Moskou weigert de kernproeven een jaar op te schorten Drie Russische fysici en een Brits scheikundige geëerd Proeven gaan door tot de stand gelijk zal zijn Kardinalen kwamen nog niet tot keus 'MORRIS HET WEER Meer begrip in Washington voor de kwesties Indonesië en Nieuw-Guinea Haarlems Dagblad Nobelprijzen natuur- en scheikunde Pasternak ontslagen uit de Russische schrijversbond Reacties MOCCONA GEBAK DEKKERS Algerijnse rebellen blijven bereid tot onderhandelen Gisteravond en vanmorgen was de rookwolk zwart Overwegend droog MINISTER LUNS TERUG UIT AMERIKA Koninklijk bezoek aan legeronderdelen Mijnramp in Virginia eist 22 doden Tussen hemel en aarde West-Europa in de mist Het woord is aan.... „Plaats op 4 november een brandende kaars voor het raam" Spoorbrug over Spaarne niet open voor scheepvaart Nieuw overleg over KLM-lijn op Singapore 73e JAARGANG No 94 Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519. Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie tarieven op aanvraag bij de Administratie. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks DINSDAG 28 OKTOBER 1958 IJmuider Courant EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 303e JAARGANG No 247 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt dagelijks, behalve op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct p. kwartaal 7.65, franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct Giro rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman NEW YORK, (UPI). In de po- litieke commissie van de UNO-As- semblee heeft de Russische vice-mi nister van Buitenlandse Zaken, Zorin, meegedeeld dat de Sovjet-Unie het Brits-Amerikaanse aanbod tot op schorting van de kernwapenproeven met ingang van vrijdag gedurende een jaar, met verlengingen daarna, van de hand -yvijst. Zorin deelde mede, dat de Sovjet-Unie vrijdag wel bij de opening van de besprekingen in Genève aanwezig zal zijn. Zorin voegde aan zijn mededeling toe, dat de kwestie der stopzetting van de proeven naar de mening van de Rus sische regering los behoort te staan van de vraag, of men in Genève al dan niet overeenstemming bereikt. Voor de conferentie in Genève zegde Zorin alle medewerking der Sovjet- Unie toe. Het Amerikaans-Britse aanbod, opschorting gedurende een jaar, noemde Zorin geen staking, om dat men toch gemiddeld een jaar nodig heeft om de resultaten van een proevenreeks te bestuderen en een nieuwe reeks voor te bereiden. Met dat voorstel beogen de Verenigde Staten en Groot-Brittannië volgens Zorin alleen een militair voordeel: zij hebben zo juist omvangrijke proeven beëindigd en kunnen zich dus een jaar van rust, een jaar van studie veroorloven. De Sovjet- Unie zal voortgaan met haar proevenreeks en evenveel proeven nemen als het Wes ten genomen heeft, gerekend van 31 maart af, het tijdschip waarop Rusland eenzijdig de proeven staakte, tot zij ze in septem ber hervatte. Reuter/AFP. De Russische regering zal net zo handelen indien de Verenigde Staten en Groot-Brittannië ook in de toe komst een overeenkomst voor algehele sta king van kernproeven blijven dwarsbomen. Maar indien beide landen bereid zijn om met Rusland overeen te komen dadelijk en voorgoed de proefnemingen met deze wa pens te staken, zal Rusland ogenblikkelijk met de proeven ophouden, hoewel de Sov jet-Unie veel minder ontploffingen teweeg heeft gebracht dan de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. De Russische gedele geerde vroeg de Assemblee zich ondubbel zinnig uit te spreken voor onmiddellijke stopzetting der kernproeven en dat deze staking van kracht blijft totdat de geleer den tot een akkoord zijn gekomen, waar en wanneer dan ook. De Amerikaan Barco zei Zorins verkla ring zeer belangrijk