Oostduitse stoomwalspropaganda
maakt redelijk gesprek lastig
GOLDEN FICTION
STAKING IN FRANKRIJK
GAAT NIET DOOR
SED -ers doen zich voor als inquisiteurs
van enig echte onvervalste marxisme
Hit i)f bprlpbpn Mjh
BEZOEK AAN DE DDR
Van dag tot dag
W el vaartsprobleem
<~Praatótoel
Vakbondleiders krijgen leden niet mee
3
(3 en slot)
Neergeschoten bommen
werper in dt Sovjet-Unie
gevonden
Kort nieuws
Landhervorming op Cuba:
5 ministers afgetreden
Aanhoudende vlucht van
artsen en technici uit
Oost-Duitsland
Op de
1 r'm
Onder ons gezegd - toch maar liever
Uitzonderingen
Koirng Boude wijn op staats
bezoek in Luxemburg
Watersnood in de Alpen:
zes mensen omgekomen
200 Jaar den Groote vKf£ fte} zie"
DINSDAG 16 JUNI 1959
schurken beschouwt. Maar dat is een sub
jectieve beoordeling. Objectief gezien is die
toestand gelijk aan de situatie in West-
Berlijn".
Zonder hen in die redenering tot het
eind te volgen, kan men moeilijk ontken
nen dat dit al een redelijker benadering
is van het probleem.
Maar veel kans om ervoor te zwichten
krijgt men niet. want dan rijden de
stoomwalschauffeurs van de officiële Oost-
duitse propaganda u al weer met honende
dikke woorden tegemoet. Zij achten het
zelfs in veronderstellende zin onmogelijk
dat de Sovjet-Unie zich ooit aan oneer
lijke propaganda, laat staan aan geniepige
subversiviteit schuldig maakt. Men wordt al
gauw een beetje moe van dit gepraat. Als
men het in Oost-Berlijn hoort kijkt men
niet zonder verlangen door de Branden
burger Tor naar het Westen. Verneemt men
het te Stalinstadt dan bedenkt men met
een zucht, dat slechts vijf kilometer verder
op de grens ligt, waarachter de Polen doen
de zijn met een poging het communisme te
vermenselijken. En die, als zij daarin sla
gen, misschien een vruchtbaar raakvlak
voor de vreedzame coëxistentie kunnen
scheppen. En dan betreurt men het een
beetje, dat het Westen niet aan Polen
grenst, maar er door de Duitse Democra
tische Republiek van wordt gescheiden.
LONDEN (Reuter) In liet gebied van
Moermansk boven de poolcirkel is het
wrak van een bommenwerper van de Rus
sische luchtmacht gevonden, dat blijkens
kogelgaten in de stuurcabine aan een
luchtgevecht heeft deelgenomen, aldus
meldt radio-Moskou. Drie vliegers werden
dood aangetroffen. De zendei-, die niets
meedeelt over de datum van het gebeur
de, zegt dat de munitie van het toestel op
was. Delen van de stuurcabine zaten vol
gaten. Het militaire commando van Moer
mansk stelt een onderzoek in.
Woordvoerders van het Amerikaanse de
partement van Buitenlandse Zaken en
van de Luchtmacht zeiden dat er geen be
richten zijn ontvangen dat een Amerikaans
toestel bij een incident betrokken is ge
weest.
Dachau-gedenkteken. Het internatio
nale Dachau-comité zal een internationale
beeldhouwerswedstrijd voor het ontwerpen
van een Dachau-gedenkteken uitschrijven.
De sluitingstermijn is 31 augustus van dit
jaar.
