De 37 verstekelingen gaan naar Nieuw-Guinea Indrukwekkende kroning van Paus Joannes XXIII HET WEER Nationalisatiewet gebaseerd op verbreking van RTC-akkoord Haarlems Dagblad Geen precedent Ben Goerion: Rusland weet wel beter Regering aanvaardt denkbeeld van Haagse rechtbankpresident Dakota uit Jemen viel bij Rome; acht doden Radio eri televisie vertolken voor de wereld alle kerkelijke luister Aanval in voorbereiding &ee MORRIS Heforeyoe/fayS Mist Het woord is aan Belgisch kabinet treedt af Op het balkon De tiara Intocht in Sint Pieter Vliegtuig vervoerde ook tweehonderd pistolen DE BEDRIJVEN IN INDONESIË Voor het altaar Mr. Scholten herinnerde aan de mede deling van de president, die gisteren even eens heeft gezegd dat de bereidverklaring geen precedent schept, zodat door nie mand daaruit mag worden afgeleid, dat de door de regering ingenomen rechts opvatting, in het bijzonder wat betreft ar tikel 24 van het Uniestatuut, ook maar enigszins is prijsgegeven. Bij de behandeling van de interpellatie van mej. Ten Broecke Hoekstra in de Tweede Kamer is door de minister van Justitie verklaard, dat de regering haar standpunt nader zou bepalen indien zich nieuwe omstandigheden voordeden. Zulk een omstandigheid is het schikkingsvoor stel van de president, zoals dit gevolgd is door de uitgesproken wil van de versteke lingen om naar Nederlands Nieuw-Guinea te gaan. Al deze omstandigheden in aan merking nemend is de regering in dit bij zondere geval bereid het schikkingsvoor stel te aanvaarden. Voordat de landsadvocaat deze verkla ring aflegde, vroeg de president aan de pleiter van de verstekelingen, mr. Maris, of deze nu kon verklaren dat de ver stekelingen inderdaad naar Nederlands Nieuw-Guinea zouden willen gaan. Mr. Maris zei dat zij dit inderdaad wil den. Mr. Maris had gisteren verklaard dat hij pas het korte geding zou beëindi gen als inderdaad de tegenpartij haar ver plichtingen was nagekomen. De presi dent vroeg aan mr. Maris of deze, gezien de standing van de tegenpartij, bereid was hiervan af te zien. Mr. Maris stemde hierin toe, waarop de president royement van het geding verleende. DEN HAAG (ANP) Premier Ben Goerion heeft maandag in de Knesseth het parlement van Israel zijn visie ge geven op de beschuldiging van Egypte en de Sovjet-Unie, dat Israel troepen samen trekt aan zijn grenzen. Ben Goerion merkte op dat de regering van de Sovjet-Unie alle faciliteiten geniet om nauwkeurige en juiste gegevens te krijgen over hetgeen in Israel gebeurt. Het is ondenkbaar dat de Sovjet-Unie niet weet, dat alle grond ontbreekt voor de vijandige en lasterlijke taal, die de Russische pers van tijd tot tijd tegen Is rael uitbraakt, aldus Ben Goerion. De Israëlische premier verklaarde, dat Ook de Egyptische heersers voldoende in gelicht zijn over wat er in Israel voor valt. In dit verband merkte hij op, dat de lasterlijke taal, die de Egyptische radio en pers tegen Israel gebruiken en ook de woorden van president Nasser hun oor sprong vinden in bepaalde demagogische en politieke beweegredenen. Gewoon met vakantie WASHINGTON (UPI) De Jordani- sche ambassade in Washington heeft een persverklaring uitgegeven, waarin wordt gezegd dat, indien koning Hoessein binnen kort met vakantie naar het buitenland vertrekt, dit feit geen verwondering be hoort te verwekken, noch ongerustheid. De koning, aldus deze verklaring, pleegt regelmatig korte tijd met vacantie in het buitenland te vertoeven. De toestand in Jordanië is normaal, zodat de koning met vakantie kan gaan. Advertentie BARTEUÖRISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A'DAM TEL. 717162 SCOOTER - BROMFIETSKLEDING Verwachting tot morgenavond: Overwegend droog weer met plaatselijk mist. Weinig wind en lagere temperaturen. Volledige, weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF PAGINA'S St. Augustinus: Zakendoen is het spel der volwassenen- 73e JAARGANG No 100 Lange Nieuwstraat 427, ÏJmuiden. Telefoon Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519. Tel. Redactie 5389. Haarlem; Grote Hout straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie tarieven op aanvraag bij de Administratie. