Amadeus Strijkkwartet
/tïda.
déf ilin
Holland
Festival
„Vijf Etudes" door het
Nederlands Ballet
Holland
Festival
De Nederlandsche Bach vereniging
in de St. Janskerk te Gouda
Holland
Festival
Grote belangstelling voor de Berlinale
VERSTOPPING?
9
Kunstveiling brengt in 35
minuten f 2 miljard op
Minister Marijnen:
Pers werd niet „droog
gelegd"
Grote vissterfte in
omgeving van Axel
UITZONDERLIJKE MUZIKALE PRESTA TIES
Nederlandse deskundigen
naar het buitenland
Subsidies voor Nederlandse
Comedie en Kunstmaand
Orkest
In oktober begint de bouw
van een studentenhotel
in de hoofdstad
Samen met
HEINZ en
méér variatie
op de
boterham
Humor beter vertegenwoordigd dan ernst
„Prijs de zee" in Berlijn
favoriet
„De Speelkamer" in
komend seizoen
Regionale in plaats van
plaatselijke coöperaties
Portret van FB or de wijk
DONDERDAG 2 JULI 1959
HET AMADEUSKWARTET (Nor-
bert Brainin, Siegmund Nissel, Peter
Schidlof, Martin Lovett) behoort tot
de ensembles van wereldnaam, waarvan
de grote kwaliteiten bij de liefhebbers
van kamermuziek algemeen bekend zijn.
Het optreden in de kleine zaal van het
Concertgebouw te Amsterdam op woens
dagavond beperkte zich wederom dooi
de moeiteloosheid van het samenspel, de
vlekkeloze techniek, de genuanceerde
expressie die men verwachtte. Door
hierover verder uit te weiden zou ik
uilen naar Athene dragen, ware het niet
dat zoveel gaafheid en verfijning mij
persoonlijk bepaald te veel van het
goede waren. Ik kreeg de indruk dat
het ensemble iets aan kracht die de
verfijning niet uitsluit, integendeel
heeft ingeboet en wellicht bedreigd
wordt door een gevaar, waaraan wel
eens meer een kwartet-ensemble tijdelijk
ten prooi valt: een overcultiveren van
de toon, het opzettelijk spits en als het
ware riskant afstellen van alle nuances
teneinde de triomf der beheersing nog
groter te doen zijn.
Hei; betreft hier geen simplistisch effect
bejag, maar iets wat in zeker opzicht
bedriegelijker is omdat de volvoering er
van een grote mate van subtiliteit van alle
medewerkenden eist. Ik
hoorde dit kwartet-en
semble drie jaar geleden
voor het laatst en in,
mijn herinnering was de
gehele aanpak toen
spontaner, inclusief de
vereiste weloverwogen -
heid en afgewogenheid.
Eigenlijk viel het gesignaleerde gebrek
(ontstaan door een teveel) al op bij de
uitvoering van twee kwartetten van
Haydn, op. 64 no. 4 in G en op. 74 no. 3
Advertentie
Lijdt U aan'chronische of hardnekkige
verstopping? Neem dan DÉFILIN. Déft-
lin werkt- volgens een geheel nieuw
principe: het prikkelt de darmwand
niet, doch zorgt dat de darminhoud de
natuurlijke zachtheid en weekheid
krijgt en behoudt. Op deze wijze bent
U verzekerd van een normale, pijnloze
stoelgang.-
géén gewenning
géén krampen
géén gasvorming
géén darmprikke
lingen
Doos van 20 dragees f 1.20
Doos van 50 dragees f 2.60
Voor een natuurlijke stoelgang
Een
4jjjjtffM
produkt van PHILIPS-ROXANE
Chvy sier collectie bij Sot he by
(Van onze correspondent)
Dank zij de fantastische prijzen die
thans op de Londense kunstmarkt worden
gemaakt, volgen belangrijke veilingen el
kaar bijna dagelijks op. Woensdag kwa
men bij Sotheby negenentwintig doeken
van de Amerikaanse miljonair Walther
P. Chrysler Jr. onder de hamer. Deze
voormalige automobielmagnaat wijdt
zich geheel aan het verzamelen van kunst
en bezit een collectie van drieduizend
schilderen. In vijfendertig minuten wer
den de werken, voornamelijk Franse im
pressionisten, van de hand gedaan voor
een totaal bedrag van 210.020 pond ster
ling ruim twee miljard gulden Hier
onder waren Cézannes, Renoirs, Picasso's,
een Monet en een Pissaro.
