België's aandeel en voordeel in de Benelux zijn
enorm, maar de Belgen horen dat niet graag
I
Vlamingen en Walen maken het elkander verre van gemakkelijk
ZATERDAG 4 JULI 1959
Erbij
PAGINA TWEE
„PRAAT NOOIT TEVEEL OVER EEN ZAAK DIE GOED GAAT9
AÜS BELGIEN.
Belgie's gronrhvet in
Neder la n dse ta a l
(Va.n een bijzondere
medewerker)
HET SECRETARIAAT-GE
NERAAL van de Benelux-
Unie te Brussel heeft een
fraai verzorgd verslag
uitgegeven over „Tien
jaar Benelux 19481958",
een nogal droog ambte
lijk stuk, maar wie de
moed heeft om het door
te lezen, zal, wanneer hij
de ontwikkeling van de
Benelux Douane-Unie ob
jectief beoordeelt, toe
geven dat het eerste ex
periment van Europese
integratie geslaagd mag
heten. De ondertekening
van het eerste Benelux-
verdrag in Strattonhouse
te Londen op 5 septem
ber 1944 was weliswaar
een historisch moment,
maarin 1910, het jaar
waarin koning Albert en
koningin Elisabeth Am
sterdam bezochten, was
er reeds sprake van een
nauwe economische sa
menwerking tussen Bel
gië en Nederland en de
ruim 82-jarige Belgische
staatsman Beernaert pre
sideerde toen een Bel
gisch-Nederlandse con
ferentie, waarvan het
doel voornamelijk was
gericht op een douane
unie. De „Deutsche
Wochenzeitung für die
Niederlande und Bel-
gien" van 3 juli 1910 pu
bliceerde een vrij ten
dentieus verslag over
die bijeenkomst, dat wij
in nevenstaande kolom
men reproduceren.
r
nmitnoh® ffoQher>geU'xng f£r V» aflerende uM Belfilm.smtll®t
Art tol® oonatntnnt, que "Ie rrfaultat vrat'.ff ie .ie la Conference
nnat, pee tr\n hrUlant» .1.' nnthouAi.aume tien Rel-
ae heurt® l* froMnur 4® li deputation hol'anda'ce.notm-
ment de U. *ydeman.
IN DIT ARTIKEL zullen wij de Belgische bij
drage tot de totstandkoming van de Benelux eens
onder de loep nemen en tevens zien hoe de Belgische
openbare mening over de Benelux is. Wanneer wij
terugdenken aan die periode van september 1944,
rijst natuurlijk de sterke figuur van Paul-Henri
Spaak op. Men noemt hem ons inziens een tikje
overdreven de vader van Benelux. Het is na
melijk de minister van Financiën in de Belgische
regering te Londen, Camille Gutt, geweest, die de
eerste krachtige stoot gaf. Maar Spaak heeft als
minister van Buitenlandse Zaken de enorme ver
dienste gehad, dat hij de monetaire technicus en
econoom Camille Gutt heeft begrepen, terwijl hij
zijn grote politieke gaven in dienst stelde van het
Benelux-ideaal. Zonder die grote wilskracht van
Spaak en zijn politieke staatsmanskunst zou de Be
nelux er nooit zijn gekomen. De douane-unie zou
onderweg wellicht zijn gestruikeld over een of an
dere tomatenkwestie of fiscale moeilijkheid. De Ne
derlanders Van Kleffens, Van den Broek, gezant
Lamping en Beelaerts van Blokland hebben even
eens een grote rol gespeeld. Spaak zag in Benelux
de eerste stap naar de Europese Unie. In het kasteel
Val Duchesse te Brussel, waar hij het verdrag van
Rome geboren deed worden, wees hij zijn Duitse,
Franse en Italiaanse partners steeds weer op het re
sultaat van Benelux.
