FILATELIE
Politieman had
gevangenen
Voorstellingen in de provincie
voorwaarde voor rijkssubsidie
twee ontsnapte
snel gepakt
Officier van Justitie: „Vonnis
kantonrechter juridisch onjuist
ONONTDEKTE ONTDEKKER
KERKELIJK LEVEN
Het geloof blijft" (PAULUS)
Oplossing puzzel No. 18
Rapport over de toneelspreiding
11
Uw Siaar
is veel mööSer
dan U denkt
,IK GA ZE WEL EVEN HALEN'
In de toekomst stelsel van schouwburgcentra
voor gewestelijke toneelspreiding aanbevolen
Van verstikkingsdood gered
Kleermakerij uitgebrand
in Amsterdam
Moeder ziet dochter
na 15 jaar terug
Directrice Haarlems rusthuis voor rechtbank
Gefingeerde moordaanslag
Gerechteliik vooronderzoek
tegen de daders
Zie Boven
mÊt
11
ZATERDAG 28 MAART 1959
55
Het volgende verhaal doet de ronde. In
een bijeenkomst in Rusland van de god-
lozenbeweging, waar iedereen gedwongen
was naartoe te gaan, deed een spreker
meer dan een uur lang zijn best om aan
te tonen, dat God niet bestond. Godsdienst
was opium voor het volk, beweerde hij en
het is voor de verlichte mens van deze tijd
onzin om te bidden of hulp en heil te ver
wachten van een niet-bestaand Wezen.
In alle stilte had de Vergadering deze
uiteenzetting aangehoord. Toen gaf de
spreker gelegenheid om vragen te stellen
of eventueel opmerkingen te maken. Op
dat moment trad er een eenvoudige Rus
sische monnik op het podium en zei: „De
Heer is opgestaan!" Daarop verrees de
hele menigte als één man en gaf het ge
bruikelijke kerkelijke antwoord, dat dreu-
de door de zaal: „De Heer is waarlijk op
gestaan!"
Aan dit verhaal dachten wij toen wij la
zen, hoe de leden van de communistische
partij in Sovjet-Rusland de waarschuwing
hebben gekregen, dat de activiteit van de
kerk toeneemt en dat zij op hun hoede die
nen te zijn. Een artikel namelijk over „De
betrekkingen tussen de Communistische
Partij en de Godsdienst," verschenen in
het officiële orgaan van het centrale co
mité van de partij, trekt van leer tegen
de onverschilligheid ten aanzien van de
werkzaamheid der kerken en zegt, dat „de
verwaarlozing van de anti-religieuze pro
paganda de positie van de kerk in
haar evangelisatie-arbeid aanzienlijk ver
sterkt."
Kenmerkend voor de pogingen van de
kerken om zich aan het huidige leven in
de Sovjet-Unie aan te passen, noemt het
artikel de „grote vindingrijkheid welke zij
aan de dag leggen bij het aanwenden van
nieuwe vormen om de bevolking voor zich
te winnen, in het bijzonder de jongeren
en de kinderen." Als voorbeelden noemt
dan de schrijver het organiseren van
jeugdavonden, excursies, vergaderingen,
koren, muziek- en toneelverenigingen.
„Behalve de officiële geestelijken bemoei
en zich hiermee een aantal speciaal voor
de evangelisatie opgeleide leden der
kerk," aldus het artikel.
Bij het beschrijven van de vooruitgang
der kerken, zegt het stuk, dat elke preek
erop gericht is om de belangstelling van
de mensen in de godsdienst te vermeer
deren. De geestelijkheid grijpt elke gele
genheid aan om uiteen te zetten de god
delijke betekenis van de riten der kerk
doop, huwelijk, belijdenis. De kerkeraden
zijn verantwoordelijk voor het nauwgezet
in acht nemen van de orde van dienst en
voor de zorgvuldige voorbereiding daar
van. Steeds vaker vinden visitaties van
hoger hand plaats in de diocesen, waar de
bezoekende ambtsdragers dan aan de
plaatselijke kerkdiensten deelnemen. De
kerkkoren worden vergroot en vele kerk
gebouwen met de meeste spoed vernieuwd
voor welk doel veel geld wordt uitgege
ven.
