Nederland zal alles doen om het Vrijhandelsgesprek te herstellen Zweedse instituten lichten bevolking in over straling HET WEER Meisje gedood, soldaat zwaar gewond fc MORRIS before i/ot/fup/ Haarlems Dagblad Verbetering in binnenlandse economische situatie Mogelijk zijn er per jaar op de wereld al enige duizenden slachtoffers MINISTER ZIJLSTRA IN TWEEDE KAMER: Herstel consolideren Drie doden in het verkeer S.E.R.-advies over subsidies niet vóór 1 december? De Gaulle naar Adenauer Droog FATAAL SCHOT VAN WACHTPOST^ Het woord is aan 73e JAARGANG No 113 Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Telefoon Adm. 5437, chef bezorging na 5 uur 7519. Tel. Redactie 5389. Haarlemi Grote Hout straat 93 alle afd. Tel. 15295*. Advertentie tarieven op aanvraag bij de Administratie. Hoofdredacteur: Simon Kosjer Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks WOENSDAG 19 NOVEMBER 1958 IJmuider Courant EDITIE VOOR VELSEN-IJMUIDEN EN BEVERWIJK EN OMGEVING, VAN OPRECHTE HAARLEMSCHE COURANT 303e JAARGANG No 2 6 o Uitgave Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem. Verschijnt dagelijks, behalve op zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 ct. p. kwartaal 7.65, franco p. post 8.15. Losse nrs. 12 ct Giro rekening 273107 ten name v. Haarl. Dagblad. Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman (Van onze Kamerverslaggever) OVER DE VRIJHANDELSZONE heeft minister Zijlstra in de Tweede Kamer meegedeeld dat Nederland alles zal doen om de vastgelopen onderhandelingen weer op gang te krijgen. Frankrijk is vanouds een protectionistisch land, aldus minister Zijlstra, en het is te hopen dat binnen de E.E.G. deze mentaliteit niet ook naar ons land overwaait. Het is niet de vraag of Frankrijk de klap van de Vrijhandelszone kan dragen. Om te beginnen is er geen sprake van een klap maar van een overgangs periode, die ten hoogste achttien jaar zou kunnen duren. De Franse economie heeft vervolgens voor zijn herstel geen gesloten, maar open grenzen nodig. De gesloten grenzen zijn voor het overgrote deel verantwoordelijk voor zekere verstarringsver schijnselen in de Franse economie. Ons doel is een Vrijhandelszone, waarvan het kern punt is dat het buitentarief van de E.E.G., dat voor ons land bepaalde bezwaren heeft, tegenover de elf andere Europese landen verdwijnt. Ons eerste dovel blijft een zo vrij mogelijke handel over een zo ruim mogelijk gebied. Een gevolg van het vast lopen van de onderhandelingen zal wel zijn dat wij opnieuw aandacht zullen moeten geven aan enigerlei voorlopige overeenkomst. Wij willen natuurlijk geen Vrijhandels zone tegen elke prijs, besloot minister Zijlstra, maar men beseffe wel dat het bij de Vrijhandelszone er niet in de eerste plaats om gaat wat wij ervoor moeten „betalen" maar om een diep besef van hetgeen wij in de E.E.G., die als een eigen kern van economische solidariteit een wezenlijk deel moet uitmaken van de Vrijhandelszone, zullen krijgen. Uitvoerig zette de minister uiteen dat de stijging van de prijzen, met twaalf per cent sedert 1951, huren, verzekering en be lasting niet meegerekend, slechts voor één percent betrekking heeft op artikelen met ingevoerde grondstoffen, waarop het prijs- stabilisatiebeleid betrekking heeft. De prijsontwikkeling van brood en vlees zal nader worden onderzocht. Ter bevordering van de concurrentie is minister Zijlstra van plan advies te vragen over maatregelen om in het kader van het kartelbeleid te verbieden dat vestigings eisen worden gesteld die uitgaan boven die in de vestigingswet. Over de binnenlandse economische situ atie zei de minister dat de produktie en de export in het derde kwartaal hoger waren dan in 1957. Deze opgaande lijn vraagt zelfbeheersing om te