De enige sensaties waren dat een be
drag van veertigduizend pond door een
Zwitserse handelaar werd betaald voor
Cézannes portret van zijn vrouw en zes
endertigduizend pond door dezelfde koper
voor een vroeg-kubistisch werk van
Braques „Vrouw met mandoline". In
1924 werd dit voor ongeveer vier pond ver
kocht. Chrysler had er- tweeduizend pond
voor betaald. Het thans gemaakte bedrag
is op een na het hoogste dat een werk
van een nog levende'kunstenaar ooit heeft
opgebracht. Het record staat op naam van
een Picasso, die onlangs bij Sotheby vijf
envijftigduizend pond opleverde. Vier Re
noirs gingen weg tegen het betrekkelijk
lage totaalbedrag van achtenzestigdui
zend pond. In het geheel bracht de veiling,
waarop ook andere eigendommen werden
aangeboden naast die van Chrysler,
366.070 pond op, een geweldig bedrag
maar lager dan de-opbrengst van twee on
langs eveneens bij Sotheby gehouden
veilingen.
Het Amadeus kwartet: Norbert Brainin,
eerste viool. Siegmund Nissel, tweede
viool, Peter Schidlof, altviool en Martin
Lovett, violoncello.
in g. De klassieke speelsheid verliest wel
zeer aan substantie wanneer het alleen om
klankschoonheid en gaafheid van samen
spel gaat. Deze beide Haydns vormden de
(weinig passende) omlijsting van het zesde
kwartet van Bartók. In deze uitvoering
waren mooie momenten, met name in het
elegische motto-thema en de uitwerking
ervan in het laatste deel. Hier werd aan
het slot een toon van verstilling bereikt,
die vrijkwam tussen de momenten van
verslagenheid en verzet. Maar van het
beurtelings heftige en mistroostige tegen-
de-keer-in-gaan van de mars (deel II) en
de „burletta" (deel III) werd de essentie
gemist omdat de directheid van de muziek
geofferd werd aan de distinctie die de uit
voerenden nastreefden. En al is grote
muziek een produkt van beschaving, men
dient haar niet het beste met beschaving
alléén.
Sas Bange
Op vragen van het tweede Kamerlid
ir. Geuze (C.H.) betreffende een ver
bod tot het verstrekken van mededelingen
aan de pers door ambtenaren over de ge
volgen van de huidige droogte in de land
bouw heeft de minister van Landbouw en
Visserij, mr. Marijnen, geantwoord dat
hij de rijkslandbouwconsulenten niet heeft
verboden mededelingen aan de pers te doen
over de gevolgen van de huidige droogte
in de landbouw.
Wel is aan de rijkslandbouw-, veeteelt
en tuinbouwconsulenten aangedrongen
op voorzichtigheid te dezen en voorts be
zwaar gemaakt tegen het noemen van scha-
decijfers. Dergelijke cijfers kunnen im
mers aanvankelijk niet meer zijn dan een
voorlopige globale schatting.
De minister wenste te voorkomen, dat
door incidentele berichten in de pers
met vermelding van ambtenaren als bron,
maar in zijnerzijds niet gesanctioneerde
formulering voorbarig en dus een on
juist beeld zou ontstaan van de omvang
en van de gevolgen der oogstschade.
