Russen waarschuwen Turkt tegen een aanval op Irak President Eisenhower Veiligheidsraad naar Russen waarschuwen Turken schuift voren Poging van Dulles om het overwicht te herwinnen HET WEER De Gaulle wil in Genève beginnen TROPENKLEDING Dulles voor overleg in Bonn en Londen Macmillan zou de Amerikaanse pil moeten vergulden Haarlems Dagblad Dagblad Nederlanders uit Irak Unilaterale actie op verzoek van Hoessein? 73e JAARGANG No 14 ZATERDAG 26 JULI 1958 EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN Het woord is aan... -JU Canada oppert een neutrale status voor Libanon See MORRIS before i/ouóui// Roofoverval op Friese melkfabriek verijdeld Wisselend bewolkt Niet zeker Eerst beraad van vijf en dan de Veiligheidsraad Prof. Verzijl commandeur Oranje Nassau Lachende Rembrandt 303e JAARGANG No 167 Gunstige beslissing over de spoorlonen Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519. Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie tarieven op aanvraag bij de Administratie. IJmuider Courant OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT (Van onze correspondent in Washington) President Eisenhower heeft premier Kroesjtsjev van de Sovjet-Unie voorgesteld, dat de permanente afgevaardigden naar de Veiligheidsraad van de UNO bijeen komen om een besluit te nemen over voorwaarden en een tijdstip voor een top conferentie over het Nabije Oosten. Aanvankelijk leek het vrijwel onmogelijk dat minister Dulles een topconferentie alsnog zou kunnen vermijden en ook thans lijkt een afgelasting nog altijd zeer onwaarschijnlijk. Deze ontwikkeling van onmogelijk tot onwaarschijnlijk kan Dulles echter het gevoel geven dat hij toch kans heeft datgene te voorkomen, waartegen hij zich immer heeft verzet: een topconferentie zonder dat de rivalen tevoren grondig met elkaar hebben bestu deerd op welke punten een eventueel akkoord mogelijk is. Afgezien van de hinderlijk moraliserende toon is de jongste nota van president Eisenhower aan premier Kroesjtsjev een handige politieke manoeuvre om in elk geval het tempo der ontwikkeling onder controle van het Westen te brengen. Tevens echter toont de nota duidelijk hoe weinig de Amerikaanse regering bereid is zich bij een schier onvermijdelijke topconferentie neer te leggen. Courant ASCHECOURANT Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt dagelijks, behalve op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct p. kwartaal 7.65, franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct. Giro rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks mmBr OTTAWA (Reuter). De Canadese mi nister van Buitenlandse Zaken, Sidney- Smith, heeft in een debat in het Canadese parlement het denkbeeld van een neutrale status met internationale garanties voor Libanon geopperd. Door de neutrale status zou de Libanese politiek voor buitenlandse inmenging gevrijwaard kunnen worden. Het plan zou men later wellicht tot an dere landen van het Nabije Oosten kun nen uitbreiden, aldus Smith. De oppositieleider Lester Pearson ver klaarde dat de aanwezigheid van Britse en Amerikaanse troepen in Jordanië en Liba non een kolfje is naar de hand van Kroesjtsjev en dat deze troepen zo spoe dig mogelijk teruggetrokken moeten wor den. Hij zei voorts dat de Verinigde Sta ten en Groot-Brittannië de eerste voor waarden van Kroesjtsjev het afgelopen weekeinde voor een topconferentie, voor zover deze betrekking hadden op de samenstelling van de conferentie, onmid dellijk hadden moeten aanvaarden. Op een bijeenkomst van de Veiligheidsraad had dan een subcommissie ingesteld kun nen worden onder