Scherpe critiek van leraren op
salarisbeleid van de regering
-Willem Ruys
Verkiezingen in Algerije
tot mislukken gedoemd
HET WEER
Haarlems Dagblad
M(
)RR
Georganiseerd overleg als „boerenbedrog" gekwalificeerd
Liberale Fransen en nationalistische
Algerijnen houden zich afzijdig
Opklaringen
Eerste prijs KNVB-toto
deze week f 104.501
Het woord is aan
Faroer handhaaft de unie
met Denemarken
Op basis van Frans fiat
wil Tunesië geen wapens
Brand in een flatgebouw te
Montreal: acht doden
73e JAARGANG No 105
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon
Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519.
Tel. Redactie 5389. Haarlem: Grote Hout
straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie
tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Simon Koster
Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks
MAANDAG 10 NOVEMBER 1958
IJmuider Courant
EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN
OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT
303e JAARGANG No 258
Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V.,
Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt
dagelijks, behalve op zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 ct p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct Giro
rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad.
Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
Ongeveer dertienhonderd leraren, werk
zaam bij het voorbereidend hoger en mid
delbaar onderwijs, het kweekschoolonder-
wijs en het middelbaar nijverheidsonder
wijs, hebben zaterdagmiddag in de stads
schouwburg en het gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen te Utrecht geprotesteerd
tegen de weigering van de regering, hun de
salarisverbetering te geven, die de hogere
ambtenaren reeds in 1956 kregen. De pro
testvergadering stond onder leiding van dr.
A. C. de Jong uit Leiden, waarnemend
voorzitter van de Raad van Leraren. Dr. H.
W. Veenstra uit Rotterdam, oud-voorzitter
van de Raad van Leraren en ere-voorzit-
ter van het Genootschap van Leraren aan
Nederlandse Gymnasia en Lycea, dr. A. la
Fleur uit Overveen, oud-voorzitter van de
Vereniging van Leraren bij het Christelijk
V.H.M.O., dr. J. A. van Bennekom uit Til
burg, tweede voorzitter van de Bond van
Protestanse Christelijke Kweekscholen
leraren, en dr. J. G. A. G. Konig uit Alk
maar, voorzitter van de R.-K. Lerarenver
eniging St. Bonavantura, uitten achtereen
volgens onder talrijke bijvalsbetuigingen
scherpe critiek op de salarispolitiek en op
de gang van zaken bjj het georganiseerd
overleg.
De vergadering nam een resolutie aan,
waarin zij constateerde, dat de regering
haar besluit, de salarissen der leraren niet
te verbeteren, heeft gehandhaafd onder
verwaarlozing van de belangrijke gegevens
van het op grond van een onderzoek naar
de verhouding van de salarispositite en het
carrièreverloop van leraren en akademisch
gevormde ambtenaren samengestelde rap
port en zonder de minste poging te doen,
op de belangrijkste, tijdens het georgani
seerd overleg gemaakte opmerkingen in te
gaan. Het congres verklaarde in de reso
lutie, „verontwaardigd te zijn over de mis
kenning van de grote betekenis, die het be
trokken onderwijs voor ons volk heeft,
over de onrechtvaardige discriminatie der
leraren en over de wijze van behandeling,
die het vertrouwen in de betekenis van het
georganiseerd overleg dreigt te vernieti
gen." Het congres eiste, dat onverwijld aan
de leraren een met die der hogere ambte
naren overeenstemmende verhoging wordt
gegeven ingaande op dezelfde ingangs
datum en zonder dat daaraan voorwaarden
worden verbonden, die bij de verhoging
der hogere ambtenaren ook niet gesteld
zijn. Het congres besloot de resolutie ter
kennis te brengen van de regering en de
volksvertegenwoordiging.
Dr. A. C. de Jong noemde de wijze
waarop de regering te werk gaat een
manier om alle vertrouwen in het geor
ganiseerde overleg te vernietigen. De ach
terstelling van de leraren zal het toekom
stige tekort aan docenten groter maken.
