Eiser: afbreuk Rotterdamse haven;
gedaagde: vrijbuiterij moet bestreden
Chof'arine 4
„La Bohème" met Italiaanse
krachten in de hoofdrollen
Opvouwbare „hulpfiets" voor
automobilisten
Kort en bondig)
beroemde
geneesmiddelen
in 1 tablet
doen wonderen!
Nog meer Amerikaanse
hulp aan Indonesië
Casus Bello
Duo Krebbers-Weisz
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1958
Kort geding over boycot van goedkope vlaggen"
Dieven deden een greep
in juweliersetalage
Prof. Thijsse verlaat Rijks
dienst Nationale Plan
N.V.V.-voorzitter ziek
Twee doden in het verkeer
Vier gewonden bij botsing
Smokkelaar strandde op
gesloten overweg
Vergif op het brood van
collega gesmeerd
Nog meer op zijn kerfstok
n
Antwoord aan Polar:
Steun uit Nieuw Guinea
was in 1945 onmogelijk"
Subandrio had succes
NEDERLANDSE OPERA
OPLOSSING PARKEERPROBLEEM
AGRÉ-GOLA
PHILIPS-ROXANE
Vier sonates
VOOR DE PRESIDENT van de Rotterdamse rechtbank, rar. J. G. L. Reuder, is
gistermiddag in kort geding behandeld de zaak, aanhangig gemaakt door de Scheep
vaartvereniging Zuid tegen de Nederlandse Bond van Vervoerspersoneel en de
Rooms-Katholieke Bond van Werknemers in het Transportbedrijf Sint Bonifacius.
Beide bonden hadden een actie op touw gezet tegen de Panlibhonco-schepen (schepen
die varen onder de vlaggen van Panama, Liberia, Honduras en Costa-Rica) welke
geregeld de Rotterdamse haven aandoen. De beide bonden hadden hun leden voor
gesteld binnen het kader van de door de Internationale Transport Arbeiders Fede
ratie gestelde bepalingen van 1 tot 6 december aanstaande de in de Rotterdamse
haven binnenkomende Panlibhonco-schepen niet te lossen en dus te boycotten. De
SVZ eist dat de actie, die zij een onrechtmatige daad acht, niet zal worden uitgevoerd
en verzocht de president bij rechterlijke uitspraak te bepalen, dat aan elk van beide
bonden een dwangsom van 100.000 gulden zal worden opgelegd voor elke dag, dat
de actie tegen de Panlibhonco-schepen in de Rotterdamse haven voortgang zou vinden.
Voor eiseresse trad mr. W. Schadee op,
die vérklaarde dat de actie van de beide
bonden, aangesloten bij de Internationale
Transportarbeiders Federatie, behelst de
eigenaars van de Panlibhonco-schepen te
dwingen een collectieve arbeidsovereen
komst te sluiten met de I.T.F. voor hun
bemanningen, die geen pensioen genieten
noch ziekteuitkering (de reders stellen zich
op het standpunt, dat gezien de hoge gages,
die zij uitkeren de schepelingen daarin zelf
kunnen voorzien) maar ook wenst de I.T.F.
haar zeggenschap uit te breiden. Zo dreigt
de eiseresse, aldus mr. Schadee, betrokken
te worden in een machtsstriid, waarmee zij
niets te maken heeft en op de uitslag waar
van zij generlei invloed kan oefenen. De
staking door de individuele werknemer
levert behalve wanprestatie onder zijn in
dividuele arbeidsovereenkomst in dit geval
een onrechtmatige daad op, evenals het
adviseren tot een contractbreuk en het uit
lokken daarvan. Mr. Schadee zei dat de
bonden met de S.V.Z. een collectieve ar
beidsovereenkomst hebben gesloten, welke
zij en hun leden te goeder trouw tot uit
voering moeten brengen.
De Rotterdamse haven, zo besloot mr.
Schadee, verwacht gedurende de dagen
van de actie elf Panlibhonco-schepen met
graan, olie, erts en kolen met een mini
mum tonnage van 150.000. Als deze sche
pen niet volgens het programma kunnen
worden verwerkt zal de directe schade
tientallen duizenden guldens belopen en
zal de Nederlandse economie, zomede de
reputatie van de Rotterdamse haven grote
afbreuk worden gedaan.
