Sterke voorstelling van
Zeven tegen Nippon"
Russisch orthodox kerkschip
„Noorderlicht" ingewijd
Ronde van de Haarlemmermeer
gewonnen door Kool (Delft)
Bende nozems in Notting Hill
stak een West-Indiër dood
Koning Boudewijn fleurt op
in de Verenigde Staten
Willem Ruys op wereldreis
Straf voor menseneters
in Kon^o verzacht
OVERLEG OVER KERNPROEVEN IN
GENEVE TOCH VOORTGEZET
Charly Gaul leidt in
Ronde van Italië
Kort nieuws
Première door Toneelgroep „Puck"
Voorbereidingscommissie
voor het Concilie
DliN SL» AU 19 MEI 195 9
O
Wielrennen
(Van onze correspondent in Brussel
Koning Boudewijn lacht.... De Belgen
lezen met stijgende verbazing en een tik
keltje trots, hoe de jonge, 28-jarige koning
in de Verenigde Staten lijkt te ontdooien.
In Detroit, waar vijftigduizend Belgen wo
nen, heeft hij een persinterview door
staan, dat de stijve heren van het proto
col van het hof van Brussel de schrik om
het hart zal hebben doen slaan. Op de
vraag wat hem belet met een ster uit Hol
lywood te trouwen, antwoordde koning
Boudewijn dat de Belgische verslaggevers
hiervan beter op de hoogte waren dan hij
zelf. maar hij gaf toe dat trouwen nu een
maal een normale zaak is en dat hij hier
aan wel degelijk denkt.
De Belgische minister van Buitenland
se Zaken, Pierre Wigny, heeft aan Ameri
kaanse journalisten verklaard, dat de
koning over een jaar of twee gehuwd zal
zijn. Van een verhaal, dat. hij naar een
klooster zou gaan, is dus blijkbaar niets
waar.
De Amerikaanse journalisten klopten
koning Boudewijn op de schouder, wat de
Belgische hofmaarschalk deed verbleken
maar de koning lachte vrolijk. Persfoto
grafen hebben hem een paar aanwijzingen
gegeven voor het hanteren van filmcame
ra en fototoestel, toen hij had verteld dat
hij zelf een enthousiast amateurfotograaf
is.
Na Detroit en Chicago is het gezelschap
in Dalles in Texas aangekomen. Daar
heeft koning Boudewijn een vlucht ge
maakt met een nieuw tweemotorig vlieg
tuig. Zo weten de Belgen, dat koning Bou
dewijn ook piloot is geworden. Waarom
kan in Amerika, wat in België niet mag?
vragen vele Belgen zich af. Het is hoog
tijd, dat de muur van het protocol, welke
het Belgische volk van het koningshuis
scheidt, wordt geslecht en dat de omge
ving van de koning wordt gedemocrati
seerd.
„Republikeinse commentaren"
(Reuter) Sommige Belgische kran
ten, zowel van rechts als van links, be
weren dat er spanning in ontstaan tussen
de Belgische koninklijke familie en de
regering. De rooms-katholieke rechtse
Vlaamse „Standaard" schrijft dat het
misnoegen meer gericht is tegen het hof
en de verwanten van koning Boudewijn
dan tegen het staatshoofd zelf. Dit mis
noegen zou ook toenemen in de Christe
lijke Volkspartij, die altijd achter de mo
narchie en ook achter koning Leopold
heeft gestaan, aldus het blad. De aanlei
dingen tot de ontevredenheid zouden zijn
dat koning Leopold zich met de politiek
ten aanzien van Kongo zou hebben be
moeid, dat de regering in het ongewisse
zou zijn gelaten over de regelingen voor
het aanstaande huwelijk van prins Albert
en prinses Paola Ruffo di Calabria en een
weigering om voor de kerkelijke huwe
lijksinzegening te Rome, in Brussel het
burgerlijke huwelijk te doen voltrekken.
Het Brusselse socialistische blad ,,Le
Peuple" schreef gisteren dat, anders dan
in 1950 ditmaal „de socialisten en de li
beralen niet alleen zouden staan bij het
wijzen op de gevaren van het negeren
van de beginselen welke in België de be
trekkingen tussen regering en dynastie
beheersen."- Het blad. zegt verder dat in
-de grote centra van het land partijloze „re
publikeinse clubs" worden gevormd. Ook
de „Standaard" schreef dat de ontstane
ontevredenheid tot „republikeinse com
mentaren" leidt.
