DE MOGELIJKHEDEN TOT
BESCHERMING VAN DE
BURGERBEVOLKING
„Vernis op het onvermogen"
GEZICHTSBEDROG? OF ERGER?
JOHNNIE
WALKER
Repliek van de Stichting
Bevordering Bescherming Bevolkirijg
Vruchtbare samenwerking van dillettanten
7
Tien jaar „B.O.O.G."
Directeur-generaal der
fVï.T. gaat met pensioen
Verzending van zeepost
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1959
Vandaag brengen wij een vervolg op de in ons blad van 7 februari begonnen
discussie over de „B.B.", die toen geopend werd met een vrijmoedig „voor" en
„tegen" De Dienst Bevordering Bescherming Burgerbevolking heeft commen
tariërend op een artikel van de heer Wiebenga een uiteenzetting van haar stand
punt gegeven. Beiden repliceren vandaag, terwijl twee andere bijdragen nieuwe
en ongetwijfeld boeiende aspecten van het probleem belichten. Wij hebben uit
de talrijke ontvangen reacties een keuze moeten doen en hebben ons bepaald
tot de betogen, die méér waren dan louter exclamatie, herhaling of beschuldiging.
In mijn artikel over de B.B. werd ge
steld dat de keuze waarvoor wij staan niet
luidt: „Bescherming Bevolking óf géén
Bescherming Bevolking", maar dat de
werkelijke keuze is: totale vernietiging
in het geval van een atoomoorlog of
géén totale vernietiging, alleen mogelijk
door de atoomoorlog zelf af te wijzen. Ik
heb het B.B. spelletje aangeduid als een
slaapmiddel op het moment waarop wij
dringend wakker dienen te worden om het
voortbestaan zelf misschien nog te
kunnen redden.
Het antwoord van de heer Tielenius
Kruythoff is in één opzicht althans duide
lijk: hij wijst de atoomoorlog niet af maar
aanvaardt die. Niet voor de pret dat
begrijp ik, daarvan wordt hij noch iemand
anders beschuldigd. Maar hij aanvaardt
de atoomoorlog, hij zegt cr eventueel
„ja" tegen. Voor dat geval ontkent hij
de door mij gestelde consequentie van to
tale vernietiging. Ik citeer: „Vooropstel
lend dat die totale vernietiging een veron
derstelling is van de schrijver of van
King Hall en diens aanhang... enz".
Dit is wel het meest barre zinnetje uit
het gehele stuk van de heer Tielenius
Kruythoff. En: om dat zinnetje draait de
hele zaak, die aan de orde is!
Ik heb hier helaas slechts de keuze tussen
2 mogelijkheden: óf de heer Tielenius
Kruythoff stelt willens en wetens essen
tiële onwaarheden óf hij weet doodeen
voudig niet waarover hij praat het laat
ste is voor een directeur van de B.B. even
ontstellend als het eerste. Toch is het zo.
Het gaat dus om die totale vernietiging,
„veronderstelling van mij of van King
Hall en diens aanhang".
Ik adviseer de heer Tielenius Kruythoff
dringend in de Nieuwe Rotterdamse Cou
rant van 26 april 1958 de door mij geci
teerde brief van 7 Nederlandse fysici
aan minister Staf te gaan lezen.
Slechts 2 dingen wil ik hier aanhalen:
1. „Uit dit alles volgt dat de Nederland
se organisatie Bescherming Burger Be
volking volkomen ineffectief is t.a.v. zelfs
maar een gedeeltelijke beveiliging".
2. „Indien een kernoorlog uitsluitend
met „schone" bommen zou worden ge
voerd zou dit geen uitroeiing van de mens
als soort hoeven te betekenen. Zoals in de
passage over de schone bom wordt uit
eengezet kan niet verwacht worden dat een
oorlogsgebrujk hiertoe beperkt zou blij
ven".
De ondertekenaars van deze uitvoerig
geargumenteerde brief zijn: prof. dr. A.
D. Fokker, prof. dr. H. J. Groenewold,
dr. N. M. Hugentholtz, dr. J. van Kranen
donk, prof. dr. B. R. A. Nijboer, prof. dr.
H. A. Tolhoek, prof. dr. S. A. Wouthuysen.
Ik tart de heer Tielenius Kruythoff om
hiertegenover namen van geleerden te
noemen die de gestelde conclusies die
geheel in overeenstemming zijn met wat ik
stelde willen bestrijden. En dan niet met
beweringen maar met argumenten. Ik
neem aan dat de heer Tielenius Kruythoff
weet dat er sedert jaren waarschuwingen
van gelijke strekking zijn geuit door dui
zenden Amerikaanse, Noorse, Duitse en
tal van andere atoomgeleerden. Dat reeds
in 1945 door deskundigen werd gesteld
„één wereld of géén wereld" of ook wel
„Het is 5 minuten vóór twaalf".