te achten. De Ameri kaanse delegatie zal haar met zorg bestu deren. „Zij rechtvaardigt de bezorgdheid in de commissie over Ruslands ware bedoe lingen, maar ik hoop en vertrouw dat ik ernaast ben", aldus Barco. De Brit Allan Noble verklaarde dat Zo rin zich bijzonder koppig aantoonde, het geen een driehoofdig akkoord niet be paald ten goede kan komen. De Fransman Moch zei nog geen stelling te willen nemen. Hij gaf te kennen, dat Frankrijk niet voor de resolutie der zeven tien mogendheden zal stemmen, ook niet met het Ierse amendement. Moch diende twee amendementen op het Indisch-Joe- goslavische voorstel in. Hij verklaarde dat, wanneer deze werden aanvaard, Frankrijk de ontwerpresolutie zou kun nen steunen. De Franse afvaardiging zal ook het Mexicaanse voorstel steunen, dat voorziet in een onverwijlde bijeenkomst van vertegenwoordigers der „grote vier" te New York. De Belg Nisot verklaarde dat naar de mening van de Belgische regering actie voor het opschorten van kernproeven „langzaam en stap voor stap" moet voort gaan. Hij zei dat het ontwapeningspro bleem bijzonder ingewikkeld is omdat ook de kwestie van veiligheid er is inbegrepen. LONDEN (Reuter) De minister van Staat bij het Britse ministerie van Bui tenlandse Zaken Ormsby-Gore zal de Britse afvaardiging naar de Geneefse con ferentie leiden. De Britse ambassadeur in Nederland, Sir Paul Mason, is adviseur van de delegatie. Advertentie PATISSERIE NEW YORK (UPI) De minister van Voorlichting van de Algerijnse „regering- in ballingschap", Mohammed Jazid, heeft de voorwaarden genoemd voor het voeren van onderhandelingen met Frankrijk. De Algerijnen zijn te allen tijde bereid te on derhandelen met vertegenwoordigers van premier De Gaulle, zo verklaarde hij, vooropgesteld dat de volgende voorwaar den worden ingewilligd: de kwestie van een staakt-het-vuren moet onderdeel wor den van „een algemene politieke regeling", en de besprekingen moeten op neutraal ge bied worden gevoerd. Jazid zette het standpunt van zijn rege ring uiteen op een bijeenkomst van de acht bij de UNO aangesloten Afrikaanse landen. „Het hoofd van de Franse rege ring," zo vervolgde hij, „heeft in feite on derhandelingen verworpen. Ondanks zijn negatieve houding houden wij de deur open. De politiek van onze regering is ge baseerd op een eerlijke en oprechte poging de Franse regering te helpen een stap naar vrede te doen, naar vruchtbare sa menwerking met een verenigd en vrij Noord-Afrika. Wij hopen dat de Franse re gering eens onze goede wil zal beantwoor den." VATIC A AN (UPI) De kardinalen van de rooms-katholieke kerk zijn er nog niet in geslaagd een nieuwe Paus te kiezen en er zijn tekenen, dat sommigen van hen ziek zjjn geworden. Vanmorgen om 11.07 en gisteren om 17.32 uur kwam zwarte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse kapel, het teken, dat de stemmingen geen resultaat hadden gehad. Na twee dagen, en waarschijnlijk tien stemmingen, is er nog geen opvolger van Pius XII, die op 9 oktober stierf. Deze traagheid weerspiegelt misschien de meningsverschillen tussen de 17 Italiaanse en 34 niet-Italiaansc kardinalen over de Paus, die de kerk het meeste nodig zou hebben. Radio-Vaticana, die zondag abusieve lijk had latën weten, dat er een nieuwe Paus was gekozen, werkt nu sneller en accurater. Men weet niet, hoeveel kardi nalen aan de stemmingen hebben deel genomen, want. er zijn aanwijzingen, dat teminste een van hen ziek is. Men gelooft, dat dit kardinaal Canalli is, die belangrijke functies moet vervullen, als de Paus is aangewezen. Prins Sigismonda Chigi, de custos en gouverneur van het conclave heeft verzocht een ziekenauto gereed te houden ingeval nood. Volgens de apostolische constitutie, die voor het