voorkomen dat op nieuw kiemen van overbesteding worden gelegd. Het is waarschijnlijk dat in 1959 de opgang tot verdere ontplooiing zal komen. Daarbij is het van net grootste belang van die situatie gebruik te maken om het herstel zo volledig mogelijk tot stand te brengen en aldus tot uitgangs punt te maken voor de vervulling van vele wensen. Het herstel zal op zichzelf nog niet veel mogelijkheden bieden, bijvoor beeld voor de uitzetting van de con sumptiebestedingen per hoofd van de be volking, aldus minister Zijlstra. In de huidige situatie, aldus de minister, waarin zich op basis van het herwonnen evenwicht een nieuwe opgaande lijn in onze economische ontwikkeling begint af te tekenen, moeten wjj nu vóór alles voor komen dat onze economie wederom op de weg naar overbesteding wordt gevoerd. Consolidatie van het herstel is voor het komende jaar een gebiedende eis. Kolenvoorraden overschat Omtrent de grote kolenvoorraden in Europa zei de minister dat hjj het niet uit gesloten acht dat de omvang daarvan thans evenzeer wordt overschat als aan vankelijk het Europese kolentekort is on derschat. Als met de toeneming van de econo mische bedrijvigheid de scheepsvracht- prijzen stijgen, zullen de Europese kolen weer kunnen concurreren tegen de goed kope Amerikaanse kolen. Als de prijzen van de Europese kolen worden verlaagd, zal die concurrentiemogelijkheid eerder in treden. Als de conjunctuur verbetert en de Amerikaanse invoer vermindert, zal men zien, zei minister Zijlstra, dat het kolen- overvloedprobleem niet zo erg is als men thans denkt. De Limburgse mijnen hebben slechts een voorraad van 31 dagen pro duktie, terwijl de Europese Kolen- en Staalgemeenschap pas steun verleent bij een voorraad van 35 dagen produktie. Middenstand Het wetsontwerp tot uitbreiding van het aantal verkoopplaatsen voor bevroren kip heeft de ministerraad reeds gepasseerd, zodat binnen afzienbare tijd de indiening bij de Tweede Kamer kan worden ver wacht. Dit deelde staatssecretaris Veldkamp mede. Voorts zei hij dat per 1 januari 1959 twaalf nieuwe vestigingsbesluiten tot stand zullen komen buiten het terrein van de levensmiddelenhandel, die betrekking heb ben op 110.000 ondernemingen. In het algemeen is het de bedoeling van staatssecretaris Veldkamp in het vesti gingsbeleid ruimte te scheppen voor een gezonde ontwikkeling van de parallelisatie (uitbreiding van het aantal artikelen in één winkel), aansluitende bij de maat schappelijke ontwikkeling, doch niet op een wijze, die vernietigend is voor een grote groep ondernemingen, die onmiddel lijk door de verwezenlijking van de paral lelisatie wordt getroffen. Hij is geen voorstander van kunstmatige hokjes en hekjes, maar evenmin van een concurren- tiejungle. Een nieuwe regeling van de rechtspositie bij onteigening van huurpanden is in stu die- In voorkomende gevallen heeft de staatssecretaris zich tot de gemeentebe sturen gewend met het verzoek een scha deloosstelling te verlenen boven de twee jaar huur, die de oude regeling voor schrijft, Aan dat verzoek wordt algemeen voldaan. De 15-jarige Rie Groot uit Middelie kwam bij het passeren van een zware vrachtauto uit Duitsland op het Edammer dijkje te Middelie met haar fiets onder de aanhangwagen van de vrachtauto. Zij werd met een schedelbasisfractuur naar het Stadsziekenhuis te Purmerend ver voerd, waar zij in de loop van de avond is overleden. In de Gerardus Majella Stichting te Bussum is overleden de 4-jarige Johannes van den Akker, uit de Corn. v. d. Bergh- straat te Bussum. Het knaapje was bij het plotseling oversteken van de drukke Cein tuurbaan tegen een passerende auto opge lopen. De 79-jarige architect A. W. J. uit Voor burg, die zonder voldoende op het verkeer te letten, de