Bijzonder verontrustend is, volgens het
artikel de tegemoetkomende houding van
zekere partijleden tegenover religie en
kerk. Het gaat niet aan, zo waarschuwt
het blad dat een actieve communist deel
neemt aan godsdienstige festiviteiten of
zich laat trouwen in de kerk en daar zijn
kinderen laat dopen. „Voor communisten,
die niet met de religieuze vooroordelen
breken," aldus besluit de schrijver zijn
artikel, „is in de partij geen plaats."
Ook in Tsjechoslowakije
Bijna op dezelfde dag, waarop bovenge
noemd artikel verscheen, maakte radio
Vaticana melding van nieuwe richtlijnen
welke in Tsjechoslowakije zijn afgekon
digd teneinde de strijd tegen de gods
dienst sterker te ontwikkelen.
De commentator beriep zich daarbij op
recente uitlatingen in het officiële dagblad
van de Communistische Partij in Tsjecho
slowakije. Daarin wordt onder meer ge
zegd, dat het atheïsme niet schriftelijk
kan worden verbreid. Het moet de men
sen worden bijgebracht door lezingen,
Advertentie
Maak het weer fris en fleurig, mooier
van kleur en prachtig glanzend met
POLYCOLOR Kleurshampoo
't hoort bij uw make-up l
Tintgevende haarwassing om thuis
zelf toe te passen.
Bij alle drogisten en parfumerie-zaken.
Tube voor 2 keer 1.95.
Imp. LAHNEMANN Laren N.H. Postbus 18,
Horizontaal: 1. boa, 3. pek, 5. are, 7. via,
9. fel, 10. ore, 11. moe, 12. sof, 14. eel, 15.
nop, 16. ras, 18, do, 19. hl, 20. gedegen, 21.
idolaat, 23. i.n.d., 24. lel, 26. nee, 28, Eli, 30.
lor, 32. pro, 34 pad, 36. pit, 38, art., 40. Ier,
41. smergel, 43. egalite, 45. al, 46. pa, 47. Eli,
48. dom, 49. urn, 50. alm, 52. sie, 53. mud,
54. est, 55. tik, 56. tra, 57. een, 58. ion.
Verticaal: 1. bas, 2. affodil, 3. plengen,
4. kolonie, 5. aeneide, 6. emplooi, 7. verhaal,
8. aas, 13. ode, 17. ala, 20. 'gal, 22. tor, 25.
eer, 27. era, 29. lui, 31. oer, 32, pas, 33.
obelisk, 34. pagadet, 35. dilemma, 36. pre
lude, 37. trainen, 38. adipati, 39. toe, 42. mal,
44. tal, 47. ent, 51. men.
Prijswinnaars
7,50: mevrouw J. Horeman, Peper
straat 8, Haarlem.
5,mejuffrouw E. W. Visser, Velser-
duinweg 16, IJmuiden-Oost.
2,50: F. Keerwolf, Sparenbergstraat 1,
Haarlem.
door onderwijs en door voorlichting. Ook
moet men zijn heil niet zoeken in discri
minatie van de gelovigen. Het blad zegt,
dat er wel godsdienstvrijheid heerst, maar
dat de godsdienst niet in overeenstem
ming te brengen is met de communisti
sche leer en met de partij. Bovendien
noemt het blad de rooms-katholieke gods
dienst onder meer een verzameling voor
oordelen" en het atheïsme „een weten
schappelijke zekerheid."
Nog een ander geluid. „Wij moeten toe
geven, dat we op het gebied van de atheïs
tische propaganda nog heel weinig hebben
bereikt." Dit heeft een jeugdleider in zijn
verslag voor het derde congres van de
(communistische) Tsjechische Jeugdunie
vastgesteld. Het verslag werd dezer dagen
gepubliceei-d in een Tsjechisch tijdschrift.
Een groot gedeelte van onze studenten
houdt nog steeds koppig aan hun gods
dienstige overtuiging vast, zo stelt het
verslag met spijt vast. Een beklagens
waardig verschijnsel onder de jonge men
sen is vooral het zich manifesteren van
een „burgerlijke mentaliteit" en onver
schilligheid tegenover de politiek. Als een
kras voorbeeld van de bestaande onder
linge afwijking in de wereldbeschouwing
voerde de spreker het gedrag aan van een
studente, die bij de tentamens over het
onderwerp „Marxisme en Godsdienst" uit
stekende cijfers had gehaald. Na het exa
men vertelde ze evenwel aan haar vrien
den, dat zij van mening was zo goed voor
de dag te zijn gekomen, omdat zij op de
morgen van het tentamen te biecht was
gegaan.
