Amerika verwacht zege
voor de Democraten
„Oude" Nixon en „nieuwe" Ike
roepen boe in het donker
Atlantische pretenties van De
Gaulle alom koel ontvangen
Eén-acter
MOPS
3
Van dag tot dag
vJ
Twee doden in het verkeer
Wanhopige verkiezingscharge van de Republikeinen
In woestijn van Nevada
Plan voor 5 kernproeven
op een dag mislukt
Zangeres Marcella Gregi
in Zürich overleden
Muziekconcours in Rivièra-
hal in Rotterdam
Frankrijk ontkent het plan
voor NAVO-triumviraat
De Gaulle doelt op een
wereld-strategie
GARAGE DEN
HOUT
Op de
Poolse rechtbank wijst
verzoek van Koch af
Afgetreden Pakistaanse
president het land uit?
Frankrijk wil zijn belangen veilig stellen
DONDERDAG 30 OKTOBER 1958
Sinds kort bestaat in ons land een ver
eniging „Vrij Hongarije", die de naar Ne
derland uitgeweken Hongaarse vluchte
lingen bundelt en tot doel heeft de be
langen van deze bannelingen te behartigen.
Het spreekt vanzelf dat dit geen politieke
organisatie is of kan zijn, daar politieke
activiteit van vreemdelingen in ons lan
niet is toegestaan buiten bepaalde, zeer
nauw getrokken, grenzen.
Het is te begrijpen dat de Hongaarse
vluchtelingen met de grootst mogelijke
tolerantie worden bejegend en dat naast
de charitatieve en tegemoetkomende hulp
van particuliere zijde de Nederlandse
overheid het mogelijke doet om deze
slachtoffers van een algemeen veroordeel
de terreur het leven zo dragelijk mogelijk
te maken.
Daarom heeft de vereniging „Vrij Honga
rije" geen moeilijkheden ondervonden bij
de uitvoering van haar plan, zkh te rich
ten tot het hele Nederlandse volk met een
oproep tot demonstratie van zijn deelne
ming met Hongarije door de herdenkings
dag van de Hongaarse revolutie (4 novem
ber) een kaars te branden voor het raam.
Deze oproep is door de pers gepubliceerd
en er is van regeringswege geen enkel be
zwaar tegen gemaakt.
Thans echter zijn circulaires verspreid,
waarin wordt opgeroepen tot een demon
stratie voor de Russische ambassade. Het
ligt voor de hand dat zoiets de perkei! van
politieke activiteit te buiten zou gaan.
„Vrij Hongarije" heeft zich dan ook van
deze laatste actie gedistancieerd en haar
zelfs aan communistische dwarsdrijvers
toegeschreven.
Of dit inderdaad zo is, valt moeilijk na
te gaan. Doch wel dringt zich de gedachte
op, dat de aansporing van „Vrij Honga
rije' tot demonstreren (al is het dan door
middel van een kaars voor het raam)
beter achterwege ware gebleven. Demon
stratie blijft demonstratie, welk middel
men ook aanwendt en „Vrij Hongarije"
beweegt zich buiten haar ideëel doel door
het Nederlandse volk tot demonstratie aan
te sporen.
Had zij verzocht binnenskamers een
kaars te laten branden, dan zou het de
monstratieve karakter volkomen vermeden
zijn en de piëteitswaarde belangrijk gro
ter zijn geweest.
Daar komt nog bij, dat Nederlanders in
het algemeen niet gaarne hun gevoelens
openlijk laten blijken, zodat „Vrij Honga
rije" de kans loopt dat haar actie mislukt,
waaruit volkomen verkeerde conclusies
zouden kunnen worden getrokken.
Het ontwerp-prijzenwet, dat de regering
thans bij de Tweede Kamer heeft inge
diend, mag redelijkerwijs niet beschouwd
worden als voorteken van een nieuwe ver
scherping van het door minister Zijlstra
gevoerde prijsbeleid. De minister heeft
immers pas kort geleden aangekondigd, dat
het juist zijn voornemen is, de prijsbeheer-
sing eerder te beperken dan te intensi
veren, en niets wijst er op, dat hij intussen
van mening veranderd is.