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks DINSDAG 4 NOVEMBER 1958 IJmuider Courant EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 303e JAARGANG No 253 Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt dagelijks, behalve op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct p. kwartaal 7.65, franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct. Giro rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad. Directie; P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Mr. G. Scholten, de advocaat die voor de Staat der Nederlanden optreedt in het kort geding van de 37 verstekelingen, heeft vanmorgen aan de president van de rechtbank te 's Gravenhage, jhr. mr. G. Witsen Elias, medegedeeld dat de regering bereid is de schikking te aanvaarden, dat de 37 uitgewezen Indonesiërs als vrije burgers naar Nederlands Nieuw-Guinea mogen gaan. In zijn verklaring zei mr. Scholten: De regering heeft de mogelijkheid om de verstekelingen naar Nederlands Nieuw-Guinea over te brengen, ernstig overwogen. Zij blijft in beginsel van mening, dat deze mensen niet in Nederland kunnen worden aan vaard en naar het land van inscheping behoren te worden teruggezonden. De door de president van de rechtbank gesuggereerde ontwikkeling zou echter volstrekt incidenteel zijn, zowel wat betreft de houding van de regering jegens verstekelingen en anderen die langs niet legale weg naar Nederland komen, als ten aanzien van vestiging van Indonesiërs in Nederlands Nieuw-Guinea. BRUSSEL (Reuter) De Belgische pre mier Gaston Eyskens heeft aan koning Boudewijn het ontslag van zijn rooms- katholieke minderheidsregering die vier maanden geleden werd gevormd aan geboden. Het ligt in de bedoeling dat Eys kens een coalitieregering van rooms- katholieken en liberalen zal vormen. Een fruitteler uit Eist reed gisteren met een vrachtauto met aanhangwa gen, geladen met kisten fruit, naar de veiling te Geldermalsem. Bij een door knipperlichten beveiligde overweg liet hij een trein uit de richting Den Bosch passeren. Hij zag echter niet, dat uit de andere richting de sneltrein Am sterdamMaastricht naderde. De aan hanger kreeg een klap van de trein, waardoor de kisten met appelen door de lucht vlogen, evenals een zestien jarige jongen, die bovenop de kisten zat. Hij viel in de grasberm langs de spoor baan en kwam er zonder een schram metje af. De aanhanger werd vernield. Ons wordt nu tijd gegund de kerk te verlaten, op het Pietersplein is een ruim te opengelaten voor degenen die de plech tigheid in de kerk hebben bijgewoond. Wel dra verschijnt de Paus op het voorbalkon, omstuwd door kardinalen en het pauselijk hof. Markies Patrizi Montoro draagt hem de scharlaken-rode banier der kerk voor af. Dan zet de oudste der kardinaal-dia kenen, kardinaal Canali, nadat de hymne heeft weerklonken: „Corona aurea super caput eius", (een gouden kroon worde hem op het hoofd gezet), paus Joannes de tiara op het hoofd, met de formule: „Ont vang de tiara, met drie kronen getooid, en weet dat gij zijt de vader aller vorsten en koningen, de leider der gehele wereld, de stedehouder van onze Zaligmaker Je zus Christus, wien de ere en de glorie zij tot in alle eeuwigheid". Na de kroning