FRANKRIJKS NIEUWE GRONDWET
BREIMACHINES
Van dag tot dag
MANTELCOSTUUMS
Horlogerie „SUISSE"
^Praatótoel
JÊ3SSSEËL
ÏEif hf bpriFÏirti t>iib
HERFST-
AANSIIOiNG
v.a, f. 89.-
Blanken boycotten school
te Van Buren (Arkansas)
Vierde Republiek Vijfde Republiek
1946 1958
DE PRESIDENT
HET PARLEMENT
Botersmokkelaars berecht
die enorme bedragen
verdienden
Kerkelijk Nieuws
Uit- en inreisvisa
voor Indonesië
Afweerstof tegen straling in
protoplasma gevonden
Ambonees jongetje aan
dysenterie overleden
0p de
KNITTAX
Twee doden in het verkeer
50 jaar
geleden
VRIJDAG 5 SEPTEMBER 1958
3
Telkens wanneer de Amerikaanse auto
riteiten de laatste weken een verklaring
afleggen omtrent de toestand in het Verre
Oosten, wordt deze in de kranten betiteld
als een ernstige waarschuwing aan com
munistisch China. Niettemin vermijdt
iedere hooggeplaatste Amerikaan een uit
spraak te doen, die eerst werkelijk een
ernstige waarschuwing zou zijn. Ook nu
hebben Eisenhower en Dulles niet rond
uit verklaard, dat de Verenigde Staten zul
len vechten, indien Quemoy wordt aange
vallen.
Hoewel Dulles bij andere gelegenheden
herhaaldelijk heeft betoogd, dat het, ter
voorkoming van ongelukken, goed is, in
dien de tegenstander weet waar hij aan toe
is, verkondigt de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken inzake Quemoy
sinds jaren dat het nuttig is de tegenstan
der te laten gissen. De Amerikanen hopen
de communisten dermate schrik in te boe
zemen, dat zij de kusteilanden niet zullen
aanvallen. Een verovering van die eilan
den door communistisch China zou immers
als een prestigeverlies voor Amerika in
Azië kunnen worden uitgelegd, terwijl de
communisten er op zouden kunnen pochen.
Doch daaruit volgt nog niet onomstotelijk
dat Washington om Quemoy een oorlog
zal beginnen.
Indien Eisenhower gedurende zijn va
kantie de kranten leest en naar de radio
luistert, moet het hem opvallen dat de
Amerikanen er weinig op gebrand zijn
betrokken te worden in een strijd om
Quemoy. De stelling dat Tsjang Kai Tsjek
op een sluwe manier de machtspositie van
Formosa heeft verbonden met het betrek
kelijk onbelangrijke Quemoy en thans
hoopt Washington in de strijd te kunnen
betrekken, indien Quemoy wordt aange
vallen, wordt verkondigd door verschei
dene commentatoren van grote radio
netten, die aanzienlijke invloed hebben op
het denken der Amerikanen. Dat het Con
gres niets meer in de melk heeft te brok
ken inzake oorlog of vrede in dit gebied,
wil er bij de Amerikanen al slecht in, doch
nog meer irriteert hen de gedachte dat
de Verenigde Staten in een oorlog zouden
kunnen worden gesleept door Tsjang Kai
Tsjek, bij de gratie der Amerikanen
eilandvoogd van Formosa.
De publieke opinie in de Verenigde Sta
ten komt dus in toenemende mate in ver
zet tegen een eventueel Amerikaans in
grijpen ten gunste van Quemoy, doch men
mag niet vergeten dat de openbare me
ning snel kan omslaan. Zouden de com
munisten bijvoorbeeld zo dom zijn een
Amerikaans oorlogsschip tot zinken te
brengen, dan kan de aandrang op de rege
ring krachtig te reageren plotseling heel
sterk worden. En een actie tegen Ameri
kaanse oorlogsschepen is niet ondenkbaar,
nu China zijn territoriale wateren aan
zienlijk heeft verbreed, hetgeen de Ver
enigde Staten niet wensen te erkennen.
Advertentie
Witteveen brengt a
nu reeds een
grote sortering
voor 't komende najaar,
mét en zonder bont.