voorzitterschap van secretaris-generaal Hammarskjoeld. In deze subcommissie hadden dan de rege ringsleiders zitting kunnen nemen, aldus Lester Pearson. Advertentie BARTELJORISSIR. HAARLEM TEL. t3439 FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL. 71716.2 NYLON REGENJASSEN ƒ59.50 (Van onze correspondent) Vanochtend omstreeks half zes is de zestigjarige V. Wijbenga, beheerder van de melkfabriek in het Friese dorp Heeg overvallen door een gemaskerde man, die gewapend was met een pistool. De beheer der was juist bezig met het klaarleggen van de zakjes met het melkgeld voor de veehouders in de Noordoostpolder, die oudergewoonte met de melkrijders mee gegeven worden, toen de man zijn kan toortje binnentrad. Onder bedreiging met het pistool werd de beheerder gelast, het geld over te geven. De heer Wijbenga liet zich echter niet intimideren en wierp zich onverschrokken op de vreemdeling. Een hevige worsteling ontstond, waarbij het pistool op de grond viel. Tijdens de wor steling riep de beheerder luidkeels om hulp menende de aandacht van de agen ten te trekken, in het vijftig meter verder gelegen politiebureau. De dief, hier door in de war gebracht nam met achter lating van het pistool de vlucht in een personenauto, die buiten gereed stond. De politie verscheen te laat om een succesvolle achtervolging te kunnen inzetten. Het sig nalement van de overvaller en zijn auto nummer zijn bekend. Verwachting tot morgenavond: Wisselend bewolkt met plaatse lijk enkele buien, in hoofdzaak in het binnenland. Matige, af en toe krachtige zuidwestelijke wind. Ongeveer dezelfde tem peraturen als vandaag. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S. WAARIN OPGENOMEN ERBIJ Kroesjtsjev heeft erin toegestemd een topconferentie te houden in verbinding met de Veiligheidsraad. Dit geeft Eisen hower en Dulles de kans te eisen, dat de permanente vertegenwoordigers, die elf landen in de Veiligheidsraad represen teren, in New York van gedachten zullen wisselen over wenselijkheid, agenda, tijd, plaats en gast-bijzitters van een even tuele topzitting. Zulk een gedachtenwis- seling kan achter de schermen of in een formele zitting geschieden. Hammars kjoeld lijkt hierbij aan een formele zitting te denken en ook de Russen zullen daar wellicht voor voelen, omdat de lijntrek- kerij, die zij duchten, daar voor ieder zichtbaar zou zijn. Voor de Russen be tekent Dulles' manoeuvre een onvoor delige wending, omdat het Westen in de Veiligheidsraad verre in de meerderheid is en in zulke procedurezaken, waarbij het veto niet geldt, kunnen de westerse bondgenoten in feite hun wil doorzetten. Dit geeft het Westen veel zeggenschap over tijd, plaats en samenstelling van een eventuele topconferentie. Het Westen zal eveneens trachten het onderwerp der be sprekingen naar eigen wens af te bakenen. Op die manier zal men zonodig een tegen aanval op Kroesjtsjev kunnen doen zonder de buitenspelregel te overtreden. Men wenst bijvoorbeeld niet dat alleen kan worden gesproken over Libanon en Jor danië. In dat geval zou Kroesjtsjev kunnen aanvallen en het Westen zou buiten de orde zijn, indien het repliceerde met critiek op communistische wapenleveran ties aan de Verenigde Arabische Republiek. Het Westen zou evenwel graag de wapen zendingen aan de leden van het Bagdad- pact buiten beschouwing willen laten. Men ziet hoe moeilijk het is om de grenzen van een debat vast te stellen. Een beperking van het onderwerp der besprekingen is daarom een bijna onoplosbaar probleem, temeer, daar het zeer ongebruikelijk is, dat de voorzitter van de Veiligheidsraad de sprekers