Bovendien is het nieuwe wetsontwerp
niet in een vloek en een zucht tot stand
gekomen; er is zorgvuldig aan gewerkt en
er is een advies van de Sociaal-Econo
mische Raad over ingewonnen. Bij het ont
werpen van de nieuwe wet ging het vooral
om de vervanging van de nu nog van
kracht zijnde bepalingen (die deels van
1939, deels van 1941 dateren) door een mo
derne, goed hanteerbare regeling, die de
regering duidelijke bevoegdheden tot het
beïnvloeden van de prijsvorming geeft,
indien en wanneer dat nodig
mocht zijn.
Men kan het betreuren, dat de regering
zich door de S.E.R. niet heeft laten over
tuigen van de wenselijkheid tot instelling
van een onafhankelijke adviescommissie
van deskundigen, die vóór het nemen van
regeringsmaatregelen inzake de prijzen
zou moeten worden gehoord. Het argu
ment, dat snel ingrijpen van regeringswege
in bepaalde gevallen daardoor zou worden
vertraagd, moge juist zijn; maar het stand
punt van de S.E.R., dat de regering geen
maatregelen op dit gebied dient te nemen
zonder eerst de mening van deskundige en
onafhankelijke adviseurs te hebben ver
nomen, is op z'n minst even juist. Ver
moedelijk heeft de regering zich om die
laatste reden danook wèl bereid verklaard,
de bestaande centrale adviescommissie
voor de prijspolitiek tot wat grotere ac
tiviteit te brengen.
De hoofdzaak is echter, dat de regering
ervan doordrongen moet zijn dat de
nieuwe regeling, als zij wet wordt, even
zeer trouwens als de thans bestaande,
slechts de functie mag hebben van nood
rem en dus behalve in geval van wer
kelijke nood ongebruikt moet worden ge
laten. De waarschuwing, dat noodremmen
niet straffeloos kunnen worden misbruikt,
geldt waarlijk niet alleen voor trein-
reizigeraJ
Plotseling oversteken van de drukke St.
Pietersstraat te Kerkrade heeft de 71-
jarige weduwe Van Coorens uit Kerkrade
het leven gekost. De vrouw werd door een
bromfiets aangereden en was vrijwel op
slag dood.
In het ziekenhuis te M e p p e 1 is woens
dag overleden de 8-jarige Jan Pattigaeloe-
hoe uit het Ambonezenwoonoord „Konrad"
bij Staphorst, die vrijdag door een wagen
met bieten werd overreden.
(Van onze correspondent in Washington)
Ongeveer drie weken voor vier novem
ber, de verkiezingsdag voor het Congres,
stonden de Republikeinen er vrijwel over
al slecht voor. Op dat ogenblik begonnen
zij een felle, bijna wanhopige verkiezings
actie. Vice-president Nixon en Eisenho
wer trokken het land in en in beider toe
spraken was het overheersende thema,
dat de Democratische partij beheerst
wordt door „radicalen", die in hun ver
blinding faillissement, chaos en oorlog
over de Verenigde Staten zouden brengen.
Het Republikeinse regime werd daarente
gen voorgesteld als spaarzaam en „ge
zond". Hoeveel deze onverwacht-felle ac
tie zal uitrichten is moeilijk te voorspel
len, maar enige uitwerking zal zij toch
wel hebben. De Republikeinse vooruit'
zichten zijn hier en daar iets beter gewor
den en een van de gevolgen is in elk ge
val geweest, dat rijke Republikeinen
weer wat meer sympathie hebben ge
toond en met hun chèque-boek voor de dag
zijn gekomen. Aanvankelijk had de Re
publikeinse partij dit jaar een ongewoon
tekort aan verkiezingsfondsen.
