Eisenhower: Wij gaan in Europa geen oorlog te land voeren Kernwapen het plechtanker der westelijke afweer KOEL SLOTCOMMUNIQUÉ IN OOST-BERLIJN HET WEER Nasser keert zich openlijk tegen regering van Kassem Britten zenden Lord Perth naar Rhodesische federatie Kroesjtsjev zou te uitgeput zijn voor beraad over separaat vredesverdrag Hij zou hierdoor ook een breuk met de Sovjet-Unie riskeren DONDERDAG 12 MAART 1959 44e JAARGANG NUMMER 109 Hulpvaardigheid met de dood bekocht Redder omgekomen bij brand in A msterdam Veiliger in verkeer Het woord is aan Opklaringen Onafhankelijkheidsbewe ging onder de Canadese Indianen VERDELER VAN IRAK Brand in Utrecht Verkiezingsuitslagen bij IJmuider Courant Tunis zou Chinese wapens doorlaten naar Algerije Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. Telef. adm. 5437, chef bezorging na 5 u. 7519. Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295. IJmuider Courant DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7.65, franco p. post 8.15. Losse nummers 12 c. Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Eisenhower Een korte maar hevige brand in een bovenhuis aan de Dapperstraat 10 in Am sterdam-Oost heeft gisteravond het leven gekost aan de 29-.jarige plastiekbewerker J. Bruning, die vlak om de hoek in de Pieter Vlamingstraat woont en terstond het brandende huis inging om de bewoners te redden. Zijn levenloze verbrande lichaam werd later in het trapportaal op de derde verdieping aangetroffen. De bewoners van het huis hadden zich via de trap en door een sprong in een vangzeil in veilig heid kunnen stellen. De brand ontstond op de tweede ver dieping van het woonhuis van de heer I. A. Vogel op de hoek van de Dapperstraat en de Pieter Vlamingstraat. De heer Vogel, die bij een kennis op bezoek was geweest, kwam terug om zijn 5-jarig dochtertje naar bed te brengen. Het kind trok een petroleumkacheltje om, dat haar vader pas had aangestoken. De uitstromende petro leum vatte vlam. De vuurgloed werd op gemerkt door de heer J. Reijmers, die voor het raam van zijn kamer op drie hoog aan de overzijde van de Pieter Vlamingstraat zat. Samen met een vriend, die bij hem op bezoek was, rende hij het brandende huis in en bracht het dochtertje van de heer Vogel naar buiten. De heer Vogel, die eerst vergeefs gepoogd had de brand te blussen, kon eveneens via de trap de straat bereiken. De derde verdieping, die inmiddels ook vlam had gevat, bleek onbereikbaar. Het trappenhuis was reeds vol rook en vuur. Op dat moment arriveerde de brandweer. Enkele behulpzame burgers spanden een springzeil, waarin de drie bewoners van de derde verdieping konden worden op gevangen. De 35-jarige mevrouw Van Nif- terik klaagde na de sprong over pijn in haar rug. Zij is met haar 10-jarig doch tertje Maritha, dat bij de 10 meter diepe val in het springzeil een kaakfractuur op liep, naar een ziekenhuis overgebracht. De 65-jarige heer P. van Nifterik, die eveneens op de derde verdieping woont, kwam er zonder letsel af. De brandweer had de brand binnen een kwartier ge blust. (Van onze correspondent in Washington) President Eisenhower heeft woensdag een der belangrijkste persconferenties gehouden van zijn gehele ambtsperiode. Enkele uitspraken op deze conferentie gedaan, zullen nog lang over de gehele wereld aangehaald en onder de loep genomen worden. Hoe men over de inhoud van Eisenhowers woorden moge denken, over één ding moet de gehele westerse wereld zich verheugen: Eisen hower is sedert het begin van 1959 veel meer een'leidersfiguur geworden dan voorheen. Het lijkt alsof de president een sterker persoonlijkheid heeft ontwikkeld nu zijn eerste assistent Sherman Adams is afgetreden en nu minister Dulles langdurig afwezig is. De president ziet er gezond uit. Al worstelt hij nog altijd met zinsbouw, toch is zijn taal levendiger en pittiger geworden. De critiek, die de