LOS ANGELES (UPI) Op het vlieg
veld van Los Angeles werd de Belgische
vorst verwelkomd door de 22-jarige Cira
Serrof, die hem toeriep, dat zij al tien jaar
zijn correspondentievriendinnetje was. „Ja
dat weet ik", zei de koning, „ik wou dat
hij geen koning was", zei het meisje tegen
journalisten.
De Willem Ruys, het vlaggeschip van
de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd, dat
zaterdag aan zijn tweede reis rond de we
reld is begonnen, met als gegadigden voor
de gehele tocht de actrice en voordracht
kunstenares Charlotte Kohier en de 82-ja-
rige gepensioneerde onderwijzeres mejuf
frouw Neys uit Den Haag. De heer O. F.
baron Bentinck van Schoonheten ging aan
boord om zijn post als Nederlands gezant
in Nieuw Zeeland te gaan innemen.
Onder de passagiers bevinden zich 300
emigrerende Nederlanders en ongeveer
vijftig grootouders, die kinderen en klein
kinderen in Nieuw Zeeland of Australië
gaan bezoeken.
In Southampton zal het gebalsemde stof
felijk overschot van de sultan van Johore
met enige plechtigheid aan boord worden
geplaatst en in Singapore, voordat het
schip in de haven aldaar aankomt, op de
buitenrede door de Britse marine worden
overgenomen en naar Johore gebracht. De
sultane, prinses Mariam en het gevolg ver
gezellen het stoffelijk overschot van de
sultan, die tijdens zijn verblijf in Engeland
overleed.
Mgr. A. Bloom, bisschop-coadjutor van
de Russische orthodoxe kerk in Londen,
tijdens de inwijding van het kerkschip
„Noorderlicht" in Haarlem.
De bisschop-coadjutor van de Russische
orthodoxe kerk in Londen, mgr. A. Bloom
heeft op de morgen van tweede pinkster
dag het kerkschip „Noorderlicht", gelegen
in het Spaarnc in Haarlem, plechtig ge
opend. Dit schip staat ten dienste van de
voornamelijk vrouwelijke leden van dc
Russische orthodoxe kerk in Haarlem en
omgeving. Eens per maand zal hier een
dienst worden gehouden.
Voordat de bisschop het kerkschip, dat
afkomstig is uit Rotterdam en daar reeun
een grote wijding heeft gehad, betrad,
werd hem als symbool van welvaart een
doek met brood en zout aangeboden. De
bisschop voerde vervolgens de zgn. klei-
(Van onze correspondent in Brussel
De Belgische pers in Kongo heeft veel
aandacht besteed aan een geval van men-
seneterij, dat dezer dagen voor het ge
recht van Coquilhat werd berecht. Twee
inheemsen en hun echtgenoten hadden
een negerin gedood, die niet uit hun ge
bied afkomstig was. Zij werd ..volgens de
plaatselijke gebruiken" in stukken gesne
den en met toevoeging van allerlei krui
den gekookt en opgepeuzeld. De beide
mannen zijn veroordeeld tot levenslange
hechtenis en hun echtgenoten tot respec
tievelijk 15 en 20 maanden dwangarbeid.
Twee jonge knapen, die aan de maaltijd
hadden deelgenomen, werden tot respec
tievelijk 2 en 3 jaar gevangenisstraf ver
oordeeld.
Het hof van appèl heeft de straffen ech
ter verminderd. Tien jaar dwangarbeid
voor een der mannen, terwijl de straffen
van de vrouwen werden verminderd tot
6 en 8 maanden dwangarbeid. De jongens
werden tot twee jaar dwangarbeid veroor
deeld.
Sedert die affaire wordt de streek Kara-
wa door de negers als onveilig beschouwd.
In Neder-Kongo is gisteren een groepje
van zes blanken door een menigte van dui
zend negers aangevallen en mishandeld,
daar een Europeaan een inheemse vrouw
dodelijk had aangereden. De gendarmen
hebben op het nippertje kunnen beletten,
dat de blanke chauffeur gelyncht werd.
In een verklaring heeft de gouverneur-
generaal van Kongo intussen bevestigd,
dat de verkiezingen voor de gemeentera
den, de gewestelijke raden en provinciale
raden voor het einde van dit jaar zullen
worden gehouden.
Een aantal jonge intellectuele negers
zal aan de universiteit van Leopoldstad
een versnelde opleiding krijgen om latei-
bij het gouvernement-generaal hoge func
ties te bezetten. Aldus verklaarde de gou
verneur-generaal dr. Hendrik Cornelis.
