Controle op kernproeven mogelij!
De „moderne" Nikolaj Gogol
08 „Leidenaars" organiseren Jaarlijks
met beroepsgemak studentenraden
Litteraire
Kanttekeningen
ErbSj
Aan een de aarde
omspannend net
van waarnemings
posten zal geen
explosie ontgaan
ZATERDAG 8 AUGUSTUS 1959
PAGINA T W E
OOK GOGOL is nu in de onvolprezen
Russische Bibliotheek (G. A. van Oorschot,
Amsterdam) verschenen, het eerste deel
althans van zijn Verzamelde Werken, zijn
jeugdschrifturen: de beide boeken van de
„Avonden op een dorp bij Dikanka" (1831-
1832) en die van „Mirgorod (1835) te
zamen een twaalftal vertellingen, waarin
de schrijver van „De Mantel" en „Dode
Zielen" zich trek voor trek ontpopt tot het
geen hij na een eeuw na zijn dood pas goed
en roei zou blijken te zijn geweest: heel
wat meer dan „de vader van het Russische
realisme", meer ook dan enkel een groot
Russisch romancier, meer zelfs dan een
der voornaamste prozaïsten van de negen
tiende-eeuwse Europese letterkunde de
vertolker van een levensgevoel (een „tra
gisch levensgevoel"noemde Miguel de
Unamuno het) .dat. zich jaren na zijn dood
zou manifesteren als de innerlijke gesteld
heid van de hedendaagse mens. Veel is er
Russisch en negentiende-eeuws in Gogol,
veel is er in hem van de „overtollige
mens", de maatschappelijk op drift ge
raakte, in twijfel en vertwijfeling ver
strikte intellectueel, die ook Toergenjew
nog overleefde. Maar het is niet dat tijd
verschijnsel dat ons overrompelt als we
ons rekenschap geven van Gogols levens-
tragiek, van zijn bitterzoete humor, waar
in al zijn angsten, heel zijn demonische be
zetenheid, zijn levensvrees, zijn menselijk
heid, ja zijn mensenliefde zijn christe
lijke mensenliefde, ondanks de vele dui
velen die hem bestookten een uitweg
zochten. Wat ons in Gogol treft, wat hem,
meer dan de lieflijke, heerlijke Poesjkin,
meer dan de machtige, oer-natuurlijke
Tolstoj, meer misschien zelfs dan de diep-
delvende Dostojewski, één der onzen doet
zijn, dat is zijn „moderniteit"die hem be
let om met zijn verstand zijn hart te ver
staan, met zijn hart op de uitkomsten van
zijn denken te vertrouwen en als een van
zichzelf vervreemde in zijn spiegelbeeld
zichzelf te herkennen.
„In mij zijn twee zielen verenigd,"
schreef Gogol. Dat was niet als beeld
spraak, maar letterlijk, zeer letterlijk be
doeld. Uit de spanning tussen die twee
zielen, tussen God en Duivel, geloof en
twijfel, mededogen en afschuw, „idealis
me" en „realisme", liefde en demonie,
kwam zijn werk voort, zijn geniale werk,
zijn geniale humor, die in twee toonsoor
ten tegelijk staat geschreven: in die van
de deernis en in die van de hoon. Geen
van zijn tijdgenoten, ook de scherpzinni
ge, scherprechtende Belinski niet (die
hem loofde voor zijn jeugdwerk, maar
„Dode Zielen" met voorbehoud aanvaard
de), heeft hem beter verstaan dan de
schrijver van „Demonen": dan Dosto
jewski. Daar waar hij in een notitie over
de Russische litteratuur schrijft: „we had
den demonen, echte demonen, twee in ge
tal," doelt hij weliswaar ook op Lermon-
tow, maar nadrukkelijker toch op Gogol.
„Een demon van een kolossale macht"
noemt hij hem, „zoals Europa er nooit
een heeft gehad en nauwelijks in zijn mid
den zou dulden." En dan roemt hij de
schrijver van „Dode Zielen," niet alleen
omdat hij „alle mogelijke mensen, spe
culanten en oplichters, vrekken en be
driegers, ambtenaren en eerzame bur
gers" met één vinger behoefde aan te ra
ken „om hen voor de eeuwigheid getekend
te hebben", niet alleen om de (overigens
zeer gematigde en bijkomstige) critiek
op sociale misstanden, maar om zijn lach,
om die lach „waarmee hij zijn leven lang
lachte om zichzelf en de mensen; zó lach
te dat we meelachten tot we begonnen te
huilen van het lachen.."
