Regeringsnota onderwerp van driedaags Kamerdebat Gromyko wil Duitsers in geheim overleg van Genève betrekken Staatsrapport over de kosten van de weg HET WEER Gegadigde voor Bevans rol De staalstaking Hartige critiek "eerwacht op de plannen van kabinet-De Quay Andere Sovjet-puzzel: ziet Moskou af van eenzijdige actie in Berlijn? Het woord is aan Herstel van relaties Tunesië-V.A.R. Droog weer Aan het strand Soldaat omgekomen bij oefening in La Courtine In de krant van heden: Ook Engeland tegen kernwapenvrije Balkan I, C. HAAN NIEUWE PR OCEDURE-MOEILIJKHEDEN Retorische vraag Eisenhower doet beroep op de partijen DINSDAG 14 JULI 1959 Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Haarlem: hoofdred. en alie afd. Telef. 15295. IJmuider Courant DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING 44e JAARGANG NUMMER 210 Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65, franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct. Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Op een rapport „Kosten van de weg" dat in 1955 bij de staatsdrukkerij is versche nen en dat door de minister van Verkeer en Waterstaat aan de leden van de Staten Generaal was aangeboden, is nu een aan vullend rapport verschenen. In dit aan vullende rapport wordt voor de jaren 1954 tot en met 1957 het in het wegennet ge- investeerde vermogen gegeven. Voor de verschillende jaren is dit vermogen in miljoenen guldens: 1954: 144 (op basis ver vangingswaarde) en 62 (op basis histori sche kostprijs), 1955: 160 en 63, 1956: 171 en 64 en 1957: 178 en 69. De historische kostprijs van de tunnel in Rotterdam blijft uiteraard 25 miljoen, doch de vervan gingswaarde in de jaren '54 tot en met '57 is respectievelijk 121, 130, 142 en 152 mil joen guldens. De kosten van het Neder landse wegennet in de jaren 1954 tot en met 1957 voor zover toe te rekenen aan het wegverkeer, bedragen in miljoenen guldens, respectievelijk op basis van ver vangingswaarde en op basis van histori sche kostprijs: 1954: 312,9 en 234,2, 1955: 340,4 en 250,3, 1956: 372,5 en 274,4, 1957: 400,4 en 297,1. De opbrengsten van heffin gen, die specifiek aan het motor weg ver keer zijn opgelegd zijn in miljoenen gul dens: 1954: 287,2, 1955: 306,0, 1956: 329,5 en 1957: 435,2. A dnpTtpntip V BARTEUORISSTR HAARLEM ..TEL. '13439 IflDSESTRAAT-<BU KONINGSPLEIN) AMSTERDAM TEL 22 3596' SEIZOEN-OPRUIMING Etienne Rey: De meeste mensen kunnen aan hun middelmatigheid slechts ontvluchten door het leed. CAIRO (UPI) De dagbladen van Cai ro berichten vandaag, dat de Verenigde Arabische Republiek en Tunesië overeen gekomen zijn, de normale betrekkingen te hervatten, die in oktober van het vorig jaar afgebroken werden, omdat Tunesië de V.A.R. ervan beschuldigde, in de bin nenlandse aangelegenheden van het land tussenbeide te komen. De ambassadeurs van de twee landen komen deze week bijeen, om de bijzon derheden van de toenadering te bespre ken. (Van onze parlementaire redacteur) In de Tweede Kamer is vanmiddag liet grote driedaagse debat begonnen over de plannen van de regering met de lonen, huren en melksubsidie. Er liggen nog geen vastomlijnde voorstellen ter tafel (die komen later), maar door middel van moties kan de Kamer eventueel principiële uitspraken doen ter ombuiging van het voor genomen regeringsbeleid. De bedoeling van de regering is met ingang van 1 januari 1960 de huren (met bepaalde uitzonderingen) met 20 percent te verhogen en dan tevens de consumenten- subsidie van vier cent per liter op melk af te schaffen. Als compensatie voor deze twee maatregelen zullen de lonen van werknemers van 23 jaar en ouder met 2,5 percent worden verhoogd, terwijl de kinderbijslagen zullen worden verhoogd met vier cent per dag voor het eerste, tweede en derde kind en met vijf cent per dag voor elk volgend kind. De kinderbijslagpremie van 4,8 percent, die de werkgevers thans betalen, zal daarvoor met 1 percent moeten worden verhoogd. Tevens gaat de regering ermee akkoord dat de vorige huurbijslag wordt verwerkt in het uurloon per 1 januari, waardoor de loonkosten van de