Tevens werd aan de consulenten ver
zocht de minister op de hoogte te houden,
mede opdat zoals steeds is geschied
zijnentwege mededelingen aan de
pers kunnen worden verstrekt.
In de wateren rond het Zeeuwsvlaamse
stadje Axel drijven sinds gisteren vele
honderden vissen dood en bedwelmd rond.
Het water heeft een donkere kleur gekre
gen. Sportieve vissers en andere vrijwil
ligers hebben met schepnetten grote scho
len karpers opgevist, en naar frisser wa
ter overgebracht. Zij slaagden erin, tien
tallen karpers van een zeker-schijnende
dood te redden. Het is nog niet duidelijk
wat de oorzaak van deze waterveront
reiniging is geweest. Men vermoedt dat
de insectenbestrijdingsmiddelen, die de
boeren op hun akkers gebruiken door de
regen van de laatste dagen opgelost, en van
het land in de sloten gespoeld zijn.
„WAT SONIA GASKELL hier in vijf jaar tijds tot stand heeft gebracht, een zo
veelbelovende groep met een zo veelzijdig repertoire, is ongetwijfeld uniek in de
gehele wereld!" Aldus vatte de Amerikaanse balletmeester Carl Shook, die officieel
op 1 september bij het Nederlands Ballet in dienst treedt, als antwoord op mijn
vraag zijn indrukken van de eerste kennismaking samen. Hij heeft deze week reeds
enkele repetities geleid, instuderingen van standaardwerken door het vernieuwde
gezelschap voor het volgende seizoen. Deze extra inspanning waarbij nog komt
dat een deel van het Nederlands Ballet meewerkt aan een film voor het internationale
televisiefestival over de nationale wederopbouw naar een idee en onder regie van
Leen Timp, die men thans aan het opnemen is veroorzaakt overigens een ver
moeidheid, waardoor de voorstellingen in het Holland Festival jammer genoeg niet
geheel aan de gangbare uitvoeringsmaatstaven voldoen.
Woensdagavond in de goedbezette Am
sterdamse Stadsschouwburg had' speciaal
de reprise van „Klein Avondspel" van
Rudi van Dantzig op het Fluitconcert van
Christoph Willibald von Gluck daaronder
te lijden. De criticus althans voelde nei
ging om als een schoolmeester strafregels
uit te delen: „Wij moeten netjes werken!"
Gelukkig had de wel
willendheid van het
publiek een stimuleren
de invloed, waardoor in
hel bijzonder „Vijfde
Symfonie" van Leonide
Massine op de gelijk
namige compositie van
Tsjaikofsky. door het Utrechts Stedelijk
Orkest onder aanvoering van Anton Kers
jes meeslepend gespeeld, een over het alge
meen zeer behoorlijke vertolking kreeg.
Een lichte teleurstelling was het optreden
van Linda Manez in de wals van pikante
zorgeloosheid. Zij heeft haar glansrijke
vorm van voorheen nog niet hervonden.
WELKE BEZWAREN MEN ook mag
hebben tegen de ouderwetse gesticulatie
en de opgedrongen symboliek, nog altijd
kan deze uit 1933 daterende choreografie
het expressionisme van Kurt Jooss heeft
een grote rol gespeeld bij de creatie gel
den als een toonbeeld van een fantastisch
knap gestructureerde bewegingsorganisa
tie. Heel wat balletmakers van latere da
tum hebben vondsten van Massine in ex
ploitatie genomen. In het energieke eerste
deel wist Willy de la Bye zich gunstig te
onderscheiden. Sonja van Beers demon
streerde wel als technisch instrument, maar
nog niet als toneelpersoonlijkheid ri.jp te
zijn voor de lyriek van het andante can
tabile. Veel steun ondervond zij van Jaap
Flier, die als danser de betrouwbaarheid
zelve bewees te zijn. Ook Andrea Jungen,
de laatt.se maanden weinig op de voor
grond getreden, verdient een compliment.
