Horen en zien
(TUMBO EN ZIJN AVONTUREN
Het huis der conflicten
Agenda voor
Haarlem
Privé bezit of bedrijfsmiddel?
radièjteJevisi^l -j
AANKONDIGINGEN EN
NABESCHOUWINGEN
Show en sport
De radio geeft dinsdag
T el evisie programma
DE FISCUS WACHT OP U
De aangifte voor de
i n komsten belas ti ng
Dr. D. J. de Groot overleden
Eerste Kamerlid mr. Kolff
overleden
Zestien jubilarissen van
omroepverenigingen in
Hilversum gehuldigd
Drie doden in het verkeer
Prinses Irene terug
Éi T I P VAN
BOOTZ
Het goede heertje van Bonn
deelde twee miljoen uit
Hij poseert thans als
verzetsstrijder9
DOOR IRIS
BROM1GE
Ben van Eysselsteijn
gehuldigd
Zesde wedstrijd voor
jonge kunstschilders
MAANDAG 2 MAART 1959
4
Van de „weekendshow" van de AVRO is
weinig bijzonders te zeggen. De zaterdag-
avondprogi-amma's van de televisie wil
men zo ongeveer laten beantwooi-den aan
de ongeschreven wetten, die gebaseerd
zouden zijn op de veronderstelde wil van
het publiek. Een nogal vaag uitgangspunt,
dat dan ook meestal nogal vage resul
taten heeft. Men moet al blij zijn met
enkele uitschieters. De bloemlezing uit
„My fair lady" door Carole Carr zal voor
velen het hoogtepunt zijn geweest. De Bel
gische omi'oepster Paula Semer zong een
liedje, zo lieftallig als zij gebekt is. En ver
der waren er variéténummers, waarop men
ook wel eens uitgekeken zal raken. Overi
gens was aan het „zorgeloze amusement"
de nodige zorg besteed, waarvan men meer
plezier zou hebben beleefd als een vlotter
tempo mogelijk ware geweest. Als com
pensatie bleef ons de gebruikelijke klets
kouserie bespaard. „Luipaard op schoot"
was er wel. Voor de zoveelste keer. Merk
waardig, maar deze documentaires-met-
dieren blijven boeien. Tot slot had Mies
Bouwman weinig succes met de mede
werkers aan haar vrolijke quiz.
Door de hoge camera-opstelling hebben
de kijkers zaterdagmiddag een goed beeld
gekregen van de verrichtingen tijdens de
voetbalwedstrijd tussen Italië en Spanje
in het zonovergoten olympische stadion in
Rome. De ietwat saaie indruk, die men van
de uitzending overhield, lag dan ook zeker
niet aan technische verzorging, maar aan
het weinig verrassende spel van de voet
ballers. Dick van Bommel was de verslag
gever. Hij praatte dikwijls te veel, soms
te weinig.
Beeldschermer
HILVERSUM I. 402 M. 7.00 AVRO. 7.50 VPRO.
8.00—24.00 AVRO.
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Gymnastiek .7.20 Gram.
VPRO: 8.00 Nieuws. 8.15 Gram. 9.00 Gymn. voor
de huisvrouw. 9.10 De groenteman. 9.15 Gram. 9.35
Waterst. 9.40 Morgenwijding. 10.00 Gram. 10.50
Voor de kleuters. 11.00 Metropole-ork. 11.15 Voor
de zieken. 12.00 Hawaiianmuziek. 12.20 Regerings-
uitz.: Landbouwrubriek: 1. Het landbouwkundig
weeroverz. 2. Nabeschouwing over de interna
tionale landbouwtentoonstelling te Brussel. 12.30
Land- en tuinb.meded. 12.33 Mil. ork. 13.00 Nieuws.
13.15 Meded. of gram. 13.20 Lichte muziek. 13.55
Beursber. 14.00 Strijkkwartet. 14.30 Gram. 14.40
Schoolradio. 15.00 Voor de vrouw. 15.30 Sopr. en
piano. 16.00 Licht progr. 16.15 Gram. 16.30 Voorde
jeugd. 17.30 Jazzmuz. 18.00 Nieuws. 18.15 Piano
spel. 18.30 Amateursprogr. 18.55 Paris vous parle.
19.00 Voor de kinderen. 19.05 Alles op één kaart.
20.00 Nieuws. 20.05 Cabaret. 20.55 Gram. 21.15 Ver-
kiezingstoespr. 21.30 Vocaal dubbelkwartet. 21.45
Act. 22.00 Toneelbeschouwing. 22.15 Klarinet en
piano. 22.45 Harprecltal. 23.00 Nieuws. 23.15 Beurs
berichten te New York. 23.16 New York calling.
23.2124.00 Dansmuziek.
HILVERSUM II. 298 M. 7.00—24.00 KRO.
KRO: 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Voor de
jeugd. 7.40 Gram. 7.45 Morgengebed en lit. kal.
8.00 Nieuws 8.15 Gram. 8.50 Voor de vrouw. 9.40
Schoolradio. 10.00 Voor de kinderen. 10.15 Licht
baken. causerie. 10.30 Gram. 11.00 Voor de vrouw.