rijbaan van het kruispunt Be- zuidenhoutsewegRijnstraat te Den Haag overstak,werd aangereden door een vracht auto en moest met een zware hersenschud ding en een hoofdwonde in de Sint Anto- niushove te Voorburg worden opgenomen, waar hij is overleden. De duurtetoeslag op de kinderbijslag, die begin van dit jaar werd ingevoerd, moet ook in het komende jaar worden gehand haafd, aldus luidt het advies van de be trokken commissie van de S.E.R. aan de regering. Over de kwestie van de consumenten subsidie op melk heeft de S.E.R. nog geen advies uitgebracht. Het ziet er naar uit, dat dit niet vóór 1 december zal geschie den, zoals de regering had verzocht. De S.E.R. wenst dit probleem, evenals dat van de huursubsidies, zeer diepgaand te bestuderen, alvorens hierover advies uit ^e brengen. Met een donderende slag waarbij de ruiten van tweeduizend huizen in de ruime omtrek het begaven, verschei dene mensen werden gewond en bos branden opflakkerden door gloeiende rotsdelen uit de krater, trad vorige week de Asamavulkaan in de Japanse prefectuur Nagano in werking. De vul kaan braakt wolken rook en golven lava uit. PARIJS (UPI) Generaal De Gaulle zal op 25 november een bezoek aan bonds kanselier Adenauer brengen, aldus ver luidt in Parijs. Beide staatslieden zullen ook spreken over de impasse waarin de onderhandelingen over een Europese Vrij- handszone zijn geraakt. Verwachting tot morgenavond: Droog weer met enkele ver spreide opklaringen en hier en daar mist. Overwegend zwakke wind tussen oost en zuid-oost. Dezelfde of iets lagere tempe raturen. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT TWINTIG PAGINA'S De oefening „Carillon" heeft het leven gekost aan een 8-jarig meisje. Dinsdag middag zjjn in Emmen door een schot uit een legerpistool de militair J. van Veggel uit Vught en het 8-jarig meisje Ida Haverdings uit Emmen getroffen. Het meisje werd gedood, de soldaat is in ern stige toestand in het ziekenhuis te Emmen opgenomen. Omstreeks kwart voor zes had een aan tal militairen, die deelnamen aan de alarm oefening „Carillon", bivak opgeslagen bij de Emmerdennen. Enkele kinderen uit de om geving stonden naar de soldaten te kijken. Twee militairen stonden bij het bivak op wacht. Eén van hen was de 21-jarige J. van Veggel, de andere de 20-jarige L. C. G. V. uit 's-Hertogenbosch. De militairen in het verder in het bos gelegen bivak hoor den een schot. Toen zij gingen kijken wat er gebeurd was kwamen zij een van de twee militairen van de wachtpost, L. V., tegen. Hij was totaal overstuur. Uit zijn pistool bleek een kogel te zijn afgevuurd. Bij de wachtpost werd de soldaat Van Veg gel ernstig gewond óp de grond aangetrof fen. Een eind verder lag het dodelijk ge troffen meisje. Het ongeluk is, naar men moet aanne men, gebeurd met de kogel die uit het pistool van de ene wachtpost afgeschoten is, maar hoe het zich heeft toegedragen is nog een raadsel. Er wordt rekening ge houden met de mogelijkheid van een rico- chetschot, dat eerst de militair en daarna het meisje heeft getroffen. De soldaat uit wiens pistool het schot is gelost heeft een zenuwschok en kon tot dusverre niet wor den gehoord. Hij is opgenomen in het mili taire hospitaal in Assen. De toestand van de gewonde militair, die in de Diacones- seninrichting in Emmen wordt verpleegd, is zeer ernstig. Het bivak is inmiddels opgebroken en de aan de oefening „Carillon" deelnemende troep is verder getrokken. Alleen de man schappen, die na het ongeluk de toestand hebben opgenomen zijn in Emmen geble ven om bij het door de Koninklijke Mare chaussee ingestelde onderzoek gehoord te worden. Driehonderd journalisten togen giste ren naar Oost-Berlijn, in de verwach ting dat er een verklaring over de sta tus van