Prof. J. de Quay formateur?
CITROË
Bakker's
Behang
HET WEER
Opstand in Tibet bloedig
onderdrukt, 2000 doden
MOZAÏEK-PARKET
EDELHOUT
TAVEERNE
Westduitse nota aan Moskou
niet bijzonder vriendelijk
Vierdaagse naar Londen
tegen de waterstofbom
DE KABINETSFORMATIE
Oud-minister Van den Brink bedankte
om persoonlijke redenen voor
een formatieopdracht
Uniek in IJmuiden
Automatiekhal DEKKERS
Dalai Lama en 20 medewerkers
aan de Chinezen ontkomen
A.J.Rotteveel's
VLEESHAL
In 24 dagen werd 102 m.
hoge Euromast
gebouwd
Kijk eerst wat
er te koop is.«*
Veranderlijk
éee MORRIS 'èeforeyou Snij!
en winter
ifs verkrijgbaar
Het woord is aan
Hildebrand-monument
Beraad in kring van
Beeldhouwers over
gerezen misverstanden
Franz Blücher overleden
VAN LOON'S AUTOMOBIELBEDRIJF
BLOEMENDAAL
ƒ6475.-
Automobielbedrijf
Gebr. BEEKMAN
ZATERDAG 28 MAART 1959
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging na 5 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
44e JAARGANG NUMMER 122
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59-c., p. kwartaal 7.65,
franco p. post 8.15. Losse nummers 12 c.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W.
Nadat op 3 maart een begin was ge
maakt met de bouw van de 102,30 meter
hoge „Euromast", de uitkijktoren, die
een der attracties van de in 1960 te Rot
terdam te houden internationale tuin
bouwtentoonstelling moet worden, is vrij
dagmiddag het hoogste punt bereikt. De
klok wees precies één minuut voor drieën,
toen het laatste beton werd gladgestreken.
Trompetters op de toren accentueerden
dit feit.
Het Prinses Beatrix Fonds had aan de
ze bouw een prijsvraag verbonden. Men
kon raden wanneer het hoogste punt be
reikt zou worden. De eerste prijs, een
auto, viel ten deel aan de heer W. C. van
Beek uit Rotterdam.
De erevoorzitter van het comité, dat de
prijsvraag had uitgeschreven, mr. dr. K.
P. van der Mandele, maakte bekend, dat
deze actie ten behoeve van de poliopatiën
ten 67.000 had opgebracht.
De „Euromast" wordt in de top voorzien
van een restaurant en een uitkijkplatform,
plaats biedend aan 900 personen. Op 25
meter hoogte wordt tegen de toren een
stuurhut gebouwd, die geheel zal overeen
komen met de brug van een zeeschip.
Advertentie
kijk bij Bakker's Behang.
Daar vindt u een volledige
overzicht van alle denkbare
kleuren en dessins. Daar
ontdekt u nooit vermoede
mogelijkheden om uw huis
een heel eigen cachet te geven.
■Kom eens neuzen in de behang-
bar met levensgrote stalen
en vraag alles wat u erover
weten wilt want bij Bakker's
uitgebreide service hoort ook
gratis deskundig advies.
Bakker's Behang is bovendien
goedkoper!
Gen. Cronjcstraat 135
Haarlem - Tel. 55432
Verwachting tot morgenavond:
Vannacht kouder, morgen
overdag toenemende bewol
king, later gevolgd door enige
regen en ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag. Tot
krachtig of hard toenemende
zuidwestelijke wind.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
Donderdag heeft, zoals reeds is be
richt, prof. J3eel zijn informatierapport
aan de Koningin aangeboden. In een on
derhoud, dat ruim drie uur duurde, heeft
de informateur zijn rapport toegelicht.
De Koningin vertrok daarna van het
Huis Ten Bosch in Den Haag naar paleis
Soestdijk, waar zij des middags oud
minister prof. dr. J. R. M. van den Brink
ontving. Na het onderhoud deelde het
kabinet der Koningin mede, dat prof.
Van den Brink de Koningin verzocht had
wegens persoonlijke omstandigheden
niet te worden belast met de opdracht
tot kabinetsformatie.
Verwacht wordt dat de Koningin thans
prof. dr. J. de Quay, commissaris der
Koningin in de provincie Noord-Brabant,
opdracht zal geven tot vorming van een
kabinet.
Onze parlementaire redacteur meldt, dat
in theorie nog alle mogelijkheden open
zijn voor de kabinetsformatie. Maar dat
de P.v.d.A weer vertegenwoordigd zal zijn
in een nieuw kabinet, gelooft niemand
meer. Algemeen verwacht men in poli
tieke kringen een kabinet, dat steunt op
de niet openlijke samenwerking van
K.V.P., A.R., C.H.U. en V.V.D.
