Honderdste „Don Giovanni''
van Scipio Colombo
K. sch. vp. dr. C.B.E.E.
Hoofdpijn
'ASPRO
CHINEZEN WIJK
Inschrijving van woningzoekenden
in het gehele land gelijk
Agenda voor
Haarlem
Het avontuur van Joef en Brum
Kees Verwey portretteert
Georgette Hagedoorn
4
Panda voor de t.v.
De radio geeft zondag
De radio geeft maandag
T elevisieprogramma
J. Overduin overleden
Willem Goossens terug
De ,,Femina" geopend
Als de muziek van Mozart er niet was..
Route van gouden koets
en rijtoer door Den Haag
Helderse viskotter terecht
Uruguese composities
voor „Donemus"
Bij verhuizing telt de wachttijd in oude
gemeente mee in nieuwe gemeente
en nog
bergen werk..
Prins Bernhard naar
Bilderbergconferentie
Rotterdam heeft
metroplannen
Studiereis van ambtenaren
naar de V,S. en Canada
Geautoriseerde bewerking uit het Amerikaans door E. Veegens-Latorf
DOOR LIN Yü TANG
Oorspronkelijke titel
„Chinatown Family"
Volle-raelkverkoop in
Den Haag gestaakt
ZATERDAG 13 SEPTEMBER 1958
Er komt een nauwe samenwerking tot
stand tussen de Marten Toonderstudio's te
Amsterdam en de V.P.R.O. voor samen
stelling van televisie-uitzendingen voor de
kleine kinderen. Hiertoe zal de „Panda"-
strip speciaal voor de televisie worden om
gewerkt door de geestelijke vader hier
van, de auteur Lo Hartog van Banda. De
serie, die dit seizoen zal worden uitgezon
den, staat onder regie van Ben Klokman en
begint vermoedelijk zaterdag 11 oktober.
HILVERSUM I. 402 M. 8.00 VARA. 10.00 VPRO.
10.30 VPRO. 12.00 AVRO. 17.00 VPRO
17.30 VARA. 20.00—24.00 AVRO.
VARA: 8.00 Nieuws en postduivenber. 8.18. Weer
ol geen weer. 9.45 Geestelijk leven, caus. VPRO
10.00 Voor de jeugd. IKOR: 10.30 Doopsgezinde
Kerkdienst. 11.30 Vragenbeantw. AVRO: 12.00
Gram. 12.30 Sportspiegel. 12.35 Orgelspel. 13.00
Nieuws en SOS-ber. 13.07 Meded. of gram. 13.20
Even bijdraaien. 14.00 Boekbespr. 14.20 Omr.ork.
en solist. 16.00 Lichte muziek. 16.30 Sportrevue
VPRO: 17.00 Een synodale vergissing?, gesprek
17.20 Intern, congres van godsdienst-historici in
Japan, caus. VARA: 17.30 Voor de jeugd. 17.50
Nieuws, sportuitsl. en sportjourn. 18.30 Cabaret.
19.00 Discussie. 19.30 Zigeunerorkest. AVRO: 20.00
Nieuws. 20.05 Amus.muziek. 20.40 De jacht op de
dader, hoorsp. 21.20 Gram. 21.45 Act. 22.00 Lichte
rnuz. 22.30 Gram. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Met
de Franse slag.
HILVERSUM II. 298 M. 8.00 NCRV. 9.30 KRO.
17.00 IKOR. 19.00 NCRV. 19.45—24.00 KRO.
NCRV: 8.00 Nieuws en weeroverz. 8.15 Gram.
8.30 Morgenwijding. 9.15 Orgelconcert. KRO: 9.30
Nieuws. 9.45 Gram. 9.55 Hoogmis. 11.30 Gram.
12.20 Apologie. 12.40 Lichte muz. 12.55 Zonnewij
zer. 13.00 Nieuws en Kath. nieuws. 13.10 Gram.
13.30 Lichte muziek. 13.45 Boekbespr. 14.00 Gram.
14.45 De Vliegende Hollander, caus. 14.55 Piano
recital. 15.20 Klein koor. 15.35 Metropole-ork. en
soliste. 16.10 Sport. 16.30 Vespers. IKOR: 17.00
Herv. kerkdienst. 18.00 Het gamma van de Delta,
klankb. 18.15 De Kerk aan het werk, conferentie.
18.45 Pastorale rubriek. NCRV: 19.00 Kerkelijk
nieuws. 19.05 Jeugdkoor en orgel. 19.30 De mens
en ik. Romy Schneider, caus. KRO: 19.45 Nieuws.
20.00 Gram. 20.30 Act. 20.45 De gewone man. 20.50
Promenade-ork. en soliste.21.30 Waardepapieren,
hoorsp. 22.25 Gram. 22.35 Uit het Boek der Boe
ken. 22.45 Avondgebed en lit. kal. 23.00 Nieuws.
