Washington steekt miljarden in
raketten en ruimtevaartuigen
De Valera kandidaat voor
Iers presidentschap
Raketprogramma brengt de
defensielast op 59,5 pet.
HET WEER
„Koninginnendag" in Den Haag
Voor uw feest avonden
Morgen grote gehaktdag
Seine overspoelt het park Vert Galant
Bolletje:
DINSDAG 20 JANUARI 1959 44e JAARGANG NUMMER 65
éeè MORRIS before you êmj!
Hittegolf in Australië kost
tientallen mensen het leven
Na de strijd op Cuba
Het woord is aan
Prof. Oort feliciteert de
Russische geleerden
Indonesië's staatsvorm
Functionele groep wordt
gekozen, niet benoemd
Straatsburg wijst Russisch
voorstel van de hand
Superslagerij „De Hmond"
Eisenhower voor jubileum
van de NAVO naar Parijs
Adenauer wenst onderhoud
onder vier ogen
Geldigheidsduur van visa
verlengd
In 1958 werd record-aantal
huizen gebouwd
Nenni bevestigt zijn zege
in het partijbestuur
Cubaanse kerken zouden
met executies instemmen
Helft van Zwitsers schip
komt naar Rotterdam
Jean Lemass volgt hem
op als premier
Zuidwestelijke wind
Kantoor: Lange Meuwstraat 427 IJmu.den. 11 Y1T\ 1 T 1 l O T I A ITT* AT TA f* Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
TeTendma5437,chefebezor^rgnaa5u.75S: X O X X X LX X U C X V/ U LX A U XX L Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal L65.
franco p. post 8.15. Losse nummers 12 c.
Teler, redactie 5389, na kantooruren 5080. r. Tt -j 1omoo
Haarlem: hoofdred. en aUe afd. Telef, 15295 DAGBLAD VOOR V E L S E N - IJ M UID E N. SANTPOORT. DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING Gno-rekemng IJmmder Courant no 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
BARTEUORISSTR. HAARLEM TëL. 1343.9
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
SUèDE DAMESJASJES in kleuren
Advertentie
Show- en amusements-orkest
„THE THORNWOOD PLAYERS"
o.l.v. JAN DOORNBOSCH, Reigerstraat 112
In de maand december 1958 kwamen
volgens de voorlopige cijfers rond 8.260
woningen gereed. In december 1957 was
dit aantal 9.535.
In Den Haag is maandag een reünie
der lieftalligheid gehouden, waarop
twaalf gelegenheidskoninginnen uit
alle delen des lands hun opwachting
maakten. Het waren (van links naar
rechts) de Bloemenkoningin van
Drente, de Heidekoningin uit Gelder
land, de Friese Waddenzeékoningin, de
Lichtkoningin uit Limburg, de Bloe
menkoningin uit Noordholland, de
Utrechtse Bosnymf, de Zeeuwse Zee
badkoningin, de Graanvorstin uit de
Noordoostpolder, de Eierkoningin uit
Noord-Brabant, de Koningin der Aarde
beleefd te
uit Den Haag, de Katoenkoningin uit
Overijsel en de Westlandse Druiven-
prinses. Nadat hare majesteiten ver
eeuwigd waren, werden zij door Mies
Bouwman in een „quiz" op haar intel
ligentie getest, waarbij Godfried Bo-
mans, Jelle de Vries, Tony Schiffer-
steyn en Flip van der Schalie als jury
leden optraden. Na afloop van de quiz
maakten tekst- en toondichters ter
plaatse een lied op elk van de schonen.
Het doel van dit alles bleef vrij on
duidelijk, maar desondanks schijnen
alle betrokkenen er veel plezier aan
hebben.
Garcia Olayon, de politiechef van de
Cubaanse ex-dictator Batista, die ver
antwoordelijk wordt gesteld voor de
dood van duizenden Cubanen, wordt
door mannen van Fidel Castro weg
gevoerd om te worden gevonnist.
