Bonn zeer tevreden over
Eisenhowers houding
Nieuw Guinea en Algerije ter
sprake in UNO-Assemblee
Westduits minister ontkent dat
zijn eenheid moorden bedreef
Nederlands Instituut in Turkije
ontwikkelt zich voorspoedig
Parijs politiek nog niet rijp
voor ontmoeting met het FLN
Distributie van drinkwater
in delen van Duitsland
Officieus is er wel enige onzekerheid
25
Minister De Pous in
„Europa-Programma"
Twee doden in het verkeer
Smokkelaar overmeesterd
in voortrazende auto
Belangrijke plaats van Nederlandse wetenschap
in het Nabije en Midden-Oosten
V.S. oefenen discreet druk in die richting uit
Woningbouwlening voor
Nederlanders in Australië
Professor Oberlander beschuldigt de Russen
van het bloedbad van Lemberg in Polen
Europese introducties
Vreemde ziekte onder
het vee op Texel
Vijf weduwen kregen heden
de eerste A.W.W.-uitkering
Wijziging in dienstregeling
van Maarse en Kroon
Najaarsconcert Haarlems
Christelijk mannenkoor
VRIJDAG 2 OKTOBER 1959
(Van onze correspondent in Bonn
De Westduitsc regering heeft woens
dag onmiskenbaar laten blijken, dat
zij niet van plan is zich van haar stuk te
laten brengen door allerlei interpretaties
van geïsoleerd gedebiteerde uitlatingen
van president Eisenhower en minister
Herter, speciaal over Berlijn, tijdens en
na Kroesjtsjev's reis door de Verenigde
Staten. „Met bevrediging en dankbaar
heid stellen wij vast, dat president Eisen
hower onze belangen op voor ons uiterst
bevredigende wijze heeft behartigd" heeft
de Westduitse regeringsperschef Von
Eckardt op een persconferentie te Bonn
verklaard. Deze dankbaarheid Iaat wel
ruimte voor een zekere, overigens alles
zins te begrijpen, onzekerheid, die echter
niet aan de oppervlakte komt. De rege-
ring-Adenauer meent kennelijk, dat het
in dit stadium tactisch fout zou zijn ook
maar iets te laten blijken van zelfs een
schijn van tweedracht in het westelijke
kamp.
Men zegt: de ongetwijfeld geringe kans
is aanwezig dat het begrip „koude oor
log" uit de politieke woordenschat gaat
verdwijnen. De tijd kan nabij zijn dat
we er ons aan moeten gaan gewennen, dat
niet alles meer hard gezegd wordt in de
grote politiek, kan zekerheid ten aan
zien van een beleefder worden van die
koude oorlogstaal, waaraan men zo'n
tien tot twaalf jaar gewend is, is er echter
niet. Daarvoor kan het gesprek Eisen-
hower-Kroesjtsjev de eerste stap zijn en
daarbij is het noodzakelijk geen scherp
slijperij aan te wennen.
Bonn verkiest dan ook zelfbeheersing in
zake aanvechtbare Amerikaanse uitlatin
gen, overeenkomstig het gesprek Eisen
hower-Adenauer van eind augustus. Dat
men hier in parlementaire kringen deson
danks wel menig woord vol ongerustheid
over een al te soepele Amerikaanse koers
kan horen in de trant van „een Russisch-
Amerikaans akkoord op Duitse rug" is het
gevolg van twee Amerikaanse uitlatingen
van recente datum:
1) Op 16 september verklaarde minis
ter Herter op een persconferentie te New
York: „Wij hebben geen bezwaar tegen
de sluiting van een vredesverdrag met
Oost-Duitsland, maar bij de sluiting van
dit vex'drag moeten de Russen de rechten
respecteren die de onze zijn en deze niet
aan de Oostduitsers overdragen".
2) Op 28 september verklaarde Eisen
hower op een persconferentie te Washing
ton, dat de toestand in Berlijn abnormaal
is. Hij zei niets te kunnen garanderen in
zake een oplossing van het Berlijnse pro
bleem, die de geallieerde rechten daar
zou garanderen en de vrijheid van de
Westberlijners zou beschermen.
Bonn is overtuigd van het volgende:
1) Herter bedoelde niet dat hij met een
Russisch-Oostduits vredesverdrag zou in
stemmen, maar slechts dat Amerika zo'n
verdrag nu eenmaal niet kan tegenhouden.
2) Het is juist dat de Berlijnse situatie
abnormaal is, ook al neemt men hier
Kroesjtsjev's woorden over. Zoals Von
Eckardt zei: „Over Berlijn zal, zo hebben
Eisenhower en Kroesjtsjev beiden ver
klaard, verder gepraat worden en wel
zonder ultimata en tijdslimieten. Er is
geen teken dat de Amerikaanse houding
nopens Berlijn veranderd is. Ik weet niet
of een der staatslieden een idee over een
oplossing heeft voor een lang provisorium
voor Berlijn een oplossing, die de in
stemming van de Westduitse regering moet
hebben. De regering-Adenauer verstaat
De minister van Economische Zaken,
drs. J. W. de Pous, heeft een slotwoord
gesproken voor het televisieprogramma
„De onweerstaanbare groei", waarin de
N.C.R.V. aandacht schonk aan de Euro
pese Gemeenschap voor Kolen en Staal.
