Rijksbegroting 1960 op sterk groeiende gebaseerd welvaart Vrijgezellenbelasting wordt per 1 januari 1960 verlaagd HET WEER Tekort van 951 miljoen ondanks verlenging tijdelijke belasting verhoging en verlaging van de bouzvsubsidieverlening Kijkgeld binnenkort verhoogd tot f 36.- Kroesjtsjev onderweg naar Washington Troonrede met heldere klanken Vrijere loonvorming niet meegerekend De Gaulle woensdagavond voor radio en televisie Droge weer houdt aan Noordelijke wind Niets over tunnels De lonen en prijzen in het vervoer In de krant van heden: Groep Escher bereikt Julianatop Een der doelen van Nieuw Guine a-expeditie Twee doden in het verkeer Weer stijging kosten van levensonderhoud f Communistische partij in Marokko verboden Het woord is aan Seè MORRIS beforeijouêift/! DINSDAG 15 SEPTEMBER 1959 Kantoor: Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden. Geopend van 9-12.30 en 2-5 uur. Zat. 9-1 uur. Telef. adm. 5437, chef bezorging tot 7 u. 7519. Telef. redactie 5389, na kantooruren 5080. Haarlem: hoofdred. en alle afd. Telef. 15295. IJmuider Courant DAGBLAD VOOR VELSEN -IJ MUIDEN, SANTPOORT, DRIEHUIS, BEVERWIJK EN OMGEVING 44e JAARGANG NUMMER 264 Verschijnt dagelijks beh. zon- en feestdagen. Abonnement p. week 59 c., p. kwartaal 7,65, franco per post 8,15. Losse nummers 12 ct. Giro-rekening IJmuider Courant no. 129288. Advertentietarieven op aanvraag verkrijgbaar. Hoofdredacteur: Simon Koster Adj. Hoofdredacteur: Jos L. Lodewijks Redactiechef te IJmuiden: J. Kosak Uitgave: Grafische Bedrijven Damiate N.V., Grote Houtstraat 93, Haarlem Directie: P. W. Peereboom en A. D. Huijsman Bij het opmaken van de rijksbegroting voor 1960, die minister Zijlstra van middag bij de Tweede Kamer heeft ingediend, is er van uitgegaan dat de Nederlandse volkshuishouding van 1959 op 1960 een krachtige verdere groei te zien zal geven. De begroting vertoont als geheel een tekort van 782 miljoen culden (v.j. 1318 miljoen). Het tekort zal door nu reeds te voorziene verdere uitgaven, zoals 236 miljoen voor de gezondmaking van het ambtenarenpcn- sioenfonds (waartegenover enkele te verwachten meevallers staan) nog stijgen tot 951 miljoen (v.j. 1597 miljoen). Daarbij is dan reeds rekening gehouden met een verlenging, weer voor een jaar, van de' tijdelijke belastingverho gingen (extra opbrengst 171 miljoen), verlaging van de woningbouwsubsidies met 50 miljoen als gevolg van de huurverhoging per 1 april, verhoging van de grondbelasting met 38 miljoen, maar ook met een verlaging van de „vrijgezellen belasting" met 85 miljoen. Het tekort meent minister Zijlstra zonder bezwaar te kunnen dekken door leningen, maar hij verklaart dat bij voortzetting van de economische groei de particuliere vraag naar kapitaal in 1960 zal aantrekken, zodat het hem noodzakelijk voorkomt dat het rijk op de kapitaalmarkt een grote terughoudendheid zal betrachten. In een beschouwing van het algemene begrotingsbeeld zegt minister Zijlstra dat er verschillende verschijnselen zijn, die er op wijzen dat de stijging van de bestedin gen thans sneller verloopt dan na 1953 en dat de economische groei weer spoedig tot een botsing met de grenzen van de pro- duktiecapaciteit zou kunnen leiden. De financieel-economische ontwikkeling, zoals die voor de nabije toekomst mag wor den verwacht, leidt tot de conclusie, aldus de minister van Financiën, dat zowel by de overheid als in de particuliere sector grote behoedzaamheid in acht zal moeten worden genomen teneinde te voorkomen dat de situatie uit de jaren 1956/1957 zich herhaalt en opnieuw door een te sterke toeneming van de bestedingen een over spanning onze volkshuishouding ontwricht. De ervaringen uit de afgelopen jaren heb ben geleerd dat een economische groei, hoe noodzakelijk