TUSSEN DEZE WERKEN van een aan
komende en een volleerde meester stond
als enige noviteit op het programma een
oefening in choreografie van Conrad van
de Weetering, wiens „Vijf études voor elf
dansers" oo muziek van Frank Martin en
in een foeilelijke aankleding van Jan
Duyvetter er voornamelijk op berekend
leken de buitengewoon begaafde Leonie
Kramer schitterend te doen uitkomen.
Voor haar heeft, hij enkele werkelijk zeer
fraaie variaties van klassieke figuren ge
vonden. Voor de rest stelde hij verwarde
figuraties samen, doorlopend een verborgen
bedoeling suggererend die er niet uitkwam.
•Een eigenaardigheid van dit experiment is
het voortdurend zoeken naar verandering,
waarbij nochtans alleen door herhalingen
enige samenhang werd verkregen. Choreo
grafie is een valt, dat een intelligente dan
ser als Conrad van de Weetering waar
schijnlijk wel zal leren als hij uitgaat van
de stelregel, dat het bij een bescheiden
vocabulaire in de eerste plaats aankomt
op effectief gebruik van economisch ge
selecteerde middelen.
Tot besluit werd „De wonderbaarlijke
mandarijn" van 3éla Bartók met Willy de
la Bye en Aart Verstegen in de hoofdrollen
met groot succes voor het voetlicht ge
bracht.
Davicl Koning
Advertentie
De wereldvermaarde deodorant-stick
regelt de
voor de verzorgde vrouw
luxe draaiitick 3.2s
handige tai-stick f 1.95
transpiratie
voorkomt de
geur
beschermt Uw
garderobe.
ONGEVEER NEGEN JAAR GELEDEN zong de onvergetelijke Engelse altzangeres
Kathleen Ferrier in de Haarlemse Concertzaal de Cantate 16!), „Gott soil allein mein
Herze haben" van Bach. Het was op een concert van de Nederlandse Bachvereniging,
onder leiding van dr. Anthon van der Horst en met Albert de Klerk als vertolker
van de solistisch behandelde orgelpartij. Mijn indruk hiervan, weergegeven in Haar
lems Dadblad, luidde: „Iets zo gaaf, zo beheerst muzikaal beleven wij niet meer".
Met deze cantate, die als een doorlopend, duo voor zangstem en orgelsolo geconci
pieerd is (Bach schreef haar voor een orgelinwijding), werd de jaarlijkse festival-
bijdrage van de Nederlandsche Bachvereniging in de St.. Janskerk te Gouda geopend.
Dezelfde organist en dezelfde dirigent, alsook hetzelfde koor om het slotkoraal te
zingen, dienden ook ditkeer hel werk; alleen Aafje Heynis vervulde nu de taak die
destijds aan Kathleen Ferrier toevertrouwd was.
En ik geloof mij niet te vergissen, wan
neer ik mijn woorden, negen jaar geleden
geschreven, mag hernemen. Want wij be
leefden weer iets „zo gaaf en zo beheerst
muzikaal" als toen. Waarmee ik bedoel dat
wij Kathleen Ferrier in Aafje Heynis terug
vonden. De overeen
komst van stemldeur is
van deze parallel nog de
minst overwegende fac
tor; het is wat er in het
zingen van Aafje leeft
aan innerlijke bewogen
heid, aan muzikaliteit en
beheerste expansie, waarmee wij haar op
één lijn menen te mogen stellen met haar
grote voorgangster, de betreurde Kathleen.
Met een latijns solomotet van Christian
Ritter (een voorloper van Bach) toonde zij
al de kwaliteiten hierboven opgesomd en
die tenslotte nodig zijn om deze barok-
lyriek boven haar tijdsstijl te laten uit-
wieken, door ze te bezielen met het eeuwig
menselijke, dat niet uit het hoofd maar uit
het hart komt.
Het Nederlandse Kamerorkest was bij
dit alles een prachtig begeleidende factor.