11.30 Gram. 11.50 Als de ziele luistert, caus. 12.00
Middagklok - noodklok. 12.03 Filmmuziek. 12.30.
Land- en tuinbouwmeded. 12.33 Gram. 12.50 Act.
13.00 Nieuws. 13.15 Zonnewijzer. 13.20 Gram. 13.30
Amusmuz. 14.00 Tenor en piano. 14.30 Gram. 14.35
Voor de vrouwen van het platteland. 14.45 Gram.
16.00 Voor de zieken. 16.30 Ziekenlof. 17.00 Voor
de jeugd. 17.40 Beursber. 17.45 Regeringsuitzend.
Rijksdelen Overzee: Australisch Nieuw-Guinea,
door J. J. van der Laan. 18.00 Lichte muz. 18.20
Caus. 18.30 Voor de jeugd. 18.45 Amus.muz. 19.00
Nieuws. 19.10 Act 19.25 Sportprantje. 19.35 Zend
tijd pol. partijen. 19.50 Gram. 20.00 Lijdensmedi
tatie 21.00 Radio-Philh.ork. en solist. 21.50 Aan
de poorten van een nieuwe tijd, caus. 22.20 Ka-
merconc. 22.45 Pol. causerie. 23.00 Nieuws.- 23.15
Lichte muziek. 23.3524.00 Gram.
BRUSSEL. 324 M.
12.00 Gram. 12.15 Pianorecital. 12.30 Weerbericht.
12.34 Tuinb.kroniek. 12.40 Pianospel. 13.00 Nieuws.
13.11 Gram. 14.00 Schoolradio. 15.45 Gram. 16.00
Koersen. 16.02 Symf.ork. 16.35 Gram. 17.00 Nieuws.
17.10 Ork.concert. 17.45 Boekbespr. 18.00 Voor de
jeugd. 18.30 Voor de soldaten. 19.00 Nieuws. 19.40
Gram. 19.50 Causerie. 21.00 Omr.ork. en sol. 22.00
Nieuws. 22.15 Pianorecital. 22.55—23.00 Nieuws.
VOOR DINSDAG
HILVERSUM n. 298 M. 7.00—24.OOx.oO -nLg
NTS: 19.30 Intern, agrarisch nieuws. 20.00 Zend
tijd pol. partijen. 20.07 Journ. en weeroverz. 20.27
Zendtijd pol. partijen. 20.35 Film. 21.00-22.30 Film.
(Van onze belastingmedewerker)
Wellicht zal het opschrift boven dit arti
kel vele lezers eerst wat apocrief voor
komen en mogelijk ook wat onwezenlijk.
En toch wordt met deze woorden een
vraagstuk aangeduid, dat van uitnemend
belang is.
De met het opschrift aangeduide kwestie
is deze: wanneer iemand een bedrijf of een
vrij beroep heeft, of hij is lid van een firma
dan kan hij een bepaalde zaak in zijn
bedrijf of beroep gebruiken en dan is dat
een bedrijfsmiddel. Daarnaast kan hij ook
zaken in privé-bezit hebben, dus buiten het
bedrijf of beroep. Dat kan b.v. een huis zijn
of een hypotheek of effecten. Wanneer
Op 60-jarige leeftijd is te Kampen over
leden dr. D. J. de Groot, emeritus predi
kant van de Gereformeerde Kerken en
bibliothecaris van de Theologische Hoge
school te Kampen.
Aan de Vrije Universiteit promoveerde
hij in 1931 tot doctor in de theologie op
een proefschrift: „Calvijn's opvatting over
de inspiratie der Heilige Schrift". Op 20
september 1928 had hij het predikambt
aanvaard te Woudsend, welke gemeente
hij gediend heeft tot juni 1952, toen hem
om gezondheidsredenen eervol emeritaat
werd verleend. Daarna was hij werkzaam
als bibliothecaris van de Theologische Ho
geschool.
Dr. De Groot heeft verscheidene boeken
geschreven. Vorige week kwam de uit
gave gereed van zijn boek „Verweer en
verantwoording over het goed recht van
de Gereformeerde Kerken".
Een week nadat hij tachtig jaar was ge
worden is zaterdagavond in het zieken
huis te Tiel overleden mr. dr. G. Kolff,
lid van de Eerste Kamer voor de Chris-
telijk-Histoi-ische Unie.
De heer Kolff is op 22 februari 1879 te
Rosmalen geboren. Hij studeerde aan de
rijksuniversiteit te Utrecht rechts- en
staatswetenschappen. In 1901 promoveer
de hij tot doctor in de rechtswetenschap
pen en elf jaar later verkreeg hij deze
titel in de staatswetenschappen. Nadat hij
in 1907 was benoemd tot griffier van het
kantongerecht te Geldermalsen werd hij
drie jaar later kantonrechter aldaar. Na
een verblijf van 27 jaar in dit Betuwse
stadje vertrok hij naar Gorinchem, waar
hij benoemd was tot kantonrechter. Hij
vervulde deze functie van 1934 tot 1947.