Kom nu op uw gemak
bewonderen en kiezen!
Little Hock —Te Van Buren in de Ame
rikaanse staat Arkansas, hebben 41 blan
ke scholieren de middelbare school ge
boycot uit protest tegen de toelating van
negers tot de school. In Van Buren, zijn
tot dusver weinig moeilijkheden geweest
met de integratie. Er werden verleden
jaar 24 negerscholieren tot de school toe
gelaten.
Woensdag werden dertien negers op de
school ingeschreven. De negerscholieren
werden donderdag bedreigd. Slechts één
waagde het naar de school te gaan.
Het hoofd van politie in Van Buren, ver
klaarde „We doen alles wat we kunnen,
maar we hebben een kleine bezetting en
moeten ook nog slapen".
De rector van het college van de Virgi
nia Union-universiteit te Richmond heeft
voor een rechtbank te Alexandria (Virgi
nia) verklaard, dat van de dertig neger-
leerlingen die door de blanke scholen van
Arlington-County zijn geweigerd er ten
minste 22 voldoen aan de eisen die voor
toelating worden gesteld.
Advertentie
Ik weifel niet wanneer ik sigaretten
koop, het is altijd ^taAshmi
Silk Filter; hun rol, zacht aroma
geeft mij alles wat ik van
een sigaret verwacht,
Gladstone met of zonder Stik Filter
houdt de smaak waarvan U houdt
Hieronder volgt een beknopte vergelijking van de voornaamste bepalingen in de
Franse grondwetten van de vierde republiek (1946) en die van de vijfde (1958), die
onder het kabinet-De Gaulle is samengesteld en op 28 september onderworpen zal
worden aan een volkstemming in Frankrijk en al zijn overzeese gebiedsdelen. Het
meest opvallend is de versterking van de bevoegdheden van de president en de ver
zwakking van de macht van het parlement. Het grondbeginsel van de parlementaire
democratie dat de Nationale Vergadering de regering naar huis kan sturen, is gehand
haafd, al is het parlement de mogelijkheid ontnomen de regering naar zijn hand
te zetten. Aangezien men verwacht dat De Gaulle opvolger van president Coty zal
worden onder het nieuwe staatsbestel, is de grondwettelijke positie van de president
van bijzonder belang.
WIJZE VAN VERKIEZING
Door de Nationale Vergadering en de Door een kiescollege van enige tiendui-
Raad van de Republiek (tweede en eerste zenden leden: de parlementsleden uit
Kamer) in verenigde vergadering met vol- Frankrijk en de overzeese gebieden, de
strekte meerderheid van stemmen. leden der provinciale staten, alle burge
meesters en een aantal leden der gemeente
raden.
AMBTSTERMIJN
Zeven jaar en daarna eenmaal herkies- Zeven
baar.
.laar
herkiesbaar.
en vervolgens onbeperkt
internationale ver-
BEVOEGDHEDEN
Neemt kennis van internationale onder- Onderhandelt over
handelingen. dragen.
Kondigt wetten binnen acht dagen na Kan bepaalde wetten aan een volks
goedkeuring af, of vraagt binnen die ter- stemming onderwerpen alvorens ze af te
mijn eèn nieuwe behandeling. Het parle- kondigen,
ment kan dit verzoek weigeren.
Kan de Nationale Vergadering
eigenmachtig ontbinden.
niet Kan de Nationale Vergadering in be
paalde gevallen ontbinden en kan in geval
van een ernstige politieke crisis, of wan
neer de onafhankelijkheid van het land in
onmiddellijk gevaar verkeert, de maat
regelen nemen, die de omstandigheden
vereisen.
DE REGERING
De voorzitter van de ministerraad, d.e
door de president is aangewezen, moet
eerst de investituur van de Nationale Ver
gadering ontvangen, alvorens hij de minis
ters kan benoemen. Alleen de Nationale
Vergadering kan de regering naar huis
zenden. De regering kan het vertrouwen
vragen van de Nationale Vergadering, die
daartegenover een motie van wantrouwen
kan stellen.