„Wanneer onze studenten hun angst
voor een tentamen door verstrooiing en
uitgaan proberen te overwinnen, is daar
niets tegen in te brengen," aldus het ver
slag van de jeugdleider. „Wanneer ech
ter een marxistisch tentamen voorafge
gaan wordt door kerkbezoek en biecht,
dan wijst dit op een moeilijk te verteren
discrepantie in het denken en het doen van
onze studenten, een feit, dat men in de
communistische Jeugdunie niet mag ver
waarlozen."
Advertentie
Uw levenslust bewaren met Hops oude klare!
„Ik ga ze wel even halen", zei een Was-
senaarse politieman donderdagavond om
negen uur, toen op het bureau een telex
melding binnenkwam, dat uit de strafge
vangenis te Scheveningen om vijf uur
's middags twee gevangenen waren ont
vlucht. De agent stapte op zijn bromfiets,
reed tien minuten rond door de stille,
aan de duinen grenzende buitenwijken van
Wassenaar en trof de twee voortvluchti-
gen op de Zijdeweg aan. Zij gingen gewil
lig mee en een kwartier nadat hij het bu
reau had verlaten, kon de politieman aan
zijn wacht-commandant mededelen, dat
hij de gezochten had gearresteerd en dat
ze in de politiepost bij het viaduct over de
rijksweg waren af te halen. En vijf uur na
dat zij waren ontsnapt, werden de twee
gevangenen teruggebracht naar de straf
gevangenis.
De ontsnapten zijn de 24-jarige A. A. O.
uit Den Haag en de even oude M. L. van H.
uit Utrecht. Zij hebben tot medio 1960 een
gevangenisstraf uit te zitten wegens her
haalde oplichtingen, diefstallen en ritjes
met weggenomen auto's.
Donderdagmiddag waren zij aan het
werk in de boekbinderij van de gevange
nis, een grote hal, die door een glazen
schot en een kantoortje van de opzichter
in tweeën is gescheiden. Toen de opzich
ter zich even verwijderde om een gedeti
neerde een aanwijzing bij het wex-k te ge
ven, zagen de twee jongemannen hun kans
schoon. Langs de buizen van de centrale
verwarming klauterden zij omhoog naar
een raam boven in de muur, sloegen dit
stuk en hesen zich naai buiten. Daar be
landden zij op het dak van een aanlig
gend gedeelte van de werkplaats, vanwaar
zij op de weg konden springen. Hardlo
pend zochten de mannen een heenko
men in de duinen.
(Van onze Haagse redacteur)
Ter bevordering van de toneelspreiding over het gehele land ligt het op de weg
van de rijksoverheid een redelyk aantal voorstellingen in de provincie als voorwaarde
voor de subsidieverlening aan de gezelschappen te stellen. Per groep van provincies
verdeeld in noord, oost en zuid zou dan in de nabije toekomst een minimum aantal
voorstellingen moeten worden gevraagd. Voor een verdere toekomst dient gestreefd
te worden naar een aantal centra met voldoende schouwburgaccommodatie, die een
kernfunctie hebben en voor het publiek uit een niet te verre omtrek bereikbaar zijn.
Kleine gemeenten dienen dan ook niet afzonderlijk toneelgezelschappen te steunen,
maar kunnen beter faciliteiten verstrekken om het vervoer naar de toneelcentra te
vergemakkelijken.
Dit zijn de belangrijkste conclusies uit het thans verschenen rapport van de onder
afdeling Toneel van de Raad voor de kunst, dat is uitgebracht aan de staatssecretaris
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen.
Het rapport is gedeeltelijk gebaseerd op
uitvoerig, maar niet geheel waterdicht
cijfermateriaal dat betrekking heeft op
aantallen voorstellingen en bezoekers.
Daaruit blijkt dat het landelijk bezoekcijfer
per jaar vrij constant om de 2,3 miljoen
ligt. In het westen is echter een duidelijke
daling, in het oosten en met name in Over-
ijsel een frappante stijging te constateren.
Dit neemt niet weg, dat het aantal bezoe
kers in Noordholland, Zuid-Holland en
Utrecht nog steeds ruim zestig percent van
het landelijk totaal bedraagt. Noordholland
en Utrecht staan aan de spits met 33 resp.