23.1524.00 Bariton en piano.
BLOEMENDAAL. 245 M.
10.00 ds. G. Toornvliet van Bloemendaal (uitz.
van de dienst gehouden op 7 sept. om 2 uur).
11.15 ds. G. Toornvliet (uitz. van de dienst, voor
belangstellenden gehouden op 7 sept. om 7.30 uur).
3.45 ds. H. W. Wierda van Haarlem-Nrd. (recht
streekse uitzending).
BRUSSEL. 324 M.
12.00 Amus.ork. 12.30 Weerber. 12.34 Amus.ork.
13.00 Nieuws. 13.15 Voor de soldaten. 14.00 Opera-
en Belcantoconcert. 15.45 Gram. 16.00 Voetbalrep.
16.45 Lichte muziek. 17.00 Sportuitsl. 17.15 Gram.
17.45 Sportuitsl. 17.52 Gram. 18.30 Godsd.halfuur.
19.00 Nieuws. 1930 Wereldtentoonstelling. 20.00
Gevarieerd progr. 22.00 Nieuws. 22.15 Gram. 22.50
Idem. 23.00 Nieuws. 23.05—24.00 Gram.
HILVERSUM I. 402 M. 7X00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymn. 7.20 Gram. 8.00
Nieuws. 8.15 Gram. 9.10 Voor de vrouw. 9.15 Gram.
9.35 Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 11.00
Idem. 11.45 Voordr. 12.00 Promenade-orkest. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Voor het platteland.
J2 43 Hammondorgelspel. 13.00 Nieuws. 13.15 Me
dedelingen of gram. 13.20 Theaterork. 13.55 Beurs-
ber. 14.00 Gram. 14.30 Moderne levensproblemen,
causerie. 14.45 Viool en piano. 15.15 Voordr. 15.30
- Gram. 17.00 Idem. 47.50 Mi-1. comm..18.00 Nieuws.
13.15 Regeringsuitz.: Hare Excellentie dr. M. A.
M. Klompé spreekt over de repatriëring uit In-
^donesië. 18.25 Amateursprogr. 19.00 Kinderkoren.
19.45 Gram. 20.00 Nieuws. 20.05 Gevar. progr. 21.15
Act. 21.30 Strijktrio. 22.10 Logboek München 1938.
22.30 Accord.muziek. 23.00 Nieuws. 23.15 Koersen
van New York. 23.16—24.00 Gram.
HILVERSUM II. 298 M. 7.00—24.00 NCRV.
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.10 Gewijde muz. 7.05 Een
woord voor de dag. 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.00
oor de zieken. 9.30 Voor de vrouw. 9.35 Gram.
P.40 Voordr. 10.00 Gram. 10.15 Theologische ether
leergang. 11.00 Gram. 11.35 Musettemuziek. 11.55
Lichte muziek. 12.55 Voor boer en tuinder. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Meisjeskoor. 12.53
Gram. en act. 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte muziek.
13.40 La Bruja, opera (verkort, gr.). 14.05 School
radio. 14.35 Gram. 14.45 Voor de vrouw. 15.15 Me-
trcpole-ork. 15.45 Gram. 16.00 Bijbellezing. 16.30
Viool en piano. 17.00 Voor de kleuters. 17.15 Lich
te muz. 17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitz.: De
B.B. van binnen en van buiten. Mr. L. Tielenius
Kruythoff vraagt de aandacht van de Nederland
se noodwacht. 18.00 Orgelspel. 18.30 Sport. 18.40
Vocaal ens. 19.00 Nieuws en weerber. 19.10 De
repatriërenden uit Indonesië, caus. 19.20 Kamer-
muz. 19.40 Volk en Staat, caus. 19.55 Gram. 20.00
Fadiokrant. 20.20 Jeugdorkest. 20.50 De gouden
veerdienst, klankb. 21.40 Gram. 22.05 Boekbespr.
22.20 Mezzo-sopr. en piano. 22.45 Avondoverden
king. 23.00 Nieuws. 23.1524.00 Gram.
BRUSSEL. 324 M.
12.00 Gram. 12.30 Weerber. 12.34 Voor de landb
12.42 Gram. 13.00 Nieuws. 13.11 Gram. 14.00 School
radio. 15.45 Blaastrio. 16.00 Koersen. 16.02 Voor de
zieken. 17.00 Nieuws. 17.10 Gram. 17.30 Ritm. muz.
13.00 Franse les. 18.15 Zang en piano. 18.30 Voor
de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.30 Wereldtentoon
stelling. 20.00 Kamerork. 21.30 Amus.muziek. 22.00
Nieuws. 22.15 Gram. 22.55 Nieuws. 23.00 Voor de
zeelieden.