Democratische oppositie heeft uitgeoefend op zijn militair beleid, heeft hem er kennelijk toe geprikkeld van zich af te bijten. Deze reactie heeft tot gevolg gehad, dat de wereld een wat omlijnder beeld heeft gekregen van Eisenhowers houding ten aanzien van de Berlijnse crisis. De uitspraak, die wel het meest zal worden geciteerd, luidt: „Wij gaan in Europa geen oorlog te land voeren." In Haastrecht hebben de verkeers- brigadiertjes, die de schoolkinderen helpen oversteken, een soort hengel- slagboom-met-een-stopbord gekregen, die het tot dusverre gebruikte „spiegel ei" vervangt. De nieuwe beveiliging is duidelijker voor verkeer veel zichtbaar. Churton Collins Vertrouw de ondergeschikte niet, die het nooit oneens is met zijn meerdere. Daarmede veegde Eisenhower met één slag de suggesties van Dulles' Democrati sche voorganger Acheson van tafel, die de mogelijkheid had geopperd van een strijd tegen de Russen om Berlijn met con ventionele wapenen. Het Amerikaanse volk beschouwt Eisenhower nog steeds militair als vakman en de meesten zullen vertrouwen hebben in zijn inzichten om trent de krijgskundige situatie. De Demo cratische actie om onder de huidige om standigheden de grootte van het leger niet te verminderen, moet het publiek na Eisenhower's uitspraak, minder belang rijk toeschijnen. Het gaat er niet cm of de Verenigde Staten de dertigduizend man meer of minder hebben bij een -ventueel conflict over Berlijn. Hoewel Eisenhower de oorlog met kernwapens allerminst als een juiste re medie beschouwt tegen 's werelds kwalen heeft de persconferentie toch de indruk achtergelaten, dat de Amerikaanse rege ring de hoop koestert, dat de Russen zullen inbinden, juist omdat ook zij een kernoor log willen vermijden. De afschrikwek kende macht van het kernwapen blijft dus troefkaart in het westerse spel. De ontwik keling van Rusland's rakettenmacht heeft de laatste jaren de waarde van deze troef kaart echter aanmerkelijk doen dalen. Wellicht zijn de Verenigde Staten met ra ketbases in de buurt van de Sovjet-Unie een met de strategische luchtmacht, deze zo mer nog de sterkste in de strijd met kern wapens. De raketten van de Sovjet-Unie dreigen echter in de naaste toekomst de schaal ten gunste van Rusland te doen doorslaan. Eisenhower moge dan al hebben aange toond, dat de stampij die de Democraten maken over de vermindering van het aan tal soldaten, de kern van de zaak niet raakt, doch na deze onthullende persconfe rentie lijkt de Democratische critiek des te meer gerechtvaardigd, waar deze zich richt tegen de betrekkelijke slapheid van het raketprogramma. Zolang tussen Oost en West geen ernstig begin wordt ge maakt met de bewapeningsbeperking achten vele critici van de Amerikaanse regering het van het allerhoogste belang dat de Verenigde Staten nog veel meer geld en energie besteden aan de ontwikke- (Van onze correspondent in Bonn) De Russische minister-president Kroesj tsjev heeft hedenmorgen Oost-Berlijn ver laten na een uitermate roerig achtdaags bezoek aan Oost-Duitsland. In een slot communiqué over de Russisch-Oostduit- se besprekingen werd met geen woord ge rept over een separaat vredesverdrag tus sen beide landen. Het spreekt slechts over een vredesverdrag met geheel Duits land en over de liquidering van het bezet tingsregime in West-Berlijn. Dit is dus wel een heel koel afscheid na de opwin dende woorden van Kroesjtsjev te Leip zig en Oost-Berlijn. Er is voorts besloten dat een grote Oost- duitse delegatie in mei naar Moskou zal reizen om verder te onderhandelen over een vredesverdrag. Beide partijen eisen tenslotte de bijeenroeping van een minis tersconferentie met deelneming van Tsje- choslowakije, Polen, Oost- en West-Duits- land. Men meent te Bonn en te West-Berlijn dat het communiqué wel in scherpe te- Verwachting tot morgenavond: Vannacht en morgenochtend plaatselijk mist. Morgen over dag op de meeste plaatsen droog weer met opklaringen. