ESS>13.
De sport in de beeldende kunst
DULLES WERD DIPLOMAAT,
ZOALS ZIJN GROOTVADER
iw A
IJmond-agenda
Amerikaanse senatoren spelen
een dubbele rol
Oostduitse spionnen drongen
als vluchtelingen binnen
Expositie van mobiles en
stabiles van C aider
FELTA lus Bouclé
Zijn vader wilde dat zijn zoon,
evenals hijzelf, predikant werd
Telegraferen via satellieten
IN MUSEUM FODOR
Mannenkoren gaven
lustrumconcert
Sjklovski: theorie was
geen aprilmop
Zeven dagen feest in Assen
Opbouwende critiekmaar ook heksenjacht
IJsland neemt niet deel
aan Atlantisch Congres
CLARE BOOTHE LUCE:
Een engel met een angel
VI AAN DAG 2 5 MEI 195 9
u
Tot 1 juni is in het Museum. Fodor te
Amsterdam een tentoonstelling te zien
van een selectie uit de inzendingen van de
mededingers naar de prijs voor 1959 voor
een beeldend kunstwerk, dat de sport tot
onderwerp heeft of beter gezegd mis
schien een werk dat door de sport ge
ïnspireerd werd. Want men ontmoet hier
een en ander dat nauwelijks of niet door
de gemiddelde sportliefhebber herkend zal
worden. Ik denk aan een plastiek van Ro-
mijn en een dicht daarbij geplaatst werk
van de schilder P. A. van Leeuwen. Om
dat we weten dat het hier om de sport
gaat is de met de eerste prijs bekroonde
prent van H. van Kruiningen nog wel dui
delijk genoeg. Op een andere expositie zou
zonder vermelding van de titel niet ieder
direct zien dat deze graficus bedoelde een
zeilwedstrijd te verbeelden. Van Krui-
ningens werkstiLk is mooi verzorgd wat het
uiterlijk betreft. Maar ik prefereer het
schilderij naar roeiers van A. v. d. Eist,
dat ver in de richting van abstracte kunst
gaat, maar wat de beweging aangaat toch
veel sprekender is.
En zoals het meestal vergaat met het
bepalen van prijzen: we zijn het niet met
de jury eens. Ek van Zantens balspelers
mochten we al bewonderen op de tentoon
stelling ..Prix de Rome" in de Akademie.
De jury kon trouwens ook iets voelen voor
een werkje van de beeldhouwer A. Riet
broek, evenals van A. Jansma. Dat is het
aardige van zo'n tentoonstelling: men
heeft de kans op kennismaking met
vermoedelijk meestal jonge talenten.
Dat is onder anderen Marte Röling, wier
schaatsenrijders met zeilen ook de aan
dacht van de jury trokken.
De beeldend kunstenaar heeft blijkbaar
maar weinig belangstelling voor de sport
en de uitreiking van prijzen heeft die be
langstelling ook niet vergroot. Want het
aantal inzendingen van enigszins verant
woorde kwaliteit moet dit keer geringer
zijn geweest dan vorig jaar. De tentoon
stelling is dit keer beperkter van omvang.
Bovendien ontmoet men een overigens
fraaie prent van C. J. Basart van vis
sers in een café en andere zaken in deze
geest. Dat herinnert ons aan het feit dat
wanneer men aan vele artiesten vraagt of
ze mogelijk ook sport bedrijven, men vaak
tot antwoord krijgt: Ja, hengelsport.
Hoewel zelf mogelijk ook te weinig be
langstelling voor de sport koesterend, heb
ik deze tentoonstelling zo veel mogelijk
getracht te zien door de ogen van de lief
hebber. En zo noteerde ik dan toch wel
enige aantrekkelijke zaken. Daartoe be
hoort de plastiek van F. Verhaak. In de
buurt daarvan een aquarelletje van een
harddraverij van T. L. M. Wieringa. Ver
der een even aan de douanier Rousseau
herinnerend schilderijtje met korfbal
spelers. Liefhebbers van de wielersport
zullen zich wel beledigd voelen door de
houding van de renners op Dassens grote
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
In Amsterdams Stedelijk Museum
Tot 22 juni wordt in het Stedelijk Mu
seum te Amsterdam een tentoonstelling
gehouden van de bekende mobiles van
Calder en de minder bekende stabiles van
deze uit Canada gekomen figuur. Wie mo
gelijk nog nooit van Calders mobiles ge
hoord mocht hebben zal met grote waar
schijnlijkheid toch wel kennis gemaakt
hebben met de principes van dit werk. Die
mobiles zijn samenstellingen van reeksen,
in balans aan stangen of stevig ijzer draad
hangende, metalen platen of plaatjes van
gelijke of verschillende vormen en grootte
of gewicht.