32 bezoeken per honderd inwoners. Daarna
volgen Overijsel, Friesland, Zuid-Holland
en Utrecht. Het lage gemiddelde van Zuid-
Holland komt door het geringe aantal
toneelbezoeken in Rotterdam (18,8% tegen
44,4 in Amsterdam),
De commissie welke het rapport heeft
samengesteld, gaat er van uit, dat men bij
de oplossing van het spreidingsvraagstuk
tot praktische voorstellen dient te komen,
waarbij in het oog gehouden wordt, dat het
aantal leidinggevende en spelende krachten
in de komende jaren nog gering zal zijn,
dat de financiële middelen beperkt zijn,
evenals de schouwburgaccommodatie en
het repertoire en dat televisie, film en
radio eveneens haar eisen stellen. Toege
geven wordt, dat er sinds 1955, toen de
grote gezelschappen het aantal vertoningen
uit artistieke en fysieke noodzaak beperk
ten, geen sprake is geweest van een even
redige vermindering van het aantal voor
stellingen in het gehele land. Vooral in het
noorden en zuiden is het aantal reisvoor-
stellingen der grote gezelschappen vermin
derd, weliswaar gedeeltelijk gecompenseerd
door de specifieke reisgezelschappen, maar
dat is meer een kwantitatieve dan een
kwalitatieve vergoeding geweest.
Middenweg naar evenwicht
De commissie heeft om het evenwicht te
herstellen naar een middenweg gestreefd
teneinde de vrijheid van „producenten" en
consumenten" niet te zeer aan te tasten:
men mag immers noch de schouwburg
directies of uitkoopverenigingen, noch de
gezelschappen dwingen eikaars partners te
worden. Aan de andere kant laten de om
standigheden ook geen volledige vrijheid
toe. Daarom werd langs rekenkundige weg
een verdeelsysteem ontworpen, waarin het
aantal voorstellingen in de provinciegroe-
pen noord, oost, west en zuid met maxima
en minima wordt vastgelegd, exclusief de
voorstellingen in de standplaats (de subsi
diërende gemeenten van de grote gezel
schappen). Deze verdeelsleutel zou dan bij
de toekenning der rijkssubsidie kunnen
worden gehanteerd.
Intussen erkent de commissie, dat zy met
dit verdelingsschema zelf ook niet helemaal
gelukkig is en dat zy zich de grote bezwa
ren ertegen wel kan indenken, vooral waar
het de aantallen voor de westelijke provin
cies betreft. De situatie is daar zeer gecom
pliceerd en daarom kan zy zich wel vereni
gen met de gedachte, dat het westelijke
speelgebied voorlopig buiten beschouwing
wordt gelaten.
Voor de verdere toekomst voorziet de
commissie uit de Raad voor de kunst een
stijgende belangstelling voor het toneel ten
gevolge van het feit, dat de jeugd veel
meer met het toneel in aanraking komt dan
vroeger, de ontwikkeling van het middel
baar onderwijs, waar het toneel veel meer
aandacht krijgt, de economische en sociale
ontsluiting van de provincie en zo voort.
Dit brengt ook de culturele ontplooiing van
de provincie 4met zich. doch de overheid
dient ertegen te waken, dat de cultuur
spreiding ten koste van de kwaliteit gaat:
het culturele reservoir is niet onuitputte
lijk. De vestiging van gezelschappen ver
loopt om allerlei psychologische en econo
mische redenen uitermate moeilijk, zodat
de verwachtingen omtrent een decentrali
satie op korte termijn niet hoog gespannen
kunnen zijn. Bovendien beschikt ons land
slechts over een twintigtal goed geaccom
modeerde schouwburgen, daarvan behoe
ven een dozijn grotere of kleinere verbou
wingen, waaronder Haarlem en Velsen.
Met het oog op de in de aanhef geschet
ste ontwikkeling naar een toneelspreiding
over een aantal schouwburgcentra acht de
commissie het gewenst, dat deze gehele
materie afzonderlijk in studie wordt geno
men in samenwerking met de Rijksdienst
voor het Nationale plan, het Centraal Plan.
bureau, de Vereniging van Nederlandse ge-
menten en de Rijkscommissie van advies
voor de bouw van schouwburgen en con
certzalen.
Twee arbeiders zijn te Sittard, toen ze in
een leemkuil aan de Lahrstraat aan het
werken waren, bedolven toen een van de
leemwanden instortte en ongeveer 300
kubieke meter grond naar beneden kwa
men. Een werd totaal bedolven onder de
neerstortende grond, terwijl zijn makker
tot zijn middel in de leem bekneld raakte.