Nadien vestigde hij zich weer in Gelder
malsen. Mr. Kolff is van 1919 tot 1932 lid
van de Provinciale Staten van Gelderland
geweest. Ook heeft hij jarenlang deel uit
gemaakt van de gemeenteraad van Gel
dermalsen.
Sinds 1935 was mr. Kolff lid van de Eer
ste Kamer. Hij was voorzitter van de
C.H. fractie.
iemand lid is van een firma, kan hij een
bepaalde zaak buiten het vermogen van de
firma houden en het kan dan toch een
bedrijfsmiddel zijn.
Dit alles is van belang, omdat op een
bedrijfsmiddel andere fiscale regels van
toepassing zijn dan wanneer hetzelfde ob
ject geacht moet worden tot het privé-
vermogen te behoren. Zo kan b.v. op een
gewoon woonhuis, dat in privé-bezit is, niet
meer afgeschreven worden dan 15 van
de huurwaarde. De afschrijving is dus ge
fixeerd. Maar wanneer hetzelfde huis tot
het bedrijfsvermogen behoort, kan een an
der systeem van afschrijving worden ge
kozen meestal een vast pex-centage van
de kostprijs dat meestal een hogere af
schrijving geeft dan 15°/o van de huur
waarde. Echter levert het verschil tussen
de boekwaarde en werkelijke waarde van
een bedrijfsmiddel bij verkoop, liquidatie
of overlijden steeds belastbare winst op, al
dan niet belast met een verlaagd tarief.
Wat echter de zaak van veel groter be
lang maakt, is de vervroegde afschrijving
en de investeringsaftrek. Beide gelden al
leen voor activa, behorende tot het be-
drijfs- of beroepsvermogen.
De vervroegde afschrijving houdt in. dat
van een bedrijfsmiddel 1/3 van ce aan-
schaffingskosten willekeurig, mits ver
vroegd dus sneller dan de normale af
schrijving mag worden afgeschreven.
De investeringsaftrek voorziet in een af-
trek van een bepaald percentage van de
aankoopsprijs van bedrijfsmiddelen tot een
waarde van meer dan 3000, uitgezonderd
ongebouwde eigendommen, woonhuizen en
effecten, buiten de afschrijving om. Het is
een zuiver doceurtje, wat de vervroegde
afschrijving niet is, omdat zij slechts de
afschrijving, die toch moet plaats hebben,
versnelt. Tegenover de investeringsaftrek
staat de desinvesteringsbijtelling: een bij-
telling wanneer voor meer dan 3000 aan
bedrijfsmiddelen wordt vervreemd. De des-
investeringsbijtellingen kunnen nooit hoger
zijn dan het totaal van de investerings
aftrekken. Al te veel risico zit er dus niet
in.
In ons blad van 4 maart 1958 hebben we
zeer in het kort ook al eens over
investeringsaftrek en vervroegde afschrij
ving geschreven. We staan er thans wat
uitvoeriger bij stil, ook al, omdat er in
beide wijzigingen hebben plaatsgevonden.
Niet vergeten mag worden, dat èn de ver
vroegde afschrijving, èb de 'invésterings'-
aftrek er beide zijn, niet om de schatkist
aan meer of in dit geval minder be
lasting te helpen, doch om het economisch
leven in een bepaalde richting te duwen.
En aangezien het economisch leven voort
durend in beweging is, zijn ook vele wijzi
gingen in de vervroegde afschrijving en in
de investeringsaftrek te verwachten. Dat is
dan ook gebeurd, voox-al in de investerings
aftrek.
Wat de vervroegde afschrijving betreft
was de toestand op 31 december 1958 zo,
dat op alle bedrijfsmiddelen, waarop afge
schreven wordt, ook vervroegd mag worden
afgeschreven, echter steeds getemporiseerd,
hetgeen wil zeggen, dat in 1 jaar niet meer
dan 10°/o van de aanschaffingsprijs mag
worden afgeschreven. In ons artikel van
4 maart 1958 hebben we een voorbeeld van
de getemporiseerde vervroegde afschrijving
gegeven, dat we hier nog even herhalen:
Aanschaffingsprijs ƒ9000. Normale afschrij
ving 10n/o. Gebruik makend van de ver
vroegde afschrijving kan dan afgeschreven
worden: Vervroegd 1/3 van 9000, beperkt
tot 10°/o van 9000: f 900; normaal 10%
van 2/3 van 9000: 600; totaal 1500. AI
te schrijven blijft: vervroegd 2100 en nor
maal 5400.
We gaven de situatie van de vervroegde
afschrijving op 31 december 1958. Deze toe
stand is ingegaan 1 noverber 1955. Voor
bedrijfsmiddelen, aangeschaft tussen 1
januari 1953 en 1 november 1955 gold een
wat andere regeling. Toen was alleen de
vervroegde afschrijving op gebouwde
eigendommen, automobielen niet gebruikt
voor het z.g. beroepsvervoer en kantoor
inventarissen getemporiseerd. Op alle an
dere bedrijfsmiddelen en ook op nieuw
gestichte fabrieksgebouwen mocht dus des
gewenst in het eerste jaar direct 1/3 van de
aanschaffingskosten worden afgeschreven.
