Problemen
Taak no 1 van onze vissersschepen
is altijd haringvangst geweest
SOLEX
rijwiel- en
bromfietsonderdelen
WERF
Gegevens over Sovjet atoomijsbreker
G. VERHOEF
Havenberichten
Bestelauto ramde op Schipholweg
in de berm geparkeerde auto
HPüuppi y
van oer
LANGS SLUIZEN EN HAVENS
voor een geslaagd kapsel
Gerard
van
op de honderd veldeny
7
Auto-rally en feestavond
voor „Groot IJmuiden"
Wat marineschepen in
september doen
Watervliet-clubkampioen-
schappen
IJmond naar Haarlems
kampioenschap
HAARLEMSE RECHTBANK
(Onze wekelijkse damrubriek onder leiding van B. Dukel)
VRIJDAG S SEPTEMBER 1958
In het kader van de viering van het
dertigjarig bestaan van de Handelsver
eniging Groot IJmuiden zal een auto
rally worden gehouden op dinsdag 16 sep
tember. Het parcours zal geheel in de ge
meente Velsen worden verreden. De rit,
50 km in totaal, moët worden gereden met.
een snelheid van 24 km per uur. De start
is om halfdrie in de middag van het
Marktplein voor Hotel du Commerce.
De hoofdprijs is een grote wisselbeker;
voorts zijn beschikbaar gesteld een ver
zilverde lauwertak, als tweede prijs, en
als derde prijs een verzilverde legpen
ning.
De prijsuitreiking zal plaatsvinden op de
feestavond in de grote zaal van het Her
vormd Jeugdgebouw aan de Rembrandt-
laan, tijdens welke een „internationaal
cabaretprogramma" ten uitvoer zal worden
gebracht.
GEDENKSTEEN CALVIJNSCHOOL
De gedenksteen voor de nieuwe Gerefor
meerde School, de „Calvijnschool" aan de
Eenhoorn- hoek Dolfijnstraat zal geplaatst
worden op zaterdag 6 september, 's mid
dags om 3 uur. Deze plaatsing zal geschie
den door de heer P. Verwoerd, oud-voor
zitter der Schoolvereniging.
De „Celtic" arriveerde 40 jaar geleden
in IJmuidens Vissershaven.
Het vissen op haring is altijd de belang
rijkste bedrijfstak in het visserijbedrijf
geweest. Bij de bouw van de eerste traw
lers in ons land werd daar al rekening me
de gehouden door de schepen van een
koproer te voorzien en een reep- en want-
ruim aan te brengen zodat zij tevens met
dé vleet konden vissen. Nu zijn deze sche
pen reeds lang van de vloot afgevoerd
maar bij de moderne motortrawlers en
motortrawlloggers is alles er op ingericht
om de haringvisserij uit te oefenen al is
het dan met de trawl.
De trawlers, die vijftig jaar geleden
nieuw in de vaart kwamen hadden een
lang werkdek. Er was dus voldoende ruim
te aanwezig om de gevangen haring te
kaken, te zouten en in tonnen te pakken.
De Fransen hadden ook dergelijke sche
pen in gebruik en sommige zijn er zelfs in
ons land gebouwd. De Britten hadden die
schepen niet nodig. De visgronden liggen
vlak bij huis, de haring wordt aan boord
niet gekaakt en gezouten zodat zij met een
veel kleiner schip kunnen volstaan: de
stoomdrifter, een klein handig stoom-
scheepje ruim 100 bruto reg. ton groot dat
geheel voor de haringdrijfnetvisserij is in
gericht.
Dit scheepstype is ook in ons land inge
voerd en nu zou men verwachten dat deze
stoomdrifters in Engeland of in Schotland
werden aangekocht, net als de stoomtraw
lers, maar niets is minder waar. De Ne
derlandse stoomdrifter werd op Neder
landse werf gebouwd. Drie werven hebben
zich daar speciaal mee beziggehouden en
dat waren de scheepswerf Gebr. Boot in
Leiden, de Arnhemse Stoomsleephelling
Mij. en Burgerhout's Machinefabriek in
Rotterdam. Vooral eerstgenoemde werf
heeft er tientallen gebouwd en dat is be
gonnen in het jaar 1913. In de aanvang be-
Advertentie
DE IDEALE BROMFIETS
ƒ549.50 - ƒ599.50
Fa. 3. HOOIJBIRG
Trompstraat 9-11 - IJmuiden-O. - Tel. 4214
Hr. Ms. vliegkampschip „Karêl Door-
mah", vlaggeschip van smaldeel V, ver
trekt begin september naar het Engelse
Kanaal voor „flying trials".