Dat is Gogols humor: een huilen van
het lachen kan het tragischer? Het is
in dit jeugdwerk niet anders dan in „De
Revisor" en „Dode Zielen" der latere ja
ren: deze komiek is huiveringwekkend in
zijn ontmaskering, in zijn sublieme een
voud, zijn levenswaarachtigheid, zijn
schijnbaar nuchtere, maar met hart en
ziel deelnemende observatie. Steeds weer
begint het kluchtig, zelfs daar waar de
heksen en duivels in levenden lijve ver
schijnen om de „menselijke situatie" te
bestoken. Maar het is een dubbelzinnige
kluchtigheid, één waarin elk ogenblik het
noodlot kan toeslaan, in het kleine als in
het grote, want voor Gogol is ook het „gro
te" klein, is het „kleine" groot, is het men
selijk, nietig een speelbal van diepere, hoeveel frustraties en jammerlijkheden
duistere driften. Ja, Gogol was een moe- hebben hedendaagse schrijvers er vooi
dig, een diep-bevreesd, een bezeten ver- nodig om hetzelfde kenbaar te maken, zon-
kenner van de menselijke onderwereld,
zonder dat men hem één ogenblik van
„psychologie" zou kunnen betichten.
Neem de geschiedenis van Iwan Iwano-
witsj en Iwan Nikiforowitsj. Geen beter
vrienden dan die twee aarts-lanterfanters.
Dag-in, dag-uit bezoeken ze elkaar, ver
dragen ze elkaar, bewijzen ze elkaar hun
koddige plichtplegingen. Totdat er over
der het zo onontkoombaar te kunnen
schrijven als Gogol in zijn meesterlijke
eenvoud, in zijn menselijke portrettering
van het doodgewone, dagelijkse leven!
Is dat nog „realisme" of „naturalis
me?" Is dat nog „Zola" of „de Gon-
courts"? „Taras Boelba", Gogols kleine
„homerische" heldenepos van de vijftien-
de-eeuwse Zaparogers een mengeling
een onnozel geweer een meningsverschil van wrede oerkracht en onverbiddelijke
ontstaat, dat niet eens de kans wordt ge- heldemoed. van dronken levensvreugde
laten om tot een behoorlijke onenigheid en koelbloedige doodsverachting zou
men nog zo kunnen noemen een histo
rische zedenschildering, kenmerkend voor
wat men de „Russische volksziel" placht
te noemen. Maar het overige het be
hekste, macabere, „fantastische" en dui
velse van de niets-vermoedende gewoon
heid dat is van een andere orde en heeft
een dimensie méér dan de getrouwe weer
gave van de werkelijkheid. Het is kort-
uit te groeien het wordt een banale weg gezegd psychisch realisme, de ver
burenruzie. „Alles" zou nog vergeten en kenning van een innerlijke werkelijkheid,
vergeven zijn als dat éne woord nu maar die benauwend reëel achterhaald wordt
niet was gevallen. „U bent" zegt Iwan door de speurende blik van een diepzee-
Iwanowitsj tegen zijn vriend, ,,U bent een duiker in de menselijke verborgenheden
echte ganzerik," en dat betekent het .'Wijs is diegeen aldus commenta-
einde van alle vriendschap. Men kan el- rieert Gogol zijn Tjistjsikow uit „Dode
kaar veel toevoegen, men kan van elkaar Zielen," „die zich van geen enkel karak-
veel dulden, maar niet dat. Eén ganzerik ter met geringschatting afkeert, maar ei
is genoeg om vrienden in procederende in doordringt met een onderzoekende blik
vijanden te doen verkeren, die in hun we- en det doorgrondt tot zijn elementaire
derzijdse aanklachten de laaghartigste be- oorzaken. Onverwacht neemt alles in de
schuldigingen tegen elkaar uitspelen. Dat mens een wending, in een ommezien tijds
is van een belachelijkheid om je tranen is in zijn binnenste een vreselijke worm
bij te lachen tranen ja, „om te huilen" gr°°t geworden..