„Bij de huidige houding van de regering
ten opzichte van het onderwijs vragen we
ons af", zo riep hij uit, „of het nog zin
heeft bij zulk een regering voor het on
derwijs te pleiten. Het enige wat ons rest
is ons vertrouwen in de publieke opinie en
in de volksvertegenwoordiging!"
Hierna werd een telegram voorgelezen,
waarin de secretaresse van de minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
mededeelde, dat minister Cals verhinderd
was het congres bij te wonen wegens de
vergadering van de UNESCO in Parijs,
maar dat hij gaarne de gelegenheid zou
hebben aangegrepen om het regerings
standpunt inzake de lerarensalarissen zelf
te komen verduidelijken. Deze mededeling
werd door de leraren met hoongelach ont
vangen.
Dr. H. D. Veenstra sprak van „de
onvrede en ergernis door de manier waar
op de regering met de belangen van de
leraren omspringt." De aantrekkelijkheid
van het ambt voor jonge mensen raakt in
discrediet. Nadat in 1953 de leraren een
salarisverhoging werd toegestaan, kwam
in 1956 de salarisverhoging van de hogere
ambtenaren af. De leraren werden toen
met een „Jullie hebt al gehad" voorbij
gegaan.
Carrièrebeginsel
De verhoging van 1953 beschouwen de
leraren echter slechts als een vorm van
rechtsherstel. Zij hadden het billijk gevon
den, wanneer de regering bij de verhoging
van de topsalarissen de leraren tevens had
betrokken. Dat dit niet gebeurde werd aan
leiding tot het publiceren van een zwart-
Advertentie
lO'V P j?
lo woret/ortüm'
BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
FERD. BOLSTR. 48 A DAM TEL. 717162>
CAMEL MONTY COATS 45.—
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking en
plaatselijk enkele buien, maar
morgen ook perioden met zonne
schijn. Zwakke tot matige, aan
de kust aanvankelijk krachtige
noordelijke wind. Vannacht in
het algemeen iets minder koud.
Morgen overdag ongeveer de
zelfde temperaturen als vandaag
Volledige weerrapporten op pagina twee.
boek, waarin de lerarenorganisaties hun
standpunt uiteenzetten.
Intussen werd aan het uitgangspunt voor
het overleg, het zo genoemde „carrièrebe
ginsel" (hetgeen aanvankelijk „het van een
zeker punt af redelijk bereikbare voor de
leraar" werd genoemd) door de regering de
betekenis van „gemiddeld salaris over de
gehele diensttijd" gegeven. De regering
schijnt voorts wel de maxima te willen
verhogen, wanneer de minima worden
verlaagd, doch een dergelijk voorstel, dat
winst voor de schatkist zou opleveren, zou
dan uit het georganiseerd overleg naar
voren moeten komen. Het is tragisch, zei
dr. Veenstra, dat de leraren in het open
baar hun vertrouwen in minister Cals
moeten opzeggen, aan wie de kracht of de
wil schijnt te ontbreken om in dé bres te
staan voor het onderwijs. Hij doorkruist
met de salarispolitiek zijn eigen grote plan
nen. Destijds werd het verhogen van de
topsalarissen gemotiveerd door angst voor
het afvloeien van ambtenaren en perso
neelsgebrek. Dit had ook een motief voor
de verhoging van de lerarensalarissen kun
nen zijn. Het schrijnend tekort aan docen
ten wordt door de regering op de zonder
lingste wijze gecamoufleerd. Aan 'de lera
ren wordt nu de gelegenheid gegeven door
de regering om mee te werken aan het
tekort en de aftakeling, van het onderwijs.
Het woord is aan de Tweede Kamer bij de
behandeling van de begroting van Onder
wijs om de regering te corrigeren. De on
derhandelingen tussen leraren en regering
zijn afgebroken, omdat er een spel wordt
gespeeld, zo duister en onverkwikkelijk als
zelden is vertoond. In de Grondwet staat
dat het onderwijs voorwerp is van de aan
houdende zorg der regering. „De Grond
wet is een ernstige wet en geen verzame
ling van sinistere geestigheden, zoals men
schijnt te menen", aldus dr. Veenstra.