Waar men tegenwoordig met Russische
functionarissen, zij het dan geen vlotte,
dan toch in ieder geval zakelijke gesprek
ken kan voeren, waar men met allerlei
Polen zonder moeite tot verhelderend con
tact op het menselijke plan komt, daar
gooien de Duitse communisten de bezoeker
kilo's onverdunde indoctrinatie naar het
hoofd. Waar de Russen de catechismus
van het communisme al een beetje plicht
matig naprevelen en de Polen reeds aan de
reformatie van het nieuwe geloof bezig
zijn, daar lyken de Oostduitse partijgan
gers zich haast te beschouwen als de in
quisiteurs van het enige, echte, onvervalste
marxisme-leninisme. De zware pas waar
mee de leiders en de journalisten van de
Sozialistische Einhcitspartei Deutschland
De D.D.R. onderstreept haar vrede
lievende bedoelingen' door een ten
toonstelling over het Westduitse mi
litarisme onder de titel „De vijand
van de gehele wereld". Hier ziet men
enige bezoekers: leden van de Oost
duitse volksarmee, die op 1 mei in
Duitse paradepas over de Stalinallee
mar rh eerden.
de westclyke bezoeker tegemoet treden, de
venijnige toon waarop zy hun gal uitspu
wen tegen Amerikanen en Westduitsers,
de onsubtielc achterdocht, die zij te pas en
te onpas laten blijken, maakt het niet ge
makkelijk en ook niet altyd aangenaam
met hen over politieke kwesties van ge
dachten te wisselen.
Hun neiging om alleen zichzelf werkelijk
als brave, bewuste, antifascisten te be
schouwen, wordt soms zo onverdraaglijk,
dat ik de neiging niet kan weerstaan hun
te vertellen dat mijn eigen onprettige er
varingen in nazi-Duitsland niet uitsluitend
van de kant van de SS of de Wehrmacht,
maar ook van de burgerbevolking en niet
in de laatste plaats van de Duitse commu
nisten kwamen, die in de concentratie
kampen als kapo's of barak- en kamer
oudsten optraden.
Wat maakt die Duitse communisten zo
moeilijk in de omgang? Tonen zij zich zo
uitsloverig omdat zij, alle socialistische so
lidariteit ten spijt, nog steeds van Polen,
Russen en Tsjechen moeten ondervinden
dat die nog door oorlogsherinneringen
worden gestoken? Bezit de Duitser vrees
dat anderen, achter hun rug, tegen elkaar
knipogen? Een S.E.D.-er beet mij toe: „Wij
willen niet uitgelachen worden". Zijn
woorden riepen mij een regel uit Hitler's
Englandlied in de gedachten: „Unsere
Fahne wehet von dem Maste un verkundet
unseres Reiches Macht. Und wir werden
es nicht langer dulden, dass der Englisch-
man darüber lacht".
Men treft bij de Duitse communisten
hoogst zelden iets van de loyaliteit, de
vreugde of de warmte, die het ideaal van
een nieuwe rechtvaardiger wereld toch
zou moeten oproepen. Het is veeleer drei
ging. naijver, maatschappelijk revanchis-
me dat hun lijkt te bezielen.
HAVANA (UPI) Na een langdurige
vergadering van de Cubaanse ministerraad
heeft premier Fidel Castro het ontslag be
kendgemaakt van vijf zijner ministers, on
der wie de minister van Landbouw.
Castro heeft op een persconferentie mee
gedeeld dat dergelijke wijzigingen gewoon
zijn bij een revolutionaire regering. Hij
sprak woorden van lof voor de vijf minis
ters die uit de regering getreden zijn uit
protest tegen de agrarische hervormings
wet van Castro.
Zoals te verwachten viel heeft de rege
ringsverklaring van het nieuwe kabinet
vooral in de vakbonden tot een levendige
reactie geleid, waarbij twee voorname
factoren van binnenlandse stabilisatie, lo
nen en huren, onderwerp van discussie en
actie vormen. In het licht van de algemene
economische toestand des lands was deze
consequentie onvermijdelijk te achten,
vooral ook omdat de ontwikkeling van de
Nederlandse welvaart eigenlijk de stoot
tot de kabinetscrisis heeft gegeven.