deze voor een land met een sterke bevolkingstoeneming ook is, gevaren in zich bergt indien de werkelijke bespa ringen met deze groei geen gelijke tred houden. De inflatoire spanningen, die in dat geval de groei zullen begeleiden, hebben ernstige gevolgen voor kostenpeil, betalingsbalans en deviezenreserves, waardoor niet alleen de waarde van de nationale munt in ge vaar komt, doch ook de evenwichtige structuur van de volkshuishouding dreigt te worden verstoord. In de begroting is ook verwerkt 65 mil joen als compensatieloonronde voor de rijksambtenaren in verband met de huur- huurverhoging. Er is echter geen rekening gehouden met de gevolgen van de vrijere loonvorming. Een loonsverhoging van één PARIJS (Reuter). In de Franse hoofd stad is bekendgemaakt, dat de verklaring van president De Gaulle over Algerije woensdag te 20 uur door de Franse radio en de televisie zal worden uitgezonden. (Van onze weerkundige medewerker) Er is een weerrijmpje dat zegt „Een ble ke maan kondigt regen aan". Gisteravond zag de maan er ook nog bleek uit, maar ditkeer is het wellicht van de schrik. Re gen is er voorlopig niet aan te kondigen want via IJsland en Schotland is er op nieuw een hogedrukgebied boven de Noordzee aangekomen. Wel werd zondag de warme lucht verdreven waarin zater dag in het westen nog temperaturen tot 28 a 29 gr. C. voorkwamen. Maar met mid- dagtemperaturen van ongeveer 18 a 20 gr. C. en daarbij nog zonnige perioden leven wij nog boven onze stand. Normaal schom melt de maximum temperatuur medio sep tember om de 17 graden. Deze hele maand is er op de meeste plaatsen nog geen druppel regen gevallen. Zondag viel er plaatselijk in het noorden wat neerslag (Zoutkamp een halve milli meter). De eerste helft van september gaf een gemiddelde temperatuur te zien die voor juli normaal zou zijn geweest. Mogelijk dat morgen in De Bilt al het aantal uren zon (148 uren!) wordt bereikt dat normaal voor de hele maand geldt. Het is opmerkelijk zo lusteloos de oceaandepressies blijven. Het grootste deel van deze week zal nog droog blijven, nu wij weer zo dicht bij een nieuw hogedruk gebied liggen. Verwachting tot morgenavond: Wolkenvelden, maar op de meeste plaatsen droog weer. Overwegend matige wind uit noordelijke richtingen. Dezelfde of iets lagere temperaturen. Volledige weerrapporten op pagina twee. percent voor de ambtenaren kost het rijk 25 miljoen. De toeslagen op pensioenen en sociale uitkeringen als gevolg van de huur verhoging zullen stijgen met 42 miljoen. Dat bedrag is begrepen in het te verwach ten totale tekort van 951 miljoen. Voor de industriële ontwikkeling van de noordelijke provincies zullen de extra in vesteringen van de overheid (inbegrepen extra woningbouw) een bedrag van 50 mil joen ruimschoots overschrijden. Naast de werken tot verbetering van de Rotterdam se Waterweg zal in 1960 een begin worden gemaakt met de werken die nodig zullen zijn om de bij de gemeente Rotterdam in uitvoering zijnde Europoorthavens de bij behorende onmisbare verbinding met' het achterland te geven. Hiervoor wordt 4,6 miljoen aangevraagd. Voor verbetering van het Noordzee kanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal is 3,5 miljoen geraamd. Het maken van een begin met de verbetering van de haven mond te IJmuiden zal 10 miljoen vorderen. Na grondige overweging van alle fac toren wordt aan de inpoldering van Zuid- Flevoland voorrang gegeven boven die van de Markerwaard. De verbetering van het wegenstelsel wordt voortgezet in het tem po dat de beschikbare middelen toelaten. Het woningbouwprogramma zal weer 80.000 woningen omvatten. De uitgaven voor defensie blijven ongewijzigd. Voor de radio zal 1,6 miljoen meer wor den uitgegeven (totaal 30,4 miljoen). Voor de