Felle repliek van prof. Kisch
in zaak-Elisabeth Boll
De P. v.d.A.-motie over Nieuw-Guinea
B.O.A.C. opent
diensten met
transatlantische
de Cornet IV
„Vader van het meisje is
een onschuldig man"
Een interessant
boek met vele
foto's van nieuwe
meubelen uit
•p aanvraag qra
istoegezonden
door. V i
Idlewild ontvangt straal-
clippers" voorwaar delijk
.^Hoe is het ontstaan?
M. Kij k eens in
ónze kollektie.
H0E3wordt U
Organisaties voor Europese
eenwording gaan samen
Op 11 oktober wordt in
Roermond een congres
gehouden
Strijd om presidentschap
van Belgisch Rode Kruis
Hilversum wil paviljoen
van de Expo kopen
Verklaring van Faubus
l'lllu
Dulles poogt de gemoederen
op Formosa te sussen
A merikaanse politiek is
niet veranderd
én öm He
Binnenhof
Op de
'^Praatótocl
Het ongeluk op de „nood-
overweg"' in Wezep
Grove veronachtzaming
Noord-Sumatra lijdt
onder bendeterreur
Dit woord: BIJBEL
ZATERDAG 4 OKTOBER 1958
Het internationale gerechtshof te Den
Haag heeft vrijdag de behandeling voort-
-«an de zaak-Elisabeth Boll, het der
tienjarige dochtertje van de Nederlandse
kapitein ter koopvaardij Johannes Boll
en een inmiddels overleden Zweedse moe
der.
Zweden heeft Elisabeth Boll onderworpen
aan „beschermende opvoeding", Neder
land acht dit een schending van de in
1902 tot stand gekomen en door beide lan
den ondertekende internationale overeen
komst betreffende het voogdijschap.
In zijn repliek die gekenmerkt Werd door
een hartstochtelijke bewogenheid, die men
zelden voor het internationale gerechtshof
hoort, heeft de Nederlandse pleitbe
zorger, professor I. Kisch van de Amster
damse universiteit, verklaard dat zijn te-
genpleiter, de Belgische professor Rolin,
heeft gepoogd het denkbeeld ingang te
doen vinden dat Johannes Boll schuldig is
aan een misdrijf, niettegenstaande hij
door Zweedse gerechtelijke instanties on
schuldig werd bevonden (Johannes Boll
was ervan beschuldigd zich oneerbaar te
genover zijn toen achtjarige dochter te
hebben gedragen. Deze beschuldiging
bleek volkomen onhoudbaar).
Prof. Kisch zei dat hij Johannes Boll
nooit had ontmoet. „Ik geloofde, dat dat
onder deze omstandigheden beter was",
zo voegde de raadsman hieraan toe. „In
de Angelsaksische landen huldigt men ech
ter de gezonde opvatting, dat een on
schuldige man ook als zodanig moet wor
den behandeld. Maar hier, op het conti
nent, blijft een man schuldig zolang hij
zijn onschuld niet heeft bewezen.
„Ik hoop dan ook, dat het hof de Zweed
se lezing niet zal aanvaarden. De Zwe
den hebben beweerd, dat het meisje niet
opnieuw onder de invloed van de vader
mag komen. Wat is hier echter op tegen?
De vader is onschuldig en heeft derhalve
het recht, zijn eigen kind op te voeden".
Geen Zweedse „superwet"
In de middagzitting had prof. Kisch zich
voor de tweede en laatste maal verdiept
in het veelomstreden begrip „openbare or
de". De Nederlandse raadsman meende in
dit verband, dat de wet, waarop Zweden
zich beroept, niet kan worden uitgespeeld
tegen het voogdijverdrag. Het is geen su
perwet waarvan de rechtskracht uitgaat
boven het nationaliteitsprincipe, dat in
het verdrag is vastgelegd.
Indien Zweden meent, dat het beroep op
de „openbare orde" in dit .geval geoorloofd
is, zal het deze bewering met bewijzen
moeten staven, aldus prof. Kisch. Is er in
derdaad een aanwijzing, dat het beroep
op de openbare orde terecht is gedaan? Of
is men van mening, dat een beroep op de
„openbare orde" als zodanig boven alle
kritiek is verheven? In het laatste geval
zou men zich bij ieder geschil oyer.- de
toepassing van het voogdij verdrag op dit
bègrip kunnen beroepen, err -dat-zou hét
einde van het verdrag kunnen betekenen.