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets hogere. Zwakke wind. Volledige weerrapporten op pagina twee. DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN PAGINA'S genstelling staat tot de grote activiteiten, die Kroesjtsjev de laatste dagen heeft ont wikkeld. Er zou zelfs verschil van mening tussen de Russen en Oostduitsers zijn ont staan omdat Oostduitse leiders als Ul- bricht en Grotewohl straffer optreden in de kwestie-Berlijn wensen en het niet eens zouden zijn met de Russische voorstellen om geallieerde troepen in West-Berlijn te laten blijven. Te Oost-Berlijn is dit niet met de gebrui kelijke verklaringen tegengesproken. Op vallend was voorts dat gezegd werd dat aan Kroesjtsjevs gezondheid de laatste weken dergelijke eisen zijn gesteld dat er eenvoudig weg geen tijd was overgeble ven voor een gesprek over een vredesver drag Toen men gisteren een Russische woord voerder vroeg naar de rest van Kroesj- tsjev's programma te Oost-Berlijn, kreeg men ten antwoord dat er geen program ma meer was en dat Kroesjtsjev zelf ge zegd had: „Ik ben zo moe Te Bonn ontplooien de Westduitse socia listen grote activiteit op het gebied dei- buitenlandse politiek. De S.P.D.-leider Ol- lenhauer vertelde de minister van Bui tenlandse Zaken Von Brentano zijn we derwaardigheden bij zijn gesprek met Kroesjtsjev en in een radiorede zei hij la ter dat zijn ontmoeting met de Russische regeringsleider nuttig en politiek noodza kelijk was geweest. Met nadruk zei hij geen illusies te hebben. De verschillen met de Russen zijn groot en wegen zwaar, maar men moet zijns inziens toch probe ren ze via onderhandelingen te overbrug gen. Hij bepleitte een scheiding van de mi litaire machten in Europa. De Westberlijnse burgemeester Willy Brandt bracht bondspresident Heuss en bondskanselier Adenauer verslag uit over zijn wereldreis en inmiddels zijn te Mos kou twee vooraanstaande S.P.D.-leiders aangekomen, professor Carlo Schmid en Fritz Erler, die voor een zesdaags infor matief bezoek naar Rusland zijn gereisd en daar met Kroesjtsjev en andere Rus sische leiders zullen spreken. ling van de modernste raketten, dan thans het geval is. Doet men dat niet dan zal het globale overwicht, dat deze zomer mis schien nog bestaat, niet lang meer duren. (Reuter-UPI) President Eisenhower heeft op zijn wekelijkse persconferentie, desgevraagd, verklaard er geen heil in te zien met het oog op de Berlijnse crisis nog meer Amerikaanse troepen naar Europa te zenden. In een landoorlog zouden de westelijke strijdkrachten vergeleken bij de 175 Russische divisies sterk in het na deel zijn. Gevraagd of de Verenigde Sta ten bereid zijn ter verdediging van West- Berlijn een kernoorlog te beginnen, zei de president niet in te zien hoe men iets met kernwapens zou kunnen „bevrijden". Als een dreiging van vijandelijkheden tot wer kelijkheid mocht worden, dan zou dat de tijd zijn om zich erover te beraden waar toe men bereid zou zijn. Toen de journalisten de president onder druk zetten kwam hij tot de uitspraak dat een oorlog met kernwapens nooit geheel verworpen is als afweer tegen de grote Russische sterkte aan conventionele wa pens. Hij zei dat het Westen zijn rechten in Berlijn niet zal opgeven. Het is beter te wijzen op de vastbeslotenheid, dan oorlogs zuchtige taal te uiten, aldus Eisenhower. Gevraagd of hij denkt dat het Ameri kaanse volk zich voldoende bewust is van het oorlogsgevaar wegens Berlijn, ant woordde hij dat de Amerikanen in het al gemeen beter de werkelijke toestand besef fen dan velen in Washington. Opnieuw drong hij aan op kalmte, of het nu Qu" moy, Berlijn of wat anders betreft. MONTREAL, (AFP) Na de „op stand" van de Indianen in het reservaat bij Brandford in de Canadese provincie Ontario, die zich deze week van Canada hebben „afgescheiden", zijn