Calders speelse vondst was zo eenvoudig,
dat we niet eens weten of voor hem al iets
dergelijks was toegepast, en door die een
voud werd van zijn vondst meteen ge
profiteerd door de ontwerpers van re
clame. In vele kruidenierszaken en slijte
rijen wordt onze aandacht op diverse ar
tikelen gevestigd door in die zaken meest
al opgehangen grapjes, welke door tocht
of anders veroorzaakte luchtstromingen
bewogen worden. Het is dan ook niet juist,
dat enkele van Calders mobiles in het
museum in een vitrine werden geplaatst,
want ze moeten kunnen bewegen door ze
eventueel aan te raken. Het plezierigste
zou zijn, wanneer bij het lichte botsen iets
als een klokkespel begon te klinken. Met
een sneer naar sommige moderne muziek
zou men kunnen zeggen dat de geprodu
ceerde klanken al even ..modern" zijn als
Calders beweeglijke sculptuur dat is: nog
al rauw en herinnerend aan het doen van
de vaatwas. Persoonlijk vind ik sommige
kleinere zaken beslist wel aantrekkelijk,
maar ik heb in eigen interieur liever een
plant. Op een groot gazon in de tuin kun
nen zij voldoen. Meer dan louter decora
tieve betekenis hebben zij niet.
In het beste geval geldt het bovenstaan
de ook voor Calders stabiles: echte ab
stracte plastieken van hard ijzeren, in ver
schillende vormen gesneden en zwart ge
schilderde, aaneengeklonken of -geschroef
de platen. In het beste geval schrijf ik,
omdat deze plastieken soms wel enige
zeggingskracht hebben. De zo eigentijdse
vormen kunnen indrukwekkend zijn in
dreigende zin. Ik kan me deze zaken zeer
wel voorstellen in het landschap of op
plaatsen in de stad. Maar plezierig zal de
werking, die in een groter geheel daarvan
uitgaat, vermoedelijk toch niet zijn. Men
kan Calders werk op deze tentoonstelling
namelijk nooit zo zien als Calder zijn crea
ties zag. De zalen zijn daartoe niet ge
schikt, al heeft men bij de opstelling ge
daan wat men kon om er iets van te
maken.
Het belangrijkste is. dunkt mij, Calders
vondst. Voor zijn kwaliteit als beeldhouwer
(om maar deze benaming te gebruiken) is
een uit 1914 daterend met ijzerdraad ge
modelleerd portret niet bepaald een aan
beveling. Een illustratie bij de fabels van
Aesopus schenkt al even weinig ver
trouwen. Het op de wijze van Matisse
neerschrijven in een enkele lijn doet gauw
charmerend aan. De beroemde Jean Coc-
feau wist met zijn slappe geteken al zo
vele te epateren. Calder ontbreekt het
echter vermoedelijk nog aan diens esprit.
Bob Buys
doek, dat ook op zichzelf weinig houding
vertoont. Men kan zich wel voorstellen dat.
een kunstenaar wat hij als excessen in dc
sport voelt aan de kaak wil stellen, maar
Dassen maakte me dat toch niet geheel
duidelijk. De liefhebber zal in ieder geval
meer voelen voor Bottema's renners. De
jury deed dat ook. Stekelenburgs belang
stelling voor de autosport vermeldden we
al bij de bespreking van diens eigen ten
toonstelling bij M. L. de Boer. Ik kan me
voorstellen dat men in zijn werk eerder
een auto-ongeluk ziet. Maar die indruk heb
ik als leek ook wel gehad bij het zien van
filmreportages, waarin alles toch goed af
liep. In een echte picturale beweeglijkheid
verschijnt ons een doek naar balspelers
van J. Ploos van Amstel. Friso ten Holts
doek naar baders valt voor mijn gevoel
weer buiten de opzet van deze prijs. Door
eenvoud valt op het Judo van C. D. Ven;
door smaak zeker ook de schilderijen van
Frans Nols en P. Dcfesche. De keeper van
de laatste verdient een plaats in 'èen goed
verenigingsgebouw van een sportclub.
Enthousiast kon ik zijn voor rugb.yspelers
van A. van Zanten-Eilers en de schermers
van F. Hazeveld.