Deze laatste kon zich zelf bevrijden en
alarm slaan. De heren Martens en Van
Veen. die op dat. moment per tractor pas
seerden. snelden toe en groeven zo resoluut,
dat ze de andere arbeider van de verstik
kingsdood konden redden.
In de afgelopen nacht is een kleermake
rij aan de Verbindingstraat, hoek Kuiper
straat te Amsterdam door brand ver
woest.
Vijf minuten nadat de 18-jarige zoon
van de eigenaar de werkplaats, waar hij
tot half drie aan het werk was geweest,
had verlaten, stond de wei'kplaats in lich
ter laaie. De jongeman wist zich met zijn
moeder en zijn 6-jarig zusje in veligheid te
brengen. Ook de bewoners van de eerste
verdieping konden bijtijds een goed heen
komen zoeken. Een alleenwonende' 84-ja
rige vrouw die op de derde etage woont
moest naar het ziekenhuis worden ge
bracht. Zij verkeerde in overspannen toe
stand. Tegen vier uur had de brandweer
het vuur geblust*
De opzichter had inmiddels alarm gesla
gen en bewakingspei-soneel zette een ach
tervolging in. In het duinterrein wisten de
mannen echter te ontkomen.
Korte tijd later kwam de politie met
speurhonden, aan wie de lucht van kle
dingstukken van de ontsnapten was gege
ven. In het mulle, verwaaide zand vonden
de honden echter geen spoor van de vluch
telingen. Daarna schakelde de Haagse po
litie ook de politie van de omliggende ge
meenten in. Verzocht werd ook daar naar
de twee mannen uit te zien. Dat was de
boodschap waarop de Wassenaarse agent
zo optimistisch reageerde en met zo'n
frappant succes.
Na een scheiding van vijftien jaar heeft
mevrouw Kabokov te Hengelo vrijdag
haar dochter Marika in haar armen kun
nen sluiten. Gedurende de oorlogsjaren
werd zij met haar man, die Duitser was,
van Joegoslavië naar Duitsland op trans
port gesteld, waarbij de toen 13-jarige Ma
rika achterbleef. De vader overleed in een
kamp, waai-na de moeder in het huwelijk
trad met een Russische vluchteling. Via
Oostenrijk belandde het echtpaar Kabo-
nov in een kamp in Nederland. Vorig jaar
verhuisde het echtpaar naar Hengelo.
Mevrouw Kabokov meende aanvanke
lijk dat haar dochtertje was omgekomen
bij de oorlogshandelingen in Joegoslavië,
maar na enkele jaren kwam het bei-icht,
dat Mai-ika leefde en inmiddels was ge
huwd. Het verlangen naar haar moeder
werd de thans 28-jarige vrouw te machtig.
Zij vi-oeg en kreeg reisbescheiden, stapte
woensdagavond in de trein en arriveerde
vrijdag met haar beide kinderen, 6 en 4
jaar oud, in Hengelo. Om de reis te kun
nen betalen had haar man eerst een paard
en een varken moeten verkopen. De doch
ter zal drie maanden bij haar moeder blij-
l ven.
„Het vonnis van de kantonrechter acht
ik juridisch volkomen onjuist. Inderdaad
zijn enkele definities in de gemeentelijke
verordening niet gelukkig geredigeerd,
doch het zou te ver gaan om daarom de
hele verordening onverbindend te verkla
ren." Dit zei de officier van Justitie bij
de Haarlemse rechtbank, mr. G. W. F.
van der Valk Bouman donderdagmiddag
in zijn requisitoir tegen de 45-jarige direc
trice van een Haarlems rust- en verpleeg
huis, die in hoger beroep terecht stond.
Haar was ten laste gelegd, dat zij op het
tijdstip van het inwerkingtreden der ge
meentelijke verordening op de verzor-
gings- en verpleeghuizen op 19 december
1957 niet binnen drie maanden de vereis
te vergunning had aangevraagd en voorts,
dat zij zonder vergunning van B. en W.
een rust- en verpleeghuis had geëxploi
teerd. De officier van Justitie eiste ver
nietiging van het vonnis van de kanton
rechter en veroordeling tot twee boeten
van een gulden subs, twee keer een dag
hechtenis.