John Stuart Mill:
De dictatuur der gewoonte staat altijd
de menselijke vooruitgang in de weg.
MOSKOU, (Tass) De voorzitter van
de Internationale Astronomische Bond,
prof. dr. J. H. Oort, heeft in een artikel in
het Sovjet-Russische dagblad „Izvestia"
gezegd, dat de Sovjet-prestaties bij de ver
kenning van de ruimte grote vooruitzich
ten bieden voor de nabije toekomst.
Prof. Oort, hoogleraar in de sterrenkun
de aan de Rijksuniversiteit te Leiden en
directeur van de sterrenwacht aldaar,
De Valera
Weinigen geloven echter, dat Lemass de
zelfde stevige greep op de partij-organi
satie zal hebben als waarin De Valera zich
op het ogenblik verheugt.
Magnetische figuur
Vaak is beweerd, dat De Valera zijn
partij van de ene overwinning naar de an
dere voerde bij de verkiezingen uitsluitend
als gevolg van zijn magnetische persoon
lijkheid.
Zijn vertrek uit de politieke arena zal
dus een zware last leggen op de schouders
van zijn opvolgers.
Lemass kwam in de politiek, zoals de
meeste leden van het Ierse parlement, op
de vloedgolf van de nationalistische bewe
ging, die ten doel had, de Engelsen te
verdrijven. Hij was nog maar een jongen
van zestien jaar toen hij zich bij de strijd
voor de onafhankelijkheid aansloot.
STRAATSBURG (ANP) De Raadge
vende Vergadering van de Raad van Euro
pa heeft vandaag eenstemmig en met ap
plaus een resolutie aangenomen, waarin
de westelijke verwerping van de Russische
voorstellen ten aanzien van Berlijn ge
rechtvaardigd wordt genoemd. De afge
vaardigden zijn verder van oordeel dat het
Westen de plicht heeft zo spoedig moge
lijk onderhandelingen met de Sovjet-Unie
te beginnen over de Duitse kwestie als ge
heel. De socialistische tn de liberale frac
ties hebben vooral de nadruk op de wense
lijkheid van die onderhandelingen gelegd.
De parlementaire afgevaardigden van
de vijftien landen van de Raad van Europa
namen deze resolutie aan na een bespre
king van de Berlijnse kwestie, waarbij on
der andere de Westbexdijnse burgemeester,
Willy Brandt, de Westduitse minister van
Buitenlandse Zaken, Von Brentano, en de
Westduitse minister voor zaken geheel
Duitsland betreffend, Lemmer, het woord
voerden. Zij deden een beroep op de Raad
gevende Vergadering en de gehele vrije
wereld om vastberaden en eensgezind te
zijn en Berlijn niet in de steek te laten.
Zij noemden niet alleen de Russische voor
stellen ten aanzien van Berlijn, maar ook
het Russische ontwerp voor een vredes
verdrag met West-Duitsland onaanvaard
baar.
DJAKARTA (UPI) Ruslan Abdulga-
ni, ondervoorzitter van de Indonesische
Nationale Raad, heeft heden verklaard,
dat president Sukarno vastbesloten is de
uitvoering van het twee jaar geleden ont
worpen program voor een geleide demo
cratie door te zetten. De definitieve be
slissing hierover kan spoedig verwacht
worden. Hij zeide dat Sukarno het plan
van uitvoering aan het parlement zal voor
leggen. Het zal niet per decreet van kracht
worden, zoals vaak met wetgeving ge
beurd is sedert in 1957 de noodtoestand
werd afgekondigd.
Krachtens aanbevelingen van de Natio
nale Raad, zou de helft van het parlement
bestaan uit functionele groepen, en de an
dere helft uit leden van politieke partijen.
Maar volgens Abdulgani zullen alle leden
gekozen worden. Oorspronkelijk wenste
Sukarno dat de functionele groepen be
noemd worden, maar kennelijk door ver
zet onder de politieke partijen, is hij daar
van afgestapt.