Bob Buys
Advertentie
ONS GROTE SUCCES
Het taoijt voor jaren
per vierkante meter
Alleenverkoop
Marktplein
John P'oster Dulles werd op 25 februari
1888 te Watertown, in de staat New York,
geboren. In 1908 behaalde hij, als jongste
van zijn klas, het einddiploma van Prince
ton. Aan de Parijse Sorbonne studeerde hij
een jaar lang volkenrecht. Daarna keerde
hij naar Amerika terug en maakte de nor
maal drie jaar durende studie in het vol
kenrecht aan de George Washington uni
versiteit in twee jaar af.
Hij was een vooraanstaand presbyte
riaan. Zijn zoon is echter een pater Jezuïet.
In 1944 waagde Dulles zich voor het
eerst op politiek terrein toen hij voor de
Republikeinse gouverneur Thomas Dewey
vaii New York als adviseur voor de bui
tenlandse politiek optrad. Dewey werd
verslagen, maar toen hij in 1948 opnieuw
een gooi naar het presidentschap deed was
Dulles opnieuw zijn adviseur. In 1945 was
Dulles adviseur van de toenmalige Demo
cratische minister van Buitenlandse Za
ken. James Byrnes.
In 1949 benoemde Dewey hem tot «ena
tor. om de nog niet afgelopen zittings
periode van Robert Wagner aan te vullen.
Bi,, een geregelde verkiezing werd Dulles
echter verslagen.
Eén man
Op 6 april 1950 verzóchten de Democra
tische president Truman en minister
Acheson Dulles op te treden als adviseur
voor het ministerie van Buitenlandse Za
ken. Hij accepteerde. Toen hij met Acheson
eens de kwestie van het Japanse vredes
verdrag besprak, maakte hij de opmer
king: „Waarom kouden we niet één man
deze taak geven, en éen werkperiode, bij
vocrbéèld van eén jaar?" Dulles kré'eg de
taak en de werkperiode, en op 8 september
Zoals reeds eerder bericht wérd. bestaat
het Koninklijk Nederlands Zangersverbond
honderdvijfjaar en zullen er te£ gelegen
heid van dit feit een aantal lustrumcon
certen gehouden worden in verschillende
steden des lands. Als onderdeel van deze
viering had zaterdagmiddag in het Con
certgebouw te Amsterdam een concert
plaats waaraan door zeven koren van het
gewest Noordholland werd medegewerkt.
Het programma, dat vier Nederlandse
werken bevatte, werd geopend met „Hart
van Nederland", een tweedelig koorwerk
van Oscar van Hemel op teksten van Ber-
tus Aafjes. Een discrete, aan het oude
volkslied verwante melodievorming is
veelal gezet tegen een op enkele grond
motieven gebouwde begeleiding van blaas
instrumenten en slagwerk. Het geheel
munt uit door overzichtelijkheid van
klank, al kan men zich afvragen of de
soberheid van het contrapunt niet een ge
mis aan contrast opleverde.
Van geheel andere aard was „Man is
a tool-using animal" van de jonge Rotter
damse componist Hans P. Keuning. Hier
een ritmische stuwkracht, een felheid van
articulatie, die niet zelden associaties met
de jazz opriep. Zeer effectvol was het
samengaan van een fragmentarische tekst
behandeling in het koor met een driftig
rukken en schokken van het instrumenta
rium: twee piano's, blaasinstrumenten en
slagwerk. Een compositie met een eigen
gezicht die echter sterker geweest zou zijn
bij een grotere concentratie. De ritmische
spanning vond geen pendant in dichtheid
van vorm. Deze twee werken werden goed
vertolkt door het mannenkoor „Apollo"
uit Amsterdam onder leiding van Carel
Laóut, leden van de Koninklijke Militaire
Kapel, Hans de Jong en Pierre Palla
(piano), Léon Combé (bariton).
Omtrent het. overige gedeelte van dit
concert kan ik kort zijn. Een zeer goede
beurt maakten de beide Haarlemse man-
nenzang-ensembles „Caecilia" en „Zang en
Vriendschap" in twee composities van Die-
penborek. met medewerking van Bert van
't Hoff (tenor) en Albert de Klerk (orgel):
hét „Gloria" uit de „Missa in die Festo" en
de „Hymnus de Spiritu Sancto", respec
tievelijk onder leiding van Jack P. Loorij
en Anton de Beer.
Hierover is naar aanleiding van de uit
voering te Haarlem nog onlangs met lof
geschreven.