werkgevers extra stijgen met ongeveer 1,7 percent. Totaal zullen de loonkosten van de werkgevers dus extra stijgen met 2,5 plus 1 plus 1.7 percent is 5,2 percent. Daarmee rekening houdende zullen werkgevers en arbeiders in de verschillende bedrijfstakken en ondernemingen in het kader van de vrijere loonvorming nog kunnen praten over een verdere verbetering van de arbeidsvoorwaarden, maar dit zal niet mogen leiden tot prijs verhogingen. Hoofdpunt van het debat is, dat de op positie, aangevoerd door de P.v.d.A., wei nig of niets verwacht voor de arbeiders van de kans op verdere loonsverhoging via de vrijere loonvorming. Zij redeneert dat de arbeiders met 2.5 percent loons verhoging en meer kinderbijslag er niet op vooruitgaan, omdat die verhogingen nodig zijn om de hogere huur en duurdere melk te betalen. Vandaar de eis van de oppositie dat eerst de vermindering van de koopkracht als gevolg van de beste dingsbeperking ongedaan moet worden gemaakt alvorens de huren te verhogen. De meningen zijn verdeeld over de vraag in hoeverre er nog van achterstand spra ke is. Nu er door de nieuwe ontwikkeling van de welvaart een mogelijkheid is tot loons verhoging zonder dat daaruit een alge mene prijsstijging behoeft voort te vloeien, verlangt de oppositie een alge mene loonronde zonder huurverhoging. De huren moeten dan later maar omhoog. In de Sociaal-Economische Raad was iedereen het erover eens, ook de verte genwoordigers van de vakverenigingen, dat huurverhoging noodzakelijk is. De lage huren van de oude woningen druk ken de kwaliteit van nieuwe huizen, om- Verwachting tot morgenavond: Droog weer niet zonnige perio den. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets hogere. Matige tot zwakke veranderlijke wind. Volledige weel-rapporten op pagina twee. Woeitsdag wordt iets warmer en zonnig strandweer verwacht. Tem peraturen omstreeks 20 graden C. De westelijke wind blijft koel, doch zal tot zwak afnemen. Helder zicht. Zee water eveneens helder met nog vrij hoge branding. Temperatuur van het water 18 graden C. Laag water des avonds half zeven; hoog water 's avonds elf uur. Strand voor fiet sen berijdbaar van half drie 's mid dags tot negen uur 's avonds. dat anders de toch al hoge huren van nieuwe woningen onbetaalbaar worden, want de lonen zijn gebaseerd op de oude, lage huren. Zij behoren echter gebaseerd te zijn op een gemiddeld hogere huur en de werkgevers weten dus dat zij in de toekomst rekening moeten houden met huurverhogingen en dientengevolge loonsverhogingen. Dat maakt echter de economische positie van Nederland on zeker, want het is de vraag of met hogere lonen nog kan worden geconcurreerd op de buitenlandse markt. En ongeveer de helft van onze nationale produktie moet aan het buitenland worden verkocht. Vandaar het streven van de economen de oude huren te verhogen als dat zonder prijsstijging mogelijk is. Volgens de plannen van de regering worden van de huurverhoging uitgesloten de vóór 1918 gebouwde woninge, waar van de huur niet meer bedraagt dan on geveer negen gulden per week in de grote steden, afdalend tot zes gulden per week op het platteland. Bovendien worden uit gesloten de woningen die niet aan bepaal de kwaliteitseisen voldoen. Totaal zal al dus ongeveer een kwart van de woningen in ons land (speciaal de arbeiderswonin gen) van huurverhoging worden uitgeslo ten, zodat de daarin wonende arbeiders van de loonsverhoging tenvolle profite ren. Ook velen, die in huizen wonen, die in 1957 tot en met 1959 zijn voltooid, zul len financieel vooruitgaan, maar zij be talen reeds een hogere huur. (Voor vervolg zie pagina 0) De Legervoorlichtingsdienst deelt mede dat gisteren tijdens de oefeningen bij La Courtine bij een ongeluk met een drietons vrachtwagen van het Nederlandse leger ls omgekomen de 20-jarige dienstplichtige soldaat L. de Leeuw uit Naarden, die be hoorde tot het transportbataljon uit Stroe. De jongeman was een zoon van de be kende radio-modiste Ida de Leeuw-Van Rees. Kij reed met een vrachtauto op de weg van Feniers naar het dorpje Pigerolles, toen hij in een bocht van de weg de macht over het stuur verloor. Bij zijn pogingen om de zware wagen op de weg te houden, kantelde deze, waarbij soldaat De Leeuw bekneld raakte. De dood trad onmiddellijk in. In Dronten in Oostelijk Flevoland laat de directie van de Noordoostpolder- werken reeds voorraadschuren, graan silo's en drooginstallaties bouwen om straks de oogst van de nieuwe polder te kunnen bergen. (Foto K.L.M.