nu ook de Irokezen van Caughnawaga bij Montreal in beweging gekomen. Hun stam-oudste heeft verklaard dat zij de rechtspraak van de gerechtshoven in de provincie Que bec niet erkennen. Zij baseren zich op een wet van koning George III van 1763, die de Caughnawaga buiten de jurisdictie van deze gerechtshoven plaatste. OTTAWA (Reuter) De Canadese re gering heeft de Indianen in het reservaat bij Brandford gewaarschuwd dat er zonder verwijl maatregelen zullen worden geno men om „de vrede en orde (in hun gebied) te herstellen en te handhaven". DAMASCUS (Reuter) President Nas ser van de Egyptisch-Syrische republiek heeft woensdag in een toespraak, die hij vanaf het balkon van het regeringsgebouw te Damascus heeft gehouden, zijn eerste openlijke aanval op de regering Kassem en de Iraakse communisten gedaan. Voor dat hij sprak had een duizendtal studen ten in de hoofdstraat van Damascus be toogd onder het uitroepen van leuzen als „Weg met Kassem en zijn duistere bedoe lingen" en „Weg met communisme en op portunisme." Nassers toespraak werd heruitgezonden door radio-Caïro. Waarnemers te Cairo beschouwen haar als een keerpunt in zijn politiek. „Kassem betekent in het Arabisch „ver deler" en hij doet zijn naam eer aan. Wij hebben gemeend, dat de staatsgreep in Irak een consolidatie van het Arabische nationalisme betekende, doch wij dachten verkeerd. Kassem veranderde van gedach ten en hij ging de voorkeur geven aan een politiek, die van vijandschap jegens ons getuigt en is opgesteld aan de hand van uit het buitenland verstrekte richtlijnen. Als gevolg van een lek in een olie- kachel ontstond woensdagmiddag in een café aan de Oudegracht te Utrecht een ontploffing, gevolgd door een he vige brand. Binnen een kwartier stond het huisje in lichterlaaie. Het brandde volkomen uit. Een hond kwam in de vlammen om. In navolging van hetgeen bij voor gaande verkiezingen gebruikelijk was zal ook vanavond bij ons bureau aan de Lange Nieuwstraat 427 van half acht des avonds af een verkiezings- dienst worden gehouden. Met behulp van een geluidsinstallatie en de pu blicatieborden zal het publiek op de hoogte worden gebracht niet de stand van zaken in alle delen van ons land. De verkiezingsuitslagen zullen wor den afgewisseld met grammofoonmu- ziek. President Bourguiba van Tunesië heeft volgens het Amerikaanse weekblad News week verklaard, dat zijn regering zich niet langer kan of wil verzetten tegen doorvoer van wapens die bestemd zijn voor de Alge rijnse opstandelingen, zelfs niet als het Chinese wapens zijn. „Ik moet me aan de nieuwe situatie aanpassen, na jaren lang een gematigde houding te hebben ge preekt," zei Bourguiba. Deze verklaring slaat blijkbaar op wapen leveranties, die communistisch China heeft toegezegd aan de Algerijnse opstandelin gen. Met deze wapens zouden de opstan delingen de Morice-linie langs de Algerijn se grens moeten doorbreken. LONDEN (Reuter) De Britse minister van staat voor koloniale zaken, lord Perth, zal „op verzoek van de minister van ko loniën" een bezoek brengen aan de Rho desische federatie, zo is woensdagavond bekendgemaakt. Hij zal op 12 maart in Nyassaland aankomen en na een verblijf van enkele dagen aldaar een bezoek bren gen aan Salisbury (Zuid-Rhodesia) alvo rens naar Londen terug te keren, waar hij verslag aan zijn collega's zal uitbrengen. „Hij zal in dit stadium geen formeel overleg kunnen voeren over constitutionele wijzigingen in Nyassaland, maar een van de oogmerken van zijn bezoek zal zijn, dat hij zich met deze aangelegenheid bezig kan houden als het mogelijk zal zijn deze kwestie weer aan te vatten", aldus de be kendmaking. Het nationaal congres van Zuid-Rhodesia zal blijvend verboden zijn ingevolge een wetsontwerp, dat woensdag in eerste le zing door het parlement van Zuid-Rho desia is aanvaard. De premier, sir Edgar Whitehead, had beloofd