Na de pauze werd het programma zeer
verkort doordat men van een cyclus ^p
tekst van Mörike door de hedendaags^
Duitse componist Walter Rein slechts het
eerste lied hoorde. Ik kreeg niet de indruk
dat men veel gemist heeft aan de rest van
deze oer-Duitse „Gemütlichkeit" met be
geleiding van drie hoorns. Genoegelijker
was dan nog het ook nogal volkse
„Iocondemur Socis" van Jacquet Reuland,
studentikoze feestvreugde op middel
eeuws-Latijnse tekst. De uitvoerenden
waren de mannenkoren uit Krommenie.
Zaand-m en Zandvoort, onder leiding van
Johan der Meer.
Sa-s Bun ge
1951 werd het vredesverdrag met. Japan
door acht landen te San Francisco onder
tekend. Er was precies een jaar overheen
gegaan.
Ir. 1953, toen de Republikein Eisenhower
president werd, kreeg Dulles de benoeming
waar hij zich tot dan toe op had voorbe
reid: 65 jaar oud was hij toen nij de
miristerskamer van het „State Depart
ment" als „de chef" betrad.
Op 13 februari 1959 werd, toen Dulles
wegens een breuk werd geopereerd, ont
dekt dat de kanker die men in november
1956 bij hem had vastgesteld, opnieuw
actief was geworden. Op 15 april nam
Dulles het besluit af te treden. Eisen
hower, de president die Dulles zes jaar
lang zijn volledige en onvoorwaardelijke
steun heeft gegeven, benoemde hem tot
zijn persoonlijke adviseur.
De manen van mars
LONDEN (Reuter-) Prof. Sjklovski,
de Russische astronoom, die enige tijd ge
leden verklaard heeft, dat de manen van
Mars kunstmatige satellieten zijn, onge
veer drie miljoen jaar geleden gelanceerd
door denkende wezens hetgeen Ameri
kaanse geleerden een „april-mop" hebben
genoemd heeft donderdag in een vraag
gesprek voor radio-Moskou zijn Ameri-
kaawse, ,collega:s uitgedaagd «het bewijs te
leveren voor de onjuistheid van zijn theo-
Tie,-.' f-
•T.r.rrAtO.iG
„Als de Amerikanen een overtuigende
verklaring kunnen geven voor de vreemde
bewegingen van deze twee manen, die
afwijkt van mijn theorie, zal ik de eerste
zijn om deze theorie overboord te gooien",
aldus de Rus.
(UPI) De enige manier, waarop de
bewegingen der manen van Mars kunnen
worden beschreven is er van uit te gaan
dat zij hol zijn. Een natuurlijk kosmisch
lichaam is nooit hol, rest dus dat deze
manen kunstmatige lichamen zijn.
BEVERWIJK
MAANDAG 25 MEI
Kcnnemer Theater, 19 en 21.15 uur: „De
boom der gehangenen".
Luxor Theater, 18.45 en 21.15 uur: „De
geheimzinnige passagier".
W.B. Theater, 20 uur: „Jet Pilot".
DINSDAG 26 MEI
Kennemer Theater, 19 en 21.15 uur: „De
inspecteur-generaal".
Luxor Theater, 19 en 21.15 uur; „Geen
genade voor bandieten".
VELSEN
MAANDAG 25 MEI
Thalia: „Ik was aan hem verslaafd",
20 uur.
Rex: „In de macht van de vampier",
20 uur.
Pieter Vermeulenmuseum: Geopend van
14 tot 16.30 uur.
DINSDAG 26 MEI
Thalia, Als maandag.
Rex: Geen voorstelling.
Pieter Vermeulenmuseum: Als maandag.
Alcoholics Anonymous: Van 20 uur af
spreekuur in de zaal aan de Abelenstr.
Daar Assen zeven eeuwen bestaat en
150 jaar geleden stadsrechten heeft ge
kregen, zal in Drente's hoofdstad een
feestweek worden gehouden van 6 tot 13
juni.
Zaterdag 6 juni begint met een bijzon
dere raadszitting, gevolgd door een re
ceptie van het gemeentebestuur. Voorts
zal gedurende de feestweek een legerten-
toonstelling te zien zijn. Vijfmaal zal een
openluchtspel worden opgevoerd, waar
van de première zal worden gegeven op
de avond van 6 juni. Dit openluchtspel
„Maria a Campis", is geschreven door
Ben van Eijsselsteyn: 120 acteurs uit As
sen zullen eraan meewerken, alsmede
een gemengd koor van 100 personen, een
kinderkoor, een dansgroep en de Jan Wil
lem Frisokapel in harmoniebezetting. De
eerste dag wordt besloten met een licht-
taptoe, waaraan zeven militaire kapellen
en de excercitiegroep fuseliers van het
regiment Prinses Irene, totaal 350 mili
tairen in gala-uniform, medewerking zul
len verlenen.