-Aerocarto) Pag. Geneefse conferentie 1 Debat over regeringsnota 1, 9 Weerrapporten 1, 2 Economisch nieuws 2 Van Dag tot Dag 3 Op de Praatstoel3 Uit stad en omgeving5, 7 Feuilleton 11 Radio en Televisie11 Kunst 9 Agenda 5 Beurs7 Sport13 Examens 5 DIT NUMMER BESTAAT UIT ZESTIEN PAGINA'S Na Amerika, Frankrijk. Italië, Grieken land en Turkije heeft nu ook Engeland het Russische plan voor een kernwapen- vrije zone op de Balkan verworpen. De staatssecretaris voor Buitenlandse Zaken, John Profuso, heeft in het Lagerhuis mee gedeeld, dat Rusland maandag op formele wijze van de verwerping in kennis is gesteld. Advertentie Omplete meubilering - Opgericht 1833 ZUIVER WOLLEN MERKDEKENS tegen extra-lage prijzen Barteljorisstr. 39-41 - Haarlem - Tel. 10250 (Van onze reisredacteur W. L. Brugsma) GENÈVE, 14 juli De conferentie van Genève is gisteren hervat met de langste zitting uit haar bestaan, maar niet de duidelijkste, want na vier uur praten in de air conditioned zaal van het Paleis der Volkeren zaten de Westelijke ministers met twee raadsels van Russische makelij: 1. waarom wenst Gromyko plotseling de Duitse delegaties te betrekken in het geheim overleg? 2. Pleeft hij nu beloofd, dat Moskou na het anderhalf jaar, waarin de Sovjet-Ünie voorlopig de Westelijke troepen in West-Berlijn wil laten, geen eenzijdige actie zal ondernemen of heeft hij die sleutelvraag wederom ontweken? In ieder geval heeft Gromyko met zijn wens de Duitsers in liet geheim overleg te betrekken een van de irriterende procedure-kwesties, die de Sovjets aan het begin van haast iedere conferentie met een stalen gezicht in de schoot van hun gespreks partners plegen te deponeren het Geneefse overleg nieuwe vertraging bezorgd. Er zal vandaag bijvoorbeeld geen zitting zijn. Het Westen, dat volstrekt niet op aanwezigheid van de Oostduitser Bolz in liet geheim overleg is gesteld, wenst namelijk tijd om deze kwestie ondershands te regelen. Gromyko kwam met zijn grand surprise aan het einde van de zitting, toen hij inging op de westelijke wens zo snel mogelijk het geheim overleg te hervatten. „Akkoord", zei Gromyko, „maar dan geen discriminatie tegen enigerlei deelnemer aan de conferentie. Iedereen moet er bij zijn". Tevergeefs argumenteerde Herter dat Oost- en West duitsers niet volwaardige deelnemers aan de conferentie zijn, maar adviseurs. Tevergeefs vroeg Lloyd. waarom de Sovjets nu ineens afstapten van het totnogtoe gevolgde systeem van plenaire zittingen der zes, afgewisseld door informeel overleg der vier. „Wij hebben de Duitse deelneming aan liet informeel overleg al eerder voorgesteld. Nu moeten wij op vervulling van die eisen staan. Het is nooit te laat om een fout te herstellen," zei Gromyko. Niemand neemt deze Sovjet-obstructie te houden. Als de Sovjet-Unie eenzijdige overigens erg tragisch.t Er zal dezer da gen wel een mouw aangepast worden. Maar een vervelende noot is het wel. Veel belangrijker overigens is de andere diplo matieke puzzel, die Gromyko zijn ge sprekspartners opgaf. Halverwege zijn lange, niet zeer vriendelijke heropenings rede raakte de Rus aan het punt, waar het hele Westen op zat te wachten: wat gaat de Sovjet-Unie doen als in de acht tien maanden, waarin de westelijke troe pen voorshands in West-Berlijn zouden mogen blijven, de door Moskou voorge stelde al-Duitse commissie niet tot over eenstemming komt over de vraag van een Duitse hereniging en een Duits vredes verdrag? Hier is Gromyko's antwoord, een denksportblad waardig: „Sommigen beweren, dat na afloop van die tijdslimiet de enige weg, die de Sovjet-Unie zou open staan, die van eenzijdige actie in Berlijn zou zijn. Maar het is bekend, dat wij voorstellen