Ondanks dit alles heet de totale vernie
tiging in de voorlichting die de heer Tie
lenius Kruythoff namens de B.B. biedt:
een veronderstelling van de heer Wieben
ga of King Hall en diens aanhang.
Het is helaas symptomatisch voor het
peil van de „voorlichting" over de aspec
ten van de kernwapenoorlog die wij van
officiële zijde voorgeschoteld krijgen.
Op deze plaats is het niet mogelijk uit
voerig in te gaan op het feit dat de af
wijzing van de atoomoorlog als mogelijk
heid ook op ethische en religieuze motie
ven wordt verdedigd door mensen als
Schweitzer, Karl Barth, von Weiszacker,
Gollwitzer en talloze anderen.
Met het voorgaande is duidelijk gesteld
waar het om gaat. De B.B. is „volkomen
ineffectief t.a.v. zelfs maar gedeeltelijke
beveiliging".
Dat is de mening van mensen die weten
waar zij over praten. De beweringen van
de heer Tielenius Kruythoff over de hulp
die geboden zou kunnen worden „in het
grote gebied tussen de strook van totale
vernietiging en de grens van de uitwer
king" hebben slechts in één opzicht een
reële functie: de realiteit waar wij voor
staan te verhullen in een rookgordijn van
valse voorlichting. Men toetse deze „rand
strook" argumenten aan de genoemde con
clusies van de deskundigen!
Dat zonder een krachtige verdediging
onze vrijheid, onze democratische instel-
Advertentie
GOOD SCOTCH WHISKY
Bom 1820
gtill going strong
Wanneer men wil discussiëren over de Be
scherming Burgerbevolking moet mén uitgaan
van het standpunt, dat IEDERE bescherming van
de bevolking van een land noodzakelijk is en
PLICHT van de overheid.
In dit licht kunnen we de inenting tegen diph-
terie en polio zien, zoals die de laatste jaren in
vele landen wordt toegepast.
We dienen dan tevens van te voren te om
schrijven, wat men onder „BESCHERMING"
verstaat.
Wanneer men zichzelf of een ander bescher
men wil, stelt men zich ten doel het gevaar,
waardoor men bedreigd wordt te voorkomen, of
althans in enige mate te verminderen.
De waarde van het beginnen van een actie ter
bescherming tegen gevaar, is afhankelijk van
het feit of bescherming al of niet MOGELIJK is.
Het besteden van tijd, geld en werkkracht aan
de bescherming tegen een gevaar, waartegen
geen bescherming mogelijk is, is IRREEEL en kan
in bepaalde gevallen zelfs GEVAARLIJK ge
noemd worden, wanneer men de indruk wil
wekken, dat bescherming mogelijk zou zijn
tegen een gevaar, waartegen bescherming ON
MOGELIJK is.
Wanneer men de B-B wil toetsen aan de moge
lijkheden, die er zijn om de bevolking te be
schermen tegen aanvallen met nucleaire wape
nen, dan dient men na te gaan:
a. Welke gevaren er dreigen;
b. hoe groot kwantitatief en kwalitatief deze
bedreigingen zijn:
c. welke de uitwerkingen zijn op de bevolking.
De plutoniumbom, die op 9 augustus 1945 boven
Nagasaki ontplofte op een hoogte van 490 meter,
vormde een vuurbol van 70 meter middellijn bij
een temperatuur van 300.000 graden Celsius. (Ge
gevens opgetekend van de statistieken in het
Nagasaki Memorial Centre.)
a
Door de explosie ontstaat:
a. een drukgolf, die in de omgeving van het
ontploffingspunt (het epicentrum) een grote
oppervlakte met de grond gelijk maakt en
•n een grote cirkel daaromheen alle ge
bouwen doet instorten.
b. Een hittegolf, met een zo hoge temperatuur,
dat metalen smelten en alle brandbare stof
fen onmiddellijk vlam vatten.
c. Een zeer sterke wind. veroorzaakt door de
opstijgende luchtstroom boven het gebied
van de ontploffing, waardoor alle branden
lingen. vrijheid van godsdienst en me
ningsuiting (waarvan ik inderdaad thans
profiteer —waarom wijst de heer T. K.
daar zo op? Is er iets tegen?) de mense
lijke waardigheid de vrijheid om onszelf
te zijn onherroepelijk verloren zullen gaan
dat wil ik zéér gaarne onderschrijven.