Voorts zal in de feestweek een tentoon
stelling worden gehouden van werken van
amateur-beeldende kunstenaars uit As
sen. Er zal ook een voetbalwedstrijd wor
den gespeeld tussen het onlangs gepromo
veerde Volendam en een met spelers uit
het nationale elftal versterkt Leeuwarden.
Op 11 juni is er een ringrijderij met
ringsteken. De deelnemers zullen in na
tionaal costuum gestoken zijn. Vrijdag 12
juni is er een opstijging van een ballon,
bemand met de heer en mevrouw Boes
man, die een nachtvlucht zullen maken,
waarbij zij zullen proberen het bestaande
record te breken.
Op zaterdag 13 juni wordt in het nieuwe
zwembad te Assen de interland-waterpolo-
wedstrijd NederlandJoegoslavië gehou
den, gevolgd door schoonspringdemonstra-
ties.en een kunstzwemshow. De revanche
van deze wedstrijd heeft de dag daarop
plaats, gevolgd door demonstraties van
de Groninger reddingsbrigade. Op deze
zondag (14 juni) zal in Assen ook de in
terland-korfbalwedstrijd NederlandBel
gië worden gespeeld, ter ere van het vijf
tigjarig bestaan van de Drentse Korfbal-
bond.
(Van onze correspondent in Washington)
Wat bezielt de Amerikaanse senaat? Me
vrouw Luce moest bedanken voor de post
van ambassadeur, omdat sommige sena
toren haar fel hadden aangevallen en da
genlang heeft Lewis Strauss, in januari
benoemd tot minister van Handel, een
PÜnljjk kruisverhoor moeten doorstaan in
een andere senaatscommissie. Tenslotte
rapporteerde deze commissie „gunstig"
over hem, maar met een stemmingsuitslag
van negen tegen dat belooft nog
een fel debat in tic voltallige Senaat. Og-
den Reid is er nog niet geheel zeker van,
dat dc Senaat akkoord zal gaan met z\jn
benoeming to ambassadeur in Israel en
zelfs op de bekwame Dillon hadden een
paar senatoren Iets aan te merken, toen
zijn benoeming tot onder-minister van
Buitenlandse Zaken aan dc orde kwam.
Die bekrachtigingsprocedures waren in
het vei'leden doorgaans een formaliteit,
doch thans tonen vele Democratische sena
toren zich uiterst critisch ten aanzien van
Eisenhowers benoemingen. Men hoort te
Washington de actie dezer senatoren prij
zen als nobel, maar ook laken als sinister,
en beide beweringen zijn ten dele juist.
Om met de sinistere aspecten te begin
nen: soms toont de actie tegen Eisen
hower's favorieten kentekenen van poli
tieke „plagerij". Er was bijvoorbeeld geen
enkele reden om Strauss maandenlang
door Washington te laten dwalen als een
minister zonder „diploma". Kennelijk had
de Democratische meerderheid in de Se
naat er plezier in, de nogal arrogante
Strauss dwars te zitten. Dit is partijpolitiek
van laag gehalte.
De Republikeinen hebben in beide hui
zen van het Congres de meerderheid tegen
zich. Men had verwacht, dat dit voor
Eisenhower en de zijnen nogal moeilijk
heden zou opleveren bij de wetgeving,
maar tot dusver is hun dat zeer meegeval
len. Veelal vonden de Republikeinen steun
bij de conservatieve groep van de Demo-
(Van onze correspondent in Bonn)
In totaal zijn thans te Bonn acht en te
West-Berlijn tien mensen gearresteerd,
die verdacht worden van spionage in de
bureaus van de regeringspartij CDU en
van de liberaalgezinde FDP ten behoeve
van de spionagedienst van communis
tisch Oost-Duitsland. Na de eerste ver
horen is duidelijk geworden, dat deze
agenten voor hun werkzaamheden door
de Oostduitsers goed werden betaald: zij
ontvingen vergoedingen tot 1500 mark
per maand.
Te Bonn is met nadruk verzekerd, dat
de betrokkenen slechts ondergéschikte
functies op de CDU-bureau.s bekleedden.