VOOR MAANDAG
NTS: 20.00 Journaal en weerbericht. NCRV.
20.20 Attentie. 21.00 De bekentenis, éénakter. 21.40
Waar hun hart naar hunkert, reportage. 22.00
Dagsluiting.
Te Kampen is, éénenvijftig jaar oud,
overleden de letterkundige drs. J. Over
duin, redactie-secretaris van de Christe
lijke Encyclopaedie. De heer Overduin
heeft bekendheid verkregen door zijn ro
mans Huurling en herder" en „Het para
dijs". Onder het pseudoniem Kees Kander
schreef hij enkele jongensboeken.
Goossens' Volkstoneel zal dit jaar het
seizoen in het Centraal Theater te Amster
dam openen. Van 16 september af worden
iedere avond voorstellingen gegeven van
„De witte non". Willem Goossens, terug
gekeerd van een buitenlandse tournee, zal
wederom de rol vervullen van kapitein Se-
veri, de titelrol wordt gespeeld door Willy
Zuidema.
In Rotterdam is de elfde „Femina", de
beurs voor mode en huishouding, in de
Ahoy-hallen geopend door de echtgenote
van de burgemeester, mevrouw mr. J.
van Walsum-Quispel.
Een ruime plaats is dit jaar aan de af
deling „Doe het zelf" gegeven.
Een centrale plaats op de beurs neemt
het kogelhuis van een Duitse architect in.
Ook is er de „Spindlerbungalow" te zien,
die men voor 30.000 kan laten bouwen,
en het zomerhuisje „Home-A-Van" (va
riant op caravan), dat geheel ingericht
f 4400 kost. Er is ook een. stand van de
Cistercienser abdij Sint Bernadette bij
Antwerpen, waar door deze broeders ver
vaardigde vruchtenwijn wordt verkocht
ten bate van een internationale inrich
ting voor verwaarloosde "jeugd.
De Nederlandse Opera te Amsterdam Ludwig, mooi zijn. Zij bleken echter wat
heeft Mozarts tragi-komische opera „Don
Giovanni" weer eens ter hand genomen.
Dit gebeurde met een zeer gewijzigde be
zetting maar tevens onder een andere
muzikale leiding en totaal vernieuwd wat
regie, decors en kostuums betreft, waar
mee dan van de vorige monteringen (die
geregisseerd werden door Abraham van
der Vies) niets overbleef. Wolf-Dieter
Ludwig kreeg de kans het toneelaspect
van de scenisch bijzonder moeilijke opera
naar zijn inzichten te realiseren. Dat bij
zonder moeilijke klemt te meer in een
theater als de Amsterdamse Stadsschouw
burg, dat voor een doorlopend spel in tien
taferelen vrij primitief geoutilleerd is. Dit
heeft de regisseur niet weerhouden met
zware practicabels en zetstukken te wer
ken, waarvan de plaatsing de voortgang
belangrijk ophield, tot schade van de mu
zikale interpretatie, die niet gediend is
met lange pauzes, welke de spanning ver
breken. De hoofdzaak wordt aldus gehin
derd door de bijkomstigheden. Deze zou
den meer synthetisch opgevat het eigen
lijke muzikale drama doelmatiger dienen.
Toegegeven worde, dat de meeste toneel
beelden, ontworpen door Wolf-Dieter
De stoet, welke dinsdag tegen een uur
van het Paleis aan het Lange Voorhout in
Den Haag vertrekt om de gouden koets
met, de Koningin, Prins Bernhard en de
prinsessen Beatrix en Irene te begeleiden
naar de Ridderzaal, waar de plechtige
opening van de nieuwe zitting der Staten-
Generaal zal geschieden, rijdt van het pa
leis via Lange Voorhout, Kneuterdijk, Lan
ge Vijverberg en Korte Vijverberg naar de
Ridderzaal op het Binnenhof. Langs de
zelfde route keert de stoet naar het paleis
terug.
Des middags om vier uur zullen de Ko
ningin en de Prins met de vier prinsessen
een rijtoer maken langs de volgende route:
Huis Ten Bosch, Bezuidenhoutseweg, He
rengracht, Fluwelen Burgwal, Wijnhaven,
Kalvermarkt, Grote Marktstraat, Grote
IVXrkt, Jan Hendrikstraat, Riviervismarkt,
Groenmarkt, Hoogstraat, Noordeinde, Zee
straat, Sophialaan, Plein 1813, Alexander-
straat, Javastraat, Wassenaarseweg, Van
Alkemadelaan, Willem Witsenplein, Laan
van Nieuw Oost-Indië, Leidse Straatweg,
Huis Ten Bosch.