Waarschijnlijk zijn wij het er ook over
eens dat al deze zeer waardevolle zaken
voor een verzameling doden weinig meer
te betekenen hebben.
Daarom voel ik inderdaad voor een
krachtige dus een echte verdediging
daarom wijs ik met beslistheid het in feite
nihilistische voorstel af om die verdedi
ging de vorm te geven van collectieve zelf
moord plus genocide. Daarom ook wijs ik
het defaitisme af dat spreekt uit de opvat
ting dat bij een Russische bezetting (waar
van ik overigens geenszins zo zeker ben
maar dat is een ander onderwerp) de vrij
heid en de beschaving geen enkele toe
komst meer zouden hebben. Afgezien van
het feit dat wij geen enkel recht hebben
om op grond van situaties in onze tijd te
beslissen over de vraag of er in 2100 of 2200
nog mensen zullen mogen bestaan is de
ze opvatting, dit défaitisme, in strijd met
ieder geloof aan God en of de fundamen
tele drang van de mens naar waarheid en
recht. Hetzelfde geldt mi. voor de- mening
dat wij gerechtigd zijn om ons voor te be
reiden op-de uitroeiing.(v.a.n de-mensheid.als
soort op aarde. In diepste wezen acht ik
deze opvattingen een Godslastering van
de ergste soort.
De vraag die gesteld moet worden is:
hoe lang nog?
Hoe lang nog wordt ons uitstel van exe
cutie verleend?
Hoe lang nog moet het duren voordat de
volken, ook ons volk, zich werkelijk van
de reële situatie bewust worden?
Hoe lang nog moet het duren voordat
men daaruit de enig mogelijke consequen
tie trekt: de totale afwijzing van de tota
le vernietiging betekende oorlogswaan
zin.
Inderdaad: hoe lang nog?
H. WIEBENGA
Naar aanleiding van de reacties op de beide artikelen (contra en pro) om
trent Bescherming Bevolking, willen wij nog slechts het volgende opmerken:
De officiële taakomschrijving van de B.B. (Organisatie Bescherming Be
volking) luidt als volgt:
„Onder bescherming van de bevolking moet worden verstaan het geheel
van niet-militaire maatregelen tot bescherming van de bevolking en
haar bezittingen, zomede do bezittingen van openbare lichamen, tegen
de onmiddellijke gevolgen van oorlogsgeweld".
De B.B. gaat er niet van uit, dat een oorlog (eventueel met kernwapens)
onvermijdelijk is en wij ons daarop hebben voor te bereiden.
Zij realiseert zich alleen dat, zolang niet internationale overeenstemming
verkregen is omtrent, een vreedzame beslechting van geschillen, met uitbanning
van het oorlogs- (dus ook van het kernwapen) de mogelijkheid blijft bestaan
dat, door wie of door welke oorzaak dan ook, zulk een oorlog zou ontketend
worden, en dat in zulk een geval de burgerbevolking, zelfs al behoorde ons
land niet tot een der strijdende partijen (fall-out!) daarvan het slachtoffer
kan worden.
En waar het aantal slachtoffers zal stijgen in verhouding tot de omvang van
de ramp, klemt te meer de noodzaak van goed georganiseerde hulpverlening
op grote schaal. Dit is niet te bereiken door improvisatie, nóch personeel, nóch
materieel. n..-f f
Daartoe is- o p 1 e i d ing'enc ons f'a ïit e'Tfai bin g nodig, 'Wil 'de-'" organisatie ieder
ogenblik tot het verrichten van haar tga.k: -helpen en redden, paraat zijn-
Daartoe- is eveneens nodi^ da'f de' bëholkini er zich vah b'éwust is, dat zulk
een oorlog een totale oorlog zijn zal, waarin zij evenzeer risico loopt als de
mannen aan het front en dat zij dus datgene dient te doen, wat tot zelfbe
scherming nodig en mogelijk is.
Dit voorzover het betreft kritiek en aanvallen op de Organisatie Bescherming
Bevolking.
Verreweg de meeste briefschrijvers gaan veel verder. Zij vallen de regerings-
politiek aan: de maatregelen genomen ter bescherming en verdediging van
Onze rechten en vrijheden, waarvan de B.B. slechts één der consequenties is.
Een bestrijding van argumenten, die in hef. politieke vlak liggen, ligt niet
op onze weg.
U dankend voor de ons verleende gelegenheid tot een wederwoord, tekent,
Hoogachtend,
Stichting Bevordering
Bescherming Bevolking
Den Haag.