NAAST SPAAK stond een man die men uiterst
zelden op de voorgrond ziet treden, namelijk de
Belgische secretaris-generaal van het departement
van Economische Zaken, baron Jean-Charles Snoy
et d'Oppuers, naar alle ingewijden weten een van de
voornaamste Benelux-mannen. Met de Nederlanders
prof. Kuin en prof. Brouwers heeft hij vaak de
meest netelige situaties gered. Zij presideerden de
„vergadering der presidenten", dat wil zeggen het
hoogste ambtelijke Beneluxcollege, dat de ministers
van de drie regeringen adviseerde en de
verdragen en protocols voorbereidde, zoals
het ook thans nog gebeurt. Baron Snoy
was de man die Nederland vertrouwde op
een ogenblik dat de wederopbouw Neder
land zware financiële zorgen baarde. Zo is
het te verklaren, dat België van 1945 tot
1948 aan Nederland een bijkans kosteloos
commercieel krediet verleende dat de 400
miljoen gulden ruim overschreed. Dat is'
misschien' de meest frappante geste, die
Ondertekening van het Beneluxverdrag in februari 1958 te 's-Gravenhage.
I«r wgtsek-ileierlUMelta iiil*trai|.
D,a dritt» nied«rl*ndi«ch-belg»che Konferenx,
d,r,n Vorjiu d*r 82j»hrig> Styuminu^r Bwr-
n~rt reit jug*mllich*r ElMfiTliTfuhrt.. h.t denk
ton Bcuagwttrten Bemühungen von Wgiaoher
Beite für beid* 8ta*l*n einig* günrtigc Rceultet*
rtieitist- Bwrnwrl wies in «einer Eroffnungarede
dxrxuf hin. dus w durch gemein.cheftUchea Bemu-
l.o gelagen «rei. in die Meuer. welcho Belgian
ood Niederlend langer ein MenecOienalter ge-
Irennt b.ben. eine Breaehe xu legen d.e er«e,*rt
«arden mus* Er gedachte der bedeutenden Zu-
nahme der Ein und Ausluhr rvmchcn beulen Lan-
dfrn «ir habcn die. in unserer vongeu Nummer
olferngem^ festgestelli der Hobung de»
Eisenbahnverkehre twisclien den Jahren 1898 und
1908 nm 56 Proient, und der intimeren Annaher-
•ng der Bewohner beider Lander im wirlachaft-
lichen und Oei.te^-ben Bchon wórden die nieder-
Undiachen Indu.triellen. auf dem Fu»»e der
O'elehbereehtigung, xur Metal lböree x#L
ein. Verb-nseniBg des Po*tT*i%e)>n, dU
■rilige VoUtiehung gericètlieber UrteiU wttwUfc
angeKrebt Von einere Schut» der geg«eMg«
Au toren rechte tei abxoeetiec, da Nledwlaad Ja
doeh beabiichtige, der Beroer Konrenuon b*ix*>
trclcn Die Kegelnng de* SeehypothekanreekM
mütie aneh noch verechieden* ander* Ltnder *i«-
«chlieuen. Ferner *ei*s aueh noch einig*,
die LandifirUchaft betreffend* Fragen dvreb <tt*
Kommiasion in 8tudinm genomineu
Der niederlandréobe Abgeordnrte Tydetnan er-
klarte nach der, mil groesem BeifaU aofge
menen Rede, das» er und seine Koilegea garae aa
einem engern Aniehlu»» der Niederlande aa Be)'
gicn m iter bei ten wol) ten. Eine .lernbsetsung da
I'nattarif» sei ira Interesse beider Lander, «ben»*
uie de» Telephontarife, deren gm»»er praktiioher
Xutxrn »ieh ira Verkebr mit Deuuchland, duroh
eine fünffarbe Steigrrung, erwiexn babe
Auch mit allen ubrigen Paukten de* von Minis
ter Beernaert entvrickelten Pro gr» mm» itimme «r
uherein.