dan nieuwe onderhandelingen (Van onze correspondent in Londen) Een man, die steeds meer van zich doet spreken als degene, die Aneurin Bevans rol in de Labourpartij wil overnemen, is de secretaris-generaal van de Britse trans portarbeidersunie, Frank Cousins. Onder zijn toenemende invloed heeft deze groot ste der Britse vakbonden zich uitgesproken tegen de politiek inzake de waterstofbom van de Labourpartij en van het Britse ver bond van vakverenigingen Hij werpt zich op als het geweten der Britse socialis tische beweging en als de tegenspeler van Hugh Gaitskell, de leider van de Lager huisoppositie. Cousins heeft zich reeds lang tot tolk gemaakt van de campagne tot afschaffing van kernwapens. De transportarbeiders, welke ruim een miljoen stemmen inbren gen op de jaarcongressen van de Labour partij. en thans de socialistische leiders de grootste moeilijkheden dreigen te be rokkenen, keurden de resoluties, die Cou sins met vuur verdedigde met overweldi gende meerderheid goed. Hierin wordt eenzijdige opschorting van de H-bom-pro- duktie, definitieve stopzetting van de bom- proeven, alsmede verdwijning van de ra ketbases in Groot-Brittannië geëist. Succes twijfelachtig De oppositie binnen de Labourbeweging tegen Cousins is echter nog formidabel. Inmiddels schaarde de belangrijke coöpe ratieve beweging zich achter het officiële Labourplan. dat daarvóór eveneens de goedkeuring verwierf van de mijnwerkers en spoormannen, terwijl het ook werd gesteund door de metaalbewerkers. Het is daarom twijfelachtig of Cousins er in zal slagen de Labourbeweging achter zich te krijgen. Frank Cousins Gaitskell neemt krachtig positie tegen de aanvallen van Cousins en een andere be stuurder van de transportarbeidersunie, Syd Hills, heeft verklaard, dat deze het nooit tot een breuk zal laten komen, wan neer de door haar aanvaarde resoluties op de jaarvergadering van Labour geen steun krijgen. actie inzake Berlijn voor ogen zou staan, dan zou zij die reeds nu kunnen onderne men. Wij doen dat echter niet, wij stel len voor een tijdelijke status voor West- Berlijn uit te werken en een viermogend- heden-orgaan in te stellen, dat over de vervulling van de wederzijdse verplich tingen moet waken. Zoals Kroesjtsjev bij herhaling heeft gezegd, prefereren wij de Berlijnse kwestie bij een akkoord met het Westen te regelen". U ziet het: Gro myko heeft de gedachte aan die unilate rale actie een beetje belachelijk gemaakt, maar anderzijds niet. met zoveel woorden beloofd, dat de Sovjet-Unie zo'n actie niet zal ondernemen. Voorlopig liggen deze woorden bij de westelijke delegaties nog op een goudschaaltje. Men onthoudt zich van definitief commentaar. Alleen de Westduitse delegatieleider Grewe sprak in de zitting reeds zijn voldoening erover uit, dat Gromyko van de unilaterale acties had afgezien. De lange serie redevoeringen van gis teren bracht verder overigens weinig nieuws. Gromyko herhaalde in grote trek ken zijn voorstellen van 9 en 19 juni en zijn rede van 28 juni. Herter, die voorzit ter was, gaf een >amenvatting van wat er totnutoe op de conferentie door Oost en West is gedaan en gezegd. Hij greep even terug naar Gromyko's rede van 28 juni en zei dat Gromyko daarin een retorische vraag had gesteld, toen hij vroeg „of het feit, dat de Sovjet-Unie nieuwe onderhan delingen over West-Berlijn voorstelt na afloop van de tijdslimiet van achttien maanden, niet voor zichzelf spreekt." Herter zei, dat het doel van internationa le overeenkomsten nu juist is om te voor komen. dat men op voor zichzelf spreken de feiten gaat vertrouwen. Tevei-geefs, want Gromyko herhaalde in wezen zijn rhetorische vraag later op de zitting. Lloyd wees erop dat er enige overeen komst bestaat tussen de laatste westelij ke en Russische voorstellen inzake Ber lijn en drong erop aan niet op basis van het ene of het andere voorstel, maar op de punten, waarop men dezelfde grond onder de voeten heeft, verder te praten om ten slotte de standpunten nader tot elkaar te brengen. En tezelfdertijd niet de belangstelling te verliezen in de grotere problemen, zoals