Berlijn zou worden afgelegd op een persconferentie, de eerste in 4 jaar. Een woordvoerder van de Rus sische ambassade kwam verklaren dat er een eind moet komen aan de anti- Russische propaganda en de koude oorlog, die het Westen voert. Om deze woorden kracht bij te zetten traden er twee Russische emigranten op, die van hun ervaringen met de „Amerikaanse geheime dienst" vertelden. Links de vroegere circusartiest WK. Iljinski en rechts de voormalige luitenant I. W. Ovtschininnikov, die volgens de Rus sische woordvoerder in West-Duits- land waren opgeleid voor ondermij nende activiteit. Berlijn wordt gebruikt als een basis voor agitatie tegen de communistische landen, verklaarde hij. (Van onze correspondent in Stockholm) Het is denkbaar, dat reeds nu gemiddeld per jaar een duizendtal mensen slachtoffer wordt van de proeven met de A- en de H-bom. Dit werd in een zeer uitvoerig verslag mêdegedeeld door het Zweedse militair-wetenschappelijke instituut en het eveneens in Stockholm gevestigde Radiofysisch Instituut. Beide instituten zjjn al enkele jaren met hun observaties bezig en achten nu het ogenblik gekomen om het publiek in te lichten over hun werk in de afgelopen acht jaar. Vastgesteld wórdt, dat door de ontploffing van één A- of H-bom een grote hoeveelheid radio-actieve stof de atmosfeer wordt ingeslingerd. Hoe sterker de bom en hoe hoger de temperatuur, des te groter ook de stijging van de radio-activiteit. Grotere bommen en de waterstofbom slingeren de radio-actieve stof zelfs tot in de stratosfeer. Tenminste, de grootste hoeveelheid daarvan. De gevaarlijke stof komt dan in de loop van enkele weken rond de aarde te liggen over een strook, die boven de breedtegraad ligt, waar de explosie heeft plaats gehad. Later vindt van daaruit dan de verdere verspreiding plaats. Pas in de loop van de volgende jaren komt deze radio-actieve stof terug naar de aarde. Direct na de explosie is er een zeer on gelijke verdeling van de lager liggende radioactieve stof. Wind en regen spelen daarbij een grote rol. Wat de schadelijke invloed van de uit de stratosfeer komende radioactiviteit betreft, wordt het volgende vastgesteld: de gammastralen zijn scha delijk voor de geslachtsklieren en kunnen zelfs schadelijke invloed hebben op de vol gende generatie. Bovendien zijn er radio actieve isotopen (vooral strontium), die schadelijk zijn voor het gestel, voor de beenderen en het merg. Al is de verhoging van de radio-actieve straling, die door de proeven met de bom men is veroorzaakt, nog gering in verge lijking met de dosis, die wordt verkregen door andere kunstmatige en natuurlijke straalbronnen, toch mag niet worden ver geten, dat deze toename de hele wereld overgaat en dat dus al een heel klein per centage van slachtoffers bij elkaar geteld enkele duizenden mensen kunnen worden. En het is, zoals reeds gezegd, mogelijk dat nu jaarlijks al enkele duizenden men sen aan de gevolgen van de atoombom- proeven hebben te lijden. Voor de gezondheidszorg acht men het in Zweden nu noodzakelijk, metingen te doen aangaande het radioactieve stof. Men beschikt hiervoor onder meer over dertien luchtzuiginstallaties, die regelmatig in be drijf zijn en waarbij de door een filter op gezogen lucht op radioactiviteit wordt ge controleerd. Op tien verschillende plaat sen wordt ook de regen opgevangen en na der onderzocht. Ook de hoeveelheid ce sium 137 en sr. 90 kan thans worden ge meten. (Zie verder pag. 17) Advertentie W\j x\jn xó hl[j... dat wij al onze meubelen hebben van Tijsseling in Nijkerk I Levering rechtstreeks van de fabriek Catalogus D gratis op aanvraag MEUBELFABRIEKEN NIJKERK Advertentie BARTEUORISSTR. HAARLEM TEL. 13439 FERD. BOLSTR. 