Amerika sloot geheim verdrag
voor wapenhulp met Indonesië
Schoolbestuur van Little
Rock zal in beroep gaan
Den Haag verklaart hierover
volledig ingelichtte zijn
HET WEER
Afro-Aziatische amendementen
op Noorse resolutie verwacht
Haarlems Dagblad
Ook Engelse wapens
naar Indonesië?
Gouverneur Faubus oefent pressie uit
V.S. baseren vertrouwen
vooral op Nasution
Morgen iets beter
Sovjetspion ontsnapt uit
Stockholmse gevangenis
Spoedige terugtrekking van de troepen verlangd
Het woord is aan
vragen
Duiker ontdekte walvis
in ruim van gezonken
kustvaarder
Aerdenhoutse accountant
in Frankrijk verongelukt
73e JAARGANG No 35
Lange Nieuwstraat 427, ÏJmuidën. Telefoon
Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1958
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
303 e JAARGANG No 188
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct. p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct Giro
rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
WASHINGTON, (UPI) De
Amerikaanse regering heeft dinsdag
bevestigd, dat Amerikaanse wapens
per vliegtuig naar Indonesië zijn en
worden verzonden krachtens een
woensdag gesloten verdrag te Dja
karta.
Een woordvoerder van het State
Departement maakte het sluiten van
dit geheime verdrag dinsdag bekend,
nadat zoals wij reeds hebben bericht,
Globemasters van de Amerikaanse
luchtmacht met een zending kleine
wapens, bestemd voor het Indonesi
sche leger, in Indonesië waren aan
gekomen. Indonesië had lang geleden
de Verenigde Staten reeds om wapens
verzocht ter waarde van ruim zeven
honderd miljoen dollars voor hand
having van de binnenlandse veilig
heid. De Amerikaanse regering had
steeds geweigerd het verzoek in be
handeling te nemen.
De woordvoerder van het State Depart
ment deelde thans mede, dat de naar In
donesië gezonden wapens, voorkwamen op
een nieuwe lijst, die door Indonesië was
ingediend. De Indonesische regering ver
zocht kleine wapens, vrachtauto's, jeeps,
communicatie-middelen en ander mate
rieel, nodig voor intern politieel optreden.
De woordvoerder weigerde de waarde
van de leveranties aan Indonesië bekend
te maken. Hij deelde wel mede, dat in de
overeenkomst geen bedrag, noch een ter
mijn is genoemd. De overeenkomst bevat
de gewone voorzieningen, waarbij de In
donesische regering belooft de wapens niet
te verkopen en deze slechts voor gewettig
de zelfverdediging te gebruiken, aldus de
woordvoerder.
„Indonesië verzocht prioriteitszendingen
om een dringend probleem van binnen
landse veiligheid het hoofd te biedenzo
verklaarde hij, zonder dit probleem nader
aan te duiden. De woordvoerder zeide dat
het verdrag op verzoek van Indonesië ge
heim werd gehouden.
(Reuter/AFP) In gezaghebbende krin
gen in Washington is vernomen, dat Ne
derland op de hoogte is gehouden van do
onderhandelingen, die tot de overeenkomst
voor de wapenleveranties hebben geleid.
De overeenkomst is op 13 augustus ge-
Verwachting tot morgenavond:
Vanavond en vannacht hier en
daar mist en plaatselijk nog en
kele buien. Morgen enkele op
klaringen. Op de meeste plaatsen
droog weer en iets hogere tem
peraturen. Overwegend matige
wind, krimpend van zuidwest
naar zuidoost.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN PAGINA'S.
sloten. In deze kringen verwierp men de
mogelijkheid, dat de door Amerika ge
leverde wapens gebruikt zouden kunnen
worden bij een Indonesische poging om
Nederlands Nieuw-Guinea te bezetten.