Verweer van gedaagde
Voor de beide bonden als gedaagden
trad mr. G. J. Scholten op. Hij gaf toe dat
er op Panlibhonco-schepen hier en daar
hoge lonen werden uitbetaald, maar van
de 1500 thans in de vaart zijnde Panlib
honco-schepen is er thans door bemidde
ling van de I.T.F. voor 250 schepen een be
hoorlijke collectieve arbeidsovereenkomst
afgesloten. De actie, die thans door de
werknemers wordt ondernomen, dient om
deze staten terug te dringen, zodat zij zich
niet meer als moderne vrijbuiters, die zich
aan allerlei regelingen van een moderne
samenleving onttrekken, zullen gedragen.
De actie is niet gericht tegen de Rotter
damse haven en bedrijven. Verweer blijft
evenwel dringend geboden en mr. Schol
ten noemde de brief van een te Londen ge
vestigde reder, waarvan mr. Schadee mel
ding had gemaakt, omdat daarin de actie
sterk werd afgekeurd, een dreigbrief.
Mr. Scholten betwistte vervolgens de
dagvaarding, die zijns inziens ten onrechte
Advertentie
Inbrekers hebben in Tegelen bij een ju
welierszaak een etalage-diefstal gepleegd
maar betrekkelijk weinig van de etalage
inventaris meegenomen en bovendien nog
een gedeelte van de buit verloren Een
aantal ringen en horloges werd op straat
teruggevonden.
's Nacht om kwart voor drie hoorden bu
ren van de juwelier een klap en het gerin
kel van glasscherven. Daarna reed een
auto weg. Het bleek dat met een steen een
gat geslagen was in de dubbele ruit van
de juweliersetalage
De inbrekers namen 16 herenringen en
27 damesringen mee die tezamen enkele
duizenden guldens waard zijn.
Prof. ir. Jac. P. Thijsse, sinds 1954 alge
meen adviseur bij de Rijksdienst voor het
Nationale Plan, zal eind november deze
functie neerleggen en lid worden van de
wetenschappelijke staf van het Instituut
voor Sociale Studie in Den Haag.
Bij dit instituut heeft prof. Thijsse reeds
een aantal colleges gegeven over de pro
blemen van de ruimtelijke ordening.
De voorzitter van het N.V.V., de heer
C. W. van Wingerden, is onverwacht ziek
geworden en ter verpleging in het Burger
ziekenhuis te Amsterdam opgenomen. Tij
dens zijn afwezigheid zal de tweede voor
zitter van het N.V.V., de heer D. Roemers,
zijn plaats innemen.
op staking is gebaseerd. Mr. Scholten zag
in de te voeren actie van de leden geen
wanprestatie of onrechtmatige daad. In
dien de actie zou worden uitgevoerd tegen
de Panlibhonco-schepen zou men andere
schepen in de Rotterdamse haven sneller
kunnen bedienen. De actie wordt in het
algemeen belang ondernomen. Citerende
uit de rechtslitteratuur betwistte mr.
Scholten de onrechtmatige daad, die de
bonden wordt verweten en hij erkende het
stakingsrecht tegen een paar onverant
woordelijke staatjes die de bona-fide
scheepvaart afbreuk doen. Hij verzocht de
president de eis niet in te willigen.
De president zal op 28 november uit
spraak doen.
Advertentie
Bij pijn, griep of „landerig" gevoel zorgt een enkel
tablet dat U weer met plezier Uw werk kunt doen
De zesjarige Nico van Leeuwen is te
Nijkerk, toen hij van school naar huis
fietste, op de onbewaakte overweg in de
Domstraat aangereden door een extra die-
selstel, dat achter de stoptrein van 11.57
uur uit Nijkerk aanreed. De jongen heeft
blijkbaar getracht nog voor deze extra-
trein de onbewaakte overweg over te ste
ken. Hij overleed ter plaatse.
Op het kruispunt van de Rijksweg te
Zuidbroek (Groningen) is de 78-jarige
wielrijder A. Blaauw uit Noordbroek onder
een auto gekomen^., doordat hij hij het
oversteken niet goed op het uit de richting
Groningen komend verkeer had gelet De
man overleed kort na het ongeval.
