Washington licht Nederland in
over kernwapens
Engeland en Frankrijk
krijgen kernmaterialen
'Vis v&F
KAN
HET WEER
KLM-verlies in
eerste kwartaal
ADENAUER EN DEBRE ZIJN
HET VOLKOMEN EENS
ook voor moederdag
Jp MORRIS beforetjou êiuj!
Critiek in Bonn op al te nauwe
samenwerking met Frankrijk
Vaders en kinderen
HAZENBERG's
44e JAARGANG NUMMER 154
Woningbouw in maart
weer op gang
Inzinking van 1958 werkte
in produktie nog door
Moederdag
Veranderlijk
Voor MOEDERDAG naar
MEIJER'S LEDERWAREN N.V.
Ondanks petities
Jorage Brit door strop
terechtgesteld
Wat Kan kan kan Kan alleen
Drie doden in het verkeer
Het woord is aan
De kabinetsformatie
Brede basis heeft
voorlopig uitgediend
In de krant van heden:
Amerikaanse vliegdienst
op Djakarta
Walvisvaartbesprekingen
Gebr. BEEKMAN
fijne Hazelnoottaart
VRIJDAG 8 MEI 1959
Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden.
Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur.
Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519.
Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080.
Haarlem: hoofdred. en alle aifd. Telef. 15295.
IJmuider Courant
DAGBLAD VOOR VELSEN-IJMUIDEN, SANTPO ORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING
Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen.
Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65,
franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct.
Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288.
Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar.
Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman
De Rotterdamse kunstschilder Louis
van Roode is bijna toe aan de vol
tooiing van een groot mozaïek in plas
tische vorm, een symbolische voor
stelling van het gezin, welk mozaïek
geplaatst zal worden tegen de gevel
van een nieuw gebouw van een levens
verzekeringsmaatschappij in Rotter
dam. Op de foto ziet men de heer Van
Roode in zijn tuin te Rotterdam, waar
hij met zijn assistent W. van Amen de
laatste hand legt aan het mozaïek.
(Van onze Haagse redacteur)
De woningproduktie is ook in maart op
nieuw ten achter gebleven bij de resulta
ten van een jaar geleden in dezelfde
maand. Er werden namelijk 6.374 nieuwe
woningen voltooid tegen 6.570 in 1958. Over
de eerste drie maanden gerekend is de
achteruitgang in de woningproduktie thans
tot ruim vierduizend opgelopen, namelijk
15.674 thans tot 20.056 in 1958.
Van de in maart gereedgekomen wonin
gen werden er 738 in systeembouw uit
gevoerd.
Daarentegen is 't aantal in maart in uit
voering genomen woningen aanzienlijk
groter dan een jaar geleden, namelijk
8.964 tegen 5.768. In het eerste kwartaal
van dit jaar werd de bouw van 18.091 wo
ningen aangevangen tegen 14.575 in de
overeenkomstige periode van 1958. Eind
maart waren er ruim 86.000 woningen in
uitvoering.
IN VERBAND met de in Haar
lem aan de gang zijnde voorjaars
vergadering van de Bond van
Nederlandse Architecten (B.N.A.)
hebben wij in ERBIJ van deze
week ruim aandacht besteed aan
de architectuur in ons gewest.
Dientengevolge werd ERBIJ van
zaterdag naar heden verschoven.
PARIJS (UPI) De Verenigde Staten
hebben onder meer met Nederland een
overeenkomst gesloten betreffende het ver
strekken van gegevens over kernwapens.
Dit heeft een woordvoerder van het
NAVO-hoofdkwartier in Parijs medege
deeld. Ook met Griekenland, Turkije en
West-Duitsland hebben de Verenigde
Staten dergelijke verdragen gesloten. De
ze verdragen zijn de afgelopen week ge
tekend en zullen „binnenkort" worden
gepubliceerd.
De verdragen zijn een consequentie
van het besluit van de NAVO van mei
1957, de Noordatlantische strijdkrachten
van „moderne wapens" te voorzien. Dit
besluit werd op de NAVO-topconferentie
van december 1957 bekrachtigd.
De inlichtingen die de Verenigde Sta
ten onder meer Nederland zullen verstrek
ken betreffen niet de aanmaak van kern
wapens, maar het gereedmaken en afvu
ren van raketwapens met „atoomkoppen".