DEN HAAG (ANP) Een woordvoerder
van het ministerie van Buitenlandse Zaken
in Den Haag heeft desgevraagd verklaard,
dat de Nederlandse regering „terzake vol
ledig was ingelicht". „Zij heeft van de
Amerikaanse regering de verzekering ont
vangen, dat uitsluitend wapens zullen
worden geleverd voor de handhaving van
de binnenlandse veiligheid van Indonesië
en voor legitieme zelfverdediging in het
kader van het handvest van de UNO, dus
geen wapens, die kunnen worden gebruikt
voor agressieve doeleinden", zo luidt de
verklaring van deze woordvoerder.
WASHINGTON (Reuter) In kringen
van het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken wordt gezegd, dat de V.S
ervan overtuigd zijn, dat de Indonesische
regering thans volledig doordrongen is van
de gevaren die haar door communistiscne
ondermijning bedreigen. Men ziet het be
sluit om licht militair materieel aan Indo
nesië te verkopen als een weerspiegeling
van het vertrouwen der Amerikaanse
regering in de mogelijkheid der Indone
sische regering om weerstand te bieden
aan communistische infiltratie.
Voorts verklaren functionarissen van het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken, dat het vertrouwen der V.S. in de
mogelijkheid der Indonesische regering
om weerstand te bieden aan communisti
sche druk gedeeltelijk gebaseerd is op de
mening, dat haar hoge legerleiders 'n sta
biele macht vormen. Men zei, dat luite
nant-generaal Nasution, de jeugdige staf
chef van het Indonesische leger, dcor
Washington als een krachtige anti-com
munist wordt beschouwd.
De Amerikaans-Indonesische betrekkin
gen, die vorig jaar gespannen waren, zijn
sedert mei van dit jaar aanmerkelijk ver
beterd. Functionarissen van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Zaken
en diplomaten verklaren, dat de wapen
verkoop geen verandering van de Ameri
kaanse politiek tegenover Indonesië be
tekent. Maar meer een „natuurlijke
ontwikkeling" is in de verbetering van de
betrekkingen tussen beide landen in de af
gelopen paar maanden.
DJAKARTA (UPI) Premier Djuanda
heeft dinsdagmiddag een kabinetszitting
onderbroken om bekend te maken dat de
Amerikaanse regering zich bereid had ver
klaard Indonesië wapens te verkopen.
Deze toezeging werd gedaan in een op 13
augustus gesloten verdrag met de Ame
rikaanse ambassadeur, Howard P. Jones,
dat op „commerciële basis" is geschoeid,
aldus Djuanda.
„Deze gelegenheid is door de Indonesi
sche regering aangegrepen om de wapen-
voorraden van het leger aan te vullen."
voegde Djuanda eraan toe, „de wapens
zijn van dezelfde soort als die, welke in de
afgelopen maanden in verscheidene landen
zijn gekocht."
Aangenomen wordt, dat in het verdrag
geen bepaalde hoeveelheid is genoemd en
dat betaling in rupiahs zal geschieden op
een lange termijn.
In regeringskringen beschouwt men de
Amerikaanse wapenleveranties als een
teken van vertrouwen in Indonesië van de
kant van de Amerikaanse regering. In
totaal zijn dinsdag zes Globemasters met
wepenzendingen in Djakarta aangekomen.
Er zijn nog twee andere onderweg, die
woensdag worden verwacht. Vrijdag zul
len er nóg twee arriveren.
De aankomst van deze bewapening zou
1 een actie op grote schaal mogelijk maken
tegen de Darul Islam op Java en Celebes,
zo verklaarden waarnemers in Djakarta
tegenover Reuter.
CANBERRA (Reuter) Richard Casey,
de Australische minister van Buitenlandse
Zaken, heeft woensdag verklaard, dat de
Amerikaanse lichte wapens voor Indonesië
niet geschikt zijn voor acties als een aan
val op Nederlands Nieuw-Guinea.
Australië had zijn goedkeuring aan het
Amerikaanse besluit gegeven omdat „wij
van mening zijn, dat Indonesië moet wor
den gesteund om zijn regering te helpen
de binnenlandse veiligheid te handhaven,
in het bijzonder op Java".