„Verkeerd gerichte liefde"
Aan het slot van zijn betoog herinnerde
prof. Kisch de Zweden aan de woorden
van de Bijbel: „De vreemdeling, die als
vreemdeling bij u verkeert, zal onder u zijn
als een inboorling van ulieden, gij zult hem
liefhebben als uzelven". De Nederlandse
pleiter geloofde dat de Zweedse autoritei
ten een ernstige poging hadden gedaan om
in het belang van Elisabeth Boll te han-
Advertentie
pa
i a
a
INTERIEUR
INTERIEURVERZORGING
•ARTELjORISSTR. 1MT HAARLEM
De Nederlandse Raad der Europese Be
weging en de Beweging van Europese Fe-
leralisten (B.E.F.) hebben samen een
nieuwe organisatie gevormd: de Europese
Beweging in Nederland.
Deze nieuwe organisatie zal op 11 okto
ber in Roermond een congres houden on-
der voorzitterschap van prof. dr. H. Brug-
nans, rector van het Europa-College.
Dr. S. L. Mansholt, vice-voorzitter van de
commissie van de Europese Economische
Gemeenschap, drs. E. H. van der Beugel,
staatssecretaris van Buitenlandse Zaken,
mr. H. R. Nord, algemeen voorzitter van
de B.E F., drs. D. Roemers, tweede voor
zitter van het N.V.V., en ir. P. A. A. Wirtz,
directeur van de Oranje-Nassau-mijn, zul
len op het congres het woord voeren.
delen, „maar de liefde voor het kind is
ontaard in een verkeerd gerichte liefde".
Om prof. Rolin gelegenheid te geven,
zijn dupliek grondig voor te bereiden, werd
de zitting daarop tot hedenmiddag ge
schorst. Verwacht wordt, dat de monde
linge behandeling vandaag zal worden be
sloten, maar het zal nog wel enige weken
duren voordat het hof arrest zal wijzen.
Voordat professor Kisch zijn pleidooi aan
ving, was mr. W. Riphagen, juridisch
raadgever van het Nederlandse ministe
rie van Buitenlandse Zaken, ingegaan op
enkele technische aspecten, die in het
pleidooi van de Zweedse pleitbezorger,
professor Rolin, en in opmerkingen van
het hoofd van de juridische afdeling van
het Zweedse ministerie van buitenlandse
zaken, Sture Petren, naar voren waren
gekomen.
BRUSSEL (Belga) Vlaamse bladen
melden in kringen van het Rode Kruis
vernomen te hebben, dat prins Albert de
Ligne zijn kandidatuur voor het voorzit
terschap van het Rode Kruis heeft inge
trokken. Hieraan is een langdurige strijd
voorafgegaan sinds het overlijden van
prins Frédéric de Merode. Het hoofdbe
stuur van het Rode Kruis stelde de rooms-
katholieke Vlaamse hoogleraar in de ge
neeskunde en Nobelprijswinnaar profes
sor Corneel Heymans uit Gent kandidaat.
Deze voordracht, die de goedkeuring van
de koning behoeft, werd door de liberaal-
socialistische regering niet aanvaard.
Tenslotte besloot het bestuur van het
Rode Kruis prins Albert de Ligne voor te
dragen. Dit stuitte op verzet in Vlaamse
kringen. De Vlaamse pers wijst er op, dat
prins De Ligne de taal van de meerder
heid van de bevolking niet kent, hetgeen
zij onaanvaardbaar acht voor de voorzit
ter van een bij uitstek nationale instelling.
Van onze correspondent in Londen)
Engeland heeft met een voorsprong van
drie weken de Verenigde Staten geklopt in
de wedstrijd, wie het eerst een regelmati
ge dienst over de Atlantische oceaan met
straalpassagiersvliegtuigen zou beginnen.
Het ging tussen de Comet IV van de Brit
se De Havillandfabrieken en de Ameri
kaanse Boeing 707. Vandaag begint de
Britse overzeese luchtvaartmaatschappij
met deCornet-dienst tussen Londen en
New York in beide richtingen. De afstand
zal zonder tussenlandingen in minder dan
zeven uur worden afgelegd. Passagiers
hadden al van 1952 af voor de openings-
vlucht geboekt, zodat talrijke mensen
moeten worden teleurgesteld. Pan Ameri
can Airways volgen op 26 oktober met de
Boeing. De overschakeling op straalpassa-
gierstoestellen betekent een omwenteling
op het gebied van de oceaanvluchten.