We vermelden nog nadrukkelijk, dat 1
januari 1959 weer een andere regeling is
begonnen. Die heeft echter met de aangifte
1958 niet te maken.
En nu de investeringsaftrek en desinves
teringsbijtelling: Van 1 januari tot en met
20 mei was deze geschorst voor alle be
drijfsmiddelen die in die periode zijn aan
geschaft. Uitgezonderd waren alleen sche
pen en luchtvaartuigen voor internationaal
verkeer. Voor de periode 21 mei31 decem
ber 1958 bedroeg de investeringsaftrek vier
jaar lang telkens 4 De eerste aftrek ech
ter pas in 1959. In de aangifte 1958 kunnen
dus alleen investeringsaf trekken voor
komen van nog lopende termijnen uit
vorige jaren. Ook hier is op 1 januari 1959
een wijziging gekomen. Tenslotte nog dit:
alleen wie regelmatig boek houdt, mag een
investeringsaftrek opvoeren.
Uit het vorenstaande blijkt wel, dat. de
vraag bedrijfsmiddel of privébezit zowel
voor de zakenman als voor hem, die een
vrij beroep uitoefent van grote betekenis
is. En nu heeft ons hoogste rechtscollege
uitgemaakt, dat de belastingplichtige vrij
is in zijn keuze. Er zijn echter enige be
perkingen. De eerste en voornaamste is.
dat hij daarbij de grenzen der redelijkheid
moet in acht nemen. Een tweede is. dat hij
van zijn wil op enigerlei wijze moet doen
blijken in zijn boekhouding en/of bij de
aangifte. Ook mag hij en dat is de derde
voorwaar dg: op de eenmaal gemaakte
keuze niet terugkomen, tenzij bijzondere
omstandigheden hem ertoe nopen.
De eerste en de laatste voorwaarden zijn
vrij vaag, en het is dan ook niet te ver
wonderen, dat er heel wat gerechtelijke
beslissingen over zijn gevallen. We zullen
er enige vermelden om onze lezers een in
druk van de stand van deze kwestie te
geven.
Een beoefenaar van een vrij beroep
blijkbaar een notaris moest bakzeil
halen, toen hij een pand naar zijn privé-
vermogen wildé overbrengen om een juiste
afbakening te krijgen van zijn privéver-
mogen met het oog op de heffing van de
px-emie voor het notariële pensioenfonds.
Dit. werd niet van voldoende belang geacht
om het eenmaal aanvaarde systeem te
verlaten.
Een andere notaris bracht het er niet
beter af. Hij mocht zijn vakantiehuis niet
tot zijn beroepsvermogen rekenen. De
grens der redelijkheid werd geacht te zijn
overschreden.
Beter verging het een tuinder. Het ge
rechtshof te 's Gravenhage stond hem toe
zijn woonhuis, dat hij op zijn tuinland
bouwde, tot zijn beroepsvermogen te
rekenen.
Een arts mag het huis waarin hij woont
fen Vaarhv hij ook zijn praktijk uitoefent,
tot zijn beroépsvermogen rekenen, als hij
dat wil. Maar een arts; die een huis bouw
de met een zeer luxueus woongedeelte
moest toch genoegen nemen met het feit,
dat alleen het bex-oepsgedeelte, dat nog
niet 1/5 van de gehele bouwsom had ge
kost. tot het beroepsvermogen werd ge
rekend.
Een auto. die de belanghebbende niet in
een firma had ingebracht, maar dm wel
nagenoeg uitsluitend voor het bedrijf werd
gebruikt, mocht niet als privé-vermogen
worden aangemerkt. Ook paarden, die niet
in een vennootschap waren ingebracht,
bleven niettemin bedrijfsvermogen voor
de vennoot-eigenaar.
We hopen hiermede onze lezers enig
inzicht in deze wat verwarrende materie
die we overigens alleen in grote lijnen
hebben kunnen uiteenzetten te hebben
gegeven.
AFTREKPOSTEN. De negende her
ziene en aangevulde druk van het handige
boekje „Aftrekposten" is verschenen bij de
Ned. Uitgeversmaatschappij n.v. Leiden.
Het is een gids in de doolhof der belas
tingaangifte voor inkomen en vermogen,
geschreven door B. Schippers en .T. L. van
Hedel, die er reeds in 1952 mee begonnen
zijn. De traditionele verschijning van
Mr. A. B. Roosjen heeft zaterdag in „Het
hof van Holland" in Hilversum de zilveren
jubilarissen van de omroeporganisaties
gehuldigd, uit naam van de Nedei-landse
Radio Unie. Hij sprak daarbij dank uit,
namens de Nederlandse omroep, voor het
geen dit zestiental jubilarissen had ver
richt, voor de omroepoi-ganisaties waarbij
ze betrokken waren en voor het radiowe
zen in het algemeen.