In het aan deze documentaire vooraf
gaande programma van Peter van Cam-
pen „Attentie" wat een vraaggesprek
met dr. S. L. Mansholt, de vice-voorzit-
ter van de commissie van de Europese
Economische Gemeenschap.
In het interview, dat Kees van Lange-
raad met minister De Pous had verklaar
de deze laatste te hopen, dat, het E.G.K.S.-
verdrag niet fundamenteel gewijzigd zal
worden. De vragensteller merkte op dat
toen het Plan-Schuman openbaar werd
gemaakt, de algemene atmosfeer in het
Europese politieke leven gunstig was voor
projecten voor nauwere Europese aan
eensluiting, maar dat sindsdien nogal het
nodige is veranderd. Op de vraag of de
huidige Europese regeringen en parle
menten op een bepaalde manier spijt
hebben van het bestaan van de E.G.K.S.
en een neiging vertonen om deze instan
tie op te heffen antwooi'dde minister De
Pous:
„Ik ben het ermee eens, dat wij moe
ten stellen dat het politieke klimaat sinds
1951, de ondertekening van het verdrag,
gewijzigd is. Ik zou niet willen zeggen, dat
de wil tot samenwerking geringer is ge
worden. Alleen heeft men het accent van
de samenwerking verlegd. Dat deze sa
menwerking is gebleven, blijkt uiteraard
wel uit het feit dat wij na dit verdrag
betreffende de Gemeenschap van Kolen
en Staal, di Euromarkt en Euratoom heb
ben gekregen. Maar het accent is name
lijk meer komen te liggen op de Raad
van Ministers en deze zelfde tendenties
zien wij nu dus ook verschijnen binnen
de Europese Gemeenschap voor Kolen
en Staal. Het voorbeeld daarvan was de
crisistoestand, waarbij drie van de part
ners bezwaren hadden om de Hoge Auto
riteit bevoegdheden te verlenen die pas
sen bij de ci-isistoestand, maar desalniet
temin is men geheel binnen de bepalingen
van het verdrag gebleven.
Men mag er ook stellig niet van uitgaan,
dat men het verdrag opzij wenste te schui
ven, maar ik kan alleen zeggen, dat ik
hoop, dat ook in de toekomst inderdaad
deze vorm van samenwerking en dit ver
drag van kolen en staal niet fundamenteel
gewijzigd zal worden. Ik geloof, dat de
verdeling van de bevoegdheden zoals die
nu plaatsvindt binnen de K.S.G., maar
ook tussen de andere Europese instel
lingen een gelukkige is die bevorderend
werkt op de Europese integratie, op de
Europese eenwording, aldus minister
De Pous.
onder terugkeer tot normale toestanden,
dat Berlijn hoofdstad wordt van een her
enigd Duitsland".
Bonn gelooft dus niet in een inbinden
van de Amerikanen inzake Berlijn. Men
is ook niet van plan Kroesjtsjevs ontwa
peningsvoorstellen af te doen met woor
den als „onwezenlijk" of „propaganda".
Men wil er ernstig over discussiëren. En
wat Berlijn nog betreft: men kan niets
meer zeggen dan dat men over de toe
komst van de stad moet onderhandelen
met „een onuitputtelijk geduld". Zolang
er geen oplossing is gevonden voor het
probleem hoe de vrijheid van de Westber
lijners te verzekeren anders dan via het
leger en van geallieerde troepen zo
lang dienen die troepen daar volgens Bonn
te blijven. Wat de algemene situatie na
Kroesjtsjevs Amerikaanse bezoek aan
gaat: Men is zo zegt men, van Amerikaan
se en Russische zijde in een rustiger vaar
water gekomen, zonder dat het Westen
daarvoor concessies heeft behoeven te
doen. Daarin schuilt een wezenlijke voor
uitgang vergeleken met de situatie in de
onrustige periode november 1958-juli 1959,
aldus de kern van de inhoud van Von
Eckardt's verklaringen waaruit vooral een
groot vertrouwen in Washington sprak.
Op de Sint Janssingel te 's Hertogen
bosch is de 78-jarige pater N. van der Lij
den bij een aanrijding om het leven ge
komen. Hij kwam met zijn fiets uit een
zijstraat en wilde de Singel oversteken,
waarover tijdelijk het drukke zuid-noord-
verkeer is omgelegd. Hij werd daar door
een militaire truck aangereden en ernstig
gewond. In een ziekenhuis is hij korte tijd
later overleden.