Van een onzer redacteuren)
IN NEDERLAND bestaan op het ogen
blik ruim tachtig dillettanten-operettever-
eniginge.i. Eenenzestig daarvan, met totaal
ruim 3500 werkende leden, zijn aange
sloten bij de Bond van amateur-opera- en
operettegezelschappen, de B.O.O.G., die
deze maand zijn tienjarig bestaan her
denkt. Voor die tijd opereerden al die en
sembles op eigen kracht en initiatief met-
resultaten die vaak alleen voor de vrien
den en donateurs aanvaardbaar waren.
Bovendien bestond er, vooral in de grote
steden, dikwyls een enorme rivaliteit lus
sen de verschillende ensembles, die al
evenmin tol verhoging van hel peil der
uitvoeringen bijdroeg, terwijl voorts di-
Onder danKoetuiging voor de vele en
belangrijke diensten die hij aan den lande
heeft bewezen is bij Koninklijk Besluit
met ingang van 1 mei op zijn verzoek eer
vol ontslag verleend aan ir. J D. van dei-
Toorn te Wassenaar als directeur-generaal
van de Posterijen, Telegrafie en Telefonie.
Ir. Van der Toorn werd op 1 oktober 1954
in deze functie benoemd. Hij zal op 8 april
de pensioengerechtigde leeftijd hebben
bereikt.
Ir. Van der Toorn, die op 8 april 1894 te
's Gravenhage werd geboren en in Delft
Elektrotechniek studeerde, heeft zich ge
durende zijn gehele carrière in dienst ge
steld van de techniek der draad- en draad
loze communicatie. In 1919 kwam hij als
elektrotechnisch ingenieur bij de P.T.T.,
aanvankelijk in Amsterdam en later, tot
1922, in Den Haag. Daarna werkte hij tot
1931 bij de Bell Telephone Company te
Antwerpen, de laatste twee jaar als
directeur van de Nederlandse afdeling, van
waar hij vertrok naar de International
Standard Electric-maatschappij. Hij was
directeur van de n.v. Nederlandse Stan
dard Electric Maatschappij van 1940 tot
september 1945, toen hij bij de P.T.T-
hoofddirecteur Telegrafie en Telefonie
werd, welke functie hij in 1950 verwisselde
voor die van hoofddirecteur Algemene
Zaken en Radio. In 1954 werd hij benoemd
tot directeur-generaal van het staatsbedrijf
der P.T.T.
verse, gezelschappen bijna voortdurend
aan de rand van hel failliet balanceerden.
HET WAS de heer J. A. Ensink uit Win
terswijk, zelf een doorgewinterde operette
liefhebber, die in deze muzikale chaos
orde heeft weten te scheppen. Op 27 febr.
1949 richtte hij met enige Amsterdamse
geestverwanten de B.O.O.G. op, een orga
nisatie die dat was heel goed gezien
van meet af aan alle „zuilen" in de Neder
landse samenleving negeerde. Nu, na tien
jaar, kan men constateren, hoe goed dat
principe gewerkt heeft: tussen de aange
sloten verenigingen van alle mogelijke ge
zindten is een vriendschappelijke samen
werking gegroeid, die voor niets meer halt
houdt. Men leent elkaar solisten, decors en
requisieten uit, alsof dat de gewoonste zaak
van de wereld is en reist stad en land af,
om elkanders voorstellingen te kunnen bij
wonen en er wat van te leren.
Veel van dat vriendschappelijke contact
is gestimuleerd door de B.O.O.G. dat een
eigen orgaan uitgeeft, waarin de verrich
tingen der aangesloten gezelschappen gc-
critiseerd worden. Als het nodig blijkt, is
die critiek lang niet mals. Maar de slacht
offers zijn er blij mee, want op deze ma
nier leert men eigen en anderer feilen ken
nen en dat leidt op den duur, wanneer
er althans goede wil voorzit, tot verhoging
van spelpeil en muzikaal niveau.
MAAR DE B.O.O.G. doet meer. Zij heeft
een bescheiden eigen muziekbibliotheek
aangelegd, waaruit de leden kunnen putten.
De bond geeft adviezen en bemiddelt bij
diverse costumiers en decorontwerpers
voor billijker tarieven ten behoeve van
zijn leden. Ook in financieel opzicht wordt
vaak raad geschaft. Menige vereniging die
in de „knoei" zat, is er. dank zij de relaties
van de B.O.O.G., weer bovenop geholpen.