Een ander schip van dit smaldeel, Hr
Ms. jager „Drenthe", bevindt zich te Am
sterdam voor het ondergaan van garantie
werkzaamheden bij de werf, terwijl Hr.
Ms. onderzeeboot „Walrus", eveneens be
horende tot smaldeel V, tesamen met het
zusterschip Hr. Ms. „Zeeleeuw" tot 13 sep
tember a.s. oefent op de Noordzee. Na
terugkeer in Rotterdam zullen beide on
derzeeboten van 18 tot 26 september a.s.
deelnemen aan internationale oefeningen.
Hr. Ms. kruiser „De Zeven Provinciën",
het vlaggeschip van smaldeel I, is belast
met de varende opleidingen. Het schip
vertoeft van 6 tot 10 september a.s. in Am
sterdam ter gelegenheid van de daar te
houden vlootweek. Daarna verblijft de
kruiser van 12 tot 15 september a.s. te Rot
terdam.
**Ook Hr. Ms. jager „Gelderland" en Hr.
Ms. patrouillevaartuigen „Balder" en
„Freyr" behoren tot dit smaldeel. Hr. Ms.
„Gelderland" vaart op de Noordzee ten
behoeve van de vaaropleidingen. Hr. Ms.
„Balder" verblijft in haar thuishaven, ter
wijl Hr. Ms. „Freyr" zich in de Zeeuwse
wateren bevindt in verband met haar vis
serij politietaak.
Hr. Ms. jager „Utrecht" ligt in Vlissin-
gen voor het ondergaan van garantie
werkzaamheden bij de werf.
Hr. Ms. jager „Amsterdam" houdt haar
garantievaartproeven en is op 1 september
in Valencia aangekomen. Het schip neemt
deel aan de vlootweek te Amsterdam.
Hr. Ms. fregat „Piet Hein" vertrekt op
12 september a.s. uit Den Helder naar
Nederlands Nieuw-Guinea. Hef schip zal
respectievelijk op 16, 19, 22 en 30 septem
ber Gibraltar, Palermo, Port Said en Aden
aandoen.
Hr. Ms. fregat „Van Zijll" bevindt zich
voor onderhoud in Den Helder en zal be
gin oktober weer zee kiezen. Gedurènde
de vlootweek zal het schip in Amsterdam
zijn.
Hr. Ms. fregat „Jaguar" houdt toezicht
op de naleving van de internationale vis
serijbepalingen in de Noordzee en zal ter
gelegenheid van de vlootweek in Amster
dam verblijven.
Hr. Ms. fregat „Van Speyk" bevindt zich
in de Caraïbische wateren en is ter be
schikking van de commandant zeemacht
in de Nederlandse Antillen.
Een squadron mijnenvegers oefent op de
Noordzee, terwijl andere in dienst zijnde
squadrons de vlootweek in Amsterdam
met hun aanwezigheid zullen opluisteren.
stond het voornemen, hiermede de verse-
haringvisserij te gaan uitoefenen op de
zelfde wijze als de Schotten en Engelsen,
maar ten gevolge van het uitbreken van
de oorlog heeft men er weinig anders mee
kunnen doen, dan de uitoefening van de
gewone trawlvisserij.
De schepen, die in Nederland zijn ge
bouwd, waren iets groter dan hun Britse
collega's. In 1913 begonnen, is de aanbouw
van dit type doorgegaan tot in 1918.
De Maatschappij De Witte Ster, waar
van de heer A. G. Meeuwenoord directeur
was, kreeg de eerste drifters in 1913 in de
vaart: de „Majestic IJM. 46" en de
„Olympic IJM. 208". Zij hadden een in
houd van 111 reg. ton bruto. De drie die
er in 1916 bijgekomen zijn waren groter,
namelijk 136 en 140 ton. Zij kregen de na
men „Celtic IJM. 238," „Baltic IJM. 255"
en „Oceanic IJM. 258." De hierbij afge
drukte foto is ruim veertig jaar geleden
gemaakt toen de „Celtic" nieuw in de
Vissershaven arriveerde.
Zo had de Mij. De Witte Ster in de loop
van enkele jaren een vloot van vijf nieu
we trawlers van het driftertype maar in
1917 moesten er al schepen worden ver
kocht. We zagen de „Celtic" overgaan
naar de Mij. De Blauwe Ster, welke maat
schappij onder directie stond van de Agen
tuur en Handel Maatschappij.