televisie zal 5,2 miljoen meer worden uitgegeven (totaal 19,4 miljoen). De steun aan de landbouw is ruim 155 miljoen lager geraamd als gevolg van de verbetering van het prijspeil voor land- bouwprodukten op de wereldmarkt. Uit de afschaffing van het consumentensubsidie op melk zal in 1960 voor het rijk een be sparing voortvloeien van ongeveer 60 mil joen. In de miljoenennota wordt niets gezegd over de inpoldering van de Lauwerszee, de bouw van een IJ- of Coentunnel of de op richting van een derde technische hoge school in Twente. (Men zie verder pagina 4 en 5) Naar het ministerie van Verkeer en Waterstaat meedeelt is tussen de regering en vertegenwoordigers van de bij het ver voerswezen betrokken werkgevers en werknemers een oriënterend gesprek ge houden over het vraagstuk van de lonen en de prijzen in het vervoerswezen. Van regeringszijde werd aan deze bespreking deel genomen door de minister van Ver keer en Waterstaat, de minister van Eco nomische Zaken, de staatssecretaris van Sociale Zaken en Volksgezondheid, de voorzitter van het College van Rijksbe middelaars en enige adviseurs, aldus de mededeling van het ministerie. Het ANP kon over het besprokene geen verdere in lichtingen krijgen. pag. Rijksbegroting1 T ronnrede3 Weerrapporten 1, 2 Krocsjtsjev naar V.S1, 9 Prinses Beatrix bij Eisenhower 1, 11 Economisch nieuws2 Op de Praatstoel3 Miljoenennota 4, 5 Uit stad en omgeving6, 7 Agenda 6 Beurs 8 Adenauer 10 jaar kanselier9 Laos .x'.9 Feuilleton11 Radio en Televisie 11 Kunstnieuws 11 Sport 13 DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN PAGINA'S'. Prinses Beatrix heejt een bezoek ge bracht aan het Witte Huis en gebruik te de lunch met de president en zijn echtgenote. (Telefoto ANP). Voor verslag zie men pagina 11). Het koffertje waarin de miljoenennota zit opgeborgen, werd door cle minister van Financiën zorgvuldig bewaakt tot het moment waarop de minister met de cijfers in de openbaarheid trad. Minister Zijlstra in zijn werkkamer. HOÏJLANDÏA (AVP) De expeditie naar de Julianatop in Nederlands Nieuw- Guinea heeft op 9 september om 11.45 uur plaatselijke tijd het doel bereikt. Alle deelnemers, ir. A. E. Escher, dr. H. Th. Verstappen, luitenant-ter-zee-arts M. O. Tissing, sergeant-majoor J. A. Dewijn en cineast P. Terlaag namen deel aan de be klimming van de top, die in tegenstel ling met kaartgegevens 4640 meter hoog bleek te zijn. Een hevige sneeuwstorm en harde wind stelden de klimmers zwaar op de proef. Zondag is deze groep teruggekeerd in het bivak Den Matta. Vrijdag wordt zij in Ok Sibil verwacht. De volgende dag zullen enkele deelnemers naar Hollandia afreizen. Het deel van de expeditie onder lei ding van dr. Bar, dat een noordwest- waartse doorsteek van het expeditiegebied naar Hollandia maakt, heeft na een be voorrading aan het eind van de vorige week de tocht voortgezet. De vorige week woensdag merkte de piloot van een over vliegende Dakota de expeditie op aan de Sobgerrivier. die haar oorsprong neemt in het Sterrengebergte. Het zicht was helder genoeg voor het afwerpen van voorraden op het opengekapte stuk. Dit neerlaten van voorraden kon drie dagen eerder dan was voorgenomen worden uitgevoerd. Aan boord bevonden zieh ongeveer 1400 kilo voedsel en schoeisel. Een papoea-hulpkracht was bevangen door luchtziekte en kon niet meehelpen. Bovendien maakte de begroeiing rond de opengekapte plaats het moeilijk op de juiste plaats de voorraden neer te laten. De expeditie kreeg rijst en schoenen, maar zal pas op een later tijdstip andere artikelen als zeep en vishaken kunnen ont vangen. In de berichtenkoker zat een kaart met. de juiste positie van de expeditie. Bij Ok Sibil is de afvoer in volle gang. Men verwacht nog deze maand het kamp te ontruimen. In