De jubilarissen van de N.R.U. waren de
heren P. Bottema, werkzaam bij de re
gistratie, Fr. Brandt, voorraadadministra-
teur van de technische dienst, C. A. Holt-
huizen, chef technische dienst van de ad
ministratie, H. M. J. Koopmans, mede
werker van de orkestadministx-atie, C. de
Wilde tweede cellist van het Filharmo
nisch Orkest en de heren S. F. Kroon en
J. J. Mulder, beiden musici, die echter
wegens ziekte niet aanwezig konden zijn.
Van de AVRO viel de huldiging te beux-t
aan de heren J. J. H. Collet, chef pro
gramma-administratie en Chr. van der
Kaa, chef van de propagandadienst. De
K.R.O.-jubilarissen waren de heren C. J.
Koning, boekhouder-kassier, T. A. J. Mees
ter, hoofd van de programmaorganisa
tie, W. S. van Zwieten, administratie en
J. H. M. van der Weijden, chef van de
algemene dienst. Tot slot de VARA-jubi-
lai-issen: de heren A. van Nierop, hoofd
afdeling gesproken woord, Rutger Schou
ten, muziekmedewerker en A. Weeda, me
dewerker aan de muziekafdeling.
De 46-jarige apothekers-assistente me
vrouw E. C. Posthumus uit Hilversum is,
toen zij met haar bromfiets de drukke
weg van Hilversum naar Bussum ter
hoogte van de Crailosebrug overstak zon
der voorrang te vexdenen aan een nade
rende auto, zo ernstig aangereden dat zij
later op de avond in het Diaconessenzie-
kenhuis te Hilversum is overleden.
In het Stads- en Academisch Ziekenhuis
te Utrecht is overleden de 54-jarige J. van
der Blom. Tijdens een proefrit met een
nieuwe wagen werd hij, enkele dagen ge
leden. aangereden door de 23-jarige Van
dei- K. uit Hilversum, die uit de rijbe
voegdheid was ontzet, en niet verzekerd is.
Op de rijksweg Meppel-Steenwijk is de
65-jarige mevrouw J. Ostex'hof-Wobben
uit Meppel, toen zij de weg wilde over
steken, door een auto aangereden. De
autobestuurder stopte en liep op het
slachtoffer toe, maar zag tegelijkertijd
een tegenligger met grote snelheid nade
ren. De man slaagde er niet in met hand
signalen de bestuurder te doen stoppen.
Het slachtoffer werd ook door deze twee
de auto aangereden, ditmaal met fatale af
loop. De chaffeur van deze tweede auto
stopte even, deed het portier open, maar
doofde daarna zijn lichten en reed met.
grote snelheid weg. Hij is nog niet ach
terhaald.
Prinses Irene is hedenmorgen van haar
wintersportvakantie in Sankt Anton te
ruggekeerd.
static
Advertentie
Ik droomde, het kan haast niet
gekker
Pat ..TIP" uit de kraan kwam;
wat lekker 1
Maar net, toen ik gauw
'n Slok nemen wou.
Werd die droom wreed
verstoord door de wekker
Inz. Hr. M. K.. A'dam ontv. 1 fl. TIP 1 Lfl
Bpotz' Oude Genever
Nwe. Limericks inz. aan H. Bootz - A'dam
nieuwe drukken duidt op de behoefte aan
een dergelijke overzichtelijke handleiding,
waarbij kan worden aangetekend dat zelfs
de eenvoudige belastingaangifte grote
baat kan hebben bij een juist begrip voor
de gedetailleei-de voorschriften der hef
fing; een begrip dat door dit gidsje onge
twijfeld zal worden gediend.
Tnmbo zette zich met alle macht schrap, want hij wou die nis niet de kans geven
om te ontsnappen. Maar ojeedie vis was toch veel sterker dan hij; en opeens
trok het beest zó hard, dat Tumbo het evenwicht verloor.
Plonsdaar schoot ons visseri jover boord, het water in. Kopje onder ging hij
en hij moest zijn hengel met snoer èn vis wel laten schieten.
Nou ja, Tumbo kon zwemmen, dus dat was zo erg niet. Maar dat hij zijn mooie vangst
kwijt wasdat was een strop! 2425
(Van onze correspondent in Bonn
Als het „heertje" van Bonn zou men de
51-jarige dr. Hubert Vergossen, tot voor
kort hoofd van het stadsbureau voor de-
fensieschaden van Bonn. kunnen betitelen.
Met kwistige hand strooide hij in tijd van
zeven jaar een bedrag van 2,3 xniljoen
mark (ruim 2 miljoen gulden) als vergoe
ding rond. Het verschil met het Amster
damse „heertje" is evenwel dat Vergos
sen voor dit strooiwerk zijn percenten op
eiste, te weten een totaal van 150.000 mark
voor zich en zijn „Genossen", op het bu
reau. Vandaar dat men thans spreekt van
het proces tegen „Vergossen und Genos
sen," dat sedert enkele dagen te Bonn aan
de gang is.
Vex-gossen's bureau had tot taak de scha
devergoedingen te bepalen, waarop bur
gers recht meenden te hebben wegens aan
hun woningen of bedrijven veroox-zaakte
schade tengevolge van de geallieerde be
zetting. De eigenaax van het befaamde ho
tel „Bergischer Hof" kreeg 375.000 mark
wegens door Belgische militaii-en veroor
zaakte „schade", die in werkelijkheid mi
niem was, De hotelhouder „ontdekte" in
1954 nog een „vei'lfes" van 2.500 flessen
wijn. waarvoor Vergossen veertienduizend
max-k liet betalen. De hotelhouder liet Ver
gossen voor deze gaven niet onbeloond.