Bij deze rijtoer rijdt de hoofdcommissa
ris van politie te paard voorop. Daarop
volgt een met vier paarden bespannen
open rode landauer met de Koningin, de
Prins en de prinsessen Margriet en Ma
rijke. In een tweede met vier paarden be
spannen open rode landauer volgen de
prinsessen Beatrix en Irene.
In een volgrijtuig nemen plaats me
vrouw M. L. J. D. van Wickevoort Crom-
melin en mr. G. C. D. baron van Harden-
broek, in een tweede luitenant-generaal
C. F. Pahud de Mortanges en majoor W. F.
K. Bischoff van Heemskerck.
Het escorte van het rijtuig van de Ko
ningin en de Prins wordt gevormd door
luitenant-kolonel-vlieger mr. R. J. E. M.
van Zinnicq Bergmann en luitenant-kolo
nel C. C. Geertsema, dat van het rijtuig
van de prinsessen Beatrix en Irene door
luitenant-kolonel J. J. L. baron van Lyn-
den en majoor J. Ie Heux.
onpraktisch. De ervaring van deze pre
mière zal waarschijnlijk wel een oplossing
vinden om de continuïteit van de muzikale
en scènische handeling te verzekeren.
Scipio Colombo vertolkte deze avond
voor de honderdste keer de titelpartij, een
van zijn glansrollen. Met zijn markant ge
luid van sonoor getimbreerde bariton en
met zijn lenig, in geraffineerd uitgewerkte
details levendig spel, suggereerde hij een
sublieme incarnatie van de duivelse op
snijder der legende. Aangekondigd was,
dat als Leporello, het debuut zou plaats
hebben van Cornelis Schell, die, van de
Vlaamse Opera van Antwerpen komende,
nu aan het Amsterdamse gezelschap ver
bonden is. Hij werd echter ziek gemeld.
In zijn plaats stond nu naast Colombo
diens vanouds beproefde tegenspeler Fritz
Ollendorff van de Opera van Dusseldorp-
Duisburg: onnodig te zeggen, dat deze
combinatie een ideale werd, al kwam ze
dan te elfder ure tot stand, in feite „a l'im-
proviste" in een nieuwe zetting. Ollen-
dorffs „register-aria" was uiteraard weer
zijn glansstuk, maar, op de keper be
schouwd, slechts een gering onderdeel van
zijn in finesses uitgewerkte interpretatie.
Tot de vertolkers van de vroegere bezet
ting behoorden nog Nel Duval, die als
Zerlina een opmerkelijk speeltalent ont
wikkelt, benevens Guus Hoekman als de
imposante „Commendatore" de „stenen
gast". J6os Burcksen maakte van de Ma-
setto een goede creatie. Overigens traden
als nieuwelingen op Marijke van der Lugt
als Donna Anna, Maria van Dongen als
Donna Elviria en Arjau Blanken als Don
Ottavio, een trio van de jongere genera
tie, dat een buitengewoon verantwoorde
lijke vocale taak in het werk heeft. Van
ieder dezer drie zijn respectabele dingen
te vermelden, genoeg althans om met ver
trouwen hun verdere ontwikkeling en ar
tistieke rijpwording af te wachten. In hun
samenzang bereikten zij nog niet het
klankevenwicht, dat voor de muziek van
Mozart van zo groot belang is. Maar wie
weet of na de première (die steeds de echte
generale repetitie is) dat équilibre niet zal
worden bereikt.
Op tal van treffende effecten van de
spelregie zou gewezen kunnen worden, al
leen aan het slot van de eerste akte, bij
het optreden van het ballet (ingestudeerd
door Margot van Wilgenburg) was het en-
semblespel nogal verward. En wat in het
laatste tafereel de ondergang van Don
Giovanni betreft, dit leek tamelijk primi
tief opgelost. Als er de geniale muziek
van Mozart niet was.
Maar deze werkte steeds verrukkelijk
onder de veilige maatstok van Alfred Eich-
man, die de beste hoedanigheden van het
opera-orkest op fijnzinnige wijze wist uit
te buiten.
Jos. de Klerk
Gisteren werd de scheepvaart per radio
verzocht uit te kijken naar de Viskotter
„Willem", HD. 24, die op 30 augustus uit
Den Helder was vertrokken met bestem
ming Las Palmas op de Canarische
Eilanden en die reeds enige dagen gele
den daar had moeten aankomen. Korte
tijd nadat de oproep van de scheepvaaart
was uitgezonden kwam uit Las Palmas
het bericht, dat de kotter daar was gearri
veerd.