Enkele andere schepen van dit type zijn
zelfs in Duitsland terecht gekomen. Later
werd er ook een aangekocht door een re
derij in IJsland maar ook België en Frank
rijk konden dit type gebruiken. Het won
derlijke is dat sommige later weer door
IJmuidense rederijen werden gekocht, wel
ke schepen dus weer in de oorspronkelijke
thuishaven teruggekeerd zijn. De schepen
hebben nog enige tijd gevaren als „Patria
IJM. 19", „Limburgia IJM. 54" en „Zee-
landia IJM. 71." Het wonderlijke is dat de
ze schepen in 1930 over zijn gegaan aan
een rederij in Engeland, tegelijk met en
kele andere van dit type en dat is een ge
luk geweest want toen de dertiger jaren
eenmaal hun intrede hadden gedaan was
er in ons land geen emplooi meer voor de
ze schepen.
De „Celtic" is lang in IJmuiden geble
ven en behoorde tot in 1933 aan de rede
rij Jan Schol. Aan het einde van dat jaar
werd dit vaartuig echter overvaren tijdens
mist door de stoomtrawler „Rotterdam
IJM. 112", waarna het is gezonken.
STOKK IS NU INTERPAR
Nu in samenwerking met de STOKK en
volgens plan van de dekenale jeugdraad
Instuif r.-k. Jong Velsen-Noord van paro
chiële vereniging is geworden tot, erkende
Instuif voor de parochies van Beverwijk,
Wijk aan Zee en Velsen-Noord, is be
sloten de officiële naam te veranderen in
Interparochiële Instuif Velsen-Noord-
Beverwijk. De populaire benaming onder
de jongeren is Instuif, terwijl de afkorting
Interpar zal worden gebruikt ter onder
scheiding van de andere instuiven in het
dekenaat. Instuif zal in januari 1959 haar
eerste lustrum vieren. Het doel van In
stuif is het scheppen van een ontmoetings
centrum, door amusement te maken tot
een posieve factor in de opgang naar vol
wassenheid. Zondag 14 september begint
het nieuwe seizoen, 's Morgens om 11 uur
start een bromfietsrally vanaf het Instuif-
thuis aan de Banjaertstraat te Velsen-
Noord. Om halftwaalf start vandaar een
fiets-puzzeltocht,. 's Avonds om kwart over
acht wordt in het Kennemer Theater te
Beverwijk gedanst op muziek van The
Harlem Society Quartet.
D.K.V.—ONDER ONS II.
Het eerste twaalftal van de christelijke
korfbalvereniging „D.K.V." te IJmuiden,
dat in haar eerste competitiewedstrijd de
reserves van het Haarlemse Onder Ons
ontvangt, staat al direct voor een zware
opgave, want het Haarlemse team wordt
als een van de sterkste van de afdeling
beschouwd. De IJmuidenaren, die zich op
de nieuwe competitie serieus hebben voor
bereid, kunnen echter juist in deze ont
moeting bewijzen, dat. de verwachtingen
omtrent het eerste twaalftal niet te hoog
gespannen zijn. Zeker is dat het zaterdag
op „Schoonenberg" aan spanning niet zal
ontbreken.
D.K.V. verschijnt als volgt: dames: M.
Zorgdrager, J. Kramer, A. Zwaan, A. Maar-
tense, mevrouw Bijl en J. Streefland;
heren: A. de Graaff, J. Brink. M. v. Vee-
len, L. Voorma, H. de Boer en A. Haasnoot.
Advertentie
ranoixxxx*cacxxx>oaoocooaoooar-
Voor alle
naa;
Kennemerlaan 19 - Tel. 6317
Arie van der Veer K>OCKKKX)OOCXXXXXXXXXXXXXXXXXa
De Sovjet-Unie heeft op de atoomcon
ferentie te Genève gegevens gepubliceerd
over de ijsbreker „Lenin", die wordt aan
gedreven door kernenergie. De „Lenin"
vaart op drie reactors, die het schip in
staat stellen zich met een snelheid van
twee knopen per uur een weg te banen
door ijsvelden van twee meter dikte. In
ijsvrij water haalt het schip een snelheid
van achttien knopen per uur. De„Lenin"
heeft een waterverplaatsing van 16.000 ton
en de vier hoofdturbines, door de reac
tors aangedreven, hebben samen een ver
mogen van 44.000 pk. Het schip kan lan
ger dan een jaar varen zonder nieuwe
brandstof in te nemen.
De warmte, die de reactors produceren,
wordt opgenomen door water onder hoge
druk, dat in een gesloten circuit om de
reactors heenstroomt. Het water geeft de
ze warmte weer af aan ander water, dat
in stoom wordt omgezet. Met de stoom
worden de turbines aangedreven. In ge
val van nood kan het water in het gesloten
circuit, dat radio-actief kan worden, in af
geschermde tanks worden gepompt. De
tanks met radio-actief water kunnen dan
zonder gevaar in zee worden geworpen.