zei Dostojewski. Want die jarenlange, Van die vreselijke worm was Gogol be-
voorbeeldige vriendschap, die door een zeten. „Existentiegevoelens zou men
enkele ganzerik in een boosaardige haat dat nu noemen. De weg van Gogol naar
veranderde, was niets anders geweest dan Haf ka, van deze vertellingen naar „Plet
een gewoonte, een sleur, misschien ook plot" e" -De gedaanteverwisseling' is
een afweer tegen de menselijke eenzaam- korter dan men vermoedt. Gogol stond
heid, de bestaansangst, de leegte. En men
lacht niet meer. Men leest niet langer
een „anekdotisch" geval, maar ziet „de
mens", en ziet hem met schrik. Hoeveel
zielsverwikkelingen, hoeveel kronkels,
L ussen hoge zee en lage wolken vervolgt de tanker zijn weg van oliehaven naar
oliehaven; techniek effent de elementen, regelmaat de jaargetijden.
uitdrukking.
aan de vooravond van een wereld, waarin INDIEN het tot een here dementeer- zijn opgezet. Over de gehele globe zal geleerden in staat stelt een ontploffing van
de mens geen toegang meer kan vinden. 1-ernevnlnsiPi ral lcnmen - rh een aemelrlia netwerk moeten uit een kaliber van duizend ton TNT met een
Als groots schrijver gaf hij daaraan groots de controle op keinexplosies zal komen, zich een bewelclinetwerk moeten uit g d van zekerheid te sporen tot
zal dat een van de grootste internatio- strekken, onderhouden door duizenden op een afstand van 2880 kilometer en in
C. J. E. Dinaux nale ondernemingen worden, die ooit mensen, samenwerkend op een plane- een tijdsperiode van vijf tot twintig dagen
taire schaal aan een karwei, dat mis- na de explosie.
solden wel het meest urgente is, dat wij v Deze methode zal uiteraard niet bruik-
j i ii j baar zijn als de explosie onderaards is ont-
m deze tijd onder ogen hebben te zien: ketend. Maar dan kan zoals reeds eerder
de wereld bevrijden van de angst voor is uiteengezet de explosie worden „ach-
de Bom. Het is voor de meeste mensen terhaald" door het spoor, dat zij nalaat
bijzonder moeilijk, de lange internatio- °P de kaart +van de seismograaf Zo vullen
i j- i de twee methoden elkaar perfect aan.
nale conferentie te volgen, die nu al Gelukkig is er echter nog een derde con-
maandenlang in Genève gaande is over trole: radiosignalen. Iedere kernexplosie
de stopzetting van kernproeven. Dat brengt machtige elektromagnetische stra-
komt omdat men zich moeilijk ver- len tew®eg' veroorzaakt door het fusie-
j i 7 7 proces. Deze signalen kunnen niet ver-
frouwd kan maken met de inhoud van ward worden met de normale Herz-golven,
het documentdat als basis voor de be- alleen zou verwarring mogelijk zijn met
sprekingen gebruikt wordt: een lang, ge- de door weerlicht uitgezonden signalen, in-
detaÜleerd rapport,dat een paar maan- Jjen die °P dezelfde golflengte voorkomen.
j j Maar er bestaat niet de minste overeen-
den terug unaniem is aanvaard door een komst in de energie in een bliksemflits
commissie van deskundigen. en die van een atoomexplosie. Daardoor
Hoe kunnen wij weten, dat op een of is het praktisch onmogelijk, dat men bei-
ander deel van het aardoppervlak een de d°or eJkaar haalt. (De bliksem veroor-
7 i e, j 7 jo tt zaakt zoals men aan de radio kan horen
atoomexplosie heeft plaatsgehad? Hoe een gekraak op de achtergrond tijdens on-
kan een doelmatig systeem van toezicht weren over een uitgestrekt gebied).