D r. A. la Fleur, sprekend voor de
leraren bij het christelijk V.H.M.O., zei diep
te zijn geschokt door de op een komend
statistisch rapport vooruitlopende verkla
ring, die de regering het georganiseerd
overleg heeft overlegd. Hij wees op de ran
geninflatie, welke door regeringspolitiek
heeft plaatsgehad en beschuldigde de re
gering van kortzichtigheid en domheid.
„Bij deze regering zullen we niet meer
aankloppen. Deze regering decreteert maar.
De delegatie van het georganiseerd over
leg is niet meer dan een loopjongen. Liever
krijgen wij tot antwoord „Wij hebben geen
Advertentie
Na vele jaren trouwe dienst
Gaat onze Willem Ruys
Als „Indiëvaarder" met
pensioen,
Met een nieuw plan naar huis,
Waar hij nu grondig wordt
„herschoold"
En gemoderniseerd
En straks tot Vaartuig van
Plezier
Cum laude promoveert.
't Wordt een vacantie-
sprookjesschip,
Dat dller oog bekoort:
Al wat er niet modern is, gaat
(Figuurlijk) over boord.
Zelfs 't oude tafelzilver gaat
Met wèlverdiend pensioen
En straks zal SOLA op de Ruys
Zijn gastheerplichten doen.
Ruim vier en veertig duizend
stuks
SOLA voert hij dan mee
Óp zijn plezierreis om de aard
Over de wereldzee.
't Is op dat drijvende paleis
Der Koninklijke lijn
Dat SOLA zich écht thuis
gevoelt
En op zijn plaats zal zijn.
De opgetogen passagiers
Vertellen later thuis
Van vorst' lijke vacantievreugd.
SOLA en Willem Ruys.
CLINGE DOORENBOS.
geld" dan voortdurend in de maling te
worden genomen", zei dr. La Fleur.
Dr. La Fleur noemde het begrip „gemid
deld salaris" een uiterst dubieuze zaak,
omdat een gemiddeld salaris slechts een
momentopname is. Volgens hem is het op
deze grond weigeren van salarisverbetering
een drogreden van de minister. De leraren
willen zich, zo zei hij, alleen laten verge
lijken met ambtenaren in een bepaald be
roep, zoals artsen en ingenieurs in rijks
dienst. Dr. La Fleur verklaarde, dat het
een novum is dat men iemands carrière
afmeet naar zijn gemiddelde salaris. Hij
verweet de regering, dat zij het nieuwe
principe heeft toegepast zonder daarover
advies te vragen. Dr. La Fleur betitelde
het georganiseerd overleg als „boerenbe
drog" en achtte de gang van zaken in dit
overleg schandalig. „Het bestaat uitslui
tend uit een eenzijdige discussie en „een
voortdurend in de maling nemen".
D r. J. A. van Bennekom, directeur
van de christelijke kweekschool in Middel
burg, vroeg zich af hoe het onderwijs ooit
geestdrift kan kweken om nieuwe krachten
aan te trekken.
„Niet alleen oln de knikkers"
Hij legde er de nadruk op, dat het bij de
leraren niet alleen gaat om enkele knik
kers, maar bovenal om het unfaire spel.
Naar zijn mening komt het Nederlandse
onderwijs hopeloos in de knoei door de
regeringspolitiek. Het zal, volgens hem,
steeds moeilijker worden, jonge mensen
enthousiast te maken voor het lerarenbe
roep. Het aantal vacatures bij het V.H.M.O.
wordt steeds groter, 31 percent van de
Franse, 35 percent van de biologische, 31
percent van de Duitse en 30 percent van
de Engelse lessen wordt door onbevoegden
gegeven, aldus dr. Van Bennekom.
De laatste spreker, dr. König, zei, dat
het zeer te betreuren is dat de regering al
leen bereid is de maximumsalarissen te
verhogen, wanneer de minima worden ver
laagd, terwijl bij het huidige tekort aan
leerkrachten bijna alle jonge leraren direct
een volledige betrekking krijgen, met alle
daaraan verbonden verantwoordelijkheden.