spreekt de Paus in volledig pauselijk or naat over de neergeknielde menigte de ze gen „Urbi et orbi" uit en daarop weer klinkt onweerstaanbaar het gejuich der honderdduizenden, muziekkapellen spelen, een grootse plechtigheid eindigt in een waar volksfeest en nog even zien wij de glimlachende vriendelijke figuur van Joannes wuivend neerzien op de steeds juichende volksmassa. Wat eigenlijk die tiara is, weet men niet goed. De historici hebben dit probleem al vaak onderzocht. Dit is in ieder geval wel zeker, dat de tiara het eerst genoemd wordt in de levensbeschrijving van paus Constantijn (708-715) en een uit het Oos ten, uit Byzantium, afkomstig hoofdtooisel is. Over een pauselijke kroon wordt ook gesproken in de zogenaamde Donatie van Constantijn de Grote. Dit is een geschrift waarin wordt verteld dat deze keizer aan Paus Sylvestrus, die hem van een ziekte had genezen, niet alleen zijn keizerlijk pa leis van Lateranen ten geschenke gaf, maar bovendien het ganse grondgebied van het Westromeinse rijk en zijn gouden kroon, opdat de Paus die zou dragen. Van dit geschrift, de Donatie, is reeds sedert eeuwen bekend dat het een vervalsing is. Het heeft echter in de geschiedenis van de kerk een zeer grote rol gespeeld. Paus Bonefacius VIII zou in het jaar 1300 aan de ene kroon van de tiara nog twee ande re diademen hebben toegevoegd. Thans is de driekroon het symbool van de drievou dige macht des Pausen. Gezeten op de sedia gestor ia is Paus Joannes XXIII hadenmorgen de Sint Pietersbasiliek te Rome binnen gedragen. (Telefoto ANP) POGGIODOMA, Italië (UPI) Bij het neerstorten van een Jemenitisch regerings vliegtuig in het bergland van Midden- Italië, zijn acht personen omgekomen on der wie twee hoge ambtenaren van het ministerie van Buitenlandse Zaken van dit koninkrijk. Sayed Mohamed Asjani, directeur-gene raal van het ministerie van Buitenlandse Zaken en Mohammed Nouraly, onder secretaris van datzelfde ministerie be vonden zich onder de vier passagiers, die omkwamen toen de Dakota in duisternis en regen tegen de 1200 meter hoge berg Riva vloog op ongeveer 110 km ten noord- j oosten van Rome. Het vliegtuig was op weg van Rome naar Belgrado. De twee andere omge komen passagiers zijn twee Roemeense tandartsen, die weer naar Boekarest terug keerden, na een hoog ambtenaar van Je men in de hoofdstad van het land Sana te hebben behandeld. Volgens een ander bericht zouden zij naar Jemen zijn ge- j roepen om de Imftm Ahmed zelf te be handelen. Volgens gissingen waren de twee amb tenaren negen dagen in Rome gebleven voor het sluiten van een olie-overeen komst en gingen zij met datzelfde doe) naar de hoofdstad van Joegoslavië. De Italiaanse politie heeft vandaag in het wrak van de Dakota ruim tweehon derd pistolen en een hoeveelheid munitie ontdekt. Over de herkomst of de bestem ming van deze respectabele hoeveelheid wapens verkeert men nog in het onzekere vorm gevonden om aan de machtigste man op aarde op het meest verheven ogen blik van zijn leven nog eens duidelijk te maken hoe nietig de mens is. De nu volgende plechtige hoogmis duurt buitengewoon lang omdat grote gedeelten eerst in het Grieks en daarna in het La tijn worden gezongen, teneinde ae eenheid van de Westerse en Oosterse kerk te doen uitkomen. Kardinaal Canali zet de lita nieën in met de woorden: „Christe, exan- di nos". Daarop zingen de kardinalen tot driemaal toe: „Domino nostro Joanne, a Deo decreto, summo pontifici.et universa- li Papae, vita", onze heer Joannes, door God uitgeroepen tot hogepriester en Paus der ganse wereld, hij leve. Daarna roept de kardinaal-diaken, Tisserant, tot drie maal toe de bijstand in van de Zaligma ker, tweemaal die van de