„In de betrokken landen" zullen
NAVO-troepen de noodzakelijke training
ontvangen, aldus de woordvoerder. Hij
zei, dat het de eerste maal is dat de
Amerikaanse regering heeft besloten
Advertentie
de verf voor het schilderfeest
SIKKENS-TJALLEMA PR0DUKTEN
vraag gratis boekje 'gezelligheid door kleur'
(32 pagina's in kleuren) bij postbus 2 - Leiden
Verwachting tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met
plaatselijk een regen- of on
weersbui. Ongeveer dezelfde
temperaturen als vandaag of iets
lagere. Zwakke tot matige wind
overwegend tussen zuid en oost.
Volledige weerrapporten op pagina twee.
bondgenoten inlichtingen over kernwa
pens te verstrekken
Het is niet bekend of „training in de
betrokken landen" impliceert dat raket
wapens en-of atoomkoppen naar Neder
land, Griekenland en Turkije zullen wor
den gezonden, zo zij daar niet reeds zijn.
Coïncidentie"
De woordvoerder noemde het „zuivere
coïncidentie" dat de overeenkomsten
thans, aan de vooravond van het begin
der Geneefse besprekingen, zijn gesloten.
„De onderhandelingen hebben maanden
geduurd", zo zei hij. Het sluiten van de
overeenkomsten werd op dit tijdstip be
kendgemaakt, omdat de Amerikaanse
wetgeving eist dat verdragen betreffen
de atoomenergie uiterlijk zestig dagen
voor het einde van de zitting van het
Congres aan het Congres worden voorge
legd.
„Wanneer de Sovjets in Genève werke
lijk willen onderhandelen dan zullen zij
zich door honderd interne NAVO-overeen-
komsten hiervan niet laten weerhouden",
merkte de woordvoerder op.
LONDEN (Reuter) De Verenigde
Het voor de K.L.M. steeds verliesgeven
de eerste kwartaal vertoont voor dit jaar
een nadelig saldo van 8,2 miljoen tegen
over f 7,3 miljoen in dezelfde periode van
1958. Bij een vergelijking tussen beide
kwartalen dient in aanmerking te worden
genomen, dat in de eerste twee maanden
van 1958 het verlies van landingsrechten
te Djakarta nog ten dele werd gecompen
seerd door het omvangrijke evacuatiever-
voer uit Indonesië en dat in maart 1958
het bedrijf enige dagen werd gestagneerd
door een staking van de vliegers.
De bedrijfsinkomsten in miljoenen gul
dens eerste kwartaal bedragen 101.111
(v.j. 100.783), de bedrijfskosten 121.138
(v. j. 118.258); winst bij verkoop verou
derd materiaal bedroeg 702 (v. j. 344),
saldo overige baten en lasten f 66 (v. j.
635); vóór belastingen resteert een ver
lies van 19.259 (v. j. 17.766). Na aftrek
van het uit de voorzieningen voor belas
tingen naar de winst vrijgekomen bedrag
van 11.040 (v. j. 10.460) resteert een
verlies van 8.219 (v. j. 7.306). Al deze
cijfers zijn in miljoenen guldens.
De afschrijvingen op vliegend materieel
in de eerste drie maanden van 1959 ten
bedrage van 14,2 miljoen zijn in de be
drijfskosten begrepen. Het passagiersver
voer bleef enigszins bij de verwachtin
gen ten achter. Het vrachtvervoer en het
postvervoer stegen bevredigend. De ver
wachtingen voor het toeristenvervoer in
de aanstaande zomer zijn gunstig.
De president-directeur van de K.L.M.
de heer I. A. Aler, heeft op de op Schip
hol gehouden algemene vergadering van
aandeelhouders van de K.L.M. onder an
dere medegedeeld, dat de K.L.M. op het
ogenblik met de Douglas fabrieken in on
derhandeling is over de aankoop van een
viertal straalvliegtuigen van het type DC-
8 boven de door de K.L.M. reeds eerder
bestelde serie van acht. Deze vier vlieg
tuigen zullen worden uitgerust met de mo
dernste, zogenaamde turbofan motoren.
De bestelling van de K.L.M. betekent een
investering van ongeveer honderd miljoen
gulden.
Staten hebben donderdag de overeen
komst met Engeland voor het gebruik
van kernenergie voor de gemeenschappe
lijke defensie verruimd, en tevens met
Frankrijk een overeenkomst gesloten,
die voorziet in levering van 440 kg ver
rijkt uranium ten behoeve van de eerste
Franse atoomduikboot, die ongeveer
5.000 ton zal meten en in 1961 van stapel
moet lopen.
Op grond van de nieuwe overeenkomst
krijgt Engeland onderdelen van kernwa
pens en wapensystemen, maar geen kern
ladingen.