„Ons vertrouwen is danig geschokt in deze
regering, die enerzijds de hogere ambte
narensalarissen extra verhoogt, maar an
derzijds de leraren daarvan expresselij k
uitsluit", aldus dr. König, die hieraan toe
voegde, dat de regering ofwel nauwelijks
belangstelling heeft voor het V.H.M.O. of
het rustig in het honderd laat lopen.
Mededeling van het ministerie
Naar aanleiding van een aantal vragen,
die tot het ministerie van Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen zijn gericht, deelt
men van de zijde van het ministerie mede,
dat de a a n v a n g salarissen en demaxi-
m u m salarissen van de leraren, die een
doctoraal examen (niet gepromoveerd) heb
ben afgelegd, in de volledige betrekking
(2629 lesuren) respectievelijk bedragen
692,45 en 1171,50 per maand.
Het minimumsalaris van een leraar in de
volledige betrekking, in het bezit van een
bevoegdheid m.o.-B, is afhankelijk van de
diensttijd, die hij elders bij het onderwijs
heeft doorgebracht. Het maximümsalaris
bedraagt eveneens 1171,50 per maand.
Het ziet er naar uit, dat de eerste prijs
in de KNVB-toto van deze week (104.501
gulden) door één deelnemer is gewonnen.
Zondagavond omstreeks tien uur meldde
zich iemand bij het bondsbureau met vijf
tien goede uitslagen en voorlopig al
thans is hij de enige. Voor de tweede
prijs van 44.786 gulden meldden zich 10
personen met 14 punten. In totaal werd
373.218 gulden ingelegd. Het hoogste bedrag
ooit bereikt. De vermoedelijke winnaar is
de heer I. de Vormer, kantinebeheerder
van de Rotterdamse voetbalclub Neptunus.
De jagermeester met de meute opende
zaterdagmiddag de St. Hubertusjacht,
die in de omgeving van Oud-Leusden
werd gehouden.
Tennyson
Hoe goed waren de dagen, toen ik nog
niet beroemd was.
THORSHAVN (UPI) Op de Faroer-
eilanden is zaterdag het nieuwe plaatse
lijke parlement, het Lagting, verkozen.
Het electoraat heeft zich uitgesproken
voor een voortzetting van de unie met
Denemarken. De kiezers spraken zich ver
der uit voor een twaalf-mijlsgrens der
territoriale wateren (als visserij-grens,
(Reuter) De oude regeringscoalitie
van conservatieven en twee kleine gema
tigde partijen, die over vijftien van de 27
zetels in het Lagting beschikte, heeft nu
veertien van de dertig zetels.
„Inperking soevereiniteit"
TUNIS (UPI) Het Tunesische mini
sterie van Buitenlandse Zakgn heeft zater
dag een verklaring uitgegeven, waarin ver
teld wordt dat Tunesië wapenzendingen
uil Engeland en de Verenigde Staten zal
afwijzen als zulke transacties vooraf goed
gekeurd moeten worden door Frankrijk.
Zulk een goedkeuring zou de Tunesische
soevereiniteit inperken en onverenigbaar
zijn met zijn nationale waardigheid. Tu
nesië zal van zulke transacties afzien, lie
ver dan zijn wettig recht om wapens te
kopen, die voor zijn verdediging nodig
zijn, onderworpen te zien aan de goedkeu
ring van een derde land.
De Amerikanen en Engelsen zullen spoe
dig een partij lichte en halfzware infante-
riewapens naar Tunesië sturen en dat doen
met Frankrijk voorkennis en stilzwijgende
toestemming. Volgens de Tunesische visie
bevat deze transactie echter geen schrif
telijke clausule, waarin over Franse goed
keuring gesproken wordt.