conclave geldt, mogen de ver zegelde deuren a'lleen opengedaan worden voor een overleden of een ernstig zieke kardinaal. Als een zieke kardinaal op tijd beter zou worden, mag hij in het conclave terugkeren om te stemmen. Drie kardinalen, aangewezen als assistent-stemmentellers, halen de stembriefjes in verzegelde enve loppen uit de cellen de zieke kardinalen Voor het eerst in de geschiedenis is het aantal niet-Italiaanse kardinalen tweemaal zo. groot als dat der Italiaanse, die zouden kunnen aandringen op de keuze van een Italiaanse „overgangs-Paus". De niet-Ita liaanse kardinalen zouden een sterke, niet- Italiaanse Paus kunnen wensen, bijvoor beeld kardinaal Agagianian, wiens kansen waarschijnlijk kleiner worden door de lange duur van het conclave. Het voort duren van het conclave lijkt veeleer te wijzen op de mogelijkheid van een com promis-kandidaat, zoals kardinaal Roncalli van Venetië, een van de vooraanstaande diplomaten van het Vaticaan. Het ziet er naar uit dat de deskundigen gelijk krijgen die voorspeld hebben dat de De herfst heeft met felle stormen en dalende temperatuur korte metten gemaakt met het groen. De bladeren regenen neer als slachtoffers van de seizoenswisseling, om plaats te maken voor nieuw leven maar het jonge leven staat niet rouwend stil bij dit afsterven en speelt vrolijk met de afval. Zó brengt ieder jaargetijde zijn speciale bekoring voor de jeugd, die leeft in het gevoel van een eeuwige lente. Advertentie BARTELJORISStR. HAARLEM TEL 13439 FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL 717162 SCOOTER - BROMFIETSKLEDING Verwachting tot morgenavond: Overwegend droog weer met op de meeste plaatsen mist of laag. hangende bewolking. Weinig wind. Ongeveer dezelfde tem peraturen. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S Begin september is minister Luns naar Amerika gereisd, waar hij een deel van de vergadering van de Verenigde Naties heeft bijgewoond en tevens langdurige be sprekingen heeft gevoerd met minister Dulles en andere Amerikaanse regerings personen. Onze minister van Buitenlandse Zaken is thans in Nederland terug. Hij is zeer tevreden, vooral over het feit dat Amerika het gebruik van geweld tegen over Nieuw-Guinea net zo zou beschou wen als geweldpleging in de Straat van Formosa. „Met wat men naar buiten zegt, moet men voorzichtig zijn", zei minister Luns gisteren op een persconferentie. „Maar als ik constateer dat Nederland bjj de Amerikaanse regering een veel grotere mate van begrip heeft gevonden dan tot dusver, is dat geen holle frase. Dat geldt niet alleen met betrekking tot Nieuw-Gui nea, maar ook voor de onteigening van Nederlandse bezittingen in Indonesië." Bij de bespreking van de Amerikaan se houding tegenover een eventuele aan val op Nieuw-Guinea is van Amerikaanse zijde de Straat van Formosa slechts als voorbeeld genoemd. De houding houdt meer in dan een algemene veroordeling van het veroveren van gebieden coor ge weld. Er zijn in het met ons bevriende buiten land geen praktische maatregelen in over weging voor economische hulpverlening aan Indonesië", aldus minister Luns. Na in september enige weken in New York te hebben vertoefd, afgewisseld met een verblijf van vier dagen in Was hington, heeft minister Luns een bezoek gebracht aan Suriname en Curaqao, waar in Willemstad de Nederlandse ambassadeurs uit de Zuidamerikaanse staten waren sa mengekomen voor een conferentie over de buitenlandse politiek. Dat is een groot suc ces gebleken en minister Luns verwacht dat volgend jaar een dergelijke conferen tie zal worden gehouden in Paramaribo. Het was hem opgevallen hoe Suriname in enkele jaren merkbaar vooruit is ge gaan. Als er in de economische ontwikke ling eenmaal beweging