LONDEN (Reuter) Reuter verneemt
in gewoonlijk betrouwbare kringen in
Londen, dat de Britse regering verzoeken
van Indonesië overweegt voor de leveran
ties van wapens en andere militaire uit
rusting.
Verwacht wordt, dat binnenkort hier
over een mededeling zal worden gedaan.
Indonesië zou zijn geïnteresseerd in Brits
materiaal voor de Indonesische marine en
in stafopleiding voor Indonesische offi
cieren. Naar verluidt zouden tot dusverre
bezwaren van Nederland een overeen
komst tussen Engeland en Indonesië in de
weg hebben gestaan. Het is volgens Reu
ter in Londen niet bekend, of Nederland
thans nog hetzelfde standpunt inneemt.
Volgens diplomatieke waarnemers in Lon
den zijn de betrekkingen tussen de Indo
nesische regering en het Westen geleide
lijk verbeterd sinds het in het Westen
duidelijk is geworden, dat de Indonesische
opstand wordt onderdrukt en mank gaat
aan steun door brede lagen van de Indo
nesische bevolking.
STOCKHOLM (UPI) Gisteravond is
de Turk Bedros Zartaryan, die in 1957 we
gens spionage voor de Sovjet-Unie tot tien
j^ar gevangenisstraf werd veroordeeld,
ontsnapt uit de centrale gevangenis te
Stockholm.
In eerste instantie zal het schoolbestuur
het Opperste Gerechtshof vragen of het
de integratie in Little Rock in beraad wil
nemen. Is het antwoord afwijzend, dan
kan er verder niets gebeuren en moet de
integratie worden doorgevoerd, tenzij men
en het schoolbestuur is bereid daar
over met Faubus te overleggen nog an
dere manieren vindt om de beslissing te
omzeilen. Weigert het Hof echter niet, dan
moet het vonnis van het Hof van Appèl,
hangende de behandeling, opgeschort
worden.
Volgens de Democratische senator
Russell uit Georgia is de beslissing van
het Hof van Appèl „hoogst ongelukkig".
Al de wijsheid van alle rechters is onvol
doende om te zorgen dat tweeduizend
scholieren wat leren op een school die be
schermd moet worden met tanks en heli
kopters, aldus de senator. De Democrati
sche Afgevaardigde van Arkansas, Mc-
Clellan, zei dat het Hof geen rekening heeft
gehouden met de wil van het volk en het
welzijn van beide rassen. Hij is van oor
deel, dat het waarschijnlijk geen zin zal
hebben een beroep te doen op het Opper
ste Gerechtshof, aangezien „het huidige
Hof besloten heeft, dat integratie veel be
langrijker is dan onderwijs".
Een andere Democratische afgevaar
digde uit Arkansas, Hays, die als bemid
delaar is opgetreden tijdens het geschil
in Little Rock, zei het te betreuren, dat
het Hof van Beroep een beslissing vernie
tigd heeft van een rechter die de situatie
het best kan beoordelen, aangezien hij er
het dichtst bij staat. De Democraat Roo
sevelt uit Californië zei daarentegen een
„definitieve" politiek van het Witte Huis
noodzakelijk te achten om te verhinderen
dat er nog eens situaties ontstaan als in
Little Rock.
(Van onze correspondent in Washington)
NEW YORK De kansen dat de vage
Noorse resolutie door de UNO-Assemblee
zal worden aangenomen zijn nog steeds
redelijk goed. Het zal echter voor secre
taris-generaal Hammarskjoeld vrij moei
lijk worden zijn taak in het Nabije Oosten
te vervullen indien de resolutie, die hem
daartoe opdracht geeft, wordt aangeno
men tegen de wens van de belangrijke
Arabische staten. Onder leiding van India
wordt in de Afro-Aziatische groep achter
de schermen gewerkt aan amendementen
die de Noorse resolutie aannemelijker
zouden maken voor Nasser en de zijnen.