Men wil klaarblijkelijk door deze maat
regel een herhaling van de onlusten van
januari voorkomen, maar de geesten zijn
in Neder-Kongo nog zeer onrustig. Ge
vreesd wordt dat de verkiezingen aanlei
ding zullen geven tot nieuwe onlusten.
GENèVE (Reuter) De Amerikaanse
en Britse vertegenwoordigers op de con
ferentie in Genève over een verbod van
kernproeven hebben hun vertrek uit Zwit
serland uitgesteld met het oog op onder
handelingen die gaande zijn over de mo
gelijkheid van nader technisch overleg. De
Amerikaanse, Britse en Russische ministers
van Buitenlandse Zaken zullen vandaag
kwesties die- verband houden met een ver
bod van kernwapenproeven, bespreken, zo-
is in gezaghebbende kringen meegedeeld.
De conferentie is de vorige week tot
8 juni verdaagd, zulks wegens de mi
nisterconferentie, doch onmiddellijk na de
verdaging kwam overleg op gang over een
westelijk voorstel om technici verslag uit
te laten brengen over:
1. De controle van kernproeven op gro
te hoogte.
2. De nieuwe wetenschappelijke gegevens
over ondergrondse kernontploffingen.
3. Het vaststellen van wetenschappelij
ke maatstaven voor het interpreteren van
gegevens die controleposten verstrekken.
Premier Kroesjtsjev heeft in een brief
aan president Eisenhower ingestemd met
een bijeenkomst van deskundigen ter be
studering van het eerste van deze drie
punten. De Verenigde Staten en Groot-
Brittannië zouden hierop maandag heb
ben geantwoord dat zo'n bijeenkomst wei-
punt wordt besproken. De Russische mi
nister van Buitenlandse Zaken, Gromyko
heeft hierover maandag met zijn Britse
collega, Selwyn Lloyd, geconfereerd.
Lloyd had daarna een onderhoud met
Herter. De Amerikaanse onderhandelaar
op de conferentie over dc kernproeven,
Wadsworth. verklaarde zondag te geloven
dat de Russen een verdrag wensen. Hij
denkt dan ook dat men tot een verdrag
zou kunnen komen als de besprekingen
maar lang genoeg met geduld en goede
trouw worden voortgezet.
McElroy onderweg
WASHINGTON (UPI) De Amerikaan
se minister van Defensie, McElroy, wordt
morgen in Genève verwacht. Naar ver
luidt zal hij ook beschikbaar zijn om te
adviseren bij het overleg inzake de kern
proeven. Aanvankelijk zou hij al op 8 mei
zijn vertrokken, maar door het overlijden
van onderminister Quarles moest hij zijn
reis uitstellen. President Eisenhower heeft
maandag de minister van Marine, Gates,
benoemd tot opvolger van Quarles. McEl
roy heeft maandag voorts de vroegere
voorzitter van de commissie van stafchefs
admiraal Radford, die met pensioen was,
in actieve dienst geroepen als adviseur.
De huidige voorzitter van de commissie
van stafchefs, generaal Twining, is de vo-
ne wijding uit, bestaande uit reinigmg van
de altaartafel, zegening vai; de kleden en
aankleding van het altaar. In processie
werden de relieken binnengebracht, die
op het altaar een plaats kregen. Hierna
zegende mgr. Bloom het kerkschip. Bij
de plechtigheden assisteerden de archi
mandriet Dionissios, deken van de Russi
sche orthodoxe kerk in Nederland, en
aartspriester I. Susemihl, pastoor van de
ze kerk in Den Haag. Een koortje van le
den uit Rotterdam zong gezangen en psal
men.
In een korte toespraak zei mgr. Bloom:
„Uw geloof en liefde tot God geven hem
in deze kleine kerk een goede woning.
Christus zoekt in deze wereld een herberg.
Hij heeft die in uw zielen gevonden. Deze
plaats is geen bescheiden menselijk ver
trek. Want elke plaats waar de Heer woont
is in een paradijs veranderd. Laat ieder
die deze kerk betreedt, zijn zonden buiten
laten".
Na deze inwijding, volgde de viering van
de h. liturgie, 's Middags werd in het Chris
telijk militair tehuis aan de Jansweg een
receptie gehouden. Ondermeer bood de
voorzitter van de Oecumenische raad in
Haarlem, ds. W. M. van Asperen, hier zijn
gelukwensen aan.