opgezet wordenHet in Genève opge- Als een bom onder de grond of onder
stelde document geeft heldere, weten- water tot ontploffing wordt gebracht, is
i ;..7 7 het radiosignaal meestal spoedig geabsor-
schappehjke antwoorden op deze en beerd en kan het niet gebruikt worden als
meer vragen. een opsporingsmiddel. Maar bij een atoom
explosie in de lucht en vooral in de hogere
We hebben seismografen. Kunnen deze J^htlagen wordt een opsporing door mid-
zeer gevoelige instrumenten, waarmee df Van,de radlf;?."aKlen zee^ effectief,
aardbevingen worden geregistreerd, ook 1™ ^Ennrff^££1 met een onf"
kernexplosies ontdekken? Ja. Tot nu toe Plo«^g van 1000 ton TNT kan van een af
zijn alle kernproeven door seismografen stand van mim. 6000 kilometer worden on
geregistreerd. Toch hebben de deskundigen
in Genève besloten deze methode niet als
sluitend controlesysteem aan te bevelen,
want zij houdt een zeker risico van ver
warring in. In het geval van een onder
aardse kernexplosie is geen verwarring
mogelijk, maar als een bom in de lucht
explodeert zal men aan de curve op de
kaart in de seismograaf niet altijd duide
lijk kunnen zien of er sprake is van een
kernexplosie of van een aardbeving.
Een betrouwbaarder opsporingswijze
wordt mogelijk gemaakt door de geluids
golven, die bij een explosie ontstaan. Akoes
tische deskundigen hebben de wetten uit
gewerkt, volgens welke, na explosies in de
lucht, de geluidsgolven zich over grote af
standen voortplanten waarbij rekening is
gehouden met windinvloeden, die de kan
sen op ontdekking zowel kunnen vergroten dekt op voorwaarde, dat er in de nabijheid
als verkleinen. Zelfs onder de meest on- niet te veel onweren woeden. Met een ra-
gunstige omstandigheden kunnen ook de diorichtingzoeker kan de plaats van een
zwakste kernexplosies op een afstand van explosie bepaald worden met een marge
1280 mijl „gehoord" worden. Op zee kun- van slechts twee graden, dat is ongeveer
nen geluidsgolven nog van een veel grotere 40 kilometer over een afstand van bijna
afstand opgevangen worden: bijna 10.000 1000 kilometer, en het tijdstip van de ex-
k meter. Natuurlijk kunnen vulkanische plosie kan worden vastgesteld tot enkele
errupties drukgolven veroorzaken, die duizendsten van een seconde,
gelijksoortig zijn aan de nawerking van Wanneer men ze apart neemt is geen
bomexplosies, maar er zijn weer andere van deze methoden onfeilbaar. Maar als
ALS DOORGEWINTERDE LANDROT
keek ik al weken tevoren met ge
mengde gevoelens tegen een zee
reis aan: het isolement-van-negen-
dagen-lang op een boot te midden
van niets dan het water van de At
lantische Oceaan, de angst voor
zeeziekte, de wat artificiële luxe
van zo'n drijvend kasteel.Maar
deze overtocht tussen de oude en
de nieuwe wereld werd door uw
dienaar, die nu eenmaal meer van
land dan van water houdt, met
extra onzekerheid tegemoet ge
zien. Een Leidse student in de rech
ten was een maand of wat geleden
in Parijs namelijk komen vragen of
ik ook niet eens meewilde op zo'n
trip. De opdracht luidde: op de
terugreis, tussen New York en Rot
terdam, op de „Grote Beer" inlei
dingen houden over Europa voor
ongeveer duizend studenten uit
alle hoeken van Amerika. Het
avontuur lokte me wel en ik zei
dus ja, maar ik vroeg me af hoe
zo'n onbekende student de orga
nisatie van zo'n onderneming
waarvoor Cook en Lissone-Linde-
man zich nog wel eens twee keer
zou bedenken tot een redelijk
einde zou kunnen brengen en op
welke toon en in welke trant ik mij
tot die jonge Amerikaanse vakan
tiegangers zou moeten richten om manieren, waarop de vulkanische oor- men ze te zamen toepast kan men er ze-
hen, temidden der baren, in te een zeer indrukwekkende prestatie die De Marinierskapel, verwelkomde op de sprong van deze golven vastgesteld kan ker van zijn dat elke atoomexplosie wordt
- hier, sinds een jaar of zes, iedere zomer kade te Rotterdam de Amerikaanse worden.