De Amerikanen, die veel zeggenschap
hebben gehad bij de opstelling van de
Noorse resolutie, beweren dat zij geen
amendementen kunnen aanvaarden. Men
moet echter niet vergeten dat dit onder
handelingstactiek kan zijn en dat, mede
op aandrang van bijvoorbeeld Noorwegen
en Canada, de tekst van de resolutie nog
wel kan worden gewijzigd indien zulks
uitzicht biedt op aanmerkelijk ruimere
steun, of althans op onthouding van de
Verenigde Arabische Republiek.
India beoogt voornamelijk twee wijzi
gingen: allereerst wil men in de resolutie
aangeven dat Hammarskjoeld's bemoeiin
gen ten doel hebben de terugtrekking van
de Amerikaanse en Britse troepen moge
lijk te maken. De Noor Engen had dit in
het oorspronkelijke plan voor zijn resolu
tie reeds opgenomen, doch op uitdrukke
lijk verzoek van de Verenigde Staten en
Groot-Brittannië is het woord „terugtrek
king" uit de tekst weggelaten. Dit bete
kent niet dat beide landen onwillig zijn zo
spoedig als toelaatbaar is hun troepen te
rug te trekken. Dulles en Lloyd hadden
echter het gevoel dat het noemen van het
woord „terugtrekking" in de resolutie zou
lijken op een afkeuring van de Ameri
kaans-Britse actie in Libanon en Jordanië.
De tweede verandering die India wenst
is schrapping van het onderdeel waarin
een studieplan wordt vermeld voor een
permanente UNO vredesmacht. Deze wij
ziging zou in India's eigen belang zijn met
het oog op Kasjmir, waarover India een
dispuut heeft met Pakistan.
Dinsdag is weer een indrukwekkend
aantal redevoeringen afgestoken. De Ca
nadese minister van Buitenlandse Zaken
Winston Churchill:
Niet meer volhouden betekent ver
liezen.
De Amerikaanse wapens, die Indonesië
thans binnenstromen op grond van een
geheim verdrag, verleden week tussen de
twee landen gesloten, zijn volgens het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken in Wash
ington behalve voor de handhaving van
de interne veiligheid bestemd om te dienen
„voor wettige nationale zelfverdediging in
overeenstemming met de doelstellingen en
de principes van het Handvest der Ver
enigde Naties". Bij het lezen van deze
verklaring kan men zich slechts verbijs
terd afvragen, wélke buitenlandse politiek
er in Washington eigenlijk wordt gevoerd.
Volgens sommige berichten zou generaal
Nasution, de Indonesische stafchef, er in
zijn geslaagd, de Amerikaanse ambassa
deur te overtuigen van zijn „rotsvaste
anti-communistische instelling". Sedert
wanneer bouwt de Amerikaanse regering
op de politieke overtuiging van militairen,
in plaats van op die hunner regeringen?
En moet men uit genoemd bericht afleiden,
dat Nasution de ambassadeur beloofd
heeft, de Amerikaanse wapens alléén te
gebruiken tegen communisten en dus niet
tegen oprechte Indonesische patriotten zo
als bijvoorbeeld de leiders van de recente
opstand op Sumatra en Celebes? Of moet
men aannemen, dat Washington hoopt, met
deze wapens de aanhankelijkheid van Su
karno te hebben verworven mitsgaders
zijn steun als het tot een oorlog om For
mosa zou komen? De ene veronderstelling
zou al dwazer zijn dan de andere.
En dan die „wettige nationale zelfver
dediging". Heeft John Foster Dulles dan
werkelijk nóóit gelezen, dat Sukarno het
Nederlandse bewind over Westelijk Nieuw-
Guinea beschouwt als „vijandelijke bezet
ting van Indonesisch grondgebied?" En
beseft hij dus niet, dat de Indonesische
regering een militaire aanval op Nieuw-
Guinea zonder enige twijfel zal proberen
te rechtvaardigen als een poging tot ver
wijdering van die vijandelijke bezetting en
dus als„wettige nationale zelfver
dediging?"