Gisteren is in Holten de 19-jarige
G. Kroeze uit Daarlerveen door een snel
trein DeventerAlmelo aangereden. Hij
verrichtte met een aantal andere arbeiders
van een firma uit Almelo werkzaamheden
aan de spoorbaan. Hij werd gewaarschuwd
voor de naderende trein en ging tussen de
beide spoorbanen in staan. Toch werd hij
door de trein geraakt. Hij liep een schedel-
basisfractuur op en overleed vrijwel on
middellijk.
2OC0CC0CCCCCO
WEEKABONNEMENTEN
dienen uiterlijk op woensdag te worden
betaald, daar de bezorgers op donder
dag moeten afrekenen.
DE ADMINISTRATIE
Aan de Duits-Nederlandse grenspost
Wyler heeft de Westduitse douane woens
dag nogal veel moeite gehad met de
aanhouding van een veertigjarige Neder
lander, die 300 pond boter, 60 pond mar
garine, 100 pond kaas en 10 pond koffie
wilde smokkelen.
De man zeide niets te hebben aan te ge
ven. Toen de twee douaniers niettemin
zijn auto wilden doorzoeken, kroop hij.
achter het stuur en bracht de wagen op
gang. De twee Duitsers klemden zich aan
de wagen vast, en terwijl een erin slaag
de zich naar binnen te werken probeerde
de chauffeur de ander „af te vegen" door
dicht langs een verlichtingsmast te rij
den.
De douanier die in de wagen was ge
klommen wist deze ten slotte tot stilstand
te brengen. De Nederlander werd gear
resteerd.
NEW YORK (Reuter) De eerste spre
ker in het hervatte debat in de UNO-as-
semblee over de algemene politiek was
woensdag de Indonesiër dr. Ali Sastroa-
midjojo. Hij zei, dat het werk van de we
reldorganisatie op velerlei gebied belem
merd wordt door wantrouwen. Indonesië,
zei hij, is bezorgd over de Franse plan
nen om een atoomproef in de Sahara te
nemen. Hij sprak de hoop uit dat „het col
lectieve geweten van de mensheid" in
staat zal zijn Frankrijk van dat plan af te
brengen. Indonesië is het eens met het
antwoord van de Algerijnse opstandelin
gen aan De Gaulle.
Dr. Sastroamidjojo sprak kort over de
kwestie Nieuw-Guinea. Hij zei, dat zijn
volk en regering vastbesloten zijn „dit
overblijfsel van het kolonialisme" op te
(Van onze Haagse redacteur)
Het Nederlands Historisch-Archeolo-
gisch Instituut voor het Nabije Oosten te
Istanbul heeft zich in de anderhalf jaar
van zijn bestaan reeds een eervolle en be
langrijke plaats verworven in de Levant.
Met name de bibliotheek, welke driedui
zend delen en een honderdtal tijdschriften
omvat, wordt in toenemende mate ge
waardeerd, zowel door Nederlandse en
andere Europese wetenschappelijke wer
kers, die zich omtrent bepaalde aspecten
van het Nabije Oosten willen oriënteren,
als door de Turken, die in de boekerij van
het Instituut materiaal vinden dat ner
gens anders in die omgeving voorhanden
is. Van officiële Nederlandse zijde wordt
voor het Instituut een verheugende be
langstelling getoond, getuige ook het
werkbezoek dat Prins Bernhard, die op
31 maart 1958 ook de opening verrichtte,
op 17 september 1959 aan het „Palais de
Hollande", het gewezen Nederlandse am
bassadegebouw, waarin het Instituut op
riante wijze is gehuisvest, bracht.
Dat vertelde ons dr. A. A. Kampman
vooraanstaand oriëntalist en oudheidkun
dige en directeur van het Nederlands In
stituut voor het Nabije Oosten te Leiden,
die dezer dagen van een langdurig verblijf
daarginds terugkeerde. Dr. Kampman
had de directeur van het Nederlands In
stituut in Istanbul, prof. dr. A. A. Cense,
tijdens diens studieverlof vervangen en
(Van onze correspondent in Parijs)
De Franse politie heeft gisteren (le
chef van het Algerijnse Bevrijdings
Front, F.L.N., die voor Parjjs en omge
ving verantwoordelijk was, gearresteerd.
Volgens een communiqué van het minis
terie van Binnenlandse Zaken had de Al
gerijnse rebellenleider juist voorberei
dingen getroffen om een gebouw in de
lucht te doen vliegen, bevolkt met land
genoten, die weigerden hun contributie,
of belasting, aan het F.L.N. te voldoen.
Ook werden er bij een huiszoeking lijs
ten in beslag genomen, waardoor de po
litie verscheidene Algerijnse en Franse
medeplichtigen op het spoor is gekomen.