De Sovjet-Unie verwacht van deze ijsbre
ker veel voor de ontwikkeling van haar
noordelijke gebieden.
a.s. „Savannah"
De Amerikanen verwachten, dat het
eerste koopvaardijschip varend op kern
energie begin 1960 in de vaart zal kunnen
worden gebracht en dat het 300.000 mijl
zal kunnen varen op één lading kernbrand
stof. De snelheid van het schip, niet het
s.s., ook niet het m.s., maar het a.s. „Sa
vannah", dat thans in aanbouw is, zal iets
meer dan 20 knopen per uur bedragen. De
levensduur van de eerste reactorlading
Advertentie
ONZE MODERNE INZICHTEN,
alsmede nationale en
internationale oriëntering
vormen de garantie
Aparte modellen
Eigen creaties
Nat. en Intern, dameskapper
Kennemerlaan 184 - Telefoon 4825
Donderdag kwamen in IJmuiden aan: Hoffnung
van Koping. de Rijn op: Vrede, Neath: Rem-
pang, Antwerpen; Catharina, Swansea; Wiking.
Stettin; Martenshoek. Swansea; Hirondelle, Lon
den; Frans. Porsgrunn; Stuttgart. Antwerpen:
Towa, Antwerpen; Erkalin. Brugge; Tim, Sor-
nas, met hout, voor Leiden; Rane, Waskelet;
Rijnstroom, Londen: Toni. Kingslynn, zout laden
IJmuiden; Plancius, Londen, ook zout laden
IJmuiden; Vechtstroom, Hull; Amstellaan, Stet
tin; Whitbey Abbey, Goole; Edison, Londen, zout
laden IJmuiden; Pohjanmaa, Dordrecht; Elisa
beth, Onega; Jans,. Londen; Teunika. Rotterdam,
walsmateriaal in IJmuiden laden; Wulp, Rotter
dam.
Vrijdag zijn in IJmuiden aangekomen: Aegir
van Victoria; Heriot. Grangemouth; Kon. Julia
na. Swansea; Croce Marina, Casablanca.
Donderdag vertrokken uit IJmuiden: Trinidad
naar Nordsjoen; Th. Adler, Svanholm, Kristine-
staa, ledig Velsen; Niobe, Rotterdam; Peter,
Stockholm; Aegis, Willemstad; Graveland, Recife;
Kahavka. Odessa: Makurdi, Lagos, bemanning
verwisseld in IJmuiden1, Albert, Goole, ledig Bui
tenhuizen; Vanessa, met zout van IJmuiden naar
Noordzee; Roelf, Le Havre: Nordina, Bremen;
Oranjestad. Hamburg; Deo Gloria, Napoli; Nan
cy Lee. Rotterdam; Herman Buisman, Plymouth;
Hirondelle. Harlingen; Delphi, Buenos Aires;
Ciud de Cucuta, Bremen; Gratia, Rotterdam;
Flamingo, met zout naar Skutskar.
Vrijdag zijn uit, IJmuiden vertrokken: Diana
naar Gdynia; IJstroom, Londen; Marie, Stock
holm, van de Rijn; Linga, Curagao; Madjoe. Ant
werpen; Lijnbaansgracht. Abö; Texelstroom,
Manchester; Hydra, Ciudad Trujillo; Finn, Rot
terdam.
(Indien achter de scheepsnaam en de haven
van herkomst of bestemming geen andere aan
duiding volgt, betekent, dit, dat hét schip van of
naar Amsterdam is gegaan).
van dit schip zal ongeveer drie jaar zijn.
Dit heeft de directeur van de Ameri
kaanse maatschappij General Nuclear
Engineering Corporation", W. H. Zinn op
de tweede kernconferentie in Genève ver
klaard.
Ook van Franse en Japanse zijde werden
mededelingen gedaan over onderzoekin
gen naar het gebruik van kernenergie
voor de voortstuwing van commerciële
schepen. De Japanners verklaarden, dat
de vooruitzichten voor de exploitatie van
tankers met kernaandrijving op het ogen
blik economisch nog niet aantrekkelijk
zijn en dat daarom vooral gezocht wordt
naar een methode om de bouwkosten te
verlagen.
SALZBURG (Reuter) De Amerikaan
se geleerde R. P. Godwin heeft woensdag
op een conferentie van de internationale
unie voor zeeverzekering verklaard, dat
er geen gevaar bestaat, dat atoomschepen
van de koopvaardijvloot de zeeën met ra
dioactieve afval zullen besmetten.
