden om zodoende de communistische grensbewakingsposten ertoe te brengen radioberichten aan elkaar uit te zenden. Uit deze radioberich ten konden de Britse agenten afleiden waar communistische troepen waren op gesteld. 's-GRAVENHAGE Bij het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag is vanmiddag een telegram ontvangen van het Nederlandse gezantschap te Bagdad, meldende dat het gezantschapspersoneel en, voor zover bekend, ook de Nederland se kolonie in Irak het goed maken. Advertentie BARTEUORISSTR, HAARLEM TEL. 13439 FERD, BOLSTR. 48 A' DAM TEL 717162 FALCON NYLONJASSEN ƒ59.50 Verwachting tot morgenavond: Warm en overwegend zonnig weer met een zwakke tot matige wind, in hoofdzaak tussen oost en zuid Volledige weerrapporteo' op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S WAARIN OPGENOMEN ERBIJ (Van onze correspondent in Washington) De voornaamste gebeurtenissen voltrokken zich gisteren niet te Washington, doch in het gebouw van de UNO te New York. In de Veiligheidsraad gelukte het namelijk niet aan de Russen om de Amerikaans-Britse landingen in het Nabije Oosten te doen veroordelen en de Westerse mogendheden bevel te geven terug te trekken. Alleen de Sovjet-Unie stemde voor haar eigen resolutie, terwijl Zweden en Japan zich van stemming onthielden. De Amerikaans^ resolutie, die beoogde de pas aan land gezette troepen te vervangen door een UNO-politie- macht, verwierf daarentegen negen stemmen. Alleen Zweden onthield zich. Daar evenwel de Sovjet-Unie tegenstemde, werd het voorstel door dit Sovjet-veto getorpedeerd. Het dagenlange debat is tot dusverre dus op niets uitgelopen, maar de uitslag van de stemmingen heeft niemand verbaasd. (Ook het Zweedse voorstel om het werk van de UNO-waarnemers op te schorten, werd verworpen; alleen Zweden zelf en de Sovjet-Unie waren vóór.) Wel was het een verrassing dat Lodge namens de Verenigde Staten formeel de bijeenroeping verzocht van een speciale zitting van de Assemblée. De RusSen had den gedreigd dit te zullen doen, maar de Amerikanen zijn hen vóór geweest. Ame rika heeft hierdoor het initiatief en ver keert minder in een verdedigende positie. Noch de Verenigde Staten, noch de Sovjet- Unie zullen het in de Assemblée gemakke lijk hebben de vereiste meerderheid van tweederden van het aantal stemmen te vin den voor acties, welke zij in hun respec tieve Veiligheidsraad-resoluties tever geefs bepleit hebben. Maar de Sovjet-Unie kan in elk geval rekenen op vele anti- Amerikaanse speeches in de Assemblée. Toch heeft de bijeenkomst van de Assemblée een interessante kant: in dit lichaam van tweeëntachtig leden, waaron der vele neutralen, hebben compromis voorstellen een grotere kans dan in de Veiligheidsraad, temeer daar het vetorecht hier niet geldt. Vóórdat de Assemblée bij eenkomt, zal de Veiligheidsraad zich maan dag reeds met een tussenvoorstel bezig houden. Japan heeft namelijk een resolutie ingediend, die beoogt de ongewapende groep waarnemers van de UNO in Libanon uit te breiden met manschappen en vlieg tuigen. Japan hoopt de waarnemers zó effectief te maken, dat de Amerikaanse troepen gaandeweg overbodig worden en de V. S. deze kunnen terugtrekken zonder hun gezicht te verliezen. Indien dit voorstel in de Veiligheidsraad zal worden verwor pen, wordt het interessant na te gaan, hoe ver het in de Assemblée zal komen. De Amerikanen hebben vrijwel voor de eerste maal in de geschiedenis van de UNO de wind daar enigszins tegen. Tevens is het voor het eerst, dat Hammarskjoeld in een belangrijke kwestie van mening ver schilt met de