De drie rechtse partijen, K.V.P., A.R. en
C.H.U., vertonen de meeste samenhang
maar zij bezetten in de nieuwe Tweede
Kamer precies de helft van het aantal
zetels. Voor het vormen van een meerder
heid moeten zij kiezen tussen samenwer
king met de V.V.D. of de P.v.d.A.
Voor samenwerking met de P.v.d.A. ts
de sfeer echter totaal bedorven. Met de
V.V.D. willen de rechtse partijen niet
openlijk in zee gaan uit vrees aanhang te
verliezen aan de P.v.d.A. Het liefst willen
zij een openlijke keuze vermijden.
In de kringen van K.V.P., A.R. en C.H.U.
zag men daarom als aantrekkelijke oplos
sing het vormen van een kabinet zonder
socialisten, dat men extra-parlementair
zou noemen en waarvoor de rechtse par
tijen dus formeel geen verantwoording
zouden dragen, al zouden zij de voor-
namste steunpilaren zijn van het kabinet.
Omdat zij geen meerderheid vormen, zou
het kabinet echter dikwijls aangewezen
kunnen zijn op steun van de V.V.D. en
daarom zou de V.V.D. ook een beetje mo
gen meedoen. De liberale ministers zou
den echter geen vooraanstaande figuren
mogen zijn, maar zogenaamde rand-libe-
ralen, opdat K.V.P., A.R., en C.H.U. hun
aanhang zouden kunnen voorhouden: die
liberale invloed is ongevaarlijk en heeft
niets te betekenen.
In die gedachtengang is reeds gepubli
ceerd dat in het nieuwe kabinet de mi
nisterszetels als volgt zouden worden ver
deeld: 6 of 7 K.V.P., 3 A.R., 2 C.H.U. en
2 rand-liberalen.
A.R. en C.H.U. zouden dan als protes
tantse partijen hun medewerking aan een
dergelijk kabinet tegenover hun kiezers
kunnen verantwoorden met er de aandacht
op te vestigen, dat de katholieke ministers
niet in de meerderheid zouden zijn. Om
die reden zouden twee rand-liberalen in
het kabinet welkom zijn.
In de nieuwe Tweede Kamer bezetten
de A.R. 14 zetels en de V.V.D. 19 zetels,
maar volgens de gedachten in de kringen
van K.V.P., A.R. en C.H.U. zouden de A.R.
3 ministerszetels krijgen en zouden er
rand-liberalen worden gezet op slechts 2
„ongevaarlijke" ministerszetels.
V.V.D. wil meer invloed
Daartegenover heeft men in V.V.D.-
kring opgemerkt, dat als er sprake zou
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM' TËL, 13439.
SUèDE DAMESJASJES IN KLEUREN
In de stromende regen luisteren de
Hagenaars naar de passiebetrachting
van pater Jelsma op Het Plein in de
residentie, waar voor alle gezindten
vrijdagavond een straatprèdïking werd
gehouden.
zijn van een kabinet dat moet steunen
op K.V.P., A.R., C.H.U. en V.V.D., de
V.V.D. dan veeleer in aanmerking komt
voor drie ministerszetels en dat een
V.V.D,-er vice-minister-president zou moe
ten zijn, omdat in die combinatie de V.V.D.
na de K.V.P. de grootste partij is en niet
meer de A.R.
Als de rechtse partijen de steun van de
V.V.D. wensen, verlangt de V.V.D. uiter
aard invloed in het kabinet overeenkom
stig haar nieuwe getalsterkte in de Twee
de Kamer. Als de V.V.D. door onvoldoen
de erkenning niet zou kunnen toezeggen
royale steun te verlenen, is in feite niet
anders meer mogelijk dan een kabinet van
onafhankelijke ministers, dat geheel los
staat van de partijen en dat aanvankelijk
steunt op een regeringsprogramma, waar
voor blijkens de informaties van prof.
Beel een (wisselende) meerderheid in het
parlement verzekerd is. Overigens zullen
de partijen pas werkelijk eisen kunnen
stellen, wanneer er een formateur is met
een regeringsprogramma en vastomlijnde
denkbeelden omtrent de samensteling en
het karakter van een kabinet.