Studentenexcursie
Op de rijksweg Zwolle—Meppel is een
busje met negen Utrechtse studenten, die
op excursie zouden gaan, tegen de achter
zijde van een vrachtauto gebotst. Vier stu
denten, te weten de bestuurder V. D. N.,
M. P. S., A. van W. en J. W., werden vrij
ernstig gewond en moesten met beenbreu
ken en fracturen naar het Sophia Zieken
huis te Zwolle worden overgebracht. De
overige inzittenden van het busje kwamen
er met wat ontvellingen af.
Gisternacht zetten Nederlandse douane
beambten de achtervolging in op een gro
te personenauto die in razende vaart bij
Sas van Gent in de richting van de Bel
gische grens reed. Toen de wagen de
spoorwegovergang bij Zelzate naderde,
gingen juist de afsluitbomen neer. De
chauffeur remde uit alle macht en ging
aan de haal nadat zijn wagen dwars op
de weg op enkele decimeters van de bo
men tot stilstand was gekomen. In de auto
vond de douane 650 kilo Nederlandse bo
ter. De smokkelaar wist in de duisternis
te ontkomen.
Wegens poging tot moord, meermalen
gepleegd, heeft de officier van Justitie bij
de Alkmaarse rechtbank tegen een 42-ja-
rige arbeider uit Warmcnhuizen een jaar
opneming in een krankzinnigengesticht en
daarna ter beschikkingstelling van de re
gering geëist.
De verdachte, die werkzaam was als ar
beider in Schoorl. had in januari van dit
jaar twee keer vergif gestrooid tussen de
boterhammen van zijn collega W. de K.
met wie hij moeilijkheden had. De eerste
keer had hij rattengif tussen de boter
hammen gesmeerd, doch zijn collega had
het brood na de eerste hap reeds uitge
spuwd en niet meer van gegeten. Korte
tijd later deed de verdachte een tweede
poging, ditmaal met mollendood dat hij
uit het lijkenhuisje van de begraafplaats
had gehaald.
Voor de rechtbank verklaarde hij, niet
geweten te hebben dat het vergif dodelijk
was. Een getuige-deskundige van het Ge
rechtelijk Laboratorium in Den Haag, zei
dat de gebruikte hoeveelheden vergif do
delijk waren.
Op 9 december doet de rechtbank uit
spraak.
Bij de justitie in West-Duitsland regent
het nu klachten over de door de Neder
landse politie gearresteerde Duitser H. N.
die bekend heeft een taxichauffeur uit
Roermond van het leven te hebben be
roofd. Hij zou in Duitsland geweren, opti
sche instrumenten en accordeons hebben
gestolen. Voorts heeft hij zijn rekeningen
bij garages niet betaald en heeft hij on
der bedriegelijke voorwendselen leningen
weten los te krijgen. Ook stal hij auto's.
Er komen nog dagelijks nieuwe aangiften
binnen bij de Duitse justitie.
NEW YORK (UPI) Nederland heeft
gisteren, bij monde van prof. dr. L. J. C.
de Beaufort, verklaard, dat de bevolking
van Westelijk Nieuw-Guinea nooit de wens
te kennen heeft gegeven om onder Indo
nesisch bewind te komen. Prof. De Beau
fort van de Nederlandse delegatie deelde
aan de commissie voor sociale, humani
taire en culturele zaken mee, dat de Ne
derlandse regering vastbesloten was, aan
de' bevolking van dit gebied de vrije keuze
te geven over haar toekomst, zelfs als die
keuze in zou houden, dat zij zich bij Indo
nesië wilde voegen.
„Wij zijn ervan overtuigd, dat, dank zij
ons streven op onderwijsgebied, de bewo
ners van Nederlands Nieuw-Guinea bin
nen een betrekkelijk kort tijdsverloop in
staat zullen zijn, hun keuze te doen", zei
hij. „Ik spreek nu niet in termen van
eeuwen, maar van tientallen jaren".
De Beaufort gaf daarmee een repliek op
de verklaring, die vrijdag door de Indone
sische gedelegeerde Palar voor de com
missie was afgelegd en waarin deze ge
zegd had, dat de bevolking van West-Irian
al gekozen had en zich bij Indonesië aan
wilde sluiten.
De Nederlandse gedelegeerde wees er op,
dat, toen de Indonesiërs op 17 augustus
1945 hun onafhankelijkheid proclameerden
het voor de bevolking van Nieuw-Guinea
practisch onmogelijk zou zijn geweest om
die onafhankelijkheidsbeweging te steu
nen, omdat de Tweede Wereldoorlog haar
geïsoleerd had gehouden van de eilanden,
die thans Indonesië vormen.