Aueh die, w ah rend de», von Minister Beernaert
angebotenen Festmahfe* geh al tenen Reden li
erkennen, daas man auf beiden Seitee ertutlieh
bestrebt iat. vergangene Fehden ru vergeaaen aad
für die Zukunft al» gute Freunde neben einandw
su leben. HiaaL»- nnd milUarpoluiscbe Fragon
n-i^l-den in Iti-jn-r Weitve berillirt, Knmil JUT fr*-
eem
a kleur »ft
Ahgcordnetcr Tyd
it behaiten, al* ar
oU£berte, lln8*l
verbaasd op wanneer men hen vertelt dat
het méér betekent, dat op de Belgische
produkten in Nederland géén invoerrech
ten worden geheven en de handel tussen de
Belgisch-Luxemburgse Economische Unie
en Nederland voor 98 percent is gelibera
liseerd. De industriëlen, die in Nederland
een tweede binnenlandse markt hebben
"veroverd en zij zijn veel talrijker dan
men in het algemeen aanneemt zwijgen
België "in het voordeeVwah Nederland en ir alle Beneluxtalen hierover. En dat is
de Benelux in die eerste aanloopperiode typisch voor de Belgische mentaliteit ten
heeft gedaan.
DE KEERZIJDE van de medaille want
er is een keerzijde is ongetwijfeld dat de
Belgische openbare mening de Benelux-
politiek van de Belgische regeringen en
autoriteiten sedert 1944 niet of nauwelijks
heeft begrepen. Al dadelijk kwam er verzet
van de landbouwkringen, die meenden dat
de Benelux voor de Belgische boeren en
tuinders een dodelijk gevaar was. En het
duurde jaren voor de Belgische industrië
len goed op de hoogte waren van de enor
me betekenis van de Benelux eenheids-
markt van 20 miljoen verbruikers. Wij
kregen van Camille Gutt eens de tekst van
zijn radiorede voor Radio België te Lon
den, uitgesproken op 21 oktober 1943, toen
een Belgisch-Nederlands monetair akkoord
werd gesloten eerste stap naar de
douane-unie en in die rede staat duide
lijk te lezen dat het monetair akkoord de
economische unie voorbereidt, een samen
voeging en versmelting van de twee mark
ten tot één markt. Ook vandaag nog gelo
ven vele Belgische industriëlen en hande
laren dat allerlei moeilijkheden moeten
worden overwonnen voor een Belgisch
produkt definitief op de Nederlandse markt
kan worden geïntroduceerd.
9
EEN ENQUêTE onder Belgische vrienden
leerde ons dat de meesten wel wisten, dat
Benelux „iets te maken heeft met België
en Nederland". Zij kijken echter nogal
opzichte van de Benelux: praat nooit te
veel over een zaak die goed gaat. Het kan
allerlei onaangename reacties verwekken.
Wij weten wel dat Benelux een zéér ge
slaagd experiment is, maar laten wij liefst
onze zaakjes met Nederland in stilte doen,
de grote trom roeren zou wel eens nadelig
kunnen wezen!
KORTOM, AL ZIJN DE BELGISCHE
autoriteiten in hét verleden én heden gang
makers van de Benelux, de Belgische opi
nie volgt zeer, zeer langzaam. Ondanks zijn
zuidelijke allures, is de Belg conservatief
en hij is nog niet voor de volle honderd
percent overtuigd van de Benelux als fac
tor van de na-oorlogse Belgische welvaart,
die in niet onaanzienlijke mate werd ge
realiseerd door de Belgische export, welke,
zoals bekend, voor 20 tot 23 percent naar
Nederland is gericht. Waar ligt- de fout?
Het zou de moeite lonen dit probleem door
experts te laten onderzoeken. Wellicht zou
den zij tot de conclusie komen, dat Benelux
Iiauptredner an nirJerlaixK»cber 8ret* fangieri*
der Kommneion an gehore, wórden alle Ver-f
eucbe b*.-lgi»eh*r Hitiköpfe. ein 8chui«- ond Tr*U-
bundni» xwiaehen den beiden 8laaien herbeiiu
fubren, an »e<ner *toi»ehen Robe eeheiteru.
D»i praktische Rcsullat der Konferenx i«t
Mhr (flansend. Minister Beernaert hal eine Hei
setxung der Telepliongebüren von Fr». 3 «uf 1.5
in Au.sidit gtelelll. Ob Deotschland ein* *hn-
liche Vergünstigung xn teil werden w.rd, i«t fr*|-
licb.
Auf die rechttSehe Gleieh»t*Jlung von Aktienge-
•cllichaften beider Lender gUubt m«n veniehlen
xn können. da Belgien die auswïrtigen Oes*.l»ehaf-
ten eben»o hoch berteuert wie die
Due Verlangen nach gewerblirlieli
wird bereit» dedurch gextilU. d*» die
discho Zweite Hammer ein Paleotgt«U angaaom-
men bat.