De Haarlemse schilder Kees Verwey
heeft van de minister van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen opdracht gekre
gen een getekend portret van de voor
drachtkunstenares Georgette Hagedoorn
te vervaardigen. Het portret zal eidendom
worden van het rijk. In overleg met me
vrouw Nijhoff-Hagedoorn zal er een pas
sende bestemming aan worden gegeven.
Mej. Erna de Yerequi, pianiste uit Uru
guay, die reeds enige tijd in Nederland
woont, heeft ten kantore van de stichting
„Donemus" te Amsterdam uit naam van
enige musici in Uruguay een aantal com
posities voor zang en/of instrumenten
aangeboden. De directeur van de stich
ting, de heer André Jurres, aanvaardde
deze dankbaar.
Nee, het viel Joef en Brum daar helemaal niet mee, in het paleis van kikkerkoning
Brandus. De hele dag hard werken, en altijd maar in dat nare halfduister onder
water! Drie dagen moesten ze nu a.1 voor straf dat werk doen
„Konden we maar vluchten", zuchtte Joef, toen ze neerslachtig bij elkaar zaten.
Vluchten Ja, als dat eens kon. Ze wisten, dat Brandus 's middags een dutje deed.
Als ze het nu eens probeerden?
Joef ging voorzichtig om een hoekje kijken 5556
Advertentie
(Kale schutting vraagt
dringend Ceta-Bever
Buitenbijts)
Met ingang van 1 oktober zullen de huis-
vestingsbureaux van alle gemeenten de
zelfde gedragslijn volgen bij de inschrij
ving van woningzoekenden. Minister
Klompé heeft namelijk op grond van de
Woonruimtewet 1947 bepaald, dat op zijn
minst als woningzoekenden dienen te wor
den ingeschreven gehuwde mannen, die
niet over redelijke woonruimte beschik
ken, alsmede kostwinners, die elders wo
nen, maar binnen de gemeente werken.
Aanstaande echtparen zuilen dus voort
aan in het gehele land in ieder geval van
de huwelijksdatum af kunnen worden in
geschreven. Gemeenten die wegens hun
woningsituatie soepeler inschrijvingsvoor-
waarden kunnen hanteren, zullen dat blij
ven doen.
In een toelichting aan de gemeentebe
sturen zegt de minister van Maatschappe
lijk Werk, dat voor vele woningzoekenden
een verwarde situatie is ontstaan door de
zeer verschillende voorschriften dienaan
gaande in de onderscheidene gemeenten,
ook al waren de huisvestingsomstandighe
den niet zeer afwijkend. Hierdoor betwij
felden woningzoekenden vaak, of hun be
langen wel op de juiste wijze werden be
hartigd. Ook in de gemeentelijke huisves
tingskringen werd behoefte gevoeld aan
grotere overeenstemming in gedragslijn.
Voorts deelt minister Klompé mede, dat
zij ook een algemeen geldende maatregel
heeft willen nemen ten aanzien van de
Wachttijd, dié bij verhuizing naar èén an
dere gemeente tot nu toe doorgaans niet
in beschouwing werd genomen, hetgeen
als een onbillijkheid werd gevoeld. Daar
om is nu bepaald, dat zij, die zich in een
andere gemeente wensen te vestigen, des
gevraagd een verklaring ontvangen, waar
uit blijkt hoe lang zij als woningzoekend
staan ingeschreven. De nieuwe gemeente
moet bij de urgentiebepaling van de aan-
Advertentie
Zitten is er voor een huisvrouw niet bij. Het werk moet
doorgaan. Daarom bij opkomende pijnen: 2 'ASPRO's en
de pijn verdwijnt. Zorg dat U altijd 'ASPRO' bij de hand
hebt. Ook zenuwpijn, lusteloosheid, moeheid of dat
gevoel van rillerigheid verdwijnen snel en zeker
door 'ASPRO'
Want 'ASPRO'doet meer. 'ASPRO' maakt dat U zich
prettiger voelt, fit! U kunt het werk weer aan!
2 'aspro'1 .-en Utfoitufeeb ft.
Luister nat ons programma ..HERHALING OP VERZOEK" over Radio Luxemburg (203 m.) iedere zondagmorgen 10.45
vraag rekening houden met de elders door'
gemaakte inschrijvingstijd. Inschrijving
op de lijst van woningzoekenden houdt
uiteraard op zich zelf nog niet in, dat men
onmiddellijk voor een woning in aanmer
king komt. Dit is afhankelijk van plaatse
lijke omstandigheden, welke alleen door
het gemeentebestuur kunnen worden be
oordeeld. Minister Klompé is echter wel
van mening, dat deze nieuwe bepalingen
het resultaat zullen hebben, wanneer de
gemeenten hun huisvestingsbeleid aan de
ze voorschriften kunnen aanpassen. Als de
plaatselijke omstandigheden dit niet toe
laten wordt tenminste bereikt, dat de ter
mijn van inschrijving in de ene gemeente
ook geldt in de nieuwe gemeente, waar de
belanghebbende zich moet vestigen.