dat blijvende wet telijke actie zou worden ondernomen ten einde ondermijnende acties in de hand te houden. De Britse minister van Koloniën, Len- nox-Boyd, deelde in het Huis van Afge vaardigden mee, dat in totaal 188 leden van de Afrikaanse nationale congressen van Noord-Rhodesia en Nyassaland zich in Zuid-Rhodesia in arrest bevinden. SALISBURY (UPI) In het parlement van de federatie van Rhodesia en Nyassa land zijn woensdag twee wetsvoorstellen ingediend, die tot doel hebben de be voegdheden van gouverneur sir Roy We- lensky nog aanmerkelijk uit te breiden. Hij zou de macht krijgen elke organisatie buiten de wet te plaatsen, die de openbare veiligheid in gevaar schijnt te brengen. Dit zouden kunnen zijn organisaties, die twee dracht kweken tussen Afrikanen of vijan digheid tussen de rassen, organisaties, die geleid worden door of in verbinding staan met organisaties in het buitenland (het Afrikaanse nationale congres zou hier onder kunnen vallen), en organisaties, Ik verklaar hierbij nadrukkelijk dat wij niets anders van Irak wensen dan eenheid van zijn volk en onschendbaarheid van zijn soevereiniteit," aldus Nasser. De president van de Verenigde Arabi sche Republiek vervolgde: „De commu nisten, die in Irak de tegen ons gerichte betogingen hebben geleid en die ons daar hebben aangevallen, waren dezelfden, die door Noeri es Said (de bij de opstand van 1958 vermoorde voormalige Iraakse pre mier en „sterke man") uit Irak waren verdreven. U, hier in Syrië, hebt hen ge spijzigd en onderdak verschaft. Zij heb ben dit beantwooi-d met ondankbaarheid en haat." CAIRO (UPI) Westelijke diplomaten in Cairo achten het niet denkbeeldig, dat Nasser's felle aanvallen op de communis ten hem het ongenoegen van de Russische regering zullen bezorgen en mogelijk stop zetting van de hulpverlening. Tot nu toe heeft radio-Moskou angstvallig vermeden de Verenigde Arabische Republiek in ver band te brengen met de revolte in Irak. In het algemeen werden „kolonialisten en imperialisten" verantwoordelijk gesteld. BAGDAD (Reuter) Een Iraakse re geringswoordvoerder heeft woensdag in Bagdad officieel bekendgemaakt, dat kolo nel Sjawaf, de leider van de mislukte op stand in Noord-Irak, door zijn eigen aan hangers is vermoord toen hij probeerde met een vliegtuig te ontsnappen. Hij was tevoren gewond toen vliegtuigen van de regering zijn hoofdkwartier beschoten. De woordvoerder kon geen bijzonderheden over het aantal slachtoffers van de op stand geven. Wel kon hij meedelen, dat er geen buitenlanders zijn gedood. Een woordvoerder van de Iraakse oliemaat schappij verklaarde woensdag, dat het werk op de olieterreinen niet onderbroken is geweest. Door Bagdad reden woensdag vrachtauto's met „vredespartisanen" die tegen de „samenzwering" van de Verenig de Arabische Republiek tegen Irak protes teerden. Het lucht- en spoorwegverkeer in Irak was woensdag weer normaal. Alleen de grensovergangen zijn nog gesloten. Begrafenis (Reuter) Het lichaam van de „vredes- partisaan" Kazantsji die door Sjawaf heet te zijn geëxecuteerd, werd woens dagmiddag in een jeep aan het hoofd van een stoet van tien kilometer lengte naar de begraafplaats gebracht. Op de jeep was een portret van premier Kassem aange bracht. In de stoet werden spandoeken meegedragen waarop stond „Schaam je, Nasser. De dood aan Nasser, de dollar- slaaf. De dood aan Nasser, vriend van Ti to en Sjawaf." Er waren naar raming 500.000 mensen op de been om de stoet voorbij te zien trekken. Woensdag was de eerste dag van de Ra madan, de mohammedaanse vasten maand. Advertentie SUÈDE DAMESJASJES IN KLEUREN waarvan leden een conferentie in het bui tenland hebben bijgewoond sinds 26 fe bruari jongstleden. Deelneming aan zulk een conferentie of congres zou de betref fende personen zelfs blootstellen aan ge vangenisstraffen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 1