Onze Haagse redacteur tekent hierbij
aan:
Het verdrag tussen Nederland en de
Verenigde Staten van Noord-Amerika over
de wederzijdse samenwerking met betrek
king tot het gebruik van kernenergie voor
militaire doeleinden is niet uit de lucht
komen vallen. Het is een uitvloeisel van de
besprekingen van de NAVO, welke in de
cember 1957 werden gehouden, zo zei ons
een woordvoerder van het ministerie van
Oorlog. In feite betekent het verdrag
slechts een formalisatie van een reeds be
staande situatie, want er worden al enige
tijd Nederlandse militairen opgeleid voor
de bediening van kernwapens. Het ver
drag opent echter de mogelijkheid, dat
Nederland nu ook ..Honest John"-raketten
zal ontvangen, welke kunnen worden uit
gerust met atoomkoppen. De woord
voerder van het ministerie van Oorlog kon
ons echter geen verdere details over het
verdrag mededelen.
Advertentie
Ged. Oude Gracht 79. Tel. 16089
Gen. Cronjéstraat 12 - Tel. 50029
Enorme sortering cadeaus voor Moeder
(Van onze correspondent in Bonn)
Het gesprek, dat de Franse minister
president Debré woensdag te Bonn met
bondskanselier Adenauer heeft gehad,
heeft tot volledige overeenstemming ge
leid bij de beoordeling van alle interna
tionale vraagstukken, die thans actueel
zijn. Zorgvuldig is echter, zo kon men
uit een persconferentie in de YVestduitse
hoofdstad opmaken een discussie over de
Oder-Neisse-linie vermeden. Men vraagt
zich te Bonn af of Adenauer zich niet al
te hardnekkig bezig houdt met de intensi
vering van de Frans-Wcstduitse betrekkin
gen
De vraag, die de persconferentie be
heerste was, wat Adenauer en Debré ge
zegd hadden over de uitlating van de
Franse president De Gaulle, dat de huidi
ge Duits-Poolse grenzen, de zogenaamde
Oder-Neisse-linie, niet meer dienen te wor
den veranderd. Enige weken geleden
stichtte De Gaulle daarmee veel verwar
ring te Bonn. Maar woensdag zei de West-
duitse regeringsperschef, staats-secreta-
ris Von Eckhardt dat beide regeringen van
mening zijn, dat de Duitse grenskwestie
slechts via een vredesverdrag kan wor
den geregeld. Dat betekent een vredes
verdrag met een dergelijk Duitsland, dat
de hereniging of tenminste een reeds zeer
ver gevorderd proces naar de hereniging
veronderstelt.
Te Bonn had men voor Debré's bezoek
geen enkel risico genomen: een grote po
litiemacht was op de been om te voorko
men, dat Debré en zijn minister van Bui
tenlandse Zaken, Couve de Murville door
Algerijnse acties lastig gevallen zouden
worden. Van die waakzaamheid werd de
Franse ambassadeur te Bonn, Seydoux,
het slachtoffer: men zag hem op het vlieg
veld voor een journalist aan en hij werd
vriendelijk, maar resoluut teruggedron
gen toen hij het platform der prominen
ten trachtte te bereiken..
De As Bonn-Parijs
Morgen komt de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken, Herter, te Bonn
voor een gesprek van enkele uren met
Adenauer en minister van Buitenlandse
Zaken, Von Brentano. Met nadruk is ver
klaard, dat de aanleiding tot dit onver
wachte bezoek niet ligt in moeilijkheden
tussen Bonn en Washington.