De directrice stond op 1 december van
vorig jaar terecht voor het Haarlemse
kantongei'echt. De officier van Justitie,
mr. H. Lagerwaard, eiste twee boeten van
elf gulden. Veertien dagen later deed de
kantonrechter, mr. Th. F. Raedt, schrif
telijk uitspraak. In zijn vonnis overwoog
hij onder andere, dat de gemeente in de
bewuste vei-ordening het doel de con-
trole op de verzorging en/of verpleging
in particuliere verzorgings- en verpleeg
huizen verre is voorbijgeschoten. Hij
achtte de verordening niet verbindend en
ontsloeg verdachte van i-echtsvervolging.
Mr. Lagerwaard ging daarop in hoger be
roep.
Tijdens de behandeling door de Haar
lemse rechtbank zei de officier van Jus
titie, mr. Van der Valk Bouman, dat hij
het vonnis van de kantonrechter met veel
genoegen had gelezen. Deze heeft er, ook
taalkundig, heel wat van gemaakt. „Mijn
enige bezwaar is echter, dat het vonnis
uiteindelijk juridisch niet houdbaar is",
aldus de officier De gemeenteraad is een
materie gaan regelen, waartoe hij volko
men bevoegd was. De raad heeft, auto
noom handelend, verboden een verpleeg-
of rusthuis te vestigen, doch de bevoegd
heid, niettemin een vergunning te verle
nen gedelegeerd aan B. en W. De voor
schriften liggen in het administratiefrech
telijke vlak, doch strafrechtelijk is de ver
ordening onaantastbaar. Hoewel de re
dactie van de verordening op bepaalde
punten niet gelukkig is, staan doel en
strekking evenwel vast. Het is duidelijk,
dat het er om gaat de vestiging van ver
zorgings- en verpleeghuizen te regelen en
aan een vergunning te binden, aldus de
officier. Hij zei in aanmerking te willen
nemen dat verdachte de eerste is, die we
gens het overtreden der verordening is ge
verbaliseerd en daarom vroeg hij de mi
nimumstraf van een gulden subs, een dag
voor elk der twee overtredingen.
De raadsman, mr. A. D. P. V. van Lö-
ben Seis, begon te zeggen, dat het hier een
volkomen juridische aangelegenheid be
treft.
Over de toestanden, die in het tehuis van
verdachte zouden hebben geheerst, be
staat verschil van mening. Het gaat al
leen om de vraag, of de bepalingen van
de vei-ordening kunnen worden toegepast,
aldus de raadsman.
De gemeente heert geen verordening ge
maakt om de openbare zedelijkheid en ge
zondheid in de ust- en verpleeghuizen te
kunnen handhaven, doch zij wil te zeggen
hebben hoe en door wie deze tehuizen wor
den gedreven. Het bezwaar van verdachte
is, dat de gemeente haar op grond van
ongenoemde bezwaren de vergunning kan
weigeren. Daarin schiet de gemeentelijke
verordening haar doel zodanig voorbij, dat
men kan zeggen, dat zij onverbindend is,
meende mr. Van Löben Seis.
De raadsman wees er verder op, dat
juist zijn cliënte de enige houdster van een
rusthuis is die is geverbaliseerd. B. en W.
zijn uitgegaan van bepaalde gebeurtenis
sen in het tehuis van de directrice, doch
de rechter heeft haar buiten vervolging
gesteld. Zij kan verklaringen van getui
gen niet bestrijden, omdat zij niet weet
wie deze zijn. B. en W. hebben kennelijk
de bedoeling inlichtingen geheim te hou
den. Dit is een ongewenste toestand en
er is sprake van een verregaande beper
king van de bedrijfsvrijheid.
Tenslotte deed de raadsman een beroep
op overmacht. Zijn cliënte kan onmogelijk
het bedrijf staken en de verpleegden op
straat zetten. Bovendien heeft zij finan
cieel grote schade geleden. De gemeente
betaalde voor enkele patiënten die in haar
tehuis werden verpleegd. Toen deze pa
tiënten weigerden te voldoen aan het be
vel van de gemeente het tehuis te verla
ten, staakte de gemeente de betaling. De
directrice kon échter niet anders doen dan
deze mensen te blijven verzorgen.
Mr. Van Lobón Seis bepleitte tenslotte
ontslag van rechtsvervolging.
De rechtbank zal op 9 april om half tien
uitspraak doen.