Eisenhower
In deze tijd van het jaar bereiden de
kinderen zich voor op Halloween, de
avond voor Allhallows (voor Allerheili
gen dus). Op die avond gaan zij zo spook
achtig gekleed als maar mogelijk is naar
de buren, om in gemoedelijke bangmakerij,
wat snoepgoed los te krijgen. Het lijkt
wel of de Halloween-stemming ook in
Eisenhower en Nixon is gevaren. Boe-
roepend zijn ze het land doorgetrokken,
waarschuwend voor die gevaarlijke radi
calen, die socialisme over het land zou
den brengen als zij de kans krijgen het
woord „radicaal" heeft in Amerika een
heel ongunstige klank, zoiets als extre
mist. Eisenhower lijkt zich niet te herin
neren, dat deze radicalen, in het Congres
zulk een krachtige steun hebben verleend
aan de voorstellen der internationalisti
sche Eisenhower-Republikeinen.Mis
schien krijgen Ike en Nixon, door hun boe
geroep wel wat chèques los van de bang-
geworden rijke Republikeinen, maar een
groot deel van het volk zal die bangmake
rij doorzien als verkiezingsspektakel.
Het is helemaal niet Eisenhowers stijl
zo overdreven partijdig te doen. Zes jaar
lang heeft hij ernaar gestreefd om als lei
der zo veel mogelijk boven de partijen te
staan. Is hij thans veranderd? Waarschijn
lijk niet. Maar de partijleiding heeft ken
nelijk ingezien, dat men dit najaar „alles
op alles" moet zetten.... Eisenhower
schrijft zijn redevoeringen doorgaans niet
zelf. Daar heeft hij zijn auteurs voor, die
men hier „ghost-writers" noemt. Deze
schrijvers hebben kennelijk opdracht ge
kregen de goegemeente bang te maken
voor de Democraten. Men kan het begrij
pen dat een staatsman of militair niet al
zijn redevoeringen geheel zelf kan ma
ken, maar het is toch wel wenselijk, dat
zijn medewerkers zoveel mogelijk in zijn
geest schrijven de situatie wordt iet
wat spookachtig, wanneer de staatsman of
strateeg zijn eigen wezen verloren lijkt te
hebben wanneer hij een redevoering voor
leest.
Misschien heeft Nixon zijn ware aard
juist teruggevonden. Hij is zijn carrière
begonnen als rechts-Republikein, waar
schuwend tegen radicalen. Jarenlang
heette het dat Nixon zoveel geleerd had
van Ike en zoveel ruimer in zijn opvattin
gen was geworden. Thans lijkt hij meer
en meer „de oude" Heeft hij ingezien, dat,
in de Republikeinse partij, de Eisenhower-
vleugel altijd maar zwak is gebleven en
dat hij wil hij in 1960 kandidaat worden
voor het presidentschap beslist het ver-
Af ixon
trouwen moet hebben van wat men nog
altijd de Taft-Republikeinen noemt? Het
is mogelijk. Maar in 1958 vermag men nog
niet te zien, hoe een Taft-Republikein het
tot president van de Verenigde Staten kan
brengen.
NEVADA (UPI) De Amerikaanse
Commissie voor kernenergie is er woens
dag niet in geslaagd het plan om op één
dag vijf atoombommen in de woestijn van
Nevada tot ontploffing te brengen, geheel
uit te voeren. Om zeven uur had de derde
en laatste ontploffing plaats, van een bom
in de grootte van waarschijnlijk vijf kilo-
ton.
De twee andere ontploffingen, waaron
der de grootste ondergrondse die ooit heeft
plaatsgehad werden uitgesteld tot heden
morgen.
ZURICH (UPI) Dinsdag is op drieën-
negentigjarige leeftijd de zangeres Mar
cella Gregi, eens een wereldberoemdheid
vooral om haar vertolking van de Mar-
guerite-rol in „Damnation de Faust" van
Berlioz, in Zürich overleden.
De uitslag van de Amerikaanse Congres
verkiezingen van 4 november kan om drie
redenen belangrijk worden: a) Aspiranten
kunnen hun kansen verbeteren of bederven
ten aanzien van het presidentschap in 1960.
b) De winnende partij zal in staat zijn om
in de komende jaren congressionele onder-
zoeks-acties in te stellen, die de tegenpartij
kunnen schaden bij de grote verkiezingen
over twee jaar. c) Zelfs een opvallend grote
Democratische overwinning zou waar
schijnlijk niet leiden tot het aftreden van
Dulles, doch diens vrijheid van actie zou
wel enigszins worden beperkt.