De 21-jarige semi-prof Kool uit Delft, die by elke serieuze ontsnapping betrokken
was en daarbij een grote activiteit aan de dag legde, is er na een fraaie solovlucht
in geslaagd om de Ronde om de Haarlemmermeer op zijn naam te brengen. Kool heeft
deze overwinning geenszins cadeau gekregen. Want (oen hij in de omgeving van de
Kagerplas uit een ten ondergang gedoemd kopgroepje ontsnapte, moest er nog zo'n
25 kilometer gefietst worden naar de finish in Zwanenburg. En in die slotfase van
de stryd hebben vooral Coen Niesten en Maarten Breure hem nog ernstig bedreigd.
Hun actie werd evenwel geremd door de „oude" Van Straten die zijn beurt om kop
te nemen regelmatig voorbij liet gaan. Nochtans leek Kool by de Nieuw Brug onder
de Schipholweg, teen hy met een kleine inzinking worstelde, door de drie jagers te
worden ingelopen. Maar in de „kronkels" rond het Fort dc Liede was Kool deze
inzinking te boven en zodoende kon hy zyn riskante solovlucht toch nog met
succes bekronen.
Zoals gewoonlijk als er een groot veld
renners er waren 150 vertrekkers
van start gaat, werd het begin van deze
ronde gekenmerkt door lekke banden, een
klein valpartijtje bij de Sloterbrug en het
afhaken van de zwakkere broeders van
de hoofdmacht. Aan serieuze uitlooppogin
gen werd nog niet gedacht. Daarvoor lag
trouwens het tempo veel te hoog. Werke
lijk strijd werd er pas geleverd toen de
helft van de 180 kilometer lange koers er
op zat. De semi-profs Steenvoorden, Nies
ten, Kool, Van der Putten en Wuurman
vormden met de amateur Mesters een
kopgroepje, dat een actie om terreinwinst
ondernam. De strijdvlam laaide toen hoog
op, want het peloton wenste zich nog niet
gewonnen te geven. Het gevolg hiervan
was, dat op de Ringdijk tussen Sassenhcim
en Bennebrock de kanshebbers en de kans
lozen definitief werden gescheiden. Dooi
de ontketende jachten op de vluchtelingen
speelden er zich op dit traject waar Van
der Putten door een lekke band uit dc kop
groep verdween enkele kleine wieier-
drama's af. De als favoriet voor de
„Schip-hol-trofee" gestarte militaire ploeg
reeds aangeslagen door pech van favo
riet Hugens en Kouwenhoven kreeg van
deze drama's ruimschoots zijn deel. Coen
Visser werd in een valpartijtje betrokken
en Ab van Egmoncl bleek met zijn wapen
broeders Hoekstra, Van Dijk en Harings
niet langer bestand tegen het hoge tem
po. Met alleen Sythoff, Solaro en Bruinen
berg nog in de voorste gelederen was het
verlies van de kostbare trofee welhaast ze
ker.
Voor Wuurman wercl de strijd in het kop
groepje te machtig en ontgoocheld ver
dween hij naar de achterhoede. Bij de
tweede doorkomst in Zwanenburg hadden
Steenvoorden, Niesten, Kool en Mesters
een voorsprong van 28 seconden. Maar
voor een nieuwe aanval van het peloton
moesten zij bij Schiphol (137 km.) het
hoofd buigen. Toen de jacht st.il viel ging
Niesten alleen door. Men liet hem echter
niet gaan. Weer Kool en Steenvoorden
openden met Beers, Snijder, Sluis en jon-
gejan de jacht op de sterke Beverwijker.
Door deze actie was ook het peloton weer
heel dicht genaderd en in de contreien van
de Oude Wetering was de capitulatie van
de pas gevormde kopgroep een feit. Nu
bleef Kool echter alleen de onderbroken
opmars voortzetten en daarmee legde hij
de basis voor zijn uiteindelijke overwin
ning. Er moest weliswaar nog 25 kilome
ter gefietst worden, doch dat bleek de
kleine Delftenaar niet te deren. Hij greep
tijdens zijn vlucht naar het grootst moge
lijke „verzet" en wist zodoende zijn be
lagers Niesten, Breure en Van Straten op
afstand te houden. Ook het peloton, dat tot
13 man was geslonken en waarin Piet
Steenvoorden (vorig jaar winnaar) bij Lis-
se door een lekke band werd getroffen en
na een felle achtervolging opnieuw aan
sluiting wist te bekomen, kon Kool niet
meer bedreigen. Doordat Solaro en Brui
nenberg zich in deze slotfase van de strijd
niet in het peloton wisten te handhaven,
verspeelde de militaire ploeg er zijn laat
ste kans op de ploegprijs mee. Deze werd
nu tot grote opluchting van de organise
rende „Bataven" oen prooi van het eigen
team.