Amerikanen. Men moet af wachten of de UNO-waarnemers met zo veel gezag kunnen worden bekleed, dat Amerika het verantwoord zal achten zich terug te trekken. Het moet in dit verband gezegd worden, dat verscheidene Ameri kanen er erkentelijk voor zouden zijn, in dien zij met ere hun troepen uit de précaire situatie zouden kunnen bevrijden. Abbass, de vertegenwoordiger van Irak in de Veiligheidsraad, zat er vrijdag wat zielig bij met het hoofd diep tussen de schouders. Een uur lang debatteerde men er over of hij kon blijven zitten, dan wel vervangen zou moeten worden door de nieuwe man, die Irak gezonden had en die natuurlijk door de Sovjet-Unie werd ge steund. Voorlopig behoudt Abbass zijn plaats, maar de vreemde situatie doet zich thans voor, dat de afgevaardigde, die offi cieel Irak vertegenwoordigt, zijn instruc ties krijgt van het ministerie van Buiten landse Zaken van Jordanië. Te Washington geeft men toe dat de toon van de Russen wederom wat dreigender is geworden. De Russen verklaarden dat „noodzakelijke maatregelen" genomen moe ten worden, maar zij hebben zich openlijk tegenover de Arabische wereld tot niets specifieks verplicht. De Russische verkla ring dat de mohammedaanse bevolking in de gebieden, grenzend aan het Nabije Oos ten, niet onverschillig kan blijven, doet sommige waarnemers te Washington den ken aan de mogelijkheid dat de Sovjet- Unie een contingent gewapende Russische mohammedanen als een symbolische ver sterking naar Syrië zou kunnen zenden. De spanning zou hierdoor nog toenemen, doch al te ernstig zou men zulk een actie te Washington toch ook niet opvatten. Het is niet zozeer de militaire situatie in het Na bije Oosten, welke Washington ernstig stemt, als wel het feit, dat ook in vele niet- communistische landen een groeiende ont stemming waar te nemen valt over de Amerikaans-Engelse onderneming. Dit maakt met name in de UNO de positie van de gelaakte landen moeilijk en dit maakt tevens begrijpelijk, dat enigerlei actie tegen Irak op dit moment niet overwogen kan worden. NEW YORK, (UPI) Maandag zal de Veiligheidsraad een begin maken met de behandeling van een Japanse ontwerp-re- solutie waarin, naar verluidt, wordt aan gedrongen op uitbreiding van het korps waarnemers der UNO in Libanon. Dit is inmiddels in een der rapporten der waarnemers voorgesteld. Voorts zou in het ontwerp een beroep op Hammarskjoeld worden gedaan „voor bereidingen te treffen voor het nemen van aanvullende maatregelen, die hij nood zakelijk acht". Het is niet bekend of onder de „aanvullende maatregelen" ook het in stellen van grenspatrouilles, die het recht hebben op eventuele infiltranten te schie ten, wordt verstaan. Men neemt aan dat dit voor de Verenigde Staten een conditio si ne qua non voor het aanvaarden van de resolutie is. Van Amerikaanse zijde is men van oor deel dat aanvaarding van de Japanse re solutie betekent dat de Algemene Vergade ring niet behoeft te worden bijeengeroe pen. Zowel de Verenigde Staten als de Sovjet-Unie hadden zich voorstander van het bijeenroepen van de Assemblée wacht had betrokken rondom de ambas sade van de Verenigde Staten in Moskou, bekogelde het gebouw met inktpotten en wierp stenen door de ramen. De ambassade telefoneerde daarop naar het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken en vroeg om een betere bescher ming. Inderdaad verschenen spoedig daar na troepen die met de politie de opdrin gende massa terugdreef naar de overkant van de Tsjaikovskystraat. Naar schatting hebben 75.000 mensen, die op weg waren naar een protestbijeenkomst, aan