Zelfstandig gaf het tevens een bewogen
uitvoering van een Concerto Grosso van
Handel.
Op verzoek van de Tunesische regering
heeft dr. ir. C. van den Berg, directeur
van het Instituut voor Cultuurtechniek en
Waterhuishouding te Wagenignen, de uit
nodiging aanvaard van advies te dienen
met betrekking tot de verziltings- en drai
nageproblemen bij het Medjerda-vallei-
project.
Ir. A. van Weelden, geofysicus en geo
loog te 's-Gravenhage, is door de Verenig
de Naties uitgenodigd om de Poolse rege
ring van advies te dienen bij de opsporing
van petroleum.
Ir. J. J. van Weering te Almelo zal door
de Voedsel- en Landbouworganisatie van
de Verenigde Naties worden uitgezonden
naar Soedan, waar hij de regering advies
zal geven over de cultuur van oliepalm en
vezel.
B. en W. van Amste"dam hebben de ge
meenteraad voorgesteld de Nederlandse
Comedie voor het seizoen 1959/1960 een
subsidie te verlenen van 366.000.(vorig
jaar 324.000.—). Het door de stichting
voor 1959/60 geraamde tekort bedraagt
648.319.(vorig seizoen ƒ617.925.In
dit tekort zal het rijk, naar verwacht
wordt, 244.000 bijdragen en het toneel
fonds ruim 21.000.
Voorts stellen B. en W. voor de stichting
Kunstmaand Orkest een aanvullende sub
sidie van (5.012;76 te verlenen ter dekking
van het tekort op de rekening over 1957/58
en een subsidie van f 162.500.voor het
seizoen 1959 60 (vorig seizoen 150.000.—).
Zolang de gemeente de exploitatielasten
van dit Kunstmaand Orkest geheel voor
haar rekening moet nemen, achten B. en
W. het niet verantwoord, het verlangen
van dc Stichting tot uitbreiding van de
vaste bezetting met zes strijker kosten
26.500.in le willigen. Dit orkest
voorziet volgens B. en W. in een grote
behoefte. Als begeleidingsorkest voor bal-
let- en kooruitvoeringen neemt het een
vooraanstaande plaats in. Ook het Am
sterdams Ballet hoopt van de diensten ge
bruik te kunnen maken.
Ten slotte kwam er nog als grote ver
rassing een stralende vertolking door het
koor der Nederlandse Bachvereniging
(met geïmproviseerd orgelcontinuo van Al-
bert de Klerk) van het tienstemmige „Sta-
bat Mater" van Domenico Scarlatti. Deze
machtige koorsymfonie van Bach's tijd
genoot (zij werden beiden in 1685 geboren)
mag op eigen wijze gelden als gelijkwaar
dig aan het beste wat door Bach of Handel
voor koor gecomponeerd werd. Het heeft
de bewogenheid van de Italiaanse barok-
kunst van een Bernini, van het pathetische
gebaar van de Contra-Reformatie, hoewel
gegrondvest op de polyfone techniek van
Palestrina. Scarlatti toont zich in dit reus
achtige koorwerk van vijfendertig mi
nuten als de katholieke evenknie van de
lutherse Bach. Het veeleisend werk, waar
van de vorm bepaald wordt door de stu
wingen en de lyriek van de beroemde
sequenz van Jacobi da Todi, dus geen
geijkte formules nastreeft, werd uitge
voerd naar een der drie bestaande hand
schriften, waarvan er een behoord heeft
aan de Padre Martini te Bologna. De
meesterlijke uitvoering van dit vrijwel
vergeten monument der koormuziek, was
een daad van uitzonderlijke betekenis,
waarvoor dr. Van der Horst hooggestemde
lof verdient, tezamen met zijn toegewijde
executanten.
os. de Klerk
(Van onze Amsterdamse redacteur)
In september 1961 zullen 388 studenten
in Amsterdam een kamer kunnen krij
gen in een enorm gebouw, dat haast even
veel bedden zal tellen als het nog op pa
pier staande Hiltonhotel. In oktober zal
aan het Mr. Treubplein tegenover het
Amstelstation de eerste paal worden ge
heid van het studentenhotel „Casa Aca
demica".