De tewaterlating van het m.s. „Mersey
Lloyd" bij Van der Giessen's scheeps
werven te Krimpen aan de IJsel, was
een aangelegenheid van de jeugd. De
doopplechtigheid werd verricht door
de 18-jarige mej. K. E. Ruys en langs
de helling, waarop het schip werd ge
bouwd, stonden leerlingen van de
hoogste klassen van de christelijke
Wilhelminaschool uit Voorburg, welke
school het schip adopteerde, voorts het
zeekadetkorps „Gouda" en de zeever-
kennersgroepen uit Gouda, Krimpen
aan de IJsel en Mijnsheerenland en
voorts op een verhoogd plankier musi
ceerde er het veertig „man" sterke
jeugdorkest van het Dordrechtsch Phil-
harmonisch Orkest. De drumband van
hetzelfde orkest vijftig jeugdigen
van 8 tot 20 jaar, liet zich ook niet on
betuigd. Bovendien maakte AVRO's
jeugdomroep Minjoneen reportage
van de plechtigheid en tenslotte had
de erf de jongste directeur afgevaar
digd om het woord te voeren. Hier
glijdt het schip, dat gebouwd wordt
voor de Kon. Rotterdamse Lloyd, in
zijn element.
MONTREAL (Reuter-UPI) In Montreal
(Canada) zijn in de nacht van zaterdag op
zondag acht mensen om het leven ge
komen bij een felle brand in een woonblok
van vier verdiepingen. Elf mensen worden
nog vermist. De politie vreest dat zij om
het leven zijn gekomen. De brand brak kort
na middernacht uit. Van de honderd be
woners was er een vijftigtal thuis, van wie
er twintig in het pand opgesloten raakten.
Onder deze twintig bevonden zich ver
scheidene immigranten. Het vuur was bin
nen twee uur bedwongen, doch redding-
ploegen hebben de gehele zondag gewerkt
om slachtoffers te bergen. Men vermoedt
dat de brand is veroorzaakt door een ont
ploffing in een gaskachel. Zevenenveertig
gemeubileerde huurkamers en kleine flats
brandden uit. Negen mensen werden met
brandwonden en kneuzingen naar het zie
kenhuis gebracht. Drie zijn er ernstig aan
toe. Vier personen hebben zich het leven
gered door uit de ramen te springen.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF PAGINA'S
(Van onze correspondent in Parijs)
Afgelopen nacht om twaalf uur ver
streek, een week later dan in de Franse
metropool, in Algerije de termijn waarin
kandidaten en partijen zich konden in
schrijven voor de algemene verkiezingen,
die in dat land van 28 tot 30 november,
een week na de eerste ronde in Frankrijk,
zullen worden gehouden. Bij het referen
dum van einde september sprak ongeveer
98 percent der stemmen in Algerije zich
uit voor de nieuwe grondwet van De
Gaulle.. Enige twijfel aan de democrati
sche onaanvech'baarheid was bij die eer
ste uitspraak, waarbij tegenstanders van
De Gaulle's grondwet elke mogelijkheid
tot propaganda was ontzegd, niet geheel
ongegrond en daarom was er voor de re
gering, en voor de generaal, zeer veel aan
gelegen dat bij de komende verkiezingen
in Algerije het spel wel loyaal en eerlijk
zou worden gespeeld.
Die hoop zal echter maar ten dele ver
vuld kunnen worden, want zowel de libe
raal-denkende Fransen als de Algerijnse
nationalisten hebben er van afgezien kan
didaten te stellen. De strijd zal voorna
melijk worden gevoerd tussen lijsten van
Fransen en mohammedanen die, bijna
zonder uitzondering, de volledige integra
tie die De Gaulle niet wenst voor
staan.
Ook in Algerije hebben de lijstaanvoer
ders, ter wille van de verrassing, door
gaans het laatste ogenblik afgewacht om
zich en hun metgezellen bekend te ma
ken. Om tien uur gisteravond waren er
nog maar dertig lijsten bekend, welk aan
tal tot het sluitingsuur van middernacht
nog tot 52 is gestegen. Op enkele lijsten ko
men mohammedanen en Fransen voor en
het merendeel is samengesteld uit leden
van de Comités van openbaar welzijn, die
de stoot gaven tot de omwenteling van 13
mei. Er zijn in heel Algerije, dat recht
op 67 zetels heeft in de toekomstige Fran
se Nationale Vergadering, vijf socialisti
sche lijsten ingediend.