Het valt niet mee politicus te zijn in
Amerika. Vooral de leden van het Huis van
Afgevaardigden moeten voortdurend hun
volgende verkiezing in het oog houden en
geruime tijd tevoren de koers bepalen, die
hun de beste kansen biedt op succes. Het
is echter heel moeilijk maanden tevoren te
zien, wat de brandende vraagstukken zul
len zijn bij een volgende verkiezing.
In het begin van dit jaar bijvoorbeeld
zag het er naar uit, dat twee problemen
de gemoederen lang zouden bezighouden:
de depressie en de moeilijkheden in de
landbouw en veeteelt. Tijdens een recente
tocht door een groot deel der Verenigde
Staten is het ons duidelijk geworden, dat
de depressie vrij snel aan het afnemen is
en dat de meeste landbouwers op het ogen
blik dank zij een goede oogst en rede
lijke prijzen minder critisch geworden
zijn in hun oordeel ever Washington. De
veeteelt-boeren hebben nog altijd vrij grote
moeilijkheden en in hun contreien hebben
de Republikeinse kandidaten daarom een
zware dobber.
Wat zullen op 4 november de motieven
zijn. die hun invloed bij de verkiezing doen
gelden? Ons inziens zijn dat: vage gevoe
lens van onbehagen over het buitenlands
beleid kregelijkheid over de affaire-
Adams die aantoonde dat de Republikei
nen al evenmin onkreukbaar zijn en in het
algemeen het gevoel, dat het weer tijo
begint te worden voor een verandering.
Ziedaar motieven, die ten gunste van de
Democraten werken. Een democratische
overwinning wordt dan ook vrijwel alge
meen verwacht. Maar bij deze verkiezing
van het gehele Huis van Afgevaardigden,
van een derde deel van de 96 zetels van de
Fanfare „Hattem" en „Honsels-
harmonie" werden één
Op de woensdag in de Rivièrahal te
Rotterdam gehouden vormingsdag van de
Nederlandse Federatie van Christelijke
Muziekbonden- heeft in de afdeling fan
fare de christelijke muziekvereniging
.Hattem" uit Hattem, de wisselbeker ver
overd met zeshonderdzesenzeventig punten.
Met zeshonderdeenenvijftig punten werd
de christelijke muziekvereniging „Honsels
harmonie" uit Honselersdijk winnaar van
de wisselbeker in de harmonieafdeling.
Advertentie
Uw levenslust bewaren met
jonge klare!
senaat en van verscheidene gouverneurs
der 48 staten, zijn ook plaatselijke toestan
den, en voorkeur voor een bepaalde per
soonlijkheid van groot gewicht. Het is bij
voorbeeld mogelijk dat in de staat New
York de Republikein Nelson Rockefeller
tot gouverneur wordt gekozen en dat de
huidige Democratische gouverneur Harri-
man het tegen hém aflegt. Die race in de
staat New York lijkt spannend te worden.
Zou de Republikeinse miljonair Rockefel
ler de Democratische miljonair Harriman
verslaan, dan zou Nixon naar alle waar
schijnlijkheid in 1960 een geduchte concur
rent krijgen bij zijn streven om Republi
keins kandidaat voor het presidentschap te
worden. Rockefeller is een progressief Re
publikein, die (evenals Eisenhower in 1952
en 1956) ook buiten de Republikeinse partij
steun xan vinden. Nixon zal waarschijnlijk
altijd meer steun binnen de vrij conserva
tieve partij kunnen oogsten, maar zonder
steun van buiteh slaagt een Republikein er
nu eenmaal moeilijk in president te wor
den. Zou Rockefeller echter verliezen dit
jaar, dan zou hij van" de baan zijn als con
current voor Nixon in 1960.
Gouverneurs van de staten met de groot
ste bevolking (New York en Californië)
hebben grote invloed op de conventie van
de partij waar zij toe behoren. Op die con
venties of partijcongressen wordt beslist
wie de partij-kandidaat voor het president
schap zal zijn en de gouverneur van een
grote staat heeft een goede kans zijn eigen
kandidatuur te bevorderen. Nixon's andere
rivaal oud-senator Knowland doet
thans een gooi naar het gouverneurschap
van Californië. Zijn kansen staan echter
bijzonder slecht.