Prins Bernhard is gisteren per vliegtuig
in Engeland aangekomen, waar hij in
Buxton in het graafschap Derbyshire een
weekeindconferentie over de internationa
le politiek zal leiden van de in 1954 door
hem gestichte Bilderberggroep. Het doel
van de groep is een nauwe samenwerking
tussen Europa en Amerika tot stand te
brengen. De conferentie wordt bijgewoond
door 60 gedelegeerden uit de Verenigde
Staten en vele Europese landen. Tot hen
behoort ook de Britse oppositieleider Hugh
Gaitskell.
In Rotterdam bestaan plannen voor de
aanleg van een ondergronds vervoerssys
teem. Binnenkort zullen ambtenaren van
diverse gemeentelijke diensten naar Ca
nada en de Verenigde Staten vertrekken
om in verschillende steden de ondergrond
se transportsystemen te bestuderen. Het
college van B. en W. heeft in zijn vergade
ring van gisteren tot deze studiereis beslo
ten. Bezocht zullen worden New York.
Philadelphia en Toronto. Vooral de metro
in laatstgenoemde stad is voor de Rotter
damse technici van groot belang, omdat
deze pas enkele jaren oud is en vele nieu
we technische snufjes heeft, die nog niet
in Europa worden toegepast.
37. Door in de laagte te blijven stromen.
Daardoor worden zij Meesters der Ravijnen.
En zo zochten Tom Fong en zijn volk dê lage
plaatsen en drongen overal door en bleven voortbe
staan als de zee.
De beste mens is als water
Water is goed voör alle dingen
En wedijvert niet met hen.
Het blijft op de lage plaatsen, die allen verachten
Waarin het de Tao nabijkomt.
Hoe kan de gewone mus zich vermenigvuldigen en
verbreiden en overal bestaan? Waarom heeft hij zo
dicht bij de mensen ongedeerd kunnen voortleven en
is toch de talrijkste soort in deze wereld geworden?
Omdat zijn veren grauw zijn, omdat hij geen strijd
voert en door de mensen niet wordt opgemerkt.
Tom Fong was er zo aan gewend „Langstaart" te
worden genoemd, dat het hem niet meer kwetste. Zelf
had hij niet Laotse's uitspraak gelezen, „Zij. die de
laster van de wereld moeten verdragen, zijn de pijlers
van de Staat." Maar het zat in zijn bloed. „De op
rechten geloof ik; de leugenaars geloof ik ook." Hoe
kon de wereld Tom Fong raken, gepantserd met een
ondoordringbaar harnas van weten en doen alsof hij
niet wist?
Maar Tom Fong was ook menselijk. Hoewel hij zich
niet met andermans zaken bemoeide en niet aan po
litiek deed, zag hij graag, dat zijn eigen land sterk
was.
Tom Fong liep op straat niet langer gebukt naar het
asfalt te kijken. Hij droeg het hoofd rechtop en keek
de mensen, die hij tegenkwam, in de ogen en hij wist,
dat ze zijn vechtende volk bewonderden. De Amerika
nen juichen iedereen toe, die vecht. Dat wist hij. De
Amerikaanse zendelingen, die naar China gingen om
het evangelie van de vrede te prediken, noemden hun
zending een „uitdaging" alsof het heidendom hen uit
daagde. De Noordpool of de Mount Everest was een
uitdagfng" voor hen. Kon het de Noordpool of het
heidendom wel iets schelen? Maar zij moesten het zo
voorstellen om het bloed van de zendeling in beweging
te brengen, daar hij anders geen vrede kon prediken
voor een volk, dat nooit in vechten had geloofd en dat
zelfs in twist de vuist niet ophief. Maar nu was er geen
ontkomen aan het feit, dat China heldhaftig vocht en
bewonderd werd. In de Bovengrondse keken de passa
giers naar Tom Fong en glimlachten tegen hem. Hij
had zich nog nooit tevoren zo gevoeld. Het was alsof
iemand een bloem in zijn knoopsgat had gestoken,
hem had opgemerkt, hem, Tom Fong, die nog nooit
eerder was opgemerkt. Iedere week, dat het Chinese
leger langer stand hield in Woosung en Kiangwan,
maakte de heerlijkheid voor Tom Fong groter. Als de
mensen tegen hem zeiden: „Je land vecht tegen de
Jappen. Mooi werk!" antwoordde Tom Fong: „Jawel,
China is aan het vechten."
Stilletjes hing hij de Chinese vlag met Je blauwe
hemel, de witte hemel en de rode aarde uit het kel
derraam van zijn winkel en onder de woorden „Tom
Fong wasserij-met-de-hand" schreef hij „China
vecht."