Negen maanden van het jaar zullen de
studenten hier kunnen wonen. De drie
overige maanden zullen 450 toeristen het
gebouw kunnen bevolken. Zij zijn het, die
de exploitatie van het zes miljoen gulden
kostende hotel mogelijk zullen maken. Dat
dit kan hebben de Denen bewezen, want
het Kopenhaagse studentenhotel „Eg-
mont" houdt nu reeds zes jaar lang het
hoofd boven water op deze manier.
Het stichtingsbestuur is dezer dagen in
gezelschap van Amsterdams V.V.V.-direc-
teur J. N. Strijkers, van K.L.M.-vertegen
woordiger mr. H. J. Kruis, van hoofd
ambtenaren van de gemeente Amsterdam
en van vertegenwoordigers uit het be
drijfsleven, in Kopenhagen gaan kijken.
Ook enkele hoofdambtenaren van het mi
nisterie van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen waren meegegaan, want dit
ministerie moet voor een belangrijk deel
vande stichtingskosten een garantie ge
ven.
Men is enthousiast in Nederland terug
gekeerd. Het „Egmont-hotel" in Kopenha
gen blijkt zeer in trek te zijn, niet alleen
bij de studenten, maar vooral bij de voor
de exploitatie onontbeerlijke toeristen. Wat
de Nederlanders hebben gezien heeft hun
de overtuiging gegeven, dat hun theorie
geen mooie droom behoeft te blijven, maar
praktisch bruikbaar is. Vandaar dat in
oktober de eerste paal in de grond gaat.
Evenals in Kopenhagen het geval is, zul
len de toeristen in Amsterdam bediend
worden door werkstudenten, misschien wel
dezelfde studenten, die na het vreemde
lingenseizoen de hotelkamers zullen be
wonen. De serveersters en de schoon
maaksters, de liftbedienden en de kelners,
de portiers en de receptionisten, zij zul
len allen studenten zijn. Alleen de koks
zullen vaklui zijn, want men wil graag,
dat „Casa Academica" een goede naam in
het buitenland krijgt.
Het hotel, dat een welkome aanvulling
zal betekenen van de hoofdstedelijke ho
telaccommodatie, zal elf verdiepingen
krijgen. De tekeningen zijn reeds goedge
keurd. Het wachten is nog op de garan
ties. Want Amsterdam heeft geen rijke
industrieel zoals Kopenhagen, waar een
drukker het gehele stichtingskapitaal van
het „Egmont-hotel" op tafel legde
Advertentie
HEINZ
Sandwich Spread
en TEO jam in
de potten met
de handige
schroefsluiting
GARANTIE: volledige vergoeding door Uw leverancier, indien,
een Heinz of Teo product niet voldoet.
BERLIJN. Westberlijn leeft al maandenlang onder een dreiging, maar het inter
nationale filmfestival, de Berlinale, dat er thans voor de negende maal wordt gehou
den. heeft ondanks dat of misschien juist daardoor? meer belangstelling ge
trokken dan ooit: 46 naties uit alle werelddelen zijn met films vertegenwoordigd,
waarbij van de belangrijke filmproducerende staten alleen de landen van Oosteuropa,
China en Egypte ontbreken. Filmproducenten, journalisten en andere belangstellenden
zijn er zelfs uit 52 landen!
Is dus de belangstelling van buiten
Duitsland enorm, de Duitsers en vooral
de Berlijners laten zich evenmin onbetuigd.