Hierdoor is men namelijk in staat, de af
stand in beide richtingen bij daglicht af te
leggen. Tot nu toe geschiedde de over
tocht meestal in de nacht. De invoering
van de Comet-oceaandienst betekent een
triomf voor de Britse luchtvaartindustrie,
welke de eerste was, die een uitsluitend
met straalmotoren uitgerust lijntoestel, de
De gemeente Hilversum zal, wanneer de
raad ermee akkoord gaat, het paviljoen
van de Britse industrie op de wereldten
toonstelling te Brussel aankopen en be
stemmen 7 tot sporthal •'«ra='-eoRgrespu»mteL
ting rond anderhalf miljoen gulden ge
moeid. Voor deze uitgave wil men de op
brengst van een inmiddels aangeboden
lening tot dat bedrag gebruiken.
De zaalsporten in Hilversum hebben
reeds lang dringend behoefte aan een
sporthal. De gemeente wil ook graag ge
legenheid scheppen om grote congressen in
Hilversum te doen houden, In het pavil
joen zal plaats zijn voor 3000 personen. Er
zullen uiteraard kleedruimten, sanitair,
speelvloeren, tribunes, verwarmingsinstal
laties en andere voorzieningen moeten
worden aangebracht.
Comet, had ontwikkeld, maar achterop
dreigde te raken, toen met dit toestel te
genslag werd ondervonden. Twee Comets
werden in volle vlucht uiteengereten. De
bouwers lieten zich echter niet ontmoedi
gen en dachten er niet aan, de Comet op te
geven. Er werden nieuwe variaties ge
bouwd, uitsluitend voor experimentele
doeleinden, om de fouten van de voorlo
pers na te gaan. De moeilijkheden werden
overwonnen. Het resultaat is de Comet IV
welke thans het eerste over de eindstreep
gaat. De Britse Overzeese Luchtvaart
maatschappij B.O.A.C. heeft thans drie
Cornets ontvangen. Door de snelle afleve
ring was het mogelijk, de dienst vandaag
in plaats van pas in november te beginnen
zoals het oorspronkelijke plan was. De be
manningen van de Comet IV hadden reeds
voldoende ervaring opgedaan met een
vroeger prototype. Nadat de Newyorkse
luchthaven Idlewild gisteren voorwaarde
lijk toestemming had gegeven kon dus di
rect met de dienst worden begonnen.
De Boeing is nog niet goedgekeurd door
Londen Airport. Gisteravond arriveerde
het toestel aldaar voor verdere geluids-
proeven.
LITTLE ROCK (Reuter) De gouver
neur van de Amerikaanse staat Arkansas,
Orval Faubus, heeft verklaard, dat hij
„nooit" de openbare scholen van Little
Rock als geïntegreerde scholen open zal
stellen. De vier scholen zijn de vorige
maand gesloten op grond van staatswet
ten die werden aangenomen nadat het Op
perste Gerechtshof in Washington de on
middellijke opheffing der rassenscheiding
had gelast.
Op een persconferentie zei de gouver
neur dat hij particuliere organisaties
zowel van blanken als van negers zal
steunen als zij particuliere onderwijsinsti
tuten willen oprichten, die alleen voor
blanken of negers toegankelijk zijn.
Een vereniging voor particuliere scho
len voor blanken is bezig gelden in te za
melen om een particuliere middelbare
school op te richten ter vervanging van de
gesloten openbare middelbare scholen.
(UPI) Bruce Bennett, de minister
van Justitie van Arkansas, heeft voorge
steld dat de N.A.A.C.P. in het gehele zui
den ongevaarlijk te maken door deze
„Vereniging ter behartiging van de belan
gen van kleurlingen" geen belastingvrij
dom meer toe te staan, de uitkeringen aan
moeders van onwettige kinderen te ver
bieden, en de gemeenschap „economische
represailles" te laten uitvoeren tegen
„mensen die moeilijkheden scheppen
jjllll'IINIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII £aaC~Cai,ia
m RUIF
NIEUWS I
B Jacques Gans schrijft in De Tele-
graaf: „de staatsruif kon niet op!"
Dat kon de staatsruif nooit en zij
B zal het ook nooit kunnen. De staats-
g ruif is niet consumeerbaar.
Maar mischien bedoelde de ge-
B achte schrijver de inhoud van de
staatsruif?