maagd Maria, en daarna die van een eindeloze rij van heiligen; eentonig maar zeer indrukwek kend klinken telkens weer de woorden van het koor: „Tu illum adiuva" (wilt hem ter zijde staan). Epistel en evangelie worden in het Latijn gezongen door westelijke dia kenen, na hen klinken de zware basstem men jn het Grieks van de in hun dalma- tieken gehulde oosterse diakenen, de ver tegenwoordigers van de met Rome geüni eerde Oosterse kerken. Na het Agnus Dei zien wij de Paus zich weer neerzetten op zijn troon, een subdiaken biedt hem de hostie, waarop de Paus zich opnieuw naar het altaar begeeft en knielende eerst de hostie uitreikt aan twee kardinalen en daarna zelf communiceert. Aan het einde van deze ceremonie houdt prins Colonna, assistent Van de troon, hem een zilveren beker voor waarin de Paus zich de han den wast. Thans vormt zich opnieuw een stoet. De Paus, gezeten in de „sedia gesta- toria", wordt door de gehele kerk gedra gen en zegent rechts en links de juichen de menigte. Van onze correspondent) ROME, dinsdagochtend. Met alle praal en luister, welke de rooms-katholieke kerk ook in deze nuchtere moderne tijd nog weet op te brengen, is vandaag in de Sint Pieterskerk de nieuwe Paus, de 76-jarige Joannes XXIII, gekroond. Oudtijds was een Paus pas 'werkelijk ten volle Paus na de „possessio de plechtige in bezitneming van de kerk St. Jan van Lateranen, de bisschopskerk van Rome, „hoofd en moeder van alle kerken ter wereld". De „possessio" ging destijds gepaard met een grootse optocht van St. Pieter naar St. Jan. In 1870, toen Rome door de Italiaanse troepen werd bezet en de Paus zich als gevangene in het Vaticaan beschouwde, kwam daaraan een einde. Een Paus geniet tegenwoordig de volle rechten van het pontificaat van het ogenblik af dat hij door de kardinalen wordt gekozen. De „possessio" is na 1929 hersteld, maar in veel eenvoudiger vorm. Van de plechtigheden, die volgen op de pauskeuze, is tegenwoordig alleen nog de kroning des Pausen volledig, en in al zijn feestelijkheid, over. Zelfs heeft die kroning thans de vorm herkregen van vóór 1870: de eigenlijke kroning met de tiara gebeurt op het halkon boven de hoofdingang van de St. Pieterskerk, ten aanschouwe van het volk. De kroning is een ingewikkelde ceremo nie waarvan sommige gedeelten van oude andere van jonge datum zijn. Het geheel is altijd weer indrukwekkend en plech tig. Er komen drie tronen aan te pas, drie verschillende mijters en tenslotte de zeer kostbare tiara of drievuldige kroon, waar van ook meer dan een exemplaar bestaat. Een Paus pleegt voor zijn kroning wel „brevi" uit te schrijven, geen bullen of encyclieken en het is gebruikelijk dat de dagen, maanden en jaren van het pontifi caat geteld worden van de kronin|sdag af. Eigenlijk is de St. Pieterskerk, al is zij de grootste kerk ter wereld, in onze tijd voor deze plechtigheden te klein. Ten eer ste moet het hele middenpad worden vrij gehouden voor de kroningsprocessie, ten tweede is de bevolking van Rome in een eeuw tijds vertienvoudigd, terwijl ook het aantal vreemdelingen een veelvoud be draagt van wat men in vroeger eeuwen gewend was. Behalve de ongeveer veer tigduizend personen die in de kerk een plaatsje hebben weten te bemachtigen, zijn er tweehonderdduizend en meer in de ruimte tussen de Tiber en de voorgevel van de kerk verenigd, om niet te spreken van de vele miljoenen die via radio en te levisie de plechtigheden volgden. In de voorhal van de kerk is een troon opge steld voor de heilige deur. Het is nu half negen en de kleurige stoet van alle hof- dignitarissen, vergezeld door alle in Ro me aanwezige kardinalen, gaat naar de pauselijke vertrekken om de Paus naai de kerk