WASHINGTON (UPI) „Amerika is
bereid verdere economische steun en mi
litaire hulp aan Indonesië in overweging
te nemen. Details van zulk een hulpver
lening moeten nog uitgewerkt worden".
Met deze woorden bevestigde de woord
voerder van het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken, Lincoln White,
dinsdag onofficiële berichten hieromtrent
uit Djakarta. Dit besluit is waarschijnlijk
het resultaat van de besprekingen die de
Indonesische minister van Buitenlandse
Zaken, Subandrio, onlangs in Washington
gevoerd heeft.
White zei niet te weten, of de militaire
hulp zal bestaan in verkoop van wapens
(zoals in augustus, toen Indonesië een klei
ne voorraad defensieve wapens voor het
behoud van de binnenlandse veiligheid
kreeg) of uit levering volgens een ver
drag voor militaire hulpverlening, zoals
bestaat tussen Amerika en een aantal bond.
genoten. Maar in elk geval zullen de wa
pens geleverd worden onder de voorwaar
de, dat zij slechts gebruikt worden voor
defensieve doeleinden, aldus White, en dat
zij niet zonder toestemming van Amerika
worden overgebracht naar een ander land.
De Amerikaanse economische steun
heeft tot dusver gemiddeld zeven miljoen
dollar per jaar bedragen. Hij werd in
hoofdzaak verleend in het kader van Ame-
rika's technische hulpverlening aan het
buitenland. Verder heeft Amerika de laat
ste twee jaar leningen verstrekt van in to
taal 16 miljoen dollar. Op het ogenblik
worden aanvullende leningen via de ex
port-import-bank en het ontwikkelings
fonds overwogen.
(Reuter) Het besluit om de hulp aan
Indonesië te vergroten wordt in diploma
tieke kringen te Washington opgevat als
een bewijs van verbetering in de onderlin
ge verhouding en van Washingtons
groeiend vertrouwen in het herstel van de
Indonesische stabiliteit.
r. r^ry'^.y i;;
In IJmuiden zijn slopers bezig met het
afbreken van de „goudbergingstoren",
waarmee een inmiddels geliquideerde
coöperatieve bergingsvereniging had
willen proberen, de goudschatten uit
de „Renate Leonhardt" te bergen.
Met de herdenking van Puccini in het
vooruitzicht op 22 december is het hon
derd jaar geleden dat de componist werd
geboren heeft de Nederlandse Opera
het meest geliefde werk van de meester
van het „verismo", in een nieuwe mon
tering aan haar repertoire toegevoegd.
Dindagavond werd van „La Bohème" al
dus de première in de Stadsschouwburg te
Amsterdam gegeven. De rollen van het
eerste plan werden vervuld door Italiaan
se operasterren: Mimi door Angela Ver-
celli, Musette door Eugenia Ratti (beiden
van de Scala van Milaan) en Rodolpho
door Ettore Babini, hetgeen tot gevolg had
dat onze oren op vocaal gebied door deze
topfiguren niet weinig verwend werden.
Zulks was echter niet minder het. geval
op het instrumentale vlak, want dirigent
Alfred Eichmann heeft de zo rijk en sub
tiel getinte partituur door het opera-orkest
verrukkelijk laten klinken. Met dat al wa
ren er momenten van ideale klankschoon
heid en sterk doorleefde interpretatie. En
dan denk ik in de eerste plaats aan het
duo Angela Vercelli-Ettore Babini: zij,
begaafd met een sopraanstem van zeld
zame mildheid in alle denkbare nuances,
en hij, een tenor van het ras dat lyrisch
sentiment weet te paren aan een gemak
kelijk aansprekend doordringend geluid.
Hun duo-tonelen 'in het eerste, derde en
vierde bedrijf waren buiten kijf de hoog
tepunten van de avond, mede door het in
trinsieke. alle overdrijving mijdende van
hun vertolking.
De tweede akte werd volkomen door het
optreden van Eugenia Ratti als Musette
beheerst. Men kent deze briljante en tem-
j5'eramëntrfjke colbratuurZangeres in Ne
derland. sinds zij hier als „Italiaanse in
Algiers" kwam en het publiek met haar
prestatie in dit werk van Rossini tot geest,
drift bracht. Haar Musette maakte een
onweerstaanbaar effect, maar of deze uit
bundige, alles tot zich trekkende interpre
tatie de akte in haar geheel ten goede is
gekomen waag ik toch te betwijfelen
om de eenvoudige reden, dat het de rest
zowat wegdrukte.