Het ziekenhuis van de Johanniteroi'de
kreeg een miljoen mark waarvan Vergos
sen, discreet door de kanselier van de or
de in een gesloten enveloppe verpakt, tien
duizend mark mocht meepikken. Een kan
toorbediende op Vergossens bureau ont
ving 27.000 mark Hoewel de bediende
nooit enige oorlrgs- of bezettingsschade
had geleden, had hij wel de bizarre bru
taliteit gehad om bij de „lijst van vermiste
oUbesgbachgdc,'-, v,cor,wexpen" te vermel
den: „vijftig mark voor Hitler's Mein
•Kampf^góüd jxp.'sr fe'e. en '.pèrsoonlijkeSfroór-
den van de burgemeester van Bonn (hu
welijksgeschenk)".
Morele aanspraak
Zo ging dat jaren door. Vergossen kreeg
geld. Vergossen kreeg brandstof, Vergos
sen kx-eeg een auto te leen, „Vergossen und
Genossen" lieten een garage van 47.000
mark bouwen voor een kennis, maar ten
slotte maakte Vergossen twee fouten die
de politie op zijn spoor brachten. Vergos
sen ontkent dat wat hij gedaan heeft cor
ruptie is. Hij noemt zich een „verzetsstrij
der met een nieuwe richting," die de dooi
de bezettingsstrijdkrachten veroorzaakte
schade aan Duitse bezittingen met royale
hand had willen vergoeden, waax-bij hij 'n
morele aanspraak incalculeert op provi-
sie.
J. M. Kiveron overleden. Op de leeftijd
van bijna 66 jaar is te 's Gravenhage over
leden de heer J M. Kiveron, oud algemeen
secretaris van het voormalige gouverne
ment van Nedex-lands-Indië. en oud-secre
taris-generaal van het ministerie van
Zaken Ovex-zee.
60. „Ik ben er te nauw bij beti-okken geweest, om daar
een oordeel over te geven, maar ik geloof, dat je va
der er wel mee tevreden zou zijn geweest. Hij had
hartstocht voor dit werk, wat wij natuurlijk niet be
zaten en dat zal misschien aan de dag komen, als het
boek als geheel beoordeeld wordt, maar we zijn eerlij
ke biografen geweest en dat was alles, wat er ver
langd werd".
„Ja". Mark keerde zich om en keek naar het por
tret van John. „Ik hoop, dat we hem x-echt hebben
doen wedervaren. Laat ik je zeggen, dat ik er mij
inderdaad zelf niet van oewust was, dat hij zulke bril
jante eigenschappen had. Ik vraag mij af, wat hij er
wel mee gedaan zou heDben"
„Ik denk, dat hij misschien een groot man zou zijn
geworden, omdat het volgens de mening van zijn lera
ren en allen, die hem goed kenden, vrijwel vast stond,
dat zijn karakter in overeenstemming was met zijn
capaciteiten".
„Het is werkelijk zonde en jammer! Geen wonder,
dat vader er bitter over was".
Pauline liep op het oortret toe en bestudeerde het
gedurende enkele ogenblikken.
„En ook voor de allerbeste
Mensen wenkt het graf ten leste..."
haalde zij aan. „Het is /aak moeilijk, om de dingen
te begrijpen. Het toeval kan je zulke wrede en dwaze
poetsen bakken. Het is eigenaardig, maar het is net
of ik John nu ken en of zijn verlies ook voor mij
persoonlijk iets betekent".
Mark keek haar aan en zei niets. Versmaad, dacht
zij. Dit huis leek er een van nutteloze versmading.
Eerst John en toen zijn vader, die de liefde, welke
zijn vrouw bereid was nem te geven, versmaad had,
evenals de genegenheid, die zijn kinderen voor hem
hadden kunnen hebben. En nu Mark, die haar lief
de versmaaddeZij liep naar het raam en staarde
met niets ziende ogen naar buiten. Zij hadden elkaar
zoveel te geven. Deze afgelopen weken, gedurende
welke zij hadden samengewerkt, hadden een harmo
nie teweeg gebracht, die zelfs door de bitterste emo
ties niet kon worden teniet gedaan. Zij wist, dat zij
een tederheid en warmte in Mark's leven zou kunnen
brengen, die het zouden oervormen en de bittere histo
rie van Avallon zouden kunnen uitwissen. Zij voelde
ook dat hij haar met zijn kracht zou kunnen onder
steunen in het ergste, wat het leven haar ooit zou
kunnen opleggen.