De hoofdstationschef van het Centraal
Station te Amsterdam, de heer J. de
Leur, is op 1 november veertig jaar in
dienst van de Nederlandse Spoorwegen.
PARIJS (Reuter) Een woordvoerder
van het Franse ministerie van Buitenland
se Zaken heeft meegedeeld, dat de minis
ter-president De Gaulle, schriftelijk bij de
Amerikaanse president Eisenhower en de
Britse minister-president Macmillan,
heeft aangedrongen op „nauwere samen
werking en betere samenbundeling" van
de politiek van westelijke landen met be
langen, die zich over de gehele wereld uit
strekken. Volgens de woordvoerder wordt
de Noordatlantische Verdragsorganisatie
in de brieven niet genoemd. Er wordt in
gesproken over problemen, die een groter
gebied betreffen dan de grenzen van de
landen van de Atlantische gemeenschap.
In antwoord op de vraag of de Franse
regering van plan is op de bijeenkomst van
ministers in december voorstellen in te
dienen ter verbetering van de militaire en
politieke organisatie van de NAVO zei hij,
dat Frankrijk en bepaalde andere NAVO-
landen zeker van plan zijn met voorstel
len te komen om het bondgenootschap be
ter uit te rusten voor de gevaren, waar
door het wordt bedreigd. Andere landen,
waaronder Italië, en de secretaris-gene
raal, Spaak, zijn op de hoogte gehouden
van de Franse voorstellen, aldus de woord
voerder.
Generaal Paul Ely, stafchef van de
Franse strijdkrachten, dringt in een arti
kel, dat in het tijdschrift voor de Franse
nationale defensie zal verschijnen, aan
op een reorganisatie van de verdediging
van de vrije wereld. Volgens het onafhan
kelijk dagblad „Le Monde" zegt generaal
Ely in zijn artikel dat de westelijke de
fensie voornamelijk op een Europese re
gionale strategie is gebaseerd. Het Wes
ten wordt echter bedreigd in Zuidoost-
Azië, het Nabije Oosten, langs de zuidelij
ke kusten van de Middellandse Zee en in
Zwart-Afrika, aldus de generaal.
Hij spreekt zich uit voor een krachtiger
regionale defensie in Oost-Afrika, met het
oog op de zwakheid van het Westen in het
Nabije Oosten. De generaal wenst tevens,
dat de vrije wereld een „Afrikaans schild"
helpt opbouwen naar het patroon van de
NAVO, langs de as Parijs-Algiers-Brazza-
ville, met mogelijke uitbreiding in noor
delijke en zuidelijke richting.
Bonn ontkent
BONN (Reuter) Een Westduitse re
geringswoordvoerder heeft de berichten
tegengesproken als zou de Westduitse re
gering een bericht over De Gaulle's plan
voor een directoraat binnen de NAVO naar
de Westduitse pers hebben laten uitlekken.
Volgens de woordvoerder is het eerste be
richt over het plan al eerder in een Ita
liaans blad verschenen.
ROME (UPI) In een rede voor de
Italiaanse Kamer van Afgevaardigden
heeft premier Fanfani het denkbeeld van
een Brits-Frans-Westduits „directoraat" in
Europa met klem verworpen. Italië staat
erop, als gelijkgerechtigd behandeld te
worden, zo zei Fanfani. Deze opmerking
was uitgelokt door een uitlating van een
van de uiterst rechtse afgevaardigden, die
Groot-Brittannië, Frankrijk en West-
Duitsland „de drie zuilen" had genoemd
waarop Europa rust.
Advertentie
De RENAULT VIER
is veel ruimer dan hij lijkt
BEWIJS De heer KL te Heemstede, lang
1.94 m. kocht dezer dagen zijn tweede RE
NAULT VIER. Vierdeurs sedan. incl. prima
verwarming en zuiniger dan 1 op 17: 4490
Telefoon 12138 en 15056.
Een week rustig thuis
„Twee dagen in bed en een week rustig
thuis" stond op het papiertje, dat ik mee
kreeg, toen ik mijn kinderen na het aman
delen-knippen uit het ziekenhuis mocht
halen.
Door wie worden dergelijke gebruiks
aanwijzingen ontworpen? Kennelijk door
iemand, die kinderen alleen maar onder
narcose meemaakt.