te begeleiden. Dan is 't grote moment daar. Joannes XXIII, Paus der rooms-katholieke kerk, wordt in de „sedia gestatoria" naar zijn troon ge dragen. Daar aangekomen neemt de Hei lige Vader plaats en ontvangt de huldebe tuigingen van het kapittel der St. Pieters kerk. Nu zien wij opnieuw de Paus de „se dia gestatoria" bestijgen en hoog boven de juichende menigte uit, wordt hij de kerk binnengedragen. Uit de hal boven de in gang doen de zilveren trompetten de paus mars weerklinken. Terwijl de stoet voort schrijdt zingt het zangkoor van de St. Pie ter de achtstemmige, bijzonder plechtige hymne van Palestrina: „Tu es Petrus". De „sedia gestatoria" wordt neergelaten voor de ingang van de sacramentskapel waar de Paus hét sacrament aanbidt. Weer neemt hij plaats in de „sedia gesta toria" en de kerk weergalmt van de in het Latijn en in het Grieks gezongen „accla- mationes" door de leerlingen van de pries tercolleges, die elke rooms-katholieke na tie in Rome onderhoudt. Tenslotte neemt de Heilige Vader plaats op de pauselijke troon in de absis van de kerk. We zien dat deze troon bekleed is met rood-zijden stof fen met gouden franjes. De ganse kerk biedt een luisterrijke aanblik. Op het pau selijk altaar staan de vermaarde kande laars Van Benvenuto Cellini, prachtige voorbeelden van edelsmeedwerk uit de renaissancetijd. Onder de koepel en in de absis hangen de zware gobelins, geweven in de tijd van paus Chigi, Alexander VII. Thans komen dan de kardinalen een voor een naar voren en betuigen dé Paus hun obediëntie door middel van de voet kus. Na hen volgen de patriarchen, de aartsbisschoppen, de bisschoppen, de ge mijterde abten in een onafzienbare rij. Paus Joannes, in zijn vriendelijke tege moetkomendheid, staat hen nauwelijks toe ten volle te knielen en omhelst hen broe derlijk. Is deze huldebetuiging ten einde, dan zet de Paus het gezongen dankgebed in der „nona", het negende uur der liturgi sche dagindeling. De zang wordt onmid dellijk overgenomen en voortgezet door het koor. Geholpen door een kardinaal en door de ceremoniemeesters, trekt de Paus nu het pauselijk misgewaad aan. Ook de kardinalen en de bisschoppen worden door hun secretarissen met hun koorgewaad bekleed en zetten de mijter op het hoofd. Weer vormt zich een stoet die zich richt naar het altaar boven de plaats waar men aanneemt dat Petrus begraven is, het al taar waar alleen de Paus mag celebre ren. Terwijl die stoet zich voortbeweegt, zien wij de opperceremoniemeester, mon seigneur Dante, achteruitschrijdend met een verguld staafje in de hand, waarop hij tot driemaal toe een bundeltje fijn vlas verbrandt en zich zeer uitdrukkelijk tot de Paus wendend driemaal de vermaning herhaalt: „Sancte Pater, sic transit glo ria mundi", Heilige Vader, aldus vergaat de aardse roem. In haar wijsheid heeft de rooms-katholieke kerk deze zinrijke DJAKARTA (ANP) Artikel één van het wetsontwerp tot nationalisatie van Nederlandse bedrijven in Indonesië be paalt, dat de Nederlandse ondernemingen, die zullen worden genationaliseerd, zullen worden aangewezen in een afzonderlijke ordonnantie. Het bedrag van de schade vergoeding zal worden vastgesteld door een speciale commissie, waarvan de leden door de regering zullen worden aange wezen. De eigenaren van de ondernemin gen en de regering kunnen in oeroep gaan bij de Indonesische hoge raad, indien zij niet met de beslissingen van de commissie tevreden zijn. Het totale bedrag van de schadevergoeding zal worden bepaald volgens een procedure, die bij afzonder lijke wet zal worden geregeld. Dezelfde wet zal bepalen, hoe de schadevergoeding zal worden uitbetaald. De voorzieningen van de onteigenings ordonnantie van 1920 