Hoewel totnutoe geen internationale re
geling voor het weggooien van deze afval
bestaat, verwachtte Godwin toch dat de
internationale praktijk tot een bevredi
gende oplossing zal geraken.
De korfbalvereniging „Watervliet", die
nog even feest heeft voordat de competities
beginnen, benut de komende zondag voor
het houden van haar jaarlijkse clubkam
pioenschappen met een zeskamp voor de
seniorenafdelingen dames en heren en de
aspirantafdelingen jongens en meisjes.
Bij de dames zal mej. S. Spoelstra haar
en bij de heren zal de heer S. Hartman
zijn titel moeten verdedigen.
Inmiddels is ook de indeling van de
seniorentwaalftallen voor het nieuwe com
petitieseizoen bekend.
In de tweede klasse A K.N.K.B. spelen:
Koog Zaandijk I, SVK I, DDV I, Haarlem I,
Oosterkwartier I, DED 1, Amsterdam Zuid
1, ZKC I en Watervliet I.
Voor de afdeling Haarlem eerste klasse
spelen: Animo Ready 2, DSV I, Haarlem 3,
Nieuw Flora 2, Sport Vereent 2, ZKC I,
Aurora 3 en Watervliet 3 en voor de twee
de klasse komen uit: Haarlem 4, Nieuw
Flora 3, Oosterkwartier 4, Oosthoek 2, ZKC
2, Oosthoek 3, Nieuw Flora 4 ën Water
vliet 4.
Advertentie
(Sanfor)
alle maten 1 0.^
De handbalvereniging „IJmond", waar
van vorige week een herenelftal in de af
delingsklasse door een nederlaag voor het
handbalkampioenschap van Haarlem werd
uitgeschakeld, zal komende zondag met een
tweede herenteam en een dameselftal bij
deze wedstrijden uitkomen.
Het IJmond-damesteam speelt tegen
Concordia; wordt er verloren, dan is het
uitgeschakeld. Tndien wordt gewonnen dan
volgt nog een wedstrijd tegen de winnaar
van de ontmoeting Concordia (Hillegom)
TYBB.
Voor het herenelftal zijn de volgende
wedstrijden vastgesteld: Concordia
IJmond, RapiditasIJmond, HOCIJmond
en IJmondZandvoortmeeuwen.
Dames IJmond I: M. de Vries; T. Groot
en L. Blom; H, Venus, R. Wijers en W.
Honig; R. Grasman, D. Marckelbach, W.
v. d. Kuil, W. Schoorl en G. Slatman.
Heren IJmond I: J. Böhm; A. Blok en W.
Siebers; W. Beentjes, K. Schik en A. Vis
ser; J. Burghoorn, G. Kramer, G. -Noornen,
K. Klesser en E. Jonker.
Voor IJmond begint de competitie op 14
september met de dameswedstrijd TYBB I
IJmond I en de herenwedstrijden IJmond
IWVGV; AVA I—IJmond 2 en IJmond
3Zandvoortmeeuwen 2.
In de vroege ochtend van 23 oktober van
het vorig jaar gebeurde op de Schiphol
weg in de Haarlemmermeer nabij het via-
dukt een verkeersongeluk dat nog be
trekkelijk goed is afgelopen. Een uit de
richting Amsterdam naderende bestel-
auta schampte een in de berm van de weg
geparkeerde vrachtauto. Een naast de
chauffeur van de bestelauto gezeten 18-
jarige Amsterdamse, kantoorbediende
kreeg als gevolg van de aanrijding een
van de vrachtauto afgesplinterd stuk hout
in de buik, waardoor hjj een darmperfo
ratie opliep en maandenlang moest
worden verpleegd.
De chauffeur van de bestelauto, een 34-
jarige monteur uit Amsterdam, moest zich
donderdag voor de Haarlemse rechtbank
voor dit ongeval verantwoorden. Hem
werd verweten dat hij hoogst roekeloos
zou hebben gereden en de wegens ben-
ziriegebrek in de berm stilstaande vracht
wagen tijdig had moeten opmerken. De
officier van Justitie, mr. R. W. H. Pitlo,
eiste een week gevangenisstraf en intrek
king van het rijbewijs gedurende zes
maanden.
Verdachte vertelde dat hij ongeveer met
een snelheid van zestig kilometer had ge
reden De vrachtauto had hij pas op het
allerlaatste moment gezien omdat deze
In de maand oktober a.s. zal in Neder
land de tweekamp worden gespeeld om
het wereldkampioenschap dammen op de
honderd ruiten tussen de uitdager, de Rus
sische kampioen ir. I. Koeperman en rte
Canadees M. Deslauriers, de huidige
wereldkampioen.