De bond slort voorts voor de aangesloten
gezelschappen een w.a.-verzekering, hij or
ganiseert regiecursussen, bedingt soms
gunstiger auteursrechten en verleent
steun (en cliché's) voor de opmaak van
programma's. Vele wensen blijven er
nochtans over, in de eerste plaats een er
kenning in klinkende munt. door de
centrale overheid. In 1957 heeft de B.O.O.G.
eenmaal een bescheiden rijkssubsidie ge
noten, maar door de bestedingsbeperking
kwam die te vervallen. Gelukkig begrijpen
de plaatselijke overheden veelal beter het
belang van dit werk van de gezondmaking
van de volkscultuur en de bevordering van
een nuttige vrije-tijdsbesteding. Tal van
plattelandsgemeenten subsidiëren hun lo
kale operettevereniging, over welker ac
tiviteiten men niet gering moet denken.
„Caecilia" in Noordscharwou, om maar een
voorbeeld te noemen, geeft van elke door
haar ingestudeerde operette vijftien tot
achttien op hoog peil staande voorstel
lingen, die door duizenden bezocht worden;
men komt er zelfs met bussen vol voor uit
Amsterdam, Haarlem en Texel.
In de grote steden vooral in het westen
is ook een levendig amateur-operetteleven.
Amsterdam telt. veertien van zulke en
sembles, Den Haag een tiental en Haarlem
twee. Een der Haarlemse verenigingen,
Diogé, leverde gedurende vele jaren de
redacteur van het B.O.O.G.-orgaan, de be
kende operette-enthousiast en hoofdrolver
tolker Kick Steenkist. En Diogé levert nu
ook weer een der hoofdrollen voor de drie
uitvoeringen van de „Der Zigeunerbaron"
die de B.O.O.G. ter gelegenheid van zijn
jubileum eind februari en begin maart
in het Amsterdamse Krasnapolsky geeft en
waarin het puik der solisten van alle
aangesloten ensembles zal optreden. De
Haarlemse Suze Spoelder zal iri dit selecte
gezelschap de „sleutelrol" van Saffi ver
tolken.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden. De data, waarop de
correspondentie uiterlijk ter post moet zijn
bezorgd, staan achter de naam van het
schip vermeld. Argentinië: ms „Montfer-
land" (26 febr.). Australië: ss „Rempang"
(24 febr.) en ss „Oront.es" (26 febr.). Bra
zilië: ss „Alioth" (24 febr.) en ss „Andes"
(28 febr.). Canada: ss „Averdijk" (25 febr.)
en ss „American Forester" (28 febr.). Chili
via New York (25 febr.). Indonesië: ss
„Atreus" (24 febr.) en ms „Talisse" (26 febr.),
Ned. Antillen: ms „Daplinis" (24 feb.),'Nieuw
Zeeland: ms „Southern Cross" (25 febr.).
Suriname: ms „Oranjestad" (25 febr.). Unie
van Z. Afrika en Z.W. Afrika: ss „Lim
burg" (25 febr.). Brits Oost Afrika: ss
Africa" (26 febr.).
Inlichtingen betreffende de verzenddata
van postpakketten geven de postkantoren.
zich over nog grotere oppervlakte verbrei
den. Deze storm is tegengesteld gericht aan
de drukgolf en waait van de omringende
streken naar het epicentrum toe.
d. Een radio-actieve straling, die, onzichtbaar,
een vernietigende werking uitoefent op alle
levende organismen.
Deze straling is het nieuwe element in de
gevaren, die de mensheid bedreigen.
e. Een neerslag van stoffen, die door de nu
cleaire ontploffing radio-actief geworden
zijn. Deze neerslag vormt evenals de onder
d genoemde primaire straling een tweede
nieuwe factor. Deze neerslag, veelal aange
duid met het woord: FALLOUT is het
sterkste in de omgeving van de exflosie: de
zwaarste delen komen soms binnen enkele
uren, dagen of weken weer op de aarde
terug. De lichtere delen blijven iaren in de
lucht zweven en besmetten onze aarde tot
in de verste uithoeken.
Door het radio-actief worden van de grond en
door het neerkomen van de fallout wordt in
grote gebieden iedere mogelijkheid tot leven
onmogelijk en kan het betreden van dergelijke
gebieden de dood tengevolge hebben. In Hiro
shima zijn mensen gestorven, die meer dan een
week na de explosie naar familieleden kwamen
zoeken.