De uitslag luidde: 1. B. Kool, Delft, de
180 kilometer in 4 uur 31 min. en 58 sec.;
2. op 16 sec. C. Niesten, Beverwijk; 3. M.
Breure, Rotterdam; 4. G. van Straten,
Schiedam; 5. op 3 min. en 24 sec. A. Jon-
gejan, Rotterdam; 6. J. Mesters, Den
Haag; 7. J. Corstjens, Budel: 8. P. Steen
voorden, Heemstede; 9. M. Snijder, Half
weg; 10. A. Sluis, Badhoevedorp; 11. P.
Rijsbergen, Tilburg; 12. J. Beers, Zaan
dam, 13. K. de Jongh, West Graftdijk; 14.
M. Verwijlen, Somcren; 15. H. Zilverberg,
Goirle.
Clubklassering: 1. „De Bataaf", Half
weg (Snijder, Sluis en Enfhoven) met 43
pnt.; 2. „Wilhelmina", Eindhoven met 50
pnt.; 3. Militaire ploeg met 57 pnt.
Rik van Looy heeft zaterdag de eerste
etappe van de 42ste Ronde van Italië ge
wonnen. Dc Belg legde de 135 km van
Milaan naar Salsomaggiore af in 2 uur 58
min. 47 sec., wat neerkomt op een gemid
delde van 45,306 km/u.
De uitslag was: 1. Van Looy (Belg)
2.58.47, 2. Vannitsen (Belg.) 3. Poblet. (Sp.),
4. Fantini (It.), 5. Albani (It.), 6. Van Wijns-
berghen (Belg.), 7. Benedetti (It.), 8. Magni
(It.), 9. Martini (It.), 10. Darrigade (Fr.)
allen in dezelfde tijd als Van Looy.
De uitslag van de tweede etappe luidde:
I. Anquetil (Fr.) 22 km in 27 min. 46 sec.
(gem. 47.539 km/u); 2. Graf (Zwits.) 28.11;
3. Baldini (It.) 28.25; 4. Ronchini (It.) 29.03;
5. Nencini (It.) 29.06; 6. Chalesi (It.), 29.10;
7 Defilippis (It.) 29.15; 8. Gaul (Lux.) 29.16;
9. Maule (It.) 19.18; 10. Fornara (It.) 29.21.
Het klassement van dc derde etappe
SalsomaggioreAbetone (180 km) van de
Ronde van Italië luidt: 1. Charly Gaul
(Lux.) 4 uur 56 min. 52 sec., 2. Hoevenaers
(B.) op 22 sec., 3. Rik van Looy (B.) op 42
sec., 4. Carlo Arzini (It.) op 1 min. 22 sec.,
5. Junkermann (Did.) op 1 min. 32, 6. Gim-
mi (Zwits.) op 1 min. 35, 7. Megg (Zwits.)
op 1 min. 48, 8. Zamboni (lit.) op 2 min. 15.
Na de derde etappe luidt het algemene
klassement: 1. Gaul (Lux.) 8 uur 25 min.
12 sec., 2. Van Looy (B.) op 1 min. 8 sec.,
3. Anquetil (Fr.) op 1 min. 27 sec., 4.
Rügg (Zwits.) op 2 min. 3 se c., 5. Hoeve
naers (B.) op 2 min. 12 sec., 6. Junkermann
(Did.) op 2 min. 19 sec., 7. Arzini (It.) op 2
min. 20 sec., 8. Conterno (It.) op 2 min.
29 sec., 9. Ronchini (It..) op 2 min. 50 sec.,
10. Zamboni (It.) op 2 min. 50 sec.
WIELRENNEN. De Amsterdammer Peter
Post heeft op de eerste pinksterdag met
veel machtsvertoon 2 van de 3 wedstrij
den met Derny-gangmaking op de wie
lerbaan „Duinhorst" in Wassenaar gewon
nen. Hij won de wedstrijden over 25 en
35 ronden en werd tweede in de race over
50 ronden. In het eindklassement eindigde
hi.' als eerste met 14 punten.