Krachtens het plan van de raad zou Su
karno toch een grote mate van controle
op de functionele vertegenwoordigers hou
den, daar hij volmacht zou hebben de na
men van de functionele kandidaten op het
stembiljet te arrangeren. Tot dusverre
hebben de politieke partijen, met uizon-
dering van de P.N.I, van Sukarno, niet
definitief stelling genomen, hoewel zij
gezegd hebben dat zij er „in principe" mee
accoord gaan. Zelfs de communisten, die
er het meest bij kunnen verliezen, hebben
dat gezegd.
Ondanks Abdulgani's optimisme over
het resultaat van de komende besprekin
gen, zijn de meeste waarnemers in Dja
karta van gevoelen, dat een beslissing op
korte termijn onwaarschijnlijk is.
Op een speciale kabinetszitting zullen
deze week president's Sukarno's plannen
voor een geleide democratie worden be
sproken, aldus heeft premier Djuanda
medegedeeld. Reeds de vorige week wer
den twee kabinetszittingen aan de geleide
democratie gewijd. Na afloop werd me
degedeeld, dat de vooruitzichten gunstig
waren om een begin te maken met de
uitvoering van de plannen.
De minister van staat Mohammed Ya-
min verklaarde zondag dat een nationale
planraad, die de regering van advies zal
dienen 66 leden zal tellen.
Advertentie
bij
EDELGEHAKT, runder- en varkenslappen
gemalen 1.58 per 500 gram
RECLAMEGEHAKT 1.08 per 500 gram
(zout en kruiden gratis)
250 gram LEVERWORST „IJmonds Roem"
65 ct.
H. SP EE - WINKELPLEIN 1945 no. 53
Bondskanselier Adenauer zou binnen
kort te Parijs graag een onderhoud heb
ben met de Amerikaanse president Eisen
hower zo verluidt te Bonn. Eisenhower
heeft een uitnodiging van de Noordatlan-
tische Verdragsorganisatie aanvaard om
deel te nemen aan de feesten in de Fran
se hoofdstad ter gelegenheid van het tien
jarig bestaan van het Atlantische pact.
Gisteren bracht de onderstaatssecretaris
Dittmann verslag uit over zijn reis naar
de Verenigde Staten tijdens het bezoek
van de Russische vice-premier Mikojan.
Voor de fractieleiding van de C.D.U.-
C.S.U. heeft Adenauer hierover verklaard
dat het vernisje, dat Mikojan.zo handig
voor de Amerikaanse openbare mening
heeft getoond, noch bij Eisenhower noch
bij Dulles veel indruk heeft gemaakt.
WASHINGTON (Reuter) President
Eisenhower heeft het Amerikaanse con
gres in zijn jaarlijkse begrotingsbood-
schap gevraagd om 77 miljard dollar voor
het fiscale jaar 1960, 3,9 miljard minder
dan geschat voor het lopende fiscale jaar.
De president schat dat de totale defensie
uitgaven met 315 miljoen dollar tot 45.805
miljoen zullen dalen, maar hij vroeg het
Congres de toewijzing voor het raket-pro
gramma met 800 miljoen te verhogen. De
Met het oog op de ontwikkeling van het
internationale verkeer zijn de bevoegdhe
den van de hoofden van de grensposten en
de plaatselijke politiechefs uitgebreid.
Voorts zijn de termijnen van de geldig
heidsduur van de in het buitenland afge
geven Nederlandse visa uitgebx-eid. De
maximum termijn gedurende welke een
vreemdeling met zijn visum ononderbro
ken in Nederland mag vei'blijven is
tot 90 dagen uitgebreid.
Voorhe'en bedroeg deze termijn 30 da
gen. Het „transitvisum met oponthoud"
(2 x 24 uur) is vervallen. Thans is bepaald
dat de houder van een transitvisum „niet
langer in Nederland mag vertoeven dan
met het oog op de door hem gebezigde ver
voermiddelen voor zijn doorreis noodza
kelijk is". Voorts zijn er enkele wijzigin
gen in de verblijfsvoorschriften aange
bracht. De teksten van de Nederlandse visa
zijn thans drietalig.