de be togingen voor de ambassades deelgenomen. Honderden ruiten van de Amerikaanse ambassade werden ingegooid en ,de gevel van het gebouw droop van de inkt. Ook trachtte een aantal demonstranten door te dringen in het ambassadegebouw, dat werd beschermd door ongewapende mili tairen. Met een windbuks werd door een raam geschoten. Er werd niemand ge wond. Vijftigduizend Chinezen, goeddeels schoolkinderen, hebben vrijdag voor het kantoor van de Engelse zaakgelastigde in Peking gedemonstreerd. Zij overhandig den het personeel 200 protestbrieven. De demonstratie had een rustig verloop. De muren van het gebouw werden beplakt met leuzen, biljetten en spotprenten. Ook in Roemenië kwam het vrijdag tot betogingen voor de Amerikaanse en En gelse legaties, gericht. Er werd geen schade aan- MILITAIRE BEWEGINGEN IN HET MIDDEN OOSTEN New York (Reuter) Irak is nog steeds lid van het Bagdad-pact. Wjj zijn vastbe sloten al onze politieke en economische verplichtingen, die Irak in het verleden op zich heeft genomen, na te komen en wij zullen olie blijven leveren aan het Westen. Irak heeft niet het voornemen de olie industrie te nationaliseren. Dit heeft Hasjim Djawad, de vertegen woordiger van de nieuwe Iraakse regering bij de UNO, vrijdag op een persconferentie te New York verklaard. Hij voegde eraan toe, dat Irak nog de vriendschappelijkste gevoelens koestert ten opzichte van de UNO, de V.S. en Engeland. Djawad, die vrijdag in New York is aan gekomen, heeft geen toestemming gekregen zijn land in de Veiligheidsraad te verte genwoordigen. Hij zei verder, dat Irak met al zijn oude vrienden wil samenwerken. Zijn regering zou echter trachten haar verplichtingen door economische en diplo matieke middelen aan te passen aan een veranderende wereld. De revolutionaire beweging heeft niets uit te staan met buitenlandse krachten. Zij is zuiver nationalistisch. Haar leiders zijn „devote, religieuze mensen". Afgezien van het doden van koning Feisal, kroonprins Abdoel Illah en oud-premier Noeri Es Said was er geen bloed vergoten, aldus Djawad. (AFP) Djawad verklaarde voorts, dat Irak niet het voornemen heeft hulp aan de In het hartje van de Jordaan is vrijdag avond de mooiste straathond van de Jordaan gekozen. Het gebeurde tijdens de festiviteiten, die voor de jeugd in dit stadsdeel van Amsterdam zijn ge organiseerd. Het erepodium was op de Lindengracht opgericht, precies tegen een winkel, waar „Opruiming" stond aangekondigd. Maar dat gold niet voor de honden en hun jonge bazen. Win naar werd de hond „Lesky". Zijn eige naar is de 13-jarige Wim Lam. Sovjet-Unie te vragen. Het verwacht, dat het Westen zich aan zijn verplichtingen houdt. Irak heeft derhalve geen Russische hulp nodig, aldus de vertegenwoordiger van het nieuwe regime. Djawad noemde het eveneens voorbarig om te spreken over een unie van Irak met de Verenigde Ara bische Republiek. (Reuter) Een woordvoerder van het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken noemde Djawads verklaring, dat Irak zich nog steeds als lid van de Bagdadse ver dragsorganisatie beschouwt, „zeer belang wekkend". Londense diplomatieke waarne mers wijzen erop dat het officiële Sovjet- russische persbureau „Tass" woensdag meldde, dat een der eerste handelingen der nieuwe Iraakse regering op het gebied der buitenlandse politiek de „losmaking van Irak van de agressieve Bagdadse ver dragsorganisatie" was geweest. Het in februari 1955 gesloten verdrag van Bagdad heeft een looptijd van vijf jaar. Opzegging moet een half jaar voor de verstrijking van deze vijf jaar ge