Enige van hen zijn de afgelopen jaren
uit •Oost-Duitsland „gevlucht" en waren
met goed omschrevén opdrachten naar
Bonn en West-Berlijn gegaan. Geregeld
gingen zij naar Oost-Duitsland terug om
daar zogenaamd familieleden te bezoeken,
in werkelijkheid om contact op te nemen
met de SSD, de Oostduitse spionage
dienst. In Oost-Duitsland ook werden zij
betaald voor hun werkzaamheden. Enke
le vooraanstaande spionnen ontvingen
iedere maand 1500 mark voor het over
brengen van berichten, bijzondere be
richten werden bijzonder hoog genono-
reerd. Maar tot dusver heeft men te Bonn
niet losgelaten, welke inhoud deze bijzon
dere berichten dan wel hadden. Andere
spionnen kregen soms een premie van
duizend mark of een lening van 2000
mark, waarvan zij slechts de helft aan
de SSD behoefden terug te betalen. In
West-Berlijn werd het spionnenspel zelfs
heel simpel gespeeld: geld aan de agen
ten werd eenvoudig via de post gestuurd,
V isserij geschil
REYKJAVIK (Reuter) IJsland zal niet
deelnemen aan het Atlantisch congres van
de landen van de Noordatlantische Ver
dragsorganisatie dat de volgende maand te
Londen wordt gehouden. De IJslanders
achten het niet mogelijk aan een derge
lijke bijeenkomst in de Britse hoofdstad
deel te nemen, terwijl Groot-Brittannië
zijn marine gebruikt om IJslands visserij-
grenzen te schenden, onwettig vissen voor
zijn kusten te beschermen en daardoor
IJslands bestaan te bedreigen, aldus een
IJslandse verklaring.
Vrijdag nog ramde een Britse oorlogs
boot de kleine IJslandse kanonneerboot
„Odin".
Zowel in Amerika
als in Rusland
werkt men thans
aan plannen die
tot doel hebben
kunstmanen als
„telegraafstations"
in de ruimte te
brengen. Hiertoe
wil men satel
lieten lanceren,
die op een hoogte
van ongeveer 1500
km de aarde
omcirkelen. Deze
kunstmanen zijn
dan in staat om
bij het passeren
van een zend
station op de aar
de een uitgezonden boodschap op te nemen, vast te houden en op een aangegeven
tijdstip en op een bepaalde plaats in haar baan het telegram weer uit te zenden. De
energie voor deze handelingen verkrijgt de satelliet door de zonnestraling om te
zetten in elektriciteit. Op deze wijze kunnen de satellieten heel lang dienst doen,
zonder dat zij door gebrek aan energie buiten gebruik raken. Een reeks satellieten
zou op deze manier een ruimtelijk net van telegraafstations rond de aarde kunnen
vorm,en. Men is bezig met het onderzoek naar de mogelijkheden van het aan elkaar
doorgeven van bericht en door de kunstmanen. Mocht dit mogelijk blijken dan kan
een satelliet, terwijl hij een andere satelliet passeert, in volle vaart berichten
overgeven. Het hele stelsel zou volkomen automatisch werken.
berichten kwamen via tussenpersonen in
Oost-Berli.jn terecht of via eigen brieven
bussen van de SSD!
Nog meer arrestaties?
Het opzienbarendste zijn de arrestaties
in West-Berlijn, omdat hier lieden zijn
gevangen genomen, die min of meer voor
gevangen genomen, die min of meer voor
aanstaande posities in districtsbesturen
van de CDU en FDP bekleedden. Onder
hen bevindt zich een zekere Tietge, voor
heen voorzitter van een FDP-district.
Ook heeft men een man gearresteerd,
wiens naam niet bekend is gemaakt. Het
zou hier gaan om de directeur van een
Westberlijns bedrijf, die verscheidene
agenten voor de SSD heeft aangeworven
en soms ook voor de betaling zorgde.
Overigens circuleert te Bona-,,i)et be
richt, dat er meer arrestaties zijp gedaan
dan achttiep, on.dermqér zou er;ë:èn man
zijn gegrepen, die tot taak had voor de
verbinding tussen het hoofdbestuur van de
CDU en de diverse ministeries zorg te
dragen. Men betracht evenwel van de zij
de van de justitie de grootst mogelijke ge
heimzinnigheid met dqze kwesties omdat
men de Oostduitsers zo weinig mogelijk
aanknopingspunten wil geven en er blijk
baar nog meer arrestaties worden ver
wacht.
(Reuter) Volgens het onafhankelijke
Essense blad Westdeutsche Allgemeine
heeft bondskanselier Adenauer, als voor
zitter van de CDU, een onmiddellijk en
diepgaand onderzoek van de gehele
partij-organisatie bevolen.
Zomcrexpositie. Op vrijdag 19 juni zal
in het gemeentemuseum Arnhem de zo-
mertentoonstelling 1959 geopend worden.