Bij één hunner werd een fonds van 44
miljoen frank (ruim drie ton) in beslag
genomen, de opbrengst van inzamelin
gen, die onder de Algerijnen in Frank
rijk regelmatig worden gehouden.
Terwijl de Franse politie haar maatre
gelen tegen de Algerijnse activisten inten
siveert, gaat in het diplomatieke en poli
tieke kringen voort het laatste antwoord
van het F.L.N. op de voorstellen van De
Gaulle te ontleden en uit te leggen. Ook
de Franse regering heeft de F.L.N.-tekst
onder de loep genomen, doch over de re
sultaten van dit onderzoek is niets mede
gedeeld. Officieel blijft de Franse rege
ring vooralsnog op het standpunt staan,
dat de verklaring van de Algerijnse „re
gering" geen enkele toelichting van Fran
se zijde behoeft en dat die mededeling
in Parijs slechts voor kennisgeving is
aangenomen.
Een politieke onderhandeling met de
rebellen, zo wordt men in regeringskrin
gen niet moede te herhalen, zal en kan
nooit en te nimmer in overweging wor
den genomen.
Opmerkelijk is niettemin het onder
scheid in waardering van de Algerijnse
verklaring tussen Parijs en andere hoofd
steden als Rabat en Tunis, doch ook Lon
den en vooral Washington. Van die kan
ten had men bij de Algerijnse nationalis
ten zeker op meer souplesse en tegemoet
komendheid gehoopt. Niettemin is daal
de algemene indruk dat de deur voor ver
der overleg duidelijk op een kier is gezet.
In Washington lijkt men opnieuw de
mogelijkheid te overwegen van Ameri
kaanse bemiddeling of goede diensten, die
in Tunis en Rabat zeker met vreugde
zouden worden begroet. In Parijs heeft
men echter minder opgewekte herinne
ringen aan Amerikaanse en Britse be
middelingspogingen. Het is echter niet
onwaarschijnlijk dat zich die pogingen-
achter-de-schermen van Amerikaanse zij
de toch al opnieuw voltrekken.
Het gerucht dat een F.L.N.-functionaris
naar Parijs zou zijn gekomen om onder
handelingen voor te bereiden, wordt in
Franse regeringskringen ten stelligste
ontkend.
Geen spoor
De Algerijnse nationalisten lijken hun
verwachtingen nu opnieuw gevestigd te
houden op de UNO. Zij hopen dat een
motie, die beide partijen zal uitnodigen
de koppen bij elkaar te steken, Frankrijk
wel over het dode punt zal kunnen hel
pen. In de rede, die de Franse minister
van Buitenlandse Zaken, Couve de Mur-
ville, gisteren voor de UNO-Assemblee
heeft uitgesproken, valt echter nog geen
enkel spoor van bereidheid in die richting
te bespeuren. De debatten over Algerije
staan bij de UNO voor november op de
agenda en de Amerikaanse diplomatie
oefent een discrete druk uit op Parijs om
vóór die nieuwe beproeving van de wes
telijke eenheid door onderhandelingen een
einde aan de oorlog te maken. Voorlopig
is Parijs voor een ontmoeting met de
Algerijnse rebellen politiek echter zeker
nog niet rijp.
Wantrouwen
(AFP-UPI) Twee afgevaardigden in
de Nationale Vergadering, die tegenstan
der zijn van De Gaulle's politiek tegen
over Algerije hebben op een persconfe
rentie in Algiers verklaard dat zij, direct
nadat het parlement weer bijeengekomen
is, een motie van wantrouwen tegen de
regering zullen indienen. De afgevaardig
de Pierre Lagaillarde zei dat de Nationale
Vergadering zal moeten kiezen tussen
een Frans-Algerije en „de generaal en zijn
kliek". Lagaillarde heeft een actieve rol
gespeeld bij de gebeurtenissen in Algiers
in mei 1958. Volgens de huidige Frnase
grondwet kan een motie van wantrouwen
pas in behandeling worden genomen als
zij ondertekend is door 55 afgevaardig
den.
combineerde deze taak met een reis naar
Cyprus, Libanon, Syrië, Jordanië en Per-
zië.
Wat het Nederlands Instituut te Istan
bul betreft, wees dr. Kampman erop, dat
dit behalve de opbouw van de bibliotheek
ook de contacten met wetenschappelijke
kringen in het Nabije Oosten en de cul
turele betrekkingen tussen Nederland en
dat deel van de wereld bevordert. Op die
manier kweekt het een aanzienlijke good
will voor ons land, hetgeen ook door tal
van grote ondernemingen blijkens hun
financiële steun aan het Instituut wordt
geapprecieerd. Daarbij wordt met de Duit
se en Franse instituten te Istanbul en het
Engelse Instituut te Ankara doeltreffend
samengewerkt, waardoor doublures in de
activiteit worden vermeden. Het Neder
lands Instituut heeft zich gespecialiseerd
op het terrein der Assyriologie, Arabis-
tiek, Turkologie en de geschiedenis van
het oude Byzantium en zich daardoor
reeds een goede naam verworven.