De mededingende films lopen in twee
op de openingsavond zelfs in drie grote
theaters in drie of vier voorstellingen pet-
dag, zodat dagelijks vele duizenden de
festivalfilms kunnen zien. Voor de bewo
ners van de oostelijke stadssector zijn er
dan nog speciale festivalvoorstellingen in
een bioscoop vlak bij de sectorgrens, waai
de Oostberlijners in hun eigen munt, de
Oostmark, kunnen betalen. Men wil echter
bij dit filmfeest, dat meer In het volk leeft
dan welk festival elders ook, nog meer
Berlijners betrekken. Daarom zijn er ook
nog voorstellingen'in Duitslands grootste
zaal, de Deutschlandhalle (16.000 zitplaat
sen en in 's wereld grootste openluchtthea
ter, de 25.000 plaatsen tellende Waldbüne.
Die voorstellingen zijn volkomen uitver
kocht! Overal verschijnen filmsterren op
de tonelen er zijn er tientallen in Ber
lijn, onder wie beroemdheden als Franqoise
Anioul. Esther Williams, Rita Hayworth,
David Niven en die worden dan enthou
siast toegejuicht, te enthousiaster naarmate
hun toespraakje tot het publiek origineler
is. Meestal zijn ze niet origineel, maar de
blijkbaar zeer intelligente Esther Williams
is dat wel of ze heeft de beste adviseur
voor public relations
De vertoonde films bleken geen meester
werken, maar wat nog niet is kan komen.
De humor is veel beter vertegenwoordigd
dan de ernst in deze eerste dagen van de
Berlinale. Op de openingsavond zagen we
een vlotte Duitse comedie, .und das am
Montagmorgen en dat op maandag
ochtend), door de Italiaanse regisseur Luigi
Comencini gemaakt met O. W. Fischer,
Ulla Jacobsson en Vera Tchechowa in de
hoofdrollen. Zeer onderhoudend maar met
juist dat teveel aan dialoog dat de afkomst
van een toneelstuk (van J. B. Priestley)
verraadt en dus eigenlijk geen film ter
opening van een festival. Geen wonder,
dat snel het grapje de ronde deed: .und
das am Montagmorgen und das am
ersten Abend!
BERLIJN (AFP. De Nederlandse do
cumentaire „Prijs de zee" van Herman van
der Horst is sedert haar vertoning op
woensdagavond favoriet voor de grote pr\js
voor korte films, zo is het algemene oor
deel op het Berlijnse Filmfestival. Zeker
vijf maal oogstte het werk een open doekje.
De Japanners vertoonden een prachtig-
gefotografeerde film, De verborgen ves
ting, die men kon waarderen als parodie
op romantiek en avontuur (geliefkoosde
thema's in de Japanse film!), maar ik ben
er niet. zeker van, dat de film als parodie
bedoeld was.... Het verhaal wordt ver
tel met 'n voor Japanse films ongekende
vaart en er zijn een paar imposante massa-
scènes. waarin regisseur Akira Kurasawa
zich een tweede Cecil de Mille toonde. In
zijn kinderlijkheid had dit iverk een zekere
charme.
Goede Deense humor.
Het amusantst was een zojuist vertoon
de Deense film, Poeten os Lillemor (De
dichter en Lillemor), van regisseur-produ
cent Erik Balling met twee bij hun ver
schijning op het toneel, na de vertoning,
langdurig-toegejuichte acteurs van klasse
in het blijspelgenre Helen Virkner en
Henning Moritzen. Het kostelijke verhaal,
over een door schulden geteisterd dichter
en zijn charmante vrouw, zit vol verras
sende wendingen en uitstekende vondsten,
dikwijls van visuele aard. Op het gebied
van de serieuze speelfilm hebben we nog
maar weinig verheugends gezien, melo
drama's van Griekenland en Iran. een in
de dialogen verdronken Italiaanse duik
bootfilm, een ernstig-bedoelde maar sta
pelgekke film van Argentinië, met on
echte figuren en onechte situaties. Men
vraagt zich af waarom zulke werken wor
den geaccepteerd op een festival, dat er
toch niet alleen op uit is, zoveel mogelijk
films uit zoveel mogelijk landen te ver
tonen. maar dat getuigenis wil afleggen
van de vooruitgang van de cinematogra
fische kunst in de wereld.