Denekamp is het 9-jarig meisje Aleida Schiphorst aangereden door een personen auto, bestuurd door een tandarts uit De nekamp. Het kind, dat per fiets op weg was om een boodschap te doen, is plot seling de straat overgestoken. De tandarts heeft nog getracht uit te wijken om een aanrijding te voorkomen. Hij raakte het kind echter, dat tegen de straat geworpen werd en vrijwel terstond overleed. De auto vloog tegen een boom en werd zwaar beschadigd. De tandarts liep een hersenschudding op en is in een zieken huis te Enschede opgenomen. In een ziekenhuis te Amsterdam over leed de 49-jarige heer H. C. van der Gragt, die door een bromfiets was aangereden, toen hij in de Rapenburgerstraat met zijn fiets aan de hand de weg overstak. Het landelijke prijsindexcijfer van het levensonderhoud van gezinnen van hand en hoofdarbeiders, zoals dat maandelijks door het Centraal Bureau voor de Statis tiek wordt samengesteld, op basis 1951 100, gaf van medio juli tot medio augus tus wederom een stijging te zien en wel van 2 punten. Het indexcijfer inclusief A.O.W. steeg van 124 tot 126 en het index cijfer exclusief A.O.W. van 119 tot 121. De voornaamste wijzigingen speelden zich af in de sector voeding, waarvoor hel indexcijfer steeg van 125 tot 129. Binnen deze sector steeg het indexcijfer voor de groep „aardappelen, groenten en fruit" sterk en wel van 156 tot 183. Binnen deze groep vertoonden speciaal de groenten en in mindere mate de aardappelen een aan merkelijke stijging. Het indexcijfer voor fruit daarentegen gaf een daling te zien. Binnen de voedingssector is voorts nog een stijging van de eierprijs vermeldenswaard. Indexcijfer van groothandelsprijzen Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft thans indexcijfers van groothandels- prijzen samengesteld per 31 juli 1959. Het algemeen indexcijfer bleef, vergeleken met ultimo juni, ongewijzigd op 141 (basis 1948 100). Ook in de indices van de voedingsmiddelen en de afgewerkte pro- dukten kwam geen wijziging, terwijl het indexcijfer van de grond- en hulpstoffen met 1 punt steeg. Vrijwel algemeen bestaat het gevoel, dat de huidige belastingdruk voor vrij gezellen onevenredig zwaar is in ver gelijking met die van de gehuwde be lastingplichtigen. Daarom heeft de regering thans aan de Tweede Kamer een verlaging voorgesteld van de in komsten. en loonbelasting voor onge- huwden met ingang van 1 januari 1960. Deze herziening van het tarief zal het rijk ongeveer 85 miljoen gulden per jaar kosten. De regering heeft bij haar beslissing een verlaging van het belastingtarief voor on- gehuwden voor te stelien, mede in haar overweging betrokken dat in het jongste verleden meer dan eens, met name voor de premieheffing van volksverzekeringen, een beroep op de solidariteit van ongehuw- den en gehuwden is gedaan. Bij de opzet van het nieuwe tarief is niet alleen rekening gehouden met het feit, dat bij gelijke inkomens de draagkracht van een ongehuwde in het algemeen groter is dan die van de gehuwden die gezamenlijk van het inkomen moeten leven, maar ook met het feit, dat er voor gehuwden om standigheden zijn, die hun draagkracht ten opzichte van de ongehuwde vergroten. Zo zal bijvoorbeeld het gezamenlijk voeren van een huishouding voor de gehuwden tot een besparing op verschillende uitgaven leiden. Ondez-staande cijfers geven een indruk van de voorgestelde belastingverlaging inkomen thans nieuw 1.500 24 22 3.000 321 265 4.500 717 589 6.000 1.165 976 7.200 1.561 1.322 9.000 2.219 1.900 12.000 3.493 3.007 15.000 4.980 4.302 18.000 6.638 5.755 21.000 8.411 7.333 24.000 10.254 f 9.002 f 27.000 12.143 f 10.738 f 30.000 14.091 12.531 45.000 24.33 22.059 f 60.000 f 35.086 32.176 90.000 56.836 f 53.043 120.000 78.935 74.500 In 1963 dertig