schieden. WASHINGTON (AFP) De woord voerder van het Witte Huis heeft vrijdag een bericht van de „New York Times" tegengesproken, volgens hetwelk Engeland en de Verenigde Staten besloten hebben een politiek van niet-inmenging ten aan zien van Irak te volgen, zolang de Weste lijke oliebelangen door de nieuwe repu bliek ontzien worden. Dit besluit was, zo had de „New York Times" uit diploma tieke bron vernomen, het voornaamste resultaat van de besprekingen, die presi dent Eisenhower en minister Dulles don derdag met de Britse minister van Buiten landse Zaken, Selwyn Lloyd, hebben ge voerd Onze correspondent in Londen meldt: Selwyn Lloyd, de Britse minister van Buitenlandse Zaken, die op het ogenblik met Dulles confereert, zal zijn op van daag vastgestelde terugkeer naar Londen met 24 uur verlengen. Beide ministers zou den volgens berichten volledige overeen stemming hebben bereikt over hun in nauw onderling overleg genomen stappen in Jordanië en Libanon. Het doel is beide landen te beschermen, maar niet om op te treden tegen de revo lutionaire leiders in Irak. In Londen is men begrijpelijkerwijs weinig gesticht door een aan koning Hoessein toegeschre ven verklaring dat hij ten koste van alles zal proberen Irak te bevrijden. Grote indruk heeft een artikel gemaakt van de correspondent van de „Times" uit Bagdad, die zegt dat het nieuwe regiem zich in een grote mate van populariteit verheugd. De conclusie in Londen is dat een eventuele strafexpeditie ook daarom weinig zin zal hebben. Het artikel van de Times-correspondent is het eerste, dat sinds de omwenteling uit Bagdad komt. Vandaar dat dit met voorzichtigheid dient te worden beoordeeld, zelfs al is het af komstig van de correspondent van de be roemde „Times". Philip J. Bailey: De mens is een dier dat behoort tot de familie der militairachtigen: zijn glorie leeft van kruitdamp en hij is dol op parades. Zoals zelfs het kleinste kind had kunnen voorspellen, heeft de zitting van de Veilig heidsraad over de crisis in het Nabije Oosten geen enkele oplossing gebracht. Alleen zou, in de trant van een oude En gelse zegswijze, kunnen worden geconsta teerd dat het Westen- en het Oosten „het er over eens zijn geworden, dat ze het niet met elkaar eens waren". Maar om dat vast te stellen, was er geen zitting van de Veiligheidsraad nodig geweest. Met uitzondering van Zweden en Japan twee niet-communistische buurlanden van de Sovjet-Unie stemden alle leden van de raad (behalve natuurlijk de Sovjet- Unie zelf) tegen het Russische voorstel om onmiddellijke terugtrekking van de Ameri kaanse en Britse troepen uit Libanon, respectievelijk Jordanië te eisen. En alle landen, behalve de Sovjet-Unie en Zwe den, waren vóór het Amerikaanse voorstel om de waarnemersgroep der UNO in Liba non te vervangen door („uit te breiden tot", is gezien de miniatuur-omvang van die groep, een wel wat misleidende om schrijving) een werkelijke internationale politiemacht. Maar de stem van de Rus Sobolev alleen was al voldoende om dit voorstel te torpederen, omdat de Sovjet- Unie nu eenmaal één der landen is, die het veto-recht bezitten. Het Japanse voorstel, dat maandag in behandeling zal komen, zal nauwelijks aan eenzelfde Sovjet-veto kunnen ont komen. Want het beoogt, naast wérkelijke uitbreiding van de waarnemersgroep, de versterking van die groep door middel van „aanvullende maatregelen" die, voor zover thans bekend is, niet nader omschreven zijn; deze zouden dus onder meer kunnen betekenen dat de waarnemers de beschik king zouden krijgen over gewapende es cortes die bij het ontdekken