komt, blijkt het snel te gaan. Zowel in Suriname als in Cu racao was de ontvangst zeer hartelijk en uit allerlei feiten heeft onze minister zeer bepaald de indruk gekregen, dat men daar de band met Nederland op prijs stelt. Van Curacao is minister Luns naar New York teruggekeerd om van daar met de boot naar Nederland terug te reizen. Zijn reis heeft langer geduurd dan hij had gedacht, maar door het vruchtbare con tact met de Amerikaanse regering is de reis ook veel belangrijker geweest dan hij had gedacht. kardinalen acht tot twaalf stemmingen nodig zullen hebben om tot de vereiste meerderheid van 35 te komen. Gisteren werden twee kooplieden zonder ventvergunning door Italiaanse politie mannen van het plein voor de Sint Pieter verwijderd, wegens verkoop van stoeltjes aan vermoeide „schoorsteenkijkers''. Zij hadden goede zaken gedaan met linnen stoeltjes van 500 lire (drie gulden) die zij voor de dubbele prijs verkochten. Van ochtend keerde het tweetal terug voorzien van deze documenten. Ze kregen toen van de politie te horen dat die alleen golden voor Italië en niet op Vaticaans gebied. Wat hadden de agenten dan daar te ver tellen? Hun werd uitgelegd dat krachtens bet Concordaat van 1929 de Italiaanse po litie een handje helpt tijdens een conclave. Een soldaat van de Zwitserse garde, die de wacht houdt over het conclave, is onder arrest gesteld wegens laksheid in de ver vulling van zijn plicht. De ware aard van zijn vergrijp werd niet bekend gemaakt. Men verwacht,'dat hij naar Zwitserlend zal worden teruggezonden. Hij is in ieder ge val ontslagen. De Koningin heeft vandaag de legeron derdelen te Empel, Vught en Grave be zocht. In Empel demonstreerde., genietroe pen het overzetten van een tank op een vlot, het opblazen van rubbervlotten en het verplaatsen van de wal in het water van een ponton met behulp van een hijs kraan. Ook enige duikers en kikvorsman nen van de Vaar- en Duikerschool gaven demonstraties. In Vught inspecteerde de vorstin de erecompagnie, waarna zij een bezoek bracht aan de manschappenkeuken en de hindernisbaan, waarop een peloton recru- ten oefende. In Grave stond het tamboer corps van het 15de bataljon stoottroepen opgesteld, waarbij tevens was ingedeeld de trots van het tamboerkorps, „Kees de bok". Na het Wilhelmus inspecteerde de Koningin een erecompagnie, waarna zij het legeringsgebouw en de eetzaal voor de manschappen bezichtigde. De vorstin toon de veel belangstelling voor de nieuwe ge- vechtskleding, welke enkele militairen droegen. Na de lunch bezichtigde de Koningin de manschappenkantine en de onderofficiers mess. Vervolgens woonde zij een excercitie bij van de compagnie en bezocht zij de ba^ tali onshulppost en de werkplaats van het technische bataljon. Na haar bezoek aan de Generaal de Bonskazerne te Grave heeft de Koningin vanmiddag een bezoek gebracht aan de rijkspsychiatrische inrichting in deze plaats, waar geestelijk gestoorde vrouwen verpleegd worden. De Koningin werd daar verwelkomd door de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de heer J. G. Suurhoff. BISHOP (Reuter-UFI) In een steen kolenmijn in de plaats Bishop ln de Ameri kaanse staat Virginia heeft zich maandag een ontploffing voorgedaan, waarbij 22 mijnwerkers zijn omgekomen. Hun lijken zfjn geborgen. Honderdzesenzestig andere mijnwerkers, die benedengronds waren, toen het ongeluk gebeurde, wisten zich in veiligheid te stellen. De slachtoffers werden, naar het schijnt, onmiddellijk door de ontploffing getroffen en gedood. Zij lagen op een afstand van ruim drie kilometer van de mijningang op een diepte van 150 meter. Sinds 1 januari 1954 zijn in de mijn van Bishop, die toebehoort aan de Pocahontas Fuel Company, zeventig arbeiders