Na het verstrijken van de twee dagen
in bed bleek al spoedig overduidelijk, dat
de stembanden door de ingreep niet te lij
den hadden gehad, en dat, wellicht door
de vrijgekomen ruimte in de keelholte, het
klankvolume meer dan verdubbeld was.
Vervolgens werden de amandelen van
alle voorradige beren en poppen geknipt.
Ja, de houtwol ging vlot in de stofzuiger.
Toen kregen al die beren en poppen melk.
Ik heb het al opgedweild.
Daarna moesten die beren en poppen
één voor één overgeven. (Water, hoor
het is nu opgeruimd).
Het winkeltje spelen verliep de volgende
dag ook niet zonder incidenten.
„Mamma. Ina wil altijd winkeljuffrouw
zijn, en ik mag nooit 's!" riep André. Als
protest stopte Ina toen alle centen in haar
mond.
Ik heb haar kunnen bewegen, ze weer
uit te spugen, en heb haar verteld hoe ge
vaarlijk ze wel deed. En ook, dat geld vies
was (maar wel lekker om 't te hebben
Daarna hebben ze samen om „Eenzaam
Avontuur" gevochten. Het bestaat nu uit
twee delen.
Ja, ik heb 't met de bibliotheek intussen
in orde gem.aakt.
Toen heeft Ina met lippenstift op het
nieuwe behang getekend, van het katten
brood gegeten, en een rijksdaalder in
reepjes geknipt. André heeft kauwgom op
de kat z'n rug geplakt. En vanmorgen vond
ik het Nieuwe Testament in de kolenbak.
Nee ,ik kan donderdag écht niet op de
koffie komen dank u. Als ze straks
iveer naar 't schooltje gaan, blijf i k eens
heerlijk een week rustig thuis.
Paula Spotter
WARSCHAU (AFP) De rechtbank
van Warschau heeft woensdag beschikt,
dat de kwestie van de bevoegdheid van de
rechtbank tot het berechten van Erich Koe
niet wordt voorgelegd aan het Internatio
nale Gerechtshof te Den Haag, zoals door
de ex-gouwleider was verzocht.
De openbare aanklager, Smolenski, heeft
vervolgens de „verwaandheid van deze
Hitleriaanse oorlogsmisdadiger, gesterkt
door de wedergeboorte van het fascisme
en de krachten van de wraak in West-
Duitsland" aan de kaak gesteld.
Koch heeft woensdag gevraagd of hij met
het »og op zijn gezondheidstoestand mocht
gaan liggen. Hij heeft zich niet in de be
handeling van de zaak gemengd.
KARATSJI, (AFP) Woensdag is te
Karatsji van welingelichte zijde verno
men dat de kortgeleden afgetreden Pa
kistaanse president generaal Iskander
Mirza, aan het einde van deze week, ver
gezeld door zijn echtgenote, per vliegtuig
naar Londen zal vertrekken. Hij zou voor
nemens zijn zich blijvend in het buiten
land te vestigen. Iskander Mirza verblijft
thans in het nabij de Afghaanse grens ge
legen Quetta.
(Van onze correspondent in Parijs)
Dat generaal De Gaulle geen onvoor
waardelijke bewonderaar is van de
Noordatlantische Verdragsorganisatie, zo
als die de laatste jaren reilt en zeilt, was
ook in de leidende diplomatieke kringen
buiten Parijs geen geheim. De eerste we
ken van zijn bewind had de generaal ech
ter de handen overvol aan dringender pro
blemen, in de eerste plaats met Algerije
en zo was zijn critiek op de NAVO enigs
zins op de achtergrond geraakt. Zijn op
en aanmerkingen had de generaal echter,
Het kan niet alleen zijn nut
hebben doch zelfs een verras
send effect teweeg brengen,
wanneer men ingewikkelde en
moeilijk te verklaren dingen
overzet in een eenvoudiger
situatie. Zij worden dan vaak
welsprekend en doeltreffend
verklaard, zonder misbruik
van het enorme aantal woor
den dat reeds aan hen tever
geefs is verspild.