van Syrische infiltraties niet behoefden te volstaan met waarnemen, maar in zulke gevallen han delend konden optreden. Als het Japanse voorstel inderdaad zo moet worden uit gelegd, zal de Sovjet-Unie het ongetwijfeld wegstemmen; en als het minder ver gaat, zal het de Verenigde Staten niet be vredigen, zodat de hele kwestie dan tóch aan een spoedzitting van de Algemene Vergadering zal worden voorgelegd. Al heeft het verloop van de debatten in de Veiligheidsraad totnogtoe dus de indruk gewekt, dat er een enorme meer- •derheid voor het westelijke standpunt be stond, uit wat er bekend is geworden omtrent discussies van minder openbaar karakter blijkt toch wel duidelijk, dat de regeringen van verscheidene landen en niet alleen van neutralistische, zoals India, maar ook van een zo onverdacht westers land als Canada allesbehalve verheugd zijn over de Amerikaanse en Britse troepenzendingen. De regeringen van die landen (welke zich blijkbaar minder krampachtig aan de jaspanden van Uncle Sam vastklampen als die in een dichterbij gelegen regeringscentrum) schijnen er niet helemaal van overtuigd te zijn, dat het Arabische nationalisme door de aanwezig heid van de Angelsaksische soldaten op den duur een meer pro-westers karakter zal krijgen en zij vragen zich bijgevolg af, hoe die troepen daar ooit weer met goed fatsoen vandaan komen en wat er gaat gebeuren als ze worden teruggetrokken. Het zou wel eens mogelijk kunnen zijn, dat de Russen en hun Arabische vrienden het Amerikaans-Britse machtsvertoon in het diepst van hun hart helemaal niet zo erg vinden, want zo zouden ze best kunnen redeneren de Jordaniërs en Liba- nezen worden nu dagelijks weer herinnerd aan de koloniale periode van hun geschie denis en dat hadden ze misschien nét nodig om voorgoed van het Westen te worden vervreemd. Deze bedenkingen worden zelfs in de Verenigde Staten zelf geuit en het is in teressant dat sommige Amerikaanse bla den ronduit pleiten voor overleg met Ara bieren èn Russen om tot een door de UNO gewaarborgde neutralisering van het hele Nabije Oosten te komen. Zulke ideeën doen op het ogenblik nog ietwat utopisch aan, maar in feite vormen zij een reëlere basis om de vrede in dat gebied op te bouwen dan de UNO, die door de jongste onvruchtbare debatten in de Veiligheids raad opnieuw heeft bewezen, machteloos te zijn juist wanneer de wereldvrede het ernstigst in gevaar is. De Amerikaanse afgevaardigde heeft deze week in de Veiligheidsraad terecht betoogd dat het voortbestaan van de UNO bedreigd wordt als zij niet in staat mocht blijken, tegen indirecte agressie op te treden. Die onbekwaamheid zou echter geen reden behoeven te zijn om aan dat voortbestaan zonder meer een einde te maken, maar wel aan dat voortbestaan in de huidige vorm, die nu voor de zoveelste keer bewijst, ondeugdelijk te zijn. Simon Koster De Pan American World Airways zal op 15 augustus de eerste Boeing-707 type 120, het viermotorig straalverkeersvliegtuig, dat een snelheid van meer dan 900 km per uur kan ontwikkelen, in dienst stellen voor post- en vrachtvluchten tussen New York en San Juan op Portorico. Dezer dagen zal het vliegtuig een voorlopig bewijs van luchtwaardigehid verkrijgen. De bedoeling is, dat op deze vluchten met de „jet-clipper" de piloten van de Pan American praktische ervaring opdoen. De maatschappij wil in november dit viermotorig straalverkeersvliegtuig gaan gebruiken voor de dienst over de oceaan naar Londen en Parijs en wellicht later ook naar Amsterdam.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1958 | | pagina 1