tot de orde roept, wanneer zij hun boekje te buiten gaan. Frankrijk is in augustus aan de beurt voor het voorzitter schap en De Gaulle is de enig denkbare voorzitter, die zowel Kroesjtsjev als Eisen hower op hun nummer durft zetten. Indien de voorzitter en de conferentieleden niet de vaste wil tonen de bijeenkomst con structief te houden, dan kan men elkaar over en weer Suez en Hongarije gaan ver wijten en kan het debat zo fel worden dat de wereldvrede er eerder door geschaad dan gediend wordt. Het Amerikaanse antwoord heeft de Sovjet-Unie enigszins doen verliezen op haar diplomatiek initiatief. De communis ten beschikken, helaas, nog over andere methoden om pressie in de richting van een topconferentie uit te oefenen. Indien uit het Nabije Oosten meer berichten komen over onrust en schietpartijen, en als in het algemeen de spanning weer zou stijgen, dan kan dit wijzen op ondiploma tieke pogingen om de volken der wereld opnieuw om een magische topconferentie te doen smeken of.... schreeuwen. (Reuter) Eisenhower zegt in zijn brief verheugd te zijn, dat Kroesjtsjev nu de verantwoordelijkheid van de UNO erkent en zijn oorspronkelijke voorstel, dat het aanzien en het gezag van de UNO ernstig ondermijnd zou hebben, heeft teruggeno men. Als een topbijeenkomst van de Vei ligheidsraad algemeen gewenst werd, zul len de Verenigde Staten van de partij zijn. Het is, aldus Eisenhower, echter nog niet zeker, dat een dergelijke bijeenkomst wer kelijk algemeen gewenst wordt, hoewel dit wel het geval zou kunnen blijken te zijn. Eisenhower zegt verder, dat Kroesjtsjev bepaalde suggesties doet aangaande de samenstelling van de Veiligheidsraad en de voorwaarden waaronder landen die geen lid zijn van de Veiligheidsraad kun nen deelnemen aan de besprekingen. De president merkt op, dat een van de voor delen van een behandeling in de Veilig heidsraad juist is, dat hiervoor vaste regels gelden en het daarom niet nodig is te improviseren. Eisenhower herinnert Kroesjtsjev eraan, dat de tweede wereldoorlog ontstond door aanvallen tegen kleine landen. In 1939 heeft het toenmalige hoofd van de Russi sche communistische partij gewaarschuwd dat het falen van niet-agressieve lan den, waaronder Groot-Brittannië en Frank rijk, om rechtstreekse of niet-rechtstreekse agressie tegen kleine landen te stuiten, be tekende, dat de vrije teugel gelaten werd aan een oorlog die tot een wereldoorlog zou uitgroeien. Deze voorspelling kwam helaas uit. Eisenhower brengt ook de UNO- resolutie van 1950 in herinnering, waarin het aanzetten tot burgeroorlog in het be lang van een vreemde mogendheid als een van de ernstigste misdaden wordt veroor deeld. LONDEN (UPI) In een commentaar LONDEN (Reuter) Radio-Moskou meldt, dat het Kremlin de Turkse regering donderdag een nota heeft overhandigd, waarin Turkije wordt gewaarschuwd tegen „elke aanval op Irak". In de nota wordt de aandacht gevestigd op berichten, vol gens welke Turkije voorbereidingen zou treffen om binnen enkele dagen militaire operaties tegen Irak te beginnen. Volgens dezelfde berichten zou koning Hoessein van Jordanië Turkije „mogelijk een offi cieel voorwendsel" voor een actie tegen Irak verschaffen. „De Sovjet-Unie acht het haar plicht Turkije te waarschuwen voor zijn verant woordelijkheid voor de waarschijnlijke ge volgen van een gewapend conflict in dit De Nederlandse ingenieur De Jong trad als woordvoerder voor de groep op, hij zette uiteen, dat het, mede in verband met de achtergebleven Nederlanders, juister mocht worden geacht, dat geen al te uit voerige details over de gebeurtenissen van de