In deze situatie zal het voor velen een
teleurstelling zijn, dat prof. dr. J. R. M.
van den Brink, oud-minister van Econo
mische Zaken, om persoonlijke redenen
(ten dele gezondheidsredenen) de vorming
en leiding van een kabinet niet op zien
heeft willen nemen. Hij stond al jaren
buiten het politieke leven. Door zijn be
kwaamheid had hij de gezaghebbende fi
guur kunnen zijn om een extra-parlemen
tair kabinet van onafhankelijke ministers
een succes te doen zijn.
Uit de aanvankelijke keuze van prof.
Van den Brink als formateur blijkt dat
gezocht is naar een figuur, die tuiten het
actuele politieke strijdgewoel heeft ge
staan. Daarom verwachtte men gisteren
dat vervolgens prof. dr. J. de Quay, Com
missaris van de Koningin in de provincie
Noord-Brabant, zou worden aangezocht
als formateur, omdat hij ook reeds jaren
geen rol meer heeft gespeeld in de partij
politiek. Een nadeel is zijn gebrek aan
parlementaire ervaring. Hij is in de be
zettingstijd bekend geworden als een der
oprichters van de Nederlandse Unie.
Advertentie
Wij starten ons nieuw ijsseizoen met
de nieuwste Italiaanse ESPRESSO
ijsmachine.
Wij garanderen nu STEEDS VERS
en vlottere bediening.
en natuurlijk ROOMIJS.
IJSTAARTEN steeds uit voorraad
af te halen
9 BEKERS IJS
ƒ3.—, 2.25, 1.50, 1.20, 0.80. 0.55
BEKERS SLAGROOM
2.80. 2.15, 1.45, 1.15, 0.80, 0.55
CENTRUM GALERIJ
Lange Nieuwstraat - Telefoon 4302
Het grootste gebouw in de Tibetaanse
hoofdstad Lhasa, waar deze week een
felle opstand tegen de Chinese in
dringers opvlamde, is het zeventiende-
eeuwse Potalapaleis, waar de Dalai
Lama gedurende de zomermaanden
placht te resideren. Over dit en andere
monumenten van de eeuwenoude boed
dhistische beschaving van Tibet kan
men in een artikel op pagina 3 van dit
nummer meer lezen.
KALIMPONG, Noord-Oost-India, (Reu
ter) Volgens betrouwbaar geachte be
richten, die vrijdagavond te Kalimpong,
in Noordoost-India, zijn ontvangen, heb
ben de communistisch-Chinese autoritei-
te:: in Tibet de opstand, waarbij de Tibe-
tanen poogden de hoofdstad Lhasa in han
den te krijgen, volledig onderdrukt. De
stad wordt thans door een militaire
commissie bestuurd. De Dalai Lama, de
geestelijke en wereldlijke leider van Tibet
is, met twintig medewerkers, onder wie
zes ministers, uit Lhasa ontsnapt. Hun
blijf wordt geheim gehouden. De Chinezen
hebben doen omroepen, dat de Dalai La
ma niets van hen heeft te vrezen. Zijn
„verblinde raadgevers" zullen echter
streng worden gestraft, aldus de Chinese
bekendmaking. Voorts werd gemeld, dat
twee leden van het kabinet van de Dalai
Lama naar de communistische Chinezen
zijn overgelopen. Zij deden vrijdagavond
via de radio een beroep op de Tibetanen,
om met het Chinese bestuur samen te wer
ken.
Volgens een voorzichtige schatting zijn
meer dan tweeduizend Tibetanen om het
leven gekomen in de drie dagen, die de op
stand heeft geduurd.
Volgens uit Kalimpong ontvangen be
richten zijn de Chinezen thans op alles
voorbereid. Ruim 300.000 Chinese mili
tairen zouden de strategische punten in het
gehele land bezetten.
In berichten uit Sjigatse wordt gezegd
dat de Pantsjen Lama, de door de Chine-
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse antwoordnota op de Rus
sische nota van 2 maart is niet overdreven
vriendelijk of verzoenend gesteld. Van
enigerlei compromisstemming blijkt in
deze nota niets. De soepelheid, die bij
voorbeeld de Britse nota toont, is geen
kenmerk van de Westduitse boodschap,
die men als volgt kan samenvatten:
1. De Westduitse regering verwerpt de
verantwoordelijkheid voor het feit dat de
Duitse kwesties nog altijd niet zijn op
gelost.
2. Bonn meent dat de schuld voor het
vergroten van de spanning in de laatste
maanden en voor het verhinderen van de
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWINTIG PAGINA'S
WAARIN OPGENOMEN ERBIJ
oplossing van de Duitse vraagstukken in
Moskou ligt, waar men de eenheidskwes
tie niet tot een redelijke oplossing wil
brengen en door de eisen terzake van
Berlijn pas goed heeft vergroot.