Bij de korte films zagen we nog niets
dat ook maar in de schaduw kon staan
van Herman van der Horsts Prijs de Zee
een der Nederlandse inzendingen op de
Berlinale. Variations Electroniques van
Gerard J. Raucamp van Carillon Films,
werd hors concours vertoond in een bij
eenkomst. die gewijd was aan de betekenis
van de elektronische muziek voor de film
kunst en waarbij men muziek van ver
scheidene componisten, o.a. van onze land
genoot Henk Badings ten gehore bracht.
Het Nederlandse filmpje was de enige
film, die in deze bijeenkomst onder leiding
van prof. dr. ir. F. Winckel in vertoning
kwam.
Een van de beste tot nu toe vertoonde
films was een lange Duitse documentaire
over Israel: (Paradies und Feuerofen Pa
radijs en Vuurhaard) van regisseur-draai-
boekschrijver Herbert Viktor. De film
vertelt over de opbouw in dit land en ook
over de dreigingen, de gespletenheid van
Jeruzalem enz. In een gesnleten stad in op
bouw als Berlijn moest dit werk in prach
tige kleuren wel diepe indruk maken!
Jan Koomen
De in hoofdzaak als reizend-theater op
tredende toneelgroep „De Speelkamer", die
nu ruim een jaar bestaat, heeft voor het
volgend toneelseizoen het aantal voorstel
lingen ruim verdubbeld. Medewerkers .zijn
onder meer Fien Berghegge, Maya Bouma,
Pirn Mallan, Anita Menist, Bé Schenk,
Betsy Smeets, Ben Aerden, Frits Butze-
laar, Bert Dijkstra, Fred Oster, Robert
Sobelts, John Soer en Frans Vaassen, die
ook de artistieke en zakelijke leiding heeft.
Voor het repertoire blijft de voorkeur
uitgaan naar introductie van tot nu toe
onbekende auteurs en vergeten stukken.
Opgevoerd worden „Dangerous comer"
van J. B. Priestley, „Zur Zeit der Distel
Blüte" van Hermann Moers en „Donadieu"
van Fritz Hochwalder.
Tot de stukken waaruit nog een keuze
zal worden gemaakt, behoort „A taste of
honey" van Sehelagh Delaney. „Esmeral
da" van Jack Popplewell en „Het zwijgen"
van de Poolse schrijver Roman Brandstat-
ter blijven op het repertoire.
Statutenwijziging Co-op
De algemene vergadering van Co-op,
die in Haarlem wordt gehouden, heeft met
ruime meerderheid besloten tot een sta
tutenwijziging. Deze zal ertoe leiden, dat
in een tijdsbestek van enige jaren het hui
dige aantal van 250 merendeels plaatse
lijke verbruikscoöperaties zal worden ge
concentreerd tot enige tientallen regionaal
werkende coëperaties. Deze zullen ten
aanzien van de financiering en investe
ring de afschrijvings- en reserveringspoli-
tiek, het personeelsbeleid en het commer
ciële optreden een landelijk beleid gaan
voeren. Aan de discussie namen dertig
afgevaardigden van plaatselijke coëpera
ties deel. De voorstellen werden verde
digd door de president-directeur van Ne
derlandse verbruikscoöperaties, volgens
de nieuwe statuten in de toekomst te noe
men „Co-op Nederland", drs. J, J. A,
Charbo.
In opdracht van de staatssecretaris
van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen heeft de Amsterdamse grafi
cus prof. Kuno Brinks een in koper,
gegrafeerd portret van de Haagse let
terkundige mr. F. Bordewijk vervaar
digd. Hij heeft de hierbij afgedrukte
gravure onlangs voltooid.