Een uitvoerig overzicht van wandtapijten
van een dertigtal Franse kunstenaars, on
der wie Gromaire, Lurgat, Kandinsky. Le
Corbusier, Manesseir, Picart le Doux, Pi
casso, Dom Robert, zal worden gegeven.
Bovendien zullen deze tapijtontwerpers
vertegenwoordigd zijn met enig vrij werk
als tekeningen, gouaches, aquarellen en
grafiek, zodat enigermate een achtergrond
van hun werkzaamheid gegeven kan wor
den.
Noors filmsucces. De Noorse film
„Negen levens" over de verzetsheld Jan
Baalsrud is in Rusland met enthousiasme
ontvangen.
Dé maker van de film Arne Skauen is
met de hoofdrolspeler Jack Fjelstad aan
wezig geweest bij de première in Moskou.
Skauen was uitgenodigd voor het bespre
ken van de mogelijkheid van een Noors-
Russische co-produktie over de Noorse
poolreiziger Nansen, die na de eerste we
reldoorlog als afgevaardigde van de Vol
kenbond hulp verleende aan de slacht
offers van de oorlog en revolutie in Rus
land. Het Russische ministerie van cul
turele zaken heeft alle medewerking toe
gezegd. Skauen is van plan in 1961 met de
opnames te beginnen.
Bernard Haitink. De Nederlandse
dirigent Bernard Haitink is uitgenodigd
het aanstaand seizoen twee concerten van
het RIAS Symphonie Orchester in Berlijn
te dirigeren. Ook is hij geëngageerd voor
concerten in Parijs, Lissabon en Dublin.
Er wordt nog onderhandeld over con
certen in Londen met het London Philhar
monic Orchestra. Bernard Haitink heeft
van verscheidene buitenlandse grammo
foonmaatschappijen aanbiedingen ont
vangen om platen te maken.
Wisselprys. liet gemeentebestuur van
Hilversum heeft besloten ten behoeve van
het Internationaal Beiaardconcours, op het
raadhuiscarillon, als onderdeel van het
Holland Festival te houden, aan de Am
sterdamse kunstenaar Archibald Dumbar
opdracht te geven tot het vervaardigen
van een wisselprijs conform zijn onder het
motto „Klanken" ingezonden ontwerp. De
kunstenaar heeft in zijn ontwerp de raad
huistoren van Hilversum en het carillon
symbolisch voorgesteld. De prijs wordt in
zilver en cormandelhout uitgevoerd.
era ten en zo kon herhaaldelijk althans een
compromis tot stand komen.
Het is wel duidelijk, dat geen Ameri
kaans Congres in staat is aan de president
het regeringsbeleid uit handen te nemen,
zelfs niet indien de oppositie daarin verre
de meerderheid heeft. Stel bijvoorbeeld dat
het Congres voor de defensie meer fondsen
ter beschikking stelt dan de president heeft
gevraagd. Dan nog zal de president ge
lijk hij inderdaad heeft gedaan alleen
uitgeven wat hij nodig acht. Het Congres
kan beknibbelen op wat. de regering wil,
maar het kan de regering moeilijk dwin
gen tot daden die het Witte Huis onwense
lijk acht.
Een oppositiemeerderheid moet zich
daarom betrekkelijk machteloos voelen.
Vooral omdat zij niet, zoals in een parle
mentair systeem, de regering kan weg
stemmen. Misschien is deze frustratie, deze
machteloosheid, enigszins als excuus aan
te voeren, wanneer de Senaat thans zijn
ongenoegen doet blijken in het dwars
zitten van Eisenhowers kandidaten voor
hoge posten.
Nauwkeurig
Fulbright, de voorzitter van de senaats
commissie voor buitenlandse betrekkingen,
heeft zich tot doel gesteld actie te voeren
tegen ambassadeurs, die hun hoge post
niet verkrijgen omdat zij er de juiste fi
guur voor zijn, maar omdat zij steun heb
ben verleend aan de verkiezingscampagne
van de regeringspartij. Ogden Reid heeft
als uitgever van de New York Herald Tri
bune veel gedaan voor een Republikeinse
overwinning. Hij kan bekwaam zijn, maar
Fulbright wil dat nauwkeurig nagaan.
De actie tegen Strauss, vroeger voorzit
ter van de commissie voor kernenergie,
krijgt de meeste publiciteit. Capabel is
Strauss wel, maar hij heeft zich door zijn
actie tegen de natuurkundige Oppenheimer
vele vijanden gemaakt. Bovendien hebben
velen op Strauss tegen, dat hij een grote
neiging heeft tot onnodige geheimhouding
en tot legalistische verdraaiing. Men be
speurt die eigenschappen ook wel elders
in Eisenhowers regering en men schrijft
aan Strauss een gevaarlijke invloed toe in
dit opzicht. Vandaar, onder meer, dit extra
sterke verzet tegen hem.