Zur gegen.eitigen Anerkennung der üni«r«
tatsdiplom* voa Advokaten nnd Aerxteci kam
noch nicht. Die** F.age bed.rf e.n».
deren Studium». »p:iu
Man *r»ah au. den Verb.ndlung.n
i irt gut, *b*r die Auraieht auf eine glatU EHMung
de» WunxohxeUal» i»t aehwacb.
een experiment is, dat beperkt bleef tot
de economische en politieke kringen der
drie landen. De culturele banden, het toe
risme, de jeugduitwisseling en de weten
schappelijke contacten blijven beperkt tot
een gering aantal mannen en vrouwen der
Benelux. Tienduizenden gaan over de
grenzen, drinken een glaasje op de terras
jes van Brussel of Amsterdam, genieten
van Brugge of van de bollenvelden, maar
beseffen niet dat er iets revolutionairs is
gebeurd, met name dat de drie landen door
de ondertekening van het verdrag der Be
nelux Economische Unie, in de Ridderzaal
te 's-Gravenhage, op 3 februari 1958, op
het -economische- v-lak een eind maakten
aan de in 1830 verbroken eenheid.
(Van onze correspondent in Brussel)
DE OPPERVLAKKIGE WAARNEMER wil België
gaarne zien in simpele zwart-wit tegenstellingenmaar het
echte beeld van de Belgische democratie vertoont talrijke
tegenstellingen die elkander doorkruisen en die van het;
politieke leven een bont geheel maken. Het is eigenaardig
dat die tegenstellingen in het politieke leven niet tot uit
drukking komen in een groter aantal politieke partijen.
Sedert het ontstaan van de Belgische staat hebben de drie
frote politieke stromingen zich gehandhaafd. De Rooms-
atholieke partij, die thans Christelijke Volkspartij heet, de
socialistische partij en de liberale partij beheersen het
politieke leven. De Vlaamse nationalisten, die na de eerste
wereldoorlog in het parlement kwamen, zijn nooit anders
geweest dan een soort splinterpartij van de Vlaamse vleugel
van de Rooms-Katholieke partij. De na de Tweede Wereld
oorlog ontstane „Vlaamse Volksunie" heeft slechts één ge
kozen volksvertegenwoordiger te Antwerpen, een van de
212 zetels der Tweede Kamer. De communisten zijn gezakt
tot twee zetels in de Kamer en één zetel in de Senaat.
De Belgische onderdaan heeft een revolu
tionaire inslag, hij zij socialist of rooms-
katholiek. De schoolstrijd bracht België,
evenals de koningskwestie, aan de rand
van een burgeroorlog. „Weg met Collard"
was de leus van tweehonderdduizend
rooms-katholieken, die waren samenge
stroomd voor de beurs van Brussel, waar
zij enige jaren geleden hun eisen kenbaar
maakten aan de socialistisch-liberale rege
ring en dreigden met een „mars naar Brus
sel" als die niet ingewilligd zouden worden.
WAAR LIGGEN DAN de tegenstellin
gen? In de eerste plaats is elk van de
drie grote partijen tweetalig. In de C.V.P.
die in tegenstelling tot de Rooms-Katho
lieke partij van voor de Tweede Wereld
oorlog opnieuw een eenheidspartij is ge
worden voor de oorlog was er een
Vlaamse partij en een Waalse partij is
de huidige voorzitter de Vlaamse volks
vertegenwoordiger voor Gent, mr. Lefè-
vre, die onlangs door de koning tot minis
ter van Staat werd benoemd.
De Belgische Socialistische Partij is al
tijd een eenheidspartij geweest. Maar op
het gebied van de cultuurpolitiek en het
gebruik der talen hield de B.S.P. zich nog
al neutraal. Zo kon het gebeuren dat een
Waals socialistisch parlementslid, Joseph
Merlot, minister van Staat, een Waals
congres presideerde waar zeer radicale
Waalse standpunten ten voordele van het
federalisme werden verdedigd, terwijl een
Vlaamse socialist, oud-minister Hendrik
Fayat, te Brussel ijvert voor de verneder
landsing van de Belgische hoofdstad.