televisiezenduren per week Aansluitend aan wat in de Troon rede over televisie wordt gezegd, deelt het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen mede dat de regering het voor een goede bedrijfsvoering gewenst acht, dat een beleid op langere termijn wordt uitgestippeld ten aanzien van de zendtijd en de financiering van de tele visie. Teneinde in staaf te zijn een verant woord standpunt terzake te bepalen is in het afgelopen .jaar een prognose van de eerstkomende vier jaren opgesteld die on langs door de ministerraad is aanvaard. Op grond daarvan zal de zendtijd van de N.T.S. en haar componenten per 1 januari 1960 voorlopig worden gesteld op achttien uur per week. De regering streeft ernaar de zendtijd daarna geleidelijk te verhogen tot dertig uur per week per 1 januari 1963. Teneinde dit mogelijk te maken is het noodzakelijk, dat zeer belangrijke inves teringen worden verricht voor nieuwe studiobouw met bijbehorende technische apparatuur. De kosten, voortvloeiende uit vermeer dering van zendtijd en bedoelde investe ringen dienen te worden opgevangen door een verhoging van het kijkgeld. Een daar toe strekkend wetsvoorstel zal spoedig bij de Staten-Generaal aanhangig worden ge maakt en wel in die zin, dat het maximale kijkgeld op 40.- per jaar in plaats van f 30.- zal worden gesteld. Het ligt in de bedoeling te bevorderen, dat bij aan neming van het voorstel het kijkgeld voorshands op f 36.- per jaar wordt be paald. In de begroting voor 1960 van het de partement van Ondeiwvijs, Kunsten en We tenschappen is rekening gehouden met een verhoogd bedrag dat voor dat jaar voor de televisie ter beschikking wordt gesteld, te weten 15.000.000.- (voor 1959 was dit bedrag 9.995.000.-). Bij het uitstippelen van de beleidslijn ten aanzien van de televisie is de reclame televisie (waaromtrent de ministeiTaad een principe-besluit heeft genomen en waar over alvorens definitieve beslissingen worden genomen een nota bij de Twee de Kamer zal worden ingediend) buiten beschouwing gelaten. De staatssecretaris van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap pen rar. Y. Scholten acht het niet verant woord om de beslissing over de zendtijd, de investeringen en de financiering van de televisie, zoals wij deze thans kennen, uit te stellen tot en afhankelijk te stellen van een definitieve beslissing over de vraag in welke vorm de reclame in de televisie wordt verwezenlijkt. De Russische premier en partijseci'etai-is Nikita Kroesjtsjev is vanmorgen met zijn gevolg in een Toepoelev-114 vaVi het Mos- kouse vliegveld Voeknovo voor een recht streekse vlucht naar het vliegveld Andrews bij Washington vertrokken, waar hij van middag om half vijf werd verwacht. Het vliegtuig van de Russische premier volgde een noordelijke route via de Oostzee, de Scandinavische landen en IJsland. (Zie verder pagina 9) RABAT (AFP). De communistische partij is in Marokko verboden, niet om haar activiteit, zo wordt in officiële kring verklaard, maar omdat haar ideologie in strijd is met de Mohammedaanse beginse len, die de basis van de Marokkaanse staat vormen. Shotwell: Geen enkele regering kan haar volk gelukkig maken; zij kan ten hoogste trachten, haar onderdanen de gelegen heid te verschaffen zichzelf gelukkig te maken. Een in menig opzicht gunstige econo mische ontwikkelingEen hoger peil van produktie en werkgelegenheid dan dat van vóór de moeilijkheden van 1956 en 1957Aanzienlijke daling van de werkloosheid ondanks sterke aanwas van het aantal werkkrachtenGunstig ver loop van de betalingsbalansEen „aan vaardbaar" niveau van de goud- en devie zenreserve. Het is de laatste jaren niet dikwijls voor gekomen, dat er in een troonrede zoveel verheugends over de toestand van ons land kon worden