De voorzitter van de ministerraad wordt
aangewezen door de president, die de
ministers benoemt, op voordracht van de
premier. De leden der regering moeten het
lidmaatschap van het parlement en be
paalde overheidsfuncties neerleggen. De
regering kan de vertrouwenskwestie stel
len naar aanleiding van een wetsontwerp,
waartegenover binnen drie dagen een
motie van wantrouwen kan worden ge
steld. Blijft deze uit of wordt deze afge
stemd, dan wordt het wetsontwerp geacht
te zijn aangenomen. Een motie van wan
trouwen moet door tenminste een tiende
der leden van de Nationale Vergadering
zijn ondertekend.
Vergadering en
SAMENSTELLING
Raad der Nationale Vergadering en Senaat.
Nationale
Republiek.
VERKIEZINGEN
Rechtstreekse verkiezing van de Natio- Rechtstreekse verkiezing van de Natio
nale Vergadering. Getrapte verkiezing nale Vergadering
voor de Raad der Republiek. van de Senaat.
ZITTINGEN
Zittingsduur van het parlement ten- Twee zittingen per jaar.
Getrapte verkiezing
minste aeht maanden van het jaar.
Een najaars
zitting van ten hoogste tweeëneenhalve
maand en een voorjaarszitting van maxi
maal drie maanden.
BEVOEGDHEDEN
Leden van het parlement hebben het
recht van initiatief voor een wetsontwerp.
De Nationale Vergadering kan een wet
afwijzen. De Raad der Republiek („Cham-
bre de Réflexion") kan alleen een oordeel
geven over een ontwerp. Bij een afwijkend
oordeel komt het ontwerp opnieuw in de
Nationale Vergadering.
Alleen leden van de Nationale Vergade
ring hebben in bepaalde gevallen het
recht van initiatief.
Het aantal wetten waarvoor goedkeuring
van de Nationale Vergadering vereist is,
wordt ingekrompen. Ingeval de Nationale
Vergadering binnen een maand niet heeft
beslist over een begrotingsontwerp, kan de
regering het ontwerp aan de Senaat voor
leggen, die binnen veertien dagen een be
slissing moet nemen. Is het parlement
twee maanden na indienen van een wets
ontwerp nog niet tot een beslissing ge
komen, dan kan het ontwerp bij decreet
worden afgekondigd.
Voor de economische politierechter te
's-Hertogenbosch hebben twee botersmok
kelaars terechtgestaan, die in de afgelo
pen jaren enorme bedragen verdiend zou
den hebben, variërend van 150.000 tot
750.000 gulden per jaar. Het waren de
winkelier H. C. en de vertegenwoordiger
P. S. beiden uit Budel.
De eis tegen C. was 6 maanden gevan
genisstraf en tienduizend gulden boete. Het
vonnis luidde vier maanden gevangenis
straf, verbeurdverklaring van de transport
auto's en 5.000.- boete. C. moet nu ook
nog een boete betalen van f 1.000.- die
hem een vorige keer als voorwaardelijke
straf was opgelegd.
Tegen S. luidde de eis 6 maanden ge
vangenisstraf en ƒ5.000.- boete. Hij werd
veroordeeld tot vier maanden gevangenis
straf en 5.000.- boete.
Ook stond de chauffeur J. van de V. uit
Budel terecht, die in opdracht van S. ver
scheidene smokkelritten had gemaakt. Hij
kreeg vier maanden gevangenisstraf,
waarvan drie voorwaardelijk, en 5.000.-
boete.
Ned. Herv. Kerk
Beroepen te Gasselte J. Luchies, eme
ritus predikant te 's-Gravenhage.
Aangenomen naar Langerak W, Balke.
kand. te Baarn.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Barneveld P. van der Bijl
te Rhenen.
Advertentie
DOOR EN DOOR
VLEKVRI)
Cassettes reeds vanaf f 55.80
Alléénverkoop voor Haarlem
Barteljorisstraat 1
Haarlem - Telefoon 15131
N.W. NES. M ETA AL WARE NFABRIE K
M. GERRITSEN - ZEIST
Naar aanleiding van uit Djakarta af
komstige berichten als zou de Indonesi
sche regering steeds scherper optreden
bij de verstrekking van uit- en inreisvisa
aan Nederlanders, verklaarde de woord
voerder van de Indonesische vertegen
woordiging in Den Haag desgevraagd,
hierover nog geen instructies te hebben
ontvangen. De heer Sudjoko Hudyonoto,
die tevens waarnemend zaakgelastigde is,
nu de heer M. Maramis voor besprekin
gen in Djakarta vertoeft, deelde mede, dat
er in Den Haag nog steeds inreisvisa wor
den verstrekt aan Nederlanders, die ver
zochten om toelating tot Indonesië.