afgelopen tien dagen werden medege deeld. In de afgelopen nacht zijn op Schiphol Nederlandse repatriërenden uit Irak aan gekomen, onder wie een groot aantal kin deren. Links ziet men een jongetje, dat nog helemaal op de warmte van Bagdad is gekleed, bij het verlaten van het vliegtuig in een regenzeil gestoken en rechts een aantal kinderen, die in quarantaine door stewardessen worden beziggehouden. (Van onze correspondent in Parijs) Generaal De Gaulle blijft een voorstan der van een conferentie van vijf buiten de Veiligheidsraad. Het Franse antwoord op de jongste brief van Kroesjtsjev zal vandaag of morgen worden overhandigd. De Gaulle is van oordeel dat de bespre kingen alleen tot een resultaat kunnen leiden, wanneer zij ver van Jle publiciteit zulen worden gehouden. Volgens het Parijse dagblad „France Soir" zou hij willen voorstellen, dat eerst de vijf in Genève bijeenkomen waar zij binnen een paar dagen tot voorlopige over eenstemming moeten zien te komen. Lukt hun dat niet, dan kan men, naar het oor deel van De Gaulle, de conferentie als mislukt beschouwen en heeft voortzetting geen zin. Kunnen zij een programma op stellen, dan zal dat daarna in de Veilig heidsraad te New York kunnen worden behandeld, waarvoor de vijf premiers nog voor enige dagen naar New York zouden kunnen gaan. Verder zouden de bespre kingen daar op een niveau van de minis ters van Buitenlandse Zaken voortgezet kunnen worden. Bij de behandeling van het rapport van Genève in de Veiligheids raad zouden, overeenkomstig het UNO- handvest, ook de staten, die belang heb ben bij hetgeen ter tafel komt, worden uitgenodigd. Frankrijk is van oordeel dat tot deze staten in de eerste plaats ook Israel behoort. Een voordeel van het plan van De Gaulle zou zijn dat een bijeenkomst te Genève vermoedelijk binnen veertien dagen zou kunnen beginnen, waarmee aan het Rus sische verlangen tot spoed tegemoet ge komen zou kunnen worden. De Franse politiek ten aanzien van het Nabije Oosten, die De Gaulle op de conferentie van vijf zou uiteen zetten kan worden samen gevat in drie punten: a. Handhaving van de territoriale status quo en garanties daartoe. b. Beperking van de wedloop van de grote mogendheden ter verkrijging van invloed in de politieke ontwikkeling van de landen, in het bijzonder ook staking van de wapenleveranties. c. Oprichting van een gezamenlijke or ganisatie voor de economische ontwikke ling van de landen van het Nabije Oosten, die zonder enige politieke propaganda zou moeten functioneren. van radio-Moskou over de houding van het Westen ten aanzien van de topconferentie wordt gesproken over „verraderlijke foef jes". Londen en Washington zijn bang de ramen in het Nabije Oosten wijd open te doen, aldus de commentator. „Hun leiders handelen als mensen die geen bescherming weten en die bevreesd zijn de waarheid onder het oog te zien." „Het is verbazing wekkend hoe snel Washington en Londen tot handelen kunnen overgaan, als het een kwestie is een oorlog te beginnen, en hoe veel uitvluchten ze weten te vinden voor vertraging als er over vrede gepraat moet worden," aldus radio-Moskou. gebied. De Sovjet-Unie hoopt, dat Turkije niet in vereniging met de aanvallers zal handelen en dat het geen handeling zal be gaan, die de toestand in het Nabije Oosten zou kunnen verergeren", aldus de Sovjet- russische nota. Volgens de Sovjet-nota is het alleen aan gebrek aan volledige overeenstemming met de Verenigde Staten en aan de „reso lute protesten en krachtige waarschu wingen van de Sovjet-Unie en andere vredelievende landen" te danken dat de voorbereide aanval op Irak