Als willekeurig voorbeeld
nemen we dan een gesprek
tussen Oost en West over de
stopzetting der atoombom-
proeven. Dit onderwerp is na
melijk juist in het stadium
gekomen dat niemand meer
kan achterhalen wie de schuld
heeft van het feit, dat iemand
de schuld krijgt van het feit,
dat de schuld over en weer
aan elkaar wordt gegeven van
het feit, dat we nog steeds met
atoombomproeven zitten.
Als het gesprek begint, zit
ten de heren Van Oost en Van
West tegenover elkaar; nu en
dan met een telefoondraad er
tussen, doch dat doet niets ter
zake. (Ter geru~tstelling mag
ik alvast voorspellen, dat bij
beëindiging van het gesprek
de heren nog steeds lijnrecht
tegenover elkaar zitten).
Van Oost en Van West
(tegelijk): „Wij hebben méér
atoombommen dan gij".
Van O.: „Dat is bluf". (Ter
zijde: „maar het kon wel eens
waar wezen").
Van W.: „Dat is groot
spraak". (Terzijde: „hoop ik").
Van O.: „Aangezien we alle
bei meer atoombommen heb
ben dan allebei, zouden we
moeten ophouden met de aan
maak".
Van W.: „Dat is waar, maar
dan moet er tegelijk een deug
delijk controlesysteem worden
ingevoerd en bovendien moe
ten we onze wederzijdse
legermachten inkrimpen".
Van O.: „Voor een controle
systeem voel ik evenveel als
gij, aangezien ik u even wei
nig vertrouw als gij mij. Maar
ik vind dat we onmiddellijk
kunnen beginnen met stopzet
ting van de proeven".
Van W.: „Dat klinkt heel
aardig, maar ik begrijp heel
goed dat ge wilt ophouden uit
eigenbelang. Gij hebt namelijk
in het achterhoofd, dat ik dan
mijn programma niet kan af
werken en dus in het nadeel
kom te verkeren".
Van O.: „En ik dacht dat ge
mij zover vooruit waart?"
Van W.: „Dat ben ik ook.
Maar ik wil nog verder".
Van O.: „O. Ik weet wat ik
weet en ik ben daarom van
mening, dat we onmiddellijk
moeten ophouden. Ondanks
het feit dat ik minder proeven
heb genomen dan gij".
Van W. :„Dan vergeet ge de
proeven, die ge in het geheim
genomen hebt". (Terzijde: „zou
hij bijten?").
Van O.: „Ik voel u. Gij zijt
een slimmerik, maar ik ook.
Maar nu terzake: zullen we
ophouden?"
Van W.: „Best".
Van O.: „Uitstekend, dan
Van W.: „Maar eerst een
controlesysteem en vermin
dering van strijdkrachten".
Van O.: „Wel alle nu be
gint het weer opnieuw". (Ter
zijde: „gelukkig wat een
schone propaganda").
Van W.: „Stopzetting zonder
controle en zonder vermin
dering van bewapening haalt
niets uit".
Van O.: „Wel".
Van W.: „Gij verhindert
overeenstemming door een
halsstarrig vasthouden aan
eigen standpunt". (Terzijde:
„gelukkig. Wat een mooie pro
paganda").
Van O.: „En nu zal ik u be
wijzen dat ik oprecht naar
overeenstemming streef: ik
houd er vandaag nog mee op.
Daar".
Van W. (bedremmeld ter
zijde): „Dat is een slimme zet.
Wat nu?").
Van O.: „En ik verwacht
van u hetzelfde, ten teken dat
ge oprecht naar een akkoord
verlangt".
Van W. (herstelt zich): „Ik
behoud mij het recht voor mijn
proefprogramma af te werken.
Daarna zal ik eraree op
houden".
Van O.: „Neen, nu onmid
dellijk".
Van W.:
aan".
(Er valt een stilte, in welke
tussentijd de atoombomproe
ven van Van O. inderdaad uit
blijven. Van W. gaat gewoon
door).
Van O.: „Aangezien nu be
wezen is dat ge geen stopzet
ting nastreeft, doch integen
deel wilt profiteren van mijn
oprechte vredeswil door te
trachten intussen mij voorbij
te streven, acht ik mij verant
woord mijn proeven te her
vatten". (Terzijde: „Wat een
opluchting! Het werd hoog
tijd").