De visa zijn uitgereikt op desbetreffen
de beslissingen van de immigratie-autori
teiten in Djakarta. Voor het overgrote
deel zijn de visa uitgereikt aan zakenlie
den. Verder bevonden zich onder de aan
vragers artsen en geestelijken.
De uitreiking van inreisvisa door de In
donesische vertegenwoordiging in Den
Haag heeft inderdaad enige tijd stil ge
staan sinds in Indonesië de anti-Nederland
se campagne haar hoogtepunt bereikte en
ondermeer resulteerde in de massale re
patriëring van Nederlanders. Sedert de
eerste maanden van dit jaar zou de ver
tegenwoordiging in Den Haag echter weer
regelmatig visa hebben verstrekt op in
structie van Djakarta.
GENèVE (Reuter) Twee Amerikaan
se geleerden hebben vrijdag in een op de
internationale atoomconferentie uitge
bracht rapport te Genève verklaard, dat
zij in het protoplasma van levende cellen
een nog niet geïdentificeerde stof hebben
aangetroffen, die in beperkte mate het
vermogen bezit dood door radio-actieve
straling tegen te gaan. De geleerden, dr.
E. W. Daniels en dr. H. H. Vogel, beiden
verbonden aan het Amerikaanse nationa
le laboratorium te Argonne, nabij Chica'
go, hebben proeven genomen met de een
voudigste levensvormen, namelijk de een
cellige amoeben.
Zij hadden een aantal amoeben aan een
normaal dodelijke stralingsdosis blootge
steld, om ze vervolgens met de afweerstof
te behandelen. Hierdoor kon 96 percent der
amoeben worden gered. De geleerden con
cluderen dat het „eventueel mogelijk zal
zijn een speciaal geneesmiddel tegen stra
lingsziekte samen te stellen, dat ook bij
de dieren van een hogere orde en de mens
zal kunnen worden toegepast."
Het is moeilijk om de stof te isoleren,
daar zij buiten levende cellen onstabiel
van vorm is.
Twee Engelse onderzoekers hielden een
voordracht over het optreden van kanker
verschijnselen na radio-actieve bestraling
Zij deelden mee, een methode gevonden te
hebben, om een kankerverschijnsel als
leukemie vrij snel na het optreden ervan
te herkennen. Zij hebben vastgesteld, dat
leukemie gepaard gaat met verandering
in de kernen van levende cellen, die mi
croscopisch kunnen worden waargenomen.
In een Amerikaans rapport over de gene
tische schade, die door bestraling veroor
zaakt kan worden, werden de resultaten
van de eerste proef beschreven, die ge'
nomen is met muizen. Deze proef, aldus
de onderzoekers, heeft aangetoond, dat de
kwestie van de genetische schade veel in
gewikkelder is dan men aanvankelijk
meende. Vrouwelijke muizen kregen aan
zienlijk minder genetische schade na be
straling dan mannelijke. De rapporteurs
menen te mogen verwachten, dat ditzelfde
voor mensen geldt.
Nieuwe benadering
(Reuter) Een vrijdagochtend bij de
atoomconferentie te Genève ingediend
Russisch rapport over de gevolgen van
straling op het zenuwstelsel opent de mo
gelijkheid van een geheel nieuwe benade
ring van ziekten tengevolge van straling.
Men was van oordeel, aldus het rapport,
dat het zenuwstelsel bestand was tegen
straling, omdat men nooit beschadiging
van zenuwen had kunnen constateren.
Russische, communistisch-Chinese en Bul
gaarse geleerden hebben echter vastge
steld, dat zelfs een zeer zwakke straling
binnen twintig minuten het zenuwstelsel
aantast. Na een aantal proeven met vogels
en andere dieren kwamen de geleerden
tot de conclusie, dat het zenuwstelsel de
zetel kan zijn van een aantal dodelijke
stralingsziekten.