Vruchtbare reis
Ook de reis van dr. Kampman heeft tot
voldoening aanleiding gevende resultaten
opgeleverd. Hij is in het Nabije Oosten
uiteraard geen onbekende. In Syrië of
ficieel tegenwoordig: de Noordelijke pro
vincie van de Verenigde Arabische Repu
bliek komt hij nu al meer dan twintig
jaar. Zijn talrijke vraaggesprekken en ar
tikelen in Arabische kranten duiden erop,
dat men ginds het contact met Nederland
se wetenschappelijke figuren met belang
stelling volgt.
Bijzonder plezierige herinneringen be
houdt dr. Kampman aan zijn onderhoud
met de Ethnarch van Cyprus, aartsbis
schop Makarios, dat in de vroege morgen,
vlak voor zijn vertrek per vliegtuig naar
Beiroet plaats vond. In alle bezochte lan
den heeft dr. Kampman gesproken met
rectoren en hoogleraren van Universitei
ten met in bepaalde taken gespecialiseer
de autoriteiten, zoals dr. Selim Abdul Haq,
directeur-generaal van de oudheidkundige
dienst in Damascus, en de minister van
Onderwijs in Perzië. Dat laatst bezoek
kreeg in het licht van het ter gelegenheid
van het bezoek van de Sjah aan ons land
gesloten cultureel akkoord tussen Neder
land en Perzië een bijzondere betekenis.
Dr. Kampman kon zich trouwens tevens
voorstellen als de vice-president van het
een half jaar geleden opgerichte Genoot
schap Nederland-Iran.
De door dr. Kampman gevoerde bespre
kingen hadden vooral betrekking op twee
onderwerpen: een aantal lezingen welke
prof. dr. Th. Locher, hoogleraar in de al
gemene geschiedenis aan de Leidse uni
versiteit, zich voorstelt in de tweede helft
van oktober in Nicosia, Beiroet, Damas
cus, Teheran, Karachi en Istanbul te hou
den en de mogelijkheid van een uitwisse
ling van hoogleraren en studenten tussen
Nederland en de genoemde landen. Om
dat laatste mogelijk te maken wordt van
de zijde van het ministerie van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen reeds enige
jaren krachtige steun verleend.
ruimen en het gebied „met de rest van
Indonesië te verenigen".
De Nederlandse afgevaardigde mr. C.
W. A. Schürmann, gebruikmakend van het
recht van repliek, zei dat de leden, die de
debatten in de Assemblee over deze kwes
tie hebben beluisterd, weten, dat het geen
koloniale kwestie is. „Wij blijven er bij",
zei hij, „dat de bevolking zelf over haar
toekomst moest beslissen. Nederland zou
zich bij elke beslissing neerleggen."
(AFP) De Franse minister van bui
tenlandse zaken, Couve de Murville, heeft
woensdag tijdens het algemene politieke
debat in de algemene vergadering der
UNO verklaard, dat het plan van presi
dent De Gaulle voor Algerië „het enige is,
dat binnen korte tijd een eind kan maken
aan een tragedie die reeds te lang heeft
geduurd".
Evenals in voorgaande jaren verzette
hij zich tegen bespreking van de Algerijn
se kwestie in de UNO. Persoonlijk ben ik
ervan overtuigd, zo zei hij, dat de bespre
king van de kwestie door de UNO in de af
gelopen jaren niet oeeft bijgedragen tot
het vinden van een oplossing, in tegen
deel, met het in leven houden van heftige
gevoelens of het verwekken ervan, kan
de zaak van de vrede nooit gediend zijn.
Over een andere kwestie waarbij
Frankrijk is betrokken en die eveneens op
de agenda staat, namelijk die van de voor
genomen Franse kernproeven in de Saha
ra, verklaarde Couve de Murville, dat er
maatregelen zullen worden genomen om
alle mogelijke gevaren te voorkomen.
Arabische teleurstelling.
(UPI) Tijdens de redevoering van
Couve de Murville waren de Arabische
delegaties voltallig aanwezig. Zij hoopten
iets te vernemen van de Franse reacties
op het antwoord van de rebellen. Nadat
de Franse minister van buitenlandse za
ken zijn toespraak had beëindigd, werd
er geapplaudisseerd. Alleen de Arabische
delegaties deden hier niet aan mee.
De Zweedse minister van buitenlandse
zaken Osten Unden heeft in de Alge
mene Vergadering van de UNO de
vervanging van nationalistisch China
door communistisch China bepleit.
„China's zetel kan niet door de
regering van het eilandje Taiwan worden
bezet. Het is de praktijk in de internatio
nale politiek, dat een nieuwe regering, die
door een revolutie aan de macht is geko
men, wordt erkend, wanneer blijkt dat zij
zich heeft gevestigd. Toelating van com
munistisch China is niet meer dan politie
ke logica".