Terwijl zij naar de langzaam donker wordende vallei
stond te staren leek het haar onmogelijk, dat dit alles
binnen enkele weken van haar zou worden losge
scheurd. Zelfs deze studeerkamer en dat portret van
John waren een deel van haar zelf geworden. De ge
hele familie Cedar, hun huis, het omliggende land
hadden haar zodanig ;n zich opgenomen, dat het ver
laten daarvan haar het betreden van een wildernis
toeleek en de gedachte Mark te moeten verlaten haar
ondragelijk scheen. Als zij slechts, op welke wijze ook,
naast hem kon blijven zou zij zijn gewijzigde gevoe
lens te haren opzichte nog kunnen verdragen. Maar
om hem nooit meer te zien, of nooit meer van hem
te horen, scheen haar, alsof aan het leven zelf geweld
werd aangedaan. De vallei leek voor haar blik te ver
vagen en voor de eerste maal sedert Mark zich van
haar had afgewend, gaf zij de moed op en werd zich
bewust van een gevoel van absolute verslagenheid.
Met haar rug naar hem toe staande, kon zij haar
tranen niet bedwingen. Zij had geen moed, geen wils
kracht meer over, die dat gevoel van volkomen ver
latenheid teniet kon doen.
„Je bent een geweldige hulp voor mij geweest Pau
line. Ik ben je dankbaar voor je medewerking".
Zij had geen stem ter beschikking om antwoord
te geven. Hij wierp een snelle blik op haar.
„Is er iets aan de nand?"
Hij wachtte, maar kreeg geen antwoord...
„Ik geloof dat je huilt".
Hij liep de kamer door en draaide haar naar zich
toe. Langzaam liet hij zijn vingers langs haar natte
wangen gaan en keek naar de tranen, die op zijn hand
lagen. Het was de eerste keer dat hij haar sedert het
conflict had aangeraakt.
„Ik heb je nooit zien huilen", zei hij.
„Ik denk, dat het je wel voldoening zal geven het
te zien", fluisterde zij. „Dat verlangde je toch".
„Ja, eerst wel. Toen wilde ik je doen lijden. Je
tranen zouden mij een Deetje getroost hebben. Als ik
mijn handen er in had kunnen wassen, zou mij dat
genoegen hebben gedaan. Maar nu kan ik het niet
verdragen. Hier neem mijn zakdoek maar".
Terwijl zij haar ogen afdroogde, liep hij terug naar
zijn bureau en bleef er in gedachten verzonken naai
staan staren.
„Ik kan het niet volhouden, Pauline. Ik heb het
over jou mis gehad, is net niet?"
Daar haar stem nog verstikt was en zij geen woord
kon uitbrengen, knikte zij met het hoofd.
„Ik heb het als het ware gedux-ende enige tijd al
in mijn binnenste geweten hoewel mijn verstand mij
zei, dat ik gelijk had gehad. Het is net, alsof je op een
weg bent, waarvan de wegwijzer je zegt, dat je de
goede kant op gaat, terwijl je verstand je zegt, dat je
het mis hebt. Hoe verder je gaat, des te sterker gaat
je instinct protestei-en. Maar waar in 's Hemelsnaam
heb ik het dan mis gehad? Het schrift op de muur
kon niet duidelijker zijn".
Op dit ogenblik kwam Judy binnenstormen.
„Mark, Linda is hier en wil je spreken. Zij heeft
me net verteld, dat Pauline ons aan het einde van de
maand gaat verlaten. Dat is toch niet waar, hè?"
„Wat wil Linda?", vroeg Mark ongeduldig.
„Ze wil je kaartjes verkopen voor een liefdadig
heidsconcert. Maar het is toch niet waar, hè, Mark?"
„Dat zullen we later wel bepraten. Zeg Linda, dat
ik bezig ben en dat ze -'oveel kaaltjes kan achterlaten
als ze zelf maar wil."
„Ik denk er niet over dat later te doen. Dat ga ik
nu bepraten. En je kunt Linda zelf die boodschap gaan
geven. Zij gaat toch niet weg vóór ze jou gesproken
heeft. Dat weet jij ook wel."
„Verdraaid!" riep Mark, „Ik kom terug hooi-, Pauline."
Judy keerde zich naar Pauline, toen de deur met
een smak achter hem dichtsloeg.
„Ze is gek. Je gaat toch niet bij ons weg, wel?"
„Ja, dat doe ik wel."
„Maar dat kun je niet doen. Je wilt toch niet weg?
Ik bedoel je bent toch wel graag hier bij ons?"
Judy's blauwe ogen waren wijd opengesperd van
verbazing en teleurstelling.
„Ik ben inderdaad graag bij jullie, maar de een
voudige waarheid is, dat er een eind aan mijn werk
gekomen is. We zijn klaar met het boek en het was
daarvoor, dat ik hier kwam, zoals je weet."
De viering van het honderdvijfentwintig
jarige bestaan van de Haagse letterkundi
ge vereniging Oefening Kweest Kennis,
is zaterdag ook voor de huidige voorzitter
de heer Ben van Eysselsteijn, een persoon
lijke gebeurtenis geworden. Tijdens de ju
bileumreceptie in Pulchri Studio in Den
Haag, heeft de vice-voorzitter van de
kring, de heer C. Loot, Van Eysselsteijn
het ex-evoorzitterschap voor het leven aan
geboden.