Tot dusver meende men, dat het zenuw
stelsel bezweek tengevolge van een aan
tasting elders. In het rapport wordt erop
gewezen, dat de dood ook het gevolg kan
zijn van schade aan andere organen, die
aan straling hebben blootgestaan.
Praktijk
OAK RIDGE (UPI) In het laborato
rium van de Amerikaanse commissie voor
kernenergie te Oak Ridge heeft zich op
16 juli een ongeluk voorgedaan, waardoor
acht personen aan gevaarlijke radio
actieve straling werden blootgesteld. Een
commissie, die een onderzoek heeft inge
steld naar het ongeval is tot de conclusie
gekomen, dat het incident had kunnen
worden voorkomen, indien meer voor
zorgsmaatregelen waren genomen.
Drie van de slachtoffers zijn reeds ge
heel hersteld van gevolgen van de radio
actieve straling. De toestand van de an
dere vijf is eveneens bevredigend. Zij to
nen „onmiskenbare tekenen van herstel",
zo wordt in een verklaring van de Ameri
kaanse commissie voor de kernenergie ge
zegd.
In het Ambonezenwoonoord „Aimere"
in Huizen is dysenterie geconstateerd.
Een vijfjarig jongetje is tengevolge van
deze ziekte gestorven. Twee andere kin
deren zijn in het ziekenhuis te Bussum op
genomen.
Uit voorzorg zijn alle kinderen uit het
woonoord van school thuis gehouden.
In de inleiding van de nieuwe constitutie wordt gezegd dat het Franse volk
plechtig zijn aanhankelijkheid betuigt aan de rechten van de mens en aan de be
ginselen van de nationale soevereiniteit, zoals deze in de verklaring van 1789 werden
vastgesteld, bevestigd en aangevuld in de inleiding op de grondwet van 1946. Frank
rijk is een ondeelbare leken-, democratische en sociale republiek, zonder onderscheid
van geboorte, ras of godsdienst. De wapenspreuk van de republiek is Liberté, Egalité
en Fraternité. Zijn grondbeginsel: regering van het volk, door het volk en voor het
volk, aldus artikel twee. De nationale soevereiniteit behoort het volk, dat deze uit
oefent door zijn vertegenwoordigers en door middel van het referendum. De partijen
zijn vrij in haar werkzaamheid, maar moeten de beginselen van de soevereine
nationaliteit en van de democratie eerbiedigen, zo wordt in artikel drie en vier
gezegd. Verder bevat de grondwet een groot aantal artikelen over de nieuwe ver
houding tussen Frankrijk en de overzeese gebiedsdelen.
Enkele vragen
Graag even enkele vragen. Zij drukken
ons reeds lang. Wij zitten dikwijls in de
trein. Het komt dan vaak voor dat zich
tegenover ons een (meestal reeds ouder)
heer neerzet, die een zeer klein koffertje
met zich voert. Een koffertje zoals dat
waarmee men kleine meisjes wel eens ziet
spelen; zo groot als een gebaksdoosje. Soms
houden zij het strak en streng op schoot
als een schoonmoeder de tas waarin de
bewijzen van de slechtheid van de aan
staande schoonzoon zitten en soms ook
leggen zij het met behoedzame zorg in
het net, waarna zij het voortdurend in het
oog houden. Zij kijken ogenschijnlijk met
knipperloze ogen naar het landschap, maar
geen leeuw zou hun het koffertje kunnen
ontfutselen. Dientengevolge hebben wij
nooit de kans gehad er eens een te openen.
Eenmaal al hebben wij het beleefd dat
het leek of zo'n heer zo'n koffertje open
zou maken; hij morrelde al enigszins aan
het piepkleine slotje. Bijna hadden wij het
kunnen zien! Een dwerguitzetje? Een voet-
baluitrustinkje voor een lilliputter? Rol
letjes bankpapier? Boterhammetje? Een
klein wollen diertje? Iets engs: een ver
droogd apenklauwtje of een mensenoor
of een scalpje? Wij keken, onbevangen
door al deze verwachtingen, dusdanig fel
toe dat de oude heer als gestoken schrok,
met een betrapt gebaar het slotje toeschoof
en al vóór Leiden opstond. Wij hebben hem
zoals hij daar onzeker op het balkon stond,
nog geruime tijd gadegeslagen over een
tussenschot, soms zelfs gebruik makend
van spiegels en glanzenden ruiten maar het
maakte ons lelijk duizelig en we ontdek
ten niets.