Zo tastte de oorlogskoorts het gezin Fong aan. Ter
wijl de vader en moeder de oorlog met kalme trots
en waardigheid beschouwden, raakten Tom en Eva er
hevig door in beroering, vooral de kalme Eva. Wat
was het standpunt van burgemeester La Guardia? Hij
voerde een verkiezingscampagne en hij was voor hulp
aan China tegen Japan en hij was van Italiaanse af
komst, net als Flora. Dat gaf de familie een warm ge
voel voor Flora en zij was trots en gelukkig. Al wa
ren de Verenigde Staten nog niet in oorlog met Japan,
de Chinezenwijk was het wel. Daar hier het centrum
en de activiteit lag, werd de Chinezenwijk een gebied
van hevige emoties, alsof er een onzichtbare kracht
in de lucht was, die alle Chinezen in een draaikolk
meezoog. Allen behalve de rijke Chinese families die
in de bovenstad woonden. Luidsprekers op straat
schetterden de frontberlchten in het Kantonees. Vlag
gen wapperden, aanplakbiljetten bedekten de muren,
een wit dundoek was dwars over de straat gespannen
en drong aan op geldelijke steun. Er werd veel geld
verdiend met 't maken en verkopen van Chinese vlag
gen en knopen.
Freddie liet zichzelf tot lid van het comité benoe
men. Hij kende iedereen in de Chinezenwijk. Hij ken
de de „onofficiële burgemeester van de Chinezen
wijk" en hij wist de adressen van alle Chinezen ten
zuiden van de Vierendertigste Straat. Er werd een
campagne gevoerd om geld in te zamelen voor pakjes
aan de Chinese soldaten, die nog standhielden op de
Ikangwanlijn rondom Shanghai. Op een dag verscheen
hij in het huis van zijn vader.
„Vader," zei hij, „Ik zit in het inzamelingscomité.
Iedereen weet, dat u mijn vader bent. Hoeveel kunt
u geven?"
De hele familie zat in de woonkamer.
„Hoeveel had je gedacht?" vroeg de vader.
Freddie had in gedachten honderd dollar, maar
hij zei: „Ik weet, dat wij niet rijk zijn, maar als
comitélid moet ik een voorbeeld geven. Ik zou zeggen
twee a driehonderd. Het is voor onze soldaten.
De vader kneep zijn lippen op elkaar en rookte
stilzwijgend zijn pijp en keek iedereen aan en pufte
nog eens.
„Ik weet niet of wij wel aan het spaargeld moe
ten komen," zei de moeder, de ogen op haar man
gericht.
„Wij hebben beloofd vijf dollar per maand bij te
dragen. Vijf dollar per maand zolang de oorlog
duurt,", zei de vader en trok weer aan zijn pijp
„Het spaargeld is voor het restaurant, dat moeder
van plan is te openen," zei Loy. Flora en Tom en Eva
keken gespannen toe.
Langzaam stond de vader op, ging naar zijn ka
mer en kwam weer terug met een pakje in een doek.
Hij maakte de doek los en er kwam een bruine en
veloppe te voorschijn met vele Chinese cijfers erop
gekrabbeld. Diep ademend keek hij naar Freddie en
zei: „Waarvoor zei je, dat het geld was?"
„Om pakjes aan de soldaten aan het front te stu
ren, die bloeden voor het vaderland, sterven voor
het vaderland."
De familie wist van het bestaan van de in een doek
gewikkelde enveloppe af, maar had haar maar zel
den gezien. Het geld werd altijd bewaard in een kast,
waarvan vader de sleutel had.
Er zaten meer dan vierentwintighonderd dollar in
het doekje. Tom Fong had een rekening-courant bij
de Manhattan Trust Company, waar Flora hun
cheques verzilverde, maar hij liet daar nooit meer
dan twee of driehonderd dollar staan. De rest legde
hij wég in vijftig dollarbiljetten.
(Wordt vervolgd)
In Den Haag wordt al meer dan een
maand, zonder dat men klachten daarover
heeft ontvangen van het publiek, geen
volle melk meer afgVeverd. Toen de melk-
slijters met vakantie gingen, besloot de
melkhandel de levering van volle melk, die
tot dat tijdstip slechts op bestelling werd
geleverd, te staken. De omzet lag ver be
neden één percent van de totale melkom-
zet. Toen in de vakantieperiode geen klacht
bij de melkhandel binnenkwam, verdween
na de melkslijtersvakantie de volle melk
geheel van de markt.