Vertegenwoordigers van de Koninklijke
maatschappij Diligentia en de Haagse
Kunstkring, hebben aan Oefening Kweekt
Kennis en aan Ben van Eysselsteijn in het
bijzonder, hun gelukwensen aangeboden
tijdens een geanimeerde receptie.
Paul Tetar van Elven fonds
Het bestuur der maatschappij „Arti
et Amicitiae", dat als beheex-der optreedt
van de stichting Paul Tetar van Elven-
fonds heeft dit jaar wederom een wedstrijd
uitgeschreven voor Nederlandse kunst
schilders, die niet ouder zijn dan dertig
jaai\ De schilderijen, die de deelnemers
aan de voorwedstrijd instui-en, moeten fi-
gurale composities zijn met twee of meer
figuren. Aan de hand van de ingekomen
werken zal het bestuur bepalen wie der in
zenders zullen worden uitgenodigd deel
te nemen aan de eind wedstrijd. De jury be
staat uit de heren pi*of. Otto B. de Kat,
prof. G. V. A. Röling en Jos. Rovex-s. De ver
vaardiger van het bekroonde schilderij
zal de studietoelage van het Paul Tetar
van Elvenfonds worden toegekend. Het
is de zesde keer dat deze wedstrijd zal wor
den gehouden.
MAANDAG 2 MAART
Stadsschouwburg: Het Nieuw Operette
Gezelschap met „De mijnopzichter", 20 u.
Minerva-theater: Het Rotterdams Toneel
met „Suiker", 20.15 uur.
TENTOONSTELLINGEN.
In 't Goede Uur (Nieuwe Kerksplein 1):
Expositie Poppe Damave, tot 22 uur.
Huis Van Looy (Kleine Houtweg 103):
Expositie Interscholair Jeugdtoernooi, 14—
17, 19—23 uur.
Waaggebouw (Spaarne) Expositie van
kunstkring „De Acht", tot 16 uur.
Galerie Espace (KI. Heiligland 38): Ex
positie „Sculptures", tot 17 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Reis om de wereld in
80 dagen", a.l., 19.30 u. Frans Halstheater:
„Onder de mantel van de nacht", 18 jaar,
19 en 21.15 uur. Lido Theater: „Slaven van
de Nijl", 14 jaar, 19 en 21.15 uur. Luxor
Theater: „Home before dark", 18 j., 20 uur.
Rembrandt Theater: „Stefanie", 14 jaar, 19
en 21.15 uur. Roxy Theater: „Blanke sla
vinnen", 18 jaax-, 19 en 21.15 uur. Studio
Theater: ..F,en vrouw wist te veel", 14 i„
19 en 21.15 uur.
ZANDVOORT, Theater Monopole: ..Het
kaïrip op het bloedeiland", 18 j., 20 uur.
DIVERSEN
Krelagehuis: Voorjaarsbeurs van de
vrouw, 1017 en 1923 uur.
Frans Halsmuseum De heer A. J. Her
wig over „Bloemen en tuinen" (VU.).
Brinkmann: Haarlemse Boekverkopers
vereniging: Belcampo over eigen werk,
20.15 uur.
DINSDAG 3 MAART
Stadsschouwburg: Het Nieuw Operette
Gezelschap met „De mijnopzichter", 20 u.
Minerva-theater: Concert van 't N.Ph.O.,
20.15 uur.
Concertgebouw: Organist Leonard Raver
en hoboïst Don Jaeger geven een concert,
20 uur.
TENTOONSTELLINGEN.
Huis Van Looy: Expositie Interscholair
Jeugdtoernooi. 10- 13. 1417 en 1923 u.
In 't Goede Uur: Expositie Poppe Da
mave, 1022 uur.
Waaggebouw: Expositie van kunstkring
„De Acht", 1316 uur.
Galerie Espace: Expositie „Sculptures",
14—17 uur.
FILMS
Cinema Palace: „Reis om de wereld in
80 dagen", a.l., 14 en 19.30 uur. Frans Hals
theater: „Onder de mantel van de nacht",
18 j„ 14.30 en 20 uur. Lido Theater: ...Sla
ven van de Nijl". 14 iaar, 19 en 21.15 uur.
Luxor Theater: „Home before dark", 18 j.,
14 en 20 uur. Rembrandt Theater: „Ste
fanie", 14 j., 14, 16.15, 19 en 21.15 uur. Roxy
Theater: „Blanke slavinnnen", 18 j., 14.30,
19 en 21.15 u. Studio Theater: „Een vrouw
wist te veel", 14 j., 14.15, 19 en 21.15 uur.
ZANDVOORT, Theater Monopole: „De
trein van tien over drie", 14 j., 20 uur.
DIVERSEN
Krelagehuis: Voorjaarsbeurs voor de
vrouw: 1017 en 1923 uur.
Wykgebouw Ged. Oudegracht: Ds. G. J.
Waardenburg over „Gebed om een goed
einde", 20 uur.
Frans Halsmuseum: Dr. S. J. Suys
Reitsma over „De mythologie als spie-
(Wordt vervolgd) gel van de Griekse geest", 20 uur (V.U.).