Wij vragen nu: wat dragen deze oudere
heren toch altijd mee in die koffertjes?
Het geheim van de eeuwige jeugd?
Nog een vraag. Over de bus of de
tram; dat is hetzelfde. Beide reageren op
dezelfde manier. Gij kent de eindhalte van
lijn Zoveul. Daar bevindt zich het mest-
warme hokje waar de tramconducteurs en
de bestuurders (die men nimmer mag af
leiden) uitrusten en zich voeden bij blik
ken flesjesIn de verte zien wij, aanko
mend voor lijn Zoveul, dat alles vóór ons
liggen. Wij moeten lijn Zoveul halen. Er
zijn daartoe twee methoden: hard lopen
en de negen minuten die dan altijd nog
resten (van de tien) in grote ademnood
wachten of, bedaard lopend, verder gaan
en hem altijd missen. Wat is dat?
Het gaat wellicht zo! Het personeel zit
te efen in dat hokje en één heeft de wacht.
Die kijkt speciaal naar ons uit zoals wij in
de verte naderenLopen wij, op een ner
veuze dag, hard, dan roept hij: „Jongens,
nog negen minuten wachten. Hij doet van
daag goed zijn best!" en wij halen lijn
Zoveul. Ziet de wacht ons echter kalm
voortschrijden, dan gaat het anders. Dan
roept hij: „Jongens! Vertrekken! Hij loopt
gewoon!" Dan ontstaat er een ordelijke
verwarring zoals die welke in een brand
weerkazerne optreedt bij „ferme uitslaan
de brand met felle westelijke wind". Zij
proppen de boterhammen aapsnel in de
mond, slokken de blikken fles leeg en
even later springen zij, schei-fluitend en
woest afbellend en toeterend, bekruimeld
en wel, nog volop kauwend op hun voer
tuig en verdwijnen schokkend en bonkend
om de bocht. Onze vraag: WAAROM?
Wat doen wij deze mensenEen sim
pele vraag, dunkt ons.
Duif
Advertentie
KUIPERS - KL. HOUTSTRAAT 112
Tel. 11142 - Haarlem
Op de weg van Bornerbroek naar Borne
is de 69-jarige molenaar G. T. Braakhuis
uit Bornerbroek tegen een passerende
auto gereden. Hij kwam met een brom
fiets uit een zijweg en heeft, aangezien het
uitzicht ter plaatse slecht is, de auto blijk
baar niet opgemerkt.
Hij was vrijwel op slag dood.
In Westerlee is, vermoedelijk door een
rukwind, de 85-jarige wielrijder H. C. Mul
der, voorzitter van het waterschap Con
cordia in botsing gekomen met een brom
fietser. De bejaarde man werd ernstig ge
wond en overleed een half uur later in het
ziekenhuis te Winschoten. De bromfiet
ser kreeg slechts gering letsel.
Advertentie
Vit Haarlems Dagblad van
5 september 1908:
DE ONTWAKING der Muzelmannen is be
gonnen, daar duiden de
woelingen op, die overal
zijn waar te nemen. In
Turkije is de macht, die
Europa daar had, in wei
nige dagen gedaald tot nul.
De Mohammedanen in
Egypte zijn ook ontevreden
en als zij hunne woorden in daden omzet
ten, ziet het er voor Engeland moeilijk uit.
In Perzië is het ook min of meer revolutie
tegen den invloed der vreemde mogend
heden, evenals in Marokko. En in Algiers
hebben de inboorlingen den heiligen oor
log tegen hun overheerschers de Fran-
schen afgekondigd. Men verwacht dat
het een geheele beweging zal worden om
de vreemdelingen uit gansch Noord-Afrika
te verdrijven.