Dit is zeker, dat in de vorige montering,
van een paar jaar geleden, met. Louise de
Vries als een bijzonder kittige Musette,
een meer geraffineerd samenspel bereikt
werd. Maar enfin, op het stuk van samen
spel kan men vooral met gasten op
een première moeilijk het vereiste even
wicht verkrijgen. Maar wij hadden toch
In ongeveer één minuut kan een niet al te
onhandig man haar in elkaar zetten: het
aandraaien van een stuk of vier vleugel
moeren is voldoende om van een stel sta
len buizen en twee wielen een keurige fiets
te maken, compleet met spatborden, baga
gedrager en verlichting. Het is de „auto-cy-
cle", een Duits produkt, bedoeld als hulp
middel voor automobilisten. De opzet is,
dat een automobilist, die in een stad zijn
wagen moeilijk kwijt kan wegens gebrek
aan parkeerruimte, zijn auto aan de rand
van de stad neerzet, de fiets monteert en
zo zijn relaties gaat bezoeken. Een be
zwaar lijkt het ons, dat als het regent de
man toch kletsnat wordt. De suggestie, dat
de fiets ook zeer bruikbaar is voor vakan
tiegangers, die er met de caravan op uit
trekken en haar gebruiken voor het doen
van boodschappen of voor vee-artsen, die
op het platteland afgelegen boerderijen
niet met hun wagen kunnen bereiken is,
naar het ons voorkomt, veel reëeler.
De fiets, die maar 16,5 kg weegt, wordt
desgewenst geleverd in een fraaie plas
tic tas, die in de bagageruimte van vele
middenklas-auto's past.
wel mogen verwachten, dat Jan van Mant-
gem van de „Souteneur" Alcindoro een
karaktertype zou hebben gemaakt, in-
plaats van een meneer die zich geen hou
ding weet te geven. Gee Smith slaagde er
beter in om van een vrij onbeduidend rol
letje de huisbaas Benoit een aan
vaardbare figuur te maken. Hans Wil
brink, die deze zomer met een gelukkige
creatie van Francois Villon" van wijlen
Sem Dresden op de operaplanken debu
teerde, was nu een markante Schaunard.
die het tegen de Italiaanse vocaliteit kon
opnemen. Verder was er aanvaardbaar
werk van Paolo Gorin (als Marcello, de
schilder) en van Gerard Groot (als Colline,
de filosoof).
Het koor, ook dat der kinderen, was
door Henk van Wielink vocaal goed af
gericht. Harry Wich bleef met, zijn de
cors en costuums in de lijn der traditie,
wat in dit geval zeker een verdienste is.
De regisseur Wolf-Dieter Ludwig waagde
het in bepaalde details van de voorschrif
ten van 't libretto af te wijken. Ik geloof
dat hij beter zou doen van dergelijke wij
zigingen af te zien- Tot de onvermijdelijke
onvolkomenheden van iedere première be
hoorde ook de toneelbelichting, die niet
weinig kan meehelpen tot het wekken van
de vereiste sfeer.
Tenslotte is weer gebleken, dat de ruim
zestig jaar oude „Bohème" nog niets van
haar fascinerende kracht verloren heeft
op een ontvankelijk, laat ik zeggen: een
argeloos operapubliek. In een stroom van
meeslepende melodieën en uiterst karak
teristieke muzikale tekeningen, pulseert
het bloed van een rasartiest, die in zijn
idioom waarheidsgetrouwe situaties wist
tc schetsen, die de ontroering van het. echt
beleefde meedelen. De schouwburg zal er
nog vaak voor vollopen, terecht!
Jos. de Klerk
Is de bevolking van Bergen (Nh.) wer
kelijk haar trouwe „Bello" geheel verge
ten? In de grote vroeger zo druk bezette
locomotiefloods op het spoorwegemplace
ment van Alkmaar staat de allerlaatste,
hooggepijpte Bello-locomotief, nr. 7742,
toegedekt met zeilen, te wachten tot de
Bergenaren, die hij eens zo trouw gediend
heeft, hem zullen komen halen om hem
in het dorp een ereplaats te geven. Zijn
grotere broeders zijn reeds weggesleept om
als schroot ten prooi te vallen aan de
snijbranders. Maar nr. 7742 zou worden
gespaard: bij de opheffing van het lijntje
Alkmaar-Bergen-Bergen aan Zee heeft de
directie van de N.S. uit piëteitsoverwegin-
gen Bergen deze laatste telg uit de Bello-
dynastie cadeau gedaan.