Advertentie
Het water van de Seine, dat gisteren
rondom Parijs en in de buitenwijken
overstromingen heeft veroorzaakt, is
de afgelopen nacht acht centimeter
gezakt. De toestand blijft niettemin
gevaarlijk, en in Parijs wordt nog
steeds aan nooddijken en water
keringen van zandzakken gewerkt.
Stroomopioaarts en -afwaarts van
Parijs heeft het water van de door dooi
en regenval gezwollen rivier ongeveer
tweeduizend gebouwen scholen,
fabrieken, boerderijen, woningen in de
dorpjes langs de Seine onder water
gezet. In enkele dorpen varen roei
bootjes door de hoofdstraten. Boven
staande foto werd gemaakt van Pont
Neuf af op het lie de la Cité in de
richting van Pont des Arts. Alleen de
bomen en lantaarnpalen duiden er op
dat onder het water het park Vert
Galant ligt, waar 's avonds alle banken
door verliefde paartjes bezet plegen
te zijn, tot de parkwachter komt waar
schuwen dat het tijd is om te ver
trekken. Daarna worden de lantaarns
gedoofd.
In 1958 zijn in ons land meer woningen
gereed gekomen dan ooit in een kalender
jaar werden opgeleverd. Volgens voor
lopige gegevens van het Centraal Bureau
voor de Statistiek werden in 1958 88.960
woningen voltooid (vorig jaar 88.397).
totale uitgaven hiervoor worden geschat
op 5,3 miljard. Hij raamt de uitgaven voor
de (niet op de begroting voorkomende)
kernproeven en -onderzoek op 2.745 mil
joen dollar. Eisenhower verklaarde dat de
regering op de verdediging zal bezuinigen
door wapens van minder belang af te
schaffen, maar voegde eraan toe het ver
standig te achten om tijdens het begro
tingsjaar geen belangrijke wijzigingen in
de Amerikaanse versterkingen over zee
of de parate strijdmacht in Amerika zelf
voor te nemen.
Er is aanzienlijk vooruitgang geboekt
bij de voornaamste raketprogramma's,
met name met de intercontinentale Titan.
De eerste intercontinentale Atlas-lanceer-
inrichtingen zullen in juli gereed zijn en
de eerste van de zes onderzeeboten die on
der water Polaris-raketten kunnen afvu
ren zal het volgend jaar klaar zijn.
De militaire hulp aan het buitenland
zal met 462 miljoen dollar tot 1850 miljoen
dalen, maar voor de hulp aan het buiten
land krachtens het Amerikaanse weder
zijdse veiligheidsprogramma vroeg hij 79
miljoen meer: voor 1960 dan 1648 miljoen
dollar.
Over de binnenlandse uitgaven merkte
Eisenhower op „we gaan een periode van
nationale welvaart en grote werkgelegen
heid tegemoet" Het lijkt hem daarom ver
standig een „adempauze voor het onder
nemen van nieuwe plannen" te nemen.
Hij scl.at het tekort voor het fiscale jaar
1959 op 12.90G miljoen dollar, voorname
lijk veroorzaakt door uitgaven om de re
cessie te bestrijden.
(UPI) Het leeuwedeel van de uitga
ven, 59,5 percent, is bestemd voor „natio
nale veiligheid", waaronder ook het ruim
tevaartprogramma valt. Een ongekend
hoog bedrag, 10,5 percent, is uitgetrokken
voor de aflossing van staatsschulden, 7,8
percent voor landbouw, 6,6 percent voor
pensioenen, 5,4 percent voor sociale zaken
en maatschappelijk werk, 2,2 percent voor
algemene regeringszaken en 8 percent
voor andere doeleinden, zoals technische
en defensieve hulp aan het buitenland. Per
hoofd van de Amerikaanse bevolking
wordt 430 dollar uitgegeven.