48 A' DAM TEL 717167 FALCON WOLLEN TWEEDJASSEN (Vervolg van zesde kolom) commissie er op aan, dat bij het gebruik van Amerikaanse overschotten aan land- bouwprodukten ten gunste van onderont wikkelde gebieden de belangen van andere export-landen op landbouwgebied zouden worden ontzien, opdat de afzetmarkten van deze laatsten er niet door zouden worden ontwricht. Onder de andere niet-militaire aanbe velingen, waarover de parlementariërs het on de eerste twee zittingsdagen eens zijn geworden (nadat ze natuurliik uitvoerig in commissie waren behandeld) trekt vooral de aandacht een recommandatie voor ge meenschappelijk oceanografisch onderzoek door de NAVO-landen. Een nadering van een tijdperk van zeevaart met atoom schepen maakt het zeer gewenst dat onze kennis van de dienzeebodem, waarvan tot dusver nog slechts een vijftigste deel in kaart is gebracht, aanzienlijk wordt uit gebreid, en dit is een project dat de landen van de Atlantische Gemeenschap, waar van de meeste een eeuwenoude maritieme traditie hebben, bijzonder goed moet liggen. De volgende dagen van deze week zal het NAVO-parlement zich voornamelijk met politieke en militaire zaken bezig houden. Op die gebieden zal het stellig niet met zulke concrete aanbevelingen voor de dag kunnen komen als op econo misch. technisch en wetenschappelijk ge bied. En helaas is het zo, dat een lichaam van internationale aard pas dan als geheel volwassen wordt beschouwd als het juist fn politiek en militair opzicht spijkers met koppen kan slaan. Het ware dan ook te wensen dat het NAVO-parlement ook in dat opzicht zou kunnen bewijzen vol wassen, of al was het maar „bijna vol wassen" te zijn. Simon Koster Tryon Edwards: Overdenking is voor de kennis wat ver tering is voor de spijs de enige manier om de waarde eruit te halen. PARIJS, woensdag „Het parlement van de NAVO is vol wassen geworden, al is het pas drie jaar oud". Deze opmerking, die gisteren in de wandelgangen van het Parijse Palnis de Chaillot werd gemaakt, was meer dan een vriendelijk grapje; het was een juiste weergave van de indruk die velen hier de laatste paar dagen hebben gekregen. Natuurlijk is het formeel onjuist, van „Het parlement van de NAVO" te spreken. Want in het Noordatlantische verdrag is negens sprake van een parlement en de bijeenkomst van deze week wordt in alle officiële documenten voorzichtig aangeduid als de „Vierde jaarlijkse conferentie van parlementariërs uit de N-.VO-landen". Daarmee wordt de rechtskundige consta tering, dat er geen enkele formele band ber staat tussen de NAVO en deze bijeenkomst, dus erkend en geëerbiedigd. Maar dat ver hindert niet dat deze „conferentie" in vele, hoewel niet in alle, opzichten het karakter van een parlementszitting heeft en dat de, sedert 1955 bestaande, continuïteit ervan eveneens kracht bijzet aan de argumenten van hen, die er het begin van een echt NAVO-parlement in zien. Al zal men, op grond van het verdrag, dan ook niet kun nen ontkennen dat dit parlement voorals nog een ondergeschoven kind van de Noordatlantische Gemeenschap blijft. Dat dit kind, ondanks zijn jeugdige leef tijd van slechts drie jaar, nu opeens door velen als „volwassen" wordt beschouwd, („bijna volwassen" zou juister zijn) is voornamelijk het gevolg daarvan, dat de officiële instanties van de NAVO sinds enige tijd in toenemende mate aandacht be steden aan, en rekening houden met, de aanbevelingen van de parlementaire confe rentie. Want deze conferentie en dat onderscheidt haar het meest van een werkelijk parlement kan geen wet gevende besluiten nemen, evenmin als zij ministers (in casu leden van de Noord atlantische Raad) ter verantwoording kan roepen. Zij kan zich alleen een raadgevende functie veroorloven. Maar daarom is het des te verheugender dat de aanbevelingen, die