3. West-Duitsland is bereid als adviseur
deel te nemen aan de ministersconferen
tie op 11 mei te Genève, zoals de weste
lijke grote drie in hun nota's aan Moskou
voorstellen.
4. De Westduitse regering meent dat een
diepgaande bespreking van alle aspecten
van het Duitse probleem gewenst is.
Ook de Oostduitse. regering heeft op de
Russische nota geantwoord. De Oostduit
sers zijn bereid met Polen, Tsjechoslowa-
kije en West-Duitsland deel te nemen aan
de grote vier bijeenkomst. De Oostduitsers
voelen niets voor een behandeling van
alle aspecten van het Duitse vraagstuk
(bijvoorbeeld het herenigingsprobleem en
de vrije verkiezingen). Dat achten zij een
verouderd standpunt. Zij geven de voor
keur aan een behandeling van het vredes
verdrag en aan de verandering van de
status van West-Berlijn, gelijk de Russen
wensen.
Kleine verschillen
LONDEN (Reuter) De nota's van de
Verenigde Staten, Groot-Brittannië en
Frankrijk vertonen kleine verschillen in
de bewoording. Londen verklaart bijvoor
beeld dat het gaarne aan een topconfe
rentie wil deelnemen zodra de gebeurte
nissen daar aanleiding toe. geven. Washing
ton zegt, dat het bereid is tot een top
conferentie als de ontwikkeling die recht
vaardigt. Het wordt aan de ministers over
gelaten datum, plaats en agenda van de
topconferentie vast te stellen. Het Westen
erkent dat Polen, Tsjechoslowakije en
enkele andere landen belanghebbend zijn
bij een deel van de problemen en heeft
er geen bezwaar tegen, dat die landen in
een zeker stadium aan de ministersconfe
rentie deelnemen, maar niet van het be
gin af.
zen gesteunde wereldlijke leider, moeilijk
heden met de Chinese autoriteiten heeft
gehad. De onmiddellijke oorzaak daarvan
zou zijn geweest dat de Pantsjen Lama on
derdak zou hebben verleend aan enige op
standelingen uit Oost-Tibet en zou heb
ben geweigerd deze uit te leveren ondanks
Chinese verzoeken en bevelen. Er zijn
geen verdere bijzonderheden bekend.
Zes boeddhistische lama priesters
hebben vrijdag als vertegenwoordigers
van de gemeenschap der Kalmoeks in de
V.S. aan een functionaris van de UNO een
petitie overhandigd, waarin de internatio
nale organisatie wordt verzocht onmiddel
lijk een einde te maken aan de „bloedige
terreur" van de Chinezen in Tibet en de
heiligheid van de Dalai Lama te doen eer
biedigen.
De Chinese artillerie zou vele beroemde
bouwwerken van de Tibetanen in puin
hebben geschoten. Het eerst doelwit van de
Chinezen zou de medische hogeschool van
Tsjokpore zijn geweest. Hier hadden de
Tibetanen een grote voorraad wapens en
munitie verborgen.
De Chinezen zouden onder meer de vol
gende gebouwen verwoest of beschadigd
hebben: de kathedraal van Jo Khang, het
zomer- en het winterpaleis van de Dalai
Lama, een klooster en 20 huizen van Tibe
taanse functionarissen en ministers, die
met de Dalai Lama zijn gevlucht.
India in verlegenheid
Drie Tibetanen, onder wie naar ver
luidt een voormalige premier, zijn vrijdag
in New Delhi aangekomen om tussen
komst van India in de huidige crisis te ver
zoeken. Zij vormen de voorhoede van een
groep van 125 Tibetanen.
De Indiase socialistische leider Narajan
heeft als zijn mening te kennen gegeven,
dat India, hoewel het „terecht met China
door banden van vriendschap is verbon
den", duidelijk moeten verklaren, dat Tibet
het slachtoffer van agressie is en dat aan
de vrijheid van een zwakke natie door een
„machtige buurstaat de nekslag is toe
gebracht".
LONDEN (UPI) Ongeveer vierdui
zend demonstranten tegen de waterstof
bom, variërend van studenten en moeders
die kinderwagens duwen, tot bejaarde
mensen, zijn op Goede Vrijdag een mars
van ruim tachtig kilometer naar Londen
begonnen, in een massaal protest tegen
kernoorlogvoering. Het startpunt was Al-
dermaston, waar de Britse waterstofbom
gemaakt wordt. Delegaties uit Zweden,
Frankrijk, Duitsland, Noorwegen en De
nemarken lopen mee. De vierdaagse tocht
zal op tweede paasdag eindigen, met een
bijeenkomst op Trafalgar Square.