De inkomsten zijn voor 53 percent af
komstig uit pei-soonlijke inkomstenbelas
tingen, voor 28 percent, uit de inkomsten
belasting voor corporaties, voor 11 percent
uit accijnzen en voor 8 percent uit andere
bronnen.
NAPELS (Reuter) Pietro Nenni en
zijn aanhangers, die de Italiaanse socialis
tische partij een politiek willen laten vol
gen die geheel onafhankelijk van de com
munisten is, hebben zich op het partij
congres te Napels, profiterend van hun
meerderheid in het centrale comité, mees
ter gemaakt van alle vijftien zetels van
het presidium van dit orgaan. Pogingen
van de linkervleugel, onder leiding van
Vecchietti om tot een evenredige verdeling
van de vijftien zetels te komen, werden
door Nenni en de zijnen, die over 47 van
de 81 zetels in het centrale comité beschik
ken, verijdeld. De groep van Vecchietti
heeft in dit orgaan 27 zetels, terwijl een
gi'oepering onder leiding van Basso, die
een bondgenootschap van communisten, so
cialisten en sociaal-democraten voorstaat,
over zeven zetels beschikt. Nenni werd
herkozen als secretaris-generaal van de
partij.
HAVANA (Reuter) Hoewel zijn dok
ter hem gewaarschuwd had zich in acht
te nemen, heeft de Cubaanse revolutielei
der Fidel Castro de laatste dagen niet af
gelaten op talrijke bijeenkomsten in Ha
vana en de provincie het woord te voe
ren. Maandagnacht bleek dr. Castro een
griep opgelopen te hebben en kroop hij
met hoge koorts in bed.
Het proces tegen een aantal medewer-
kers van de vorige Cubaanse president
Batista, dat maandag zou beginnen, is uit
gesteld tot woensdag of donderdag. De
pers mag dan de ï-echtzitting bijwonen.
Ook enkele Amerikaanse congresleden,
die critiek op de terechtstellingen hebben
uitgeoefend, zijn uitgenodigd.
Er zijn uitnodigingen gezonden aan 350
couranten, artikelenschrijvers en radio-
en televisiestations van Noord- en Zuid-
Amerika om op kosten van het revolu
tionaire leger getuige te zijn van de komst
van honderdduizenden Cubanen naar het
presidentiële paleis, woensdag, om hun
instemming te betuigen met de nieuwe re
gering en met de terechtstelling van „oor
logsmisdadigers". Twintigduizend Cuba
nen zouden onder het regime van Batista
zijn omgebracht.
Volgens het Cubaanse blad „Crisol"
heeft de r.k. bisschop van Havana gezegd,
dat de r.k. kerk, hoewel zij geen voorstan
der van de doodstraf is, van mening is
dat de thans hangende terechtstellingen
doorgang moeten vinden omdat zij nood
zakelijk zijn. Het lid van het evangelisch
comité van kerken Ceballos heeft als zijn
mening te kennen gegeven, dat er door de
toepassing van de doodstraf recht wordt
gedaan.
ST ABBS (UPI) De helft van een
Zwitsers schip zal deze week het zeegat
uitgaan, naar een bergingsmaatschappij
gisteren heeft meegedeeld. De mannen,
die het bergingswerk ten uitvoer zullen
brengen, maken vandaag alles in gereed
heid om de achterste helft van het Zwit
serse schip „Nyon" naar Rotterdam te
slepen.
Het schip liep in november van het
vorig jaar bij St. Abbs Head aan de kust
van Berwickshire aan de grond. De zee
beukte de boeg weg en tenslotte brak het
schip in tweeën.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN PAGINA'S
DUBLIN (UPI) De zwierige plaats
vervangende premier van Ierland, Sean
Lemass, staat op het ogenblik in het
brandpunt van de politieke belangstelling,
daar hij zich opmaakt, in de voetsporen te
treden /an Eamon de Valera. Maar ook
deze 77-jarige premier en vrijheidsheld
van Ierland, De Valera, krügt alle aan
dacht nu hij zich kandidaat heeft gesteld
voor het presidentschap.