Op het ogenblik worden pogingen in
het werk gesteld om een tweede lening
te sluiten ten behoeve van het financie
ren van woningbouw voor Nederlandse
immigranten in Australië. Volgens de re-
geringscommissiaris voor de emigratie,
mr. ir. B. W. Haveman, werd de eerste
dollarlening in Amerika een groot succes.
Van de credietmogelijkheid voor eigen
woningbouw in Australië is grif gebruik
gemaakt. Nu de kapitaalmarkt in Europa
williger is zal gepoogd worden geld dich
ter bij huis aan te trekken, aldus mr. Ha
veman, tijdens een informele persconfe
rentie.
In Rhodesië zijn thans enige duizenden
zorgvuldig geselecteerde vakbekwame Ne
derlanders werkzaam. In 1960 zal er plaats
zijn voor zeker 1000 Nederlanders en wel
licht meer.
Binnen enkele maanden verwacht mr.
Haveman een emigratieverdrag met Chi
li. Peru heeft om Nederlandse agrari
sche emigranten gevraagd. Er zal een
diepgaand onderzoek worden ingesteld
naar emigratiemogelijkheden van agra
riërs naar Peru.
De regering overweegt het afstoten van
alle emigrantenschapen. Nadat reeds is
aangekondigd, dat de „Zuiderkruis" uit
de emigrantenvaart wordt genomen, wor
den besprekingen gevoerd met Neder
landse gegadigden uit de scheepvaart om
alle regerings-passagiersschepen over te
dragen.
De in charter varende emigrantensche
pen „Oldebarneveldt" en „Sibajak" wer
den reeds eerder aan de normale vaart
teruggegeven. Mr. Haveman acht het lo
gisch, dat ook het afstoten van de „Grote
Beer" en de „Waterman" wordt over
wogen, omdat de vaart op Australië en
Nieuw-Zeeland vrijwel zonder retourpas
sagiers, economisch gezien niet voordelig
is. Emigranten kunnen nu vervoerd wor
den met de normale lijnschepen, waarop
echter niet veel plaatsen vrij zijn. Dit zal
waarschijnlijk tengevolge hebben, dat
het vex-voer, meer dan voorheen, verscho
ven zal worden naar de luchtvaart.
De staalproduktie in de K.S.G.
Door staaldeskundigen in Luxemburg
wordt de staalproduktie van de E.G.K.S.
voor 1959 geraamd op het record van
62.500.000 ton tegen 57.950.000 ton in 1958
en 59.800.000 ton in 1957.
Deze deskundigen ramen de produktie
voor 1959 voor de afzonderlijke landen als
volgt: West-Duitsland 29.370.000. Frankrijk
15.020.000, Italië 6.520.000, België 6.520.000,
Luxemburg 3.590.000 en Nederland
1.650.000 ton.
BONN (Reuter/AFP/UPI) De bewo
ners van de hooggelegen wijken van
Siegen, een plaats met tienduizend inwo
ners in de buurt van Bonn, hebben bonnen
gekregen voor een rantsoen van een em
mer drinkwater per gezin per dag, als
gevolg van de aanhoudende droogte. De
verstrekking van de waterrantsoenen ge
schiedt door de brandweer en Belgische
militairen die daar in NAVO-verband ge
legerd zijn.
Tengevolge van het lage peil van de
Boven-Rijn zijn de bootdiensten tussen
Schaffhausen en Konstanz gestaakt. De
diensten tussen Bazel en Rheinfelden
worden normaal onderhouden.
Enkele dorpjes in het Taunusgebergte
worden reeds tien weken met behulp van
tankwagens van het Amerikaanse leger
van drinkwater voorzien. Het grondwater
peil is tot een ongekende laagte gezakt.
In Noordwest-Duitsland zijn 46.500 put
ten drooggevallen. Het Sosetalsperre re
servoir, dat honderd steden en dorpen in
De onderhandelingen over de toelating
van Franse aandelen tot de handel op de
effectenbeurzen in West-Duitsland hebben
volgens Franse bankkringen het laatste
stadium bereikt en naar verwachting zal de
handel in deze fondsen begin oktober aan
vangen. De aandelen van de Banque de
Paris et des Pays Bas zullen waarschijnlijk
de eerste Franse aandelen zijn, die in
West-Duitsland worden geïntroduceerd.
Voorts wordt de introductie verwacht van
Pechiney, Forges Nord-Est, Cofirep en Fi-
nanrep. De aandelen van de Duitse Staal-
maatschappij Augustus Thyssenhütte zul
len te Parijs worden genoteerd. Naar ver
wachting zullen binnenkort de aandelen
van drie Franse ondernemingen Thom
son-Houston, Peugeot en Simca op de
effectenbeurs te Brussel worden geïntro
duceerd.
het Harz-gebergte van water voorziet,
heeft nog voor twee maanden voorraad.