Van W.: „Gij hebt nooit de
„Ik denk er niet
bedoeling gehad, de proeven
werkelijk stop te zetten. Gij
hebt komedie gespeeld".
Van O.: „De wereld is mijn
getuige. De volken zullen oor
delen". (Terzijde: „althans in
de Pravda").
Van W.: „Aangezien ik u
wil bewijzen dat ik het op
recht meen met de wereld
vrede en de volksgezondheid,
zal ik nu mijn proeven stop
zetten".
Van O.: „Dat is demagogie.
Ik denk er niet aan, dit spel
letje mee te spelen".
Van W.: „Aangezien ge wei
gert, in te gaan oo mijn voor
stel de proeven gezamenlijk
stop te zetten, acht ik mij ge
rechtigd ook mijn proeven te
doen doorgaan".
Van O.: „Aangezien gij in
eerste instantie geweigerd
hebt met mij tot een akkoord
te komen, draagt gij de ver
antwoording voor deze droe
vige gang van zaken".
Van W.: „Aangezien gij ge
weigerd hebt in te stemmen
met een controlesysteem,
draagt gij de verantwoording".
Van O. en Van W. (tegelijk):
„Gij durft niet, omdat gij een
achterstand hebt".
(Gaan allebei gewoon door.
Doek).
3. L.
binnenskamers, tegenover minister Dul
les noch premier Macmillan, bij hun be
zoeken aan Parijs, onder zich gehouden,
en speciaal van Amerikaanse zijde was
hem beloofd dat Parijs in het vervolg ge
kend zou worden in alle belangrijke inter
nationale beslissingen, die Frankrijk's be
langen in het bijzonder zouden kunnen
raken.
Toen evenwel bij de crisis in het Nabije
Oosten, noch bij de kwestie Formosa-Que-
moy, de Amerikanen hun belofte gestand
leken te doen, gaf generaal De Gaulle op
14 september uiting aan zijn ongerustheid
en gramschap, zowel te Londen als te
Washington. Op deze stap heeft president
Eisenhower met een persoonlijke brief
geantwoord, waarin hij enige olie op de
Franse golven poogde te werpen, terwijl
de Britse regering door middel van haar
ambassadeur een zelfde doel nastreefde.
De protesten van De Gaulle en de Brits-
Amerikaanse reacties zijn opmerkelijk
lang voor de buitenwereld verborgen ge
bleven. Alleen de secretaris-generaal van
de NAVO, P. H. Spaak, en de Italiaanse
en de Westduitse regering werden door
Washington op de hoogte gesteld.
Voorzover van een Franse proefballon
kon worden gesproken, mag men wel zeg
gen dat die vooralsnog geen indrukwek
kend hoge vlucht heeft genomen. Voor een
soort politiek Frans-Brits-Amerikaans
triumviraat in de Atalantische gemeen
schap voelt, buiten Parijs, vrijwel nie
mand, al kunnen sommige uitlatingen van
veldmaarschalk Montgomery misschien
ten gunste van het plan-De Gaulle worden
uitgelegd.
Er zijn zeker weinig vooraanstaande
westelijke staatslieden, die volmaakt ge
lukkig zijn met de politieke, en zelfs mili
taire gang van zaken in de NAVO, maar
dat al die feilen vanzelf zouden worden op
geheven zodra Frankrijk een leidende po
sitie zou worden ingeruimd, wordt wel bij
na even algemeen betwijfeld. De meeste
Fransgezinde diplomaten zijn in ieder ge
val nog van oordeel dat de Gaulle eerst
zijn eigen straatje schoon moet vegen al
vorens de lakens ook nog elders te willen
uitdelen. Het is trouwens niet eens zo erg
gewaagd te veronderstellen dat zijn vurig
verlangen om in de NAVO een gewichtiger
rol te spelen een der voorname motieven
van De Gaulle is geweest bij zijn pogingen
zo spoedig mogelijk een einde te maken
aan de Algerijnse oorlog, in liberale zin.
En zeker is ook wel dat de Franse diplo
matie de uitwisseling van boodschappen
met Londen en Washington voorlopig lie
ver geheim had willen houden.