De kamp zal bestaan uit 20 partijen eri
zal in verschillende grote steden van ous
land worden gespeeld. Opening in Den
Haag.
Voor het eerst in de geschiedenis zullen
een Rus en een Amerikaan om de hoogste
damtitel kampen. Nederland en Frankrijk,
die gedurende een halve eeuw de enige
kandidaten waren voor de titel, zijn door
de nieuwe damlanden Rusland en Canada
wel leljjk verdrongen.
In „Het Damspel'
officieel orgaan van
de Koninklijke Ne
derlandse Dambond
geeft grootmeester
Herm. de Jongh als
oud-kampioen van
Frankrijk en Neder
land zijn mening
over de oorzaken en
wat er aan moet
worden gedaan om
het verloren terrein
te herwinnen.
Alle aanwezigen -
er waren er honder
den want het was Herman' Hoogland
marktdag voelden
dat het een historisch moment was, toen
Aris de Heer achter het bord plaats nam
en de eerste zet deed.
Iedereen kende De Heer, de rijke boei
uit de Beemster.
Men vertelde van hem dat hij nog nim
mer een partij dam had verloren. Maar
niemand kende de slanke jongeman die
tegenover hem zat. Men had hem zien
binnenkomen, hij was plotseling op de
grote zwaargebouwde Aris afgestapt. „Aris
de Heer?", vroeg hij. „Ja dat ben ik",
mompelde deze verbaasd. En toen begon
de strijd. Dat gebeurde in het jaar 1850 in
een groot café aan de Vijgendam te Am
sterdam. De gasten schoolden samen. Zij
die helemaal achteraan stonden klommen
op stoelen en tafels om niets van de strijd
te missen. Met de hoekopening 31-26 open
de de sterke Aris de Heer. In die tijd wa
ren het de sterke Noordhollandse dammen
de boeren die een voorliefde hadden voor
deze opening.
De jonge tegenstander (17-22) speelde
snel en elegant. Aris de Heer langzaam en
solide. In het middenspel nam hij zijn
tegenstander in de hekstelling. De span
ning werd toen voelbaar in de zaal, want
het was nog nooit gelukt tegen Aris zon
der nadeel zich uit de hekstelling te be
vrijden. De ander deed enige onverwachte
zetten, kwam los en had toen zelfs enig
overwicht op zijn rechtervleugel. Zo duur
de de strijd voort, vele uren; het met span
ning geladen publiek was doodstil.
In het eindspel kreeg de vreemde dam
mer enig voordeel, maar Aris de Heer kon
nog juist remise maken. Hij sprong op van
zijn stoel: „Ik had liever bericht gekregen
dat mijn beste os was dood gevallen, dan
dat ik deze partij had verloren", zei hij tol
slot van deze historische partij.
De geheimzinnige dammer kwam uit
Frankrijk. Het was het eerste contact wat
de Franse en Nederlandse dammers een
eeuw geleden met elkaar kregen.
In het laatst van de vorige eeuw kwam
in 1886 te Amiëns het eerste grote inter
nationale toernooi tot stand waaraan voor
Nederiand ook een zoon van de oude Ar:?
de Heer, Klaa.s de Heer, deelnam. De Ne
derlander won de derde prijs achter dc
Fransen dr. Dussaut en Barteling.
Wereldkampioen
Ondertussen was Isodore Weiss de grote
man in Frankijk geworden. Hij won alle
wedstrijden en Weiss was de eerste
Fransman die officieel de titel wereldkam
pioen toegewezen kreeg.
Toen rond de eeuwwisseling de Konink
lijke Nederlandse Dambond werd opgp-
richt en jaarlijks de wedstrijd om het na
tionaal kampioenschap werd gespeeld
voelde men er in Nederland toch veel voor
om een gooi te doen naar het wereldkam
pioenschap.
Tegen een hoge inzet kwam een maten
tot stand tussen de toenmalige Nederlandse
kampioen J. B. de Haas en Isodore Weiss
Dat was in 1904.
De Haas verloor en Weiss bleef wereld
kampioen. In 1912 slaagde de (in 1955
overleden) Utrechtse grootmeester Herm.