zij aldus ongevraagd doet, te bestem der plaatse niet terzijde worden geschoven maar tegenwoordig door de betrokken NAVO-instellingen ernstig bestudeerd en in verscheidene gevallen ook uitgevoerd worden. Zo heeft het NAVO-parlement (als wij het dan toch maar zo mogen blijven noe men) deze week kunnen constateren, dat zijn aanbevelingen van vorig jaar in zake de beste methoden om wetenschappelijke studie van voor de gemeenschap belang rijke onderwerpen te stimuleren en te financieren door de Noordatlantische Raad zijn overgenomen en reeds gedeeltelijk zijn verwezenlijkt. En de aanbevelingen van verleden jaar betreffende de organisatie van natuurwetenschappelijk onderzoek op terreinen, die zich bijzonder lenen voor internationale samenwerking, worden thans door de wetenschappelijke commissie van de NAVO gebruikt als uitgangspunten voor het maken van belangrijke nieuwe projecten op dat gebied. Deze voorbeelden, die nog met vele andere zouden kunnen worden aangevuld, hebben betrekking op onderwerpen van .weliswaar aanzienlijke, maar toch slechts indirecte betekenis voor de militaire allian tie, die de NAVO in de eerste plaats is. Het ligt nu eenmaal voor de hand dat parlementariërs, die in het algemeen geen militaire deskundigen zijn, juist veel be langstelling hebben voor andere dan de strikt militaire aspecten van het Noord atlantische verdrag. Daardoor komt het, dat het NAVO-parlement zich bijzonder aangetrokken voelt tot die niet-militaire aspecten, hetgeen er weer toe geleid heeft dat het beroemde en veel te lang ge negeerde artikel twee van dat verdrag nu eindelijk een kans krijgt, verwezenlijkt te worden. Dat artikel twee verwijst namelijk in het bijzonder naar de wense lijkheid van „versterking va.i de vrije in stellingen" der bondgenoten, samenwer king op economisch gebied en het uit de weg ruimen van tegenstellingen in hun buitenlandse economische politiek als mid delen om hun welvaart te vergroten. Het economische debat heeft de belang rijkheid hiervan wel zeer duidelijk aan getoond. De opening ervan, door de secre taris-generaal van de Organisatie voor Europese Economische Samenwerking, Sergent, bracht het probleem van de Euro pese vrijhandelszone al dadelijk in het middelpunt van de discussie. Later greep de Britse Labour-gedelegeerde Chetwynd de door het debat geboden gelegenheid aan om in wel zeer sombere kleuren de toe stand te schilderen, waarin Europa door een definitieve mislukking van de onder handelingen over de Vrijhandelszone zou worden gebracht- Ook van Duitse en Noor se kant werd het belang van hervatting van die onderhandelingen betoogd. Maar de meeste afgevaardigden voelden blijk baar, dat zij zich op al te glad iis zouden begeven als zij die immers niet als re geringsvertegenwoordigers maar als in dividuele Darlementsleden hier zijn on der elkaar hun discussie gingen voort zetten die op regeringsniveau juist is vast gelopen. Een meer uitzicht biedend aspect van het debat was het rapnort van de Economische Commissie, waarin onder meer gepleit werd voor aanvaarding door de Atlantische bondgenoten van het prin cipe, dat „steun aan internationale econo mische ontwikkeling en uitbreiding van de wereldhandel van even grote betekenis zijn als binnenlandse welvaart en natio nale verdediging". Bij monde van de Amerikaanse senator Javits betoogde de commissie, dat de leden van de NAVO een overeenkomst dienen te sluiten door een systeem van collectieve garanties (tegen onteigening, tegen niet-omwisselbaarheid van deviezen, tegen oorlogsrisico en der gelijke) voor particuliere investeringen in onderontwikkelde gebieden. Ook drong de (Zie verder vijfde kolom)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1958 | | pagina 1