Geringe regenval zal de toestand nauwe
lijks iets verbeteren. In verscheidene dor
pen in Beneden-Saksen wordt het water
per tankwagen aangevoerd.
Het peil van de Boven-Weser is derma
te gezakt dat het scheepvaartverkeer is
gestaakt. Andere rivieren in Noordwest-
Duitsland staan zo laag dat het water
niet meer stroomt. Duizenden vissen zijn
door gebrek aan zuurstof omgekomen.
In Groot-Brittannië is de afgelopen sep
tember de droogste maand in honderd
jaar geweest.... In het zuiden van Enge
land maakt men zich ernstig bezorgd
over de gevolgen van de droogte.
Als gevolg van de ongewoon droge en
warme zomer, begint in verscheidene dis
tricten van Noorwegen vandaag een
strenge rantsoenering van elektriciteit,
die zowel voor particulieren als bedrij
ven geldt. „Thans komt de afrekening'
schrijven de kx-anten. Met ingang van
vanavond zal de stx-aat- en etalagevex-lich-
ting urenlang buiten werking zijn.
Op Texel doen zich de laatste tijd on
der schapen, lammeren en koeien merk
waardige ziektevei'schijnslen vooi\ De
aangetaste dieren lopen te slingeren dooi
de weide en schijnen hun spieren niet
meer onder controle te hebben. Men heeft
de indruk dat de dieren min of meer zijn
verlamd. Bovendien zijn deze dieren bij
zonder schrikachtig geworden.
Dierenax-tsen die aanvankelijk voor een
raadsel stonden, vex-moeden thans dat het
vee gebrek heeft aan vitamine e, in het
gras, dat tengevolge van de droogte al
lengs bruingeel is geschroeid.
De ziekte doet zich ook voor bij schapen
die ogenschijnlijk kerngezond zijn en re
gelmatig bijgevoerd wox-den. In totaal zijn
twaalf bedrijven getroffen. Men houdt re-
kening met de mogelijkheid dat een aan
tal dieren niet volledig zal hei-stellen.
(Van onze correspondent in Bonn)
De Westduitse minister voor Vluchtelin
genzaken professor dr. Th. Oberlander
heeft zich met kracht verdedigd tegen be
schuldigingen dat hij in juni 1941 betrok
ken zou zijn geweest bij een bloedbad in
de Poolse stad Lemberg. Hij voerde aan
dat uit een destijds ingesteld internatio
naal onderzoek en uit vele getuigenver
klaringen is gebleken, dat het bloedbad
door de Russen was aangericht. Ober
lander is de laatste tijd onder meer aan
gevallen door 't onafhankelijke Westduit
se blad „Die Tat", dat hij in beslag liet
nemen wegens publikatie over dit geval.
De officier van justitie te Bonn kreeg
vorige week van de officiële centrale te
Ludwigsburg, die misdaden in de nazi-
tijd begaan onderzoekt, het vex-zoek naar
aanleiding van materiaal, dat dit instituut
van de met communisten doorspekte
„Vereniging van door het naziregime ver
volgden" had ontvangen, om de zaak na
der uit te pluizen.
Oberlander diende een aanklacht te
gen „Die Tat" in. Hij heeft voorts de of
ficier te Bonn uiteengezet wat er in 1941
is gebeurd. Op een persconferentie te
Bonn heeft de minister er vooral de na
druk op gelegd dat Oostduitse en andere
communistische organen hem de laatste
tijd hebben beschuldigd.
Hij deelde mee dat hij op 8 mei 1941
In het gebouw van de Sociale Verzeke-
gingsbank te Amsterdam zün gisteren
aan vijf weduwen, bij wie een inwoon
ster van Haarlem, voor het eerst de uit
keringen op grond van de heden in wer
king getreden Algemene Weduwen- en
Wezenwet uitgereikt. Dat geschiedde door
de staatssecretaris van Sociale Zaken en
Volksgezondheid, de heer B. Roolvink, in
tegenwoordigheid van de minister van
Sociale Zaken, mr. C. J. M. van Rooy,
diens voorganger, onder wiens bewind de
wet gestalte kreeg, oud-minister J. G.
Suurhoff, en de minister van Sociale Za
ken in het overgangskabinet, die de wet
in de kamers verdedigde, prof. dr. C. J.
M. Beel.
Minister Van Rooy bracht hulde aan oud
minister Suurhoff. „Hij heeft niet ge
wacht op de beste oplossing, maar op snel
le wijze een eind willen maken aan de
schrijnende nood onder de weduwen".
De president-directeur van de Sociale
Verzekeringsbank, de heer H. B. J. Was-
landex-, betrok in de dank aan de instan
ties, die de snelle voox-bereiding hebben
mogelijk gemaakt, ook de bevolkingsre
gisters, waar de gegevens op de aanslag-
fox-muliei-en moesten worden geverifieerd.