De vrijere loonpolitiek, die als program
mapunt van de nieuwe regering een voor
name plaats in haar sociaal-economisch
beleid inneemt, vormt nagenoeg geen
twistpunt. De manier waarop deze grotere
vrijheid zal kunnen worden verwezenlijkt
en de wijze waarop de gevolgen ervan
moeten worden opgevangen, zijn het on
derwerp van diepgaand overleg in alle or
ganen die ermee te maken hebben. Dat
een huurverhoging onvermijdelijk is,
maakt ook geen punt van tegenstelling uit.
De compensatieregeling en de verwerking
daarvan in de loonvorming echter zal,
vooral met het oog op de eis tot grotere
vrijheid in het loonstelsel, niet gemakke
lijk tot een algemeen bevredigende oplos
sing kunnen worden gebracht. De verzwak
king van het dirigisme verhindert een een
voudige „loonronde" en dat is trouwens
ook door de vakbonden erkend, aangezien
zij onder bepaalde voorwaarden vrede
hebben met de bedrijfstaks- en onderne
mingsgewijze aanpassing der lonen.
Opmerkelijk is, dat tot dusver geen der
vakbonden zich bezorgd gemaakt heeft
over de gevolgen van een eventuele huur-
en loonsverhoging voor de niet-loontrek-
kenden. Misschien is het hun taak niet,
zich daarover zorgen te maken, doch naast
hun verantwoordelijkheid voor het wel
zijn hunner leden dragen zij toch ook een
algemene verantwoordelijkheid voor het
sociale welzijn des volks. De regering heeft
in haar debuutnota gezinspeeld op maat
regelen ten behoeve van de groepen, die
niet van loonsverhogingen profiteren of die
in een of andere vorm via sociale regelin
gen „gesubsidieerd" worden. Een even
tuele loonsverhoging, gevolgd door verho
ging der huren, zal voor deze groepen lei
den tot duurdere levensomstandigheden
in 't kwardraat. Niet alleen zullen hun uit
gaven stijgen zonder compensatie, doch
ook zal het leven voor hen duurder wor
den door stijging der koopkracht van de
loontrekkers en der bedrijfsonkosten.
Het valt te hopen dat de regering dit
.punt nauwlettend in het oog zal houden
bij de aandrang, die op haar ten behoeve
Van de laagstbetaalde loontrekkers (te
recht) wordt uitgeoefend. Het nieuwe ka
binet is van een structuur die de bevredi
ging der vakbonden iets moeilijker maakt,
doch dat moge het niet verhinderen de
„vrijheid van gebrek" ook voor andere
bevolkingsgroepen na te streven.
(Van onze correspondent in Bonn)
De chef-arts van de Oostberlijnse vrou
wenkliniek, professor Gerhard Winter is
uit Oost-Duitsland naar het Westen ge
vlucht. Prof. Winter is een der vooraan
staande geneeskundige specialisten van
de Oostberlijnse Humboldt universiteit en
geniet internationale vermaardheid.
Het is opvallend, dat juist in de eerste
weken van deze maand zovele artsen en
technici uit Oost-Duitsland zijn gevlucht,
onder wie ingenieurs van staatsontwikke-
lingsbureaus, chef-constructeurs van me
taalbedrijven en bedrijfsleiders van
staatsfabrieken. Men spreekt in de bonds
republiek van de vlucht van de Oostduitse
technische intelligentsia. Sedert het begin
van dit jaar tot en met mei zijn reeds 730
ingenieurs en andere leidende technici
naar het Westen gevlucht. In dezelfde pe
riode vluchtten 410 artsen. De maand
april vooral geeft een hoog vluchtelingen-
cijfer aan: 215 ingenieurs en 118 artsen.