John Collins, kanunnik van de anglicaan
se kerk, vertelde aan de deelnemers, die
zich verzameld hadden bij de zwaarbe
waakte waterstofbomfabriek, dat het La-
bour-parlementslid dr. Edith Summerskill,
zich op het laatste ogenblik had terugge
trokken. „Ik denk dat zij onder druk is ge
zet", verklaarde Collins. Dr. Summerskill,
een omstreden figuur in de Labour-partij,
bezorgde de demonstratie veel publiciteit,
met haar aangekondigde voornemen een
deel van de mars mee te maken.
De deelnemers zijn op alle weersomstan
digheden voorbereid. Zij droegen regen
jassen en dekens en men zag ook guitaren
en accordeons. De meeste vrouwen droegen
lange pantalons. Er werden spandoeken
meegedragen en op een er van stond:
„Oeganda roept op tot kernontwapening".
De opkomst was veel groter dan arwacht
was. De organisatoren hadden op minder
dan duizend deelnemers gerekend.
H. L. Mencken:
De tijd wettigt vele dingen, zelfs op het
gebied der moraal.
De Nederlandse Kring van Beeldhou
wers zal zich beraden op maatregelen ter
voorkoming van misverstanden inzake de
plaatsing van het door prof. J. Bronner
vervaardigde Hildebrandmonument. De
vrees lijkt namelijk niet ongegrond dat
door recente publikaties over het verzoek
van prof. Bronner, om een extra-betaling
van vijftienduizend gulden, bij sommige
betrokkenen de mening zou hebben post
gevat, dat tussen de plaatsing van het mo
nument en dit verzoek een direct verband
zou bestaan. Bovendien zal de Kring
onderzoeken op welke wijze prof. Bronner
gezuiverd kan worden van de blaam, die
door de bedoelde publikaties op de beeld
houwer is geworpen.
(In enkele dagbladen is onder meer ver
meld dat prof. Bronner zich zou hebben
verzet tegen het aanbrengen van koperen
verbindingsstaven tussen voetstukken en
beelden. Ook zou het voor de beelden ge
bruikte materiaal, Euville Marbrier, niet
sterk genoeg zijn. Eveneens werd vermeld
dat prof. Bronner een eis tot hoger hono
rarium zou hebben ingediend. Ons is ech
ter gebleken dat prof. Bi-onner geen be
zwaar heeft tegen verbindingsstaven. Des-
kunngen hebben de kwaliteit van de steen
soort als allerdeugdelijkst omschreven.
Ook heeft prof. Bronner geen eis maar een
verzoek om hoger honorarium ingediend.
De beoordeling van de redelijkheid van dit
verzoek houdt dus geen verband met de
plaatsing van het monument, dat door de
gemeente is aanvaard. Red.).
Op maandagtweede paasdag, zal
ons blad niet verschijnen en zullen
onze bureaus de gehele dag ge
sloten zijn.
Te Bad Godesberg is donderdag overle
den Franz Blücher, lid van de Hoge Auto
riteit van de Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal en een van de meest voor
aanstaande politici van het na-oorlogse
West-Duitsland. Blücher was juist twee
dagen tevoren 63 jaar oud geworden.
Advertentie
2 CV. vanaf3.987.—
(de goedkoopste kilometers ter wereld)
ID-19 Standaard f 9.375.—
ID-19 Luxe f 10.250.—
DS-1913.250.—
Hoofdagent voor Haarlem en omg.:
Korte Kleverlaan 30-40 - Tel. K-2500 - 51301
Gespecialiseerde
service- en reparatie-afdeling
AMERIKAANSE wasinrichting.
AGENTEN in diverse omliggende plaatsen.
Advertentie
van exclusief BURMA-TEAK
Speciaal aanbevolen voor alle beton
en cementvloeren - zeer decoratief
VLOEREN
BEDRIJF
Zijlstraat 96 - Haarlem - Tel. 20340
Advertentie
Reeds leverbaar vanaf
Dr. D. Bakkerlaan 12—16, Bloemendaal
Telefoon 57.500 - 57.501
Advertentie
GROTE MARKT
Vanaf heden
iedere avond geopend
Orkest: Johnny van Helvoirt met zang
van Conny Drant.
Advertentie
1
FIAT 500 heeft alles
voor - ook de prijs
4 pers. 16i/ p.K. met ver
warming en defroster ƒ3799.-
Haarlem - Telefoon 14160
Bloemendaal - Telefoon 54G01