Het zal mogelijk blijken om deze maand
tevens een begin te maken met de uit-
kex-ing aan de volle wezen. De heer Was-
lander gewaagde voorts van de vele juri
dische pi'oblemen, die de nieuwe wet heeft
meegebracht. Zo bleek het vaak moeilijk
precies vast te stellen wat een huishouden
is en wat een beroepsopleiding. „Soms we
ten we niet eens wat een weduwe is", be
kende hij onder gx-ote hilariteit.
Tijdens de bijeenkomst verraste minister
Van Rooij de 40 jaar geleden bij de bank
in dienst gekomen en sindsdien tot sous
chef van de afdeling invaliditeits- en
oudei'domswetten opgeklommen mejuf
frouw A. P. A. Ruysenaars met de mede
deling dat de Koningin haar had benoemd
tot ridder in de ox-de van Oranje Nassau.
werd ingedeeld bij de eenheid „Nagtigall"
die gevoegd was bij de divisie Branden
burg, welke in ons land in mei 1940 in Ne-,
derlandse uniform strategische punten
(de Maasbruggen) heeft bezet. Volgens
professor Obex-lander bestond de eenheid
Nagtigall uit Roethenen en Oekx-aïners uit
het oude Oostenx-ijk, die slecht bewapend
waren „en beter konden zingen dan vech
ten." De minister zelf was daar destijds
als eerste luitenant bij ingedeeld „voor de
propaganda en als tolk." Op 26 en 27 mei
1941 zouden volgens Oberlander de terug-
tx-ekkende Russische troepen 2400 Poolse
intellectuelen in de gevangenis te Lem
berg hebben vermoord. Op 28 mei trok
ken de Russen uit deze stad, die op 3 en
4 juni door de eenheid Nagtigall werd be
zet, waarbij deze Duitse troepen door de
plaatselijke bevolking met vreugde en
met bloemen zouden zijn ingehaald.. De
soldaten van Nagtigall vonden in de ge
vangenis de 2400 lijken. Oberlander ver
klaarde voorts, dat zijn eenheid op 7 juni
verder was getrokken en dat er geen schot
door zijn soldaten in Lemberg was gelost.
Hier was zijns inziens sprake van een
tweede Katyn, waar de Russen elfduizend
Poolse officieren hebben vermoord.
Korte tijd later, zo bleek op de perscon
ferentie, wax-en Duitse „Einsatzkomman-
do's" Lemberg binnengerukt en hadden
vele bux-gers van de stad gearresteerd.
Aan de Duitse kant vechtende Oekx-aïners
richtten een bloedbad aan onder de Polen
in de omgeving, Gestapo-kommando's „li
quideerden" later vele Joden en intellec
tuelen uit Gallicië. De eenheid Nagtigall
zou hiermee niets te maken hebben ge
had, evenmin als met de moord op de
2400 Lembergei-s, welke voor rekening
komt van de Russen. Obex-lander overleg
de ten bewijze van zijn mening kranten-
ai-tikelen, welke in juli 1941 over dit ge
val in Zweden en Zwitserland waren ver
schenen, vooi-ts getuigenverklax-ingen
waaruit bleek dat inwoners van Lemberg
de moord op de 2400 mensen aan de Rus
sen toeschreven.
Deze minister heeft tijdens de oorlog
een vooraanstaande positie als Duits ge
volmachtigde in de Oekx-aine had. Hij
kwam via de Vluchtelingenpartij in het
kabinet en is thans lid van de C.D.U. Er
bestaat in oppositiekringen te Bonn een
onmiskenbaar wantrouwen tegen zijn
houding in de nazitijd.
Uit de winterdienstregeling 1959 van de
n.v. autobusonderneming Maarse en
Ki'oon blijkt, dat van lijn 8 (Amsterdam-
Amstelstation naar Haarlem) de vertrek
tijd uit Oudex-kerk in de richting Haarlem
voor alle ritten met twee minuten is ver
vroegd tot 12 minuten voor ieder geheel
uur. Verder krijgt Ouderkerk een latere
verbinding uit Haarlem, omdat de dienst
die om 23.10 uit Haarlem vertrekt zal wor
den doorgereden tot Ouderkerk in plaats
van tot Amstelveen zoals tot nu toe het
geval was.
Het Haarlems Christelijk Mannenkoor
geeft op donderdag 8 oktober onder leiding
van Bex-nard Verboom in het Concertge
bouw in Haarlem zijn najaarsconcert. Het
programma vermeldt onder meer werken
van Roeske, Kees Kef, B. Kothe en H.
Schütz. De altzangei-es Aafje Heynis ver
leent haar medewerking aan dit concert,
onder andere met het lied ..Standchen"
van Schubert en een drietal negro-spiri-
tuals van Felix de Nobel.