Advertentie
In bepaalde kringen heerst een zekere
ongerustheid over de nadrukkelijke ma
nier waarop de Frans-Westduitse banden
in deze dagen worden aangehaald. De over
het algemeen regeringsgetrouwe, „Gene
ral Anzeiger" schrijft: „Vandaag gelooft
bondskanselier Adenauer dat hij eigenlijk
alleen president De Gaulle als zijn door
en door betrouwbare bondgenoot voor zijn
waakzame en stoere politiek kan beschou
wen". Maar De Gaulle is alleen tegen de
door Adenauer verfoeide militaire verdun
ningsplannen in Europa, omdat de strijd
in Algerije Frankrijk geen mogelijkheid
tot ontwapening geeft. Frankrijk voelt zich
op dit ogenblik slechts dan veilig wanneer
een krachtig Duits leger ten oosten van de
Rijn de wacht houdt
Voorts zou De Gaulle tegen Bonn aan
leunen wegens zijn aanspraak op het lei
derschap in Europa, dat men in Londen
aan Macmillan zou hebben toegedicht. De
Westduitse steun aan Frankrijk wordt
door De Gaulle gehonoreerd met zijn be
kentenis tot de Duitse eenheid en zijn
standvastigheid inzake Berlijn. Hier
wordt een gevaar gezien: in het Frank
rijk van De Gaulle ziet Adenauer einde
lijk de partner die de stem van het con
tinentale Europa tegenover de Angelsak-
sers tot uiting brengt. Daardoor dreigt een
merkwaardige verschuiving van de poli
tieke accenten van de Duitse sympathie
voor Washington naar die voor Parijs. De
as Bonn-Parijs dient er toe om een dom
per te zetten op Amerikaanse plannen voor
de Duitse hereniging, die Bonn niet zin
nen. En dat acht men gevaarlijk. Men
spreekt van een politiek van het jaar 1900
met antipathieën en sympathieën voor be
paalde bondgenoten. De „General Anzei
ger" schrijft met nauwelijks verborgen
critiek op Adenauers huidige buitenland
se politiek: „De Gaulle mag nog zo trouw
hartig zijn verbondenheid met Berlijn be
tuigen, zonder de Amerikaanse macht zijn
zulke woorden van geringe waarde. De
as Bonn-Parijs is mooi, maar zij is gro
tesk wanneer men van Westduitse kant
daarover op een goede dag zou struikelen,
midden in het isolement".
LONDEN (Reuter) De 25-jarige Brit
Ronald Henry Marwood, die ter dood ver
oordeeld werd wegens moord op een po
litieman, is hedenochtend om negen uur
in een Londense gevangenis terechtgesteld.
Donderdagavond had de familie van
Marwood nog getracht een petitie aan het
Hogerhuis te richten. Maar omdat in het
verzoekschrift geen nieuw bewijsmateriaal
werd aangevoerd gaf de procureur-gene
raal geen toestemming voor de indiening
ervan. Ook een poging van zeven geeste
lijken van verschillende gezindten om van
koningin Elizabeth gratie te verkrijgen
voor Ronald Marwood is niet gelukt.
Vanochtend waren zeer veel mensen
naar de gevangenis gekomen, waar de ge
vangenen ook al tegen Marwoods executie
gedemonstreerd hadden.
Marwood werd ter dood veroordeeld om
dat hij op 14 december vorig jaar tijdens
een rel bij een Londense dansgelegenheid
een politieagent had doodgestoken. Dat
was op de eerste verjaardag van zijn
huwelijk.
Advertentie
JUWELIER
HORLOGER
Barteljorisstraat 2
Telefoon 15004
Haarlem
Vanmorgen is het Nederlands voetbal
team van Schiphol vertrokken voor de
trip naar Turkije en Bulgarije. Op het
terras van de luchthaven ziet men de
volgende spelers bijeen: eerste rij
v.l.n.r. Moulijn, De Vries, Bosselaar;
Fortuna en dr. Pannekoek, de elftalarts.
tweede rij: Van der Kuil, De Koning,
Klaassens, Kuys, Wiersma, Brüll en
Rijvers; derde rij: Pieters Graafland,
Van der Hart, Van der Linden, Kraay,
Canjels, De Munck, Notermans; achter
ste rij: de heer Adriaans, manager van
De 37-jarige wielrijdster mevrouw G.
Haveman-Visser uit Nijeberkoop (F.) die
met haar man en drie kinderen een fiets
tochtje maakte, verloor op een vier
sprong te Oldeberkoop de macht over het
stuur. Zij wilde verandering van richting
aangeven, terwijl zij zich door haar man,
die op een bromfiets reed, liet voorttrek
ken. Zij viel en werd zo ernstig gewond,
dat zij later in een ziekenhuis te Heeren
veen overleed.
In Venlo werd een driejarig dochtertje
van de familie Fortier, toen het plotseling
de rijweg opliep, door een autobus aan
gereden. De kleine was op slag dood.
De 40-jarige H. ten Cate uit Hoogeveen,
in dienst van een aannemingsmaatschap
pij te Zwolle, is tijdens werkzaamheden
aan de spoorbaan tussen Leeuwarden en
Wirdum door een trein aangereden. Hij
werd ernstig gewond naar een ziekenhuis
te Leeuwarden overgebracht, waar hij is
overleden.
Advertentie
BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. 13439
LEIDSESTRAAI (BIJ KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 223596
FALCON WOLLEN TWEEDMANTELS
Mme De Staël:
Een gouden ring is dikwijls een ijzeren
keten.