De gevolgen van deze aanhoudende
vlucht van vooraanstaande en voor elk
land onontbeerlijke technici en artsen
moeten voor Oost-Duitsland mettertijd
catastrofaal worden. Technisch dwingt
dit het Oostduitse regime onder meer tot
een vérgaande automatisering. Maar art
sen, die veelal vluchten omdat men hun
kinderen verhindert een academische op
leiding te volgen, kunnen alleen vervangen
worden door artsen uit Roemenië en an
dere communistische landen, zoals de
laatste tijd geregeld is geschied.
Een close-up van het „Pressefest"dat
tentoonstelling, kermis en massale
hersenspoeling tegelijk is gelooid
met een schertshoedje luistert de man
rechts op de voorgrond naar een con
cert door militaire orkesten uil de
Sovjet-Unie, Polen, Tsjechoslowakije
en Oost-Duitsland.
Advertentie
(Van onze reisredacteur W. L. Brugsm^,
Automatisch
Heb gevolg gegeven aan de vererende
uitnodiging van Phil Vandenhi 11, oud
schoolkameraad, om zijn fabriek te komen
bezichtigen. Geheel op Amerikaanse leest
geschoeid, schreef Phil. Phil heeft studie
reis naar USA gemaakt en heette vroeger
Flip van den Heuvel.
Phil Vandenhill maakt nu plastic drink
bekers volgens Amerikaans procédé. Alles
automatisch. Zijn fabriek staat als een
vierkante doos van beton en glas midden
in een liefelijk landschap. Phil rijdt er
dagelijks heen van het Gooi uit in een
vliegtuig zonder vleugels. Alles Ameri
kaans. En die drinkbekers rollen uit zijn
betonnen doos als kogels uit een mitrail
leur. Alle kleuren van de regenboog heb
ben ze, en ze zijn zeer in trek. Hij heeft
weinig personeel een man die 's mor
gens de deur opensluit, een man die het
automatische brein aanzet en een man die
de ineengeschoven drinkbekers op de lo
pende band peinzend nakijkt. Verder gaat
alles automatisch. Alles ratelt en brult en
davert en stoomt, maar men ziet niemand.
De facturen komen op eigen initiatief uit
een ratelende machinerie en stoppen zich
zelf in enveloppen. De kartotheek verzorgt
zichzelf en gooit zichzelf weg als
de tijd van bewaren verstreken is. De man
aan het automatisch brein blaast nu en
dan een stofje van de glimmende metalen
toestellen. Phil heeft er dus toch wel een
menselijk element in willen houden, want
het zou eenvoudig geweest zijn daarvoor
een stofzuiger aan te koppelen.
Phil liet mij automatisch binnen, goot
mij wat koffie, die uit zijn schrijftafel
kwam spuiten in de keel, en zette mij op
de roltrap naar het automatisch centrum.
„Wat is dit?" zei ik, toen ik een uitnodi
gend metalen knopje aan het brein zag.
„Dat is het allesbeheersende centrale-
vormgeving-produktie-schema-eind-manu-
facturing-system-knopje," zei Phil. „Jam
mer dat je er niet af hebt kunnen blijven.
We zullen maar zeggen dat je het niet
met opzet hebt gedaan. Op school was je
ook al zo'n impulsieveling."
We gingen bleekjes naar de eindband.
De drinkbekers waren bodemloos, het oor
zat aan de binnenkant en ze hadden de af
meting van een emmer.
„Moeilijke zaak," zei ik beschaamd.
„Kan ik iets doen?"
„Nee", zei Phil, „maar vóór je heengaat
moet je toch zien hoe alles in alle om
standigheden klopt als een bus."
We gingen naar de automatische admi
nistratie. Alle machines werkten volop.
Doch uit alle openingen sprongen nette
rode kaartjes omhoog, waarop stond:
„Failliet."
„Dag Phil," zei ik.
„Dag jong," zei hij automatisch.
R. Agteran
Advertentie
OOST-BERLIJN, juni De kleur van de spandoeken in de Duitse Demo
cratische Republiek is die van de spandoeken in de Sovjet-Unie en Polen: rood.