Hoogland er in als eerste Nederlander de
titel te veroveren. Het was in een rond-
toernooi met vijf Nederlandse en vijf
Franse meesters. Oorlogsomstandigheden
enerzijds en het feit dat Hoogland alleen
in een rondtoernooi zijn titel wilde ver
dedigen waren oorzaken dat eerst in 1925
te Parijs een groot internationaal toernooi
tot stand kwam. Opnieuw 5 Nederlandse
en 5 Franse meesters. Hoogland, die sinds
jaren geen wedstrijden meer had gespeeld,
bracht het niet verder dan een lange serie
remise-partijen. De Fransman Stanislas
Bizot won de titel.
In 1926 verloor Bizot de titel aan zijn
landgenoot Fabre. In 1928 won de Neder
lander Benedictus Springer in een groot
rondtoernooi te Amsterdam als tweede
Nederlander de titel. In 1934 won de
Fransman Maurice Raichenbach de we
reldtitel, nadat Springer vrijwillig aan de
pas opgerichte internationale dambond de
wereldtitel had beschikbaar gesteld.
Maar toen kreeg het spel in België.
Zwitserland en Italië sterke beoefenaars
en ook deze landen kwamen in de strijd
als het om de hoogste titel ging.
In 1945 verloor Raichenbach de titel aan
zijn landgenoot Chestem. In 1948 was het
de derde Nederlander Piet Roozenburg die
er in slaagde in een groot rondtoernooi
(waarin zeven nationaliteiten vertegen
woordigd waren) de wereldtitel te verove
ren. In 1952 kon Roozenburg zich ternau
wernood de Canadees Dagenais van het lijf
houden. In 1956 verloor Roozenburg de
titel aan de Canadees en huidige wereld
kampioen M. Deslauriers.
En nu in de voorwedstrijd de Rus ir.
Koeperman als overwinnaar naar voren is
gekomen zal de komende match om hei
wereldkampioenschap gaan tussen een Rus
en een Canadees.
Frankrijk. Nederland en de andere dam
landen die een eeuw de titel om beurten
in bezit hebben gehad staan nu als toe
schouwers naar het komende gevecht te
kijken.
Is het verloren terrein te herwinnen"?
Wil Nederland het verloren terrein
herwinnen, dan zal er meer moeten wor
den gespeeld en getraind. Want nog zijn
wij Nederlanders een sterk damland. Maar
de Koninklijke Nederlandse Dambond zai
een tiental prominente dammers ais oefen-
meesters moeten aanstellen om de jeugd
op weekends te trainen. Dan kunnen wij
in het jaar 1960 met een goede selectie
knappe jonge spelers aan het komend
wereld-rondtoernooi deelnemen.
Wat de komende strijd tussen de Rus en
de Canadees betreft, daarover lopen dp
meningen ook onder de deskundigen ve"
uiteen. Vele dammers houden het op een
overwinning van de oersolide Koeperman.
Deze laat niets aan het toeval over en
speelt alleen wat hij berekenen kan. De
aanhangers van de Canadees vertrouwen
op de geniale invallen van Deslauriers.
Vast staat dat de Nederlandse dammers
het voorrecht zullen hebben een damstrijd
te volgen die wij een decennium terug niet
hadden kunnen voorzien. De damsupre-
matie van Nederland en Frankrijk is ver
drongen door dammers in Canada (waar
als nationaal spel het grote bord met 144
ruiten wordt gebruikt) en door de Russen
(die voor het klein spel het schaakbord met
64 ruiten als nationaal spel beoefenen).
Nederland zal heel wat te doen hebben
om het verloren terrein terug te winnen.
Wereldkampioen in grootse vorm
Uit het toernooi wereldkampioenschap
1956.
lOOOCXXX-TX - ■-^XXjOCOCCCOCOO'yYv-- .'W rvYV-^noOOOOOCOOC
j
m,
Dit was de stelling die de huidige Ca
nadese wereldkampioen in de vijfde ronde
had tegen de Franse grootmeestér Dionis
De witte stukken (14) waren voor de
Fransman 22, 27, 29, 33, 35. 36, 37, 38, 39.
42, 43. 45, 47 én 48.
Zwart: 1. 2, 4, 6, 8, 9, 11, 12, 13, 16, 18.
19, 25 en 26.
Wit aan zet moest ondervinden hoe de
Canadees op sterke en geniale wijze de
Fransman tot overgave dwong.
1) 37-32 gedwongen, 26-31. 2) 42-37 of
31x42. 3) 48x37 19-23. Wat nu? 4) 39-34 is
wel gedwongen. En nu kan zwart op twee
manieren damzet veroveren. De inleiding
met 23-28 en 12-17 zou verkeerd zijn door
23x14 37-32 en wit heeft finaal gewonnen
eindspel. 4) 13-19. 5) 22x24 25-30. 6)
29x7 30-48 en de Fransman kwam na 32-
28 48x30 een stuk achter en verloor de
partij.