DE LIBERALEN zijn in België de
meest „Belgisch gezinden", lees voorstan
ders van het „ene en onverdeelbare Bel
gië". Bij de Rooms-Katholieken wordt
steeds opnieuw gepoogd de Vlaams-Waal
se tegenstellingen te verzoenen, echter
vaak zonder resultaat.
MEN MOET ECHTER toegeven dat de
belangstelling voor de taaiactie, sedert de
grote taaiactie van 1930-1933, toen in
Vlaanderen het onderwijs, het gerecht en
het leger voor de Vlamingen werden ver
nederlandst, is geluwd. De sociale tegen
stellingen zijn, voornamelijk sedert de
grote algemene staking van 1935, sterk op
de voorgrond gekomen. België was voor
de oorlog in West-Europa ongetwijfeld een
land met lage lonen Dat wekte verbitte
ring daar sommige takken van bedrijf, zo
als de staalindustrie, zeer welvarend wa
ren. Die verbittering was zo groot dat on
der de bezetting een geheim sociaal pact
tussen werkgevers en vakbondleiders ge
sloten werd om de loonpolitiek, die na de
oorlog zou worden gevoerd, krachtig te
stuwen In de richting van een liberale
maximum welvaart Men zou daarin
waarschijnlijk niet geslaagd zijn, maar de
deviezeninkomsten door het verblijf van
de Amerikaanse en Britse troepen in Bel
gië dwongen alleen al tot een hoger loon
peil. Het zijn voornamelijk de Waalse so
cialisten die in België trouwe marxisten
zijn gebleven. Daar de vakbondleiders
zich kandidaat mogen stellen voor de Ka
mer of voor de Senaat loopt hun sociale
en politieke actie parallel. De Waalse so
cialisten geloven in de agitatie en zij heb
ben het land vaak op stelten gezet. In
sommige grote Vlaamse centra zijn de
socialistische vakbonden even agressief.
DAAR DE VAKBONDEN aan politiek
doen zijn er grote tegenstellingen tussen
de socialistische en Rooms-Katholieke
vakverbonden, die elk ongeveer 700.000 le
den tellen, wat iets meer is dan de helft
van de Belgische loontrekkende arbeiders
en kantoormensen. Is de regering name
lijk een socialistisch liberale coalitie, zo
als het kabinet Van Acker van 1954 tot
1958, dan trachten de socialistische minis
ters hun socialistische vakverbondvrien
den koest te houden, maar dan ageert het
rooms-katholieke vakverbond vrij dema
gogisch voor allerlei sociale verbeterin
gen. Is de regering zoals de huidige een
Rooms-KathoIieke-liberale coalitie, dan
treedt het socialistische vakverbond naar
voren met zijn program van eisen. Die
concurrentie tussen de vakverbonden is
zeer nadelig voor het land en de sociale
vrede, volgens de opvatting van de Belgi
sche industriëlen.
HET STERK SOCIAAL georiënteerd zijn
op direct materieel voordeel is overigens
een frappante karakteristiek van de Bel
gische democratie. De Belg wil het liefst
meteen zijn deel van de koek, die nog ge
bakken moet worden. Die sociale voorzie
ningen moeten worden gefinancierd, en
zij kosten veel geld. Met. een pensioenlast
van vijftien miljard frank is de begroting
der pensioenen de tweede of de derde in
grootte. Dit gaat alles ten koste vari de
investeringen die traag vorderen, onder
meer is de haven van Antwerpen met haar
Reeds ver Hóór de eerste we
reldoorlog loerden er, blijkens
het hierbij gereproduceerde ver
slag in de „Deutsche Wochen
zeitung für die Niederlande und
Belgien", op regeringsniveau po
gingen gedaan om tot een Bel
gisch-Nederlandse douane-unie
te komen. De conferentie van
1910, ivaaraan het artikel refe
reert, mislukte echter „door de
koelafwijzende houding van de
Nederlandse delegatie". De on
derstrepingen in het verslag zijn
van de hand van de toenmalige
Belgische gezant in Den Haag.