(Van onze correspondent in Londen)
In het sedert de rassenonlusten van vo
rige herfst beruchte Nottinghill district in
West-Londen, heeft een groep nozems in
de nacht van zaterdag op zondag een 32-
jarige kleurling, Kelso Benjamin Co
chrane, afkomstig uit Jamaica, overwel
digd en met messteken zo ernstig gewond,
dat hij kort na aankomst in het ziekenhuis
is overleden. Dit nieuwe drama heeft de
openbare mening in Engeland diep ge
schokt. Het is een symptoom van door
fascistische groepen kunstmatig aange
wakkerde rassenstrijd. Sir Oswald Mosley
de Engelse Mussert, die het kort na de
HET ZATERDAG in dit blad reeds uit- het slachtoffer zit iets dierlijks,
voerig aangekondigde, in Engeland sinds
maanden onverminderd succesrijke stuk
„Zeven tegen Nippon" van de nog geen
dertigjarige Willis Hall is in de Haar
lemse Schouwburg door „Puck" in Neder
landse première gebracht. Van de toneel
spelen, die de lotgevallen van soldaten
tijdens de tweede wereldoorlog lol onder
werp hebben, is dit zonder enige twijfel
tot dusver het beste. Het is waarschijnlijk
vooral op grond van de kwaliteit, dat men
hier en daar zelfs een vergelijking m.et.
Journey's Endvan R. C. Sheriff uit het
begin van de dertiger jaren heeft ge
maakt (in ons land door Eduard Verkade
als „De lange reis" vertoond). Van held
haftigheid bij de noodgedwongen avon
turen is echter geen sprake. Zelfs van
vaderlandsliefde niet. Willis Hall is een
pacifist met uit ervaring en mensenkennis
verworven recht van spreken. Hij onder
scheidt zich van geestverwanten, doordat
hij geen stellingen opwerpt om van daar
uit verontwaardigde verhandelingen af te
vuren. Het betogende element is volstrekt
afwezig. Hij laat alleen maar zién, genoeg
of liever: suggestief genoeg om de
toeschouwer een gevoelige les te leren (en
dat is altijd treffender dan hem verstande
lijk de les te lezen). Hij laat zien, dat de
oorlog een afschuwelijk vernederend, ver
achtelijk bedrijf is.
ALS MEN DIT STUK bij een bepaald
genre wil indelen, dan moet men zeggen:
het is anti-romantisch. Het rekent af met
de valse illusies, die nog altijd worden
gepropageerd, in het bijzonder met de
leuze dat de werkelijke militaire dienst,
dus als het erop aankomt, van een jongen
een man zou maken. Om de overtuigings
kracht van zijn onuitgesproken naar on
miskenbare bedoeling te versterken,
heeft hij zich evenwel terecht bediend
van een romantisch procédé, dat men
kent uit de sensatiespelen, waartoe ook
de thrillers behoren: dat van het isole
ment. Een Britse patrouille, bestaande
uit zeven genummerde manschappen,
komt in een verlaten hut in de rimboe
van Malakka tot de schrikbarende ont
dekking door de voorhoede van de naar
Singapore oprukkende Japanners van de
hoofdmacht te zijn afgesneden. Zij heb
ben echter één verdwaalde tegenstander
krijgsgevangen gemaakt. Het dilemma
is nu: moeten zij hem meenemen bij hun
poging om langs sluipwegen hun basis
kamp te bereiken, of is het veiliger hem
af te maken? Twee uur lang houdt Willis
Hall ons gespannen bezig met de harts
tochtelijke „gedachten"-wisseling hier
over, waarbij ten slotte van begrippen
als kameraadschap en naastenliefde
maar heel weinig houdbaar blijft, om
van waardigheid maar te zwijgen. Gewo
ne aardige jongens komen te verkeren in
een situatie, waarin verdeeld besef van
verantwoordelijkheid, eerzucht, angst en
drang tot zelfbehoud om de voorrang
strijden. Het beestachtige is niet lan
ger iets, dat alleen aan de ongekende
vijand wordt toegeschreven, het deelt
zich steeds dieper invretend aan de eigen
wapenbroeders mee. Zelfs in de tot uiting
nig zin heeft als niet tevens het tweederige week wegens longkanker geopereerd.komende bewijzen van medelijden met
maar
dan van de goede kant.
BIJ HET OPGAAN van het doek ziet
men een vermoeide sectie binnenkomen.
Zolang zij zich van geen gevaar bewust
zijn, weten de soldaten zich in de omstan
digheden te schikken. Zij zijn gestuurd,
zij hoeven geen beslissingen te nemen, zij
kunnen hun onbehagen afreageren in op
gewonden scheldpartijen van kwajon
gensachtige luidruchtigheid. Dat zij ver
van de beschaving verkeren, kan men uit
de grofheid van hun uitbarstingen van
humor vernemen. Zij blijven verbonden
door hun onderworpenheid aan de tucht
en hun verlangen naar huis en de bescher
ming van het hoofdkwartier. Hun opvat
tingen van plicht mogen verschillen, zij
moeten uiteindelijk dezelfde bevelen Ge
hoorzamen en hebben op een enkele uit
zondering na de aan afkeer grenzende
verveling en onlust gemeen. Maar als zij
onverwacht van aangezicht tot aange
zicht moeten beschikken over andermans
leven en zichzelf door de dood in de na
bijheid bedreigd weten, dan vormen zij
alleen nog maar een eenheid in de orga
nisatorische zin van het woord. De tegen
stellingen worden gewelddadig verscherpt.