BREI
g I» het zelfde artikel sehrijft de
zelfde auteur over „de wel zeer
gloeiende brei van het. tekort".
Beiweilen schreiven zelfs in 't
B vak vergreisde schreivers niet
fijlloos.
SEXUOLOGIE
Drie Haagse poeliers roepen in De
Posthoorn uit: „Zondag heerlijk kip
B eten (uw poelier braadt hem)".
ÊE
Als 't hem is, is het de gebraden
H haan, die men zondag niet alleen
kan eten, doch ook heerlijk kan
uithangen.
De Delftse Courant deelt mede dat
dr. C. L. van der Leeuw, president
curator van de Technische Hoge
school, een wereldreis zal maken.
Dit is (uiteraard) nieuws. Maar be
paald sensationeel wordt de Delftse
Courant, wanneer zij daaraan toe
voegt: „de heer Van der Leeuw zal
daarbij ook landen bezoeken, waar
7?; hij' hog 'niet dSf'geweest''- -^'Dat ds-
het hotste nieuws van de week!
NIEUWS II
Ook Haarlems Dagblad had een
nieuwtje toen het mededeelde: ty
pografisch is Zwolle voor het wes
ten de toegangspoort tot noordoost
Nederland".
Maar misschien was dit een zet
fout van een de geografen van dit
hooggeachte Dagblad.
T alarius
llll^
Een atoom-raketmotor wordt op een
van grote afstand bedienbaar treintje
uit een montagehal de woestijn van de
Amerikaanse staat Nevada ingereden.
Daar zal de nieuwe, vreemd gevormde
motor worden beproefd.
TAIPEH (UPI) De Amerikaanse am
bassade in Taipeh heeft een verklaring uit
gegeven volgens welke de politiek van de
Verenigde Staten in het Verre Oosten niet
is veranderd.
Een woordvoerder van de ambassade
legde er de nadruk op dat Washington de
Quemoy- en Matsoe-eilanden beschouwt
als de eerste defensielinie in de Stille
Zuidzee. De Amerikaanse ambassadeur
heeft een boodschap van minister Dulles,
waarin deze verklaart dat zijn standpunt
ten aanzien van de crisis in de straat van
Formosa niet gewijzigd is sinds hij ver
klaarde dat de Verenigde Staten niet zul
len wijken voor communistisch geweld,
maar ook niet weigeren te onderhandelen,
als de communisten instemmen met een
wapenstilstand in de Straat van Formosa,
besproken met president Tsjang Kai
Tsjek, premier Tsjen Tsjeng en de minis
ter van Buitenlandse Zaken Hoeang Sjao-
Koe.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken
van Formosa heeft verklaard dat de Ver
enigde Staten nationalistisch China niet
hebben benaderd over een eventuele ont
ruiming der kusteilanden.
PORTLAND (Reuter) De Amerikaan
se vice-president Nixon heeft in een rede
gezegd, dat het prijsgeven van de kust
eilanden aan de communisten geen vrede
zal brengen. Volgens Nixon is een politiek
van vastberadenheid tegenover de com
munisten een vredespolitiek. Een politiek
van zwakheid daarentegen zou een oor
logspolitiek zijn. „Wij verdedigen het be
ginsel, dat het gebruik van geweld bij de
regeling van internationale geschillen niet
kan worden- geduld, De positie van. de ge
hele vrije wereld in Azië'Staat op het spél",
aldus Nixöh.: sn
TAIPEH (Réu't'erT 'Uit Amërikaansè
bron is ih Taipeh vernomen, dat eèn' aan
tal Nike Hercules projectielen voor de
luchtafweer naar Formosa onderweg zijn.
TOKIO (UPI) Volgens het persbu
reau „Nieuw China" hebben communisti
sche Chinese jagers vrijdag twee natio-
listisch Chinese transportvliegtuigen
neergeschoten. Een toestel kwam op het
eiland, het andere in zee, aldus het pers
bureau. Verder werd gezegd, dat Ameri
kaanse vliegtuigen en schepen opnieuw
Chinees gebied hebben geschonden. Pe
king waarschuwde de Verenigde Staten
voor de 21ste keer wegens „ernstige mili
taire provocaties".