Duitse hereniging en vermindering van de spanning in Europa. Couve de Murville verklaarde zich ak koord met wat Herter had gezegd en drong evenals de Amerikaan op hervat ting van het privé-overleg aan. Gromyko gaf voornamelijk een over zicht van het Sovjet-standpunt, zoals dat al eerder naar voren was gebracht. Hij schoof het Westen nog eens de schuld van de verdaging van de Geneefse conferen tie in de schoenen, protesteerde tegen de presidentsverkiezing van de Bondsrepu bliek in West-Berlijn en zei, dat zulks nog eens bewijst, dat West-Berlijn een cen trum van agitatie tegen de D.D.R. is en dat het niet aangaat Oost-Berlijn in dit op zicht over één kam te scheren met het boze stadsdeel van Willy Brandt. Hij on derstreepte dat de Sovjet-Unie bereid is de levenswijze van West-Berlijn te garan deren en beschuldigde het Westen, dat het niet de sociale, maar een militaire orde in West-Berlijn tot in der eeuwigheid wil handhaven. Dat het Westen zegt, die be zetting tot aan de Duitse hereniging voort te willen zetten terwijl het niet eens wer kelijke Duitse hereniging wenst. Daarom wil de Sovjet-Unie een vorm van tijdsbe perking. Zij kan de bezetting tot in het oneindige onmogelijk bekrachtigen. Na Gromyko hield de Oostduitser Bolz een lange snorkende rede. Ambassadeur Grewe maakte het kort. Voor vandaag werd intensief intern Westelijk overleg verwacht, dat trouwens al gisteravond be gon op het diner ten huize van Sehvyn Lloyd, waar ook minister Luns gast was, die door zijn Westelijke collegae van de conferentiestand op de hoogte werd ge bracht. En dan gaat het zoeken naar een oplossing, die in eerste instantie een tij delijke overeenkomst voor Berlijn gekop peld aan een of andere vorm van inter- Duits overleg al was het maar om tijd te winnen, voort in het nog steeds tropisch hete Genève. Zou het op de top koeler zijn? Het ziet er inmiddels naar uit, dat het Westen een Westduits voorstel, dat een viermogendhedencommissie voor het Duit se probleem in wil stellen, in zeer welwil lende overweging heeft genomen. Deze commissie, die zich met het probleem van Duitse hereniging en een vredesverdrag zal moeten bezighouden, zal over adviseurs uit beide Duitslanden moeten beschikken. Daardoor zal enerzijds het westelijke prin cipe van viermogendhedenverantwoorde- lijkheid inzake Duitsland worden gedekt, anderzijds enigszins tegemoet gekomen worden aan de Russische wens tot gelijke vertegenwoordiging van Oost- en West- Duitsland. Men kan nog niet zeggen, dat dit voorstel al door het Westen in zijn geheel is overgenomen, maar wel dat het als een mogelijke poging werd beschouwd om een of andere wederzijds aanvaardbare vorm te vinden voor het „Duitse gesprek", dat een interim-regeling voor Berlijn moet vergezellen. Advertentie President Eisenhower heeft een beroep gedaan op werkgevers en werknemers in de Amerikaanse staalindustrie een staking te vermijden. Als geen overeenstemming wordt bereikt zal te middernacht deze sta king beginnen. De perssecretaris van de president, Hagerty, zei dat de president in het belang van de leden der vakbonden, der staalmaatschappijen en van het publiek hoopt dat de vakbond en de industrie zul len blijven voortgaan te streven naar een regeling. De vakbonden der Amerikaanse metaal bewerkers hebben hun looneisen vermin derd tot een loonsverhoging van vijftien dollarcents per uur. De werkgevers ver werpen deze eis echter, daar zij menen dat inwilliging ervan zal leiden tot infla- tionaire stijging der staalprjjzen. De ver tegenwoordigers van werkgevers en werk nemers zetten hun beraadslagingen heden voort doch geen der partijen heeft uiting gegeven aan hoop, dat een overeenkomst zal worden bereikt. Inmiddels zijn in Pittsburgh reeds vele hoogovens gedoofd. Voor tienduizenden metaalarbeiders was er maandagavond jongstleden na het verrichten van de dag taak, geen werk meer. De voornaamste Amerikaanse staalgebruikers zijn met het oog op de sinds lang verwachte staking, reeds weken geleden tot voorraadvorming overgegaan.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 1