En de slagzinnen staan er, evenals elders in het socialistische kamp, in witte
letters op. Ze zeggen ook wel ongeveer hetzelfde: Voorwaarts voor zus, Eens
gezind naai4 zo, opbouw van dit, weg met dat. Strijd voor de vrede vooral, een
slagzin die men zo vaak ziet, dat men haast de indruk krijgt dat er ergens al
een hevige oorlog aan het woeden is. Maar op de een of andere manier lijken
de slagzinnen in het Duits anders: scherper, vijandiger. Waar die spandoeken
in de Sovjet-Unie al een deel van het landschap zijn geworden, zoals de auto
banden- of spaghetti-reclames in Italië, waar men ze in Polen expres een beetje
laat versloffen, daar slaan ze u in Oost-Duitsland pardoes in het gezicht.
Er zijn wel uitzonderingen: de burge
meester van Stalinstadt mocht tijdens ons
gesprek blijk geven bijzonder antieke op
vattingen over kapitalisme en klasse-
tegenstellingen te hebben, maar toen hij
naar de hoogovenvuren in dc donkere
nacht stond te staren, was van zijn vrien
delijke gezicht af te lezen, dat het voor
hem vreugdevuren waren, verworvenheden
van een levenslange strijd van „de verwor
penen der aarde". Toen hij ons de arbei
dersflats binnenleidde, streelden zijn ogen
het meubilair en de mensen die er in
woonden, en hij sprak de oprechte hoop
uit, dat eens iedereen het zo goed zou
hebben.
Andere uitzonderingen? Twee Joodse
S.E.D.-functionarissen. Hun partijpantser
had voldoende spleten om intelligentie, ge
zonde nuchterheid en verfrissende gein
door te laten. Ze waren ook de enigen, die
zich werkelijk even in het standpunt van
de tegenstander konden verplaatsen. Over
dc kwestie-West-Berlijn zeiden zij: „Kijk,
als de Sovjet-Unie nu eens de helft van
Keulen bezet hield en uit die egelstelling
het Westen overstroomde met communis
tische propaganda en van dat stadsdeel uit
subversieve activiteit bedreef, zou het
Westen dat leuk vinden? Zou het niet pro
beren daaraan een eind te maken door bij
voorbeeld een beetje druk uit te oefenen
op de loegangswegen naar de stad? En als
de Sovjet-Unie dan dreigde met tanks door
te breken, zou het Westen dan niet over
schandalige agressiviteit spreken en van
een bedreiging van de vrede? Natuurlijk
gaat u nu zeggen, dat dit geen eerlijke ver
gelijking is, omdat u zichzelf als vrijheids
lievende engelen en ons als totalitaire
Brood met
aardbeien ƒ1.50
LUNCHROOM
Grote Houtstraat 105
Tel. 18598
(Van onze correspondent in Parijs)
Dc Franse spoorwegstaking, oorspronke
lijk vastgesteld voor vanochtend vier uur
tot vanmiddag twaalf uur. gaat niet door.
De vakbonden en de regering zijn overeen
gekomen, dat in het najaar nieuwe be
sprekingen over salarisverhogingen zullen
worden geopend. Reeds thans zou het punt
van „delen in de produktiviteit", een soort
uitkering uit de bruto-winst. nader worden
bezien. Men kan het afgelasten van de
staking niet anders zien dan als een succes
voor de Franse regering en een teken van
verstandig inzicht van de vakbondsleiders,
die zondag en maandag op alle mogelijke
manieren hebben getracht de stemming
onder hun aanhangers te peilen Het resul
taat van het onderzoek heeft hen voor
zichtig gestemd. Zij kwamen alras tot dc
erkenning dat het spoorwegpersoneel in
doorsnee er weinig voor gevoelde een sta
king te beginnen.