jden in de actuele problemen door Nederlandse studenten wordt gele- studenten met een daverende taptoe. En de radioactieve as ofwel de „fall-out" tions dicht'genoeg'bij elkaar liggen. Iede-
van de Europese integratie, de verd. Net is duidelijk, dat elke niet onderaards re ontploffing, die niet wordt opgemerkt
dodecafonische muziek de ver- Ttaliaansp meren en in Pariis De voorde ontpk) "de bom grote hoeveelheden as door een station zal door het andere wèl
HET LEIDSE BUREAU krijgt van de lendlehet^NBBS de S' üendtezend atsmofee^ m stoot. Natuurlijk zal deze ontdekt worden en gegevens, die voor de
houdingen Algerije-Frankr.jk of van Nederlandse regering de beschikking over ^merikaanse en Andere mede-sïudentïn S «S" V" éT, obfervatieP°st nog twijfelachtig zijn
de avant-garde van het Parijse de ongeveer achthonderd plaatsen op de al heeft weten te b]ed zijn njet a]]een ,worde" zu"en klTinnen worden bevestigd aoor ae
toneel Zo word ik H^huJnt SS6n -Zuiderkruis „Grote Beer en van materiële aard. Voor die Amerikanen En deze ^s naar hefnoorH I t Z andenT In GGn g°ed °Pgezet stelse' vant
toneel. Zo werd ik als debutant- „Waterman," wanneer die terugkeren van en andere buitenlanders is het zo mogelijk het oosten en hef wEtEwn.H co7roleP°sten zou niets aan de aandacht
Studentenlector nog wel door meer, eAen r7s fm emigranten naar Canada of nog beiangrijker dat ze weten dat zij bij Et geblaze7 ontsnappen.
Amerika te brengen. Alles wat er aan or- Hp N R R S in Eurona dooi- mede stilden Daaiom is het zo moeilijk de bron en de Het aarde-omspannende controle-net-
een tikkeltje beangstigende, vra- ganisatie, publiciteit, ontspanning en voor- ten en dus in hun eigen of tenminste een omvfang van de exP!osie met deze methode werk, dat door de deskundigen in Genève
gen bestormd. Nu de reis echter en nazorg bij zo'n reis komt kijken en verwante, levensatmosfeer zullen worden "erEhSn Zr "Uttjg matfriaal is voorgesteld zal uiteraard in oprichting
verschaffen, dat, gecombineerd met de re
sultaten van het geluidsgolvensysteem, de
en beheer zeer kostbaar zijn. Iedere post
zou moeten worden uitgerust met appara
tuur voor alle genoemde registratieme
thoden. Dat vereist op elk ervan de aan
wezigheid van dertig technici naast een
vaste onderhoudsdienst. Honderd tot hon-
waarvan een leek zich moeilijk een voor- nnom,an.„n
weer achter de rug IS moet ik als stelling kan maken, wordt uitsluitend en
voornaamste conclusie toch wel alleen door studenten zonder de hulp
van vakmensen verricht. Naast een
VOOrop Stellen, dat ik geen moment hoofdbureau op het Rapenburg in Leiden, HET DEVIES IS „voor en door studen-
spijt van mijn avontuur heb aehad beeft het Nederlands Bureau voor Buiten- ten", en van dat motto wenst men geen
y landse Studentenbei rekkingen de N.B.B.S. voetbreed af te wijken. De hele onderne- d'e de algemene leiding voerde op de derdtien van deze stations zouden over de
ook een eigen kantoor in New York dat, ming zou een nog veel reusachtiger om- „Grote Beer", dat hij een bijzonder aan- vijf continenten verdeeld moeten worden,
GOED, TOEGEGEVEN: die Leidse stu- voor de tijdsduur van een jaar, ook door vang kunnen aannemen, indien het werk lokkelijke aanbieding van een der groot- plus twintig op de grote eilanden en veer
denten bleken de kunst en de techniek van een student wordt geleid, die reclame voor louter commercieel werd opgevat en ont- ste reisbureaus van Europa om in per- tig op kleinere, in totaal dus honderdzes-
het organiseren op massale schaal niet de reizen op alle Amerikaanse universi- wikkeld. Want organisatorisch is het na- manente dienst te treden, onlangs had af- tig tot honderdzeventig stations. De gemid-
allemaal steeds met hetzelfde meester- teiten maakt en, lange maanden tevoren, tuurlijk toch een groot bezwaar dat alle geslagen. Maar mijn goede vriend Emile delde afstand tussen de stations zou va-