Men heeft zich nu in Washington (en,
merkwaardig genoeg, ook in Den Haag)
gehaast te verklaren, dat de thans gelever
de wapens ongeschikt zijn voor agressieve
doeleinden en dus niet gebruikt zouden
kunnen worden voor een aanval op Nieuw-
Guinea. Inderdaad zouden ze, volgens de
beschikbare gegevens, alleen daarvoor
niet kunnen worden gebruikt. Maar ze
zouden toch wèl van pas kunnen komen
ter aanvulling van zwaardere wapens als
oorlogsvliegtuigen en tanks, die de Sovjet-
Unie altijd wel bereid is aan Sukarno te
leveren zoals zij ze ook aan Nasser heeft
geleverd; de MIG-straaljagers van de In
donesische luchtmacht zijn daar trouwens
een tastbaar bewijs van.
Maar bovendien heeft een officiële
Amerikaanse woordvoerder verklaard, dat
de leveranties „niet kunnen worden ge
ïnterpreteerd als een wijziging van de
Amerikaanse politiek" en in dezelfde adem
heeft hij daar bijgevoegd, dat het Indone
sische vérzoek om in de Verenigde Staten
voor 700 miljoen dollar aan wapens te
mogen kopen, „nog steeds bestudeerd"
wordt en dus oók nog niet van de baan is.
Moeten we hieruit afleiden dat, als de
tegenwoordige wapenleveranties géén
wijziging van de Amerikaanse politiek be
tekenen, inwilliging van dat verzoek even
eens in de lijn van die „ongewijzigde"
politiek ligt?
Inzake de wapenleveringen van thans
was de Nederlandse regering, volgens haar
eigen woordvoerder, volledig ingelicht.
Wannéér dat inlichten heeft plaatsgehad
werd daarbij niet vermeld en evenmin
hebben wij vernomen of dat inlichten ook
heeft geleid tot instemming van de
zijde der Nederlandse regering. Vooral een
mededeling omtrent dat laatste punt zou
hoogst belangrijk zijn geweest. Want wat
heeft onze regering aan inlichtingen als
daaraan geen verzoek om uiteenzetting
van haar standpunt ten deze is verbonden
en vooral, als het twijfelachtig is dat met
dit standpunt ook inderdaad rekening
wordt gehouden?
Als het Nederlandse standpunt was, dat
met de wapenleveranties niet kon
worden ingestemd, heeft het Nederlandse
volk er recht op, dit te weten; want dat is
oneindig veel belangrijker dan het feit,
dat onze regering is „ingelicht". En als
Den Haag er wèl mee heeft ingestemd,
kan het er toch in het gehéél geen bezwaar
tegen hebben, ons te vertellen welke
redenen het daarvoor heeft gehad.
Simon Koster
Advertentie
DAMESPANTALONS !N KLEUREN
LITTLE ROCK (UPI) Het bestuur
van de middelbare school in Little Rock
heeft besloten bij het Opperste Gerechts
hof een herziening aan te vragen van de
beslissing door een Hof van Appèl waar
bij uitstel van de integratie in Little Rock
verboden werd. Gouverneur Faubus van
Arkansas heeft het schoolbestuur te ver
staan gegeven dat het kan kiezen tussen
aanblijven en de negers van school we
ren, of aftreden. Weliswaar somde hij
eerst een aantal maatregelen op ouders
van negers vragen hun kinderen van
school te houden, de leerlingen zelf de
kans geven van school te veranderen als
De negeradvocaat Branton uit Arkan
sas, die de zaak bij het Hof van Beroep
aanhangig maakte, verklaarde zich sfeer
ingenomen met de beslissing, die naar zijn
oordeel de enige was die het Hof kon ne
men als het prijs stelde op zijn eer en
onafhankelijkheid.
De schoolraad van Warren County in
Virginia heeft eenstemmig besloten het
namens dertig negerkinderen ingediende
verzoek om in september toegelaten te
worden tot „blanke scholen" af te wijzen.