zuilen niet van toe passing zijn op de nationalisatie van ie Nederlandse ondernemingen. De basis voorzieningen voor de uitvoering van de nationalisatie zullen worden vastgesteld in een regeringsordonnantie. Alle wetsbe palingen in strijd met de bepalingen vai het wetsontwerp zullen buiten werking worden gesteld. Een gevangenisstraf van vier jaar of een boete van een miljoen rupiahs is gesteld op overtredingen van de bepalingen van de ontworpen wet. Politieke kringen zeiden maandag te ver wachten, dat de wet nog vóór het einde van het jaar door het parlement zal wor den aangenomen. Zij wezen er op, dat vol gens de regeringstoelichting op het wets ontwerp de nationalisatie van de Neder landse bedrijven (waarvan de waarde ver leden jaar voor het begin der anti-Neder landse campagne werd geschat op ander half miljard dollar) zowel de ooofdkan- toren als de bijkantoren der in Indonesië gevestigde Nederlandse bedrijven zal raken. De nationalisatie wordt in overeenstem ming geacht met de doelstellingen van de verleden jaar in Djakarta gehouden con ferentie voor de nationale wederopbouw, aldus wordt in de memorie van toelichting nog opgemerkt. Tevens wordt daarmee beoogd de liquidatie van de koloniale economische macht. Regeringsgezinde dagbladen in Djakarta meldden maandag nog eens, dat naar ver luidt over compensatie alleen Kan worden gesproken „nadat West-Irian aan Indone sië is overgedragen". Terugwerkende kracht De wet zal met terugwerkende kracht in werking treden op 3 december j 957 al dus de Memorie van Toelichting. Op die dag werd de actie ingezet met de bezetting van het hoofdkantoor van de Koninklijke Paketvaart Maatschappij in Djakarta door de Indonesische arbeiders van dit bedrijf, welke werd gevolgd door een /.elfde op treden tegen tal van andere Nederlandse bedrijven. In het wetsontwerp is bepaald, dat de Nederlandse bedrijven in Indonesië staats eigendom zullen worden. Het wetsontwerp, dat de vorige week vrijdag in een speciale zitting van het kabinet werd goedgekeurd en vandaag bij het parlement ingediend, is gebaseerd op de overweging, '.lat de door de regering tijdens de campagne voor ie bevrijding van West-Irian tegen de in In donesië gevestigde Nederlandse bedrijven genomen maatregelen in overeenstemming waren met Indonesië's opzegging der R.T.C.-overeenkomsten en dat in het hui dige stadium van de strijd om West-Irian de tijd is gekomen om opheldering te ver schaffen over de houding der regering tegenover de Nederlandse bedrijven in de vorm van nationalisatie van deze bedrij ven, die staatsbezit zullen worden. Antara weet te melden, dat Nederlandse zakenlieden in Europa op het ogenblik trachten te ontkomen aan de gevolgen van de voorgenomen maatregelen van de Indo nesische regering om de Nederlandse be drijven in Indonesië te nationaliseren. Volgens de vice-voorzitter van de Indo nesische kamer van koophandel en indus trie, Harlan Bekti, blijven de Nederlandse maatschappijen handel drijven met Indo nesië. Deze maats<ihappijen opereren in België en West-Duitsland onder verschil lende namen, aldus Harlan Bekti volgens Antara. Dif is de Vertol 44, een helikopter met twee rotoren, die door de n.v: Aero Contractors in Den Haag gebruikt zal worden voor een binnenlandse lucht lijn tussen Rotterdam en Schiphol, als de vennootschap de daarvoor aange vraagde concessie krijgt. Het toestel heeft een kruissnelheid van 160 kilo meter per uur en kan maximaal vijf tien passagiers vervoeren. De vlucht van Rotterdam nclar Schiphol duurt ongeveer twintig minuten. Hier ziet men de Vertol boven het Rotterdamse vliegveld Zestienhoven.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1958 | | pagina 1