omge komen. Vorig jaar vonden bij een ontplof fing op honderd meter diepte 37 mijn werkers de dood. De Bishop-mijn geldt desondanks als een der veiligste van de V. S. Een engel wordt verondersteld zelf te kunnen vliegen, maar een bronzen engel heeft de hulp nodig van een heli kopter, zoals hier in beeld gebracht is. Een hefschroefvlxegtuig tilde ergens in Spanje, namelijk in het dorpje Ven- drell, een defect geraakte windwijzer in de vorm van een cherubijn van de torenspits om, hem zachtjes op de grond te deponeren, waar hij kon worden gerepareerd. LONDEN (Reuter) Boven Parijs, Londen en Brussel hing vanmorgen een dichte mist. Binnenkomende vliegtuigen konden niet direct landen. Het scheep vaartverkeer op de Theems ligt stil. Het Nederlandse vrachtschip ,Duivendijk", dat de Theems werd opgesleept, kon men niet onder controle houden. Voor het kon worden vastgelegd, voer het tegen een havenhoofd en een schuit, die zonk. Locke: Ideeën bestaan niet; al onze kennis be rust op ervaring. Oproep van „Vrij Hongarije" Nu het twee jaar geleden is, dat 18.000 Hongaren hun leven gaven voor de vrij heid van hun land, heeft de vereniging „Vrij Hongarije", welke de bundeling van de in ons land verblijvende Hongaarse oud-strijders, ex-politieke gevangenen en oud-verzetsstrijders beoogt, zich met een oproep gericht tot het Nederlandse volk. Daarin wordt gevraagd op dinsdag 4 no vember des avonds tussen zeven en acht uur een brandende kaars voor het raam te plaatsen. Het Hongaarse volk en de ge hele wereld zo wordt in de oproep ge zegd zullen dan zien, dat Nederland de Hongaarse helden niet is vergeten. Op 3 en 17 november, alsmede op 1 de cember zullen de basculebruggen over het Spaarne in Haarlem wegens herstelwerk zaamheden van 0.00 tot 24.00 uur niet voor de scheepvaart geopend worden. Als deze bruggen gesloten zijn, bedraagt de door- vaarhoogte 4.50 m. Met ingang van 1 augustus werd de fre quentie van de K.L.M.-lijn Amsterdam- Singapore, die tot die datum drie per week bedroeg, volgens voorwaarden, door de Engelse regering opgelegd, tot twee dien sten teruggebracht. In aansluiting op in juni gepleegd over leg tussen minister Luns en de Brits emi- nisters Selwyn Lloyd en Watkinson, is dezer dagen wederom contact op rege ringsniveau opgenomen ten aanzien van de verkeersrechten van de K.L.M. op Sin gapore. Er zijn besprekingen tussen dele gaties van beide landen in Londen gehóu den en verwacht mag worden, dat de En gelse regering nog voor het einde van deze maand ha-ar beslissing kenbaar zal ma ken. STOCKHOLM (AFP) De Zweedse Ko ninklijke Acaedmie van Wetenschappen, die in deze als jury optreedt, heeft de No- bèIprijs-1958 voor Natuurkunde toegekend aan de Russische geleerden T. H. Tsjeren kov, I. E. Tamm en I. B. Frank. De Nobelprijs-1958 voor scheikunde is toegekend aan de Britse geleerde F. San ger. De toekenning van de prijs voor natuur kunde aan de drie Russische geleerden geschiedde op grond van hun ontdekking en uitlegging van het „effect van Tsje renkov". Dit houdt in dat er lichtgolven ontstaan, wanneer elektronen met grotere snelheid dan die van het licht door water worden geleid. De Britse geleerde Sanger ontving de Nobelprijs voor scheikunde wegens zijn bestudering der samenstelling van pro teïnen, en met name van de cellen der insuline. Sanger is verbonden aan de afdeling biochemie van de universiteit van Gam- bridge. De Russische geleerden Tsjeren- kov, Tamm en Frank zijn medewerkers van het instituut voor natuurkunde van de Russische academie van wetenschap pen. Tsjerenkov is hoofd va i een labora torium, Frank is als hoogleraar aan de universiteit van Moskou verbonden, even als Tamm. De laatstgenoemde heeft een Stalinprijs ontvangen