Na een aantal dagen in het Vredespaleis
de rechtsstrijd te hebben gevolgd, die zich
daar tussen Nederland en Zweden afspeelt
bracht ik woensdag verder op het Binnen
hof door om daar in de Tweede Kamer te
luisteren naar de gedachtenwisseling tus
sen het kabinet-Drees, bij monde van de
minister-president, die als gevolg van
een flinke keelaandoening met zeer om
floerste stem sprak, en de leden van de
volksvertegenwoordiging, die ter gelegen
heid van het algemeen politiek debat, dat
aan de behandeling van de begroting voor
af pleegt te gaan, hun politieke hart lucht
ten. Tot op zekere hoogte maakten de
meeste politieke kopstukken uit ons parle
ment, die aan dit staatkundig „toernooi"
deelnamen, van hun hart geen moord
kuil. In meer dan één opzicht voegden zij
helemaal niet alleen het kabinet, maar ook
elkander harde woorden toe. Er heerste,
aldus in het algemeen een van de door mij
ditkeer opgedane indrukken, nogal een
stemming van onbehagen. Sommige waar
schijnlijke oorzaken hiervan alsook be
paalde punten, die in discussie geweest
zijn, stel ik mij voor bij een volgende ge
legenheid te bespreken. Dit keer meen ik
mij echter tot één enkel onderwerp te moe
ten en te kunnen bepalen, dat m. i. zeker
uit een oogpunt van de binnenlandse, ten
dele trouwens mede van de internationale
politieke situatie, van overwegend belang
te achten viel. Te weten: de kwestie Nieuw
Guinea. En nu moet het mij terstond van
het hart, dat de tegenstelling tussen wat
ik eerst, op slechts enige kilometers af
stand van het Binnenhof, in het Vredespa
leis had beleefd en wat ik daarna in
's lands vergaderzaal moest ervaren, wel
heel groot was.
Zeker, in de grote rechtszaal waar het
Internationaal Gerechtshof troont, trokken
staande (geding voerende) partijen er niet
staande (geding voerende) partijen en niet
minder geducht van leer dan met de po
litieke groeperingen in 's lands vergader
zaal het geval was. Maar.in het Vredes
paleis bestreed men elkaar met open vi
zier, verborg men de nagestreefde doel
einden niet achter enig „rookgordijn". Dit
deed zich daarentegen in tal van opzichten
wel voor bij de in de Kamer gevoerde de
batten, en dan met name wat de aange
legenheid Nieuw-Guinea betreft.
Toen de woordvoerder van de Partij van
de Arbeid, mr. Burger, met zijn motie in
zake Nieuw-Guinea voor den dag kwam
en deze nader toelichtte, liet hij na om
eigenlijk precies te zeggen, wat er aan de
hand was. Trouwens, uit de tekst van de
motie viel ook heeLduidelijk op te maken,
dat men er niet bepaald op uit was, zich
onomwonden uit te drukken. Ware dat wel
de bedoeling geweest, dan zou mr. Burger
ongeveer het volgende hebben moeten zeg
gen en vervolgens in een motie tot uitdruk
king hebben dienen te brengen: Voor ons,
Partij van de Arbeid, is het ogenblik aan
gebroken, waarop wij openlijk tot uitdruk
king willen (moeten) brengen, dat wij het
niet langer verantwoord achten onze steun
te verlenen aan een regeringsbeleid, dat
tot uitgangspunt heeft, dat Nieuw-Guinea
onder Nederlandse souvereiniteit moet
blijven totdat de bevolking ginds voldoen
de rijp zal zijn om te beslissen, wat er
uiteindelijk met dat gebied dient te gebeu
ren. Wij wensen daarom de weg gebaand
te zien om tot een andere oplossing te ko
men en wel tot een oplossing, waardoor
Nederland van de last en, niet te verge
ten van de gevaren, zal afkomen, die een
blijven vasthouden aan bedoelde souverei
niteit in toenemende mate met zich mee
brengt.