LUXEMBURG (UPI) Koning Boude-
wijn van België is voor een driedaags offi
cieel bezoek in het groothertogdom
Luxemburg aangekomen. Het is het twee
de staatsbezoek van de jonge vorst in zijn
achtjarige regering. Koning Boudewijn be
zocht in de maand mei de Verenigde Staten
en komt in juli naar Nederland.
De Belgische koning werd in Luxem
burg welkom geheten door groothertogin
Charlotte, haar gemaal prins Felix van
Bourbon-Parma, erfgroothertog Prins Jan
en diens gemalin prinses Josephine-Char
lotte, de oudere zuster van koning Boude
wijn.
WENEN (Reuter en UPI) Door twee
nieuwe verdrinkingsgcvallen in Opper-
Oostenrijk is het dodencijfer van de jong
ste overstromingen in het Alpengebied van
Oostenrijk en Beieren maandag tot zes ge
stegen. In Zuid-Duitsland zijn nog ver
scheidene dorpen door het water geïso
leerd. In Oostenrijk, waar talrijke bruggen
zijn vernield, is nieuwe regenval voorspeld
en rijst het peil van de Donau en de Inn
door de sterke regenval van de laatste
dagen nog, maar de zijrivieren zakken ge
stadig en het trein- en wegverkeer is na
genoeg weer normaal. Ook in Joegoslavië
heeft men vooral in Noord-Bosnië
veel van de regen te lijden gehad, die
reeds meer dan een week aanhoudt. Vele
landerijen en honderden huizen staan hier
blank.
Daarna hebben zij de regering laten
weten, dat zij bereid zouden zijn de sta
kingen af te gelasten, wanneer de regering
voor het einde van het jaar opnieuw over
de salarissen zou willen onderhandelen.
Daarmee had de regering-Debré haar
overwinning, wanneer men dat zo zou
willen noemen, geboekt. Zij kon overigens
niet anders doen dan ingaan op dit voor
stel, want president De Gaulle zelf heeft
tijdens een bezoek, dat hij enige weken
geleden aan de stad St. Étienne bracht,
gezegd: „Aan het einde van het jaar zullen
de poorten naar de welvaart worden ge
opend en iedereen zal er van moeten pro
fiteren. te beginnen met de loontrekkers".
Men kan dus in het najaar besprekingen
over loonsvrehogingen tegemoet zien en
dat houdt in dat van de zomer zich ver
moedelijk geen al te grote sociale onrust
in Frankrijk zal voordoen.
Ook de vakbonden van het grondperso
neel van Air France en van het personeel
van de Parijse Métro en bus. die zich bij
de spoorwegstaking van vandaag zouden
aansluiten, hebben hun stakingen afgelast.
(Reuter) Het trampersoneel in Mar
seille is vandaag voor 24 uur in staking
gegaan voor hogere lonen ondanks het
feit dat de vakbonden van spoorwegperso
neel hebben besloten het stakingsparool in
te trekken. Het was de bedoeling dat de
staking van het rampersoneel zou samen
vallen met die van de spoormannen.
Uit de Oprechte Satnrdagse Haerlemse
Courant van 23 Juny 2759
'Advertentie
Word bekend gemaakt, dat (gedurende de
Kermis) te Haerlem voor-
aan in de St. Jansstraat by
zullen zyn Vvf Tafels met
dp|pf|pn daaraan zittende van
Wasch konstig geboetseer-
de BEELDEN, verbeelden
de naar 't leeven: 1. Den
Koning van Pruissen en zyn Broeder
Prins Hendrik; 2 De Koningin van Honga-
ryen en Boheemen, de Aarts-Hertog Jo-
sephus en de tweedeAarts-Hertogin
Christina; 3 De Generaal Veld-lVÉar.chal
Graaf van Daun, de Generaals Hiddik en
Beek, en een Grenadier; 4 een Friesse
Schipper met zyn Vrouw, twee Kinderen
en een Meyd; en 5 een Procureur met zyn
twee Clerken en twee oude Luyden om
haar testament te maken.