De justitie in Den Haag heeft een ge
rechtelijk vooronderzoek gelast tegen de
vijf Hagenaars, die op zondagavond 21 de
cember op de Julianalaan te Voorburg
een moordaanslag in scène zetten.
De mannen fingeerden een moordaan
slag door op een hunner twee schoten te
lossen en hem vervolgens in een bestel-
autootje te sleuren. Op de plaats van de
aanslag vond men een plas bloed, dat la
ter bij onderzoek niet van een mens maar
van een dier afkomstig bleek te zijn.
Pas vijf dagen later werd bekend, wie
de lugubere grap gepleegd hadden: een
26-jarige kastelein, een 30-iarige loodgie
ter, een 40-jarige loopknecht en een 26-ja-
rige losarbeider uit Den Haag en een 34-ja-
rige slager uit Voorburg.
Dit zou een hoofdstuk
uit een detective-roman
kunnen zijn; het zou
dan moeten heten „Het
mysterie van de zwarte
kunstmaan" en betrek
king hebben op de aard-
satelliet die de Ameri
kaanse luchtmacht nu
een maand geleden op
liet, onder de naam
Discoverer (Ontdekker).
Al sinds de lancering op
28 februari zoeken
waarnemers over de ge
hele wereld naar deze
kunstmaan de eerste
die overal ter wereld
waarneembaar zou kun
nen zijn en de enige die
nergens ter wereld is
waargenomen.
Dit was namelijk de
eerste kunstmatige aard-
satelliet die werd ge
lanceerd onder een
hoek van vrijwel negen
tig graden met de eve
naar (van de basis Van-
denbergh in Californië
af) en waarvan de baan
dus over de beide polen
zou lopen zodat zij geen
enkel punt van het
aardoppervlak onbestre-
ken zou laten, met an
dere woorden ook van
elk punt op aarde af
waarneembaar zou heb
ben moeten zijn.
De waarneming ervan
is bemoeilijkt doordat
de batterijen van de
zendapparatuur aan
boord niet hebben ge
werkt, maar men zou
toch zeggen dat een
voorwerp met een
lengte van 5.70 meter en
een middellijn van 1.50
meter in zijn perigeüm
(243 km boven het aard
oppervlak) toch wel
eens kans moest hebben
N
V
i'
- r. l
M
In deze schematische te
kening van de aardbol is
door een stippellijn aange
geven hoe de baan van de
nooit aanschouwde kunst
maan Discoverer loopt: zij
kruist de evenaar onder een
hoek van 90 graden en loopt
dus over zowel noord- als
zuidpool. Hierbij is ervan
uitgegaan dat het punt waar
de baan van deze satelliet
de aarde het dichtst nadert
243 km boven de zuidpool
ligt en het punt van de
grootste verwijdering („apo-
geüm") 883 km boven de
noordpool.
gelopen, door deze of
gene te worden gezien.
Maar niemand heeft het
tot nu toe aanschouwd.
De Ontdekker moet nog
wel rondlopen, maar
heeft zich tot nu toe
onttrokken aan elke
ontdekking.
Over kunstmanen ge
sproken: in april maken
wij weer een klein
kansje op het zien van
Spoetnik III, de Rus
sische kunstmaan die
vorig jaar op 15 mei ten
hemel voer (het was dan
ook juist Hemelvaarts
dag!) en die in de loop
van de volgende maand
weer hier te onder
scheiden zal zijn, zij het
met moeite, want de
helderheid van deze
Spoetnik (zelden zal een
Russisch woord zo snel
in de Nederlandse taal
zijn ingeburgerd!) zal
ongeveer zo groot zijn
als die van een ster van
de vijfde tot zesde
grootte.
Dat wil zeggen dat
mensen met scherpe
ogen hem nog net zon
der hulp van een kijker
zullen kunnen zien.
Maar men moet dan niet
midden in de stad zijn,
doch ergens buiten,
waar geen kunstlicht de
waarneming stoort.
G. v. W.
WEST-DUITSLAND. De 440ste sterf
dag van de Duitse rekenmeester Adam
Riese zal worden herdacht met een
postzegel van 10 pf. (groen en zwart).
De zegel, die op 28 maart in omloop
wordt gebracht, vertoont het portret
van Riese en zijn wapen. Hij is ont
worpen door Michel en Kieser uit Of
fenbach. Adam Riese werd op 12 april
1492 geboren. Hij legde zich reeds in
zijn jonge jaren op de rekenkunst toe.