Kort samengevat is dit namelijk het
thans door de Partij van de Arbeid inge
nomen standpunt. Op zichzelf laat zich dat
wel degelijk verklaren. In de eerste plaats
zijn er van het begin af, dus nu reeds on
geveer tien jaar lang, verschillende tot die
partij behorende figuren geweest, die in
het willen vasthouden aan Nederland's
souvereiniteit over Nieuw-Guinea, alleen
al uit een principieel oogpunt bekeken,
nooit iets hebben gezien. Verder groeide
binnen alsook buiten de gelederen van de
partij een zekere beduchtheid, dat Neder
land zich, economisch-financieel be
schouwd, een ontzaglijk zware last op de
schouders had gehaald, waarvoor het aan
het eind van de rit slechts stank voor dank
zou krijgen. En tenslotte is er dan nog de
factor bijgekomen, dat in toenemende ma
te rekening gehouden zou moeten worden,
naar velen menen, met de mogelijkheid,
dat op een gegeven ogenblik Nederland in
een gewapend conflict over Nieuw-Guinea
verwikkeld zou kunnen geraken, zonder
echter de zekerheid te bezitten in een der
gelijk geval voldoende bijstand te zullen
krijgen. Als men dan nog bedekt, hoe bij
uitstek de Partij van de Arbeid een rich
ting vertegenwoordigt, waar men zelfs
maar de schijn wenst te vermijden van
behoud van nog een laatste restje kolo
nialisme, in welke verlichte vorm dan ook
is het begrijpelijk, dat daar de wens de
overhand heeft gekregen om het hierbo
ven in het kort weergegeven standpunt
thans officieel te gaan innemen. Dit te
meer, sinds die Partij meer en meer het
verwijt te horen heeft gekregen, al te ver
van vroeger verkondigde idealen verwij
derd geraakt te zijn en al te veel volg
zaamheid aan de dag te hebben gelegd
ten opzichte van de niet-socialistische
partijen. Niet in de laatste plaats zal me
de die factor gewicht in de schaal hebben
gelegd met betrekking tot de beslissing,
thans openlijk in de Kamer blijk te ge
ven dat men niet langer voor honderd per
cent achter het Nieuw-Guinea-beleid van
het kabinet wenst te blijven staan. Zeker,
de tenslotte ter tafel gebrachte motie had,
wat haar formulering aangaat, een bijzon
der gematigd, ja voorzichtig, karakter.
Doch het is niet ondenkbaar, dat men
eerst wel met iets krassers voor de dag
had willen komen, maar daarvan bijvoor
beeld na overleg met de geestverwante
minister-president, dr. Drees, op diens
aandringen heeft afgezien.
Intussen, ook al mocht hetgeen sommi
gen hieromtrent beweren niet juist zijn,
dan blijft het, dunkt me, onbetwisbaar,
dat ook de motie met haar bescheiden
uiterlijk, in wezen beoogt een eerste po
ging te zijn ter bereiking van koerswijzi
ging inzake Nieuw-Guinea. Dat voelde
prof. Romme heel juist aan. En vandaar
dan ook zijn wel heel forse afwijzing van
de motie. Mr. Burger deed het hierop voor
komen, alsof het door hem voorgestelde
helemaal niet gericht was op enigerlei
koerswijziging en dus op een ander beleid
dan in het regeringsprogramma omschre
ven. Er gebeurt immers niets anders, zo
merkte hij op, dan dat wij de Kamer trach
ten te winnen voor een tot het kabinet te
richten verzoek om inlichtingen te ver
strekken over de door bevriende mogend
heden gekoesterde denkbeelden omtrent
hetgeen in het belang van de ontwikkeling
van Nieuw-Guinea d>_ beste bestuursvorm
zou zijn en om tevens te willen mededelen,
welke zo al, in de ogen van het kabinet,
de perspectieven, de mogelijkheden enz.
zijn voor het aangaan van een trustschaps-
overeenkomst over Nieuw Nieuw Guinea
tussen Nederland en de Verenigde Naties.
Wij zouden dienaangaande voorgelicht wil
len worden. Welnu, dat houdt toch hele
maal niet in, dat wij een andere koers
voorstaan. Vader Drees was nog zo vrien
delijk, of van zijn positie uit bezien zo
taktisch, het te doen voorkomen, alsof de
motie inderdaad onschuldig van aard was.
Maar de verschillende fractievoorzitters
volgden dit voorbeeld niet. Zij zagen inder
daad heel goed in, wat er aan het handje
was en is. Voor hen bestond er geen re
den om zich daarvoor blind te tonen. Dank
zij hun tegenstand maakte de motie geen
schijn van een kans. Of haar verwerping
voor de P. v. d. A. echter als een verlies
post te beschouwen valt, staat nog zeer te
bezien. Zij heeft thans immers bereikt,
dat zij in den vervolge verantwoordelijk
heid voor voortzetting van de tegenwoor
dige Nieuw-Guinea-politiek van de hand
kan wijzen. Dat kan haar onder meer ook
nog goed te pas komen, wanneer in 1960
of eerder het ogenblik zou aanbreken
om tot de samenstelling van een nieuw
kabinet en dus mede van een regerings
programma over te gaan.