Het lachen, waartoe in de eerste akte
royaal aanleiding is geweest, vergaat
iedereen.
..ZEVEN TEGEN NIPPON" (in de
Nederlandse titel ontbreekt de sarcasti
sche toespeling op de zegewens van het
marslied „The long and the short and
the tall") is met voortvarend vakman
schap en in kernachtige dialogen ge
schreven. Dat het zo knap gemaakt is, "lot
en met de dosering van natuurlijke ont
spanning als het ware volgens de regels
van de handboeken der dramaturgie, zou
tot de veronderstelling kunnen leiden dat
de handigheid ten koste van de eerlijkheid
is gegaan. Daarvan dunkt mij geen spra
ke. Ik heb slechts één bezwaar, namelijk
dat de laatste scène de overgave van
de slechts op promotie bedacht zijnde kor
poraal als een offer aan de eisen van
de compositie kan worden uitgelegd. Bo
vendien verzwakt dit effect iets te opzet
telijk de uitwerking van het pricipieel
aan de orde zijnde. Met bewonderens
waardige economie zijn de optredende
personen van voldoende karakteristieke
eigenschappen voorzien om het gekweek
te inzicht emotioneel te verdiepen. Aan
vertaler Alfred Pleiter komt het eigen
aardige compliment toe, dat hij blijk heeft
gegeven van grote virtuositeit in het vin
den van Nederlandse krachttermen en
schuttingwoorden, die nu eenmaal thuis
horen in het militaire kader.
REGISSEUR ERIC VAN INGEN heeft
voortreffelijk werk geleverd. Hij is erin
geslaagd een geenszins uit prominenten
van ons toneel bestaand ensemble een
grotendeels sterke voorstelling te laten
geven, waarbij vrijwel alle figuren zo
als dat heet uit de verf zijn gekomen.
De auteur, die bij de première zelf kwam
danken voor het applaus, heeft zijn zin
behoorlijk gekregen. Uitblinkers waren
naar mijn mening Piet Römer en Bob
Verstraete, de laatste meer door zijn we-
Bob Verstraete in „Zeven
Nippon".
Legen
zenlijke autoriteit dan door zijn rolkennis.
de eerste door zijn in aanhankelijkheid
verkerende bemoeizucht, waarbij hij ook
zijn parodistisch talent kon uitspelen.
Leen Jongewaard zorgde voor wat aan
doenlijke vertedering door de kinderlijke
grootspraak over amoureuze belevenissen,
waar Jan Hundling de kunst van vader
lijk luisteren tegenover stelde. Wim van
den Heuvel illustreerde de Schotse zunig-
heid door op z'n Gronings uitgangen af
te bijten en overwon geleidelijk een zeke
re krampachtigheid bij de typering van
de stugge verdediger van voorschriften.
Will van Seist; gaf de man uit Wales een
boerse allure en Eric van der Donk moet
zich hoeden van de korporaal geen mar
qué uit een melodrama te maken. In Lodi
Neervoort heeft men iemand gevonden
met het uiterlijk van een Japanner, die
de schuchter doorbrekende sympathie
aannemelijk deed zijn, maar niet geheel
de angst plastisch wist uit te beelden. In
tussen is het een niet geringe prestatie
om een hele avond zwijgend te doen als
of men niets verstaat zonder voor een on
nozele te worden aangezien.
„Puck" heeft het seizoen besloten met
een ongemeen belangwekkende en boei
ende gebeurtenis. Nog een kleine techni
sche wenk tot besluit: de laatste uit de
radio opklinkende woorden voor de pauze
„Wij komen jullie afmaken" waren
voor dc meeste bezoekers onverstaan
baar. Maar dat is een kleinigheid, die ge
makkelijk te verhelpen zal zijn.
David Koning
VATICAAN (AFP) Paus Joannes
XXIII heeft zaterdag een eerste commis
sie ingesteld ter voorbereiding van het
Concilie dat vermoedelijk over twee jaar
zal worden gehouden. De commissie, die
onder leiding staat van de kardinaal
staatssecretaris Domenico Tardini, zal
suggesties en raadgevingen van de bis
schoppen inwinnen en de mening van de
verschillende departementen van het cen
trale kerkbestuur in Rome vragen
oorlog op de Joodse wijken van Londen
had gemunt, maar daar het onderspit
heeft gedolven, probeert thans de sociale
spanningen, opgewekt door de immigratie
van duizenden kleurlingen uit het arme
Jamaica, die in Londen werk hebben ge
vonden of hopen te vinden, politiek uit te
buiten.