Zo verdween in Den Haag de volle mejk
geruisloos uit de handel, nog voordat het
Produktschap Zuivel minister Vondeling
adviseerde het volle-melkexperiment te
staken. Het is niet onwaarschijnlijk dat
andere steden het voorbeeld van Den Haag
zullen volgen of reeds gevólgd hebben.
ZATERDAG 13 SEPTEMBER
Stadsschouwburg: Toneelgroep Puck
met „Terug naar Bountiful", 20 uur.
TENTOONSTELLINGEN
„In''t Goede Uur": Expositie van teke
ningen en schetsen van Lily van Cleeff,
tot 22 uur.
FILMS
Cinema Palace: „De jonge leeuwen", 18
jaar, 20 uur. Frans Halstheater: „Het dal
der begeerte", 18 jaar, 19 en 21.15 uur.
Lido Theater: „Meisjes, mambo's en
whiskey", 18 jaar, 19 en 21.15 uur. Luxor
Theater: „El Hakim", 14 jaar, 19 en 21.15
uur. Minerva Theater: „The Prince and the
Showgirl", 19 en 21.15 uur. Rembrandt
Theater: „Tabarin", 14 jaar, 19 en 21.15 u.
Roxy Theater: „De duivelsbocht", 14 jaar,
19 en 21.15 uur. Studio Theater: „De jonge
leeuwen", 20 uur.
ZANDVOORT, Theater Monopole: ,De
liefdesroman van een koningin", 14 jaar,
20 uur.
DIVERSEN
„In 't Goede Uur": Klassiek grammo-
fconplatenconcert, 21 tot 22 uur.
Krelagehuis: Dahliatentoonstelling tot
22 uur.
Brinkmann: Youth for Christ Rally',
spreker de heer Th. Kunst, 20 uur.
Dreef: Marswedstrijden, 20 uur.
ZONDAG 14 SEPTEMBER
Stadsschouwburg: Toneelgroep Puck met
.Terug naar Bountiful", 20 uur.
TENTOONSTELLINGEN
„In 't Goede Uur": Expositie van teke
ningen en schetsen van Lily van Cleeff,
10 tot 22 uur.
FILMS
Cinema Palace: „De jonge leeuwen" 18
jaar, 13.30, 16.30 en 20 uur. Frans Hals-
theater: „Het dal der begeerte", 18 jaar,
14, 16.30, 19 en 21.15 uur. Lido Theater:
Zanzabuku", a.l., 11 uur; „Meisjes, mam
bo's en whiskey", 18 jaar, 14, 1(5.15, 19 en
21.15 uur. Luxor Theater: „El Hakim" 14
jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Minerva
Theater: „The kid", a.l., 14 en 16.15 uur;
„The Prince and the Showgirl", 14 jaar,
19 en 21.15 uur. Rembrandt Theater: ,Het
grote avontuur", a.l., 11 uur; „Tabarin',',
14 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Roxy
Theater: „De duivelsbocht", 14 jaar, 14,
16.15, 19 en 21.15 uur. Studio Theater:
„Tosca", 14 jaar, 11 uur; „De jonge leeu
wen", 18 jaar, 13.30, 16.30 en 2(i uur.
ZANDVOORT, Theater Monopole: ,Dp
avonturen van Robinson Crusoë", a.l., 14.30
uur; „De liefdesroman van een koningin",
14 jaar, 20 uur.
DIVERSEN
.,In 't Goede Uur": Klassiek grammo-
foonplatenconcert, 21 tot 22 uur.
Krelagehuis: Dahliatentoonstelling, 10
tot 22 uur.
MAANDAG 15 SEPTEMBER
Grote Kerk: Beiaardconcert Arie Peters,
15.30 uur.
TENTOONSTELLINGEN
,In 't Goede Uur": Expositie van teke
ningen en schetsen van Lily van Cleeff,
10 tot 22 uur.
FILMS
Cinema Palace: „De jonge leeuwen". 18
jaar, 14 en 20 uur. Frans Halstheater: ,Het
dal der begeerte", 18 jaar, 14.30, 19 en 21.15
uur. Lido Theater: „Meisjes, mambo's en
whiskey", 18 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15 u.
Luxor Theater: „El Hakim" 14 jaar, 14, 19
en 21.15 uur. Minerva Theater: „My man
Godfrey", a.l., 20.15 u. Rembrandt Theater:
Tabarin", 14 jaar, 14, 16.15, 19 en 21.15 u.
Roxy Theater: „De rebellen van Quebec",
14 jaar, 14.30, 19 en 21.15 u. Studio Theater:
De jonge leeuwen", 18 jaar, 14 en 20 uur
ZANDVOORT, Theater Monopole: „De
lange, hete zomer", 18 jaar, 20 uur.
DIVERSEN
„In 't Goede Uur": Klassiek grammo-
foonplatenconcert, 21 tot 22 uur.