Oplossingen en correspr- dentie te zenden
aan het adres van de damredacteur, B
Dukel, Wijk aan Zeeënreg 125, IJmuiden.
geen brandende achterlichten zou hebben
gehad. Vlak na de aanrijding had hij
tegenover de bestuurder van de vracht
auto verklaard dat hij verblind werd door
een tegenligger. Ook tegen de politie had
hij dit verscheidene keren gezegd. Op de
zitting trok verdachte echter deze be
wering terug. „Ik weet niet meer wat ik
toen gezegd heb. Ik was zo in de war om
de jongen uit zijn benarde positie te be
vrijden. Het kan best zijn dat ik me in
die geest heb uitgelaten maar zeker weet
ik het niet meer". Verdachte zei verder
dat hij op het moment van de aanrijding
niet eens had geweten een auto te hebben
geraakt. Pas toen hij uitgestapt was had
hij gezien dat het een vrachtauto was. Hij
wist zeker dat de lichten van de vracht
auto niet brandden. Toen hij deze naderde
had hij twee donkere gedaanten gezien
die bij de motorkap stonden vermoedelijk
om iets te repareren.
De uit Haarlem afkomstige chauffeur
van de vrachtauto, die als getuige werd
gehoord, verklaarde zijn wagen in de berm
van de Schipholweg te hebben neergezet
omdat hij geen benzine meer had. Hij was
uitgestapt om in de buurt nieuwe -brand
stof te gaan halen. Volgens hem brandden
zowel de voor- als de achterlichten van de
vrachtauto. „Anders was er in mijn af
wezigheid al veel eerder een auto tegenop
gevlogen, want het was goed donker". Deze
getuige bevestigde dat verdachte na de
aanrijding in opgewonden toestand op hem
was tOL elopen en had geschreeuwd „Ik
was verblind, ik was verblind!" Volgens
hem was de botsing het gevolg van het
feit, dat de verdachte op het moment dat
hij de vrachtauto wilde passeren van
tegenovergestelde richting een grote tank
auto zag naderen. Hierdoor was hij te
dicht langs de voor driekwart in de berm
staande vrachtauto gereden met het be
kende gevolg.
Een 40-jarige chef van een Amster
damse transportonderneming, die kort
voor het ongeval de vrachtauto was ge
passeerd, deelde als getuige mede lichtjes
„gevloekt" te hebben over de wijze waar
op de vrachtauto in de berm was neerge
zet. Hij meende echter wel aan de achter
kant van de wagen een flauwe verlichting
te hebben waargenomen.
Een 36-jarige chauffeur van een KLM-
bus, die vlak achter de bestelauto had
gereden, was zeer positief in zijn oordeel,
dat hij geen spoor van een verlichting
aan de achterzijde van de vrachtauto had
gezien. Volgens deze getuige stond deze
wagen daar zeer onverantwoord. „Hij had
best nog wat meer in de berm kunnen
staan. Bovendien mag je daar niet eens
stoppen. Ik zei net tegen een passagier
„hou-je vast dat wordt een aanrijding"
toen de voor mij rijdende bestelauto al
tegen de vrachtauto op zat. Nee, die chauf
feur van de vrachtauto was goed fout want
zijn achterlichten brandden niet", aldus
deze getuige.
De officier van Justitie, mr. dr. R. W.
H. Pitlo, herinnerde er aan dat de ver
dachte eerst bij herhaling gezegd had
verblind te zijn door een tegenligger,
waardoor hij de vrachtauto te laat had
opgemerkt. Daarna heeft verdachte tegen
over de politie staan draaien. Hij reed
bovendien in een stevig tempo, te stevig
op deze gevaarlijke weg. Verdachte heeft
onvoldoende opgelet anders had hij de
langs de berm staande vrachtwagen moe
ten zien.
Verdachte's raadsman, mr. Van Wave-
ren, meende dat niet zijn cliënt maar de
bestuurder van de vrachtauto roekeloos -
heid moet worden verweten. Volgens hem
stond het vast dat de vrachtauto niet, 1-
thans zeer onvoldoende verlicht was. De
uitlating van zijn cliënt vlak na het on
geval moest geweten worden aan grote
zenuwachtigheid door de toestand van zijn
gewonde mede-inzittende. De verdediger
achtte de schuld van zijn cliënt niet wet
tig en overtuigend bewezen en conclu
deerde vrijspraak.
De rechtbank zal in deze zaak uitspraak
doen op donderdag 18 september om half
tien.