De officiële gegevens van het stadsbestuur van
Hiroshima luiden als volgt:
Hiroshima Nagasaki
Totaal verbrande oppervl. 1300 ha 570 ha
Totaal verbrande huizen 56111 11574
Door druk vernield 6820 1326
gedeeltelijk vernield (druk) 3750 5509
Gedeeltelijk verbrand 2290 niet opgegeven
Aantal doden 260000 73884
Gewonden 163000 74994
Dc verschillen tussen Hiroshima en Nagasaki
worden veroorzaakt door het feit. dat Nagasaki
in het dal van een rivier lag, omgeven door
bergen van enige honderden meters hoogte en
enkele stadsdelen dus „beschermd" lagen, waar
door de uitwerking werd onderschept. Hiroshima
daarentegen ligt in de monding van een rivier in
een volkomen vlak gebied, even vlak als overal
in Nederland.
Als U deze cijfers driemaal gelezen hebt en
enkele minuten overdacht, gaan we nu deze
„kleine" bom verlaten en gaan we de uitwerking
van de moderne waterstof-bom na.
We nemen hiervoor niet de allerzwaaiste bom,
maar de 20 megatonbom, waarvan er reeds vele
zijn geproduceerd.
Bij de explosie varieert de begintemperatuur
van 20 miljoen tot 200 miljoen graden. De ex
plosieve kracht staat gelijk met 1000 Hiroshima-
bommen, tegelijkertijd en op dezelfde plaats tot
explosie gebracht.
In de aarde wordt een gat geslagen van 3000
meter middellijn en een diepte van 200 meter,
ongeveer 3 maal de hoogte van de toren van de
St. Bavo op de Grote Markt. Het materiaal uit
dit gat wordt omhooggestuuwd en komt als
radio-actieve deeltjes weer naar de aarde terug.
Een gebied met een middellijn van 43 kilo
meter wordt volledig in een fractie van een
seconde verwoest en verbrand.
In een gebied van 20.000 vierkante kilometer is
binnen 24 uur geen levend wezen meer aan
wezig. Dit komt overeen met een oppervlakte
van iets minder dan tweederde van ons vader
land. Daaromheen een gordel met 75 percent
doen. met 50 percent doden, enz.
Het gehele gebied zal wekenlang zo sterk
radio-actief zijn. dat betreden nagenoeg onmoge
lijk is. De lucht boven dit gebied zal zoveel
radio-actieve delen bevatten, dat 'nademing
uiterst schadelijke gevolgen heeft: deze radio
activiteit van de lucht zal van kortere duur zijn,
doch minstens enkele weken aanhouden, daar
door de aanhoudende branden het neerkomende
radio-actieve materiaal weer opgestuwd wordt
en in de lucht terecht komt.
Pas wanneer de branden zullen zijn uitgewoed,
zal de radio-activiteit van de lucht geleidelijk
verminderen.
Deze cijfers en gegevens in ogenschouw ge
nomen. wordt een aantal van 250 van deze 20
megaton-bommen voldoende geacht om alle
leven uit "e blussen in een gebied zo groot als
ide-Veremgde-Staten'cnule^Sovjet-Unie tezamen.
Laten we nü met deze feiten voor ogen na
gaan. wat er MOGF.LIJK is orn bescherming in
enigerleivorm' te biepen, uitgaande van het feit,
dat op vele plaatsen ter wereld raketten gereed
staan om door een enkele „druk op de knop"
hun werk te doen. zodra een der partijen één
enkele atoombom heeft afgeschoten of slechts
door een vermoeden, een misverstand of ver
keerde berichtgeving aangenomen wordt, dat de
andere partij een onverhoedse aanval van zins
is. Dan is alles een kwestie van minuten.
Hebben wij reder, om aan te ncmc-n dat in
Nederland geen waterstofbommen zullen vallen?
Neen, zolang er vliegbases in Nederland zijn.
waar bommenwerpers met waterstofbommen
geladen, kunnen opstijgen, zullen wij een doelwit
zijn. dat uitgeschakeld moet worden. Wan
neer er bovendien openlijk of in het geheim
raketbases in ons land aanwezig zijn, zal er een
reden temeer bestaan om deze te vernietigen.
Alleen al, wanneer er atomaire wapenen in ons
land worden opgeslagen, zullen we een doelwit
zijn. Het publiek is volkomen onkundig van
hetgeen op dit gebied in ons land gebeurt.
Bestaat er enig afweermiddel om raketten, die
aankomen, te weerhouden hun doel te treffen?
Neen, tot nu toe bestaat geen enkel afweer
middel.
Zal er tijd zijn om de bevolking te waarschu
wen en enigerlei maatregel te nemen om dek
king te zoeken?
Neen. In Amerika nemen de militaire autori
teiten aan, dat er acht minuten zullen verlopen
eer men op de radar de projectielen ziet aan
komen en de inslag ervan. Men zal het gehele
land moeten alarmeren, aangezien men niet van
te voren kan vaststellen op welke doelen de
raketten gericht zijn. Men zal allereerst het
militaire apparaat alarmeren, daarna de burger
lijke instanties. Bovendien bestaat de kans, dat
raketten gelanceerd worden van duikboten, diep
onder water, vlak voor de kust.