tienjarenplan sterk ten achter bij de ex
pansie van Rotterdam. Soms worden pro
blemen echter in een opwelling van be
roepstrots aangepakt, zoals bij voorbeeld
de tunnels, viaducten en ringlaan van
Brussel. Het is nutteloos in België te spe
culeren op de nationale trots. Die ligt heel
diep verborgen en is na anderhalve eeuw
eigenlijk nog niet sterk, maar de beroeps
eer is een zeer delicaat klankbord. Wer
ken die plotseling als noodzakelijk wor
den aangevoeld worden voortvarend en
stelselmatig aangepakt. Waarschijnlijk
zou in West-Europa, geen enkel ander
volk een inspanning als de wereldtentoon
stelling en een miljarden plan als de Ring
van Brussel hebben aangedurfd. In het al
gemeen echter vorderen belangrijke open
bare werken traag daar de belastinggel
den worden opgeslorpt door de sociale ver
zekeringen. de slecht beheerde spoorweg
maatschappij en het omvangrijke be
grotingstekort der gemeenten.
NAAST DE ONVERMIJDELIJKE te-
gestellingen tussen Vlamingen, Walen en
Brusselaars het meerderwaardigheids
gevoel van de hoofdstedelingen prikkelt de
provincialen zijn de sociale tegenstel
lingen een bron van moeilijkheden voor
iedere regering. Er zijn vaak interessan
te contacten tussen de partijen ter oplos
sing van een of andere kwestie en dan ge
ven de partijleidingen blijk van veel psy
chologisch inzicht. De Waalse socialisti
sche leiders zien bij voorbeeld in dat zij
concessies moeten doen op het gebied van
de grote openbare werken in Vlaanderen,
of de verhoging van de werklozensteun.
De socialistische partij heeft in de Waal
se provincies en in Brussel ongeveer haar
hoogtepunt bereikt. Willen de socialisten
dus in België in het parlement de vol
strekte meerderheid halen dan moeten, en
kunnen, zij nog stemmen winnen in de
Vlaamse provincies. De rooms-katholieke
partij, met haar zwaartepunt in Vlaande
ren, zal pogen haar Waalse vleugel niet
te ontstemmen door extremistische
Vlaamse eisen te propageren. In de par
tijen doen ook de sociaio en economische
tegenstellingen opgeld. Bij de rooms-ka
tholieken moet steeds een evenwicht tus
sen de belangen van de boeren, de ar
beiders, de middenstanders en de in
dustriëlen worden nagestreefd. Daar de
BSP in de middenstandskringen wil door
dringen de doorbraak naar de volstrek
te meerderheid moet zij zich bij voor
beeld voor het fiscaal probleem van de
handeldrijvende en ambachtelijke mid
denstand interesseren. Het Belgische socia
lisme tendeert naar een soort Labourpar-
tij, ofschoon alsnog wordt vastgehouden
aan de marxistische verklaring van Qua-
regnon. die in 1848 werd opgesteld.
DIE VAAK ZEER HEFTIGE machts
strijd tussen de twee grote partijen om de
volstrekte meerderheid met de liberalen
op de wip verklaart de soms geweldi
ge manifestaties en het straatrumoer. In
1950 hadden de socialisten begrepen dat
de CVP met de felle campagne voor de
terugkeer van koning Leopold politieke
bijbedoelingen had. In die periode van 1945
tot en met de troonsafstand van koning
Leopold bleek pas goed hoe moeilijk re-
geerbaar België eigenlijk is. Na het dooi
de socialisten georganiseerde straatru
moer rond koning Leopold volgde van
1954 tot 1958 de door de rooms-katholieken
tegen de socialistisch-liberale regering ge
organiseerde straatbetogingen en relle-
tejs over de schoolstrijd, sedert het ont
staan van België het grote politieke twist
punt. Het is in de Belgische politiek een
opvallend nieuw feit dat de onderwijs
kwesties enkele maanden geleden door
een akkoord tussen de drie partijen kon
den worden geregeld en als het ware bui
ten en boven de politiek werden geplaatst.
Men volgt met een kwart eeuw vertra
ging het Nederlandse voorbeeld, van
schoolgelijkheid, dat men in Brussel wel
kende, maar steeds als te voordelig voor
het vrij onderwijs beschouwde.