en is drager van de orde van Lenin. Dr. Tsjerenkov ontdekte het naar hem genoemde lichteffect. Bij de nadere be studering van dit verschijnsel door Tsje renkov samen met Frank en Tamm werd ontdekt, dat met elektriciteit geladen deel tjes een grotere snelheid hebben dan het licht en zo een blauwachtig schijnsel ver oorzaken op dezelfde wijze als een boot, die sneller gaat dan het water, een streep maakt. Een van de vruchten van deze ontdekking is, naar verluidt, geweest het zeer verbeterde systeem voor het registre ren van stralingen aan boord van de Spoet nik III. En verder heeft zij, volgens de Zweedse academie, de weg geopend voor het ontdekken van het anti-proton op de universiteit van Californië en is zij van groot belang voor de onderzoekingen die nu aan de universiteit van Stanford ver richt worden naar de nucleaire structuur aan de hand van electronische diffractie, en voor de jongste methodes bij de studie van cosmische stralen. Over de winnaar van de nobelprijs voor Scheikunde, de 40-jarige Sanger zegt de Zweedse academie, dat zijn betekenis niet alleen is de ontdekking van de juiste structuur van insuline en de verklaring van de wijze, waarop insuline werkt. „Zijn be tekenis gaat veel verder. Insuline is een, proteïne en behoort dus tot de groep stof fen, die beschouwd worden als dragers van de levensprocessen". Sanger stelde vast, dat insuline bestaat uit een dubbele reeks van 51 amino-zuren en waar deze twee reeksen met zwavel aan elkaar verbonden zijn. „Proteïnes zijn de meest gecompliceer de van alle stoffen, die in de natuur voor komen en spelen een overheersende rol in alle biologische verschijnselen. Veel hormonen, alle bekende enzymen, virus sen, toxines, die ziektes veroorzaken, anoi- lichamen, die immuun maken voor ziek tes, zijn alle proteïnes. In alle weefsels van het lichaam, in spieren, zenuwen en huid, vormen proteïnes een essentieel be standdeel. Sangers methodes en resultaten hebben een weg geopend voor het bepa len voor hun structuur, en op deze wijze is in principe de oplossing gevonden voor een van de grootste vraagstukken in de scheikunde. Veel onderzoekers zijn begon nen met het toepassen van Sanger's methoden bij andere proteïnes. Er zijn reeds meldingen van belangrijke resulta ten, speciaal ten aanzien van de structuur van enzymen". De Unie van Sovjet-schrijvers heeft de Nobelprijswinnaar Boris Pasternak als lid ontslagen, aldus heeft de Russische „litteraire gazet" volgens Radio Moskou meegedeeld. Als reden voor het ontslag is opgegeven, dat Pasternaks houding in strijd is met de roeping van een Sovjet auteur. Hij wordt een verrader genoemd van het Russische volk. De titel van „Sov jet-schrijver" is hem ontnomen. Het Russische persbureau Tass deelt mede, dat bij het besluit rekening is ge houden met „de politieke en morele deca dentie van Pasternak, zijn verraad van het Sovjet-volk en van de zaak van het socia lisme, de vrede en de vooruitgang, welke gesteldheid in het belang van de koude oor log gehonoreerd werd met het toekennen van de Nobelprijs". De uitreiking van de Russische Lenin- prijs aan de Zweedse zeer links georiën teerde auteur Arthur Lundqvist werd maandagavond overschaduwd door de kwestie-Pasternak en met name de bitte re officiële Russische reacties op de toe kenning van de Nobelprijs. De drie leden van de Zweedse acade mie, die in het erecomité voor Lundqvist zitting hebben, bleven namelijk weg bij de uitreiking van de Leninprijs, als protest tegen de Russische campagne. Bovendien weigerde een strijkkwartet, dat voor deze avond geëngageerd was, te spelen. De Russische hoogleraar Dimitri Skobelzijn hield de feestrede.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1958 | | pagina 1