Slechts als men uitgaat van irreële veronder
stellingen, dat ons land alleen met heel „kleine"
atoombommen zou worden aangevallen, kan men
een bepaalde „beschermings-mogeiljkheid"
kunstmatig construeren.
Na-werk
We verlaten nu het gebied van de bescherming
en moeten nagaan, wat de mogelijkheden zijn
van het „nawerk".
We moeten dan uitgaan van het feit dat er in
ons land één waterstofbom gevallen is, want bij
twee stuks zou niemand meer in leven zijn.
Naast een gebied van 20.000 km2 bevinden zich
dan stroken, waarin het dodenpercentage gelei
delijk afneemt van 75, 50 tot 25 percent. Lager
zal het in ons kleine land wel niet komen. In
deze zwaar beschadigde „randgebieden" zou dan
een actie gevoerd moeten worden om de bevol
king te helpen.
Tegenover welke problemen zou men in deze
gebieden staan?
a. grote aantallen doden, die begraven moeten
worden;
b. een onvoorstelbaar aantal gewonden, ver
meerderd met de zwaar gewonden, die uit
de gebieden, grenzende aan de „randgebie
den" weten weg te komen.
c. onderdak voor eigen slachtoffers en zwaar
gewonden:
d. tekort aan doktoren;
e. tekort aan operatie-outillage;
f. tekort aan hospitalen;
g. tekort aan desinfecterende stoffen en ver
bandmiddelen;
h. tekort aan verdovende en pijnstillende
middeien;
i. tekort aan onbesmet drinkwater cn voedsel;
j. uitvallen van elektrische verlichting en an
dere apparatuur;
k. uitvallen van de gasvoorziening;
1. uitvallen van de telefoon.
m. Maar boven alles zal men te kampen heb
ben met het uitvallen van het transport.
Zodra de kleine voorraden benzine, aan
wezig in de pompstations verbruikt zullen
zijn, houdt alle motorisch verkeer op, daar
aanvoer van „elders" niet mogelijk zal zijn.
We kunnen er zeker van zijn, dat tegelijk
met de bom in ons land er ook nog wel enkele
in naburige landen zullen zijn gevallen, waar
dezelfde chaos zal zijn ontstaan als in onze
„randgebieden": als drie-kwart van West-Europa
een puinhoop is, behoeven we niet te verwach
ten, dat we enige hulp of bijstand van waarook
kunnen verwachten.
Binnen korte tijd zullen de „veilige gebieden"
bovendien te maken krijgen met wolken radio
actief stof van explosies in andere landen voor
ons land speciaal van Engeland.
Men kan onder dergelijke omstandigheden
stellig rekenen op een algemene daling van het
moreel en er zullen zich in korte tijd toestanden
ontwikkelen, die iedere voorspelling tarten en
ons voorstellingsvermogen te boven zullen gaan.
Wanneer we dus willen spreken van Bescher
ming-Burgerbevolking, moeten we ons de ge
volgen trachten te realiseren van een nucleaire
aanval.
We hebben nu enige gegevens ter overdenking.
Deze zullen we moeten overwegen als VRIJE
mensen. Vrije mensen, die de waarheid mogen
horen en moeten zeggen, hoe gruwelijk die ook
is. Dit overwegen heeft met politiek of NAVO
niets te maken.
Dit heeft te maken met onze EERBIED VOOR
HET LEVEN, onze diepste RELIGIEUZE of
HUMANISTISCHE OVERTUIGING, ons besef
vanMENSELIJKHEID en MENSWAARDIGHEID
en met alles, wat ons leven het leven waard
maakt. Dit heeft, te maken met het VOORT
BESTAAN DER MENSHEID en de mogelijkheid
van een ongedegenereerd nageslacht.
We zullen moeten zoeken naar nieuwe wegen
in de verhouding tussen de volken.
Gelukkig worden de krachten van de vrede,
nu niet langer gevoed door een onbestemd idea
lisme, maar gedragen door de REALITEITSZIN
van duizenden geleerden, gesteund door de
stemmen van de groot sten der wereld op gees-
teliik gebied, steeds sterker.
Als alle energie, goede wil en kapitaal, die nu
voor de B-B wordt verbruikt, aangewend zou
worden in deze richting, zal de kans toenemen,
dat onze kinderen zullen leven in een andere
en betere wereld.