Maar het toenmalige college van B. en
W„ dat zich voor het verdwijnen van de
spoorverbinding ten gunste van een brede
autoweg had uitgesproken, nam geen stap
pen de locomotief naar Bergen te laten
rijden, toen deze dat nog heel goedkoop op
eigen kracht kon doen. Men liet de spoor
wegen rustig de rails opbreken. En door
het zand kan Bello niet rijden.
Toch is er nog hoop voor nr. 7742, want
na de laatste gemeenteraadsverkiezingen
is de raad omgeslagen. Met een meerder
heid van 7 tegen 6 stemmen liet Bergen
zich enkele jaren geleden op eigen ver
zoek definitief van het spoorwegnet afsnij
den. Diezelfde meerderheid sprak zich
uit voor de autoweg over de spoorbaan,
dwars door het dorp en het natuurreser
vaat. Nu is een meerderheid van 8 tegen
7 stemmen tegen die- autoweg en de mo
gelijkheid bestaat, dat de raad tenslotte
toch nog het aanzienlijke bedrag zal vo
teren voor het transport over de weg van
de 34 ton wegende locomotief.
Misschien krijgt de machine dan ee"n blij
vende plaats op het oude, thans verlaten
Bergense stationsemplacement, waarvan
men een dorpsbrink wilde maken. De ko
mende generatie zou dan in Bergen kun
nen zien hoe grootvader zich per stoom-
tractie door de spoorwegen liet vervoeren.
Intussen ziet het er niet naar uit, dat Ber
gen aan Zee spoedig een andere verbin
ding met het achterland zal krijgen dan
de enige toevoerweg die er al was: de
smalle Eeuwigelaan, waarin twee bussen
elkaar slechts kunnen passeren, wanneer
de ene tussen de oude bomen stil gaat
staan. Want voor het uitbreidingsplan
waarin de nieuwe autoweg was geprojec
teerd, een plan dat destijds met de kleinst
mogelijke meerderheid door de raad
werd aangenomen en waartegen ettelijke
bewoners bezwaren bij de Raad van Sta
te kenbaar maakten, is nog steeds geen toe
stemming van de Kroon ontvangen, hoe
wel het wel door Gedeputeerde Staten is
goedgekeurd. Wanneer ook de goedkeuring
van de Kroon ontvangen zal zijn, dan is
er echter geen geld voor de aanleg van de
weg en de dorpsbrink, waarmee een be
drag van een miljoen gulden is gemoeid.
Mocht ook dat eens beschikbaar komen,
dan is er weer de nieuwe gemeenteraad,
waarvan de meerderheid het dorp en het
duinreservaat niet door een autoweg in
tweeën wil laten snijden.
Bergen is dus met „Bello" definitief zijn
verbinding met het spoorwegnet kwijt en
heeft er niets voor terug gekregen.
Vijf jaar. Een 23-jarige varensgezel,
die op 8 februari van dit jaar in de Wei-
marstraat te Den Haag zijn 62-jange stief
vader in diens boekhandel heeft gewurgd,
nadat hij hem eerst door slagen op het
hoofd met een beitel ernstig had gewond,
is door de Haagse rechtbank veroordeeld
tot een gevangenisstraf van vijf jaar. Er
was zeven jaar geëist.
Advertentie
Ach ja... Nu huivert Holland. Kou,
nattigheid, rilwind - actieve hand
langers van verkoudheid zijn in
de aanval. Bescherm Uzelf met
Agré-Gola van Philips-Roxane!
Voorkomt verkoudheid,
aandoeningen van de
luchtwegen, hoest,
heesheid enz. Doosje met 60 ta
bletten f 0.98.
I m
noem de naam - voor alle zekerheid
Vóór de goed bezette zaal van het ge
meentelijk Concertgebouw te Haarlem
concerteerde het duo Herman Krebbers
(viool) en Robert Weisz (piano). Het pro
gramma vermeldde sonates van Handel,
Beethoven, César Franck en Francis Pou-
lenc.