schap te beheersen, er zat natuurlijk ook boekingen voor passages noteert. In het posten en functies ir. dit enorme organis- spreidde als reisleider dan ook een aan- riëren van 1620 tot 1760 kilometer, maar
wel eens een kinkje in een kabel. Voor mij hoofdkwartier te Leiden worden echter al me nooit langer dan een jaar door dezelf- tel kwaliteiten van psychologisch inzicht, deze afstand zou moeten worden verkort
persoonlijk zelfs direct al in het begin. Ik de grote lijnen voor dit studententoerisme de student worden bezet en vervuld. Gedu- tact, energie, intelligentie en vooral humor tot 1040 kilometer in'gebieden, waar aard-
had een oproep voor het vertrek van de uitgestippeld. rende dat jaar laat zo'n student zijn studie- ten toon, waardoor hij voor dit werk ook bevingen frequent voorkomen'. De cuntro-
boot in Rotterdam gekregen, en toen ik Uit Leiden worden met regering en boeken dan meestal maar even rusten om wel in de wieg lijkt te zijn gelegd. Natuur- lestations zouden als volgt verdeeld kun-
daar, een half uur voor de afvaart, op de Holland-Amerika Lijn alle financiële pro- zich uitsluitend aan zo'n taak van reisor- lijk wordt zo'n student maar niet lukraak nen worden: 24 in Noord-Amerika, 16 in
kade verscheen, bleek het schip zijn ver- blemen besproken en in Leiden komen ganisator te kunnen wijden, die dan ook zo'n leidende en zeldzaam verantwoorde- Zuid-Amerika, 6 in Europa, 37 in Azië 7
treksein juist in de haven van.. Amster- ook alle overige draden van deze wereld- inderdaad wel al zijn tijd en belangstel- lijke functie toevertrouwd. Ze moeten in Australië, 16 in Afrika 4 'in het zuidpool
dam uit te loeien. Tijdens de dodenrit tus- wijd vertakte activiteiten te zamen. Want bng opslorpt. Bovendien handhaaft het eerst, op minder belangrijke posten in de gebied en zestig stations op de diverse
sen Rotterdam en Amsterdam zijn toen de bootreizen van en naar Amerika mo- N.B.B.S. zelf om principiële redenen studentenmaatschappij, bewijzen van ge- eilanden. Dan zouden er nog grote stukken
die morgen wel een paar minder minza- gen dan al de grondslag vormen van dit krachtig dit rouleringssysteem. Men schiktheid hebben geleverd. Ei voltrekt oceaan niet door de apparatuur worden
me woorden over die studenten-reisma- internationale studententoerisme, de Lei- wenst er terecht vooral geen beroep van zich een natuurlijk selectieproces, dat op bestreken maar daartoe zou'ongeveer een
nagers gevallen, en ons afscheid van ver- denaars houden zich ook nog met ver- te maken. Soms echter weten studenten zichzelf al heel interessant is en waardoor dozijn waarnemin^sschepen permanent in
wanten en kennissen voltrok zich zo ook scheidene andere reistaken en -takken be- zich op deze gebieden, die helemaal nieuw de juiste man meestal inderdaad op de de vaart moeten zijn
wat overhaast en nerveus.. En op het zig. Het N.B.B.S. organiseert ook reizen v°or hen zijn, terstond al zo sterk te on- juiste plaats terecht komt. Er worden
schip zélf is er natuurlijk ook nog wel eens over land en door de lucht in Europa, derscheiden, dat de verleiding wel eens door het N.B.B.S. enorme prestaties ver-
hier en daar wat mis gegaan. Maar al die chartert vliegtuigen, huurt en verhuurt groot wordt de studie nu maar verder richt, waarvan wij op deze reis getuige De rekening van dit alles zal voor de vol-
'geringe) schoonheidsfoutjes vallen toch auto's en bussen voor Europese trips, die v°°r goed te laten rusten. zijn geweest en waarover we in een vol- kerenfamilie niet gering zijn maar wie
wel volledig in het niet in deze grandioze soms ettelijke weken duren, en exploiteert gend artikel nog wat naders willen ver- zou haar weigeren te betalen wanneer op
onderneming, waarvoor men zijn petje al- in de zomermaanden zelfs eigen studen- ZO VERTELDE MIJ de 23-jarige stu- tellen. deze kosten de wereld bevrijd wordt van
leen maar diep kan afnemen. Want het is tenhotels in Barcelona, Amsterdam, aan de dent in de medicijnen Emile Nieuwendijk, Frank Onnen de angst voor de Bom?