G. A. DE BOCK
Voorzitter afd. Haarlem A.A.-Actie
Het is bijzonder waardevol dat een discussie
over het zijn of niet zijn van de B.B. geopend is,
omdat hier een vraagstelling aan de orde komt,
die lange tijd onder de sluier van vanzelfspre
kende aanvaarding verborgen bleef.
De discussie tussen H. Wiebenda en mr. Tie
lenius Kruythoff in Erbij van zaterdag 7 februari
laat een sociaal-psychologische benadering van
de vraag nog rusten, terwijl het hier om een
maatschappelijk probleem gaat, dat in hoge
mate bepalend is voor de geestelijke gesteldheid
van ons volk.
Het is zo merkwaardig, dat mr. Tielenius
Kruythoff niet komt tot een rechtvaardiging van
de B.B. op grond van weerlegging van de argu
menten van zijn opponent, maar op gtond van
cliché-slogans, als „de verdediging van de vrije
wereld" en de illusie, dat een aanval slechts te
voorkomen zou zijn door opgeschroefde mili
taire paraatheid.
In het reeds door Wiebenga aangehaalde „Vijf-
stromenland" van Bouman komt eveneens de
term „Maginotlinie-complex" voor, de idee dat
tegen een aanval, bij de huidige stand van de
aanvalstechniek Inderdaad verdediging in de
oorspronkelijke militaire betekenis nog mogelijk
is. Dit was toch zelfs in de tweede wereldoorlog
al niet meer het geval. Vandaar ook „Maginot
linie-complex". De onneembaar geachte verdedi
gingsgordel bleek waardeloos en was een getui
genis van onvermogen, dat nu nog veel groter
zal blijken te zijn, eenvoudig als gevolg van de
techniek, waarvan een aanvaller gebruik maakt.
Maar veel ernstiger is het mentale onvermogen
van degenen, die in deze verdedigingbaarheid
geloven en welke eigenlijk bestaat uit het ge
brek aan positieve vormgeving aan hun waar
dering voor geestelijke vrijheid.
Het is juist de door angst geregeerde en daar
door geestelijk onvrije mens, die zich aan de
illusie vastklampt, dat hij zich beschermen moet
met alle middelen, ook die, welke op zichzelf in
strijd zijn met het doel dat hij verdedigen moet:
en daarom komt hij tot het rechtvaardigen in
eigen kring van datgene, wat hij bij de denk
beeldige „vijand" bestrijdt. Dit „total war min
ded" (vertrouwd rret de totale oorlog) maken
haalt onherroepelijk geesten naar voren, die van
binnen uit de democratie een kwaad hart toe
dragen. zonder zich dit vaak zelfs duidelijk
bewust te zijn. Maar juist het bijbrengen van
het denkbeeld, dat er een „verre vijand" te
bestrijden is, doet deze verdrongen agressie
veel meer bewust naar voren komen.
En nu is juist eer, ogenschijnlijk vo onschul
dige organisatie als de B.B. daartoe het meest
geschikt. Zij oefent onweerstaanbare aantrek
kingskracht uit op diegenen, die in een spelsfeer
kunnen beleven, wat zij in een werkelijkheids
situatie voor zichzelf en anderen niet durven
erkennen.
Wie wel eens een niet geheel geslaagde oefe
ning van de B.B. heeft meegemaakt, weet hoe
zeer de realiteit van de -nislukking. van het
anders zijn van de omstandigheden dan men zich
gedacht had, de werkelijke paraatheid verlamt.
Mr. Tielenius Kruythoff noemt de ontkenning
van de mogelijkheid van de B.B. een voorhoede
gevecht; de grote stoot is tegen de betekenis
van de verdediging en van de NAVO gericht.
Inderdaad, de grote stoot is gericht regen het
onvermogen van verdediging van waarden als
vrijheid en democratie door middel van dreiging
met totaal vernietigend geweld.
En de B.B. is een vernis, dat dit onvermogen
mét een onschuldige laag moet bedekken.
Willen wij de veiligheid verhogen? Laten we
dan beginnen met de verkeersveiligheid. En
kunnen wij het geld. dat we nu voor de B.B.
uitgeven, dan niet gebruiken om onze genees
kundige diensten uit te breiden, of de brand
weren te perfectioneren?
Want zij, die in de ernst van hun beroep
gewend zijn hulp te bieden in nood, zullen ook
in de onvoorstelbare omstandigheden van oor
logsgeweld nog altijd beter in staat zijn ten
minste iets te doen, dan de naast de werkelijk
heid staande B.B., die in haar spelkarakter de
innerlijke angst van de mensen moet maskeren.
E. VAN EGTEN, psych. drs.