Geen garanties
Vorige week was de secretaris-generaal
van het ministerie voor Noordafrikaanse
zaken, Brouillet, door De Gaulle nog in
derhaast naar Algerije gestuurd met de
opdracht*)ok vertegenwoordigers van an
dere politieke en geestelijke families op
te wekken tot een kandidatuur. Het suc
ces van deze missie is echter bescheiden
gebléven. Alleen twee Franse professoren
van licht-liberale huize, verbonden aan de
Algerijnse universiteit, bleken bereid zich
in de verkiezingscampagne te storten.
Drie Franse politici, een links-socialistishe
ex-minister, een linkse roomskatholiek, en
een linkse Gaullist, plus de uitnemende
voormalige burgemeester van Algiers,
Jacques Chevallier, die ook minister is ge
weest onder Mendès-France, en die zich
enkele weken geleden naar Algerije had
den begeven om hun campagne voor de
verkiezingen voor te bereiden, hebben even
eens laten afweten. De minimum-garan
ties voor een vrije verkiezingsstrijd, wer
den, volgens hen, in Algerije nog niet ge
boden en een verzoek van hun kant om
uitstel van de stemming meende De Gaul
le te moeten afwijzen.
Bedenkelijke hypotheek
Niet ontkend kan worden dat deze be
slissing van de liberale Fransen en natio
nalistische Algerijnen een zware' schaduw
werpt op de verkiezingen in dit land. Bo
vendien vormt hun afzijdigheid een beden
kelijke hypotheek op de verdere plannen
met Algerije van De Gaulle. In feite zal
de strijd in Algerije nu worden gevoerd tus
sen vier figuren, die bijna allen uit de ul
tra-rechtse en reactionaire hoek afkom
stig zijn, zodat de uitslag nimmer een be
trouwbaar beeld van de ware politieke
krachtsverhoudingen kan geven. Ernsti
ger is echter dat door het feit dat de na
tionalistische Algerijnen, die streven naar
onafhankelijkheid van hun land, op bevel
van de rebellenregering in Cairo eveneens
aan de kant blijven staan, nu ook de latere
gesprekspartners voor de Franse regering
niet langs democratische weg naar voren
kunnen treden. De ware bedoeling van de
verkiezingen in Algerije werd onlangs door
De Gaulle omschreven als: „Een moge
lijkheid om de noodzaak het politieke
luchtledig in dat land op te vullen". Aan
die opzet kan door de stemming helaas
niet beantwoord worden.
Vacuum
NEW YORK (Reuter) Mohammed
Jazid, minister van Voorlichting van de
„Vrije Algerijnse regering", heeft mee
gedeeld dat het Algerijnse volk „een va
cuum schept" rond premier De Gaulle.
De regering De Gaulle weet heel goed, dat
het type van de verrader in Algerije niet
meer bestaat, aldus Jazid. Wij spreken
van verrader omdat alleen dit woord de
gene karakteriseert die zich namens het
Franse bezettingsleger kandidaat wil la
ten stellen bij de komende Franse verkie
zingen in Algerije.
Jazid verklaarde dat De Gaulle een bij
drage kan leveren voor de oplossing van
het Algerijnse vraagstuk door af te zien
van verkiezingen die van te voren in el
kaar zijn gezet en door akkoord te gaan
met onderhandelingen met hen die het
Algerijnse volk, dat in oorlog is, verte
genwoordigen. Jazid zei dat 'de Franse re
gering kennelijk vastbesloten is alle mid
delen en in het bijzonder de kracht van
haar wapens te gebruiken om onderda
nige gesprekpartners te kweken.
De voorlopige regering van de Algerijn
se republiek is bereid met Frankrijk te
onderhandelen op neutraal gebied, doch
wil niet zoals De Gaulle voorstelt, met
een touw om haar nek praten aldus Jazid.
Doodvonnissen
ALGIERS (Reuter) Een Franse krijgs
raad in Algerije heeft zondag acht Alge
rijnse opstandelingen wegens terroristische
daden ter dood veroordeeld.
Advertentie