Een jaarlijks evenement in Ede is de
traditionele schapenmarkt, die niet al
leen schapen, en -houders, maar ook
veel toeristen naar het Gelderse dorp
trekt.
Tijdens werkzaamheden op de bodem
van de Westerschelde heeft duiker Moeye
van het bergingsbedrijf Van den Akker in
de ruimen van de vlak voor de Vlissingse
boulevard gezonken Nederlandse kust
vaarder „Corale" een enorme walvis van
8 meter lengte en met een gewicht van drie
ton gevangen. Het is een butskop, een wal
visachtig zoogdier, dat vrijwel zeldzaam
is in onze streken.
De duiker kwam oog in oog met de ko
los te staan toen hij zich in de ruimen van
het wrak begaf, waar de butskop bekneld
was geraakt en reeds enigszins was ver
suft. Met enkele messteken heeft de dui
ker het half bedwelmde dier gedood. Uit
de vele verwondingen aan de huid heeft
men kunnen afleiden dat het dier klem
was geraakt tussen de opengescheurde
scheepswand.
Waarschijnlijk zal de butskop worden
opgehaald door het Rijksmuseum voor Na
tuurkundige Historie te» Leiden.
Zijn vrouw en zoon ernstig gewond
De 50-jarige accountant N. W. Walther
uit de Pentislaan 12 te Aerdenhout, is bij
een auto-ongeval op de Franse nationale
weg nummer 10 bij Rambouillet om het
leven gekomen. Zijn vrouw en 15-jarige
zoon, die bij hem in de auto zaten, werden
ernstig gewond naar het ziekenhuis van
Rambouillet gebracht.
De auto van de heer W. kwam, met grote
snelheid rijdend in de richting Parijs, in
botsing met een Franse auto, die door nog
onverklaarde oorzaak plotseling naar de
linkerkant van de weg uitweek. De drie
inzittenden van deze wagen kwamen allen
om het leven. Beide auto's werden geheel
vernield.
De politie acht het niet onmogelijk dat
de bestuurder van de Franse auto, die met
een snelheid van meer dan honderd kilo
meter per uur reed, onwel is geworden en
daardoor de macht over het stuur verloor.
Hedenavond wordt in Delft de tiende
Oude Kunst en Antiekbeurs geopend.
Op de expositie is ook een complete
achttiende eeuwse Franse salon te
zien, welke hierboven is afgebeeld.
Voor verdere bijzonderheden verwij
zen we de lezers naar pagina 5.
Smith deed een dringend beroep op de
Sovjet-Unie niet tegen de Noorse resolutie
te stemmen. De sfeer in de vergadering
is beslist kalm te noemen. De communis
ten veroordelen nog iedere dag de landin
gen in het Nabije Oosten, doch hun rede
voeringen doen denken aan grammofoon
platen die al zo vaak gehoord zijn. Het is
tot dusverre waarlijk geen Assemblee
waarin de vonken er af vliegen.
Couvé de Murville, de Franse minister van
Buitenlandse Zaken, is thans ook in New
York aanwezig. De ministers der grote
vier voeren nu en dan een gesprek onder
elkaar, doorgaans echter letterlijk onder
vier ogen. Een conferentie onder acht
ogen lijkt niet, of nog niet, in de bedoe
ling te liggen. Teneinde de lange lijst van
sprekers sneller af te werken heeft de voor
zitter besloten thans 's ochtends, 's mid
dags en 's avonds te vergaderen om het
algemene debat vandaag te kunnen afslui
ten. Morgen kan dan met de behandeling
van de resoluties worden begonnen.
NIEUW DELHI (Reuter) Premier
Nehroe heeft in het Indische parlement
gezegd, dat India geen resoluties kan aan
vaarden, die niet leiden tot het terugtrek
ken van de buitenlandse troepen uit het
Nabije Oosten.
ze tegen integratie zijn maar „als dat
niet lukt zou het schoolbestuur kunnen af
treden, om het volk in staat te stellen een
nieuw bestuur te kiezen dat de moed heeft
op te treden zoals het volk dat wenst".