en de Arabische staten nog niet is uitgevoerd. De toestand blijft echter gespannen, aldus de Sovjet nota. ANKARA De Turkse regering komt vandaag In een speciale zitting bijeen ter bespreking van de crisis in het Nabije Oosten. De critiek van de oppositie tegen de regeringsverklaringen, waarin gezegd werd, dat Turkije denkt over unilateraal ingrijpen, zal hier ongetwijfeld ter sprake komen. Premier Adnan Menderes heeft voor deze zitting zijn vertrek naar Londen, via West-Duitsland uitgesteld tot zondag morgen. Zondag voert hij besprekingen in Bonn, voorafgaand aan de ministersbijeen komst van het Pact van Bagdad in Londen. LONDEN (Reuter) Een Britse journa list, die een bezoek heeft gebracht aan Bagdad, meldt uit Beiroet dat een divisie van het Iraakse leger, uitgerust met Britse Centuriontanks en het modernste Ameri kaanse materiaal, oprukt naar het gebied om Habbanija, waar zich een Britse lucht basis bevindt. Hij zegt dat deze troepen daarheen zijn gezonden „om direct tegen koning Hoessein te kunnen optreden, als de Britten zich uit Jordanië hebben terug getrokken". BAGDAD (UPI) De „Iraq Petroleum Company" heeft premier Kassem van Irak laten weten, dat zij zal blijven samenwer ken met de Iraakse regering. De maat schappij deelde dit mee in antwoord op een brief van de premier, waarin beloofd werd, dat de nieuwe Iraakse regering de oliestroom naar het westen niet zal onder breken. Inmiddels hebben Marokko en Ceylon zich aangesloten tfij de landen, die zijn overgegaan tot de erkenning van het nieuwe bewind in Irak. Bij Koninklijk Besluit is benoemd tot commandeur in de orde van Oranje-Nas- sau: prof. mr. dr. J. H. W. Verzijl, hoog leraar aan de Rijksuniversiteit te Utrecht, wonende aldaar. (Van onze correspondent in Londen) Algemeen wordt verwacht dat Macmil- lan's antwoord aan Kroesjtsjev, dat van daag zou worden verzonden, min of meer dezelfde lijn zal volgen als dat van presi dent Eisenhower. Het zal echter korter en hoffelijker zijn. De president onderhoudt voortdurend contact met Londen, doch het is zonneklaar, dat, hoewel Groot-Brittan nië en de Verenigde Staten het in begin sel eens zijn over de noodzaak van een soort bespreking op het hoogste niveau, er tussen de twee landen een belangrijk verschil van mening bestaat. De Britse openbare mening was lang voor deze nieuwe crisis vertrouwd met de Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft met steun van de Vereniging Rem brandt 't zogenaamde Lachende Zelf portret'' van de schilder aangekocht. Het is het eerste zelfportret van Rem brandt in het bezit van het museum. Het stelt de schilder voor op drieën twintigjarige leeftijd met een lachende uitdrukking op zijn gelaat. Er hangen nog twee andere zelfportretten van Rembrandt in het museum, doch deze zijn in bruikleen afgestaanHet La chende Zelfportret" is geschilderd in de tijd, dat Rembrandt grote belang stelling had voor de verschillende ex pressies op het menselijke gelaat. Otto Weiss: Sommige argumenten zijn zo doorslag gevend, dat ze slechts verbitteren en niet overtuigen. Nadat onlangs het College van Rjjks- bemiddelaars, na een aanwijzing van de regering, over de lonen van het spoor wegpersoneel, ingedeeld in de groepen 1 en 2, een beslissing had genomen, is van wege de minister van Verkeer en Water staat en het College van Rijksbemid delaars een nader onderzoek ingesteld met betrekking tot de overige loongroe- pen. Naar het ministerie thans mededeelt heeft dit onderzoek geleid tot het resul taat, dat thans ook de voorstellen voor de overige loongroepen, welke aansluiten bij de beslissing