Krebbers is een van onze beste violisten
en ik zou dus kunnen volstaan met de
mededeling, dat hij zijn reputatie gestand
deed door een prachtige toon, een vlekke
loze techniek en begrip voor de eisen die
werken van zo uiteenlopende stijl aan de
vertolker stellen. De expressiviteit van
zijn voordracht was bijzonder treffend in
het Larghetto van Handel en het Recita-
tivo uit Franck's sonate. Het wijd-uitha-
Iende instrumentale bel canto van dit werk
leek mij trouwens het meest in overeen
stemming met zijn eigen muzikale geaard
heid. In Krebbers' spel hoort men de mo
derne nazaat van de ouderwetse speel
man, perfect geschoold en zonder effect
bejag, maar in de eerste plaats toch er
op gericht de muziek zodanig te laten
klinken dat zijn instrument, waarvan hij
alle geheimen kent, er de schoonste kan
sen door krijgt. Hij weet de ziel van de
viool te laten vibreren, vollediger naar
mate de muziek zich daartoe meer leent,
dus violistisch dankbaar geschreven is en
tegemoet komt aan de typische expressie
mogelijkheden van het instrument. Ik weet
dat vele luisteraars, die deze avond hebben
bijgewoond, het niet met mij eens zullen
zijn wanneer ik beweer dat de hartslag
van de muziek in het spel van Krebbers
echter slechts zelden waar te nemen was.
Ongetwijfeld, men heeft prachtig, gaaf en
let wel muzikaal vioolspel gehoord,
maar met de nadruk steeds op het substan
tief. Ook de muzikale interpretatie, voor
al die van de standaardwerken van het
repertoire, kent sterk haar eigen conven
ties, die het een instrumentaal begaafde
musicus mogelijk maken de muziek te
vertolken op een wijze waarbij zijn ver
mogen tot een oorspronkelijk contact met
wat er in een compositie leeft niet in het
geding komt.
Dit is een zaak, die uiteindelijk samen
hangt met de gehele persoonlijkheid van
de kunstenaar. Het was wel eigenaardig
om op te merken, dat Krebbers' medewer
ker, de pianist Robert Weisz, de muziek
geheel anders benadert. Voor zover hier
van inderdaad voortreffelijk ensemblespel
sprake was, betoonde hij zich de stimu
lerende kracht. Weisz is een musicus, dat
wil zeggen degene die luistert, naar de
muziek en (in dit geval) naar zijn partner,
om vervolgens zijn spel zo veel mogelijk
in overeenstemming te brengen met wat
er in hemzelf aan resonans is opgewekt.
Uiteraard is daarvoor een ontwikkelde
muzikaliteit en een grote instrumentale
beheersing nodig. Beide bezit hij. Een
pianist van wie men nog meer zal horen!
Nog een enkel woord over de Sonate
van Poulenc, het enige minder bekende
werk van dit programma. Poulenc heeft
deze sonate geschreven ter nagedachtenis
van Frederico Garcia Lorca, de in 1936
tijdens de Spaanse burgeroorlog door de
fascisten gefusilleerde dichter. Bij een
dergelijk uitgangspunt, is modieuze grap
pigheid misplaatst, vooral wanneer deze de
onmacht verraadt van een musicus, bij
wie scheppend vermogen en emotionele
reikwijdte te beperkt zijn om muziek te
vinden die een algemeen-menselijke snaar
weet te treffen. De opzet is veelbelovend,
maar alras horen wij het bekende toontje
van de-leukste-thuis, een muzikaal noze
misme dat eens (omstreeks 1920) nieuw
was en choqueerde, maar dat inmiddels
door eindeloze herhaling volkomen onin
teressant is geworden, behalve dan voor
een bepaalde soort tot niets verplichtende
humor. Deze sonate, bedoeld als hulde aan
iemand die als mens en kunstenaar vol
ledig „engagé" was, is een gemakzuchtig
en behaagziek stuk werk Een week, sa
lonachtig pathos van de oude stempel moet
de plaats innemen van echte tragiek. De
componist zorgt er echter wel voor steeds
het air op Je houden van de boulevardier
die niets, ook zichzelf, ook de muziek niet,
ernstig neemt. Hij kan nu eenmaal niet
anders.
Sas Bunge