Hij gaf een reeks rekenboeken uit die
hoge oplagen bereikten en als de beste
van zijn tijd gelden. Hij stierf op
30 maart 1559.
ISRAEL. Binnenkort zal een serie
van drie veelkleurige postzegels wor
den uitgegeven ter viering van de On
afhankelijkheidsdag en de elfde ver
jaardag van de proclamatie van de
staat Israel. Op de zegels zijn voor
jaarsbloemen afgebeeld: 60 pr. ane
moon, 120 pr. cyclamen en 300 pr. nar
cis. De ontwerpen zijn van Zwj, Nar-
kiss uit Tel Aviv.
BELGIë. Voor de Dag van de post
zegel 1959 is een postzegel van 2.50 fr.
(donkergroen) uitgekomen. De zegel
stelt de eedaflegging van Jean Baptiste
de Tassis, grootmeester van de keizer
lijke rijkspost, aan Karei V voor. Het
ontwerp is ontleend aan een muur
schildering van Jean-Emmanuel van
den Bussche. Tot 16 mei zal de zegel
aan alle Belgische postkantoren ver
krijgbaar zijn.
SAARLAND. Vijftig jaar geleden
op 1 april 1909 werd de stad Saar-
brücken tot „Groszstad" verheven. Dit
jubileum zal 1 april worden herdacht
met een postzegel van 15 fr. (blauw).
Het oude en het nieuwe stadhuis van
Saarbr;,cken en de Burbacher ijzer
smelterij komen er op voor. De zegel is
ontworpen door Fritz Ludwig Schmidt
uit Saarbrücken en gegraveerd door
Hans-Joachim Fuchs uit Berlijn. De op
lage bedraagt twee miljoen exemplaren.
HONGARIJE. Voor het Internatio
naal Geofysisch Jaar is een serie van
zeven waarden in circulatie gebracht.
10 f. torsiebalans en wereldbol; 20 f.
schip in het poolgebied bij het diepzee
loden en deel van de zeebodem; 30 f.
poollandschap met ijsbergen en pin
guïns en poollicht; 40 f. kamp van de
Russische antarctische expeditie met op
de achtergrond een kaart van het pool
gebied, waarop de routes zijn aange
geven van Fuchs en Hillary en van de
Russische piloot V. M. Pjerov, die de
Belgische expeditie redde, 60 f. Rus
sische Loenik die de maan nadert met
op de achtergrond de aarde en andere
planeten; 1 ft. de zon en een obser
vatorium; 5 ft. de Russische Spoetnik
en de Amerikaanse Vanguard.
VERENIGDE STATEN. Op 6 juni zal
in de gewone serie frankeerzegels een
postzegel van 12 cent (rood) in circu
latie worden gebracht, waarop het por
tret van Benjamin Harrison, de 23ste
president van de Verenigde Staten, is
afgebeeld.
POL 'N. De Poolse posterijen hebben
een serie van drie zegels, 40 gr., 60 gr.
en 1.55 zl., het licht doen zien ter ge
legenheid van het derde congres van de
Verenigde Poolse Arbeiderspartij. De
40 gr. 3rtoont een hand aan een stuur
rad als symbool van de leidende rol
van de partij, de 60 gr. een hamer en
twee korenaren, samengebonden met
een rood-wit lint als symbool van de
vereniging van de arbeiders en boeren.
De 1.55 zl. geeft een gedeelte van de
metaalgieterij „Nowd Huta" weer,
waarmee de arbeid van de mens ivordt
gesymboliseerd. Elke zegel is in vier
kleuren uitgevoerd.
NEDERLANDSE ANTILLEN. De be
staande serie frankeerzegels met cijfer-
afbeelding zal worden aangevuld met
een waarde van 4 cent (lichtgroen). De
in 1958 uitgegeven serie met afbeel
dingen van landschappen, gebouxven
enz. van de Bovenwindse en Beneden
windse Eilanden zal worden uitgebreid
met drie waarden, namelijk 8 cent
(donkerblauw en oranjeachtig geel),
Curagao; 12 cent (groenachtig blauw
met grijs), St. Maarten; 35 cent (brons
groen met rose), St. Eustatius. Voorts
zullen aan de laatste serie postzegels de
volgende waarden worden toegevoegd:
1, 6, 7, 8, 9, 35 en 45 cent. De zegels
zullen van 1 april af verkrijgbaar zijn.