(Van onze parlementaire redacteur)
Woensdag heeft een aantal kopstukken
van de P. v.d A. vergaderd over het aan
prof. Beel te geven antwoord inzake het
regeringsprogramma. Men is tot de con
clusie gekomen dat prof. Beel geen serieu
ze poging bedoelt tot herstel van de brede
basis en dat het daarom geen zin heeft een
concrete mening te geven over de belang
rijke punten van het toekomstige rege
ringsbeleid. Dit is aan prof. Beel medege
deeld.
Evenals prof. De Quay zal prof. Beel de
conclusie moeten trekken dat in een
nieuw kabinet alleen leden van de K.V.P.,
A.R., C.H.U. en V.V.D. zitting kunnen
hebben. Wanneer een dergelijk kabinet tot
stand komt, zal er veel worden geredeka
veld over de vraag wie de schuld draagt
voor het niet herstellen van de brede ba
sis. De P. v.d. A. zal de schuld werpen op
de K.V.P. en omgekeerd. Men zal hierover
uiteraard van mening verschillen, maar
in ieder geval staat vast dat reeds lang de
juiste sfeer niet meer aanwezig was voor
de samenwerking tussen P. v.d. A. en
K.V.P. Prof. Romme (K.V.P.) is een
groot voorstander van samenwerking met
de P. v.d. A. „maar niet tot elke prijs",
zoals hij in december heeft verklaard. Mr.
Burger (P. v.d. A.) heeft in zijn brief aan
prof. Beel niets van zijn prijs willen af
doen omdat hij niet de indruk had gekre
gen dat de K.V.P. van haar kant er iets
bij wilde doen. Zo is men niet tot zaken
kunnen komen. De brede basis heeft voor
lopig uitgediend.
Gisteren heeft prof. Beel de antwoorden
van de vijf fractieleiders op zijn vragen
over enkele belangrijke punten van het re
geringsprogram bestudeerd. Hij kan nu
(voor een ander als minister-president)
een nieuw kabinet voorbereiden.
Hedenmiddag heeft prof. Beel drs. H. A.
Korthals (V.V.D.) ontvangen en vervol
gens prof. Zijlstra (A.R.). Vanavond zal hij
een onderhoud hebben met minister Cals
(K.V.P.). Er is nu officieel meegedeeld dat
prof. Beel uit zijn gesprekken met de
fractieleiders en door hun antwoorden op
zijn brief van 4 mei opnieuw is gebleken
dat de voorwaarden voor een herstel van
de brede basis niet aanwezig zijn te
achten.
pag.
Uit stad en omgeving7, 9, 11
Agenda5
Feuilleton 5
Op de Praatstoel3
Economisch nieuws2
Televisie en Radio 5
De conferentie te Genève29
Weerrapporten1, 2
Sport17, 19, 21
Erbij23/26
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWEEëNDERTIG PAGINA's
Pan American Airways zal met ingang
van 5 juni een nieuwe luchtdienst op Dja
karta openen en wel eenmaal per week.
De dienst zal worden uitgevoerd met
„stratocruiser"-toestellen (met zuigermo
toren) van San Francisco via Honoloeloe,
Manilla, Saigon en Singapore naar Dja
karta. De vliegtuigen van deze dienst zul
len des vrijdagsmorgens vroeg te Djakarta
arriveren en na een oponthoud van iets
meer dan een uur de terugvlucht via de
genoemde plaatsen aanvaarden.
De directie van de Nederlandse Maat
schappij voor de Walvisvaart deelt mee dat
de besprekingen met de Noorse en Japanse
vertegenwoordigers van de walvisindustrie
zijn geëindigd. Een van de Japanse onder
handelaars vertegenwoordigde het beken
de Mitsuiconcern, dat de verkoop van wal
vistraan in handen heeft. De andere Ja-
nanner vertegenwoordigde de walvisvaart
maatschappij Tayio Gyogyo. De eventuele
verkoop van de „Willem Barendsz" is in
het geheel niet ter sprake gekomen. Een
nieuw bod op de Nederlandse walvis
vaarder hebben de Noren niet meegebracht.
fill
Advertentie
Bezoekt heden en morgen de
AUTOMOBIEL
TENTOONSTELLING
BIMIJ-terrein t.o. Marktplein
IJmuiden
Haarlem - Telefoon 14160
Bloemendaal - Telefoon 54601
Advertentie
Verras Moeder met zo'n bijzonder
(zuiver roomboter)
Er staat er een te wachten bij
le KLAS BANKETBAKKERIJ
CENTRUM GALERIJ TEL. 6479