Terwijl het in Ierland gonst van geruch
ten over de toekomst van De Valera's
„Fianna Fail"-partij, als hij deze als poli
tieke leider zal hebben verlaten, beginnen
de kiezers zich te interesseren voor de fi
guur van Lemass
Al sedert jaren wordt Lemass beschouwd
als een van de bekwaamste ministers in
de Fianna Fail-regering. Hij speelde o.a.
een grote rol bij de industrialisatie van het
land en geldt als een prima bewindsman.
Toen De Valera in 1932 weer premier
werd, was Lemass de derde man in diens
kabinet.
Nadat de plaatsvervangende premier
Sean O'Kelly in 1945 tot president werd
gekozen, schoof Lemass op de tweede
plaats van de regering. Hij heeft zich al
tijd een scherp debater getoond en een
taaie politieke tegenstander. Lemass be
heerde de portefeuille van het ministerie
van Handel en Industrie en was gedurende
de oorlogsjaren verantwoordelijk voor de
bevoorrading van het neutrale Ierland.
Niet op nonactief
Als De Valera er in slaagt om zijn in
trek te nemen in de prachtige residentie
in het Phoenix-park en weinigen twij
felen er aan, dat dit het geval zal zijn
dan, zo gelooft men, zal hij de constitutio
nele bevoegdheden van het staatshoofd ten
volle uitbuiten.
Volgens de bepalingen van de grondwet
zijn er vele wegen, die de president de ge
legenheid bieden om de regering van raad
te dienen en om een betrekkelijk actieve
rol te spelen in de aangelegenheden van
het land. Men twijfelt er niet aan of De
Valera zal dat doen.
SYDNEY (UPI) De hittegolf in de
zuidoostelijke staten van Australië heeft
tot dusver al meer dan veertig mensen
levens geëist. De temperaturen zijn ge
stegen tot 42 graden Celsius in de scha
duw. In de straten van Sydney, Melbour
ne, Adelaide en Hobart zakten honder
den mensen ineen. De hittegolf duurt al
drie dagen en er is geen verkoeling in zicht.
Het Queen Victoria ziekenhuis in Mel
bourne vroeg dringend om ventilatoren
voor de zuigelingen-afdeling. Melbourne,
hoofdstad van Victoria, heeft het zwaar
ste te lijden van de hitte. Volgens officiële
cijfers zijn daar reeds 23 mensen, onder
wie vijftien kinderen en zuigelingen, be
zweken. In Sydney en Melbourne, waar
de bevolking op de stranden verkoe
ling tracht te zoeken, zijn tenminste vijf
tien personen verdronken.
Gisteren steeg het kwik in Melbourne
tot 42 graden, de derde achtereenvolgen
de dag dat het hoger was dan 37. In Ho
bart (Tasmanië) was het met 40 graden
de warmste dag sinds 1900. Adelaide
meldde een temperatuur van 42,25 gra
den. Sydney van 37 graden.
In Victoria en Zuid-Australië woeden
tientallen bosbranden.
In de haven van Melbourne is het werk
neergelegd.
Advertentie
Actie voor negerjongetjes. Twee open
bare lagere scholen in Den Haag zijn een
actie begonnen voor de Amerikaanse ne
gerjongetjes, die naar een opvoedingsge
sticht moeten omdat zij blanke meisjes
hebben gekust. Onder de leerlingen wor
den nu handtekeningen voor een petitie
verzameld. Men heeft goede hoop ruim 500
handtekeningen aan de Amerikaanse am
bassade te kunnen aanbieden. De leer
krachten willen er nog een brief bij doen
om de actie van de leerlingen te onder
steunen.
Verwachting tot morgenavond:
Vrij zacht weer, met enkele
buien en hier en daar ook tijde
lijke opklaringen. Matige tot
krachtige zuidwestelijke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