Tot zover omtrent de houding van mr.
Burger en diens politieke vrienden, om
thans nog een enkele opmerking te maken
over de houding van verschillende tot dé
K.V.P. behorende Kamerleden. Men moet
al in heel sterke mate een vreemdeling in
ons politieke Jeruzalem zijn om niet te we
ten, dat ook binnen de gelederen van de
K.V.P. bij menigeen twijfel bestaat, of
het niet de voorkeur zou verdienen inzake
Nieuw-Guinea tot enige koerswijziging
over te gaan. Wie die mening zijn toege
daan, hadden hun stem aan de motie-Bur
ger moeten, en ook zonder terstond al te
bedenkelijke verwikkelingen te veroorza
ken, kunnen geven. Mede om die mogelijk
heid te scheppen, zal de motie wel zo voor
zichtig en-uiterlijk-bescheiden geformu
leerd zijn. Niettemin heeft geen enkele
K.V.P.'er, hoe gaarne hij het ook waar
schijnlijk gedaan zou hebben, het „voor"
laten horen. Ook in dat opzicht had men
derhalve te doen met een rookgordijn,
waarachter bepaalde bedoelingen en
wensen verborgen bleven.
Alles te samen genomen is dus geens
zins duidelijk uit de doeken gekomen, wat
er in de hoofden en harten van tal van af
gevaardigden met betrekking tot Nieuw-
Guinea werkelijk leeft. Echt open kaart
is er tegenover de kiezers niet gespeeld.
Deze zijn door het jongste Kamerdebat
bepaald niet op onvolprezen wijze voorge
licht. En dit moest nu juist gebeuren, nu
de Kamer zelf aan het kabinet harde no
ten te kraken heeft gegeven over gebrek
aanbehoorlijke voorlichting, een onder
werp, dat ook nog in verband met een
korte, maar vrij felle ruzie, die het plots
in tweede instantie deed ontstaan zeker
de moeite waard is om nog eens nader
punt van bespreking in deze rubriek uit
te maken.
Dr. E. van Raalte
Wat kunnen wij eigenlijk?
Laten we er maar rond voor uitkomen,
wij moderne vrouwen vinden onszelf mij
len ver verheven boven allies wat onder
het hoofd „primitief" valt. We menen dat
iedere primitieveling ons benijdt en dat we
tienmaal handiger, praktischer en knapper
zijn. Ach, wij naïevelingey,!
Ik zat eens tussen een troepje vrouwen,
enige jaren terug, in het Aurèsgebergte in
Algerije. Het waren heel knappe, heel zelf
bewuste vrouwen, ongesluierd, volmaakt
zeker van zichzelf en lang niet wars van
coquetterie. We spraken m,et elkander met
de hulp van een gids die Frans kende, wel
heel raar Frans, maar toch bruikbaar voor
ons doel. We hadden elkaar goed bekeken,
sieraden uitgewisseld en er ons over ver
baasd dat zij wel en ik geen henna aan
handen en voeten droegen. Maar het ge
sprek ging volkomen de verkeerde kant
uit. Niet ik ondervroeg hen, maar zij mij.
Of ik getrouwd was? Ja, dat was ikHoe
vaak? Blozend, bekende ik dat mijn eerste
ling me nog steeds beviel. Daar werd he
vig om gegiecheld, maar iemand met veel
takt zei, dat hij dan wel een bijzonder mens
moest zijn! Hij was zeker heel rijk? Of had
hij misschien vele vijanden gedood?....
Toen vroegen ze me wat ik deed. Ja mijn
hemel, wat deed ik? Boeken schrijven,
tekenen, lezingen houden, maar dat moest
die vrouwen als waanzin in de oren klin
ken- Ik vertelde dus van mijn huis. Ze
knikten goedkeurend. Of ik het zelf ge
bouwd had? Eh nee. natuurlijk niet.
Wat kon ik nog meer? Koken? O ja, koken
kon ik wel. Hoe bereidde ik de koeskoes,
met kip of met schaap? Schaamachtig be
kende ik dat de koeskoes toentertijd
nog een duister mysterie voor me was. Zo
dus ik kon niet koken. Maar misschien
bracht ik het er beter af met groente en
fruit drogen? Nee? Met melken dan of
schapen scheren, karnen, boter en kaas
maken? Kon ik een schaap slachten, uit
halen en roosteren? Ik griezeld,e inwendig
bij het idee. maar vertelde, dat we daartoe
slagers hadden. Dat moest het vlees on
nodig duur maken, zeiden ze streng. In
derdaad!