(Van onze correspondent in Washington)
Zelden zal een vrouw van 56 jaar zó
mooi zijn als Clare Booth Luce. Zij is
ambassadeur geweest in Italië en presi
dent Eisenhower had haar als ambassa
deur naar Brazilië willen zenden. Som
mige senatoren, vooral de Democraat
Morse uit Oregon, hebben in de Senaat zó
veel slechts over haar beweerd, dat me
vrouw Luce hoewel zij een flinke meer
derheid kreeg in de Senaat toch ge
meend heeft haar post niet te moeten aan
vaarden. Zij was van oordeel, dat haar po
sitie door de ongunstige publiciteit, welke
zij gekregen had, bij voorbaat was onder
mijnd.. f
A De^ stampij _pvpr gaar .benoeming is een
tragi-kom'ediêT geweest, die Washington
zeer heeft beziggehouden. Veertig jour
nalisten hielden een uur lang de wacht
bij het Witte Huis toen mevrouw Luce
daar haar beslissende onderhoud had met
Eisenhower. De president slaagde er niet
in mevrouw Luce te doen terugkomen op
haar besluit om de post niet te aanvaarden
en toen zij voor de journalisten kwam te
staan, was zij volkomen zichzelf, zonder
commentaar ditmaal, zonder verbittering,
zonder ontroering. Een engel van een
vrouw, zou men zo zeggen. Maar heel
Amerika weet, dat deze engel een scherpe
angel heeft. Daardoor heeft zij zich vele
vijanden gemaakt.
Venijn
Haar venijn toonde zij reeds, toen zij
voor de oorlog een aantal toneel
stukken schreef. Vooral het stuk „De
vrouwen" is een bijtende satire op de rij
ke Amerikaanse vrouw en vele van haar
sexegenoten hebben aan mevrouw Luce
dit „groepsportret" zeer kwalijk geno
men.
Zij maakte zich ook vele politieke vijan
den. Toen zij er in 1942 in slaagde geko
zen te worden in het Huis van Afgevaar
digden, geschiedde dit na een verkiezings
campagne, waarin zij beweerde dat pre
sident Roosevelt de Amerikanen „in de
oorlog gelogen" had. Vooral deze uit
spraak heeft senator Morse haar thans
verweten toen de Senaat zijn zegen moest
geven aan haar benoeming als vertegen
woordiger van Amerika in Brazilië. Me
vrouw Luce is in het algemeen een goed
ambassadeur voor haar land geweest in
Italië en het leek dus wel wat overdreven
thans zoveei drukte te maken over een
nieuwe post voor deze intelligente vrouw.
?Iet verzet tegen mevrouw Luce kan men
echter zien als een teken van een alge
meen sterker geworden verzet van de De
mocraten tegen de Republikeinse rege
ring.
Onpopulair
Daar komt nog bij, dat mevrouw Luce
de echtgenote is van de heer Luce, uitge
ver van Time, Life en Fortune, drie
veel gelezen publikaties die herhaalde
lijk sympathie tonen voor de Republikei
nen. De heer Luce heeft Eisenhower
krachtig gesteund in zijn twee verkiezings
campagnes. Onlangs heeft Time zich in
Zuid-Amerika. door een artikel over Boli
via, bijzonder onpopulair gemaakt. Men
kan mevrouw Luce wel niet verwijten wat
er in de bladen van haar man staat, maar
de kans blijft bestaan, dat de Amerikaan
se ambassadeur zij het ten onrechte
geassocieerd wordt met opinies in een
van de drie machtige Amerikaanse bla
den van haar man. Ook dit aspect van de
zaak is in de deliberaties naar voren ge
bracht.
Aan felle en potsierlijke taal heeft het
in de schermutselingen niet ontbroken. De
leider van de Republikeinen, senator Dirk-
sen, zei in het vuur van het debat: „Waar
om maakt men toch zoveel drukte om een
oude zak met botten?" (die uitdrukking
is het Amerikaanse equivalent voor
„veel lawaai om niets"). Begrijpelijker
wijs steeg er een bulderend gelach op in
de Senaat, bij deze onbedoelde oncompli
menteuze beeldspraak.
(AFP) De Braziliaanse regering heeft
haar goedkeuring gehecht aan de Benoe
ming van John Moors Cabot. tot Ameri
kaans ambassadeur te Rio de Janeiro.