ten aanzien van de loongroe pen 1 en 2, kunnen worden goedgekeurd. De Nederlandse Vereniging van Ver- voerspersoneel noemt de door de rege ring genomen beslissing ten aanzien van de loongroepen 3 (mulo), 4 (h.b.s.), 5 (m.t.s.), 6 (h.o.) en de zg. vrouwentabellen van het spoorwegpersoneel zeer te waar deren. De bond stelt het op prijs, dat de achterstand met het overige bedrijfsleven nu is ingehaald en alle groepen hebben gekregen waar zij recht op hebben. Op verzoek van het College van Rijks bemiddelaars hebben gedurende twee weken overheidsambtenaren van het Taakwaarderingsbureau, rondgeleid door spoorwegambtenaren, vele bedrijfsonder delen van de spoorwegen in het gehele land bezocht ter beoordeling van de taken in de verscheidene geledingen van het be drijf. Het rapport over de bevindingen van dit onderzoek is waarschijnlijk van grote invloed geweest op de beslissing van de regering. Ook de Katholieke Bond van Spoorweg personeel toonde zich zeer tevreden, niet alleen omdat hiermede het optimaal be reikbare is bereikt, maar vooral omdat de aangevoerde argumenten houdbaar zijn gebleken en volledig zijn erkend. Advertentie ZIJLSTRAAT 71 HAARLEM gedachte van een topgesprek en is ge makkelijker te beïnvloeden dan die in de Verenigde Staten. Ook ziet Groot-Brittan nië al lang naar een topgesprek uit omdat het, anders dan de Verenigde Staten, om economische redenen dringend internatio nale ontspanning wenst. Een factor is ook dat Kroesjtsjev in Groot-Brittannië is ge weest en dat zijn komst in Amerika een psychologische schok dreigt te veroorza ken. In de nota van Eisenhower aan Kroesjt sjev onderkent Londen de hand van Dul les. Ook Macmillan zal vermoedelijk voorstellen dat de Veiligheidsraad de top conferentie moet organiseren, maar zijn antwoord zou tegemoetkomender en vriendelijker zijn dan dat van de presi dent. Macmillan beschouwt zich enigszins als bemiddelaar tussen de Verenigde Sta ten en de Sovjet-Unie. Hij heeft geen be zwaar tegen ronde taal maar hij wil de te genstellingen niet nodeloos verscherpen. Macmillan zal in zijn brief moeten goed maken wat de president kan hebben be dorven. Vooral van de goed sfeer hangt het volgens Londen af, of Kroesjtsjev en Nasser tot rede kunnen worden gebracht en bereid zullen zijn hun gestook in het Nabije Oosten te staken. Macmillan zal wel niet Eisenhower's voorbeeld volgen door het nut van een topgesprek, waar voor hij reeds van het begin af warm is gelopen nu opeens in twijfel te trekken. Verder zal hij waarschijnlijk verlangen dat eerst de kwestie van Libanon en Jor danië zal worden behandeld alvorens men zich zal bezighouden met het gehele Na bije Oosten. WASHINGTON (Reuter) De Ameri kaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dulles, is vrijdagavond met een kleine staf in het vliegtuig van Eisenhower, de Co lumbine III, uit Washington naar Europa vertrokken, waar hij in Bonn en Londen besprekingen zal voeren. Dulles zal van middag een onderhoud hebben met bonds kanselier Adenauer tijdens een bezoek van vijf uur aan Bonn. Vanavond wordt hij in Londen verwacht voor besprekingen over het Nabije Oosten en de topconfe rentie, die morgen zullen beginnen. Eisenhower vergezelde zijn minister tot op het vliegveld. Dulles had voor zijn ver trek nog een bezoek aan het Witte Huis gebracht voor een laatste bespreking met de president. Nadat Dulles vertrokken was, vloog Eisenhower met een hef- schroefvliegtuig naar zijn boerderij in Gettysburg, waar hij het weekeinde zal doorbrengen. Advertentie

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1958 | | pagina 1