WANNEER HET POLITIEKE SPEL
niet wordt vervlast door het straatrumoer
rond heftig omstreden kwesties werkt het
Belgische parlementair en democratisch
systeem vrij goed. In de commissie wordt
een wetsontwerp van de regering vaak
zeer grondig geamendeerd. De wet op de
rijksboekhouding in België is bijkans on
gewijzigd van kracht gebleven sedert 1848.
Zij wordt thans vervangen door een nieu
we wet waaraan deskundigen in het par
lement en het rekenhof „het gerecht"
van het Belgische parlementair systeem
jarenlang hebben gewerkt. De Neder
landse woningwet is gedeeltelijk afgeke
ken van de wet-De Taeye van 1948, waar
door in België in een recordtijd meer dan
honderdduizend nieuwe arbeiderswonin
gen werden gebouwd. In de Europese ver
gaderingen spelen de Belgische politici zo
als Paul Struye, Wigny, Van Cauwelaert,
professor Dehousse een grote rol. Spaak
en Van Zeeland hebben als ministers van
Buitenlandse Zaken een invloed gehad die
veel verder reikte dan de normaal rela
tief onbelangrijke invloessfeer van het
kleine België. Het is eigenlijk spijtig dat
de goede naam van de zuidelijke Benelux-
partner af en toe wordt geschaad door het
vaak louter sentimentele straatrumoer,
dat, zoals wij hebben trachten aan te to
nen, toch een diepere oorzaak heeft.
IN EEN DERGELIJK SYSTEEM is de
positie van de kroon buitengewoon kwets
baar. „De koning heerst, maar regeert
niet" is een staatsregel die in België nooit
werd toegepast omdat de koningen steeds
de rol van arbiter tussen de partijen
hebben moeten spelen, een vrij ondank
bare functie, omdat de Belgen altijd „on
gehoorzame" onderdanen zijn geweest. De
Gentenaren dragen fier hun bijnaam
„stropdragers", een kwade herinnering
aan de dag toen een Bourgondisch vorst
hen verplichtte in hun hemd, op blote
voeten en met een strop om de hals ver
giffenis te vragen voor een opstand tegen
het wettige gezag. Het gezag van de Bel
gische koningen rust mede op de negatie
ve overweging dat de Republikeinse staats
vorm in België weinig kans heeft. De Wa
len zouden steeds ontevreden zijn over
een Vlaming, als president van de repu
bliek, en omgekeerd. De Belgen zijn moei
lijk regeerbaar maar mannen van for
maat hebben vroeg, maar soms ook zeer
laat. de erkenning gevonden waarop zij
recht hadden. Zelfs de autoritaire Leopold
II, die nooit veel sympathie heeft gehad
bij de openbare mening en die het parle
ment vaak misprijzend ..het hok aan de.
overkant" noemde, werd erkend om zijn
grote gaven. Hij schonk R"'g;a de Kongo.
Dat de Belgische toestanden zeker niet in
een zwart-wit tegenstelling mogen wor
den gezien, is de Nederlandse lezer die
zich verheugt over het bezoek van koning
Boudewijn aan Nederland nu misschien
wel duidelijker voor de geest gesteld.
BRUSSEL (Belga) Dezer da
gen heeft de Belgische Kamei
eenstemmig de Nederlandse
tekst van de Belgische grond
wet aanvaard. Ofschoon in 1830
toen België onafhankelijk werd,
57 percent der inwoners Neder
landstalig was, is pas in 1859 het
officiële gebruik van het Neder
lands bij de rechtspraak toege
staan en in 1898 de gelijkheid
der beide nationale talen er
kend. In 1920 werd een officiële
vertaling van de grondwet ge
publiceerd maar dit was een
vertaling die juridisch niet de
zelfde waarde had als de origi
nele Franse tekst. Het opstellen
van de thans goedgekeurde Ne
derlandse tekst, waarmee een
viertal commissies zich heef
beziggehouden, heeft een tien
tal jaren geduurd. Dit was dan
ook geen gemakkelijke taai-
want het ging er om een teks
vast te stellen die juridisch vol
komen gelijkwaardig was aan
de originele.