gezegd. Men kan dan ook zonder overdrijving constateren dat enige belangrijke delen van de troonrede van vandaag vooral waar deze op binnen landse kwesties betrekking had in ma jeur waren gezet. En in dezelfde toon schaal klonken de opmerkingen over de Europese Gemeenschap en de toeneming van de intra-Europese handel als eerste gevolg van die aaneensluiting. Dat deze toon niet kon worden gehand haafd in de passage waarin de belasting- politiek ter sprake kwam, behoefde nie mand te verbazen en dus teleur te stel len na hetgeen de regering in juni tij dens het sociaal-economisch debat in de Tweede Kamer heeft gezegd.' Reeds toen was het duidelijk, dat in 1960 nauwelijks enige andere vermindering van belasting druk kon worden verwacht dan op het gebied van de loon- en inkomstenbelasting voor ongehuwden. Dat de „tijdelijke" belas tingverhogingen van 1957/58 opnieuw met een jaar zouden worden verlengd, was toen ook al zeker. Vreemd genoeg werd in de troonrede geen melding gemaakt van het vandaag, tegelijk met de begroting, inge diende wetsontwerp tot opheffing van fis cale belemmeringen bij de fusie van on dernemingen een ontwerp dat stellig een positieve bijdrage vormt tot de ont wikkeling van het Nederlandse aandeel in de Euromarkt hoewel de toon van de passage over het fiscale beleid daardoor nog enigszins aan opgewektheid had kun nen winnen. Dat er in 't geheel niets opgewekts klinkt in de schamele zinsnede over onze natio nale schande: de woningnood, behoeft geen betoog. Gaarne hadden we in dit verband althans iets gehoord als „met grote ener gie aanpakken". Maar helaas bleef het bij de wel zeer overbodige vaststelling dat „bijzondere waakzaamheid en zorg gebo den blijven" en de mededeling dat de re gering maatregelen tot aanmoediging van de particuliere bouw van arbeiders- en goedkope middenstandswoningen „over weegt". Na ruim veertien jaar woningnood behoorde de tijd van „overwegen" toch eigenlijk wel voorbij te zijn! Verblijdend was het, in de troonrede de opmerking te horen dat Nederland, onder de huidige internationale omstandigheden, gehouden is „zijn eigen bijdrage te leve- icn in het gezamenlijk streven naar vreed zame verhoudingen". Maar helaas bevatte de rede geen enkele, zelfs maar vage, aan duiding van datgene waaruit die „eigen bijdrage" zal bestaan. Misschien schuilt er iets van een Nederlands initiatief achter de opmerking, dat het streven van de regering „ernstig gericht" zal zijn op de vorming van een associatie tussen de Euro- markt en de vrijhandelszone van de Zeven, maar zelfs dan zou het om een zuiver eco nomisch initiatief gaan dat slechts bitter weinig met de wereldvrede te maken zou hebben. Als er bij Buitenlandse Zaken werkelijk gewerkt wordt aan een eigen Nederlandse bijdrage in het gezamenlijk streven naar vreedzame verhoudingen, zou dat nieuws van de allereerste rang zijn. Een andere zinsnede die enigszins raad selachtig aandeed, was die waarin werd gezegd dat de regering de verdere ontwik keling van het kernfysisch onderzoek, met name bij het hoger onderwijs, alsmede de industriële toepassing daarvan, krachtig „blijft" bevorderen. Gezien de zeer grote achterstand, die ons land op dit gebied heeft, kan krachtige bevordering van de kernfysica en haar industriële toepassingen slechts worden toegejuicht. Maar als het woordje „blijft" in dit verband betekent dat de regering tevreden is met de huidige omvang van haar inspanningen in deze, dient te worden gezegd dat die inspan ningen verre van toereikend zijn. Vervolg op pagina 3 eerste kolom) Advertentie BARTELJORISSTR. HAARLEM TEL. ,13439 IEIDSESTRAAT (BU KONINGSPLEIN) AMSTERDAMYEL. 223596 SUèDE DAMESTASJES in kleuren

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1959 | | pagina 1