Een beweging, genaamd „Houdt Enge
land blank", heeft zelfs een hoofdkwartier
in de kleurlingcnwijk opgericht en agiteert
daar met huis-aan-huis verspreide pam
fletten, Ook andere methoden van ophit
sing tegen de doorgaans vredelievende en
rustige West-Indiërs worden gebruikt.
Mosley zelf hield kort geleden een tegen
de kleurlingen opruiende redevoering.
Na de relletjes van vorig jaar is het po
litietoezicht in deze buurt verscherpt,
maar de politie kan natuurlijk niet overal
tegelijk zijn. De haveloze omgeving van
Notting Hill met zijn vele vervallen hui
zen vormt een uitgelezen oord voor het
jeugdige straatgespuis. Onder het groep
je, dat Cochrane aanviel, waren jongens
van ten hoogste vijftien of zestien jaar.
De aangevallene, die met een arm in gips
liep, kwam juist van het ziekenhuis, waar
hij de arm had laten behandelen. Hij stond
bekend als iemand die hard werkte en zou
in juni gaan trouwen met een leerling-ver
pleegster. De bende nozems, die plotse
ling uit een leegstaande winkel te voor-
schijnkwam, sneed hem de pas af en met
de kreet „He, Jim Crow". Het was met
deze uitroep, dat vorig jaar de straatge
vechten waren begonnen, waarbij niet min
der dan twee duizend personen waren ver
wikkeld. De aanval op Cochrane was voor
bij in een paar minuten. Hij werd ster
vende op het trottoir aangetroffen. Co
chrane wordt beschreven als een bedaar
de jongeman, die teruggetrokken op zijn
kamer woonde. Hi.i had zaterdagavond
laat zijn woning verlaten om de dokters
te vragen de pijn in zijn arm te stillen.
Zij hielpen hem, maar terugkerend kreeg
hij vlak bij zijn woning hot mes in de borst
gestoken. Zijn dood heeft een golf van haat
onder de gekleurde bevolking tegen de
blanken doen oprijzen.
Het geval staat niet op zichzelf. Nadat
de toestand enkele maanden geleden ge
kalmeerd scheen, hebben de facisten niet
stil gezeten. De atmosfeer werd toen het
voorjaar zijn intrede deed steeds meer ge
spannen, want gezien de overvolle krotten,
die de negers in Londen bewonen, in de
hand gewerkt door de woekerhuren, lokte
het mooie weer en dc lange avonden de
bevolking de straal op. waarbij botsingen
steeds talrijker werden. Vrijdagavond
werden daarbij twee politieagenten ge
wond. Bijna elke avond wordt er gevoch
ten, al laten de nozems doorgaans hun
dolken, flessen en scheermessen, die zij
in de herfst hebben gebrukt, tot nu toe
thuis.
De politie is naar aanleiding van het ge
beurde thans extra versterkt. Overval
auto's staan op straathoeken, agenten pa
trouilleren met z'n tweeën. Surveillance
wagens rijden af en aan.
Lagerhuisleden hebben juist de afgelopen
week Butler, de minister van binnenland
se zaken, gewaarschuwd dat er weer iets
broeide en verzocht de politie uiterste
waakzaamheid te laten betrachten. Butler
heeft thans een aantal nieuwe maatrege
len genomen. In Notting Hill en het aan
grenzende Parldington wonen niet minder
dan tien duizend West-Indiërs. Al doen de
autoriteiten hun best verder onheil te
voorkomen, deze door onverlaten aange
stichte rassenstrijd werpt een ernstige
smet op Engelands reputatie van ver
draagzaamheid.
LONDEN (Reuter) Vertegenwoordi
gers van Afrikaanse en Westindische ver
enigingen in Londen hebben maandag aan
premier Macmillan een brief gezonden,
waarin zij verklaren dat de „gekleurde
burgers van het Verenigd Koninkrijk en
mogelijk in het gehele gemenbest hun
vertrouwen hebben verloren in het ver
mogen van de overheid om hen te be
schermen". Voorts heeft het comité van
Afrikaanse organisaties in Londen be
kendgemaakt, dat het de regeringen van
Ghana, Nigeria, Soedan. Guinea, India en
de Westindische federatie om „inmen
ging" heeft gevraagd.