Jawel, maar er was iets dat ik goed kon
en dat was naaien en borduren. Aha, ik
deugde dus ergens voor en een oude vrouw
duwde me een spinrokken in de hand waar
ik geen raad. mee wist. Ik spon dus niet
eens mijn eigen garen! Wat een mens!
Het verhoor ging verder. Had ik kinde
ren. Ja, ik had er drie en er was een jon
gen bij, dus mijn plicht had ik gedaan.
Dan had ik mijn man tenminste iemand
gegeven om. zijn grond aan na te laten.
Maar hij had geen grond. Maar hoe leef
de dan? Tekende mijn man? Tekende
hij'' Ze rolden tegen elkaar van het lachen.
Kon ik knorden en wol verven? NeeKon
ik een weefgetouw opzetten? Nee. Dekens
en zadeldekken weven? Nee. Goten graven?
Nee! Pottenbakken en die versieren? Nee!!
Manden vlechten? Nee!!!
De vlammen sloegen me uit. Ik voelde
me net, als bij de apenkooi van Artis, maar
nu zat i k er in en zij stonden er vóór om
mij te lachen- Want ik was een moderne
vrouw. Ik kon tennissen en boeken schrij
ven. en fato's nemen, en een, hiii.s huren en
vlees bij de slager halen. Maar ik kon niets,
maar dan Ook helemaal niets van al die
doodgewone dingen, die eigenlijk tot de
grondslagen van het leven horen!
Sporrtj
Een Gelders V.V.D.-Statenlid, mr. S.
Willinge Gratema, heeft naar aanleiding
van het woensdag in Wezep gebeurde on
geluk, waarbij een autobus door een snel
trein werd aangereden, het college van Ge
deputeerde Staten gevraagd, of het juist
is dat in Gelderland wanneer, zoals in
Wezep, niet onder verantwoordelijkheid
van de wegbeheerder, maar onder die van
de provinciale waterstaat werkzaamheden
aan wegen worden uitgevoerd, de rege
ling van eventuele wegomleggingen in
handen is van genoemde waterstaat, dan
wel onder haar aansprakelijkheid tot
stand komt.
Verder vraagt mr. Gratema of in het ge-
val-Wezep de veiligheid van het particu
liere en openbare vervoer niet in grove
mate is veronachtzaamd door een volko
men ongeschikte onbewaakt overpad no
ta bene zonder enige voorzorgsmaatregel
tijdelijk voor het doorgaand verkeer aan
te wijzen, terwijl daarvan, zoals uit de
persberichten blijkt, geen mededeling is
gedaan aan de spoorwegen, de Veluwse
autodienst, de rijkspolitie en het gemeen
tebestuur van Oldebroek.
Het V.V.D.-Statenlid vraagt het college
van Gedeputeerden tenslotte ten spoedig
ste afdoende voorschriften te geven met
betrekking tot het tot stand komen van
wegomleggingen, wanneer die onder ver
antwoordelijkheid van de provinciale wa
terstaat worden uitgevoerd.
DJAKARTA (ANP) Diplomatieke
kringen hebben uit Medan vernomen, dat
terroristen in de laatste dagen fabrieken
van vier Franse en Belgische rubbermaat
schappijen in Noord-Sumatra, allen op
ongeveer 200 km ten zuiden van Medan
gelegen, hebben vernield.
Het woord bijbel heeft het Neder
lands overgenomen uit het Franse bi
ble dat teruggaat op het Latijnse bi-
blia, een woord dat weer ontleend is
aan de Griekse meervoudsvorm biblia:
boeken. Sommigen nemen aan dat de
Grieken aan het begrip boek de naam
biblion gaven, omdat uit de Syrische
haven Byblos het perkament werd in
gevoerd waarop men schreef. Reeds in
het Middelnederlands komt het woord
bibele voor, maar algemeen gebruike
lijk was het geenszins. Meestal sprak
men van „die scrifture" en nog is de
benaming Heilige Schrift zeer gewoon.
De titel van de Statenvertaling luidt
ook: Biblia, dat is de gantsche H.
^Schriftur^en^^^^^^^^^^^^^^^
